Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:120

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn của tổ chức thực hiện pháp luật về công chức trên địa bàn Thành phố Hà Nội nói chung và công chức thuộc Sở LĐTB&XH Hà Nội nói riêng, luận văn đề xuất những quan điểm và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MINH CƯỜNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI SỞ LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MINH CƯỜNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI SỞ LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH VÀ XÃ HÔI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8.34.04.03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐẶNG THỊ MAI HƯƠNG HÀ NỘI - NĂM 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn: “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội” là công trình nghiên cứu độc lập của mình dưới sự hướng dẫn khoa học của giảng viên hướng dẫn, chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tất cả các số liệu trong luận văn được trình bày một cách trung thực và đi kèm với các trích dẫn nguồn gốc rõ ràng. Tôi cam đoan rằng những vấn đề được đề cập là hoàn toàn chính xác, và tôi chịu trách nhiệm đầy đủ về điều này. Hà Nội, ngày.... tháng.... năm 2024 Tác giả Nguyễn Minh Cường
ii LỜI CẢM ƠN Sau thời gian được tham gia học tập, nghiên cứu đối với chuyên ngành Quản lý công trình độ Thạc sỹ, tôi vô cùng biết ơn sự chỉ bảo, hướng dẫn của các thầy cô, giảng viên khoa Quản lý công. Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài luận văn “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội” làm đề tài tốt nghiệp, tôi cũng xin chân thành cảm ơn Giảng viên hướng dẫn - TS. Đặng Thị Mai Hương, đã tận tình hướng dẫn tôi. Tôi cũng xin cảm ơn sự đóng góp ý kiến quý báu của các thầy cô, các bạn đồng khóa trong khoa Quản lý công vào luận văn này. Để có được nguồn số liệu thực hiện đề tài, tôi cũng xin cảm ơn sự giúp đỡ của quý vị lãnh đạo, các đồng chí làm việc tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội đã tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận văn. Hà Nội, ngày.... tháng.... năm 2024 Tác giả Nguyễn Minh Cường
iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ATVSLĐ An toàn vệ sinh lao động BHXH Bảo hiểm xã hội BHTN Bảo hiểm nhân thọ CBCC Cán bộ công chức ĐTBD Đào tạo bồi dưỡng HCNN Hành chính nhà nước HĐND Hội đồng nhân dân NSNN Ngân sách nhà nước UBND Uỷ ban nhân dân LĐTB&XHHN Lao động, Thương binh và Xã hội Hà Nội
iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT........................................................................... iii MỤC LỤC ........................................................................................................ iv MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ................................. 2 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ......................................................... 3 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ....................................... 4 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................. 4 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................. 5 7. Kết cấu của luận văn ................................................................................. 6 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC .......................................................................... 7 1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, chủ thể của tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ............................................................................................. 7 1.1.1. Khái niệm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ............ 7 1.1.2. Đặc điểm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ........... 17 1.1.3. Vai trò tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ............... 20 1.2. Nội dung tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ................... 27 1.2.1. Lập kế hoạch, ban hành văn bản thực hiện pháp luật về quản lý công chức ................................................................................................................. 28 1.2.2. Triển khai thực hiện pháp luật quản lý công chức ............................ 28 1.2.3. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công chức ............... 32 1.2.4. Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về quản lý công chức 33
v 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ................................................................................................................. 35 1.3.1. Yếu tố chính trị.................................................................................. 35 1.3.2. Yếu tố kinh tế .................................................................................... 36 1.3.3. Yếu tố nhận thức ............................................................................... 37 1.3.4. Yếu tố pháp luật ................................................................................ 38 Tiểu kết Chương 1 ........................................................................................... 40 Chương 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI SỞ LAO ĐỘNG, THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........................................................................... 41 2.1. Khái quát về Sở Lao động, Thương binh và xã hội Thành phố Hà Nội và các điều kiện đảm bảo tổ chức thực hiện pháp luật về quản công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội thành phố Hà Nội .................................... 41 2.1.1. Về chức năng, nhiệm vụ.................................................................... 41 2.1.2. Cơ cấu tổ chức................................................................................... 42 2.1.3. Điều kiện đảm bảo tổ chức thực hiện pháp luật về quản công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội thành phố Hà Nội: .............................. 45 2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, thành phố Hà Nội........................................... 49 2.2.1. Vị trí việc làm trong cơ quan, tổ chức hành chính............................ 49 2.2.2. Tuyển dụng, sử dụng và thực hiện chế độ, chính sách ..................... 52 2.2.3. Đào tạo, bồi dưỡng ............................................................................ 57 2.2.4. Đánh giá, xếp loại chất lượng công chức.......................................... 60 2.2.5. Công tác quy hoạch, bổ nhiệm công chức giữ chức vụ lãnh đạo quản lý ...................................................................................................................... 60 2.2.6. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công chức ............... 63 2.2.7. Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về quản lý công chức 63 2. 3. Đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở........ 66 2.3.1. Những thành tựu đạt được trong công tác tổ chức thực hiện pháp luật về công chức tại Sở ......................................................................................... 66
vi 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân hạn chế trong công tác tổ chức thực hiện pháp luật về công chức của Sở ................................................................ 70 Tiểu kết chương 2............................................................................................ 75 Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI SỞ LAO ĐỘNG, THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........ 76 3.1. Quan điểm nâng cao hiệu quả việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ........................................................................................................ 76 3.1.1. Kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác cán bộ và cụ thể hoá các Nghị quyết của Đảng về thực hiện pháp luật quản lý công chức .................................... 76 3.1.2. Đảm bảo các nguyên tắc thực hiện pháp luật về quản lý công chức thuộc cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh .......................................... 79 3.1.4. Bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính ............................................................................ 84 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội ...................................... 86 3.2.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật về công chức, quản lý công chức và các văn bản quy định về quản lý công chức ................................................... 87 3.2.2. Tổ chức thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về công chức, quản lý công chức ........................................................................................... 92 3.2.3. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công chức ...... 103 3.2.4. Phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng đội ngũ công chức ............................................................................................................... 105 3.2.5. Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý sai phạm trong thực hiện pháp luật về công chức ........................................................ 106 KẾT LUẬN ................................................................................................... 108 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................106
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước luôn phụ thuộc vào phẩm chất, trình độ, năng lực của đội ngũ nhân sự nói chung của đội ngũ công chức nói riêng. Vì vậy vấn đề xây dựng, hoàn thiện và thực hiện pháp luật về quản lý công chức luôn là vấn đề được các quốc gia rất quan tâm trên cả phương diện lý luận và thực tiễn.Chỉ khi kết hợp kỷ luật, cải cách, và một môi trường làm việc thúc đẩy sự sáng tạo, chúng ta mới có thể thúc đẩy phát triển và tiến bộ trong tổ chức. Tuy nhiên, thực tiễn chất lượng thực thi công vụ, tinh thần thái độ trong chấp hành và điều hành của đội ngũ công chức nhìn chung còn chưa đáp ứng yêu cầu quản lý, đặc biệt trong giai đoạn Việt Nam đang trong giai đoạn triển khai xây dựng Chính phủ số. Hệ thống pháp luật về cán bộ, công chức nói chung, và văn bản quy phạm pháp luật về quản lý công chức nói riêng vẫn còn nhiều bất cập và thiếu tính đồng bộ. Các quy định về chế tài xử lý vi phạm đôi khi gây khó khăn trong việc thực hiện cho các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật về quản lý công chức. Ngoài ra, trong quá trình tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức, còn nhiều sai sót và bất cập, chẳng hạn trong việc tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật, và giải quyết chế độ, chính sách. Tất cả những điều này dẫn đến kết quả thực hiện pháp luật về quản lý công chức của nước ta vẫn còn nhiều bất cập. Đối với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hà Nội (gọi tắt là Sở LĐTB&XHHN), trong những năm qua việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức trong các đơn vị thuộc Sở đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn bộc lộ những bất cập, hạn chế như: Việc xây dựng, ban hành hệ thống văn bản về quản lý công chức còn chậm, lúng túng, hiệu quả chưa thực sự cao; việc tổ chức thực hiện quản lý công chức trên các
2 nội dung còn chưa đồng bộ, hiệu quả; công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công chức vẫn mang nặng tính hình thức, hiệu quả chưa cao; việc thực hiện chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài chưa đạt được hiệu quả; công tác bổ nhiệm, bổ nhiệm lại công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý còn nhiều vướng mắc; việc đánh giá, xếp loại chất lượng công chức ở một số nơi còn hình thức, thiếu thực chất. Đặt trong bối cảnh ở Việt Nam khi Đảng, Nhà nước và Nhân dân đang đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có đủ đức, tài để xây dựng đất nước là hết sức cần thiết và cấp bách, trong đó có đội ngũ công chức thuộc Sở LĐTB&XHHN. Do đó, học viên lựa chọn đề tài: “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội” làm Luận văn thạc sỹ Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Các đề tài, luận án, luận văn, sách, bài viết đề cập đến pháp luật về công chức, công vụ và tổ chức thực hiện pháp luật về công chức: - Luận văn Thạc sĩ “ Tổ chức thực hiện pháp luật về công chức - Từ thực tiễn huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội” của tác giả Vũ Thu Hương năm 2017. Qua nghiên cứu thực trạng áp dụng pháp luật về quản lý công chức trên địa bàn huyện, tác giả đã đưa ra quan điểm cá nhân một số nội dung để hoàn thiện và nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý coong chức ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. - Luận án Tiến sĩ “Thực hiện pháp luật về quản lý công chức thuộc các bộ, cơ quan ngang bộ ở Việt Nam hiện nay" của tác giả Đặng Thị Mai Hương năm 2019. Luận án đã nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng và thực tiễn việc thực hiện pháp luật về quản lý công chức đã đánh giá, thực trạng về thực hiện pháp luật về công chức, chỉ rõ hạn chế, nguyên nhân
3 của những hạn chế và đề xuất một số giải pháp để nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về công chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ. - Luận văn Thạc sĩ “Tổ chức thực hiện pháp luật về công chức trên địa bàn tỉnh Hòa Bình” của tác giả Bùi Ngọc Đại năm 2023 đã đánh giá, thực trạng về tổ chức thực hiện pháp luật về công chức, chỉ rõ hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế và đề xuất một số giải pháp để nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về công chức trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Như vậy, qua nghiên cứu, tham khảo, học viên nhận thấy có nhiều công trình ở các cấp độ khác nhau đã nghiên cứu về cán bộ, công chức; pháp luật và thực hiện pháp luật về cán bộ, công chức với nhiều đề xuất, giải pháp có giá trị về công chức và quản lý công chức và thực hiện pháp luật quản lý công chức. Tuy nhiên chưa có công trình nào nghiên cứu về tổ chức thực hiện pháp luật quản lý công chức tại Sở Lao động Thương binh và Xã hội Hà Nội, công trình nghiên cứu của học viên là công trình có tính mới, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng quản lý công chức tại Sở Lao động Thương binh và Xã hội Hà Nội hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích Trên cơ sở phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn của tổ chức thực hiện pháp luật về công chức trên địa bàn Thành phố Hà Nội nói chung và công chức thuộc Sở LĐTB&XH Hà Nội nói riêng, luận văn đề xuất những quan điểm và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn có những nhiệm vụ cụ thể sau: - Làm sáng tỏ cơ sở lý luận thực hiện pháp luật về công chức: Khái
4 niệm, đặc điểm, vai trò, nội dung, hình thức, và các điều kiện bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức; - Phân tích, đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hà Nội; từ đó rút ra nguyên nhân của những ưu điểm, hạn chế trong tổ chức thực hiện pháp luật về công chức tại Sở. - Đề xuất các quan điểm và giải pháp bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động TB và Xã hội Hà Nội. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức dưới góc độ chuyên ngành Quản lý công. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu về lý luận và thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về công chức tại Sở. - Phạm vi về thời gian: Luận văn nghiên cứu số liệu tính thời gian trong vòng 03 năm gần đây (2020 – 2023). 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn Luân văn được nghiên cứu dựa trên phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; nghiên cứu, phân tích chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về cán bộ, công chức nói chung và về công chức cấp tỉnh, cấp huyện nói riêng; phương pháp quan sát, đánh giá, phỏng vấn. Luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu, cụ thể như: Phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp so sánh, khái quát hóa, hệ thống hóa, phương pháp thống kê,.. để tập trung nghiên cứu, phân tích, luận giải, làm
5 rõ các vấn đề lý luận chung về công chức, pháp luật về công chức và tổ chức thực hiện pháp luật về công chức; thu thập các thông tin, số liệu thực tế phục vụ cho việc thống kê, phân tích, đánh giá thực trạng, ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của những ưu điểm, hạn chế về tổ chức thực hiện pháp luật về công chức trên địa bàn tỉnh Hoà Bình; kết thúc từng chương, đánh giá khái quát để có căn cứ triển khai nghiên cứu cho những chương sau, đồng thời đề xuất những giải pháp mang tính khoa học, phù hợp với lý luận và thực tiễn trong tổ chức thực hiện pháp luật về công chức tại Sở Lao động Thương binh và Xã hội. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Về lý luận Về mặt lý luận, luận văn khái quát và làm rõ cơ sở lý luận về tổ chức thực hiện pháp luật quản lý công chức như: Khái niệm, đặc điểm, nội dung, hình thức, các điều kiện bảo đảm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở hiện nay. 6.2. Về thực tiễn Về thực tiễn, những kiến thức khoa học của đề tài sẽ có giá trị tham khảo trong công tác nghiên cứu, giảng dạy ở các đơn vị đào tạo chuyên môn liên quan đến đề tài và có giá trị tham khảo tốt cho những ai quan tâm đến lĩnh vực này. - Kết quả nghiên cứu của đề tài là tài liệu tham khảo cho các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật quản lý công chức nhằm thực hiện pháp luật về quản lý công chức hiệu quả; Kết quả nghiên cứu của đề tài là tài liệu tham khảo để các nhà quản lý, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị triển khai xây dựng, hoạch định chính sách và quản lý công chức nhằm xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức.
