Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế" được hoàn thành với mục tiêu nhằm lý luận và thực trạng thực hiện chính sách ưu đãi người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế; luận văn đề xuất những giải pháp tăng cường thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ ĐỨC LỘC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ ĐỨC LỘC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8 34 04 03 GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS. NGUYỄN MINH SẢN THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Đề tài “Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế” là luận văn tốt nghiệp thạc sĩ quản lý công của tác giả tại Học viện Hành chính Quốc gia. Tác giả cam đoan đây là công trình của riêng bản thân, các số liệu được thu thập và dẫn chứng trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng và chưa được công bố trong các công trình nghiên cứu khoa học khác. Thừa Thiên Huế, tháng 10 năm 2023 Học viên Lê Đức Lộc i
LỜI CẢM ƠN Tác giả xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Giảng viên của Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện tốt nhất cho tác giả trong suốt chương trình đào tạo Thạc sĩ Quản lý công, đặc biệt xin gửi lời biết ơn chân thành đến TS. Nguyễn Minh Sản, người đã giúp đỡ tận tình, hướng dẫn và tạo điều kiện giúp tác giả hoàn thành luận văn này. Để có cơ sở thực tiễn và các số liệu, tài liệu phục vụ nghiên cứu hoàn thành luận văn, xin cảm ơn Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội, UBND huyện Phú Vang, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Phú Vang đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong việc thu thập số liệu, cung cấp các báo cáo, kế hoạch liên quan. Xin cảm ơn người người thân và bạn bè, đồng nghiệp đã chia sẻ, hỗ trợ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập tại Học viện hành chính Quốc gia, cũng như động viên để bản thân nổ lực nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Với thời gian nghiên cứu khá dài và không gian nghiên cứu trên phạm vi toàn huyện Phú Vang, mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định nên luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế; Bản thân tác giả rất mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp, trao đổi của quý thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp. Xin trân trọng cảm ơn./. Học viên Lê Đức Lộc ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................. vi DANH MỤC BẢNG ................................................................................... vii MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn ............................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn .................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ........................................................... 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn .......................................... 7 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn...................... 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................... 8 7. Kết cấu của luận văn .................................................................................. 9 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG .................................................................................... 10 1.1. Chính sách người có công ..................................................................... 10 1.1.1. Khái niệm chính sách người có công .................................................. 10 1.1.2. Đặc điểm, vai trò của chính sách đối với người có công ..................... 12 1.2. Thực hiện chính sách đối với người có công.......................................... 14 1.2.1. Khái niệm thực hiện chính sách đối với người có công....................... 14 1.2.2. Nội dung thực hiện chính đối với sách người có công ........................ 16 1.2.3. Quản lý nhà nước về thực hiện chính sách người có công .................. 22 1.2.4. Quy trình, thủ tục trình thực hiện chính sách người có công ............... 22 1.2.5. Chủ thể thực hiện chính sách đối với người có công ........................... 28 1.3. Những yếu tố bảo đảm thực hiện chính sách người có công .................. 31 1.3.1. Yếu tố chính trị ................................................................................... 31 1.3.2. Yếu tố kinh tế, xã hội.......................................................................... 32 1.3.3. Yếu tố nhận thức ................................................................................ 33 1.3.4. Yếu tố nguồn lực, con người, cơ sở vật chất ....................................... 34 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................ 35 Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ................................................................................... 36 iii
