Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:128

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở nghiên cứu đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh, chỉ rõ những ưu điểm và những hạn chế bất cập về công tác nâng cao chất lượng của cán bộ, công chức cấp xã, từ đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của cán bộ, công chức cấp xã của huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN VĂN HUY NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN TIÊN DU TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN VĂN HUY NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN TIÊN DU TỈNH BẮC NINH Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN CÔNG THÁI NGUYÊN - 2019 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn "Nâng cao chất lương cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh" là trung thực, kết quả nghiên cứu của riêng tôi. Các tài liệu, số liệu sử dụng trong luận văn do UBND huyện Tiên Du, Phòng Nội vụ huyện Tiên Du cung cấp và do cá nhân tôi thu thập từ các báo cáo của Huyện, sách, báo, tạp chí và kết quả khảo sát do bản thân tôi thực hiện, các kết quả nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã được công bố. Các trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. Thái Nguyên, ngày 02 tháng 3 năm 2019 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Huy Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám hiệu, toàn thể các thầy, cô giáo trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình theo học tại trường và tạo điều kiện thuận lợi nhất trong thời gian học tập và nghiên cứu nhằm hoàn thành chương trình Cao học. Với tình cảm trân trọng nhất, tôi xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành, sâu sắc tới TS. Nguyễn Văn Công đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ trong quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn các cơ quan nơi tôi công tác và nghiên cứu luận văn, cùng toàn thể các đồng nghiệp, gia đình bạn bè đã tạo điều kiện, cung cấp tài liệu cho tôi hoàn thành chương trình học của mình và góp phần thực hiện tốt hơn cho công tác thực tế sau này. Xin trân trọng cảm ơn! Thái Nguyên, ngày 02 tháng 3 năm 2019 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Huy Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC VIẾT TẮT ................................................................................. vi DANH MỤC BẢNG ....................................................................................... vii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3 4. Đóng góp của đề tài....................................................................................... 4 5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ ............................. 5 1.1. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã ............ 5 1.1.1. Các khái niệm cơ bản .............................................................................. 5 1.1.2. Đặc điểm, vai trò nâng cao chất lượng công chức cấp xã ...................... 9 1.1.3. Nội dung nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã ..................... 14 1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã ........................................................................................................ 20 1.2. Cơ sở thực tiễn về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức .................. 24 1.2.1. Kinh nghiệm tại một số địa phương trong nước.................................... 24 1.2.2. Bài học kinh nghiệm đối với huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh…….….28 Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 31 2.1. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................ 31 2.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 31 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 31 2.2.2. Phương pháp xử lý và tổng hợp số liệu ................................................ 33 2.2.3. Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 34 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 36 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
iv 2.3.1. Chỉ tiêu đánh giá nội dung nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã ........................................................................................................ 36 2.3.2. Chỉ tiêu đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã ................................................................................. 38 Chương 3. THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN TIÊN DU, TỈNH BẮC NINH ....... 40 3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ..... 40 3.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 40 3.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội ........................................................................ 43 3.1.3. Đặc điểm cán bộ công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh .... 45 3.2. Thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ............................................................................. 49 3.2.1. Quản lý công tác nâng cao chất lượng cán bộ công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh .................................................................. 