Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:196

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu lý luận và thực trạng về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận để đề xuất các biện pháp quản lý cho hoạt động này nhằm góp phần nâng cao chất lượng đầu ra cho HS về môn học này nói riêng và nâng cao chất lượng dạy học và chất lượng kiểm tra, đánh giá nói chung.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT --------------- TRẦN QUỐC KIỀU QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN HÓA HỌC LỚP 10 TẠI CÁC TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ PHAN RANG - THÁP CHÀM, TỈNH NINH THUẬN CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƯƠNG – 2024
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT --------------- TRẦN QUỐC KIỀU QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN HÓA HỌC LỚP 10 TẠI CÁC TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ PHAN RANG - THÁP CHÀM, TỈNH NINH THUẬN CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐINH THỊ HỒNG THẮM BÌNH DƯƠNG – 2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên: Trần Quốc Kiều, mã số học viên: 218140104015 là học viên lớp Cao học Quản lý giáo dục CH21QL01, Trường Đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Tôi xin cam đoan: Luận văn với đề tài “Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận” là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn của TS. Đinh Thị Hồng Thắm. Tất cả số liệu, kết quả thực hiện được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan, có nguồn gốc và chưa được công bố ở những công trình nghiên cứu khác. Nếu có sự gian dối, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm và bị xử lý theo quy định của nhà trường. Bình Dương, ngày 05 tháng 12 năm 2023 Tác giả Trần Quốc Kiều i
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn Thạc sĩ tại trường Đại học Thủ Dầu Một, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và động viên rất nhiệt tình của thầy cô, bạn bè và anh chị em đồng nghiệp. Tôi chân thành xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Đinh Thị Hồng Thắm đã tận tình trực tiếp hướng dẫn khoa học và giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện luận văn này. Tôi cũng xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành đến cán bộ quản lý, chuyên viên và các thầy, cô giảng viên trường Đại học Thủ Dầu Một đã hướng dẫn, quan tâm tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ của Tập thể Hội đồng sư phạm trường THPT Tháp Chàm, trường THPT Chu Văn An, trường THPT Nguyễn Trãi, trường THPT DTNT tỉnh Ninh Thuận đã tạo điều kiện và nhiệt tình giúp đỡ, phối hợp trong quá trình tôi thực hiện khảo sát tại các trường. Dù có rất nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện luận văn, song chắc chắn luận văn sẽ không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô, anh chị đồng nghiệp và các bạn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn Trần Quốc Kiều ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ ii MỤC LỤC ............................................................................................................. iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT........................................................................... xiii DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................ xiv DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ........................................................................ xvi MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................... 3 3.1. Khách thể nghiên cứu: .................................................................................... 3 3.2. Đối tượng nghiên cứu: .................................................................................... 3 4. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3 4.1. Về nội dung: .................................................................................................... 3 4.2. Về địa bàn nghiên cứu: ................................................................................... 3 4.3. Về thời gian nghiên cứu: ................................................................................. 3 5. Giả thuyết khoa học ........................................................................................... 3 6. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 3 7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 4 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận .......................................................... 4 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ....................................................... 4 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ............................................................ 4 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu ........................................................................ 4 7.2.3. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, sản phẩm hoạt động ............................... 4 iii
7.3. Nhóm phương pháp xử lý dữ liệu ................................................................... 4 8. Đóng góp của luận văn ....................................................................................... 5 8.1. Về lý luận ........................................................................................................ 5 8.2. Về thực tiễn ..................................................................................................... 5 9. Cấu trúc luận văn ............................................................................................... 5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN HÓA HỌC LỚP 10 TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG................................................................................. 6 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ......................................................................... 6 1.1.1. Những nghiên cứu trên thế giới ................................................................... 6 1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam .................................................................... 7 1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ............................................................ 8 1.2.1. Kiểm tra ........................................................................................................ 8 1.2.2. Đánh giá ....................................................................................................... 8 1.2.3. Kết quả học tập............................................................................................. 9 1.2.5. Đánh giá kết quả học tập ............................................................................ 10 1.2.6. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập ............................................................. 11 1.2.7. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 .............................................................................................................................. 11 1.2.7.1. Quản lý .................................................................................................... 12 1.2.7.2. Môn Hóa Học lớp 10 ............................................................................... 12 1.3. Lý luận về hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ...................................................................... 13 1.3.1. Vai trò của hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ................................................................ 13 iv
1.3.2. Mục tiêu của hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ........................................................... 13 1.3.3. Nội dung của hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ........................................................... 14 1.3.4. Phương pháp thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ........................................................... 16 1.4. Lý luận về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông .................................................... 17 1.4.1. Tầm quan trọng của quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 các trường trung học phổ thông ......................................... 17 1.4.2. Lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ........................................................................... 18 1.4.3. Tổ chức hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông ...................................................................... 19 1.4.5. Kiểm tra đánh giá hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông .................................................... 20 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông............................... 21 1.5.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................... 21 1.5.1.1. Các văn bản pháp lý quy định về hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh ............................................................................................. 21 1.5.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ........................................................................ 22 1.5.1.3. Cơ sở vật chất và trang thiết bị hỗ trợ cho hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10.................................................................... 22 1.5.1.4. Môi trường sống của gia đình ................................................................. 23 1.5.2.1. Trình độ, năng lực quản lý của cán bộ quản lý ....................................... 23 v
Chương 2: THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN HÓA LỚP 10 TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ PHAN RANG - THÁP CHÀM, TỈNH NINH THUẬN ................................................................................................................ 27 2.1. Đặc điểm các trường THPT tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận........................................................................................................... 27 2.1.1. Sự hình thành, phát triển, mục tiêu, nhiệm vụ, qui mô đào tạo của Trường THPT Tháp Chàm ................................................................................................ 27 2.1.2. Sự hình thành, phát triển, mục tiêu, nhiệm vụ, qui mô đào tạo của Trường THPT Chu Văn An............................................................................................... 28 2.1.3. Sự hình thành, phát triển, mục tiêu, nhiệm vụ, qui mô đào tạo của Trường THPT Nguyễn Trãi .............................................................................................. 29 2.1.4. Sự hình thành, phát triển, mục tiêu, nhiệm vụ, qui mô đào tạo của Trường THPT DTNT tỉnh Ninh Thuận ............................................................................. 30 2.2. Khái quát về tổ chức khảo sát thực trạng ...................................................... 31 2.2.1. Mục đích nghiên cứu .................................................................................. 31 2.2.2. Nội dung nghiên cứu .................................................................................. 31 2.2.3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 32 2.2.4. Mẫu khảo sát ............................................................................................. 33 2.2.5. Xây dựng thang đo ..................................................................................... 36 2.3. Thực trạng về hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học Phổ thông Thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận........................................................................................................... 37 2.3.1. Thực trạng nhận thức của GV và HS về vai trò của hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận............................................................................... 37 vi
2.3.2. Thực trạng về thực hiện mục tiêu kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa Học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận .............................................................................................................................. 41 2.3.3. Thực trạng về thực hiện nội dung kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa Học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận .............................................................................................................................. 42 2.3.4. Thực trạng về thực hiện phương pháp kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa Học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận .................................................................................................................... 43 2.3.5. Thực trạng về thực hiện hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 45 2.3.6. Thực trạng về các điều kiện thực hiện hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa Học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................................................................................................... 46 2.4. Thực trạng về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 48 2.4.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ......................................... 48 2.4.2. Thực trạng về lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 50 2.4.3. Thực trạng về tổ chức hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 51 vii
2.4.4. Thực trạng về chỉ đạo kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận........................................................................................................... 52 2.4.5. Thực trạng về kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ............................................................................ 53 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................................................... 55 2.5.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................... 55 2.5.2. Các yếu tố chủ quan ................................................................................... 56 .2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ............................................................................ 58 2.6.1. Những ưu điểm........................................................................................... 58 2.6.2. Những hạn chế ........................................................................................... 58 2.6.3. Nguyên nhân .............................................................................................. 59 Tiểu kết chương 2................................................................................................. 61 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN HÓA HỌC LỚP 10 TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ PHAN RANG - THÁP CHÀM, ................. 63 TỈNH NINH THUẬN .......................................................................................... 63 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................................................................... 63 3.1.1. Cơ sở khoa học ........................................................................................... 63 3.1.2. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................... 63 viii
3.1.3. Cơ sở pháp lý ............................................................................................. 64 3.2. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận .......................................................... 64 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................... 65 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ............................................................ 65 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý và hệ thống ........................................... 65 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................... 65 3.3. Các biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 66 3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho giáo viên và cán bộ quản lý về tầm quan trọng của quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 66 3.3.1.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................... 66 3.3.1.2. Nội dung của biện pháp........................................................................... 66 3.3.1.3. Cách thức thực hiện biện pháp ................................................................ 67 3.3.1.4 Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................................. 67 3.3.2. Biện pháp 2: Lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................................................................................................... 67 3.3.2.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................... 67 3.3.2.2. Nội dung của biện pháp........................................................................... 68 3.3.2.4 Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................................. 69 ix
3.3.3. Biện pháp 3: Tổ chức hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 69 3.3.3.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................... 69 3.3.3.2. Nội dung của biện pháp........................................................................... 69 3.3.3.4 Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................................. 70 3.3.4. Biện pháp 4: Chỉ đạo hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 70 3.3.4.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................... 70 3.3.4.2. Nội dung của biện pháp........................................................................... 71 3.3.4.3. Cách thức thực hiện biện pháp ................................................................ 71 3.3.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ............................................................... 72 3.3.5. Biện pháp 5: Kiểm tra đánh giá hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ............................................................................ 72 3.3.5.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................... 72 3.3.5.2. Nội dung của biện pháp........................................................................... 72 3.3.5.4 Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................................. 73 3.3.6. Biện pháp 6: Tăng cường trang bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng mục tiêu quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ............. 73 3.3.6.1. Mục tiêu biện pháp .................................................................................. 73 3.3.6.2. Nội dung biện pháp ................................................................................. 73 3.3.6.3. Cách thức thực hiện biện pháp ................................................................ 74 3.3.6.4. Điều kiện thực hiện biện pháp ................................................................ 74 x
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang -Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận .................................................................... 75 3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ..................... 76 3.5.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................... 76 3.5.2. Nội dung khảo nghiệm ............................................................................... 76 3.5.3. Phương pháp khảo nghiệm ......................................................................... 76 3.5.4. Mẫu khảo nghiệm ....................................................................................... 76 3.5.5. Quy ước thang đo ....................................................................................... 78 3.5.6. Kết quả khảo nghiệm ................................................................................. 78 3.5.6.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................. 78 3.5.6.2. Biện pháp 3: Tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................................................................................................... 82 3.5.6.4. Biện pháp 5: Kiểm tra, đánh giá hoạt động đánh giá kết quả học tập môn Hóa Học lớp 10 tại các trường trung học phổ thông thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 86 3.5.6.5. Biện pháp 6: Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đáp ứng mục tiêu quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học tại các trường THPT thành phố Phan Rang- Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ................... 88 Bảng 3.8. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp 6 .......... 88 Tiểu kết chương 3................................................................................................. 90 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................................... 92 1. Kết luận ............................................................................................................ 92 xi
2. Khuyến nghị ..................................................................................................... 93 2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Ninh Thuận ........................................ 93 2.2. Đối với các trường trung học phổ thông ....................................................... 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 95 PHỤ LỤC ............................................................................................................... 1 xii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Từ viết đầy đủ 1 CBQL Cán bộ quản lý 4 CMHS Cha mẹ học sinh 2 CNTT Công nghệ thông tin 3 CSVC Cơ sở vật chất 5 DH Dạy học 6 ĐLC Độ lệch chuẩn 7 ĐTB Điểm trung bình 8 GD Giáo dục 9 GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo 10 GDPT Giáo dục phổ thông 11 GV Giáo viên 12 HS Học sinh 13 HT Hiệu trưởng 14 KQHT Kết quả học tập 15 KT Kiểm tra 19 NL Năng lực 16 QLGD Quản lý giáo dục 17 TBC Trung bình chung 18 THPT Trung học phổ thông xiii
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1. Hình thức kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 ................. 17 Bảng 2.1. Số lượng CBQL, GV Hóa học, HS được khảo sát .............................. 34 Bảng 2.2. Đặc điểm CBQL, GV được khảo sát ................................................... 34 Bảng 2.3. Đặc điểm học sinh được khảo sát ........................................................ 36 Bảng 2.4. Quy ước thang đo ................................................................................ 36 Bảng 2.5. Ý kiến của GV về vai trò của hoạt động Kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa Học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang- Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận .................................................................................................................... 38 Bảng 2.6. Ý kiến của HS về vai trò của hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang- Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận........................................................................................................... 39 Bảng 2.7. Nhận thức của GV về mục tiêu của hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ...................................................................................................... 41 Bảng 2.8. Ý kiến của GV về thực trạng thực hiện nội dung hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ....................................................................................... 42 Bảng 2.9. Ý kiến của GV về thực trạng thực hiện phương pháp kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ...................................................................................................... 43 Bảng 2.10. Ý kiến của HS về thực trạng thực hiện phương pháp kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ................................................................................................ 44 Bảng 2.11. Ý kiến của GV về thực trạng thực hiện hình thức kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ...................................................................................................... 45 Bảng 2.12. Ý kiến của HS về thực trạng thực hiện hình thức kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ...................................................................................................... 46 Bảng 2.13. Ý kiến của GV về thực trạng điều kiện thực hiện hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ....................................................................................... 47 xiv
Bảng 2.14. Ý kiến của CBQL về tầm quan trọng của hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang- Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận ........................................................................................ 48 Bảng 2.15. Ý kiến của CBQL về thực trạng lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ...................................................................................................... 50 Bảng 2.16. Ý kiến của CBQL về thực trạng tổ chức kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 của HS ................................................................................ 51 Bảng 2.17. Ý kiến của CBQL về thực trạng chỉ đạo kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 của HS ................................................................................ 52 Bảng 2.18. Ý kiến của CBQL về thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 của HS ............................................... 53 Bảng 3.1. Đặc điểm CBQL được lấy ý kiến ........................................................ 77 Bảng 3.2. Các mức độ khảo sát và thang đo tính cần thiết và tính khả thi .......... 78 Bảng 3.3. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp 1 .......... 78 Bảng 3.4. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp 2 .......... 81 Bảng 3.5. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp 3 .......... 83 Bảng 3.6. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp 4 .......... 85 Bảng 3.7. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp 5 .......... 86 xv
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 1.1. Mối liên hệ giữa mục tiêu giáo dục và kết quả học tập ........................ 9 Biểu đồ 2.1. Thực trạng các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ........................................................................ 55 Biểu đồ 2.2. Thực trạng các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT của HS ........................................................................ 57 Biểu đồ 3.1. Ý kiến của CBQL về tính cần thiết của Biện pháp 1 ...................... 79 Biểu đồ 3.2. Ý kiến của CBQL về tính khả thi của Biện pháp 1 ......................... 80 Biểu đồ 3.3. Ý kiến của CBQL, GV về tính cần thiết của Biện pháp 3 ............... 84 Biểu đồ 3.4. Ý kiến của CBQL, GV về tính khả thi của Biện pháp 3 ................. 84 xvi
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong xu thế đổi mới giáo dục đã trở thành nhu cầu cấp thiết và mang tính toàn cầu, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (khóa XI) đã họp và ban hành Nghị quyết về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Từ những năm 80 của thế kỉ XX, thế giới đã có một cuộc cách mạng về kiểm tra, đánh giá KQHT của HS với những thay đổi căn bản về triết lý, về quan điểm; coi hoạt động dạy và học là trung tâm của hoạt động giáo dục. Từ năm 2000, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quyết định thay đổi kiểm tra, đánh giá theo hướng “đa dạng/ mềm mỏng” như các nước Nhật Bản, Hàn Quốc đã làm. Đó là “hệ thống đánh giá mang tính phát triển” tập trung đến tất cả các khía cạnh của việc học, sử dụng nhiều kỷ thuật kiểm tra, đánh giá và coi trọng sự tiến bộ của HS trong quá trình học tập. Hiện nay, giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận NL của HS. Nghĩa là, GV quan tâm HS vận dụng được cái gì qua việc học thay vì quan tâm HS học được cái gì; đồng thời chuyển cách kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục từ nặng về kiểm tra, đánh giá trí nhớ sang kiểm tra, đánh giá NL vận dụng kiến thức để giải quyết vấn đề; coi trọng cả kiểm tra, đánh giá KQHT từng môn học với kiểm tra, đánh giá quá trình học tập để có những cải tiến kịp thời góp phần nâng cao chất lượng DH. Vấn đề đổi mới giáo dục, đặc biệt là đổi mới trong công tác kiểm tra, đánh giá KQHT của HS đang được Đảng, Nhà nước, toàn ngành Giáo dục và toàn xã hội quan tâm. Điều này đã được thể hiện rất rõ thông qua các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng và Nhà nước. Nhận thức được tầm quan trọng của việc tăng cường đổi mới kiểm tra, đánh giá sẽ thúc đẩy đổi mới phương pháp DH. Song, thực tiễn ở Việt Nam, việc kiểm tra, đánh giá còn một số hạn chế: Kiểm tra, đánh giá chưa đúng, chưa đủ mục tiêu môn học; Kiểm tra, đánh giá còn ở mức trí năng (nhận thức và tư duy) bậc thấp, chưa đánh giá được NL giải quyết vấn đề và sáng tạo của HS; Kiểm tra, đánh giá chưa đề cập đến vai trò điều chỉnh giảng dạy; Kiểm tra, đánh giá kém tác dụng 1
trong điều chỉnh động cơ, mục tiêu học tập của HS;.. Do đó, chuẩn hóa hoạt động kiểm tra, đánh giá là một nhu cầu đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo, đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực và xây dựng xã hội học tập. Bên cạnh đó, công tác quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT của HS vẫn còn bộc lộ những mặt hạn chế từ khâu lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo cho đến khâu kiểm tra đánh giá hoạt động này. Chương trình GD phổ thông 2018 bao gồm chương trình tổng thể (khung chương trình), các chương trình môn học và hoạt động GD. Việc xây dựng chương trình GD phổ thông 2018 được thực hiện theo quy định của Luật Giáo dục và pháp luật liên quan. Hóa học lớp 10 là môn học được lựa chọn trong nhóm môn Khoa học tự nhiên ở giai đoạn GD định hướng nghề nghiệp (cấp THPT). Trong quá trình dạy học các môn học nói chung và môn Hóa học lớp 10 nói riêng tại các trường THPT, việc kiểm tra, đánh giá KQHT đóng vai trò quan trọng. Thông qua hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 sẽ giúp GV tự điều chỉnh nội dung dạy học, hình thức tổ chức dạy học, phương pháp dạy học nhằm hình thành năng lực cho HS. Thực tiễn cho thấy tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hoá học lớp 10 vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, dẫn đến chất lượng đầu ra của môn học này không cao; trong đó cũng phải kể đến công tác quản lý hoạt động này từ CBQL. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn vấn đề “Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Hóa học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận” để làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá KQHT môn Hóa học lớp 10 tại các trường THPT thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận để đề xuất các biện pháp quản lý cho hoạt động này nhằm góp phần nâng cao chất lượng đầu ra cho HS về môn học này nói riêng 2