Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trường Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:205

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của nghiên cứu đề tài "Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trường Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương" nhằm cải thiện công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trường THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương dựa trên cơ sở lý thuyết và thực trạng trong công tác quản lý hoạt động này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trường Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT PHẠM THỊ DẠ THẢO QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG THCS TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ TÂN UYÊN, TỈNH BÌNH DƢƠNG CHUYÊNNGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SỸ BÌNH DƢƠNG - 2018 1
UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT PHẠM THỊ DẠ THẢO QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG THCS TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ TÂN UYÊN, TỈNH BÌNH DƢƠNG CHUYÊNNGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐỒNG VĂN TOÀN TS.TRẦN THỊ TUYẾT MAI BÌNH DƢƠNG – 2018 2
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi, các số liệu kết quả nghiên cứu đƣợc trình bày trong luận văn là trung thực theo thực tế nghiên cứu chƣa từng đƣợc bất cứ tác giả nào khác nghiên cứu và công bố. Tác giả luận văn Phạm Thị Dạ Thảo i
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp thạc sĩ, tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ và động viên rất quý báu của thầy cô, gia đình, bạn bè và anh chị em đồng nghiệp. Trƣớc hết, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn đến TS. Đồng Văn Toàn và TS. Trần Thị Tuyết Mailàngƣời hƣớng dẫn khoa học, đã tận tâm giúp đỡ, định hƣớng chỉnh sửa và động viên tôi trong suốt quá trình làm chuyên đề cho đến khi hoàn thiện luậnvăn. Tôi cũng xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến Quý thầy cô đã tận tình truyền dạy kiến thức cho tôi trong thời gian qua. Đồng thời, xin cám ơn Quý thầy cô trong Ban giám hiệu, các phòng ban, các khoa - Trƣờng Đại học Thủ Dầu Một đã tạo điều kiện thuận lợi trong thời gian tôi học tập tại trƣờng. Trân trọng cám ơn Quý thầy Cô và các em tại các Trƣờng THCS Vĩnh Tân, Nguyễn Quốc Phú, Khánh Bình, Huỳnh Văn Lũy, Tân Phƣớc Khánh, Thái Hòa, Hội Nghĩa và Trƣờng THCS Lê Thị Trungđã giúp đỡ nhiệt tình cho tôi rất nhiều trong quá trình khảo sát thực trạng. Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình đã động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn này. Dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp, song chắc chắn rằng luận văn sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót. Tôi rất mong nhận đƣợc sự góp ý của quý thầy, cô, anh chị em đồng nghiệp và các bạn. Tác giả luận văn Phạm Thị Dạ Thảo ii
TÓM TẮT Trƣớc yêu cầu của bối cảnh xã hội đang thay đổi theo xu thế hội nhập với nhiều mặt tích cực nhƣng chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều mối nguy hiểm, ảnh hƣởng tiêu cực đến nhân cách, lối sống và nhận thức của các em học sinh, tạo dƣ luận không tốt cho nhà trƣờng và xã hội.Qua đó, hoạt độnggiáo dục đạo đức và công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức của học sinh THCScũng đang là vấn đề cần đƣợc quan tâm giải quyết và vô cùng quan trọng, việc quản lý tốt công tác này góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục của các trƣờng THCS. Vấn đề này đã đƣợc các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên tỉnh Bình Dƣơng quan tâm nhƣng từ trƣớc đến này vẫn chƣa có một nghiên cứu hay đánh giá nào khách quan. Vì vậy đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên tỉnh Bình Dƣơng” là việc làm hết sức cấp bách và cần đƣợc quan tâm. Mục tiêu của nghiên cứu đề tài này nhằm cải thiện công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng dựa trên cơ sở lý thuyết và thực trạng trong công tác quản lý hoạt động, này. Nghiên cứu đƣợc thực hiện qua hai giai đoạn: nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lƣợng đƣợc khảo sát với kích thƣớc mẫu là 195 học sinh khối lớp 6 và lớp 9, và 159 giáo viên, cán bộ quản lý tại 8 trƣờng THCS trên địa bàn. Với những phƣơng pháp nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề tài đã chỉ ra một số hạn chế thiếu sót của việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá trong công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức tại các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng, từ đó đề xuất một số biện pháp hữu hiệu, bao gồm: - Tổ chức đào tạo - bồi dƣỡng nâng cao năng lực tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh; - Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua hoạt động ngoại khóa phù hợp với chƣơng trình giáo dục tổng thể và nguồn lực nhà trƣờng; iii