49 3.2.2. Nâng cao thể lực cho cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ............................................................................................ 51 3.2.3. Nâng cao trình độ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.................................................................................................... 55 3.2.4. Nâng cao năng lực của cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh .................................................................................................... 62 3.2.5. Nâng cao về phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ công chức cấp xã huyện Tiên Du ...................................................................................... 64 3.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới nâng cao chất lượng của cán bộ công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ....................................................... 67 3.3.1. Các nhân tố khách quan ........................................................................ 67 3.3.2. Các nhân tố chủ quan ............................................................................ 74 3.4. Đánh giá chung về công tác nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du ............................................................................................ 81 3.4.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 81 3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ....................................................................... 83 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
v Chương 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN TIÊN DU, TỈNH BẮC NINH ....... 87 4.1. Quan điểm, phương hướng, mục tiêu nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ..................................... 87 4.1.1. Quan điểm nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ............................................................................. 87 4.1.2. Phương hướng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du...................................................................................................... 88 4.1.3. Mục tiêu nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ............................................................................. 90 4.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ............................................................................. 91 4.2.1. Nhóm giải pháp nâng cao sức khỏe, thể lực cho cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ....................................................... 91 4.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng trình độ cho cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ....................................................... 92 4.2.3. Nhóm giải pháp nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh .................................................................. 96 4.2.4. Nhóm giải pháp nâng cao đạo đức, lối sống cho cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ....................................................... 96 4.2.5. Nhóm các giải pháp khác ...................................................................... 97 4.3. Kiến nghị ................................................................................................ 103 4.3.1. Kiến nghị với Nhà nước ...................................................................... 103 4.3.2. Kiến nghị với tỉnh Bắc Ninh ............................................................... 103 4.3.3. Kiến nghị với huyện Tiên Du.............................................................. 104 KẾT LUẬN .................................................................................................. 106 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 108 PHỤ LỤC .................................................................................................... 111 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
vi DANH MỤC VIẾT TẮT CBCC : Cán bộ công chức CNXH : Chủ nghĩa xã hội ĐTNCSHCM : Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh HCCB : Hội cựu chiến binh HDND : Hội đồng nhân dân HĐND : Hội đồng nhân dân HLHPN : Hội liên hiệp phụ nữ HND : Hội nông dân UBMTTQ : Ủy ban Mặt trận tổ quốc UBND : Ủy ban nhân dân Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
vii DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Thống kê mẫu điều tra .................................................................... 32 Bảng 2.2: Ý nghĩa điểm bình quân ................................................................. 33 Bảng 3.1: Số lượng cán bộ công chức cấp xã huyện Tiên Du giai đoạn 2015 - 2017 ..................................................................................................... 45 Bảng 3.2: Cơ cấu cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du theo giới tính giai đoạn 2015 - 2017 ................................................................................ 46 Bảng 3.3: Cơ cấu cán bộ, công chức cấp xã theo độ tuổi giai đoạn 2015-2017 ............................................................................................................. 48 Bảng 3.4: Đánh giá của cán bộ công chức cấp xã về quy trình quản lý chất lượng cán bộ công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh .... 50 Bảng 3.5: Số liệu về khám sức khỏe định kỳ cho đội ngũ cán bộ công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2015-2017 ......... 53 Bảng 3.6: Đánh giá của người dân về thể lực và cơ cấu cán bộ công chức cấp xã huyện Tiên Du ................................................................................ 54 Bảng 3.7: Trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Tiên Du giai đoạn 2015-2017 .................................................. 55 Bảng 3.8. Trình độ ngoại ngữ, tin học của cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du giai đoạn 2015 - 2017 ........................................................... 57 Bảng 3.9: Trình độ lý luận chính trị của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Tiên Du giai đoạn 2015-2017 .................................................. 59 Bảng 3.10: Trình độ quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du giai đoạn 2015- 2017 ............................................................ 60 Bảng 3.11: Kết quả đánh giá của người dân về trình độ của cán bộ công chức cấp xã huyện Tiên Du ......................................................................... 61 Bảng 3.12: Kỹ năng giải quyết công việc của cán bộ, công chức cấp xã, huyện Tiên Du ............................................................................................... 62 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
viii Bảng 3.13: Phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, công chức cấp xã, huyện Tiên Du ............................................................................................... 64 Bảng 3.14. Kết quả đánh giá của người dân về phẩm chất đạo đức ............... 66 Bảng 3.15: Đánh giá của cán bộ công chức cấp xã về chế độ chính sách tại huyện Tiên Du..................................................................................... 67 Bảng 3.16: Kết quả phân loại, đánh giá cán bộ, công chức cấp xã ................ 71 Bảng 3.17: Đánh giá công tác khen thưởng, kỷ luật đối với cán bộ cấp xã trên địa bàn huyện Tiên Du ........................................................................ 73 Bảng 3.18: Đánh giá ý thức tổ chức kỷ luật đối với cán bộ cấp xã trên địa bàn huyện Tiên Du..................................................................................... 75 Bảng 3.19: Tinh thần trách nhiệm với công việc của cán bộ công chức cấp xã ............................................................................................................. 76 Bảng 3.20: Đánh giá về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du..................................................................................... 78 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong thời kỳ công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, nước ta hiện nay đã đặt ra những thách thức to lớn đối với việc thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước ở địa phương. Trước yêu cầu đó, cán bộ, công chức có vai trò rất quan trọng, là một trong những nhân tố đặc biệt quyết định sự thành bại của phát triển. Thực tiễn chỉ ra rằng, vấn đề quy hoạch, bổ nhiệm, bầu cử, tuyển dụng, sử dụng, chế độ chính sách, đào tạo, bồi dưỡng, kiểm tra, đánh giá đối với cán bộ, công chức cấp xã nhằm nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới, thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là vô cùng cần thiết. Nội dung, phương pháp, cách làm trong xây dựng và thực hiện chính sách cán bộ, công chức đã có nhiều đổi mới, tiến bộ, mở rộng dân chủ, công khai trong xây dựng và thực hiện chính sách cán bộ. Đa số cán bộ, công chức cấp xã phấn khởi và tin tưởng vào thành công của công cuộc đổi mới đất nước, tham gia tích cực vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần xây dựng và bảo vệ chế độ Xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Cán bộ, công chức cấp xã của huyện Tiên Du nói riêng và tỉnh Bắc Ninh nói chung trong những năm qua đã được tăng cường về số lượng và chất lượng trên cơ sở thực hiện tốt công tác đại hội Đảng, bầu cử Đại biểu UBND, HĐND, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể tại các xã, thị trấn, liên tục tổ chức các kỳ thi tuyển công chức cấp xã để kịp thời bổ sung vào các vị trí cán bộ, công chức còn thiếu tại các xã. Cán bộ, công chức cấp xã được đào tạo và bồi dưỡng để nâng cao trình độ lý luận chính trị, trau dồi kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, đồng thời được trang bị kiến thức cơ bản về quản lý nhà nước, trình độ và năng lực lãnh đạo bước đầu đã được nâng lên. Tuy nhiên chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du vẫn còn những hạn chế về cơ cấu, công tác quy hoạch cán bộ chưa có chiều sâu, tỷ lệ cán bộ, công chức nữ còn thấp, cơ chế hoạt động còn thiếu đồng bộ. Công tác tổ chức cán bộ chưa theo kịp tình hình phát triển đất nước. Chính sách cán bộ còn nhiều bất cập, Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
2 chưa thật sự tạo động lực tốt cho cán bộ, công chức làm việc và cống hiến. Việc đánh giá, tổng kết một cách có hệ thống chất lượng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện chưa được tiến hành thường xuyên và chưa có giải pháp đồng bộ để nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã. Năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn non kém chưa đáp ứng được với yêu cầu và nhiệm vụ đặt ra, đặc biệt là về năng lực quản lý nhà nước, quản lý xã hội, kỹ năng thực thi công vụ, cũng như khả năng vận dụng khoa học công nghệ hiện đại trong công tác quản lý, công việc chuyên môn, nghiệp vụ vẫn còn nhiều hạn chế. Một bộ phận cán bộ, công chức cấp xã còn mang tính bảo thủ, trì trệ, trông chờ, ỷ lại, tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong lề lối làm việc còn yếu. Một bộ phận cán bộ, công chức còn quan liêu, tham nhũng, cục bộ, bè phái, sách nhiễu nhân dân, vi phạm đạo đức lối sống…làm giảm hiệu lực của bộ máy hành chính nhà nước. Tình trạng hẫng hụt các thế hệ cán bộ, công chức ở cấp xã còn khá phổ biến, thiếu đội ngũ nòng cốt kế cận có trình độ chuyên môn cao và các chuyên gia hoạch định chính sách ở cơ sở. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã hàng ngày phải giải quyết một khối lượng công việc rất lớn, đa dạng và phức tạp, liên quan đến tất cả mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng ở địa phương. Vì vậy, nếu đội ngũ này thiếu phẩm chất và năng lực sẽ gây những hậu quả tức thời và nghiêm trọng về nhiều mặt cho các địa phương nói riêng và cho cả nước nói chung. Chính vì vậy, đứng trước yêu cầu của công cuộc phát triển kinh tế - xã hội thì chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã càng phải được quan tâm. Xác định yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện Tiên Du trong thời gian tới là cấp thiết, nên việc nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã của huyện Tiên Du là hết sức cấp bách và có ý nghĩa cả về lý luận lẫn thực tiễn. Do vậy, đề tài “Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh” được lựa chọn nghiên cứu. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
3 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở nghiên cứu đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh, chỉ rõ những ưu điểm và những hạn chế bất cập về công tác nâng cao chất lượng của cán bộ, công chức cấp xã, từ đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của cán bộ, công chức cấp xã của huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã. - Phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã thuộc huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. - Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã thuộc huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. - Đề xuất giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Tiên Du trong thời gian tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài nghiên cứu được thực hiện tại các xã, thị trấn thuộc huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. - Về thời gian: Thời gian nghiên cứu số liệu thứ cấp giai đoạn năm 2015 - 2017, số liệu sơ cấp thực hiện tháng 9,10/2018. - Về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu phân tích công tác nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh; đánh giá các nhân tố ảnh hưởng; đánh giá kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã thuộc huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Trên cơ sở đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Tiên Du trong giai đoạn Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
4 từ nay đến năm 2022. 4. Đóng góp của đề tài * Đóng góp về lý luận Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo phục vụ cho công tác nghiên cứu nâng cao chất lượng cán bộ công chức cấp xã tại. Bên cạnh đó, góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức cấp xã tại các địa phương. * Đóng góp về thực tiễn Luận văn sẽ phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2015 - 2017; đánh giá kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã thuộc huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Trên cơ sở đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Tiên Du trong những năm tiếp theo. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 4 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã. Chương 2. Phương pháp nghiên cứu. Chương 3. Thực trạng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh. Chương 4. Giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã 1.1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1.1. Khái niệm cán bộ Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương,ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là cấp tỉnh), ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước chức. (Luật cán bộ, công chức, 2008) 1.1.1.2. Khái niệm công chức Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện, trong cơ quan đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước, đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật (Luật cán bộ, công chức, 2008) 1.1.1.3. Khái niệm cán bộ, công chức cấp xã Cấp xã là tên gọi chung của các đơn vị hành chính thuộc cấp thấp nhất ở khu vực nông thôn, ngoại thành, ngoại thị của Việt Nam. Thuật ngữ đơn vị hành chính cấp xã còn được dùng để chỉ toàn bộ cấp đơn vị hành chính thấp nhất của Việt Nam, nghĩa là bao gồm cả xã phường, thị trấn. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
6 Dưới góc độ quản lý hành chính thì hệ thống hành chính của nhà nước ta hiện nay chia làm bốn cấp hoàn chỉnh: Trung ương, tỉnh, huyện, xã. Trong đó cấp xã là cấp thấp nhất trong hệ thống hoàn chỉnh đó, nó là tên gọi chung của chính quyền xã - phường - thị trấn. Trong hệ thống chính trị của chúng ta, chính quyền cấp xã có một vị trí rất quan trọng, là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính quyền nhà nước với nhân dân, thực hiện hoạt động quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân cấp, đảm bảo cho các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà Nước được triển khai thực hiện trong cuộc sống. Cấp xã là nơi trực tiếp giải quyết các vấn đề của người dân: dưới cấp xã không còn cấp quản lý nào khác (xét trong hệ thống quản lý), chính vì vậy mọi vấn đề liên quan đến đời sống của người dân đều do cấp xã trực tiếp thực hiện. So với các cấp quản lý ở Trung ương; Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Quận, huyện, thành phố, thị xã thuộc tỉnh thì quy mô của cấp xã nhỏ hơn nhưng các vấn đề phải giải quyết thường phức tạp hơn do mỗi người dân có nhu cầu, hoàn cảnh, lợi ích khác nhau và họ hành động xuất phát từ lợi ích của họ nhiều hơn lợi ích của hệ thống. Cấp xã là nơi trực tiếp giải quyết các vấn đề của người dân: dưới cấp xã không còn cấp quản lý nào khác (xét trong hệ thống quản lý), chính vì vậy mọi vấn đề liên quan đến đời sống của người dân đều do cấp xã trực tiếp thực hiện. So với các cấp quản lý ở Trung ương; Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Quận, huyện, thành phố, thị xã thuộc tỉnh thì quy mô của cấp xã nhỏ hơn nhưng các vấn đề phải giải quyết thường phức tạp hơn do mỗi người dân có nhu cầu, hoàn cảnh, lợi ích khác nhau và họ hành động xuất phát từ lợi ích của họ nhiều hơn lợi ích của hệ thống. Theo khoản 3, điều 4, luật Cán bộ, công chức quy định: “Cán bộ xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) là công dân Việt Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
7 ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội; công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước” (Luật cán bộ, công chức, 2008). Cán bộ cấp xã có các chức danh sau đây: Bí thư, Phó Bí thư Đảng uỷ; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân; Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ; Chủ tịch Hội Nông dân (áp dụng đối với xã, phường, thị trấn có hoạt động nông, lâm, ngư, diêm nghiệp và có tổ chức Hội Nông dân Việt Nam); Chủ tịch Hội Cựu chiến binh. Công chức cấp xã có các chức danh: Trưởng Công an; Chỉ huy trưởng Quân sự; Văn phòng - thống kê; Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã); Tài chính - kế toán; Tư pháp - hộ tịch; Văn hóa - xã hội. Công chức cấp xã do cấp huyện quản lý. 1.1.1.4. Khái niệm chất lượng cán bộ, công chức cấp xã Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật. chất lượng được biểu thị ra bên ngoài các thuộc tính, các tính chất vốn có của sự vật. Quan điểm chung nhất về “Chất lượng” là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một con người, một sự vật, sự việc. Nói đến chất lượng là nói tới hai vấn đề cơ bản: Một là, tổng hợp những phẩm chất, giá trị, những đặc tính tạo nên các bản chất của một con người, một sự vật, sự việc. Hai là, những phẩm chất, đặc tính, giá trị đó đáp ứng đến đâu những yêu cầu đã được xác định về con người, sự vật, sự việc đó ở một thời gian và không gian xác định. Vì vậy những điều này có tính ổn định tương đối và thay đổi theo tác động của những điều kiện khách quan, chủ quan. Cho nên, nói đến chất lượng của một con người là nói đến mức độ đật được của một người ở một thời gian hay không gian được xác định cụ thể, đó là các mức độ tốt hay xấu, ngang tầm hay dưới tầm, cao hay thấp, đạt hay không đạt yêu cầu đặt ra.Tổng hợp những phẩm chất, những giá trị, thuộc tính đặc trưng, bản chất của một con người và Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
8 các mặt hoạt động của con người đó, chính là chất lượng con người đó. Trong đánh giá chất lượng của bất kỳ sự vật, hiện tượng, quá trình nào đang diễn ra trong tự nhiên, xã hội hay trong tư duy phải đánh giá chất lượng của từng yếu tố, từng bộ phận cấu thành sự vật, hiện tượng và quá trình đó thống nhất trong sự rang buộc, biện chứng và có tác động lẫn nhau giữa chúng; không được tuyệt đối hóa một yếu tố, bộ phận nào hoặc tách rời giữa các yếu tố, các bộ phận. Qúa trình đó phải có phương pháp đánh giá cụ thể, không được áp dụng phương pháp duy nhất, đặc biệt là đối với con người và hoạt động của con người trong xã hội. Theo nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã xác định: “Chất lượng của cán bộ, công chức là sự thống nhất giữa phẩm chất chính trị và năng lực công tác, được thể hiện ở kết quả hoàn thành nhiệm vụ”. Chất lượng cán bộ, công chức còn là tổng hợp thống nhất những thuộc tính, biện chứng và bản chất cán bộ, công chức cấp xã về mặt con người hoặc các hoạt động, quy định và phản ánh mức độ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của cán bộ, công chức cấp xã trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Chất lượng cán bộ, công chức cấp xã là: “tập hợp tất cả những đặc điểm, thuộc tính của từng cán bộ, công chức cấp xã phù hợp với cơ cấu, đáp ứng được yêu cầu theo nhiệm vụ và chức năng của cơ quan, đơn vị, đồng thời là tổng hợp những mối quan hệ giữa các cá nhân cán bộ, công chức cấp xã với nhau; sự kết hợp hoạt động trong thực thi nhiệm vụ chung nhằm đáp ứng yêu cầu, mục tiêu chung một thời điểm nhất định của địa phương” (Nguyễn Hữu Đức, 2003). 1.1.1.5. Khái niệm nâng cao chất lượng cán bộ công chức cấp xã Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức là gia tăng giá trị con người, cả giá trị vật chất và tinh thần, cả trí tuệ lẫn tâm hồn cũng như kỹ năng nghề nghiệp, làm cho con người trở thành người lao động có những năng lực và phẩm chất mới cao hơn đáp ứng yêu cầu ngày càng tăng của sự phát triển kinh tế xã hội. Từ góc độ này, tác giả cho rằng nâng cao chất lượng cán bộ, công chức cấp xã chính là nâng cao năng lực làm việc, kỹ năng xử lý công Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
9 việc và thái độ trong công việc của nhân lực đang làm việc tại xã, phường tại các địa phương (Nguyễn Khắc Bộ, 2006). Nói đến chất lượng từng cán bộ, công chức cấp xã được biểu hiện cụ thể thông qua tình trạng sức khỏe để làm việc, tiếp đến là chất lượng lao động, khả năng triển khai, hoàn thành nhiệm vụ được giao; thái độ, tinh thần phục vụ nhân dân trong thực thi công việc; trình độ, năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức, chính trị; khả năng thích ứng với điều kiện cải cách hành chính đang diễn ra ngày càng sâu rộng hiện nay. Ngoài ra chất lượng cán bộ, công chức cấp xã còn được thể hiện ở mối quan hệ giữa cán bộ, công chức với nhau: sự kết hợp trong công tác, triển khai nhằm hoàn thành nhiệm vụ, giúp đỡ ủng hộ nhau trong cả quá trình lao động. 1.1.2. Đặc điểm, vai trò nâng cao chất lượng công chức cấp xã 1.1.2.1. Đặc điểm CBCC cấp xã là một bộ phận của đội ngũ CBCC được tạo nên từ hai nguồn chính là bầu cử và tuyển dụng. Do các tổ chức hành chính nhà nước có cấu trúc thứ bậc, thực hiện các chức năng đa dạng, phức tạp nên CBCC cấp xã cũng có những đặc trưng cơ bản giống các đối tượng CBCC khác, đó là: - CBCC là nhân tố chủ yếu, nhân tố hàng đầu đóng góp vào sự tồn tại, phát triển của cơ quan, tổ chức. Đồng thời họ chịu sự ràng buộc theo những nguyên tắc và khuôn khổ nhất định do tổ chức đặt ra; - CBCC mang tính Đảng, tính giai cấp rõ rệt và sản phẩm của họ là các quyết định quản lý; CBCC là những người được hưởng lương từ ngân sách nhà nước; là chủ thể của nền công vụ, là những người thực thi công vụ và được Nhà nước đảm bảo các điều kiện cần thiết, quyền lợi chính đáng để có khả năng và yên tâm thực thi công vụ; - Đội ngũ CBCC hoạt động mang tính chất ổn định, ít chịu biến động nhằm duy trì tính ổn định, liên tục của nền hành chính; họ được bảo hộ bằng quy định “biên chế nhà nước”. Bên cạnh những đặc điểm chung giống như CBCC khác, do đặc thù hoạt Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
10 động của đội ngũ CBCC cấp xã nên đội ngũ này có những đặc điểm đặc thù: Thứ nhất, hầu hết đội ngũ CBCC xã, phường, thị trấn đều là người địa phương, sinh sống tại địa phương, có quan hệ dòng tộc và gắn bó với người dân tại địa phương đó. CBCC chính quyền cấp xã là những người xuất phát từ cơ sở, họ vừa trực tiếp tham gia lao động sản xuất, vừa là người đại diện cho nhân dân thực hiện chức năng quản lý nhà nước, giải quyết các công việc của nhà nước. Do vậy, xét ở khía cạnh nào đó, CBCC cấp xã bị chi phối, ảnh hưởng rất nhiều bởi những phong tục tập quán làng quê, những nét văn hóa bản sắc riêng đặc thù của địa phương, của dòng họ. Thứ hai, tính ổn định, liên tục công tác của CBCC cấp xã không giống như CBCC từ cấp huyện trở lên đến Trung ương. Cán bộ chủ chốt được bầu cử ở cấp xã như tổ chức Đảng, Mặt trận tổ quốc, Hội đồng nhân dân hết nhiệm kỳ nếu không trúng cử thì việc sắp xếp, bố trí công tác về cơ bản không giống như CBCC khác. Khi hết nhiệm kỳ thôi không đảm đương chức danh chủ chốt, số cán bộ đã qua đào tạo, có chuyên môn nghiệp vụ, uy tín và kinh nghiệm được bố trí vào các vị trí khác, được chuyển hướng theo chế độ công chức; số còn lại, do không đủ tiêu chuẩn thì đương nhiên thôi không là cán bộ chuyên trách và không còn được hưởng chế độ như công chức nữa. Thứ ba, sản phẩm hoạt động của CBCC cấp xã là các quyết định quản lý hành chính có tác động sâu rộng đến đời sống kinh tế, xã hội và cục diện địa phương. Vì vậy đòi hỏi người CBCC phải có trình độ hiểu biết sâu rộng, có kỹ năng làm việc thuần thục trên lĩnh vực mà họ đảm nhiệm; Thứ tư, CBCC cấp xã của cả nước hiện nay rất đông, tuy nhiên về chất lượng lại rất yếu, độ tuổi tương đối già. Hơn nữa, trình độ chuyên môn, năng lực quản lý của đội ngũ chủ chốt chính quyền cơ sở chưa đồng đều, mặt bằng chung còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý nhà nước ở chính quyền cơ sở. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiệu quả giải quyết công việc của đội ngũ CBCC cấp xã chưa cao (Nguyễn Hữu Đức, 2003). Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn