Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:127

Thêm vào BST

Báo xấu

29
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Làm rõ cơ sở lý luận của việc nâng cao chất lượng cán bộ, công chức; đánh giá thực trạng chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên, tìm ra những ưu điểm, những tồn tại, hạn chế. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên, phù hợp với yêu cầu phát triển trong tình hình mới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ––––––––––––––––––––––––– HOÀNG THỊ THU HƯƠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH HƯNG YÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2016 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ––––––––––––––––––––––––– HOÀNG THỊ THU HƯƠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH HƯNG YÊN Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Ngọc Sơn THÁI NGUYÊN - 2016 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gố rõ ràng, những kết luận của luận văn chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào trước đây. Thái Nguyên, ngày 20 tháng 3 năm 2016 Tác giả luận Văn Hoàng Thị Thu Hương Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ii LỜI CẢM ƠN Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám hiệu, toàn thể các thầy cô giáo Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh, đại học Thái Nguyên đã nhiệt tình giải dạy, truyền đạt kiến thức trong quá trình tác giả theo học tại trường và tạo điều kiện thuận lợi nhất để giúp tác giả trong thời gian học tập và nghiên cứu nhằm hoàn thành chương trình cao học. Với tình cảm trân trọng nhất, tác giả luận văn xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành và sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Ngọc Sơn đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Tác giả xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ và tạo điều kiện của các đồng chí lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên, các cán bộ phòng chuyên môn và các anh, chị, em, đồng nghiệp đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả trong việc thu thập số liệu để hoàn thiện luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn! Thái Nguyên, ngày 20 tháng 3 năm 2016 Tác giả luận Văn Hoàng Thị Thu Hương Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... vi DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1.Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài....................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 3 4. Ý nghĩa khoa học và đóng góp mới của luận văn ......................................... 4 5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CẤP TỈNH ......................................................................................... 6 1.1. Cơ sở lý luận về cán bộ, công chức ngân hàng nhà nước .......................... 6 1.1.1.Khái niệm cán bộ công chức và cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước..... 6 1.1.2. Vai trò của công chức Ngân hàng Nhà nước .......................................... 9 1.1.3. Đặc điểm của cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước ........................ 10 1.1.4. Phân loại cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước ............................... 12 1.2. Lý luận về chất lượng cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước .............. 15 1.2.1. Khái niệm chất lượng công chức .......................................................... 15 1.2.2. Các tiêu chí đánh giá chất lượng cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước ........................................................................................................ 16 1.2.3. Nội dung nâng cao chất lượng cán bộ công chức NHNN .................... 24 1.2.4. Các nhân tố tác động đến chất lượng cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước ......................................................................................................... 39 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
iv 1.3. Cơ sở thực tiễn chất lượng nguồn nhân lực hiện nay .............................. 49 1.3.1. Kinh nghiệm về nâng cao chất lượng cán bộ công chức NHNN cấp tỉnh ở một số địa phương ................................................................................ 49 1.3.2. Bài học rút ra cho NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên............................ 51 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH HƯNG YÊN ........................................................................................ 53 2.1. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................. 53 2.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 53 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu ............................................... 53 2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin, số liệu .............................................. 54 2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 54 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 54 Chương 3: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH HƯNG YÊN .... 56 3.1. Tổng quan về NHNN và NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên .................... 