- Tổ chức phối hợp với các lực lƣợng giáo dục tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp; - Tăng cƣờng cơ sở vật chất và điều kiện hỗ trợ giáo dục đạo đức cho học sinh THCS; - Tăng cƣờng kiểm tra đánh giá kết quả thực hiện hoạt động giáo dục đạo đức phát huy tính tích cực học sinh; Các biện pháp đề xuất trên đƣợc đánh giá cao tính khả thi và cần thiết khi thực hiện thực tiễn trong công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh tại các trƣờng THCS trên địa bàn TX Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng iv
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii TÓM TẮT ................................................................................................................ iii MỤC LỤC............................................................................................................... vv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................... x DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................... xi DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ……………………………………….. xiii MỞ ĐẦU................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................. 3 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ....................................................................... 3 4. Giả thuyết khoa học ............................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................ 3 6. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................... 4 7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................... 4 8.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài. .................................................................. 7 9. Cấu trúc của luận văn ............................................................................................ 8 CHƢƠNG 1 .............................................................................................................. 9 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ ................................................................... 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề............................................................................. 9 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nƣớc ngoài ......................................................... 9 1.1.2. Các công trình nghiên cứu ở trong nƣớc........................................................ 13 1.2. Một số khái niệm cơ bản .................................................................................. 16 1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trƣờng .............................................. 16 1.2.2. Hoạt động giáo dục đạo đức .......................................................................... 21 1.2.3. Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức trong trƣờng THCS ............................. 23 1.3. Hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học cơ sở ................... 24 1.3.1.Vai trò của hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học cơ sở 24 v
1.3.2. Mục tiêu và nội dung hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học cơ sở ................................................................................................................. 25 1.3.3. Giáo dục đạo đức cho học sinh THCS đƣợc lồng ghép qua các nhiệm vụ..... 26 1.3.4. Phƣơng pháp hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trung học cơ sở ....... 27 1.3.5. Hình thức tổ chức hoạt giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng THCS ........... 29 1.4. Sự cần thiết quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học cơ sở ........................................................................................................................ 30 1.4.1. Vai trò của Hiệu trƣởng trong việc xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức học sinh .......................................................................................................................... 30 1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh .......................... 32 1.4.3. Chỉ đạo trong thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh ................. 34 1.4.4. Kiểm tra và đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh .................... 35 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trung học cơ sở ........................................................................................................ 35 1.5.1. Yếu tố khách quan ......................................................................................... 35 1.5.2. Yếu tố chủ quan ............................................................................................. 36 Tiểu kết chƣơng 1.................................................................................................... 39 CHƢƠNG 2 ............................................................................................................ 40 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN ........................ 40 THỊ XÃ TÂN UYÊN, TỈNH BÌNH DƢƠNG ......................................................... 40 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế -xã hội, văn hóa giáo dục của thị xã Tân Uyên ........................................................................................................................ 40 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội địa phƣơng ............................... 40 2.1.2. Tình hình giáo dục trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên ................. 41 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức học sinh và quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh trung học cơ sở ............................................. 45 2.2.1. Mục tiêu khảo sát .......................................................................................... 45 2.2.2. Nội dung khảo sát .......................................................................................... 44 2.2.3. Phƣơng pháp khảo sát và kiểm tra độ tin cậy của thang đo ........................... 46 vi
2.2.4. Công cụ điều tra, khảo sát thực trạng ............................................................ 45 2.2.5. Đối tƣợng khảo sát ........................................................................................ 45 2.2.6. Qui ƣớc thang đo ........................................................................................... 51 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng.................................................................... 52 2.3.1. Thực trạng nhận thức chung về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục đạo đức học sinh của các đối tƣợng khảo sát ........................................................................ 52 2.3.2. Thực trạng nhận thức về mục tiêu hoạt động giáo dục đạo đức học sinh của giáo viên và cán bộ quản lý ..................................................................................... 52 2.3.3. Thực trạng nhận thức về nhiệm vụ hoạt động giáo dục đạo đức của đội ngũ giáo viên và học sinh ............................................................................................... 56 2.3.4. Thực trạng đánh giá về nội dung của hoạt động giáo dục đạo đức ................ 61 2.3.5. Thực trạng đánh giá về phƣơng pháp của hoạt động giáo dục đạo đức ......... 62 2.3.6. Thực trạng đánh giá về hình thức trong hoạt động giáo dục đạo đức ............ 63 2.4. Kết quả khảo sát thực trạng về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. ...................... 64 2.4.1. Thực trạng về kế hoạch giáo dục đạo đức ..................................................... 64 2.4.2. Thực trạng về tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức ......................... 66 2.4.3. Thực trạng về chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức ......................... 70 2.4.4. Thực trạng về kiểm tra – đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức..................... 73 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh ở các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng ............... 75 2.5.1. Thực trạng ảnh hƣởng bởi yếu tố khách quan................................................ 75 2.5.2. Thực trạng ảnh hƣởng bởi yếu tố chủ quan ................................................... 76 2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức của hiệu trƣởng các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng .............. 77 2.6.1. Ƣu điểm trong công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức ........................ 77 2.6.2. Hạn chế trong công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức ......................... 78 2.6.3. Nguyên nhân và các ý kiến đóng góp của đối tƣợng khảo sát trong công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức ........................................................................ 79 vii
Tiểu kết chƣơng 2.................................................................................................... 82 CHƢƠNG 3 ............................................................................................................ 83 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ TÂN UYÊN, TỈNH BÌNH DƢƠNG ............................................................................................. 83 3.1. Cơ sở xây dựng biện pháp ................................................................................ 83 3.1.1. Căn cứ vào cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh trƣờng trung học cơ sở ............................................................................................ 83 3.1.2. Căn cứ vào cơ sở pháp lý về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh trƣờng trung học cơ sở ............................................................................................ 83 3.1.3. Căn cứ vào thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh trƣờng trung học cơ sở ............................................................................................ 83 3.2. Nguyên tắc xây dựng biện pháp ....................................................................... 84 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ................................................................ 84 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ................................................................ 84 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và vừa sức ................................................. 84 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý .................................................................. 84 3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .................................................................. 85 3.3. Các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng ............... 85 3.3.1. Tổ chức đào tạo - bồi dƣỡngnâng cao nhận thức cho giáo viên về tuyên truyền và tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinhcấp THCS. ............ 85 3.3.2. Xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua hoạt động ngoại khóa phù hợp với nguồn lực nhà trƣờng .................................................................. 87 3.3.3. Tổ chức phối hợp với các lực lƣợng giáo dục tham gia giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ........................................ 89 3.3.4. Tăng cƣờng cơ sở vật chất và điều kiện hỗ trợ giáo dục đạo đức cho học sinh THCS ...................................................................................................................... 91 3.3.5. Tăng cƣờng kiểm tra đánh giá kết quả thực hiện hoạt động giáo dục đạo đức phát huy tính tích cực học sinh THCS ..................................................................... 93 viii
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ....................................................................... 94 3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của biện pháp đề xuất ........................... 94 3.5.1. Tổ chức khảo nghiệm .................................................................................... 94 3.5.2. Kết quả đánh giá khảo nghiệm ...................................................................... 95 Tiểu kết chƣơng 3.................................................................................................. 101 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................... 102 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 106 PHỤ LỤC .............................................................................................................. 111 ix
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nội dung 1 BGH Ban Giám hiệu nhà trƣờng 2 BGD&ĐT Bộ Giáo dục và Đào tạo 3 ĐLC Độ lệch chuẩn 4 GDĐĐ Giáo dục đạo đức 5 GV Giáo viên 6 HĐGDĐĐ Hoạt động giáo dục đạo đức 7 HS Học sinh 8 QĐ Quyết định 9 TB Trung bình 10 THCS Trƣờng trung học cơ sở 11 TT Thông tƣ x
DANH MỤC CÁC BẢNG STT Nội dung Trang Bảng 2.1. Bảng xếp loại hạnh kiểm học sinh bậc THCS trên 1 42 địa bàn thị xã Tân Uyên, năm học: 2017-2018 Bảng 2.2. Bảng xếp loại học lực học sinh bậc THCS trên địa 2 42 bàn thị xã Tân Uyên, năm học: 2017-2018 Bảng 2.3. Kết quả khảo sát đặc điểm của giáo viên và cán bộ 3 quản lý tại các trƣờng THCS trên địa bàn TX Tân Uyên tỉnh 47 Bình Dƣơng Bảng 2.4: Kết quả khảo sát đặc điểm học sinh các trƣờng 4 50 THCS trên địa bàn TX Tân Uyên tỉnh Bình Dƣơng Bảng 2.5: Kết quả khảo sát nhận thức về tầm quan trọng của 5 hoạt động giáo dục đạo đức của các đối tƣợng tham gia khảo 52 sát Bảng 2.6: Kết quả khảo sát nhận thức về mục tiêu của hoạt 6 53 động giáo dục đạo đức của giáo viên và cán bộ quản lý Bảng 2.7: Kết quả tƣơng quan giữa kiến thức đạo đức, kỹ năng 7 PL7 đạo đức và hành vi – thái độ đạo đức Bảng 2.8: Kết quả khảo sát nhận thức về nhiệm vụ của hoạt 8 56 động giáo dục đạo đức Bảng 2.9: Kết quả khảo sát nội dung của hoạt động giáo dục 9 61 đạo đức Bảng 2.10: Kết quả khảo sát phƣơng pháp của hoạt động giáo 10 62 dục đạo đức Bảng 2.11: Kết quả khảo sát hình thức hoạt động giáo dục đạo 11 63 đức Bảng 2.12: Kết quả khảo sát kế hoạch hoạt động giáo dục đạo 12 64 đức 13 Bảng 2.13: Kết quả khảo sát tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt 66 xi
động giáo dục đạo đức Bảng 2.14:Kết quả khảo sát chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt 14 71 động giáo dục đạo đức Bảng 2.15: Kết quả khảo sát về kiểm tra đánh giá hoạt động 15 73 giáo dục đạo đức Bảng 2.16: Kết quả khảo sát thực trạng các yếu tố khách quan 16 75 ảnh hƣởng đến hoạt động giáo dục đạo đức Bảng 2.17: Khảo sát thực trạng yếu tố chủ quan ảnh hƣởng 17 76 đến hoạt động giáo dục đạo đức Bảng 2.18: Kết quả tƣơng quan giữa các yếu tố chủ quan và 18 PL7 khách quan Bảng 3.1: Kết quả đánh giá tính khả thi và cần thiết của các 19 95 biện pháp xii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ STT Nội dung Trang 1 Sơ đồ 1.1: Hệ thống quản lý và quan hệ quản lý 17 Biểu đồ 2.1: Kết quả khảo sát về giới tính của giáo viên và cán 2 bộ quản lý tại các trƣờng THCS trên địa bàn TX Tân Uyên 49 tỉnh Bình Dƣơng Biểu đồ 2.2: Kết quả khảo sát về trình độ chuyên môn của giáo 3 viên và cán bộ quan lý tại các trƣờng THCS trên địa bàn TX 49 Tân Uyên tỉnh Bình Dƣơng xiii
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, xuất hiện tƣơng đối sớm và có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của xã hội. Đạo đức đƣợc hiểu “Là hệ thống các quy tắc, chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con người tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội”(Mai Văn Bính et al., 2017)và trong Luật Giáo dục Điều 27 có ghi rõ “Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diệnvề đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc”(Luật giáo dục, 2009) Trƣớc yêu cầu của bối cảnh xã hội, giáo dục cần phải có sự thay đổi cho phù hợp yêu cầu khách quan, trong đó giáo dục phổ thông là một trong những bậc học quan trọng xây dựng thế hệ trẻ tƣơng lai của đất nƣớc. Nghị quyết số 29- NQ/TW Ban chấp hành Trung ƣơng khóa XI đã xác định“Đổi mới giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống”. (Đảng cộng sản Việt Nam, 2013) Sinh thời trong một buổi nói chuyện với học sinh Bác Hồ đã từng dạy “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”, và dù Bác đã ra đi nhƣng tƣ tƣởng của ngƣời vẫn còn sống mãi và làm kim chỉ nam cho con cháu chúng ta noi theo hành động. Chúng ta đang đứng trƣớc một xã hội bùng nổ công nghệ thông tin, một cuộc cách mạng 4.0 với những tiến bộ thông tin vƣợt bậc của máy móc. Xã hội thay đổi theo xu thế hội nhập với nhiều mặt tích cực nhƣng chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều mối nguy hiểm. Nhiều tiệm games online, Bi-a mọc lên, facebook, zalo, các trang mạng xã hội… sự ảnh hƣởng hai mặt đó đã tác động không nhỏ đến học sinh làm cho nhân cách, lối sống và nhận thức của các em 1
học sinh có thêm hƣớng lệch chuẩn về nhân cách và các giá trị của cuộc sống. Điều này đƣợc biểu hiện khá phổ biến nhƣ: Học sinh chƣa ngoan, chƣa tiến bộ (học sinh cá biệt), các em tụ tập quậy phá, không học bài chép bài, trốn học chơi games, lập băng nhóm đánh nhau, tập tành yêu đƣơng nhƣ ngƣời lớn, việc học sa sút, lên facebook hay zalo chửi nhau thậm chí xúc phạm luôn cả thầy cô, rồi những tiêu cực trong thi cử, tình bạn, tình yêu bị lệch lạc. Giá trị đạo Đức không còn đƣợc xem trọng, học sinh xem nhẹ việc đối xử với thầy cô, cha mẹ, và ngƣời lớn. Từ các vấn đề đó tạo nên một dƣ luận không tốt cho nhà trƣờng nói riêng và cho toàn xã hội nói chung trở thành những mối lo ngại thật sự cho gia đình, nhà trƣờng và xã hội. Chính vì lẽ đó mà việc giáo dục các em học sinh chƣa ngoan này là công việc vô cùng khó khăn lâu dài buộc giáo viên phải trăn trở. Các trƣờng trung học cơ sở trong thị xã Tân Uyên cũng không ngoại lệ, tình trạng đạo đức và quản lý hoạt động giáo dục đạo đức của học sinh cũng đang là vấn đề cần giải quyết. Vai trò quản lý đối với công tác giáo dục đạo đức cho học sinh là vô cùng quan trọng, việc quản lý tốt công tác này góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục của các trƣờng tuy nhiên vì chịu sự tác động của nhiều yếu tố nên số học sinh chƣa ngoan, chƣa tiến bộ ở các trƣờng ngày một nhiều làm ảnh hƣởng không nhỏ đến kết quả giáo dục. Việc giáo dục đạo đức cho các em chƣa đƣợc chú trọng, các trƣờng chƣa có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa ba môi trƣờng giáo dục. Công tác giáo dục còn thiên về kiến thức hơn là chú trọng đạo đức. Vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh chỉ có trong tiết dạy môn Giáo dục công dân. Nhƣng cả thầy cô, học sinh và cha mẹ học sinh xem môn Giáo dục công dân là môn phụ, không quan trọng. Giáo viên thậm chí còn thờ ơ trƣớc các hành vi sai phạm của các em nên e dè sợ va chạm, từ đó các em càng xa vào những hành vi vi phạm đạo đức. Việc quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh của lãnh đạo ở các trƣờng còn sơ xài, chƣa quan tâm và đánh giá đúng mực, đạo đức học sinh dần bị suy thoái nghiêm trọng. Từ các vấn đề nêu trên, chúng tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trƣờng Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng” nhằm nâng cao hiệu quả công tác 2
quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trong các trƣờng trung học cơ sở, góp phần nâng cao kết quả giáo dục của thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý luận và khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trƣờng Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng, đề tài đề xuất biện pháp và tiến hành khảo nghiệm tính khả thi và cần thiếtnhằm cải thiện công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trƣờng Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơngtrong giai đoạn hiện nay. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục cho học sinh trung học cơ sở. 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trƣờng Trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. 4. Giả thuyết khoa học Đạo đức có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của cá nhân và xã hội. Đặc biệt trong nhà trƣờng cần phải chú trọng rèn luyện đạo đức cho học sinh để góp phần giáo dục toàn diện các em. Công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng đã đạt đƣợc những kết quả nhất định tạo niềm tin cho cha mẹ học sinh,góp phần nâng cao uy tín cho nhà trƣờng. Tuy nhiên công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng còn nhiều bất cập trong việc chỉ đạo, kiểm tra và đánh giá hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh cũng nhƣ chịu ảnh hƣởng của nhiều yếu tố xã hội. Nếu khảo sát, đánh giá đúng thực trạng và xác định đƣợc nguyên nhân thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức ở các trƣờng thì có thể đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trung học cơ sở đảm bảo tính cần thiết và khả thi cao. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh trƣờng trung học cơ sở. 5.2. Khảo sát thực trạng việc quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. 5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng trong giai đoạn hiện nay. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung Đề tài khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng trung học cơ sở của thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng dƣới sự điều hành, lãnh đạo của hiệu trƣởng nhà trƣờng. Các đối tƣợng tham gia khảo sát là giáo viên, cán bộ quản lý và học sinh tại các trƣờng trên địa bàn nghiên cứu. Trong đó, để có sự đánh giá khách quan và có cái nhìn tổng thể từ các đối tƣợng là học sinh đã từng trải qua các hoạt động giáo dục đạo đức trong suốt quá trình học tập tại trƣờng, ngƣời nghiên cứu chọn lựa đối tƣợng khảo sát học sinh thuộc khối lớp 6 và 9. 6.2. Về địa bàn Đề tài khảo sát thực trạng hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh và quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS công lập trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. 6.3. Về thời gian Đề tài khảo sát thực trạngtrong hai năm học 2016-2017 và 2017-2018 7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phƣơng pháp luận 7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc Quan điểm hệ thống – cấu trúc nghiên cứu hiện tƣợng một cách toàn diện, trên nhiều mặt, dựa vào việc phân tích đối tƣợng thành các bộ phận. Xác định mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố của hệ thống để tìm quy luật phát triển. Qua cách tiếp cận quan điểm này, ngƣời nghiên cứu tìm hiểu đƣợc mối liên hệ chặt 4
chẽ giữa quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh và quản lý các hoạt động sƣ phạm khác ở nhà trƣờng. Thông qua việc nghiên cứu, quan điểm hệ thống – cấu trúc giúp ngƣời nghiên cứu tìm hiểu chính xác thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. 7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic Tìm hiểu sự hình thành và phát triển của công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh nói chung, quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS nói riêng trên thế giới, tại Việt Nam và trên địa bàn Thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng. Quan điểm này giúp ngƣời nghiên cứu xác định phạm vi không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu đề tài, trình bày công trình nghiên cứu theo một trình tự hợp lý. 7.1.3. Quan điểm thực tiễn Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trƣờng THCS tại thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dƣơng xuất phát từ thực tiễn của công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh THCS trên địa bàn tỉnh Bình Dƣơng nói chung và thị xã Tân Uyên nói riêng để tìm ra những tồn tại, khó khăn trong công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở các cơ sở giáo dục này, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh phù hợp với thực tiễn. 7.2. Các phƣơng pháp nghiên cứu 7.2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu lý luận Phƣơng pháp này dùng để phân tích và tổng hợp sách báo và các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài; phân loại và hệ thống hoá những nội dung lý luận nói trên làm cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở trƣờng. 5