Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ quốc phòng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:128

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn này nghiên cứu phân tích, đánh giá thực trạng và đê xuất công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư công tại Trường Sĩ quan Chính trị nói riêng và Bộ Quốc phòng nói chung trong những năm tới. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ quốc phòng

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐỖ DANH LIÊM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI TRƯỜNG SĨ QUAN CHÍNH TRỊ, BỘ QUỐC PHÒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐỖ DANH LIÊM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI TRƯỜNG SĨ QUAN CHÍNH TRỊ, BỘ QUỐC PHÒNG Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Gấm THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
i LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong đề cương luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thái Nguyên, ngày 09 tháng 8 năm 2019 Tác giả luận văn Đỗ Danh Liêm Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn “Hoàn thiên công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng” bên cạnh sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được sự động viên và giúp đỡ nhiệt tình của nhiều cá nhân, tập thể trong và ngoài trường. Trước hết, tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS. Nguyễn Thị Gấm là người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi về kiến thức và phương pháp để tôi hoàn thành được luận văn này. Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn các Thầy Cô Trường Đại Học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đã hướng dẫn, giảng dạy, cung cấp kiến thức và phương pháp trong 2 năm học qua để ngày hôm nay tôi có thể hoàn thành được luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ Ban quản lý dự án Trường Sĩ quan Chính trị và lãnh đạo Nhà trường đã giúp tôi trong việc tìm kiếm tư liệu và cung cấp cho tôi những tư liệu quan trọng, cần thiết phục vụ cho việc thực hiện đề tài. Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình và bạn bè đã quan tâm, động viên, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian qua. Do thời gian và kiến thức có hạn, luận văn không thể tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong nhận được sự đóng góp của các thầy, cô giáo cùng toàn thể bạn đọc. Tôi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày 09 tháng 8 năm 2019 Tác giả luận văn Đỗ Danh Liêm Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ..................................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii DANH MỤC CÁC HÌNH .............................................................................. ix MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3 2.1. Mục tiêu chung .............................................................................................................3 2.2. Mục tiêu cụ thể .............................................................................................................3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3 3.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................................3 3.2. Phạm vi nghiên cứu......................................................................................................3 4. Đóng góp mới của luận văn .......................................................................... 4 5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG..................................................................................... 6 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng của Bộ Quốc Phòng ...... 6 1.1.1. Một số khái niệm.......................................................................................................6 1.1.2. Đặc điểm, nguyên tắc, mục tiêu của quản lý dự án đầu tư xây dựng...................9 1.1.3. Nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng..............................................................13 1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dự án đầu tư xây dựng .................................22 1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý dự án đầu tư xây dựng của một số đơn vị thuộc Bộ quốc Phòng ...................................................................................... 25 1.2.1. Kinh nghiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng của một số đơn vị trong Bộ Quốc phòng...................................................................................................................................25 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