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .................................................. 36 2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ................................. 36 2.1.2. Khái quát về người có công ................................................................ 38 2.2. Phân tích thực trạng thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .................................................. 40 2.2.1. Xây dựng kế hoạch thực hiện chính sách ............................................ 40 2.2.2. Phổ biến, tuyên truyền chính sách....................................................... 42 2.2.3. Phân công, phối hợp thực hiện chính sách .......................................... 44 2.2.4. Duy trì chính sách đối với người có công ........................................... 49 2.2.5. Kiểm soát và xử lý vi phạm trong thực hiện chính sách đối với người có công54 2.3. Đánh giá thực trạng thực hiện chính sách đối vói người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .................................................. 55 2.3.1. Những kết quả đạt được...................................................................... 55 2.3.2. Những hạn chế, bất cập ...................................................................... 57 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập ........................................... 61 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 63 Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ ................................................. 64 3.1. Định hướng và quan điểm bảo đảm thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế............................. 64 3.1.1. Định hướng ........................................................................................ 64 3.1.2. Quan điểm .......................................................................................... 64 3.2. Giải pháp bảo đảm thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .................................................. 67 3.2.1. Tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện, nâng cao chất lượng chính sách đối với người có công................................................................................... 67 3.2.2. Đảm bảo nguồn lực đủ mức cho thực hiện chính sách đối với người có công ............................................................................................................. 69 3.2.3. Tăng cường sự tương tác và phối hợp trong thực hiện chính sách đối với người có công......................................................................................... 71 3.2.4. Nâng cao phẩm chất và năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện chính sách đối với người có công ......................................................... 73 3.2.5. Nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt Liệt sĩ ............. 75 iv
3.2.6. Tăng cường công tác hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm trong việc xác nhận và giải quyết chế độ, chính sách đối với người có công ........................................................... 77 3.3. Một số kiến nghị .................................................................................... 78 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 80 KẾT LUẬN ................................................................................................. 82 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 1 v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu Nguyên nghĩa BHYT Bảo hiểm Y tế HĐND Hội đồng nhân dân LĐ-TB-XH Lao động- Thương binh và Xã hội TNHH MTV Trách nhiệm hữu hạn một thành viên UBND Ủy ban nhân dân vi
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Phân loại người có công trên địa bàn huyện Phú Vang ................. 39 Bảng 2.2: Tổng hợp công tác tuyên truyền về chính sách người có công trên địa bàn huyện phú Vang giai đoạn 2017 - 2021 ............................................ 