intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:105

Thêm vào BST
Báo xấu
49
lượt xem 14
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục "Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông" trình bày các nội dung chính sau: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học; Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông; Giải pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông

  1. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ VÂN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG TIẾP CẬN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Đắk Nông, năm 2021
  2. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI NGUYỄN THỊ VÂN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG TIẾP CẬN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG Ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8.14.01.1 4 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC PGS.TS. NGUYỄN XUÂN THANH Đắk Nông, năm 2021
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trích dẫn trong luận văn đều được trích dẫn trung thực. Những kết luận khoa học trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào. Tác giả luận văn Nguyễn Thị Vân
  4. LỜI CẢM ƠN Để có được kết quả như ngày hôm nay, tôi xin bày tỏ lời cám ơn sâu sắc đến PGS.TS. Nguyễn Xuân Thanh, người thầy đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin cám ơn sâu sắc Ban Giám đốc Học viện Khoa học xã hội, quý Thầy Cô giáo Khoa Tâm lý - Giáo dục, các phòng ban của Học viện đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện để tôi thực hiện luận văn. Tôi xin cám ơn chân thành quý Thầy Cô ở các cấp hội đồng đánh giá luận văn đã chỉ bảo cho tôi những điều quý báu để tôi hoàn thiện luận văn. Tôi cũng xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến gia đình, bạn bè đã tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Đắk Lắk, ngày tháng năm 2022 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Vân
  5. MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG TIẾP CẬN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC .................................................................................... 8 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................................................................... 8 1.2. Một số khái niệm cơ bản .......................................................................... 10 1.3. Hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học. .............................................................................................. 12 1.4. Quản lý, quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh. ................................................................................................................. 16 1.5. Các yếu tổ ảnh hướng đến quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường TH. ......................................................... 20 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG TIẾP CẬN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG ..... 23 2.1. Khái quát về tình hình giáo dục trên địa bàn huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông ........................................................................................................ 23 2.2. Tổ chức và phương pháp nghiên cứu thực tiễn ........................................ 23 2.3. Thực trạng hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường TH trên địa bàn huyện ĐGL ...................................................... 28 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Đắk Glong ....................... 35 2.5. So sánh thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông qua các biến số ................................................................................................. 42 2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường TH huyện ĐGL, tỉnh ĐN. .. 44
  6. 2.7. Đánh giá chung thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở trường tiểu học. ................................................. 49 Chương 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG TIẾP CẬN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN ĐẮKGLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG ......................... 52 3.1. Một số nguyên tắc đề xuất giải pháp........................................................ 52 3.2. Các giải pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường TH huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông .................. 53 3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp .................................................................. 66 3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp ............................................................... 66 3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất .... 67 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 72 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 76
  7. DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ CĐ Cao đẳng ĐH Đại học ĐGL Đắk Glong ĐN Đắk Nông HS Học sinh GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo NXB Nhà xuất bản SĐH Sau đại học TH Tiểu học
  8. DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU VÀ SƠ ĐỒ Bảng 2.1. Đặc điểm khách thể nghiên cứu Bảng 2.2. Đặc điểm khách thể theo địa bàn nghiên cứu Bảng 2.3. Thực trạng mức độ thực hiện mục tiêu dạy họctheo hướng tiếp cận năng lực học sinh Bảng 2.4. Thực trạng mức độ thực hiện nội dung dạy họctheo hướng tiếp cận năng lực học sinh Bảng 2.5. Thực trạng mức độ thực hiện phương pháp dạy họctheo hướng tiếp cận năng lực học sinh Bảng 2.6. Thực trạng mức độ thực hiện hình thức dạy họctheo hướng tiếp cận năng lực học sinh Bảng 2.7.Thực trạng mức độ ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị vào thực hiện dạy học Bảng 2.8. Thực trạng mức độ thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh Bảng 2.9. Thực trạng lập kế hoạch dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh Bảng 2.10. Thực trạng tổ chức bộ máy hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tiểu học Bảng 2.11. Thực trạng tổ chức hoạt động dạy của giáo viên theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tiểu học Bảng 2.12. Thực trạng tổ chức hoạt động học của học sinh theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tiểu học Bảng 2.13. Thực trạng chỉ đạo thực hiện mục tiêu hoạt động dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh tiểu học Bảng 2.14. Thực trạng chỉ đạo thực hiện nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tiểu học Bảng 2.15. Thực trạng chỉ đạo thực hiện cơ sở vật chất tổ chức hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tiểu học. Bảng 2.16. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tiểu học
  9. Bảng 2.17. So sánh thực trạng quản lý qua các biến số như giới tính, thâm niên công tác, vị trí công tác và trình độ học vấn Bảng 2.18. So sánh thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường TH huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông qua biến số trình độ học vấn Bảng 2.19: Ảnh hưởng của yêu cầu về đổi mới giáo dục hiện nay Bảng 2.20. Ảnh hưởng của yếu tố cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đến hiệu quả quản lý hoạt động dạy học Bảng 2.21. Vai trò của cha mẹ học sinh đến quản lý hoạt động dạy học Bảng 2.22. Ảnh hưởng năng lực quản lý của Hiệu trưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động dạy học Bảng 2.23. Ảnh hưởng năng lực dạy học của giáo viên đến quản lý hoạt động dạy học Bảng 2.24. Ảnh hưởng của yếu tố tinh thần, thái độ học tập của học sinh đến quản lý hoạt động dạy học Bảng 2.25. Đánh giá chung ảnh hưởng của các yếu tố tới quản lý hoạt động dạy học Bảng 3.1. Đánh giá tính cần thiết của các giải pháp được đề xuất Bảng 3.2. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp được đề xuất Biểu đồ 3.1. Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các giải pháp
  10. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bối cảnh toàn cầu hoá và kinh tế tri thức phát triển, giáo dục Việt Nam sớm tìm tiếng nói chung với các nền giáo dục tiên tiến của các nước trong khu vực và trên thế giới, điều cơ bản là nhanh chóng chuyển hệ thống giáo dục Việt Nam sang phát triển tiếp cận năng lực học sinh. Sự thay đổi này kéo theo sự thay đổi hoạt động dạy học trong nhà trường. Giáo viên và học sinh trong nhà trường đang chịu nhiều sức ép và thách thức lớn. Do vậy hoạt động dạy học trong nhà trường theo hướng tiếp cận nội dung không còn phù hợp nữa mà thay vào đó là dạy học theo hướng tiếp cận năng lực. Dạy học theo hướng tiếp cận năng lực sẽ giúp học sinh phát triển được năng lực, giúp học sinh có thể khẳng định được mình trong cộng đồng phức tạp, đa dạng và thay đổi có thể thích ứng với những biến động của sự biến đổi đời sống xã hội. Huyện Đắk Glong có vị thế địa lí chính trị và an ninh quốc phòng đặc biệt quan trọng ở tỉnh Đắk Nông. Đây là một vùng đất có nhiều ưu thế để phát triển nông, lâm nghiệp. Tuy nhiên những năm gần đây Đắk Glong, Đắk Nông có xu hướng phát triển chậm lại về mọi mặt. Điều này bị ảnh hưởng bởi nhiều nguyên nhân, trong đó có vấn đề về phát triển giáo dục. Trước yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, khi chương trình giáo dục phổ thông mới triển khai và thực hiện áp dụng trên phạm vi cả nước; việc định hướng công tác quản lý hoạt động dạy học các trường phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông là một tất yếu và là giải pháp quan trọng để đảm bảo chất lượng giáo dục tại các trường Tiểu học trong toàn huyện. Trong những năm qua, GD&ĐT huyện Đắk Glong rất chú trọng công tác nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đề ra nhiều biện pháp quản lý hoạt động dạy và học ở các trường Tiểu học nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Chất lượng giáo dục ở một số trường Tiểu học có sự chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, quản lý hoạt động dạy học chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Năng lực điều hành, chỉ đạo việc quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh của một số cán bộ quản lý còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Từ thực trạng đó, dẫn đến hệ quả một số học sinh trong 1
  11. học tập còn thụ động hạn chế khả năng sáng tạo và năng lực vận dụng tri thức đã học để giải quyết tình huống thực tiễn cuộc sống. Xuất phát từ những cơ sở nói trên, đề tài: “Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông” được xem là một vấn đề cấp thiết, có ý nghĩa lí luận và thực tiễn cần nghiên cứu. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 2.1. Các nghiên cứu về dạy học và dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học. Hoạt động dạy học là hoạt động chủ đạo trong các nhà trường nói và trường Tiểu học nói riêng. Do vậy, đã có nhiều nghiên cứu trên thế giới và ở Việt Nam về vấn đề này. Dưới đây sẽ phân tích cụ thể các nghiên cứu được thực hiện theo hướng này. R. E. Boyatzid (1982) cho rằng dạy học theo hướng tiếp cận năng lực cần xử lý một cách có hệ thống 3 khía cạnh: (1) Xác định các năng lực; (2) Phát triển chúng; (3) Đánh giá chúng một cách khách quan [21]. Như vậy để xác định được các năng lực, điểm bắt đầu thường là các kết quả đầu ra. Từ đó, đi đến xác định vai trò của những người có trách nhiệm phải tạo ra các kết quả đầu ra này. Trên cơ sở của từng vai trò, xác định các năng lực cần thiết để có thể thực hiện tốt vai trò đó. Tác giả Đỗ Ngọc Thống (2012) nêu ra bản chất và lí do chuyển sang cách tiếp cận năng lực là “Chủ trương giúp học sinh không chỉ biết học thuộc, ghi nhớ mà còn phải biết làm thông qua các hoạt động cụ thể, sử dụng những tri thức học được để giải quyết các tình huống do cuộc sống đặt ra. Nói cách khác phải gắn với thực tiễn đời sống” [25]. 2.2. Các nghiên cứu về quản lý dạy học và quản lý dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học. Tác giả Nguyễn Phúc Châu (2010), chú trọng phân tích quản lý dạy học là quản lý các thành tố mục tiêu, nội dung – chương trình, phương pháp – hình thức, cơ sở vật chất, lực lượng, đánh giá kết quả và môi trường dạy học. Nội dung quản lý dạy học phải bao gồm: (1) Quản lý quy chế chuyên môn; (2) Quản lý tổ chức nhân lực dạy học; (3) Quản lý việc huy động và sử dụng tài lực, vật lực; (4) Quản lý môi trường dạy học; (5) Quản lý việc sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học [11]. 2
  12. Các nghiên cứu đã đề cập đến cơ sở khoa học của quản lý hoạt động dạy học theo quan điểm luận, cách tiếp cận này có thể áp dụng trong quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh trường Tiểu học theo yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 3. Mục đích và nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông, từ đó đề xuất các giải pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông góp phần nâng cao kết quả quản lý hoạt động dạy học ở các trường Tiểu học trên địa bàn huyện. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Xây dựng cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học. Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông và các yếu tố ảnh hưởng tới thực trạng quản lý này. Đề xuất một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông và thử nghiệm một giải pháp. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Giải pháp quản lý hoạt động theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. 4.2. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở trường Tiểu học. 4.3. Phạm vi nghiên cứu 4.3.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu Trong nghiên cứu này, xuất phát từ tiếp cận năng lực học sinh Tiểu học và tiếp cận chức năng quản lý, đề tài xác định các nội dung quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học gồm: lập kế hoạch, tổ 3
  13. chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học ở các trường Tiểu học. 4.3.2. Giới hạn về chủ thể nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học như có rất nhiều chủ thể tham gia: Lãnh đạo phòng GD&ĐT; Quản lý các trường Tiểu học; Tổ trưởng chuyên môn. Tuy nhiên trong đề tài này chủ thể chính được xác định là Quản lý trường Tiểu học. 4.3.3. Giới hạn về địa bàn và khách thể khảo sát thực tiễn Luận văn tiến hành khảo sát thực tiễn với các nhóm khách thể như: Lãnh đạo phòng GD&ĐT, Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn và giáo viên các trường Tiểu học ở huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận (Cách tiếp cận nghiên cứu) Để tiến hành nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông, luận văn xác định các cách tiếp cận nghiên cứu sau: Tiếp cận hệ thống: Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học chịu sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau, yếu tổ chủ quan và khách quan. Vì vậy, trong luận văn này, quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các tường Tiểu học được xem xét như là kết quả tác động của nhiều yếu tố. Tiếp cận phát triển: Khi nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở trường Tiểu học phải nghiên cứu trong sự vận động, biến đổi, tương tác qua lại giữa toàn bộ các hoạt động trong qúa trình quản lý và quá trình dạy học tại các trường Tiểu học. Thấy được sự vận động, phát triển, biến đổi của quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học ở thời gian hiện tại, quá khứ và dự báo tương lai phát triển. Tiếp cận hoạt động: Khi nghiên cứu hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học cần nghiên cứu về hoạt động quản lý của Hiệu trưởng và hoạt động dạy học của giáo viên và học tập của học sinh ở các 4
  14. trường Tiểu học để làm bộc lộ rõ biện pháp quản lý của Hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học. Tiếp cận năng lực: Hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh là hoạt động hướng tới sự hình thành và phát triển các năng lực cơ bản của học sinh. Tiếp cận năng lực sẽ tạo cơ sở phương pháp luận để luận giải một số các vấn đề lý luận cơ bản như: khía niệm, mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp, phương tiện, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học tại trường Tiểu học. Tiếp cận chức năng quản lý: Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh cần dựa trên các chức năng cơ bản của hoạt động quản lý đó là: Lập kế hoạch, tổ chức, kiểm tra và đánh gía hoạt động dạy học. Các chức năng này càn phải được thể hiện xuyên suốt trong quá trình quản lý hoạt động dạy học của chủ thể. 5.2. Các phương pháp nghiên cứu 5.2.1. Phương pháp nghiên cứu văn bản, tài liệu 5.2.1.1. Mục đích nghiên cứu Phương pháp này được sử dụng nhằm mục đích tổng quan các nghiên cứu ở trong và ngoài huyện Đắk Glong về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh trường Tiểu học. Trên cơ sở tổng quan các công trình nghiên cứu trong và ngoài huyện luận văn xác định phương pháp tiếp cận, cơ sở lý luận để xây dựng khung lý thuyết của đề tài luận văn. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng bộ công cụ nghiên cứu thực tiễn của đề tài luận văn. 5.2.1.2. Nội dung nghiên cứu Nghiên cứu các văn bản pháp quy của Đảng và Nhà nước, của cơ quan quản lý giáo dục (Bộ GD &ĐT, Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT). Nghiên cứu các số liệu qua báo cáo của cơ quan quản lý giáo dục, các trường TH. Nghiên cứu sản phẩm hoạt động dạy học của trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. 5.2.1.3. Cách thực hiện phương pháp Thu thập tài liệu trong và ngoài huyện liên quan tới đề tài luận văn; phân tích, đánh giá tổng quan các tài liệu. 5
  15. Từ phân tích các tài liệu xác định cách tiếp cận nghiên cứu cho luận văn, các khái niệm công cụ của luận văn, nội dung lý luận về hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực HS Tiểu học và quản lý hoạt động này cũng như các yếu tố ảnh hướng tới quản lý hoạt động này, xác định các chỉ báo để xây dựng bộ công cụ nghiên cứu của luận văn. 5.2.2. Phương pháp điều tra bảng hỏi; 5.2.3. Phương pháp phỏng vấn sâu; 5.2.4. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm; 5.2.5. Phương pháp thử nghiệm sư phạm. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn sẽ được trình bày cụ thể tại chương 2 và chương 3 của luận văn. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6.1. Về mặt lý luận Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần bổ sung một số vấn đề về lý luận quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh trong nhà trường phổ thông nói chung và trường Tiểu học nói riêng trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Luận văn đã xây dựng được các tiêu chí quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở trường Tiểu học. 6.2. Về mặt thực tiễn Các giải pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông, trong đó có các tiêu chí quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học được luận văn đề xuất tác động vào các mặt: lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông sẽ có tác động quyết định đến kết quả hoạt động hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông hiện nay. Vì vậy kết quả nghiên cứu của luận văn là tài liệu tham khảo bổ ích cho lãnh đạo quản lý, giáo viên các trường Tiểu học. 6
