Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý các công ty cổ phần tại Tổng công ty xây dựng công trình giao thông I Bộ giao thông vận tải

Chia sẻ: Trạc Thanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận vàthực trạng nhằm quản lý khoa học và hiệu quả các công ty cổ phần, chỉ ra kết quả, hạn chế và nguyên nhân đồng thời đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý các công ty cổ phần tại Tổng công ty xây dựng công trình giao thông I Bộ giao thông vận tải

7 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- GIANG ĐỨC THANH QUẢN LÝ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG I BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH HÀ NỘI – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- GIANG ĐỨC THANH QUẢN LÝ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG I BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS NGUYỄN THANH CHƢƠNG XÁC NHẬN CỦA GVHD XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ HÀ NỘI - 2015
LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đề tài luận văn “ Quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải.” là công trình nghiên cứu độc lập của tác giả dƣới sự hƣớng dẫn của TS. Nguyễn Thành Chƣơng. Các tài liệu, số liệu mà tác giả sử dụng có nguồn trích dẫn hợp lý, đáng tin cậy và không vi phạm pháp luật. Kết quả nghiên cứu của luận văn chƣa đƣợc công bố trên bất kỳ ấn phẩm, công trình nghiên cứu nào. Tác giả xin cam đoan những điều trên là đúng sự thật, nếu sai, tác giả xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. HỌC VIÊN Giang Đức Thanh
LỜI CẢM ƠN Tôi xin cảm ơn TS. Nguyễn Thanh Chƣơng - giảng viên trƣờng Đại học Giao thông vận tải Hà Nội đã tận tình hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện và hoàn thành Luận văn này. Tôi xin cảm ơn Ban Chủ nhiệm Khoa sau Đại học và các thầy, cô giáo trong Khoa Kinh tế - Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã giúp đỡ, truyền đạt kiến thức để chúng tôi hoàn thành khoá học; Tôi xin cảm ơn Lãnh đạo các Vụ, Ban, Ngành của Bộ giao thông; tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1; các công ty thành viên đã giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu, thu thập số liệu để thực hiện đề tài này. Tôi xin cảm ơn lãnh đạo và các kiểm toán viên vụ kiểm toán doanh nghiệp- Kiểm toán nhà nƣớc. Tôi xin cảm ơn các chuyên gia, các học giả, các nhà nghiên cứu đã cho tôi các ý tƣởng và các đánh giá khoa học để tham khảo. Trân trọng cảm ơn./. HỌC VIÊN Giang Đức Thanh
TÓM TẮT LUẬN VĂN BẰNG TIẾNG VIỆT Tên luận văn: Quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông. Tác giả: Giang Đức Thanh Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Bảo vệ năm:2015 Giáo viên hƣớng dẫn: TS.Nguyễn Thanh Chƣơng Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: - Mục đích nghiên cứu + Đánh giá một cách khoa học và trung thực về công tác quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông bao gồm quản lý phần vốn nhà nƣớc tại các công ty cổ phần và quản lý các hoạt động khác. + Đề xuất giải pháp và kiến nghị cho các nhà quản lý. - Nhiệm vụ nghiên cứu:Phải đƣa ra đƣợc báo cáo khoa học và có tính ứng dụng cao về công tác quản lý các công ty cổ phần ở cả hai góc độ đã nêu trong mục đích nghiên cứu. Những đóng góp của luận văn: - Về phƣơng pháp nghiên cứu: Vận dụng linh hoạt sự kết hợp các phƣơng pháp cổ kinh điển và hiện đại, giữa lý luận và thực tiễn làm cho các nghiên cứu mang tính khoa học và thực tế. - Về nội dung: Vấn đề nghiên cứu là đề tài đang rất đƣợc quan tâm, gắn liền với thực tế và có tính ứng dung cao đó là quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải.
MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................... i DANH SÁCH BẢNG ....................................................................................... ii DANH SÁCH HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ .................................................................. iii MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN TẠI CÁC TỔNG CÔNG TYCÓ HÌNH THỨC CÔNG TY MẸ - CÔNG TY CON. ................... 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty có hình thức công ty mẹ- công ty con. ..................................... 5 1.2. Cơ sở khoa học về quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty ( công ty mẹ)............................................................................................................. 9 1.2.1. Các vấn đề chung về quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty. ...................................................................................................... 9 1.2.2. Nội dung quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty. ............... 19 1.2.3. Kinh nghiệm quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con........................................... 21 1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty. .................................................................................................... 23 1.2.5. Vai trò và ý nghĩa của quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con ....................................24 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU .................. 26 2.1. Quy trình nghiên cứu ........................................................................... 26 2.1.1. Xác định vấn đề nghiên cứu .......................................................... 26 2.1.2. Ý nghĩa và vai trò của nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng . 27 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu luận văn ....................................................... 28
2.2.1. Các phương pháp cụ thể sử dụng để thực hiện luận văn.............. 29 2.2.2. Nguồn số liệu và xử lý số liệu ....................................................... 31 2.3. Thiết kế nghiên cứu luận văn ............................................................... 32 2.3.1. Quy trình thiết kế nghiên cứu ........................................................ 32 2.3.2. Tổ chức thực hiện nghiên cứu ....................................................... 33 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN TẠI TỔNG CÔNG TY XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG 1 - BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI .............................................................................. 34 3.1. Tổng quan về các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông. ....................................................................... 34 3.1.1. Giới thiệu về Tổng công ty công trình giao thông 1- Bộ giao thông. . 34 3.1.2. Giới thiệu về các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải............................................... 42 3.2. Thực trạng về quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. ........................................................... 44 3.2.1. Thực trạng kế hoạch quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- bộ giao thông. ................................. 44 3.2.2. Thực trạng công tác tổ chức quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông.................... 46 3.2.3. Thực trạng công tác kiểm tra giám sát quá trình quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông vận tải. ........................................................................................... 47 3.3. Các thành công, hạn chế và tác nhân ảnh hƣởng trong quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty công trình giao thông 1- bộ giao thông vận tải. ........................................................................................................ 48
3.3.1. Thành công và hạn chế trong công tác quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. ..................................................................................................... 48 3.3.2. Các tác nhân ảnh hưởngđến quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải ......... 24 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ VỀ QUẢN LÝ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN ....................................................................................................... 52 4.1. Mục tiêu phát triển hạ tầng giao thông và nhiệm vụ của tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1-Bộ giao thông vận tải trong xu thế hội nhập. ... 52 4.1.1. Mục tiêu phát triển hạ tầng giao thông đến 2020 tầm nhìn đến 2030 ......................................................................................................... 52 4.1.2. Nhiệm vụ của tổng công ty trong xu thế hội nhập ........................ 55 4.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực quản lý các công ty cổ phầntại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận ................ 56 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................... 63 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 65
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BCTC Báo cáo tài chính 2 CIENCO 1 Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 3 CP Cổ phần 4 CTCP Công ty cổ phần 5 Cty Công ty 6 ĐBQH Đại biểu quốc hội 7 DNNN Doanh nghiệp nhà nƣớc 8 GTVT Giao thông vân tải 9 KTNN Kiểm toán nhà nƣớc 10 NXB Nhà xuất bản 11 QLDA Quản lý dự án 12 QLDN Quản lý doanh nghiệp 13 XDCT Xây dựng công trình i
DANH SÁCH BẢNG Bảng 3.1. Nguồn vốn chủ sở hữu qua các năm của Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 ................................................................................... 38 Bảng 3.2. Tỷ lệ vốn của tổng công ty tại các đơn vị trong Tổng công ty tại 6/2015. ............................................................................................................. 39 Bảng 3.3. Sản lƣợng thực hiện qua các năm .................................................. 41 Bảng 3.4. Doanh thu tổng công ty qua các năm ............................................ 42 Bảng 3.5. Lợi nhuận/ vốn đầu tƣ vào các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- bộ giao thông vận tải ...................................... 49 ii
DANH SÁCH HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 1.1. Sơ đồ quản lý................................................................................... 10 Hình 3.1. Sơ đồ tổ chức tổng công ty xây dựng công trình giao thông1 ...... 35 Hình 3.2. Sơ đồ tổ chức công ty cổ phần ....................................................... 43 Hình: 3.3. Mô hình quản lý hiện nay của tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. ............................................................... 50 Hình 4.1. Sơ đồ tổ chức tổng công ty xây dựng công trình giao thông1 ...... 59 iii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đề án tái cơ cấu nền kinh tế là một quyết sách của chính phủ mà sự cần thiết và hợp lý là khách quan, khoa học. Quy mô của đề án là tất cả các ngành, các cấp và mục tiêu trƣớc mắt là cổ phần hóa toàn bộ các doanh nghiệp nhà nƣớc trừ một số doanh nghiệp đặc thù. Xây dựng công trình giao thông có ý nghĩa vô cùng lớn lao trong phát triển kinh tế xã hội, do đó cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nƣớc trong lĩnh vực xây dựng công trình giao thông là vấn đề cấp bách để tăng sức mạnh trong lĩnh vực này. Về đặc thù, ngành giao thông vận tải nói chung và lĩnh vực xây dựng công trình giao thông nói riêng đóng vai trò to lớn trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế xã hội tại mỗi quốc gia. Tại Việt nam xây dƣng hạ tầng giao thông vốn là một lĩnh vực có sự can thiệp khá sâu của nhà nƣớc, chi phí cho đảm bảo và phát triển hạ tầng giao thông là ngân sach nhà nƣớc. Các đơn vị thi công xây lắp trong ngành giao thông thời gian trƣớc đây là các doanh nghiệp nhà nƣớc thuộc Bộ giao thông hoặc các tổng cục, cục thuộc Bộ hoặc các Sở giao thông các tỉnh, thành phố. Trong tình hình mới, việc nâng cao hiệu quả đầu tƣ hạ tầng giao thông cũng nhƣ hiệu quả sản xuất kinh doanh thì nhà nƣớc đã xã hội hóa trong vấv đề đầu tƣ hạ tầng giao thông và tƣ nhân hóa các đơn vị thi công.Vì sự thay đổi mang tính bƣớc ngoạt đó, các tổng công ty xây dựng công trình giao thông thuộc bộ giao thông thực hiện cổ phần hóa toàn bộ theo lộ trình. Sản phẩm ban đầu của lộ trình cổ phần hóa là các tổng công ty biền thành các công ty mẹ và các đơn vị thành viên trở thành các công ty con hoặc công ty liên kết dƣới hình thức các công ty cổ phần. Theo xu hƣớng đó, tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông cũng đƣợc hoạt động theo hình thức công ty me – công ty con. 1
Việc xuất hiện các đơn vị trong tổng hoạt động theo hình trên làm vai trò quản lý của tổng công ty có nhiều vấn đề phát sinh đó là các vấn đề liên quan đến quản lý các công ty cổ phần bao gồm các công ty con và các công ty liên kết tại tổng công ty. Trên ý nghĩa đó, tôi chọn đề tài: “ Quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải ” làm luận văn thạc sỹ của minh. 2. Câu hỏi nghiên cứu của đề tài là: Quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dụng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vân tải là gì? Làm thế nào để quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty nhằm đạt đƣợc mục tiêu của chủ thể quản lý? 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu +Mục tiêu nghiên cứu của luận văn Nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận vàthực trạng nhằm quản lý khoa học và hiệu quả các công ty cổ phần, chỉ ra kết quả, hạn chế và nguyên nhân đồng thời đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông. + Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn - Làm rõ chủ thể quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. - Làm rõ bản chất quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. - Làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng vấn đề quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông vận tải.Trong đó chỉ rõ mục tiêu, tiêu chí và công tác thực hiện quản lý và kiểm tra giám sát quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty. 2
- Đƣa ra các giải pháp và kiền nghị cho các cơ quan quản lý nhà nƣớc về công tác quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- bộ giao thông vận tải.. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu + Đối tƣợng nghiên cứu: những vấn đề có liên quan đến quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông vận tải . +Phạm vi nghiên cứu: - Phạm vi về không gian: Nghiên cứu khảo sát trong khuôn khổ tổng công ty công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải - Về thời gian: Nghiên cứu với dữ liệu đƣợc thu thập trong khoảng thời gian từ 2013 đến tháng 6 năm 2015. Lý do chọn thời điểm năm 2013 là thời điểm nghiên cứu vì tháng 3 năm 2013 là thời điểm cổ phần các đơn vị thuộc tổng công ty thành các công ty cổ phần và tổng công ty hoạt động theo hình thức công ty mẹ - công ty con. 5. Đóng góp mới của luận văn - Hoàn thiện thêm cơ sở lý luận và rút ra kinh nghiệm thực tiễn về quản lý các công ty cổ phần tại Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. - Phân tích và đánh giá hoạt động quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải. -Đƣa ra một số giải pháp và kiến nghị về công tác quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- bộ giao thông vận tải. 6. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh sách tài liệu tham khảo, danh sách bảng và phụ lục, luận văn gồm 4 chƣơng: 3
Chƣơng 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở khoa học về quản lý công ty cổ phần tại tổng công ty theo hình thức công ty mẹ- công ty con. Chƣơng 2. Phƣơng pháp và thiết kế nghiên cứu đề tài. Chƣơng 3. Thực trạng về quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông vận tải. Chƣơng 4. Giải pháp và kiến nghị về quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1 – Bộ giao thông vận tải. 4
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN TẠI CÁC TỔNG CÔNG TYCÓ HÌNH THỨC CÔNG TY MẸ - CÔNG TY CON. 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty có hình thức công ty mẹ- công ty con. Cùng với sự phát tiển của các thành phần kinh tế khác, các DNNN thuộc Bộ Giao thông vận tải vừa đƣợc phát triển, mở rộng, vừa đƣợc sắp xếp, cơ cấu lại và từng bƣớc chuyển sang hoạt động theo cơ chế thị trƣờng. Thực hiện một số quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu đƣợc Chính phủ giao đối với doanh nghiệp, Bộ GTVT đã chỉ đạo các doanh nghiệp xây dựng chiến lƣợc phát triển, cơ cấu tổ chức, ngành nghề kinh doanh theo đúng mục tiêu, phù hợp năng lực của doanh nghiệp. Bƣớc đầu, Bộ giao thông vận tải đã chỉ đạo cổ phận hóa một số doanh nghiệp trực thuộc tổng công ty công ty công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải thành các công ty cổ phần. Việc quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty công trình giao thông 1 – Bộ giao thông vận tải cũng đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến vấn đề này. Theo Paul H.Allen trong cuốn “Tái lập doanh nghiệp”: Xu hƣớng nghiên cứu trên thế giới tập trung vào cách thức và phƣơng pháp tiến hành tái cấu trúc của Doanh nghiệp có hiệu quả và từ đó tái lập Doanh nghiệp. Nhƣng chƣa đủ để tiến hành một cuộc cách mạng nhƣ tái lập. Hai nhà kinh tế Mỹ nổi tiếng M.Hamer và J.Champy tác giả cuốn “ Tái lập công ty ” cho rằng “Tái lập là sự suy nghĩ lại một cách căn bản và thiết kế lại tận gốc quy trình hoạt động kinh doanh để đạt đƣợc sự cải thiện vƣợt bậc đối với các chi tiêu cốt yếu và có tính nhất thời nhƣ giá cả, chất lƣợng, sự phục vụ và nhanh chóng” [11, trang 55, dòng 6-9].Trong nghiên cứu của mình, các tác giả 5
trên nêu ra các phƣơng thức quản lý các công ty cổ phần nhằm mang lại hiệu quả cao nhất song ít đề cập đến quản lý nhà nƣớc mà để thị trƣờng tự điều chỉnh.Có thể nói nƣớc Mỹ là khơi nguồn cho ý tƣởng này và các nhà kinh tế Mỹ cũng là những ngƣời đầu tiên quan tâm nghiên cứu về nó. Trong cuốn “ Trí tuệ kinh doanh châu Á ” của tác giả Dayao do An Trang và các cộng sự dich, bản quyền của xuất bản lao động xã hội, tái bản lần 2 năm 2012 cũng đã nêu lên khá nhiều vấn đề trong phát triển doanh nghiệp và các cách thức quản lý các công ty cổ phần cả ở góc độ quản trị doanh nghiệp và quản lý nhà nƣớc đối với các công ty cổ phần trong xu hƣớng hội nhập. Nội dung xuyên suốt trong cuốn sach là các dẫn chứng và các lập luân nhằm khẳng định: “ Trí tuệ của nhà lãnh đạo là tìm ra con đƣờng đi chính xác và nhanh nhất, quản lý là khâu then chốt để đi đến thành công” - ( nhận xét của tác giả luận văn). Tác phẩm gối đầu cho các nhà quản lý “ Những quy tắc trong quản lý” của tác giả Richard, Nguyễn Công Điều dịch, nhà xuất bản lao động- 2009. Trong cẩm nang về quản lý này, tác giả đã đƣa ra các nguyên tắc cơ bản và triết lý của chúng cũng nhƣ cách sử dụng trong những tình huống thực tế. Các quy tắc trong quản lý mà tác giả viết ra là kết quả của một quá trình nghiên cứu và đúc kết qua khảo sát hàng nghìn công ty và nhiều cơ quan quản lý nhà nƣớc trên thế giới. Đã nhiều quốc gia, các tập đoàn lớn trên thế giới áp dụng các quy tắc quản lý này, ở xung quanh ta nhiều khi ta thấy sự xuất hiện của chúng có thể do vô tinh hay áp dụng theo nội dung của cuốn sách một cách linh động. Trong cuốn “ Cạm bẫy trong quản lý” của hai tác giả Albright và Claycarr do Thu Hƣơng Vf Hà Thu biên dich, nhà xuất bản trẻ - 2014 đƣa ra các dự báo về các rủi ro xảy ra trong quản lý. Các tác giả đã nghiên cứu nhiều mô hình quản lý và hệ thống hóa một cách khoa học về những sai lầm trong 6
công tác quản lý cũng nhƣ các cách quản lý tồi của các nhà quản lý và hậu quả của chúng.Thànhquả của các tác giả có đƣợc nhờ công sức và trí tuệ siêu việt rất đáng ghi nhận.Nhờ có các dự báo này mà các nhà quản lý sẽ đƣa ra đƣợc các cách thức quản lý an toàn và hiệu quả. Báo cáo của Bộ GTGT tháng 11/2013 trình VP Chính phủ về “ Kết quả tái cơ cấu DNNN thuộc Bộ GTVT trong 03 năm 2011-2013”đã đƣa ra đề xuất, kiến nghị: Sửa đổi, bổ sung Luật Phá sản phù hợp hơn với thực tiễn để thuận lợi trong quá trình tổ chức thực hiện; Quan tâm, tạo điều kiện hỗ trợ cho Bộ GTVT trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện Tái cơ cấu DNNN, ban hành cơ chế, chính sách đặc thù đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đầu tƣ để phát triển hạ tầng giao thông. Báo cáo của Vụ quản lý doanh nghiệp 4/2015 trình Bộ trƣởng Bộ giao thông về “ Kết quả cổ phần hóa Tổng công ty công trình giao thông 1- Bộ Giao thông vận tải trong 02 năm 2014-2015” đã thống kê những thành tựu và hạn chế sau 2 năm thực hiện cổ phần hóa tổng công ty xây dựng công trình giao thông 1- Bộ giao thông vận tải trong đó có các thành tựu về quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty. Đề tài luận án tiến sỹ kinh tế “ Đổi mới cơ chế quản lý vốn và tài sản đối với các tổng công ty 91 phát triển theo mô hình tập đoàn kinh doanh ở việt nam ” năm 2006 , tác giả Nguyễn Xuân nam đã đƣa ra các cơ sỏ pháp lý một cách hệ thống cho vấn đề quản lý vốn tại các tổng công ty, tuy nhiên tác giả chỉ đi sâu nghiên cứu các rủi ro trong công tác quản lý vốn mà chƣa làm rõ các nội dung của công tác quản lý vốn tại các công ty con và công ty liên kết tại các tổng công ty. Đề tài luận văn thạc sỹ của tác giả Phạm Văn Duy, 2014: “ Nâng cao năng lực quản lý tại công ty cổ phần 492” Trƣờng Đại học giao thông vận tải. Luận văn đánh giá công tác quản lý tại công ty cổ phần 492, phân tích nguyên 7
nhân và đƣa ra 5 giải pháp nhăm nâng cao năng lực quản lý tại công ty. Trong đó có giải pháp về vai trò của quản lý thƣơng hiệu rất mới. PGS.TS Tràn Đình Thiên- Viện Kinh tế Việt Nam phát biểu tại Buổi hội thảo “Tổ chức kiểm toán quá trình thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế ” do Kiểm toán nhà nƣớc phối hợp với Hội kế toán công chứng anh thực hiện tại Hà nội tháng 12/2013, cho rằng: Tái cơ cấu nền kinh tế gắn liền với hoạt động Kiểm toán. Tái cơ cấu phải lựa chọn “tọa độ đột phá”. Tái cơ cấu vẫn chƣa thực sự diện ra tại Việt Nam. Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nƣớc: không thẻ làm đại trà kiểu phong trào; không thể Tái cơ cấu “Từ dƣới lên” cũng không phải theo cách “dƣới” xin “trên” cho đổi mới; chọn 3-4 Tập đoàn để tái cơ cấu “mẫu” trong thời gian ngắn, sau đó rút kinh nghiệm làm đại trà. Công tác kiểm toán phải đƣợc thực hiện định kỳ và nghiêm túc để quản lý phần vốn nhà nƣớc tại các công ty cổ phần có vốn nhà nƣớc. TS. Trần Du Lịch- Phó trƣởng đoàn ĐBQH TP. Hồ Chí Minh trong chuyên đề “Tái cơ cấu nền kinh tế- một năm nhìn lại” đăng trên Tạp chí Nghiên cứu khoa học kiểm toán của Kiểm toán nhà nƣớc số 66-Tháng 4/2013 đã đƣa ra 9 giải pháp cho tái cơ cấu DNNN. Trong các giải pháp đó tác giả đã phân tích khá kỹ về vai trò của quản lý nhà nƣơc trong công tác cổ phần hóa và quản lý các công ty cổ phần nhƣ thế nào nhắm đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững. Chuyên gia Kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng: cần phải tạo lập khuôn khổ pháp lý và chính sách cho tái cơ cấu DNNN, cần đổi mới tƣ duy về vai trò của Nhà nƣớc và thị trƣởng, thay đổi hẳn quan niệm về vai trò và chức năng của nhà nƣớc, của DNNN nói chung và tập đoàn, tổng công ty Nhà nƣớc nói riêng trong nền kinh tế thị trƣờng. Bà khẳng định vai trò của các công ty cổ phần nhƣng cũng rất lo ngại cho sự phát triển của mô hình doanh nghiệp này trong nền kinh tế thị trƣờng trong khi quản lý nhà nƣớc 8
về loại hình doanh nghiệp này còn chƣa thực sự thống nhất từ các cơ quan quản lý nhà nƣớc. Trong quá trình nghiên cứu có tham khảo tài liệu của các Chuyên gia kinh tế, các học giả, và tự tìm hiểu trên các phƣơng tiện thông tin đại chúng cũng nhƣ thực tế tại các công ty cổ phần tại tổng công ty công trình giao thông 1 – Bộ giao thông.. Kết luận:Trong các nghiên cứu của các Tác giả đa số đều đƣa ra các cách thức chung, các cơ sở lý luận cho công tác quản lý các công ty.Những khó khăn, thuận lợi, sự đƣợc mất trong quá trình cổ phần hóa và các giải pháp tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nƣớc cũng đƣợc nhiều công trình nghiên cứu đề cập.Có công trình nghiên cứu cũng đề cập đến quản lý công ty cổ phần ở góc độ quản lý vi mô, có những nghiên cứu cũng đã đề cập đến vai trò quản lý nhà nƣớc đối với các công ty cổ phần ở các khía cạnh cụ thể. Song chƣa có nghiên cứu nào đi sâu nghiên cứu bản chất của quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty đó là quản lý vốn đầu tƣ dạng cổ đông góp vốn, đây là khoảng trống cho nghiên cứu của luận văn. 1.2. Cơ sở khoa học về quản lý các công ty cổ phần tại tổng công ty ( công ty mẹ) 1.2.1. Các vấn đề chung về quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty. 1.2.1.1.Các khái niệm liên quan đến quản lý các công ty cổ phần tại các tổng công ty. - Quản lý nói chung là sự tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý lên đối tƣợng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để đạt đƣợc các nục tiêu đặt ra trong sự vận động của sự vật. Quản lý vừa là khoa học vừa là nghệ thuật, quản lý là một tất yếu khách quan của quá trình xã hội hóa sản xuất. Có nhiểu mô hình quản lý khác nhau tùy vào mục tiêu của nhà quản lý, song mô hình tổng quát về hệ thống quản lý 9