iv 1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng trong công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng ...................................................................32 Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................. 34 2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 34 2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 34 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin .............................................................................34 2.2.2. Phương pháp xử lý thông tin ..................................................................................36 2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin ...........................................................................37 2.3. Các tiêu chí nghiên cứu ............................................................................ 37 2.3.1. Nhóm chỉ tiêu đánh giá công tác lập kế hoạch và tổ chức thực hiện dự án.......37 2.3.2. Chỉ tiêu phản ánh hiệu quả thực hiện dự án ........................................................38 2.3.3. Nhóm chỉ tiêu về kinh tế xã hội ..........................................................................39 Chương 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI TRƯỜNG SĨ QUAN CHÍNH TRỊ, BỘ QUỐC PHÒNG ......................................................................................................................... 40 3.1. Giới thiệu chung về Trường Sĩ quan Chính trị ........................................ 40 3.1.1. Lịch sử hình thành, phát triển.................................................................................40 3.1.2. Chức năng nhiệm vụ ...............................................................................................41 3.1.3. Tổ chức bộ máy biên chế của Trường Sĩ quan Chính trị ....................................42 3.1.4. Các hoạt động đào tạo, nghiên cứu........................................................................43 3.1.5. Về các hoạt động khác ............................................................................................44 3.1.6. Các thành tích đã đạt được .....................................................................................44 3.2. Thực trạng các dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng ..................................................................................................... 45 3.2.1. Giới thiệu về DAĐT xây dựng Trường SQCT ....................................................45 3.2.2. Tổ chức quản lý dự án ở Trường Sĩ quan Chính trị .............................................49 3.3. Thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng ............................................................................... 53 3.3.1. Thực trạng công tác lập kế hoạch dự án................................................................53 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
v 3.3.2. Thực trạng công tác tổ chức thực hiện dự án........................................................57 3.3.3. Công tác kiểm tra, giám sát thực hiện dự án.........................................................82 3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng ...................................................................... 84 3.4.1. Yếu tố khách quan...................................................................................................84 3.4.2. Yếu tố chủ quan.......................................................................................................86 3.5. Đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng ...................................................................... 90 3.5.1. Những kết quả đạt được..........................................................................................90 3.5.2. Những hạn chế bất cập ...........................................................................................93 3.5.3. Nguyên nhân của những tồn tại hạn chế ...............................................................95 Chương 4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI TRƯỜNG SĨ QUAN CHÍNH TRỊ/BQP...... 98 4.1. Phương hướng, mục tiêu quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng ...................................................................... 98 4.1.1. Phương hướng .........................................................................................................98 4.1.2. Nhu cầu của công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng Trường Sĩ quan Chính trị trong thời gian sắp tới. .......................................................................................................98 4.1.3. Mục tiêu....................................................................................................................99 4.2. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng..................................... 100 4.2.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện công tác lập kế hoạch dự án................................. 100 4.2.2. Nhóm giải pháp hoàn thiện công tác tổ chức thực hiện dự án......................... 101 4.2.3. Nhóm giải pháp liên quan đến công tác kiểm tra giám sát thực hiện dự án ... 110 4.3. Một số kiến nghị Kiến nghị với Nhà nước và BQP ............................... 110 KẾT LUẬN .................................................................................................. 112 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 113 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 115 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BQP : Bộ Quốc phòng CĐT : Chủ đầu tư CTĐ, CTCT : Công tác đảng, công tác chính trị DA ĐTXD : Dự án đầu tư xây dựng DAĐT : Dự án đầu tư ĐTXD : Đầu tư xây dựng NSNN : Ngân sách nhà nước NSQP : Ngân sách Quốc phòng QLDA : Quản lý dự án QNCN : Quân nhân chuyên nghiệp SQCT : Sĩ quan Chính trị TK-DT : Thiết kế, dự toán TMĐT : Tổng mức đầu tư TVGS : Tư vấn giám sát Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Quy mô mẫu khảo sát ………………………………………………....35 Bảng 2.2: Ý nghĩ điểm bình quân ………………………………...……………...36 Bảng 3.1: Danh mục các dự án, công trình thực hiện tại khu vực Bắc Ninh, Bắc Giang giai đoạn 2011 - 2015 ............................................................................................46 Bảng 3.2: Danh mục các dự án, công trình thực hiện tại khu vực Hà Nội .............................................................................................................................................46 Bảng 3.3: Các dự án thành phần của dự án ĐTXD trường Sĩ quan Chính trị được phê duyệt và thực hiện giai đoạn 2011 - 2019 .......................................................................48 Bảng 3.4: Tổ chức biên chế Ban quản lý dự án Trường Sĩ quan Chính trị .............................................................................................................................................50 Bảng 3.5: Cơ cấu trình độ đào tạo và thâm niên công tác của các cán bộ Ban QLDA tại Trường Sĩ quan Chính trị .............................................................................................52 Bảng 3.6: Tình hình đào tạo chứng chỉ nghiệp vụ của các cán bộ tại Ban QLDA .............................................................................................................................................53 Bảng 3.7: Công tác lập dự án tại Trường Sĩ quan Chính trị ……………...……..…80 Bảng 3.8: Tổng hợp tình hình phê duyệt hình thức lựa chọn nhà thầu, các gói thầu thuộc dự án ĐTXD trường SQCT giai đoạn 2015-2018...............................................61 Bảng 3.9: Kết quả lựa chọn nhà thầu tại Trường Sĩ quan Chính trị trong giai đoạn 2015- 2018..........................................................................................................................62 Bảng 3.10: Kết quả khảo sát đánh giá việc quản lý công tác lựa chọn nhà thầu tại Trường Sĩ quan Chính trị ..................................................................................................63 Bảng 3.11: Công tác quản lý chất lượng công trình tại Trường Sĩ quan chính trị .............................................................................................................................................69 Bảng 3.12: Tổng hợp giá hợp đồng, giá quyết toán các gói thầu thi công chính của các dự án hoàn thành giai đoạn 2016-2018.....................................................................74 Bảng 3.13: Công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng tại Trường sĩ quan chính trị .............................................................................................................................................75 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
viii Bảng 3.14: Tổng hợp tiến độ thi công các gói thầu TCXD chính của các dự án hoàn thành giai đoạn 2016 - 2018 .............................................................................................78 Bảng 3.15: Những vướng mắc thường gặp trong quá trình thi công xây dựng công trình .....................................................................................................................................80 Bảng 3.16: Công tác quản lý tiến độ công trình tại trường Sĩ quan chính trị .............................................................................................................................................81 Bảng 3.17: Quy mô đặc điểm dự án tại tại Trường Sĩ quan Chính trị Bộ Quốc phòng tính đến 31/12/2018 ...........................................................................................................84 Bảng 3.18: Chỉ số lạm phát giá nhà ở và vật liệu xây dựng giai đoạn 2011-2016 .............................................................................................................................................86 Bảng 3.19: Chất lượng về trình độ của Ban quản lý dự án tính đến 31/12/2018 …………………………………………………………………………….... 81 Bảng 3.20: Tỷ lệ phân bổ nguồn vốn thực hiện các dự án do trường triển khai tính đến 31/12/2018 ………………………………………………………... 82 Bảng 4.1: Đề xuất chương trình đào tạo ngắn hạn nghiệp vụ cho cán bộ QLDA .......................................................................................................................................... 108 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ix DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 3.1: Tổ chức Bộ máy tại Trường Sĩ quan Chính trị………………..………...67 Hình 3.2: Quy hoạch Tổng mặt bằng Trường SQCT ....................................................49 Hình 3.3: Mô hình tổ chức hoạt động quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường SQCT ..................................................................................................................................51 Hình 3.4: Quy trình thực hiện kiểm tra giám sát thực hiện dự án ………….77 Hình 3.5: Hình ảnh một số công trình thuộc dự án ĐTXD Trường SQCT……………………………………………………….…………………...86 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bối cảnh nước ta đang ngày càng hội nhập sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực với thế giới nên có nhiều thách thức và yêu cầu mới đặt ra đối với công tác quản lý nhà nước nói chung và quản lý về lĩnh vực đầu tư phát triển nói riêng. Đòi hỏi Chính phủ phải có những giải pháp quyết liệt và kịp thời để hoàn thiện về cơ chế chính sách, thể chế pháp luật để phát huy tốt vai trò quản lý kinh tế xã hội. Đầu tư phát triển là nhiệm vụ chiến lược, một giải pháp chủ yếu để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo hướng tăng trưởng cao, ổn định bền vững cho đất nước cũng như các địa phương. Các dự án đầu tư cho đầu tư cho xây dựng cơ bản (XDCB) nói chung và các dự án bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) nói riêng không những góp phần quan trọng trong việc xây dựng sở vật chất kỹ thuật cho nền kinh tế, mà còn có tính định hướng đầu tư, góp phần quan trọng vào việc thực hiện, giải quyết những vấn đề xã hội. Cùng với sự phát triển chung của cả nước trong xu thế hội nhập quốc tế hiện nay, công tác quản lý các dự án đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN, tuy đã được không ngừng cải tiến, hoàn thiện, song do tính đặc thù và phức tạp nên đến nay còn nhiều yếu kém, thiếu sót. Đáng kể nhất là trình trạng đầu tư dàn trải, kéo dài, chất lượng thấp và kém hiệu quả…đã trở thành vấn đề bức xúc hiện nay; các hiện tượng tiêu cực còn khá phổ biến trong hoạt động XDCB bằng nguồn vốn NSNN, làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, tiến độ công trình, gây thất thoát, lãng phí lớn, đang là vấn đề được quan tâm sâu sắc của Nhà nước và toàn xã hội. Cùng với quan tâm đầu tư phát triển kinh tế xã hội, đầu tư cho Quốc Phòng -An Ninh cũng được Đảng và Nhà nước ta hết sức quan tâm để tạo ra môi trường hòa bình ổn định, an ninh và an toàn cho phát triển kinh tế. Rất nhiều chương trình, dự án lớn trong Quân đội đã được triển khai nhằm góp Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
2 phần hiện đại hóa các cơ sở vật chất phục vụ cho quân đội, có thể kể đến như: chương trình Nhà ở công vụ cho cán bộ nhân viên trong quân đội; chương trình nâng cấp hệ thống các bệnh viện quân đội và đẩy mạnh mô hình khám chữa bệnh quân dân y kết hợp; chương trình nâng cấp hệ thống các Nhà trường Quân đội; chương trình xây dựng đường tuần tra biên giới; chương trình Biển đông hải đảo; chương trình xây dựng các đồn biên phòng;.... Ngoài ra, còn rất nhiều các dự án mua sắm vũ khí trang bị sử dụng ngân sách đặc biệt của Quốc hội. Qua đó, đời sống cán bộ, chiến sĩ ngày càng được nâng lên, cơ sở hạ tầng trang thiết bị được cải thiện rõ nét. Theo chủ trương của Quân ủy Trung ương xây dựng Trường Sĩ quan Chính trị trở thành trung tâm nghiên cứu, giảng dạy và đào tạo cán bộ chính trị cấp phân đội cho toàn quân, là cơ sở lớn về giáo dục quốc phòng an ninh cho các trường Đại học, Cao đẳng tại miền Bắc và làm nhiệm vụ quốc tế. Để xứng tầm với quy mô, nhiệm vụ mới của Nhà trường trọng điểm trong Quân đội, Bộ Quốc phòng đã có chủ trương xây dựng một ngôi trường mới hiện đại và khang trang có tầm vóc hàng đầu khu vực với diện tích 42,8 ha tại khu Thạch Hòa, Thạch Thất, Hà Nội. Nhà trường, được Bộ giao làm chủ đầu tư thực hiện các nội dung của dự án, đến nay dự án đã hoàn thành thi công được một số hạng mục theo quy hoạch để di chuyển lực lượng lên cơ sở mới. Trong quá trình thực hiện nhiều nội dung hạn chế của công tác quản lý dự án đã bộc lộ như: thiết kế một số hạng mục còn nhiều bất hợp lý phải điều chỉnh nhiều lần trong thi công; tính khách quan, minh bạch trong công tác lựa chọn nhà thầu chưa cao, hiệu quả tiết kiệm giảm trừ trong đấu thầu còn thấp; công tác quyết toán dự án hoàn thành còn chậm... gây ra nhiều khó khăn cho công tác triển khai các dự án thành phần đã được phê duyệt của Nhà trường và ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả của dự án. Trong thời gian tới, Nhà trường sẽ được Bộ phê duyệt đầu tư dự án xây dựng Trường giai đoạn 4, dự án xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin để có đầy đủ cơ sở vật chất tiến tới xây Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
3 dựng nhà trường thông minh, khối lượng công việc tiếp theo còn tương đối nhiều, cần có sự tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm và chấn chỉnh hoàn thiện các nội dung quản lý trong giai đoạn tiếp. Với những lý do trên đây, việc tác giả chọn đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ quốc phòng” là có tính cấp thiết và có ý nghĩa cả về mặt lý luận và thực tiễn. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng và đê xuất công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư công tại Trường Sĩ quan Chính trị nói riêng và Bộ Quốc phòng nói chung trong những năm tới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tư xây dựng. - Đánh giá thực trạng công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. - Phân tích và đánh giá những yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng trong những năm tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng có sử dụng vốn ngân sách nhà nước tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài được thực hiện tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
4 - Về thời gian: + Số liệu thứ cấp: sử dụng các số liệu thống kê các dự án đầu tư xây dựng công trình từ năm 2015 đến 2018 để phân tích đánh giá và đề xuất giải pháp cho các dự án triển khai về sau. + Số liệu sơ cấp: Điều tra các công trình đang xây dựng do Nhà trường quản lý thời điểm tháng 8/2018. - Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng; đánh giá kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng, từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. 4. Đóng góp mới của luận văn Về cơ sở khoa học: Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tư xây dựng từ ngân sách nhà nước. Về cơ sở thực tiễn: Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án đầu từ (QLDAĐT) tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. Đưa ra những tồn tại trong công tác QLDAĐT ở Nhà trường và nguyên nhân của những tồn tại đó. Từ đó đề xuất những giải pháp phù hợp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Sĩ quan Chính trị trong điều kiện hiện nay. Các giải pháp đề xuất là những giải pháp trực tiếp đối với Trường Sĩ quan Chính trị hoàn thiện về tổ chức, nội dung và phương pháp QLDAĐT. Luận văn có giá trị tham khảo đối với học viên, nghiên cứu viên, các đơn vị thực hiện dự án đầu tư xây dựng thuộc Bộ Quốc phòng tham khảo và đưa ra chính sách quyết định đầu tư đúng đắn và phù hợp với năng lực. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung chính của luận văn được kết cấu thành 4 chương, cụ thể như sau: Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
5 Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tư xây dựng. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng. Chương 4: Giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư tại Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ quốc phòng trong những năm tới. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
6 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng của Bộ Quốc Phòng 1.1.1. Một số khái niệm Dự án, là việc thực hiện một mục đích hay nhiệm vụ công việc nào đó dưới sự ràng buộc về yêu cầu và nguồn lực đã định. Thông qua việc thực hiện dự án để cuối cùng đạt được mục tiêu nhất định đã đề ra và kết quả của nó có thể là một sản phẩm hay một dịch vụ mà bạn mong muốn (Từ Quang Phương 2015). Theo tác giả Bùi Mạnh Hùng (2006), dự án là tập hợp các đề xuất để thực hiện một phần hay toàn bộ công việc nhằm đạt được mục tiêu hay yêu cầu nào đó trong một thời gian nhất định dựa trên nguồn vốn xác định. Theo Ben Obinero Uwakenh Trường Đại học Cincinnati - Mỹ “ Dự án là sự nỗ lực tạm thời được tiến hành để tạo ra một sản phẩm hoặc dịch vụ duy nhất”. Từ những quan niệm khác nhau, có thể thống nhất: “Dự án là một quá trình đơn nhất, gồm một tập hợp các hoạt động có phối hợp và được kiểm soát, có thời hạn bắt đầu và kết thúc, được tiến hành để đạt được một mục tiêu phù hợp với các yêu cầu quy định, bao gồm cả các ràng buộc về thời gian, chi phí và nguồn lực”. Dự án đầu tư, là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về số lượng hoặc duy trì, cải tiến nâng cao chất lượng của sản phẩm/dịch vụ nào đó trong một thời gian xác định (Đỗ Đình Đức và Bùi Mạnh Hùng, 2012). Theo Đỗ Đình Đức và Bùi Mạnh Hùng (2012), một dự án đầu tư bao gồm các yếu tố cơ bản sau: Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
7 (1) Mục tiêu của dự án: Mục tiêu của dự án được thể hiện ở hai mức: (i) mục tiêu phát triển và (ii) mục tiêu trước mắt. Mục tiêu phát triển là những lợi ích kinh tế xã hội do thực hiện dự án đem lại và mục tiêu trước mắt là các mục đích cụ thể cần đạt được của việc thực hiện dự án. (2) Các kết quả: Đó là những kết quả cụ thể, có định lượng được tạo ra từ các hoạt động khác nhau của dự án. Đây là điều kiện cần thiết để thực hiện được các mục tiêu của dự án. (3) Các hoạt động: Mỗi dự án đều có những nhiệm vụ hoặc hành động được thực hiện để tạo ra các kết quả nhất định. Những nhiệm vụ hoặc hành động này cùng với một kế hoạch thực hiện và phân công trách nhiệm cụ thể của các bộ phận thực hiện sẽ tạo thành kế hoạch làm việc của dự án. (4) Các nguồn lực: Nguồn lực để thực hiện dự án chính là các yếu tố vật chất, tài chính và con người cần thiết để tiến hành các hoạt động của dự án. Giá trị hoặc chi phí của các nguồn lực này chính là vốn đầu tư cần cho dự án. Theo Luật Đầu tư số 43/2014/QH13 ngày 26/11/2014: “Dự án đầu tư là tập hợp đề xuất bỏ vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định”. Căn cứ theo Luật Đầu tư, dự án đầu tư có thể được hiểu theo hai cách như sau: Xét về mặt hình thức, dự án đầu tư là một tập hồ sơ tài liệu trình bày một cách chi tiết và có hệ thống các hoạt động, chi phí theo một kế hoạch để đạt được những kết quả và thực hiện được những mục tiêu nhất định trong tương lai. Xét về mặt nội dung, dự án đầu tư là một tập hợp các hoạt động có liên quan với nhau được kế hoạch hoá nhằm đạt được các mục tiêu đã định bằng việc tạo ra các kết quả cụ thể trong một thời gian nhất định, thông qua việc sử dụng các nguồn lực xác định. Xét về mặt quản lý, thông qua dự án đầu tư nhà đầu tư có thể quản lý về việc sử dụng vốn, vật tư, trang thiết bị,… nhằm đem lại kết quả tốt về tài chính và kinh tế trong thời gian dài. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
8 Dự án đầu tư xây dựng, luật xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014 quy định: “Dự án đầu tư xây dựng công trình là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm/dịch vụ trong một thời gian nhất định. Dự án đầu tư xây dựng công trình bao gồm phần thuyết minh và phần thiết kế cơ sở”. Quản lý dự án: Theo quan điểm của Viện quản lý dự án quốc tế (PMI- 2000): Quản lý dự án là việc áp dụng kiến thức, các kỹ năng, các công cụ và các kỹ thuật vào hoạt động dự án nhằm đáp ứng các yêu cầu của dự án. - Quản lý dự án là tổng thể những tác động có hướng đích của chủ thể quản lý tới quá trình hình thành, thực hiện và hoạt động của dự án nhằm đạt tới mục tiêu dự án trong những điều kiện và môi trường biến động. Một cách cụ thể hơn, quản lý dự án là quá trình chủ thể quản lý thực hiện chức năng lập kế hoạch, tổ chức, điều hành và kiểm tra dự án nhằm đảm bảo các phương diện thời hạn, nguồn lực (chi phí) và độ hoàn thiện (chất lượng) của dự án. - Quản lý dự án là quá trình lập kế hoạch, điều phối thời gian, nguồn lực và giám sát quá trình triển khai của dự án nhằm đảm bảo cho dự án hoàn thành đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách được duyệt và đạt được các yêu cầu đã định về kỹ thuật và chất lượng sản phẩm, dịch vụ bằng phương pháp và điều kiện tốt cho phép. Từ khái niệm dự án, dự án đầu tư xây dựng, Quản lý dự án, tác giả đề xuất khái niệm về quản lý dự án đầu tư xây dựng như sau: quản lý dự án đầu tư xây dựng là tổng hợp các tác động của chủ thể quản lý (Chủ đầu tư) bằng pháp luật xây dựng, bằng các chức năng quản lý như chức năng lập kế hoạch công việc để quản lý; chức năng tổ chức điều hành thực hiện các công việc; chức năng kiểm tra, kiểm soát, hiệu chỉnh các sai lệch trong quản lý gây ra đến đối tượng bị quản lý là toàn bộ các hoạt động đầu tư xây dựng của dự án và các chủ thể thực hiện chúng nhằm hoàn thành tốt các mục tiêu đặt ra trong quản lý dự án. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
9 Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Bộ quốc phòng là tổng hợp các tác động của Bộ quốc phòng bằng pháp luật xây dựng, bằng các chức năng quản lý như chức năng lập kế hoạch công việc để quản lý; chức năng tổ chức điều hành thực hiện các công việc; chức năng kiểm tra, kiểm soát, hiệu chỉnh các sai lệch trong quản lý gây ra đến đối tượng bị quản lý là toàn bộ các hoạt động đầu tư xây dựng của dự án thuộc sự quản lý của Bộ quốc phòng và các chủ thể thực hiện chúng nhằm hoàn thành tốt các mục tiêu đặt ra trong quản lý dự án của Bộ Quốc phòng. 1.1.2. Đặc điểm, nguyên tắc, mục tiêu của quản lý dự án đầu tư xây dựng 1.1.2.1. Đặc điểm của quản lý dự án đầu tư xây dựng a. Đặc điểm của quản lý dự án đầu tư xây dựng Xuất phát từ đặc thù của dự án đầu tư xây dựng đã phân tích ở trên, tác giả thấy rằng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng có một số các đặc điểm như sau: - Thứ nhất, dự án đầu tư xây dựng có sản phẩm cuối cùng là công trình xây dựng (CTXD) hoàn thành đảm bảo các mục tiêu ban đầu đã đặt ra về thời gian, chi phí, chất lượng, an toàn, vệ sinh và bảo vệ môi trường… Sản phẩm là công trình của dự án đầu tư xây dựng mang tính đơn chiếc, độc đáo và không phải là sản phẩm của một quá trình sản xuất liên tục, hàng loạt cho nên công tác quản lý dự án mang tính độc lập, đơn chiếc. - Thứ hai, quản lý dự án đầu tư xây dựng có chu kỳ riêng trải qua các giai đoạn hình thành và phát triển, có thời gian tồn tại hữu hạn, nghĩa là có thời điểm bắt đầu xuất hiện ý tưởng về xây dựng công trình dự án và kết thúc khi CTXD hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng, khi công trình dự án hết niên hạn khai thác và chấm dứt tồn tại đều thực hiện công tác quản lý. - Thứ ba, quản lý dự án đầu tư xây dựng cần thực hiện quản lý sự tham gia của nhiều chủ thể, đó là chủ đầu tư, chủ công trình, đơn vị thiết kế, đơn vị quản lý, đơn vị giám sát, đơn vị thi công, nhà cung ứng…Các chủ thể này có Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn