Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:176

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích và đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Từ đó đề xuất biện pháp có tính cần thiết và khả thi cao nhằm nâng cao hiệu quả QL đội ngũ CBQL trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN VĂN QUANG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THỊ XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƯƠNG - 2023
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN VĂN QUANG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THỊ XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS. TRẦN VĂN TRUNG TS. NGUYỄN NGỌC QUÍ BÌNH DƯƠNG - 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên Nguyễn Văn Quang Tôi xin cam đoan đề tài: “Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương” là một công trình nghiên cứu độc lập không có sao chép nội dung của người khác. Đề tài đã tham khảo một số tài liệu có nguồn gốc rõ ràng và trích dẫn đúng quy định. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình. NGƯỜI CAM ĐOAN Nguyễn Văn Quang i
LỜI CẢM ƠN Đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Trường Đại học Thủ Dầu Một, Viện Đào tạo Sau Đại học - Trường Đại học Thủ Dầu Một đã tạo điều kiện cho tôi được tham gia học tập và nghiên cứu khoa học. Với tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc của mình đến PGS.TS. Trần Văn Trung, TS. Nguyễn Ngọc Quí - đã dành nhiều thời gian quan tâm, chỉ dẫn tận tình, trực tiếp giúp đỡ, động viên và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện cho đến khi hoàn thành luận văn này. Đồng thời, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Bến Cát; Ban Giám hiệu, các giáo viên Trường Tiểu học An Tây A, Trường Tiểu học Hồ Hảo Hớn, Trường Tiểu học Định Phước, Trường Tiểu học Hòa Lợi, Trường Tiểu học Thới Hòa, Trường Tiểu học Duy Tân, Trường Tiểu học Mỹ Phước, Trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn, Trường Tiểu học Chánh Phú Hòa, Trường Tiểu học An Điền tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương đã nhiệt tình giúp đỡ, tham gia đóng góp ý kiến, cung cấp tư liệu, số liệu, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, gia đình đã luôn động viên, khuyến khích, giúp đỡ trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Xin kính chúc quý thầy, cô cùng quý đồng nghiệp luôn dồi dào sức khỏe, thành công trong công tác. Tôi xin chân thành cảm ơn! TÁC GIẢ Nguyễn Văn Quang ii
MỤC LỤC MỞ ĐẦU..........................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài ..........................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu..............................................................4 3.1. Khách thể nghiên cứu ................................................................................4 3.2. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................4 4. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................4 4.1. Về nội dung nghiên cứu ............................................................................4 4.2. Về địa bàn nghiên cứu ...............................................................................4 4.3. Về thời gian nghiên cứu ............................................................................4 5. Giả thuyết khoa học ......................................................................................5 6. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................5 6.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học. ...5 6.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương...............................................................................5 6.3. Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp. ..................................................................................5 7. Phương pháp nghiên cứu ..............................................................................5 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận ....................................................5 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn .................................................5 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ......................................................5 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn .........................................................................6 7.3. Phương pháp thống kê và xử lý dữ liệu.....................................................6 7.4. Phương pháp nghiên cứu chuyên gia ……………………………………7 8. Đóng góp của nghiên cứu .............................................................................7 8.1. Về lý luận ..................................................................................................7 8.2. Về thực tiễn ...............................................................................................7 9. Bố cục luận văn nghiên cứu .........................................................................7 iii
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC.....................................................................8 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ...................................................................8 1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài .......................................................................8 1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam .........................................................................9 1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài.....................................................13 1.2.1. Quản lý .................................................................................................13 1.2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ...............................................14 1.2.3. Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ..................................15 1.3. Lý luận về đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học .................................15 1.3.1. Vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học .............................15 1.3.2. Nhiệm vụ và quyền hạn của cán bộ quản lý trường tiểu học ...............16 1.3.3. Quy định chuẩn nghề nghiệp cán bộ quản lý trường tiểu học ..............18 1.4. Lý luận về quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ....................19 1.4.1. Phân cấp quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ...................19 1.4.2. Nội dung quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ...................20 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ...........................................................................................................................29 1.5.1. Các yếu tố khách quan..........................................................................29 1.5.2. Các yếu tố chủ quan .............................................................................31 Tiểu kết chương 1 ...........................................................................................32 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THỊ XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG ........33 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục ở thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.............................................................................33 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ......................................................................................................................33 2.1.2. Khái quát về tình hình giáo dục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ......................................................................................................................35 2.2. Khái quát tổ chức nghiên cứu thực trạng ................................................36 iv
2.2.1. Mục đích khảo sát.................................................................................36 2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................36 2.2.3. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................37 2.2.4. Mẫu khảo sát ........................................................................................39 2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý tại các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ..............................................................................................43 2.3.1. Số lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ......................................................................................................43 2.3.2. Cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ......................................................................................................46 2.3.3. Vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học …………...…… 46 2.3.4. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ..............................................................................................48 2.4. Thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.......................................................................................54 2.4.1. Thực trạng quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.............................................................................54 2.4.2. Thực trạng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ..............................................56 2.4.3. Thực trạng bố trí và sử dụng đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương .................................................................58 2.4.4. Thực trạng đánh giá, sàng lọc đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương .................................................................59 2.4.5. Thực trạng tạo môi trường, động lực cho đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ..............................................61 2.5. Đánh giá chung về thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ……..... 63 2.6. Đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương........................................................................65 2.6.1. Ưu điểm ................................................................................................65 v
2.6.2. Hạn chế .................................................................................................65 Tiểu kết chương 2 ...........................................................................................67 CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THỊ XÃ BẾN CÁT, TỈNH BÌNH DƯƠNG ........68 3.1. Nguyên tắc cơ bản đề xuất biện pháp ......................................................68 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .......................................................68 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .........................................................68 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .......................................................69 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .......................................................69 3.2. Biện pháp quản lý đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.......................................................................................69 3.2.1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ...........................................................................................................................69 3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ........................................................................................................71 3.2.3. Biện pháp 3: Đổi mới hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ……………………………………………………...….. 73 3.2.4. Biện pháp 4: Đổi mới quy trình bố trí và sử dụng (tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, luân chuyển) cán bộ quản lý trường tiểu học ...75 3.2.5. Biện pháp 5: Tạo môi trường, động lực trong công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ……………………………………………….… 77 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp đã đề xuất ............................................79 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương ..............79 Tiểu kết chương 3 ...........................................................................................92 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..............................................................93 1. Kết luận …………………………………………………………..…...... 93 2. Khuyến nghị …………………………………………………………..... 94 2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo ……………………………………... 94 vi
2.2. Đối với Ủy ban nhân dân thị xã Bến Cát …………………………….. 95 2.3. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo …………………………………. 95 2.4. Đối với các trường tiểu học và cán bộ quản lý các trường tiểu học ….. 96 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN......................................................................................97 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................98 PHỤ LỤC ........................................................................................................1 vii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Viết tắt Viết đầy đủ 1 CBQL Cán bộ quản lý 2 CBQLGD Cán bộ quản lý giáo dục 3 GD Giáo dục 4 GDĐT Giáo dục và Đào tạo 5 GDPT Giáo dục phổ thông 6 GV Giáo viên 7 HS Học sinh 8 QL Quản lý 9 QLGD Quản lý giáo dục 10 UBND Ủy ban nhân dân viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Bảng biểu Trang 1 Bảng 1. Quy định cấp phó trường tiểu học 21 2 Bảng 2.1. Thông tin đối tượng tham gia khảo sát 40 3 Bảng 2.2. Bảng quy ước thang đo 42 4 Bảng 2.3. Số lượng CBQL trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh 43 Bình Dương 5 Bảng 2.4. Số lượng lãnh đạo, chuyên viên Phòng GDĐT; cán bộ 45 quản lý, giáo viên được khảo sát 6 Bảng 2.5. Cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại 46 thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương 7 Bảng 2.6. Đánh giá vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu 47 học 8 Bảng 2.7. Ý kiến của GV, CBQL về thực trạng đội ngũ CBQL 48 trường tiểu học 9 Bảng 2.8. Đánh giá vai trò quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường 53 tiểu học 10 Bảng 2.9. Kết quả khảo sát thực trạng về thực trạng quy hoạch 54 đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương 11 Bảng 2.10. Kết quả khảo sát thực trạng hoạt động đào tạo, bồi 56 dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương 12 Bảng 2.11. Kết quả khảo sát về thực trạng bố trí và sử dụng đội 58 ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương 13 Bảng 2.12. Kết quả khảo sát thực trạng mức độ thực hiện đánh 59 giá, sàng lọc đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tình Bình Dương ix
14 Bảng 2.13. Kết quả khảo sát thực trạng thực hiện xây dựng môi 61 trường, động lực cho đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương 15 Bảng 2.14. Kết quả đánh giá về thực trạng các yếu tố ảnh hưởng 63 đến quản lý đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương 16 Bảng 3.1. Mô tả mẫu khảo nghiệm 80 17 Bảng 3.2. Quy ước thang đo kết quả khảo nghiệm 81 18 Bảng 3.3. Kết quả đánh giá về biện pháp 1. Bồi dưỡng nâng cao 82 nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học 19 Bảng 3.4. Kết quả đánh giá về biện pháp 2: Xây dựng quy hoạch 83 phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học 20 Bảng 3.5. Kết quả đánh giá về biện pháp 3: Đổi mới hoạt động 85 đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học 21 Bảng 3.6. Kết quả đánh giá về biện pháp 4: Đổi mới quy trình bố 87 trí và sử dụng (tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, luân chuyển) cán bộ quản lý trường tiểu học 22 Bảng 3.7. Kết quả đánh giá về biện pháp 5: Tạo môi trường, động 88 lực trong công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học 23 Bảng 3.8. Tổng hợp ý kiến đánh giá của cán bộ Phòng GDĐT, 90 CBQL, GV về tính cần thiết và tính khả thi của 5 biện pháp đề xuất x
TÓM TẮT Trong giai đoạn hiện nay, tri thức đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển kinh tế, tạo ra của cải vật chất và nâng cao chất lượng cuộc sống. Giáo dục và Đào tạo là chìa khóa cho sự thành công của mỗi quốc gia. Nhìn vào hệ thống giáo dục có thể dự đoán được tương lai của một đất nước. Nhìn vào đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục có thể đánh giá được chất lượng của một nền giáo dục. Giáo dục tiểu học thị xã Bến Cát nói riêng và tỉnh Bình Dương nói chung, trong những năm gần đây đã có những bước phát triển cả về quy mô và chất lượng, đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Bến Cát đã đáp ứng được những yêu cầu cơ bản về công tác quản lý giáo dục. Tuy nhiên, xu thế hội nhập đã tác động đến giáo dục của nước ta nói chung, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương nói riêng. Từ đây, các hạn chế, bất cập cũng dễ nhận thấy. Do đó, cần thiết phải có những biện pháp để quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học của thị xã Bến Cát nhằm giúp đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học phát triển đồng bộ, có chất lượng góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học nói riêng và chất lượng ngành giáo dục của thị xã Bến Cát nói chung. Chính vì những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ của mình. Qua khảo sát thực trạng vấn đề nghiên cứu, có thể thấy, những năm qua đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học ở đã có sự phát triển và có những đóng góp quan trọng trong việc tổ chức thực hiện mục tiêu giáo dục bậc tiểu học của thị xã. Đa số cán bộ quản lý các trường tiểu học ở thị xã Bến Cát có phẩm chất đạo đức tốt, có lập trường tư tưởng vững vàng, chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Nhận thức và hành động đúng với quan điểm, đường lối, chính sách phát triển giáo dục của Đảng và Nhà nước. Hiện tại, đội ngũ cán bộ quản lý tiểu học của thị xã Bến Cát đủ về số lượng, cơ cấu tương đối hợp lý, bước đầu đáp ứng được yêu cầu quản lý và phần lớn đã được bồi dưỡng qua chương trình quản lý giáo dục, lý luận chính trị, quản lý nhà xi