56 3.1.1. Tổ chức, bộ máy, chức năng nhiệm vụ của NHNN Việt Nam ............. 56 3.1.2. Thực trạng nguồn nhân lực của Ngân hàng Nhà nước ......................... 58 3.1.3. Tổng quan về NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên .................................. 59 3.2. Thực trạng chất lượng cán bộ công chức tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ........................................................................................................ 66 3.2.1. Quy mô và cơ cấu cán bộ công chức tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ....................................................................................................... 66 3.2.2. Đánh giá chất lượng cán bộ công chức tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ........................................................................................................ 68 3.2.3. Hoạt động nâng cao chất lượng cán bộ, công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ...................................................................................... 80 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
v 3.3. Đánh giá chung về chất lượng cán bộ công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ................................................................................................. 87 3.3.1. Những mặt đạt được ............................................................................. 87 3.3.2. Một số hạn chế ...................................................................................... 88 3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ......................................................... 90 Chương 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH HƯNG YÊN ........................................................................................ 94 4.1. Phương hướng nâng cao chất lượng cán bộ công chức của NHNN ............... 94 4.1.1. Định hướng phát triển chung của NHNN ............................................. 94 4.1.2. Quan điểm và định hướng nâng cao chất lượng cán bộ công chức NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên ................................................................... 96 4.2. Giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức của NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ...................................................................................... 97 4.2.1. Đổi mới cách thức tuyển dụng .............................................................. 97 4.2.2. Đổi mới cơ chế đào tạo, bồi dưỡng .................................................... 100 4.2.3.Hoàn thiện cơ chế sử dụng đội ngũ cán bộ công chức ....................... 102 4.2.4. Tăng cường kiểm tra, đánh giá cán bộ công chức .............................. 103 4.2.5. Tạo động lực cho cán bộ công chức.................................................... 105 KẾT LUẬN .................................................................................................. 109 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 111 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 113 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CBCC -Cán bộ công chức NHNN - Ngân hàng Nhà Nước CNH, HĐH - Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ĐT, BD - Đào tạo, bồi dưỡng HCNN - Hành chính Nhà Nước CNXH - Chủ nghĩa xã hội XHCN - Xã hội chủ nghĩa HVNH - Học viện ngân hàng ĐHNH TPHCM - Đại học ngân hàng Thành phố Hồ chí minh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
vii DANH MỤC CÁC BẢNG Biểu số 3.1: Cơ cấu cán bộ, công chức NHNN VN...................................... 59 Biểu số 3.2: Quy mô và cơ cấu nhân lực làm việc tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên (tháng 12 năm 2015) ........................................ 67 Biểu số 3.3: Trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức NHNN tỉnh Hưng Yên .................................................................................. 68 Biểu số 3.4: Cơ cấu ngạch cán bộ, công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên .................................................................................. 68 Biểu số 3.5: Thâm niên công tác của CBCC NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ...69 Biểu số 3.6: Trình độ ngoại ngữ và tin học, cán bộ, công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên .......................................................... 71 Biểu số 3.7: Đào tạo Kỹ năng mềm cho cán bộ, công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ................................................................ 72 Biểu số 3.8: Trình độ lý luận chính trị của cán bộ công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ................................................................ 72 Biểu số 3.9: Kết quả điều tra mức độ nhận thức và sẵn sàng đáp ứng sự thay đổi công việc trong tương lai ............................................ 74 Biểu số 3.10: Mức độ hoàn thành công việc của CBCC NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên........................................................................... 75 Biểu số 3.11: Tổng hợp kết quả tham khảo ý kiến về đáng giá mức độ hoàn công việc của CBCC NHNN chi nhánh Hưng Yên năm 2015................................................................................... 76 Biểu số 3.12: Kết quả khám bệnh định kỳ của CBCC NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên........................................................................... 77 Biểu số 3.13: Nhóm tuổi của CBCC NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên......... 78 Biểu số 3.14: Kết quả thăm dò ý kiến của khách hàng về chất lượng CBCC NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ................................. 79 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