43 vii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Chính sách ưu đãi người có công với cách mạng luôn chiếm vị trí quan trọng trong suốt quá trình xây dựng và phát triển đất nước; Từ năm 1947, khi Sắc lệnh số 20/SL “Quy định chế độ hưu bổng thương tật và tiền tuất tử sĩ” được ban hành cho đến nay, chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, chú trọng thực hiện và không ngừng được bổ sung, điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tiễn. Trải qua mỗi giai đoạn khác nhau, việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng cũng có những thay đổi nhất định; Hiện nay, sau hơn 35 năm đổi mới, với những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, thế và lực của đất nước ngày càng được nâng lên đã tạo điều kiện thuận lợi để chăm lo, nâng cao đời sống đối với người có công. Thực hiện những chủ trương, chính sách đối với người có công, trong những năm qua, nhờ hiệu quả của công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, các tổ chức và nhân dân đã ngày càng có nhận thức rõ hơn về những hy sinh của người có công đối với sự nghiệp cách mạng, từ đó đã có những hành động cụ thể, thiết thực để hưởng ứng cũng như tham gia các hoạt động nhằm bù đắp những mất mát, hy sinh của người có công và thân nhân của họ. Huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế là địa phương trong nhiều năm qua đã thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách “Đền ơn, đáp nghĩa”, với đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, đã thường xuyên quan tâm, chăm lo cho các đối tượng chính sách và người có công bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Hiện trên địa bàn huyện có 443 thương bệnh binh, hơn 3000 liệt sĩ, 459 Mẹ Việt Nam Anh hùng, cùng hàng trăm người tham gia hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, hàng nghìn người có công giúp đỡ cách mạng… Hàng năm, để thực hiện tốt chính sách đối với người có công, huyện Phú Vang đã bám sát các quy định của pháp luật về thực hiện chính sách đối 1
với người có công với cách mạng, chỉ đạo Phòng Lao động- Thương binh và Xã hội, các xã, thị trấn phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, hướng dẫn người có công và thân nhân người có công trong việc lập hồ sơ, giải quyết chế độ theo quy định, đảm bảo việc chi trả các chế độ đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng. Đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, các doanh nghiệp, các cơ quan đơn vị trong và ngoài huyện tích cực giúp đỡ các gia đình người có công; ủng hộ Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, nhận phụng dưỡng suốt đời các Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống. Hầu hết các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều quan tâm chăm sóc các hộ gia đình người có công bằng những việc làm cụ thể, thiết thực như: tạo điều kiện về công cụ, phương tiện phát triển sản xuất, hỗ trợ cây, con giống, giúp tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi lãi suất thấp... Ngoài ra, các xã còn phát động và xây dựng được quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” với kinh phí từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng/năm để tạo nguồn hỗ trợ xây mới, sửa chữa nâng cấp nhà ở cho các gia đình chính sách; tu sửa nghĩa trang liệt sỹ; thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách khi ốm đau, hoạn nạn; tặng quà nhân Ngày Thương binh - Liệt sỹ 27/7 và các dịp lễ tết; tặng sổ tiết kiệm, trao học bổng cho con thương binh, liệt sỹ học giỏi. Bên cạnh đó, các tổ chức đoàn thể ở địa phương còn phân công hội viên, đoàn viên giúp đỡ các gia đình chính sách kỹ thuật, ngày công lao động; thường xuyên thăm hỏi, động viên các đối tượng người có công tham gia các phong trào hoạt động xã hội, nhất là phong trào thương bệnh binh, gia đình liệt sỹ làm kinh tế giỏi, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, những năm qua việc thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập như chưa gắn kế hoạch xây dựng nông thôn mới với xây dựng kế hoạch thực hiện chính sách đối với người có công; thiếu chặt chẽ trong phân công, phối hợp thực hiện chính sách; việc tổ chức duy trì 2
chính sách chưa thường xuyên, đặc biệt việc thiếu kiểm soát và phân bổ các nguồn lực trong tổ chức thực hiện chính sách đã dẫn tới hiệu quả thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn chưa cao; công tác tổ chức thực thi pháp luật ưu đãi người có công vào đời sống xã hội vẫn còn khó khăn, chưa thực sự công bằng giữa những người có công. Thực tế cho thấy vẫn có tình trạng văn bản hướng dẫn thực hiện chế độ chính sách đối với người có công còn chưa đầy đủ, chưa phù hợp và không sát với thực tế, dẫn đến việc các cơ quan, tổ chức liên quan khó triển khai thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả, có những quy định quá “khắt khe”, gây khó khăn cho đối tượng chính sách; có quy định lại khá “thông thoáng” tạo điều kiện cho các phần tử trục lợi chính sách hoặc vô tình dẫn đến thiếu công bằng trong thực hiện chính sách. Từ thực trạng đó, nghiên cứu đề tài “Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế” là yêu cầu cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn; Luận văn sẽ tập trung nghiên cứu, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, từ đó đưa ra những đề xuất, giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn chính sách người có công trên địa bàn huyện trong thời gian đến. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Những năm trở lại đây, có nhiều công trình nghiên cứu, nhiều bài viết cung cấp cơ sở lý luận cũng như thực tiễn về thực hiện công tác chính sách đối với người có công với nhiều góc độ, cách tiếp cận vấn đề khác nhau, cụ thể như : Đề tài nghiên cứu khoa học (2016), Hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính và đổi mới cơ chế cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực người có công ở thời điểm hiện nay, của Cục Người có công, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội. Đề tài này đã cung cấp cơ sở lý luận và những luận cứ khoa học cũng như mục tiêu, định hướng, giải pháp và lộ trình hoàn thiện thể chế, cải cách 3
thủ tục hành chính và đổi mới cơ chế cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực ưu đãi người có công. Bài viết “Thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công và gia đình người có công là lương tâm, tình cảm và trách nhiệm của toàn xã hội” của tác giả Đào Ngọc Dung - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ lao động -Thương binh và Xã hội trên tạp chí Tổ chức Nhà nước ngày 27/7/2018. Bài viết đã đề cập đến những kết quả đạt được và hạn chế trong quá trình thực hiện chính sách đối với người có công, đề ra các giải pháp để đạt được mục tiêu hoàn nâng cao đời sống cho người có công với cách mạng trong thời kì mới. Nguyễn Bá Hoan (2021), Hoàn thiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, nâng mức trợ cấp phù hợp với điều kiện kinh tế của đất nước, Tạp chí cộng sản, tháng 7/2021 ; Bài viết đã đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện chính sách, pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng, đó là tiếp tục quán triệt sâu sắc và thực hiện tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác thương binh, liệt sĩ; không ngừng chăm lo thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng; Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đầy đủ chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công; Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, nội dung mới của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020; Ưu tiên nguồn lực giải quyết những nhu cầu cấp thiết đối với người có công … Vũ Tươi (2020), Cẩm nang chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, Nxb Lao động, tác giả đã hệ thống hóa rất chi tiết về các văn bản về chính sách ưu đãi, trợ cấp, phụ cấp, tiền lương, bảo hiểm, hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng; quy trình giải quyết hồ sơ tồn đọng đề 4
nghị xác nhận người có công ; quy định về tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với cán bộ, công chức, viên chức, người có công … Nguyễn Công Tiến (2020), Thực thi chính sách đối với người có công với cách mạng trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội, luận văn thạc sĩ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Luận văn này đã đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao kết quả thực thi chính sách đối với người có công với cách mạng ở các nội dung như: Nhà ở, trợ cấp, bảo hiểm y tế, giáo dục đào tạo, điều dưỡng trong giai đoạn 2020 - 2025. Nguyễn Phương Thùy (2020), Tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình có công trên địa bàn huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh, luận văn thạc sĩ, Đại học Trà Vinh ; Tác giả đã nêu nội dung chính sách đối với người có công và gia đình người có công bao gồm: Xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình người có công; Phổ biển, tuyên truyền chính sách đối với người có công và gia đình người có công với cách mạng; Phân công, phối hợp trong tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình người có công; Duy trì chính sách đối với người có công và gia đình người có công với cách mạng; Điều chỉnh, bổ sung chính sách đối với người có công và gia đình người có công với cách mạng; Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình người có công với cách mạng; Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình người có công với cách mạng. Từ việc phân tích, đánh giá việc tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình người có công, tác giả đã đề ra một số phương hướng và giải pháp tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công và gia đình người người có công trên địa bàn huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh. Nguyễn Thị Định (2020), Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện An Lão, tỉnh Bình Định, luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính 5