6 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, mục lục, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo; nội dung chính của luận văn có kết cấu gồm 3 chương, cụ thể như sau: Chương 1. Cơ sở lý luận của tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức. Chương 2. Thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội. Chương 3. Quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Thành phố Hà Nội.
7 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC 1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, chủ thể của tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức 1.1.1. Khái niệm tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức 1.1.1.1. Khái niệm công chức Ngày 13/11/2008, Quốc hội khoá XII đã ban hành Luật Cán bộ, công chức, Luật này được sửa đổi, bổ sung năm 2019. Theo Khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi Luật Cán bộ, công chức năm 2019 quy định: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước trong: Cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công an nhân dân”. Công chức được phân loại theo trình độ đào tạo và theo vị trí công tác. Theo trình độ đào tạo gồm có công chức loại A, B, C, D. Công chức được phân loại theo vị trí công tác gồm có: Công chức lãnh đạo (chỉ huy và điều hành) và công chức chuyên môn nghiệp vụ. Công chức, những cá nhân được Nhà nước chọn mộc thông qua quy trình tuyển dụng chặt chẽ và sau đó bổ nhiệm để thực hiện các nhiệm vụ chính thức, mang tính ổn định và liên tục tại các cơ quan công quyền, đặc trưng bởi ba đặc điểm chính. Đầu tiên, họ được giao trách nhiệm giữ các vị trí
8 công vụ trong các cơ sở của Nhà nước, đảm bảo sự liên tục và ổn định trong công việc. Thứ hai, họ được phân loại vào các ngạch công chức, phản ánh sự ổn định và tiềm năng phát triển sự nghiệp trong hệ thống hành chính. Cuối cùng, họ được hưởng lương từ ngân sách nhà nước, như là sự đảm bảo tài chính cho sự cống hiến của họ. Công chức bao gồm những người làm việc không chỉ trong các cơ quan hành chính mà còn trong các đơn vị thuộc quân đội nhân dân và công an nhân dân, được xếp loại dựa trên trình độ chuyên môn và đào tạo, và được đặt trong một hệ thống ngạch công vụ cụ thể, đảm bảo rằng họ là một phần của biên chế và được hưởng các quyền lợi tài chính từ ngân sách của Nhà nước. 1.1.1.2. Khái niệm tổ chức thực hiện pháp luật quản lý công chức a) Khái niệm tổ chức thực hiện pháp luật Pháp luật đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc quản lý và điều hành xã hội, đặc biệt là trong một xã hội phức tạp và đa dạng như ngày nay. Tuy nhiên, để pháp luật thực sự phát huy được vai trò và giá trị của mình, điều cần thiết không chỉ là việc viết ra các quy định mà còn là việc thực thi chúng một cách công bằng và hiệu quả. Thực hiện pháp luật không chỉ là một yêu cầu khách quan của xã hội và nhà nước mà còn là một trách nhiệm của từng cá nhân và tổ chức trong cộng đồng. Khi mỗi thành viên của xã hội tuân thủ và thực hiện pháp luật, họ đóng góp vào việc duy trì trật tự, công bằng và an ninh trong xã hội. Theo quan điểm của các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lê-nin về việc thực hiện pháp luật cho rằng: "Thực hiện pháp luật là quá trình tiếp tục ý chí của nhà nước thể hiện trong pháp luật, và là một phần quan trọng của pháp chế xã hội chủ nghĩa." [V.I.Lênin (1978), Toàn tập, tập 31, Nxb Tiến bộ, Matxcơva, tr.230]. Bởi vì nội dung cốt lõi của pháp chế là sự tuân thủ pháp luật, sự thực hiện pháp luật một cách triệt để. Lênin cũng nhấn mạnh rằng
9 pháp chế là việc tuân thủ và chấp hành nghiêm ngặt các quy định của pháp luật. Ông cho rằng việc ban hành các đạo luật phải phản ánh đầy đủ yêu cầu của xã hội và ý nguyện của người lao động. Điều quan trọng là pháp luật phải được thực hiện một cách nghiêm túc và phải có sự thống nhất cao. Chỉ khi có sự tuân thủ và thực hiện đúng đắn, pháp chế mới có thể đảm bảo được việc duy trì trật tự và công bằng trong xã hội. Tóm lại, thực hiện pháp luật không chỉ là một nhiệm vụ của nhà nước mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân và tổ chức trong xã hội. Khi mỗi người tuân thủ và thực hiện pháp luật một cách nghiêm túc và trách nhiệm, chúng ta có thể đạt được một xã hội với sự ổn định, công bằng và phát triển bền vững. Đứng trên bình diện khác nhau để nghiên cứu về thực hiện pháp luật, có nhiều cách luận giải khác nhau về thực hiện pháp luật, tuy nhiên trong khuôn khổ luận văn, tác giả xin được đề cập một số các quan điểm về thực hiện pháp luật như sau: Theo quan điểm đầu tiên: “Thực hiện pháp luật là hành vi hành động hoặc không hành động của con người phù hợp với những quy định của pháp luật. Nói một cách khác, bất kỳ hoạt động nào của con người hoặc tổ chức, khi được thực hiện tuân thủ đúng quy định của pháp luật, đều được xem là việc thực hiện hiệu quả của hệ thống quy phạm pháp luật.” [Đại học Quốc gia Hà Nội - Khoa Luật (2006), Giáo trình Lý luận chung Nhà nước và pháp luật, Hà Nội, tr.369]. Quan điểm này nhấn mạnh rằng sự thực hiện pháp luật không chỉ đơn thuần là việc tuân thủ các quy định mà còn phản ánh trong mỗi hành động cụ thể của con người. Khi một cá nhân hoặc một tổ chức thực hiện một hành động mà không vi phạm các quy định pháp luật, họ đang đóng góp vào việc duy trì trật tự và công bằng trong xã hội.
10 Quan điểm này thể hiện sự liên kết chặt chẽ giữa việc thực hiện pháp luật và hành vi cụ thể của mỗi cá nhân và tổ chức. Nó nhấn mạnh rằng, sự thực hiện pháp luật không chỉ là một khái niệm trừu tượng mà còn được thể hiện thông qua những hành động hàng ngày, từ những quyết định nhỏ nhặt đến những hành động lớn lao của cả cộng đồng. Tóm lại, quan điểm này đưa ra một cái nhìn tổng thể và cụ thể về sự thực hiện pháp luật, nhấn mạnh vai trò của mỗi cá nhân và tổ chức trong việc duy trì và thúc đẩy sự công bằng và trật tự trong xã hội thông qua việc tuân thủ và thực hiện đúng đắn các quy định của pháp luật. Theo quan điểm thứ hai thì “Thực hiện pháp luật là hoạt động có mục đích nhằm thực hiện các quy định của pháp luật, làm cho chúng đi vào cuộc sống, trở thành hành vi thực tế hợp pháp của chủ thể pháp luật” [Trường Đại học Luật Hà Nội (2009), Giáo trình Lý luận chung Nhà nước và pháp luật, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội, tr.463]. Quan điểm này rõ ràng cho thấy rằng việc thực hiện pháp luật không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà còn là nhiệm vụ của các tổ chức, cơ quan nhà nước và toàn bộ cộng đồng. Cụ thể, việc tuân thủ pháp luật có thể thể hiện thông qua các hành động của cá nhân trong xã hội, từ việc tuân thủ các quy định giao thông đến việc thực hiện các hợp đồng kinh doanh. Ngoài ra, thông qua các hoạt động tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật, cộng đồng được giáo dục về các quy định của pháp luật và được khuyến khích thực hiện chúng trong cuộc sống hàng ngày. Quan điểm thứ ba: Giáo trình lý luận chung Nhà nước và Pháp luật: “Thực hiện pháp luật là một hiện tượng xã hội mang tính quản lý. Quá trình hoạt động thực hiện pháp luật diễn ra đồng thời và tiếp nối quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật của Nhà nước” [Học viện Chính trị quốc gia
11 Hồ Chí Minh (2006), Giáo trình Lý luận chung Nhà nước và Pháp luật, Hà Nội, tr.270]. Theo quan điểm này, thực hiện pháp luật không chỉ đơn thuần là việc tuân thủ và thực hiện các quy định pháp luật mà còn là một hiện tượng xã hội mang tính quản lý. Nó bao gồm cả quá trình xây dựng và thực hiện pháp luật, hai hoạt động khác nhau nhưng lại có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong quá trình xây dựng pháp luật, các cơ quan nhà nước thường tiến hành thu thập thông tin, đề xuất và lập ra các dự thảo pháp luật, sau đó chúng được trình lên các cơ quan có thẩm quyền để thảo luận, sửa đổi và cuối cùng ban hành. Thực hiện pháp luật không chỉ là nhiệm vụ của các tổ chức và cá nhân trên lãnh thổ quốc gia, mà còn là một cam kết quan trọng trong việc duy trì trật tự xã hội và quản lý chung của mọi thành viên trong cộng đồng. Bên cạnh các quan điểm chính thống về thực hiện pháp luật như đã nêu, có một số nhà khoa học pháp lý đương đại đã tiếp cận vấn đề này từ góc độ khác, đưa ra các luận giải phong phú. Ví dụ, tác giả Nguyễn Minh Đoan đã nhấn mạnh rằng thực hiện pháp luật đầu tiên và quan trọng nhất là một trong những cách thức để thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước. Tất cả các nhà nước để có thể tổ chức, quản lý được xã hội đều bắt buộc phải tiến hành xây dựng pháp luật và ban hành quy phạm pháp luật, nhà nước mong muốn sử dụng pháp luật để điều chỉnh các quan hệ xã hội phục vụ lợi ích và mục đích của nhà nước và xã hội. [Nguyễn Minh Đoan (2004), "Góp phần nhận thức về cải cách tư pháp ở nước ta”, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, (6), tr.18]. Như vậy, để đảm bảo vai trò quản lý xã hội của mình, Nhà nước không chỉ tập trung vào việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật, mà còn phải đảm bảo việc thực hiện các quy định đã được ban hành. Thực hiện pháp luật không chỉ
12 là một nhiệm vụ, mà còn là một trong những biện pháp cụ thể để Nhà nước thực hiện chức năng và nhiệm vụ của mình. Tóm lại, trong các quan điểm trên, cách tiếp cận về thực hiện pháp luật có đa dạng và phong phú. Mặc dù có các quan điểm khác nhau, nhưng tất cả đều đồng tình rằng thực hiện pháp luật là quá trình làm cho các quy định của pháp luật trở thành hiện thực trong cuộc sống hàng ngày, tạo nên cơ sở pháp lý cho các hoạt động thực tế của các chủ thể pháp luật, nhằm đáp ứng mục tiêu quản lý của Nhà nước. Xây dựng pháp luật và thực hiện pháp luật là hai yêu cầu bắt buộc của việc quản lý nhà nước, nhằm thúc đẩy pháp chế và xây dựng một hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thực hiện pháp luật không chỉ đơn thuần là việc đưa pháp luật vào cuộc sống mà còn là việc thực hiện mục tiêu quản lý xã hội của Nhà nước. Do đó, thực hiện pháp luật là quá trình hành động nhằm biến những quy định của pháp luật thành hiện thực trong đời sống hàng ngày, tạo ra nền tảng pháp lý cho các hoạt động thực tế của các chủ thể pháp luật, với mục tiêu là đáp ứng nhu cầu quản lý của nhà nước. b) Khái niệm quản lý công chức Quản lý công chức được hiểu như một quá trình tác động có mục đích của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với đội ngũ công chức, dựa trên cơ sở của các quy định pháp luật, nhằm thực hiện các nguyên tắc và phương pháp quản lý nhằm đạt được mục tiêu và hiệu quả của cơ quan hoặc tổ chức đó. Tại đây, quản lý công chức được coi là một phần của quản lý nguồn nhân lực của tổ chức, với mục tiêu tạo ra một đội ngũ công chức đáp ứng được yêu cầu và nhiệm vụ của tổ chức. Mục tiêu của việc quản lý công chức là xây dựng một đội ngũ công chức có khả năng đáp ứng yêu cầu và mục tiêu của tổ chức hoặc cơ quan nhà nước. Thông qua quá trình này, việc phát triển đội ngũ công chức được thúc