viii Biểu số 3.15: Số CBCC được tuyển dụng tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên .................................................................................. 80 Biểu số 3.16: Ngạch công chức tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên ........... 82 Biểu số 3.17: Chi phí lương, khen thưởng, phúc lợi và các khoản khác năm 2015 cho CBCC NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên.......... 83 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ix DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 3.1: Sơ đồ Cơ cấu tổ chức của NHNN Việt Nam ................................. 57 Sơ đồ 3.2: Cơ cấu tổ chức của NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên. ................. 61 Biểu đồ 3.1: Sức khỏe cán bộ công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên . 77 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
1 MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức Nhà nước là mối quan tâm hàng đầu của Đảng và nước ta nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt nước ta đang trong quá trình hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, với những thời cơ và vận hội mới, đồng thời cũng có những khó khăn và thách thức mới, đội ngũ công chức Nhà nước là những người đại diện cho Đảng và Nhà nước xây dựng và thực thi các chủ trương, chính sách. Do vậy đội ngũ công chức là nhân tố quyết định đối với sự phát triển của đất nước. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020, Đảng ta đã xác định: “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực, có tính chuyên nghiệp cao, tận tụy phục vụ công dân…” và nhấn mạnh phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong 3 đột phá chiến lược. Cùng với sự phát triển của đội ngũ cán bộ công chức Nhà nước, đội ngũ cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN VN) đã có sự phát triển đáng kể về số lượng và chất lượng, nhưng vẫn tồn tại nhiều bất cập. Xem xét về năng lực thực thi nhiệm vụ thì chưa đáp ứng được yêu cầu và sẽ gặp khó khăn khi môi trường hoạt động của thị trường tài chính nói chung và hệ thống ngân hàng nói riêng có nhiều biến động trong thời gian tới. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh tỉnh Hưng Yên là đơn vị trực thuộc NHNN Việt Nam, chịu sự lãnh đạo và điều hành của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chịu trách nhiệm trước Thống đốc về quản lý tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Từ khi thành lập (Năm 1997) đến nay cán bộ công chức Chi nhánh phát triển cả về số lượng lẫn chất lượng, tuy nhiên vẫn còn tồn tại, hạn chế, yếu kém về lề lối làm việc, trình độ, kinh nghiệm của cán bộ, công chức. Việc thực thi nhiệm vụ của một Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
2 bộ phận cán bộ, công chức chưa cao, giải quyết công việc còn lúng túng, chủ yếu dựa vào thói quen, ngại nghiên cứu học hỏi, ý thức, trách nhiệm và việc chấp hành các quy định của pháp luật trong việc thực thi nhiệm vụ, công vụ của một bộ phận cán bộ, công chức còn chưa cao, chưa tự giác chấp hành và thực hiện các quy định của pháp luật trong quá trình giải quyết công việc…. dẫn đến chất lượng công việc chưa cao, xử lý công việc còn chậm trễ, trong quá trình quản lý chưa phát hiện kịp thời các vi phạm, sai sót của TCTD gây ảnh hưởng đến hoạt động của toàn hệ thống, nợ xấu còn cao…. Bên cạnh đó công tác tổ chức cán bộ như tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ và đào tạo Chi nhánh vẫn bị động và phụ thuộc vào NHNN Việt Nam, hoạt động phát triển nguồn cán bộ vẫn thực hiện theo cách thức truyền thống và mang nặng tính chất của cơ quan hành chính Nhà nước thuần túy. Vậy, chất lượng và nâng cao chất lượng cán bộ công chức đã được NHNN Việt Nam và NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên nhận thức như thế nào? và cần có những giải pháp gì để nâng cao chất lượng NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên? Xuất phát từ những vấn đề trên, tôi chọn đề tài “Nâng cao chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên” làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình. Đề tài này tập trung đi sâu nghiên cứu, đánh giá thực trạng, đề xuất những giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên, đáp ứng tốt nhiệm vụ mà Thống đốc NHNN giao phó, chỉ đạo các Ngân hàng trên địa bàn hoạt động theo định hướng phát triển của Ngành, góp phần đưa kinh tế địa phương phát triển. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục tiêu chung Làm rõ cơ sở lý luận của việc nâng cao chất lượng cán bộ, công chức; Đánh giá thực trạng chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng nhà nước Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