Quốc gia. Bằng cơ sở lý luận và thực tiễn, luận văn này đã đưa ra các giải pháp có tính khoa học, hữu hiệu và đồng bộ nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình tổ chức thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện An Lão, đồng thời cũng đưa ra những đề xuất kiến nghị sửa đổi nhằm hoàn thiện chính sách đối với người có công tại huyện An Lão nói riêng và tỉnh Bình Định nói chung. Bài viết “Hoàn thiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, nâng mức trợ cấp phù hợp với điều kiện kinh tế của đất nước” của tác giả Nguyễn Bá Hoan - Thứ trưởng Bộ lao động -Thương binh và Xã hội trên Tạp chí cộng sản số ra ngày 17/7/2021, đã đánh về kết quả thực hiện của các chính sách ưu đãi người có công trong thời gian qua, đề ra những mục tiêu những giải pháp để tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách ưu đãi người có công trong thời gian tới. Hầu hết các bài viết, công trình nghiên cứu kể trên đều đề cập đến những vấn đề lý luận chung hoặc một số vấn đề cụ thể, mang tính áp dụng riêng về công tác thực hiện chính sách đối với người có công ở các địa phương khác, chưa có công trình nào nghiên cứu về thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Luận văn là công trình khoa học hoàn toàn mới, có tính áp dụng vào thực tiễn cao, nghiên cứu một cách toàn diện và chuyên biệt về “Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế”. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở lý luận và thực trạng thực hiện chính sách ưu đãi người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế; luận văn đề xuất những giải pháp tăng cường thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. 6
Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt mục đích nêu trên, luận văn tập trung thực hiện những nhiệm vụ dưới đây: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về thực hiện chính sách người có công như; Khái niệm chính sách người có công; Đặc điểm, vai trò của chính sách đối với người có công; Khái niệm thực hiện chính sách đối với người có công; Quy trình, thủ tục trình thực hiện chính sách người có công; Chủ thể thực hiện chính sách đối với người có công, nội dung thực hiện chính sách người có công và các nhân tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách người có công. - Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, đánh giá những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế. - Nghiên cứu một số giải pháp và kiến nghị tăng cường thực hiện chính sách ưu đãi người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn Đối tượng nghiên cứu: Thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang từ năm 2017 đến năm 2021. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn Phương pháp luận: Cơ sở lý luận dựa trên các quan điểm chỉ đạo của Đảng và nhà nước, các văn bản hướng dẫn về việc thực hiện chính sách người có công, các thông tư, hướng dẫn về thực hiện chính sách người có công… ; Luận văn có kế thừa những kết quả ở những công trình nghiên cứu khoa học, những bài viết về thực hiện chính sách đối với người có công có liên quan. 7
Phương pháp nghiên cứu cụ thể: Phương pháp thu thập dữ liệu: Bằng việc thu thập dữ liệu, các báo cáo, kế hoạch, số liệu thống kê, nghiên cứu các văn bản, các quy định hiện hành đối với người có công, từ đó để có cái nhìn tổng thể về thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Phương pháp thống kê mô tả: Sử dụng phương pháp thống kê để khảo sát, nắm được thực trạng thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, từ đó đưa ra những dẫn chứng và đánh giá thực trạng thực hiện chính sách. Phương pháp tổng hợp và phân tích : Đây là phương pháp vô cùng quan trọng, qua thực tiễn nghiên cứu tác giả tổng hợp, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách người có công, đồng thời dựa vào các báo cáo liên quan của UBND huyện Phú Vang để đánh giá việc thực hiện chính sách người có công, từ đó có cơ sở để đưa ra các kiến nghị, đề xuất cụ thể. - Phương pháp phân tích, đánh giá: đề tài tiến hành phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế để từ đó đưa ra những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong việc thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế làm cơ sở để đề xuất những giải pháp. - Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: nghiên cứu các tài liệu có liên quan để có những luận cứu khoa học về thực hiện chính sách người có công, trên cơ sở đó đánh giá thực trạng và đề ra một số giải pháp nhằm tăng cường thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Ý nghĩa về mặt lý luận: Luận văn sẽ góp phần làm sáng tỏ những quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thực hiện 8
chính sách đối với người có công; đồng thời góp phần nâng cao nhận thức về vai trò, giá trị và ý nghĩa thực tiễn trong đời sống xã hội. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn: Thông qua việc đánh giá thực trạng thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, luận văn sẽ đưa ra những kiến nghị, đề xuất những giải pháp cụ thể, phù hợp với điều kiện của địa phương để đảm bảo thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện trong thời gian đến; Những kiến nghị, đề xuất trong luận văn ở một góc độ nào đó có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo nhằm thực hiện tốt hơn chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang trong thời gian đến. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn bao gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách đối với người có công Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách đối với người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế Chương 3: Quan điểm và giải pháp bảo đảm thực hiện chính sách người có công trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế . 9
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CÔNG 1.1. Chính sách người có công 1.1.1. Khái niệm chính sách người có công 1.1.1.1.Khái niệm Chính sách công Định nghĩa chính sách công vẫn là một chủ đề được bàn luận khá sôi động; Dưới những góc độ tiếp cận khác nhau sẽ có những quan niệm về chính sách công khác nhau, tuy nhiên có một số quan niệm của các nhà nghiên cứu trên thế giới được nhiều người thừa nhận đó là: “Chính sách công là một tập hợp các quyết định có liên quan lẫn nhau của một nhà chính trị hay một nhóm nhà chính trị gắn liền với việc lựa chọn các mục tiêu và các giải pháp để đạt được các mục tiêu đó” (Wiliam Jenkin); “ Chính sách công là những hoạt động mà chính quyền chọn làm và không làm” (Thomas R. Dye); “Chính sách công là một quá trình hành động hoặc không hành động của chính quyền để đáp lại một vấn đề công cộng” (Kraft, Furlong); “Chính sách công mà một tập hợp các yếu tố gồm: dự định, mục tiêu; đề xuất các quyết định hay các lựa chọn; hiệu lực” (Charles O. Jones). Ở Việt Nam, việc nghiên cứu về chính sách công mới chỉ được đề cập và tập trung trong khoảng hơn 20 năm trở lại đây; Cũng giống như xu hướng chung của thế giới, các nhà nghiên cứu ở nước ta ở những góc độ tiếp cận khác nhau cũng có rất nhiều cách hiểu khác nhau về chính sách công. Trong bài viết về Chính sách kinh tế - xã hội, tác giả Lê Chi Mai đồng nhất chính sách công với chính sách kinh tế - xã hội và đưa ra định nghĩa “Chính sách kinh tế - xã hội là tổng thể các quan điểm, tư tưởng, các giải pháp và công cụ mà Nhà nước sử dụng để tác động lên các đối tượng và khách thể quản lý 10
nhằm giải quyết vấn đề về chính sách, thực hiện những mục tiêu nhất định theo định hướng mục tiêu tổng thể của xã hội”. Theo Từ điển tiếng Việt, chính sách được hiểu là “sách lược và kế hoạch cụ thể nhằm đạt một mục đích nhất định, dựa vào đường lối chính trị chung và tình hình thực tế mà đề ra”. Hay nói cách khác, chính sách “là giải pháp cùng các biện pháp cụ thể thực hiện giải pháp ấy được một chủ thể quyền lực lựa chọn và thể hiện bằng văn bản có giá trị pháp lý nhằm điều chỉnh hành vi của xã hội hoặc cộng đồng để giải quyết một hoặc một số vấn đề lớn liên quan đến nhiều đối tượng trong một giai đoạn xác định”(Nguyễn Minh Thuyết, Vận động chính sách ở nước ta từ góc nhìn của một cựu đại biểu Quốc hội, trong cuốn Vận động chính sách công. Lý luận và thực tiễn, Đào Trí Úc và Vũ Công Giao đồng chủ biên, Nxb. Lao Động, Hà Nội, 2015). Với những cách tiếp cận đó, có thể khẳng định chính sách công là sản phẩm của một đảng cầm quyền hoặc của nhà nước,mang tính chất “công”, mặc dù trong thực tế, chính sách đôi khi còn được hiểu theo nghĩa rộng, trong đó chủ thể ban hành bao gồm cả những thiết chế ngoài nhà nước. 1.1.1.2. Khái niệm người có công Người có công hiểu theo nghĩa rộng là những người không phân biệt tôn giáo, tín ngưỡng, dân tộc, nam nữ, tuổi tác, đã tự nguyện hiến dâng cuộc đời mình cho sự nghiệp dựng nước, giữ nước và kiến thiết đất nước (Bùi Thị Xuân Mai (2012), Giáo trình nhập môn Công tác xã hội, Nxb Lao động xã hội, Hà Nội). Theo nghĩa hẹp người có công là những người không phân biệt tôn giáo, tín ngưỡng, dân tộc, nam nữ, tuổi tác có những đóng góp, những cống hiến xuất sắc trong thời kỳ trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, trong các cuộc giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, được các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền công nhận (Bùi Thị Xuân Mai (2012), Giáo trình nhập môn Công tác xã hội, NXB Lao động xã hội, Hà Nội ) 11