  16. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung chính của luận văn được trình bày 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học; Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông; Chương 3: Giải pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. 7
  17. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG TIẾP CẬN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Những nghiên cứu về hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực HS Những nghiên cứu về hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tập trung vào một số vấn đề sau: (1) Sự cần thiết phải chuyển sang day học theo hướng tiếp cận năng lực; (2) Phát triển chương trình giáo dục theo hướng tiếp cận năng lực; (3) Tổ chức hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực; (4) Kiểm tra và đánh giá kết quả dạy học theo hướng tiếp cận năng lực . Sự cần thiết phải chuyển sang dạy học theo hướng tiếp cận năng lực Sự cần thiết phải chuyển sang dạy học theo hướng tiếp cận năng lực có thể nói xuất phát từ căn cứ pháp lý, các nhà nghiên cứu với những công trình như sau: Tác giả Đỗ Ngọc Thống (2012) nêu ra bản chất và lý do chuyển sang cách tiếp cận năng lực là “ Chủ trương giúp học sinh không chỉ biết học thuộc, ghi nhớ mà còn phải biết làm thông qua các hoạt động cụ thể, sử dụng những tri thức học được để giải quyết các tình huống do cuộc sống đặt ra. Nói cách khác phải gắn với thực tiễn đời sống ” [27]. Tác giả Nguyễn Vũ Bích Hiền (2014) đã nêu: Trong bối cảnh toàn cầu hóa và kinh tế tri thức phát triển, giáo dục Việt Nam sớm tìm thấy tiếng nói chung với các nền giáo dục tiên tiến của các nước trong khu vực và trên thế giới, điều cơ bản là nhanh chóng chuyển hệ thống giáo dục Việt Nam sang phát triển tiếp cận năng lực học sinh [16]. Phát triển chương trình giáo dục theo hướng tiếp cận năng lực Đây là vấn đề thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, nhất là từ sau khi có Nghị quyết 29 (2013), có thể kể ra đây một số nghiên cứu của các tác giả: Các tác giả Nguyễn Đức Chính, Vũ Lan Hương, Phạm Thị Nga (2017) nghiên cứu về “ Phát triển chương trình giáo dục” cho rằng: chương trình giáo dục là kế 8
  18. hoạch tổng thể, hệ thống về toàn bộ hoạt động giáo dục tại nhà trường. Nó bao gồm mục đích, mục tiêu, chuẩn đầu ra, nội dung giáo dục, phương thức giáo dục và hình thức tổ chức giáo dục, phương pháp đánh giá giáo dục; Phát triển chương trình giáo dục là một nghành học [18]. Kiểm tra và đánh giá kết quả dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh Kiểm tra và đánh giá kết quả dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh được nhiều tác giả tập trung nghiên cứu khả sâu sắc như sau: Tác giả Nguyễn Thanh Ngọc Bảo (2014), đánh giá theo năng lực học sinh: Chính là đánh giá khả năng vận dung, thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, thực tế và phát triển tư duy bậc cao ( Phân tích, tổng hợp, đánh giá) của học sinh chứ không dừng lại ở mức độ đánh giá phân hóa riêng rẻ các phương diện kiến thức, kỹ năng, thái độ [7]. Do vậy, đánh giá theo năng lực học sinh chủ yếu là đánh giá dựa trên hoạt động thực hiện và áp dụng kiến thức vào thực tế của học sinh. Vậy, những công trình nghiên cứu về hoạt động dạy học theo định hướng đổi mới căn bản toàn diện GD&ĐT, thực hiện hoạt động dạy học đảm bảo phát triển phẩm chất và năng lực người học, vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề trong học tập và đời sống, các công trình đã có những đóng góp cả về mặt lý luận và thực tiễn. 1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh Quản lý hoạt động dạy học trong nhà trường là nhiệm vụ trọng tâm, là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng, hiệu quả giáo dục nhà trường. Ở những phạm vi và mức độ khác nhau, đã có nhiều công trình nghiên cứu trực tiếp hoặc gián tiếp đề cập đến quản lý hoạt động dạy học. Các công trình nghiên cứu tập trung về lý luận và thực tiễn vấn đề này thông qua nội dung và chức năng quản lý: Các công trình nghiên cứu đã tập trung phân tích sâu sắc quan niệm tổ chức hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở trường phổ thông. Kết quả nghiên cứu đã cung cấp một số tài liệu cần thiết và cách tiếp cận chuyên biệt cho quá trình thực hiện đề tài. Đánh giá chung 9
  19. Những đề tài, các công trình nghiên cứu đã tập trung phân tích sâu sắc quan niệm tổ chức dạy học và quan lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở trường Tiểu học. Kết quả nghiên cứu đã cung cấp một số tài liệu cần thiết và cách tiếp cận chuyên biệt cho quá trình thực hiện đề tài. Đây là cơ sở tiền đề để tác giả kế thừa và phát triển hoàn thiện luận văn. Các nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh còn ít nghiên cứu, phân tích sâu và chưa đưa ra các giải pháp tập trung cho việc thực hiện mục tiêu; kế hoạch; phương thức tổ chức; chỉ đạo dạy học; phương pháp kiểm tra, đánh giá học sinh ở các trường Tiểu học để đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông hiện nay. Từ đó, việc nghiên cứu đề tài: “ Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực học sinh ở các trường Tiểu học huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông” mang tính lý luận và thực tiễn sâu sắc, cấp thiết, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cấp Tiểu học. 1.2. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1. Dạy học và hoạt động dạy học 1.2.1.1. Khái niệm dạy học: Dạy học bao gồm hai hoạt động thống nhất và biện chứng: Hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Trong đó dưới sự lãnh đạo, tổ chứ điều khiển của giáo viên, người học tự giác, tích cực, chủ động tổ chức, tự điều khiển hoạt động học tập của mình nhằm thực hiện nhiệm vụ dạy học. Trong hoạt động dạy học, hoạt động dạy của giáo viên có vai trò chủ đạo, hoạt động học của học sinh có vai trò tự giác, chủ động, tích cực. Hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh có liên hệ tác động lẫn nhau. Nếu thiếu một trong hai hoạt động thì hoạt động dạy học không thể diễn ra. Vậy chúng ta có thể hiểu khái quát như sau: “ Dạy học là một quá trình gồm toàn bộ các thao tác có tổ chức và có định hướng giúp người học từng bước hình thành năng lực cần thiết nhằm giải quyết các vấn đề thực tế đặt ra trong cuộc sống của mỗi người học một cách sáng tạo và hiệu quả” 1.2.1.2. Khái niệm hoạt động dạy học: 10
  20. Hoạt động dạy học được hiểu là hoạt động trong nhà trường, một bộ phận của hoạt động giáo dục tổng thể chứ không nói đến hàm ý dạy học nói chung (dạy học trong cuộc sống. Hoạt động dạy học gồm hai mặt của quá trình đó là dạy và học tồn tại trong sự thống nhất và tương tác lẫn nhau và cùng hướng đên thực hiện mục tiêu và nhiệm vụ dạy học. Trong đó, hoạt động dạy: “ là hoạt động của giáo viên nhằm tạo ra, tổ chức và hướng dẫn hoạt động học của học sinh, nhờ đó mà ảnh hướng đến sự phát triển nhân cách của người học” [13,tr.112]. Từ việc phân tích các khái niệm nêu trên, trong nghiên cứu này hoạt động dạy học được hiểu như sau: Hoạt động dạy học là hoạt động hướng vào đầu ra, nhấn mạnh người học cần đạt được mức năng lực như thế nào sau khi kết thúc một quá trình dạy và học. Hay nói cách khác, chất lượng đầu ra đóng vai trò quan trọng nhất đối với hoạt động dạy học. 1.2.2. Khái niệm năng lực Trong chương trình giáo dục phổ thông, Chương trình tổng thể (2018), năng lực được định nghĩa: “Là thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ tố chất sẵn có và quá trình học tập, rèn luyện, cho phép con người huy động tổng hợp các kiến thức, kỹ năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú, niềm tiên, ý chí,…thực hiện thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong muốn trong những điều kiện cụ thể” [9, tr.37]. Như vậy, qua khái niệm trên cho thấy, năng lực là tổ hợp của các phẩm chất tâm lý của các nhân, tổ hợp các phẩm chất tâm lý này thể hiện khả năng của chủ thể trong thực hiện các hoạt động. Khi cùng giải quyết một nhiệm vụ hay cùng thực hiện một hoạt động nào đó, cá nhân có năng lực sẽ thực hiện nhiệm vụ hay hoạt động đó tốt hơn, hiệu quả hơn cá nhân không có năng lực. 1.2.2.1. Khái niệm năng lực học sinh Tiểu học: Năng lực là khả năng thực hiện thành công hoạt động trong một bối cảnh nhất định nhờ sự huy động tổng hợp các kiến thức, kỹ năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú niềm tin, ý chí,… Năng lực chung là năng lực cơ bản, thiết yếu mà bất kì một người nào cũng cần có để sống, học tập và làm việc. 11
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2428 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2