3 chi nhánh tỉnh Hưng Yên, tìm ra những ưu điểm, những tồn tại, hạn chế. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên, phù hợp với yêu cầu phát triển trong tình hình mới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở và thực tiễn về chất lượng cán bộ công chức trong Ngân hàng Nhà nước cấp tỉnh. - Đánh giá thực trạng chất lượng cán bộ công chức của NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên; - Chỉ ra được những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ công chức của NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên; - Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên,. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Hưng Yên. 3.2. Phạm vị nghiên cứu - Về thời gian: Đề tài nghiên cứu số liệu thứ cấp về đội ngũ cán bộ công chức của NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên trong giai đoạn 2011-2015; và đưa ra định hướng đến năm 2020. - Về không gian: Nghiên cứu tại NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên. - Về nội dung: Nghiên cứu những vấn đề liên quan đến Nâng cao chất lượng cán bộ công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên trên các mặt: Tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo và các vấn đề liên quan như: Tiêu chuẩn, đánh giá cán bộ, công chức và những nhân tố tác động đến chất lượng cán bộ, công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
4 4. Ý nghĩa khoa học và đóng góp mới của luận văn 4.1. Ý nghĩa khoa học của luận văn Luận văn là công trình khoa học có lý luận và thực tiễn, là đề tài giúp cho NHNN Việt Nam và NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên xây dựng kế hoạch để nâng cao chất lượng cán bộ công chức đáp ứng tốt tình hình phát triển trong khu vực và thế giới. 4.2. Đóng góp mới của luận văn Qua nghiên cứu cho thấy có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài nâng cao chất lượng công chức. Mỗi công trình nghiên cứu mang một sắc thái, quan điểm, phạm vi và góc độ nghiên cứu riêng biệt. Tuy nhiên, dưới góc độ nghiên cứu về nâng cao chất lượng cán bộ công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên lại cho thấy những cái riêng về cán bộ công chức NHNN. Luận văn đã đưa ra những cái mới, như: - Góp phần hệ thống hóa lý luận về đội ngũ cán bộ, công chức NHNN và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức NHNN; hệ thống hóa và xây dựng các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức NHNN; làm rõ những đặc điểm của đội ngũ cán bộ, công chức NHNN và điều kiện khách quan của việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức NHNN trong thời kỳ mới. - Qua phân tích, so sánh, đánh giá thực trạng, rút ra được những mặt mạnh; những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Từ đó, làm tiền đề để xây dựng, nâng cao chất lượng cán bộ, công chức của NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên, đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. - Làm rõ và đưa ra quan điểm, phương pháp tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo và những giải pháp, kiến nghị nâng cao chất lượng cán bộ, công chức NHNN chi nhánh tỉnh Hưng Yên. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham thảo và phụ lục, nội dung của luận văn gồm 4 chương: Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
5 Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng cán bộ, công chức của Ngân hàng Nhà nước cấp tỉnh. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu chất lượng cán bộ, công chức của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Hưng Yên. Chương 3: Thực trạng chất lượng cán bộ, công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên. Chương 4: Giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ, công chức của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Hưng Yên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
6 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CẤP TỈNH 1.1. Cơ sở lý luận về cán bộ, công chức ngân hàng nhà nước 1.1.1.Khái niệm cán bộ công chức và cán bộ công chức Ngân hàng Nhà nước 1.1.1.1. Khái niệm cán bộ công chức Trong lịch sử ra đời và phát triển của nền công vụ, có thể thấy bất cứ Nhà nước nào đều cần xây dựng và quản lý một đội ngũ công chức bao gồm những người có năng lực quản lý, có trình độ chuyên môn và phẩm chất đạo đức tốt, làm việc nghiêm túc vì bổn phận của mình trước nhân dân. Khái niệm công chức đã, đang và sẽ luôn tồn tại cùng với sự ra đời và phát triển của Nhà nước, nhưng quan điểm thế nào là công chức thì còn tồn tại rất nhiều ý kiến khác nhau. Dưới cách hiểu chung: "Công chức là những công dân được tuyển dụng vào làm việc thường xuyên trong cơ quan Nhà nước, do ngân sách Nhà nước trả lương", mỗi nước đều xây dựng cho mình những khái niệm riêng phù hợp với quan niệm về hoạt động công vụ, chế độ chính trị, văn hóa và lịch sử phát triển của họ. Nền công vụ truyền thống Pháp quy định về công chức khá rõ ràng. Điều 2 Chương II Quy chế chung về công chức Nhà nước của Pháp năm 1994 xác định: "Công chức là người được bổ nhiệm vào một công việc thường xuyên với thời gian làm việc trọn vẹn và được biên chế vào một ngạch trong thứ bậc của các cơ quan hành chính Nhà nước, các cơ quan ngoại biên hoặc các công sở Nhà nước". Trong những năm gần đây, một khái niệm khác được thừa nhận là: "Công chức bao gồm toàn bộ những người được Nhà nước hoặc cộng đồng lãnh thổ (công xã, tỉnh, vùng) bổ nhiệm vào làm việc thường xuyên trong một công sở hay công sở tự quản, kể cả các bệnh viện và được biên chế vào một ngạch của nền hành chính công". Theo cách hiểu này, công Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