nước. Đội ngũ này đã tham mưu tích cực và hiệu quả cho cấp ủy và chính quyền các cấp trong phát triển giáo dục phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội ở địa phương. Lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên các trường tiểu học cả trường công lập và trường ngoài công lập, vững vàng, chấp hành tốt đường lối chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước, chấp hành tốt kỷ luật, nội quy của ngành đã đề ra. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm đạt được, các cấp quản lý giáo dục trên địa bàn thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương hiện nay vẫn chưa quan tâm đúng mức đến công tác xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý nói chung, cán bộ quản lý trường tiểu học nói riêng, công tác quy hoạch còn mang tính hình thức, việc bồi dưỡng cập nhật kiến thức, kỹ năng chưa được quan tâm tổ chức bài bản, công tác bổ nhiệm chậm nên chưa có giải pháp thiết thực, để xây dựng và quản lý đội ngũ cán bộ quản lý. Đầu tư cho giáo dục và đào tạo còn thiếu và yếu điều đó đã ảnh hưởng đến việc bố trí kinh phí dành cho công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý. Trên cơ sở lý luận về phát triển, quản lý đội ngũ cán bộ quản lý, thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý, căn cứ định hướng phát triển kinh tế xã hội, phát triển giáo dục và đào tạo của thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Tác giả đề xuất các biện pháp quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ở thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương trong giai đoạn hiện nay gồm: Một là, bồi dưỡng nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học; Hai là, xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học; Ba là, đổi mới hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học; Bốn là, đổi mới quy trình bố trí và sử dụng (tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, luân chuyển) cán bộ quản lý trường tiểu học; Năm là, tạo môi trường, động lực trong công tác quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học. Để đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học có phẩm chất đạo đức tốt, năng lực quản lý giỏi, khả năng làm việc hiệu quả thì cần phải thực hiện đồng bộ các biện pháp trên được trình bày tại chương 3. xii
Các biện pháp nêu ở chương 3 có mối quan hệ biện chứng với nhau, bổ sung cho nhau. Trong quá trình thực hiện để mang lại hiệu quả cao, chúng ta cần phải tiến hành đồng bộ các biện pháp và áp dụng vào thực tiễn một cách linh hoạt, sáng tạo theo từng điều kiện cụ thể của địa phương nói chung và áp dụng trong thực tiễn quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương nói riêng. xiii
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Chấp hành Trung ương nêu rõ: “Mục tiêu xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục (CBQLGD) được chuẩn hóa, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo, thông qua việc quản lý (QL), phát triển đúng định hướng và có hiệu quả sự nghiệp giáo dục (GD) để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” (Ban Chấp hành Trung ương Đảng, 2004). Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo (GDĐT) đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã xác định nhiệm vụ, giải pháp: “QL đội ngũ nhà giáo và CBQL, đáp ứng yêu cầu đổi mới GDĐT; Xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế”(Đảng Cộng sản Việt Nam, 2013). Điều 18, Luật Giáo dục (2019) nêu rõ vai trò và trách nhiệm của CBQLGD là: “CBQL giáo dục giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, QL, điều hành các hoạt động giáo dục; CBQLGD có trách nhiệm học tập, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, năng lực QL và thực hiện các chuẩn, quy chuẩn theo quy định của pháp luật; Nhà nước có kế hoạch xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CBQLGD” (Quốc hội, 2019). Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (2021) khẳng định giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD là khâu then chốt có tính quyết định để thực hiện mục tiêu phát triển GD. Đại hội XIII nhấn mạnh: “Chú trọng đào tạo, đào tạo lại đội ngũ giáo viên (GV) đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD, đào tạo”; “Đổi mới mạnh mẽ chính sách đãi ngộ, chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD là khâu then chốt. Sắp xếp, đổi mới căn bản 1
hệ thống các cơ sở đào tạo sư phạm, thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách và giải pháp để cải thiện mức sống, nâng cao trình độ và chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD”(Ban Chấp hành Trung ương Đảng, 2021). Trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tri thức đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển kinh tế, tạo ra của cải vật chất và nâng cao chất lượng cuộc sống. GDĐT là chìa khóa cho sự thành công của mỗi quốc gia. Nhìn vào hệ thống GD có thể dự đoán được tương lai của một đất nước. Nhìn vào đội ngũ nhà giáo và CBQLGD có thể đánh giá được chất lượng của một nền GD. Vì vậy, Đảng và Nhà nước Việt Nam rất quan tâm xây dựng, quản lý đội ngũ nhà giáo và CBQLGD theo hướng chuẩn hóa, bảo đảm đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, nâng cao chất lượng, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp GD. Đội ngũ CBQLGD phần lớn là những nhà giáo có chuyên môn khá, giỏi được bổ nhiệm, điều động sang làm công tác QL, đa số là những người năng động, thích ứng nhanh với sự đổi mới GDĐT. Nhiều CBQLGD là tấm gương sáng về đạo đức, sự tận tụy, tâm huyết với nghề. Bên cạnh ưu điểm nổi bật trên, đội ngũ nhà giáo và CBQLGD còn không ít hạn chế, yếu kém như: bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp; trình độ chuyên môn của một bộ phận nhà giáo còn yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu. Khả năng sử dụng ngoại ngữ, tin học trong QL còn hạn chế. Năng lực QL của một bộ phận CBQL cơ sở giáo dục còn yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu về QLGD trong bối cảnh đổi mới. Do đó, trước yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện GD đòi hỏi CBQLGD phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Nói cách khác, muốn phát triển và nâng cao chất lượng GD, trước hết đội ngũ CBQL phải có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng, thường xuyên cập nhật kiến thức mới để không ngừng cải tiến, đổi mới QL nhà trường. Giáo dục tiểu học thị xã Bến Cát nói riêng và tỉnh Bình Dương nói chung, trong những năm gần đây đã có những bước phát triển cả về quy mô và chất 2
lượng. Đội ngũ CBQL ở các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Bến Cát đã đáp ứng được những yêu cầu cơ bản về công tác QLGD, nâng cao chất lượng GDĐT địa phương; góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tuy nhiên, xu thế hội nhập đã tác động đến GD của nước ta nói chung, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương nói riêng. Chính từ đây, các hạn chế, bất cập cũng dễ nhận thấy. Những hạn chế, bất cập có nguyên nhân xuất phát từ những yếu kém như: đội ngũ CBQL chưa đồng bộ, còn hạn chế trong việc tiếp cận công nghệ, ứng dụng công nghệ thông tin vào QL trường học. Công tác quy hoạch CBQLGD, CBQL trường tiểu học đã được xây dựng, trên cơ sở đó có bước chủ động hơn trong công tác đào tạo, bồi dưỡng và bổ nhiệm CBQL giáo dục nhưng vẫn còn bộc lộ những thiếu sót như: quy hoạch còn thụ động, chưa có tính kế thừa và phát triển, chưa có hiệu quả thiết thực, chất lượng chưa cao, chưa xác định rõ mục tiêu, yêu cầu về xây dựng quy hoạch CBQL. Để khắc phục những hạn chế nêu trên, cần thiết phải có những biện pháp QL đội ngũ CBQL trường tiểu học của thị xã Bến Cát nhằm giúp đội ngũ CBQL trường tiểu học phát triển đồng bộ, có chất lượng góp phần nâng cao hiệu quả công tác QLGD, nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học nói riêng và chất lượng ngành GD của thị xã Bến Cát nói chung. Với những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Hệ thống hóa lý luận về quản lý đội ngũ CBQL trường tiểu học. Tác giả tiến hành khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Từ đó đề xuất biện pháp có tính cần thiết và khả thi cao nhằm nâng cao hiệu quả QL đội ngũ CBQL trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quản lý đội ngũ CBQL tại các trường tiểu học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. 4. Phạm vi nghiên cứu 4.1. Về nội dung nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng và đề xuất các biện pháp QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương, dưới sự lãnh đạo, điều hành của trưởng phòng GDĐT. Nội dung quản lý đội ngũ CBQL các trường tiểu học theo hướng tiếp cận nội dung, bao gồm: quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và sử dụng, đánh giá, sàng lọc, tạo môi trường, động lực làm việc… 4.2. Về địa bàn nghiên cứu Cấp Phòng GDĐT: Bộ phận thuộc phòng GDĐT có chức năng trực tiếp tham mưu trưởng phòng thực hiện công tác QL đội ngũ CBQL trường tiểu học là tổ chức cán bộ. Cấp trường tiểu học: Nghiên cứu được tiến hành tại 10/17 trường tiểu học công lập tại thị xã Bến Cát bao gồm: Trường Tiểu học An Tây A, Trường Tiểu học Hồ Hảo Hớn, Trường Tiểu học Định Phước, Trường Tiểu học Hòa Lợi, Trường Tiểu học Thới Hòa, Trường Tiểu học Duy Tân, Trường Tiểu học Mỹ Phước, Trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn, Trường Tiểu học Chánh Phú Hòa, Trường Tiểu học An Điền. 4.3. Về thời gian nghiên cứu Thời gian nghiên cứu từ tháng 10/2022 đến tháng 5/2023. Số liệu sử dụng trong đề tài luận văn được thu thập từ năm học 2021-2022, 2022-2023. Thời gian ứng dụng các biện pháp được đề xuất từ năm học 2023-2024. 4
5. Giả thuyết khoa học Công tác QL đội ngũ CBQL trường tiểu học tại thị xã Bến Cát đã đạt được một số thành tựu trong việc quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng CBQL. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn hạn chế ở một số nội dung như: quy hoạch QL đội ngũ CBQL; bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển CBQL; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL; tạo môi trường, động lực cho sự QL đội ngũ CBQL; đánh giá đội ngũ CBQL. Trên cơ sở khảo sát, đánh giá đúng thực trạng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát tác giả đề xuất một số biện pháp cần thiết, khả thi nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL tại các trường tiểu học của địa phương. 6. Nhiệm vụ nghiên cứu 6.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học. 6.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. 6.3. Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phân tích, tổng hợp; phân loại, hệ thống hóa cơ sở lý thuyết có liên quan đến QL đội ngũ CBQL tại các trường tiểu học nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi 7.2.1.1. Mục đích điều tra Thực trạng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương. 7.2.1.2. Nội dung điều tra Thực trạng QL đội ngũ CBQL các trường tiểu học tại thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương về công tác quy hoạch QL đội ngũ CBQL; bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, 5