Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài hệ thống hóa những vấn đề lí luận cơ bản và thực tiễn về công tác quản lý hoạt động thẩm định trong cho vay dự án đầu tư vay vốn tại ngân hàng thương mại, làm cơ sở lý thuyết để phân tích thực tiễn; phân tích thực trạng trạng công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015-2019, đánh giá những kết quả đạt được, chỉ ra những hạn chế còn tồn tại để có cơ sở đề xuất giải pháp... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGÔ THỊ HỒNG HẠNH QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội - 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGÔ THỊ HỒNG HẠNH QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. VŨ ĐỨC THANH XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN PGS. TS. Vũ Đức Thanh PGS. TS. Phạm Văn Dũng Hà Nội - 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn u ạt động thẩm định dự á đầu tư tại Ngâ à g TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam - C i á Đô g Đô” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo tính chính xác, có nguồn gốc rõ ràng và trung thực. Hà Nội, ngày tháng 10 năm 2020 Ngƣời cam đoan Ngô Thị Hồng Hạnh
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đƣợc luận văn này, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ nhiệt tình của rất nhiều tập thể, cá nhân trong và ngoài trƣờng. Trƣớc tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Vũ Đức Thanh, ngƣời hƣớng dẫn đã định hƣớng, giúp đỡ và tận tình chỉ bảo tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu Trƣờng Đại học inh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, các giảng viên Khoa Kinh tế Chính trị đã tạo điều kiện cho tôi có môi trƣờng học tập, nghiên cứu và cung cấp những kiến thức quý báu trong suốt thời gian học tập tại trƣờng. Sau cùng, tôi xin chân thành cảm ơn những ngƣời bạn và ngƣời thân đã giúp đỡ và động viên tôi trong suốt quá tr nh học tập và thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn.
TÓM TẮT Quá tr nh phát triển của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá theo chiến lƣợc phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nƣớc đòi hỏi việc triển khai ngày càng nhiều các dự án đầu tƣ, với nguồn vốn trong và ngoài nƣớc, thuộc mọi thành phần kinh tế. Trong đó, chính sách tín dụng ngân hàng có vị trí quan trọng hàng đầu. Bởi v để phát triển sản xuất kinh doanh nói chung, phát triển mạnh mẽ kinh tế tƣ nhân nói riêng th cần phải có vốn. Song trong điều kiện vốn đầu tƣ của ngân sách nhà nƣớc phải ƣu tiên cho các lĩnh vực khác, vốn tự có của kinh tế tƣ nhân có hạn, th phải chủ yếu dựa vào vốn tín dụng ngân hàng. Đó cũng đặt ra một thách thức không nhỏ đối với các ngân hàng thƣơng mại về sự an toàn và hiệu quả của nguồn vốn cho vay theo dự án đầu tƣ. Để đi đến chấp nhận cho vay, th thẩm định dự án đầu tƣ là là khâu quan trọng giúp cho ngân hàng nhận diện, sàng lọc những khách hàng tốt để đảm bảo chất lƣợng tín dụng của ngân hàng. Với vai trò là Ngân hàng thƣơng mại cổ phần hàng đầu, trong thời gian qua, Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam đã đạt đƣợc những kết quả quan trọng, đóng vai trò chủ đạo trong phục vụ đầu tƣ phát triển kinh tế - xã hội đất nƣớc, trong đó nổi bật là tăng trƣởng tín dụng hiệu quả nhằm đáp ứng đủ nhu cầu vốn cho nền kinh tế, quyết liệt xử lý nợ xấu và kiểm soát chất lƣợng tín dụng theo đúng mục tiêu đề ra, đảm bảo mục tiêu kiểm soát nợ xấu, các tỷ lệ đảm bảo an toàn tuân thủ theo đúng quy định của ngân hàng nhà nƣớc, hiệu quả hoạt động ổn định và ngày càng bền vững. Tuy nhiên, có một thực tại là công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án của ngân hàng vẫn tồn tại những hạn chế nhƣ thẩm định chƣa đúng quy tr nh, … Muốn giữ vững đƣợc vị trí ngân hàng thƣơng mại dẫn đầu, Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát
triển Việt Nam cần chú trọng hơn nữa vào quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ trƣớc khi cho vay để có thể giữ vững đƣợc thƣơng hiệu trên thị trƣờng. Luận văn “ u ạt động thẩm định dự á đầu tư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và p át triển Việt Nam - C i á Đô g Đô” tập trung nghiên cứu vấn đề về quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại Chi nhánh trong giai đoạn 2015-2019; từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ để thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Chi nhánh trong thời gian tới. Luận văn có kết cấu 3 chƣơng bao gồm: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại. Chƣơng 2: Tr nh bày phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 3: Đem lại những thông tin cơ bản về lịch sử phát triển của BIDV - Chi nhánh Đông Đô và kết quả hoạt động chung của chi nhánh cũng nhƣ t nh h nh quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ giai đoạn 2015 - 2019. Cùng với đó là tập trung phân tích thực trạng quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại Chi nhánh, nhận thức đƣợc những kết quả đạt đƣợc và những mặt tồn tại trong công tác quản lý, là căn cứ quan trọng để đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý trong thời gian tới. Chƣơng 4: Một số đề xuất và giải pháp đƣa ra nhằm hoàn thiện quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô trong điều kiện nền kinh tế còn nhiều rủi ro, thách thức.
MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................... i DANH MỤC BẢNG BIỂU .............................................................................. ii DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................... iv MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ......................................... 4 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................ 4 1.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại .................................................................................. 6 1.2.1. Những vấn đề cơ bản về thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại .................................................................................................................. 6 1.2.2. Những vấn đề cơ bản về quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại Ngân hàng thƣơng mại ................................................................................. 20 1.3. Kinh nghiệm thực tiễn về quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại các ngân hàng thƣơng mại .............................................................................................. 32 1.3.1. Quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Kỹ thƣơng Việt Nam (Techcombank) ......................................................... 32 1.3.2. Quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Ngoại thƣơng Việt Nam (Vietcombank) ..................................................... 34 1.3.3. Bài học cho công tác quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô ..................... 35 CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI..................... 37 2.1. Phƣơng pháp thu thập tài liệu, số liệu ...................................................... 37
2.2. Phƣơng pháp xử lý tài liệu, số liệu........................................................... 38 2.2.1. Phƣơng pháp thống kê, mô tả ............................................................ 38 2.2.2. Phƣơng pháp phân tích - tổng hợp ..................................................... 38 2.2.3. Phƣơng pháp so sánh ......................................................................... 39 CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ TẠI BIDV - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ GIAI ĐOẠN 2015-2019 ................................................................................. 40 3.1. Tổng quan về BIDV- Chi nhánh Đông Đô .............................................. 40 3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ...................................................... 40 3.1.2. Mô hình tổ chức của BIDV - Chi nhánh Đông Đô ............................ 40 3.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh ........................................................ 41 3.1.4. Đặc điểm dự án đầu tƣ vay vốn tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô ..... 49 3.2. Thực trạng công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015 - 2019 .................................................... 50 3.2.1. Xây dựng mục tiêu, kế hoạch, xây dựng quy trình quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô .............................................. 50 3.2.2. Triển khai thực hiện công tác quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô ........................................................................ 52 3.2.3. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô ........................................................ 56 3.2.4. Đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015 - 2019 .......................... 58 CHƢƠNG 4. ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ TẠI BIDV - CHI NHÁNH ĐÔNG ĐÔ ....................................................................................... 70 4.1. Định hƣớng hoàn thiện công tác quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô đến năm 2025 .............................................................. 70
4.1.1. Bối cảnh và định hƣớng chung của BIDV ......................................... 70 4.1.2. Định hƣớng hoàn thiện công tác quản lý thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng BIDV - Chi nhánh Đông Đô đến năm 2025 ............................... 73 4.2. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô ...................................................................... 74 4.2.1. Giải pháp tổ chức thực hiện quản lý hoạt động quản lý thẩm định dự án đầu tƣ ....................................................................................................... 74 4.2.2. Các giải pháp nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực .......................... 77 4.2.3. Thƣờng xuyên kiểm tra, giám sát công tác quản lý thẩm định dự án đầu tƣ............................................................................................................ 83 4.2.4. Tăng cƣờng, cải tiến công nghệ trong quản lý thẩm định dự án đầu tƣ... 85 4.2.5. Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu thị trƣờng, thu thập thông tin........ 85 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 87 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 88
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 ATM Automated Teller Machine: máy rút tiền tự động Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam 2 BIDV hoặc Ngân hàng Đầu tƣ và phát triển Việt Nam 3 CN Chi nhánh 4 DAĐT Dự án đầu tƣ 5 GDP Gross Domestic Product: tổng sản phẩm quốc nội 6 NHTM Ngân hàng thƣơng mại 7 PGD Phòng giao dịch 8 QLNN Quản lý nhà nƣớc 9 TĐDA Thẩm định dự án 10 TMCP Thƣơng mại cổ phần i
DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Bảng Nội dung Trang Tốc độ tăng trƣởng huy động vốn các năm 1 Bảng 3.1 của BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 41 2015 - 2019 Tình hình huy động vốn phân theo thành 2 Bảng 3.2 phần kinh tế của Chi nhánh BIDV - Chi 42 nhánh Đông Đô giai đoạn 2015 - 2019 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thành 3 Bảng 3.3 phần kinh tế của Chi nhánh BIDV - Chi 42 nhánh Đông Đô giai đoạn 2015 - 2019 Tốc độ tăng trƣởng dƣ nợ tín dụng của 4 Bảng 3.4 BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015 44 - 2019 Dƣ nợ tín dụng theo đối tƣợng khách hàng 5 Bảng 3.5 của BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 44 2015 - 2019 Tỷ lệ thu dịch vụ ròng trên tổng thu nhập 6 Bảng 3.6 46 ròng của Chi nhánh giai đoạn 2016-2019 ết quả hoạt động kinh doanh rút gọn của 7 Bảng 3.7 47 Chi nhánh giai đoạn 2015 -2019 Tình hình cho vay các dự án đầu tƣ tại 8 Bảng 3.8 58 BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn ii
2016-2019 iii
DANH MỤC HÌNH VẼ STT Hình vẽ Nội dung Trang Sơ đồ mô hình tổ chức của BIDV - Chi 1 Hình 3.1 40 nhánh Đông Đô Hệ thống quản lý thẩm định và đánh giá rủi 2 Hình 3.2 54 ro dự án tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô iv
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Sau hơn ba mƣơi năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã đạt đƣợc những thành tựu đáng kể, diện mạo đất nƣớc có nhiều thay đổi, các chỉ số kinh tế cơ bản nhƣ GDP, xuất nhập khẩu, đầu tƣ, thu chi ngân sách nhà nƣớc đều đạt cao và bền vững, tệ nạn xã hội đƣợc đẩy lùi, đời sống nhân dân đƣợc cải thiện rõ rệt. Để có đƣợc kết quả đáng khích lệ trên, hệ thống ngân hàng đóng một vai trò hết sức quan trọng. Hệ thống ngân hàng là kênh thu hút và cung cấp vốn cho các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong nền kinh tế, đóng vai trò chủ đạo trong việc huy động các nguồn vốn trong nƣớc cho đầu tƣ phát triển, trong việc đổi mới chính sách cho vay và cơ cấu tín dụng theo hƣớng căn cứ chủ yếu vào tính khả thi và hiệu quả của từng dự án, từng lĩnh vực ngành nghề để quyết định cho vay. Cho vay dự án đầu tƣ là một trong những hoạt động kinh doanh của ngân hàng thƣơng mại mang lại lợi nhuận cao, chiếm tỷ trọng rất lớn trong cơ cấu thu nhập của ngân hàng, nhƣng đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Rủi ro tín dụng không chỉ ảnh hƣởng xấu đến ngân hàng, khách hàng mà còn ảnh hƣởng trực tiếp đến nền kinh tế. Do vậy, trong điều kiện nền kinh tế phát triển có nhiều biến động nhƣ hiện nay, việc hoàn thiện công tác quản lý thẩm định dự án đầu tƣ là một trong những công tác quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, giảm thiểu tổn thất có thể xảy ra cho các ngân hàng thƣơng mại. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam là một trong những ngân hàng thƣơng mại có quy mô lớn nhất cả nƣớc về quy mô tài sản và nguồn vốn, đóng góp vai trò quan trọng cho sự nghiệp phát triển kinh tế đất nƣớc nói chung và hệ thống ngân hàng thƣơng mại nói riêng. Và nhận thức rõ vai trò quan trọng của việc nâng cao công tác quản lý thẩm định khi cho 1
vay dự án đầu tƣ, Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam nói chung và chi nhánh Đông Đô nói riêng đã xây dựng quy trình, hệ thống thẩm định và kiểm soát nội bộ cụ thể. Tuy công tác quản lý mà Ngân hàng áp dụng đã và đang góp phần rất lớn trong kết quả kinh doanh của Chi nhánh, nhƣng hiệu quả chƣa thể triệt để và loại bỏ hoàn toàn các dự án kém khả thi, dẫn đến tình trạng nợ quá hạn, nợ xấu vẫn còn xảy ra. Xuất phát từ vấn đề đặt ra và tính cấp thiết của vấn đề, tác giả đã lựa chọn đề tài: u n lý hoạt động thẩm định dự á đầu tư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và p át triển Việt Nam - C i á Đô g Đô” làm đề tài luận văn Thạc sỹ. 2. Câu hỏi nghiên cứu Luận văn tập trung làm rõ câu hỏi nghiên cứu: Lãnh đạo Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô (BIDV - Chi nhánh Đông Đô) cần phải làm g để hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại Chi nhánh. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đƣa ra các giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô trong giai đoạn tới để thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Chi nhánh. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện đƣợc mục tiêu nghiên cứu ở trên, luận văn tập trung giải quyết các nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lí luận cơ bản và thực tiễn về công tác quản lý hoạt động thẩm định trong cho vay dự án đầu tƣ vay vốn tại ngân hàng thƣơng mại, làm cơ sở lý thuyết để phân tích thực tiễn. 2
- Phân tích thực trạng trạng công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015-2019, đánh giá những kết quả đạt đƣợc, chỉ ra những hạn chế còn tồn tại để có cơ sở đề xuất giải pháp. - Căn cứ vào định hƣớng của Ngân hàng BIDV và chi nhánh Đông Đô, đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại Chi nhánh trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: Công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại. - Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu về công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ vay vốn tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác này trong giai đoạn tới. - Về thời gian nghiên cứu: nghiên cứu thực trạng công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015-2019, giải pháp đề xuất để hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ trong giai đoạn 2020-2025. 5. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn gồm 04 chƣơng, cụ thể nhƣ sau: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiêm cứu Chƣơng 3: Thực trạng công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2015 - 2019. Chƣơng 4: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô. 3
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu Trong hoạt động cho vay vốn đầu tƣ dự án của Ngân hàng thƣơng mại đối với khách hàng, công tác thẩm định DAĐT đóng một vai trò quan trọng. Chính vì vậy, đã có nhiều bài viết, công trình nghiên cứu về công tác thẩm định dự án đầu tƣ tại các Ngân hàng thƣơng mại. Có thể kể tới các công trình nghiên cứu nƣớc ngoài: - Curry Steve và John Weiss, 1993. Project analysis in developing countries. New York: St. Martin's Press. Các tác giả đánh giá dự án bằng kỹ thuật phân tích chi phí - lợi ích bằng cách ƣớc lƣợng và so sánh các ảnh hƣởng lợi ích của đầu tƣ với các chi phí của nó. - Hassan Hakimian & Erhun Kula, 1996. Đầu tư và thẩm định dự án. Dịch từ tiếng Anh. Ngƣời dịch Vũ Thị Thảo và cộng sự, 2012, Hà Nội: Nhà xuất bản Thống kê. Trong nghiên cứu này, tác giả chỉ ra rằng thẩm định dự án đầu tƣ chính là phân tích đánh giá dự án đầu tƣ bằng cách đƣa ra các tính toán, so sánh lợi ích và chi phí của dự án. - Lumby Stephen, 1994. Investment Appraisal and Financial Decisions. Chapman and Hall series in accounting and finance. Cuốn sách tập trung vào phân tích lợi ích và chi phí của dự án đầu tƣ, đặc biệt tác giả đã đề cập nhiều đến các phƣơng pháp thẩm định nhƣ phƣơng pháp tính lợi nhuận trên vốn, phƣơng pháp hoàn vốn, cách tiếp cận dòng tiền chiết khấu. Đối với các công trình nghiên cứu trong nƣớc: - Lƣu Thị Hƣơng, 2014. Thẩm định tài chính dự án. Hà Nội: Nhà xuất bản tài chính. Trong cuốn sách này, tác giả tập trung phân tích nội dung 4
thẩm định tài chính DAĐT nhƣ dự toán tổng vốn đầu tƣ, phân tích các rủi ro của dự án, các chỉ tiêu thẩm định tài chính của dự án. - Trần Thị Mai Hƣơng, 2007. Hoàn thiện công tác thẩm định dự án đầu tư thuộc các tổng công ty xây dựng trong điều kiện phân cấp quản lý đầu tư hiện nay. Luận án Tiến sĩ. Trƣờng Đại học Kinh tế Quốc dân. Điểm nổi bật của Luận án là đánh giá công tác thẩm định dự án đầu tƣ tại các tổng công ty xây dựng trực thuộc Bộ Xây dựng Việt Nam trong điều kiện quản lý đầu tƣ dự án và thẩm định dự án đầu tƣ không tập trung mà đƣợc phân cấp để quản lý. - Đặng Anh Vinh, 2015. Hoàn thiện công tác thẩm định tài chính đối với các dự án đầu tư dài hạn của Tổng công ty Sông Đà. Luận án tiến sĩ. Học viện Tài chính. Luận án đã tổng hợp và hệ thống hóa cơ sở lý luận về thẩm định tài chính dự án đầu tƣ làm cơ sở để phân tích thực trạng công tác thẩm định tài chính dự án đầu tƣ dài hạn tại Tổng công ty Sông Đà. Từ đó đƣa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án đầu tƣ dài hạn trong thời gian tới. - Nguyễn Mạnh Hà, 2012. Hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư tại BIDV chi nhánh Sơn Tây. Luận văn Thạc sĩ. Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân. Luận văn tập trung vào nội dung thẩm định tài chính dự án đầu tƣ nhƣ quy mô vốn, các chỉ tiêu hiệu quả và kết quả tài chính, rủi ro khía cạnh tài chính của dự án. - Nguyễn Thanh Thúy, 2012. Thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Hà Nội. Luận văn Thạc sĩ. Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân. Với luận văn này, tác giả đi sâu vào đánh giá thực trạng công tác thẩm định dự án đầu tƣ tại Ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Hà Nội trên các phƣơng diện quy trình và nội dung thẩm định, kết quả và những hạn chế còn tồn tại, từ đó đƣa ra giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định tại chi nhánh trong thời gian tới. 5
Nhìn chung, các công trình nói trên mới chỉ nghiên cứu ở một khía cạnh, hay đề cập tới những vấn đề có liên quan tới hoạt động thẩm dự án và chƣa có công tr nh nào nghiên cứu một cách đầy đủ, có hệ thống cả về lý luận và thực tiễn công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại một chi nhánh ngân hàng thƣơng mại nói riêng. Luận văn tập trung xem xét toàn diện công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại BIDV - Chi nhánh Đông Đô một cách tổng thể, với vai trò ngƣời quản lý hoạt động thẩm định là ngƣời cho vay. Việc xem xét này không chỉ dừng lại ở việc thẩm định dự án giá dự án mà đề cập đến các khía cạnh của công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án nhƣ lập kế hoạch thẩm định, quy trình thẩm định, tổ chức thực hiện thẩm định, nội dung thẩm định, công tác kiểm tra, đánh giá. Mỗi ngân hàng sẽ có đặc điểm riêng về cách thức hoạt động, chính vì vậy công tác quản lý thẩm định dự án cũng khác nhau. Đề tài “Quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Đông Đô” là đề tài đầu tiên nghiên cứu về công tác quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ gắn với một đơn vị kinh doanh cụ thể là BIDV - Chi nhánh Đông Đô. 1.2. Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại 1.2.1. Những vấ đề cơ b n về thẩm định dự á đầu tư tại ngân hàng t ươ g mại 1.2.1.1. Khái niệm đầu tư và dự án đầu tư Khái niệm đầu tƣ: Xét theo nghĩa chung nhất, theo Luật Đầu tƣ 2005: “Đầu tƣ là sự bỏ ra hay sự hi sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nào đó nhằm đạt các kết quả, thực hiện đƣợc các mục tiêu nhất định trong tƣơng lai”. 6
Đầu tƣ ở đây đƣợc hiểu là việc nhà đầu tƣ bỏ vốn bằng các loại tài sản hữu hình hoặc vô h nh để tiến hành các hoạt động đầu tƣ theo quy định của pháp luật và các quy định khác có liên quan. Ngoài ra đầu tƣ còn đƣợc định nghĩa là hoạt động sử dụng các nguồn lực trong một thời gian dài nhằm mục đích thu về lợi nhuận hoặc các mục đích về kinh tế xã hội khác. Thực chất đầu tƣ là hoạt động kiếm lợi nhuận cho chủ đầu tƣ và mang lợi ích cho kinh tế xã hội. Khái niệm dự án đầu tƣ: Tại Điều 5. Giải thích từ ngữ thuộc Nghị định 52/1999 NĐ-CP ngày 08/7/1999 của Chính phủ về việc ban hành quy chế quản lý đầu tƣ và xây dựng: “Dự án đầu tƣ là một tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt đƣợc sự tăng trƣởng về số lƣợng hoặc duy trì, cải tiến, nâng cao chất lƣợng của sản phẩm hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian xác định (chỉ bao gồm hoạt động đầu tƣ trực tiếp).” Theo Luật đầu tƣ năm 2005: “Dự án đầu tƣ là tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tƣ trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định (…). Xét trên góc độ quản lý: dự án đầu tƣ là một công cụ quản lý việc sử dụng vốn, vật tƣ, lao động để tạo ra các kết quả tài chính, kinh tế xã hội trong một thời gian dài.” 1.2.1.2. Những vấn đề cơ bản về thẩm định dự án đầu tư tại ngân hàng thương mại  Khái niệm thẩm định dự án đầu tƣ tại ngân hàng thƣơng mại. “Thẩm định dự án đầu tƣ là quá tr nh xem xét, phân tích, đánh giá dự án một cách khách quan, khoa học và toàn diện trên các nội dung, lựa chọn dự án để quyết định tài trợ hoặc cho vay vốn”. [1, tr.5] 7