7 chức Pháp gồm 3 loại: Công chức hành chính Nhà nước, công chức trực thuộc cộng đồng lãnh thổ và công chức trực thuộc các công sở tự quản. Ở Anh, khái niệm công chức chỉ bao hàm những nhân viên công tác trong ngành hành chính [31]. Ở Mỹ, tất cả các nhân viên trong bộ máy hành chính của chính phủ đều được gọi chung là công chức, bao gồm những người được bổ nhiệm về chính trị (còn gọi là công chức chính trị), những người đứng đầu bộ máy độc lập và những quan chức của ngành hành chính. Quan hệ giữa Chính phủ và công chức là quan hệ giữa ông chủ và người làm thuê, ngoài việc điều chỉnh theo Luật hành chính, quan hệ này còn được điều chỉnh bằng hợp đồng dân sự [31]. Qua ba nền hành chính phát triển trên có thể thấy, mỗi quốc gia đều xác định một phạm vi những người là công chức riêng. Tuy nhiên hầu hết công chức đều mang một số đặc điểm sau: Là công dân nước đó, được tuyển dụng giữ một công việc thường xuyên trong cơ quan hành chính Nhà nước, được bổ nhiệm vào một ngạch nhất định, làm việc trong công sở, chỉ được làm những gì pháp luật cho phép, trong biên chế và hưởng lương từ Ngân sách Nhà nước [31]. Ở nước ta, khái niệm công chức cũng đã được quan tâm xây dựng và ngày càng hoàn thiện. Ngày 20/5/1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành Sắc lệnh 76/ SL về "Quy chế công chức", đây được xem là văn bản pháp luật đầu tiên có liên quan trực tiếp đến khái niệm này. Quy chế xác định rõ nghĩa vụ, quyền lợi của công chức, cùng các thể lệ về việc tổ chức, quản trị và sử dụng các ngạch công chức trong toàn quốc, theo đó "những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ở ngoài nước, đều là công chức". Thời gian sau đó, chúng ta cũng đã có nhiều văn bản đề cập đến công chức, công vụ và gần đây nhất, trước đòi hỏi của thực tiễn khách quan, ngày 13/11/2008, kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật cán bộ, công chức. Theo quy định này: Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
8 Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước [3]. Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự [3]. 1.1.1.2. Khái niệm công chức Ngân hàng Nhà nước Tại Điều 1, nghị định 156/2013/NĐ-CP ngày 11/11/2013 của Chính Phủ quy định “Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan ngang Bộ của Chính phủ, Ngân hàng Trung ương của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối; thực hiện chức năng của Ngân hàng Trung ương về phát hành tiền, ngân hàng của các tổ chức tín dụng và cung ứng dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ”. Do đặc thù riêng nên cơ cấu tổ chức có 20 đơn vị giúp Thống đốc NHNN thực hiện chức năng quản lý Nhà nước và chức năng NHTW, những người làm ở 20 đơn vị này gọi là công chức NHNN; 7 đơn vị sự nghiệp phục vụ chức năng quản lý của NHNN, những người làm ở 7 đơn vị này gọi là viên chức NHNN. Việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý cán bộ, công Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
9 chức NHNN về nguyên tắc thực hiện theo quy định của Luật cán bộ, công chức [6]. Khái niệm về cán bộ công chức, công chức đã được quy định tại Điều 4 Luật cán bộ, công chức số 22/2008/QH2 ngày 13/11/2008. Vận dụng khái niệm này vào trường hợp cụ thể là công chức NHNN, có thể khái niệm sau đây để sáng tỏ hơn: Cán bộ, công chức NHNN là những người làm việc tại đơn vị thực hiện chức năng quản lý nhà nước và chức năng NHNTW, được tuyển dụng, bổ nhiệm, xếp ngạch lương theo quy định của Luật cán bộ, công chức được phân loại công chức A, B, C, D theo trình độ đào tạo và hưởng lương từ quỹ tiền lương của NHNN [4]. 1.1.2. Vai trò của công chức Ngân hàng Nhà nước NHNN thực hiện chức năng quản lý Nhà nước trong lĩnh lực tiền tệ ngân hàng nhằm đảm bảo sự ốn định tiền tệ và đảm bảo an toàn cho toàn hệ thống Ngân hàng, qua đó mà thực hiện các mục tiêu kinh tế vĩ mô của nền kinh tế. Hoạt động của NHNN không phải là tìm mưu lợi mà là ổn định lưu thông tiền tệ, tín dụng và hoạt động ngân hàng từ đó tạo điều kiện thúc đẩy nền kinh tê phát triển. Để thực hiện tốt vai trò của mình thì đòi hỏi cán bộ công chức NHNN phải có đủ phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ năng lực. Thực tiễn cho thấy cán bộ công chức NHNN có vai trò sau: - Cán bộ, công chức NHNN đóng vai trò chủ đạo trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế. Do vậy, cán bộ, công chức NHNN chính là lực lượng nòng cốt, luôn đóng vai trò chủ đạo trong việc thực hiện mục tiêu kinh tế vĩ mô của nền kinh tế. - Cán bộ, công chức NHNN là lực lượng nòng cốt trong việc hoạch định, thực hiện các chính sách tiền tệ tín dụng ngân hàng, giúp Chính phủ bình ổn giá trị đồng tiền, kiềm chế lạm phát, phát triển kinh tế theo mục tiêu đã định. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn