Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:117

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu thực trạng quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na, chỉ ra những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính tại Công ty.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- LÊ HUYỀN TRANG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY ĐIỆN HỦA NA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội - 2019
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- LÊ HUYỀN TRANG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY ĐIỆN HỦA NA Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN QUANG TUYẾN XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN TS. Trần Quang Tuyến PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê Hà Nội - 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na” là kết quả nghiên cứu chƣa đƣợc công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào. Việc trích dẫn các số liệu, nội dung tham khảo trong luận văn có nguồn gốc đáng tin cậy và theo đúng quy định. Tác giả luận văn Lê Huyền Trang
LỜI CẢM ƠN Để có thể hoàn thành đề tài luận văn thạc sĩ một cách hoàn chỉnh, trƣớc hết, tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn đến toàn thể quý thầy cô trong Khoa Kinh tế Chính trị và Phòng Đào tạo của Trƣờng Đại học Kinh tế - Trƣờng Đại học Quốc Gia Hà Nội đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu cũng nhƣ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập nghiên cứu và cho đến khi thực hiện đề tài luận văn. Đồng thời, tôi xin chân thành cảm ơn các Quý Thầy Cô đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu cũng nhƣ hỗ trợ cho tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu những năm học vừa qua. Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn TS.Trần Quang Tuyến đã hết lòng hƣớng dẫn khoa học và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam, Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na đã tạo điều kiện giúp tôi tiếp cận tìm hiểu tài liệu, trả lời câu hỏi và cùng tôi trao đổi các vấn đề trong suốt thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn. Hà Nội, tháng 11 năm 2019 Học viên thực hiện Lê Huyền Trang
MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................... i DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ ii DANH MỤC HÌNH VẼ .......................................................................................... iii LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP..................... 6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý tài chính doanh nghiệp ............. 6 1.1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................. 6 1.1.2. Đánh giá kết quả nghiên cứu và khoảng trống nghiên cứu.......................... 9 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý tài chính doanh nghiệp ............................................. 9 1.2.1. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc quản lý tài chính doanh nghiệp........... 9 1.2.2. Nội dung quản lý tài chính doanh nghiệp ................................................... 18 1.2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản lý tài chính doanh nghiệp ..................... 30 1.2.4. Các tiêu chí đánh giá quản lý tài chính doanh nghiệp ................................ 33 1.3. Kinh nghiệm quản lý tài chính ở một số doanh nghiệp................................. 39 1.3.1. Quản lý tài chính ở một số doanh nghiệp ................................................... 40 1.3.2. Một số bài học kinh nghiệm cho Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na .... 41 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................. 44 2.1. Phƣơng pháp thu thập tài liệu, số liệu ............................................................ 44 2.2. Phƣơng pháp xử lý dữ liệu .............................................................................. 44 2.2.1. Phƣơng pháp phân tích - tổng hợp............................................................... 44 2.2.2. Phƣơng pháp phân tích thống kê - mô tả .................................................... 45 2.2.3. Phƣơng pháp so sánh .................................................................................... 46 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY ĐIỆN HỦA NA .............................................................................. 48 3.1. Khái quát về Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na ........................................ 48 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty .......................................... 48
3.1.2. Ngành nghề kinh doanh của Công ty .......................................................... 49 3.1.3. Cơ cấu tổ chức của Công ty ......................................................................... 50 3.1.4. Khái quát kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na giai đoạn 2015-2018 ................................................................................. 52 3.2. Thực trạng quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na......... 54 3.2.1. Lập kế hoạch quản lý tài chính .................................................................... 54 3.2.2. Tổ chức thực hiện ......................................................................................... 55 3.2.3. Thanh tra, kiểm tra hoạt động tài chính ...................................................... 76 3.3. Đánh giá hoạt động quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na ............................................................................................................................. 78 3.3.1. Kết quả đạt đƣợc ........................................................................................... 78 3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân .................................................................. 83 CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY ĐIỆN HỦA NA .......................................................................................... 90 4.1. Định hƣớng phát triển Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na trong thời gian tới ............................................................................................................................. 90 4.1.1. Mục tiêu hoạt động của Công ty ........................................................... 90 4.1.2. Định hƣớng phát triển của Công ty ....................................................... 90 4.2. Một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na ................................................................ 91 4.2.1. Giải pháp trong lập kế hoạch quản lý tài chính của Công ty ..................... 91 4.2.2. Giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý tài chính của Công ty ............................................................................................................ 93 4.2.3. Giải pháp về quản lý thanh khoản của Công ty .......................................... 94 4.2.4. Giải pháp huy động vốn của Công ty .......................................................... 96 4.2.5. Giải pháp quản lý và tiết kiệm chi phí của Công ty .............................. 99 4.2.6. Giải pháp trong việc thanh tra, giám sát, kiểm soát bộ máy quản lý tài chính của Công ty.......................................................................................... 100 4.2.7. Kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nƣớc ........................................... 101 KẾT LUẬN........................................................................................................... 105
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Stt Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 PVN Tập đoàn Dầu khí Việt Nam 2 EVN Tập đoàn Điện lực Việt Nam 3 PV Power Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam 4 PV Power HHC Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na 5 TMCP Thƣơng mại Cổ phần 6 TMĐT Tổng mức đầu tƣ 7 HĐKD Hoạt động kinh doanh 8 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 9 BĐSĐT Bất động sản đầu tƣ 10 TSCĐ Tài sản cố định 11 TSDH Tài sản dài hạn 12 TSNH Tài sản ngắn hạn 13 VCSH Vốn chủ sở hữu i
DANH MỤC BẢNG Stt Bảng Nội dung Trang Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh qua các năm 1 Bảng 3.1 53 2015-2018 2 Bảng 3.2 Tổng hợp kế hoạch tài chính các năm 2015-2018 55 3 Bảng 3.3 Tình hình biến động tài sản qua các năm từ 2015-2018 56 4 Bảng 3.4 Cơ cấu tài sản từ năm 2015-2018 60 Tình hình biến động nguồn vốn qua các năm từ 2015- 5 Bảng 3.5 65 2018 6 Bảng 3.6 Cơ cấu nguồn vốn từ năm 2015-2018 66 7 Bảng 3.7 Phân tích giá thành năm 2018 73 8 Bảng 3.8 Các chỉ tiêu tài chính 86 ii
DANH MỤC HÌNH VẼ Stt Hình Nội dung Trang 1 Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức Công ty 51 iii
LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết đối với đề tài nghiên cứu Quản lý tài chính hiện nay đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý doanh nghiệp cũng nhƣ của các nhà đầu tƣ. Việc huy động đủ nguồn lực tài chính trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp không phải đơn giản, nhƣng việc quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn lực còn phức tạp hơn rất nhiều. Thực tế này cho thấy quản lý tài chính tại các doanh nghiệp ngày đang càng trở nên cấp thiết cả về mặt lý luận cũng nhƣ thực tiễn. Quản lý tài chính là một hoạt động trọng yếu của doanh nghiệp, nó quyết định sự thành bại hay phát triển của doanh nghiệp về cả chiều rộng và chiều sâu. Đặc biệt, trong điều kiện hội nhập quốc tế, cạnh tranh ngày càng khốc liệt nhƣ hiện nay thì vai trò của quản lý tài chính lại càng đƣợc khẳng định. Trong thời đại khoa học và công nghệ hiện đại đang phát triển nhƣ vũ bão, nhu cầu về năng lƣợng nói chung và năng lƣợng điện nói riêng ngày càng cao. Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển kinh tế, giai đoạn công nghiệp hóa - hiện đại hóa đòi hỏi ngành Điện lực phải “đi trƣớc một bƣớc” so với các ngành khác. Đây là một trong các nhân tố thúc đẩy sản xuất phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút các nguồn vốn đầu tƣ. Ngành điện phát triển sẽ góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, thay đổi căn bản diện mạo vùng nông thôn, đảm bảo an ninh, quốc phòng và làm động lực thúc đẩy nền kinh tế phát triển một cách mạnh mẽ và toàn diện. Lãnh thổ Việt Nam nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, lƣợng mƣa trung bình hàng năm cao, khoảng 1.800 - 2.000mm. Hệ thống sông ngòi nƣớc ta khá dày đặc, hơn 3.450 hệ thống với mật độ 0,5-2 km sông suối trên 1 km2 diện tích lãnh thổ. Hiện nay, mặc dù ngành điện đã phát triển đa dạng hóa nguồn điện, nhƣng thủy điện vẫn đang chiếm một tỷ trọng đáng kể trong cơ cấu sản xuất điện. Thủy điện là nguồn tài nguyên năng lƣợng sạch, tái tạo, suất đầu tƣ và giá thành sản xuất rẻ, nhất là trong bối cảnh thiếu hụt nguồn năng lƣợng, nhiệt điện than tiềm ẩn 1
nhiều nguy cơ gây ô nhiễm môi trƣờng. Có thể nói, thủy điện đóng vai trò chủ đạo trong việc cung cấp điện cho hệ thống, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nƣớc và hội nhập quốc tế. Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na (PV Power HHC) là một đơn vị thành viên của Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) với tỷ lệ sở hữu 84,14% vốn điều lệ. Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na đƣợc giao làm Chủ đầu tƣ xây dựng dự án thủy điện Hủa Na theo văn bản số 3143/VPCP-CN ngày 08 tháng 06 năm 2007 của Văn phòng Chính phủ, với hình thức đầu tƣ: Xây dựng – Vận hành – Sở hữu (BOO). Dự án có công suất lắp máy 180 MW, đƣợc xây dựng tại huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An, là một trong những công trình thủy điện lớn của Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam nói riêng và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam nói chung. Dự án thủy điện Hủa Na đã hoàn thành góp phần bảo đảm an ninh năng lƣợng Quốc gia, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa, tạo sự chuyển biến về nhiều mặt trên địa bàn miền Tây Nghệ An. Sau gần 5 năm thi công, dự án đã chính thức vận hành phát điện từ ngày 01/02/2013. Trong hai năm đầu đi vào sản xuất kinh doanh, với điều kiện thủy văn bình thƣờng, PV Power HHC đã hoàn thành vƣợt mức kế hoạch trên tất cả các chỉ tiêu sản lƣợng, doanh thu, lợi nhuận, thanh toán nợ gốc và lãi vay đầy đủ, kịp thời cho các ngân hàng tài trợ vốn. Tuy nhiên, sang năm 2015, với diễn biến bất thƣờng về thời tiết, El Nino cƣờng độ mạnh, lƣợng nƣớc về hồ quá ít đã làm cho sản lƣợng điện sụt giảm nghiêm trọng, chỉ đạt 62,76% công suất thiết kế, dẫn đến doanh thu không đạt theo kế hoạch và tình hình tài chính của PV Power HHC gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, do thay đổi về chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, di dân tái định cƣ cùng sự thay đổi về chế độ tiền lƣơng, trƣợt giá vật tƣ …đã làm cho Tổng mức đầu tƣ dự án tăng cao. Dự án có tổng mức đầu tƣ ban đầu là 4.255,391 tỷ đồng, sau đó đƣợc điều chỉnh lên 5.964,301 tỷ đồng nên dự án cũng gặp nhiều vƣớng mắc trong việc thu xếp vốn bổ sung cho dự án. 2
Hiện nay, Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na đã bớt khó khăn hơn về tài chính nhƣng vẫn gặp nhiều áp lực về trả nợ vay lớn và đặc thù sản xuất kinh doanh phụ thuộc nhiều vào tình hình khí hậu và thủy văn. Để Công ty phát triển bền vững và đạt hiệu quả trong sản xuất kinh doanh thì việc quản lý tài chính tại Công ty đóng vai trò rất quan trọng và cần đƣợc quan tâm chú trọng. Việc vận dụng các lý thuyết về quản lý tài chính vào thực tiễn của hoạt động tài chính tại doanh nghiệp là vô cùng cần thiết. Xuất phát từ nhận định trên, tác giả đã tiến hành nghiên cứu và lựa chọn đề tài “Quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sỹ. Đối với tác giả, đề tài có ý nghĩa thiết thực cả về lý luận và thực tiễn, với kỳ vọng giải quyết đƣợc một số vấn đề tồn tại và đƣa ra các giải pháp hữu hiệu nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính tại doanh nghiệp. 2. Câu hỏi nghiên cứu - Quản lý tài chính doanh nghiệp là gì? Các nhân tố nào ảnh hƣởng đến quản lý tài chính doanh nghiệp? - Thực trạng quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na hiện nay ra sao? - Lãnh đạo Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na cần phải thực hiện các giải pháp nào để hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính? 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu - Mục tiêu nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na, chỉ ra những kết quả đạt đƣợc, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính tại Công ty. - Nhiệm vụ nghiên cứu: + Hệ thống lý thuyết về quản lý tài chính doanh nghiệp. + Phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa 3
Na, từ đó chỉ ra những kết quả đạt đƣợc cũng nhƣ hạn chế, nguyên nhân của hạn chế. + Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: nghiên cứu về quản lý tài chính doanh nghiệp - Nội dung nghiên cứu: + Lập kế hoạch; + Tổ chức thực hiện; + Thanh tra, kiểm tra. - Phạm vi nghiên cứu: + Không gian: Luận văn nghiên cứu hoạt động quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na. + Thời gian: Luận văn chủ yếu tập trung phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động quản lý tài chính trong giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2018, đồng thời đề xuất các giải pháp hoàn thiện từ năm 2019 đến năm 2024. + Nội dung: Luận văn phân tích hoạt động quản lý tài chính dƣới giác độ lãnh đạo Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na theo quy trình quản lý từ xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch, kiểm tra đánh giá hoạt động quản lý tài chính của Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na. 5. Kết cấu của luận văn: Ngoài lời nói đầu và kết luận, kết cấu luận văn gồm: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính tại doanh nghiệp Chƣơng 2: Phƣơng pháp luận và thiết kế nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na 4
Chƣơng 4: Định hƣớng và một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na 5
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý tài chính doanh nghiệp Đối với doanh nghiệp, quản lý tài chính là một trong những nhiệm vụ hàng đầu quan trọng quyết định sự thàng công của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp khó có thể thành công khi công tác quản lý tài chính còn lỏng lẻo, yếu kém. Thực tế cho thấy chìa khóa để doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển là quản lý tài chính tốt, đó là điều rất cần thiết cho sự sống còn của doanh nghiệp. Chính vì vậy, tất cả các doanh nghiệp muốn duy trì và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của mình đều phải chú trọng quan tâm đến công tác quản lý tài chính. 1.1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Từ trƣớc đến nay, lĩnh vực quản lý tài chính doanh nghiệp đã có không ít các công trình nghiên cứu bởi nhiều tác giả, dƣới nhiều góc độ khác nhau, đƣợc công bố trong và ngoài nƣớc. Trong đó, có thể kể đến một số công trình nghiên cứu nổi bật về quản lý tài chính doanh nghiệp, bao gồm cả những nghiên cứu về mặt lý luận và những nghiên cứu về mặt ứng dụng thực tiễn. Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Dƣơng Thị Mỹ Lâm (2007) với đề tài “Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính tại Công ty Truyền tải Điện 4” đã trình bày thực trạng, những thành tựu và hạn chế trong cơ chế quản lý tài chính hiện hành của Công ty Truyền tải Điện 4, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý tài chính của Công ty. Tác giả Nguyễn Thị Hồng Tân (2011) đã nghiên cứu đề tài luận văn Thạc sỹ “Phân tích tình hình tài chính Công ty Cổ phần Cơ khí Lắp máy Lilama” trong đó, đƣa ra nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp bao gồm: phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn, phân tích tình hình đảm bảo nguồn vốn kinh doanh, phân tích cơ cấu tài sản và nguồn vốn, phân tích tài chính qua các tỷ số tài chính. Tác giả Lê Minh Hùng (2014) có đề tài luận văn thạc sỹ “Quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Bibica” đã phân tích tình hình quản lý tài chính của Công ty khi sử dụng các phƣơng pháp phân tích truyền thống, các nhóm hệ số tài chính, 6
kết hợp với một số chỉ tiêu khác nhƣ mô hình điểm Z, xem xét tác động của yếu tố phi tài chính. Để hiểu rõ tình hình tài chính của Công ty, tác giả đã phân tích các chỉ số tài chính nhƣ hệ số thanh toán nhanh, hệ số thanh toán hiện hành, hệ số thanh toán tức thời, khả năng thanh toán lãi vay, chỉ số nợ, tổng tài sản, vòng quay tài sản cố định, tài sản lƣu động, tỷ suất lợi nhuận trên tài sản, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu… Luận văn phân tích thực trạng tài chính của Công ty và có sự so sánh số liệu tài chính từ 2011-2013 và so sánh với số liệu tài chính của Công ty khác. Qua đó, tác giả đã đánh giá đƣợc ƣu điểm, hạn chế trong công tác quản lý tài chính và đề xuất một số giải pháp thực tế nhằm khắc phục các hạn chế và nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý tài chính của Công ty. Tác giả Nguyễn Thị Minh (2014) với luận án tiến sỹ “Quản lý tài chính của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội” đã nghiên cứu công tác quản lý tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa, là các công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn và các doanh nghiệp tƣ nhân trên địa bàn Hà Nội có ít hơn 300 lao động và tổng vốn dƣới 100 tỷ đồng. Tác giả đã phân tích dữ liệu và mô tả mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố quản lý tài chính (lựa chọn cơ hội đầu tƣ, tổ chức huy động vốn, quản lý chi phí và hạch toán chi phí, phân tích tài chính và hoạch định tài chính, phân phối lợi nhuận và tái đầu tƣ) đến kết quả quản lý tài chính của doanh nghiệp. Tác giả Đỗ Văn Hà (2015) với đề tài luận văn Thạc sỹ “Phân tích tài chính tại Công ty Cổ phần Vimeco” đã khái quát tổng quan lý luận về phân tích tài chính doanh nghiệp và đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đề xuất nhóm các giải pháp cải thiện tình hình tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đề tài mới tập trung phân tích báo cáo tài chính của Công ty mà chƣa đề cập đến bối cảnh kinh tế, chính trị, xã hội và thể chế ảnh hƣởng đến tình hình tài chính của Vimeco trong giai đoạn nghiên cứu cũng nhƣ chƣa phân tích sự thay đổi trong cơ cấu tài sản, nguồn vốn và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty sau mỗi quyết định đầu tƣ của doanh nghiệp. 7
Tiến sỹ Nguyễn Thị Hà, tiến sỹ Phạm Thị Thanh Hòa (2015) đã viết cuốn sách “Corporate finance - Case Studies and Assignments” bắt đầu bằng việc tóm tắt nội dung chính của tài chính doanh nghiệp, từ đó đƣa ra các trƣờng hợp nghiên cứu và bài tập. Cuốn sách đã giải thích cách các nhà quản lý tài chính có thể tối đa hóa giá trị doanh nghiệp của họ bằng cách đƣa ra các quyết định quan trọng nhƣ ngân sách vốn, quyết định tài chính, cổ tức và vốn lƣu động. Đồng thời, các tác giả đã thảo luận về các khái niệm cơ bản của tài chính doanh nghiệp nhƣ báo cáo tài chính, rủi ro và lợi nhuận, giá trị thời gian của tiền, định giá, mua lại và sáp nhập. Cuốn sách cũng cung cấp các nghiên cứu điển hình và các bài tập thực hành kiến thức tài chính doanh nghiệp. Luận văn thạc sỹ Quản lý kinh tế của tác giả Nguyễn Văn Quang (2016) với đề tài “Quản lý tài chính ở Công ty Cổ phần Điện tử Tin học Viễn thông Hà Nội” đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý tài chính tại doanh nghiệp và xây dựng khung phân tích áp dụng vào phân tích tài chính tại doanh nghiệp. Bên cạnh đó, luận văn đã phân tích thực trạng tình hình tài chính, tìm ra ƣu điểm, hạn chế cũng nhƣ nguyên nhân của các hạn chế trong quản lý tài chính của Công ty, từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cƣờng công tác quản lý tài chính của Công ty. Tác giả Trần Thị Hoàng Yến (2016) đã có đề tài luận văn thạc sỹ “Quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thƣơng mại và Xây dựng Nguyễn Ngọc” nghiên cứu cơ chế quản lý tài chính doanh nghiệp, phân tích tình hình tài chính và đánh giá thực trạng hoạt động quản lý tài chính của Công ty trong giai đoạn 2012-2014, đề xuất giải pháp hoàn thiện cho năm 2015 và những năm tiếp theo. Tác giả Chu Minh Tuấn (2016) thông qua đề tài luận văn thạc sỹ “Quản lý tài chính tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Đầu tƣ xây dựng và Dịch vụ thƣơng mại Minh Xuân” đã cho thấy tổng quan về quá trình hình thành và phát triển của Công ty, đồng thời khái quát tình hình tài chính, thực trạng quản lý tài chính, cũng nhƣ đánh giá công tác quản lý tài chính của Công ty trong giai đoạn 2013-2015 và đƣa ra mục tiêu chiến lƣợc tài chính của Công ty trong 5 năm từ 2016-2021. Đồng thời, trong luận văn của mình, tác giả đã tổng kết cơ sở lý luận về tài chính doanh 8
nghiệp và quản lý tài chính của doanh nghiệp, phân tích những tồn tại, nguyên nhân của công tác quản lý tài chính của Công ty, từ đó đƣa ra các giải pháp cơ bản nhằm góp phần hoàn thiện công tác quản lý tài chính của Công ty. 1.1.2. Đánh giá kết quả nghiên cứu và khoảng trống nghiên cứu Các công trình nghiên cứu đã đề cập đến những vấn đề chung nhất và cho thấy tầm quan trọng của quản lý tài chính doanh nghiệp, chỉ ra các ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong công tác quản lý tài chính đồng thời đề xuất một số giải pháp nâng cao công tác quản lý tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên qua quá trình nghiên cứu, tác giả chƣa thấy có công trình nghiên cứu nào phân tích về quản lý tài chính tại Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na. Sau khi nghiên cứu các luận văn liên quan đến đề tài quản lý tài chính doanh nghiệp, tác giả rút ra đƣợc những thành tựu và hạn chế của các luận văn đó. Từ đó, đề tài của tác giả đã kế thừa các điểm mạnh của các luận văn và tiếp tục đi sâu vào nghiên cứu các khía cạnh đặc thù của quản lý tài chính trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh điện năng, đó là ngành nghề kinh doanh cốt lõi của Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na. Với nội dung nhƣ vậy, đề tài này có ý nghĩa thiết thực với Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na. Trên cơ sở lý luận về quản lý tài chính doanh nghiệp, luận văn sẽ phân tích thực trạng tài chính của Công ty và đƣa ra các giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính trong giai đoạn tới của Công ty. 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý tài chính doanh nghiệp 1.2.1. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc quản lý tài chính doanh nghiệp 1.2.1.1. Một số khái niệm * Khái niệm quản lý Trong cuốn Từ điển tiếng Việt có đƣa ra khái niệm “Quản lý là tổ chức và điều khiển các hoạt động theo những yêu cầu nhất định”. Theo tác giả Nguyễn Quốc Chi, Nguyễn Thị Mỹ Lộc thì “Quản lý là sự tác động có tô chức, có hƣớng đich của chủ thể quản lý tới đối tƣợng quản lý nhằm đạt mục tiêu đề ra”. 9
Còn tác giả Trần Kiểm cho rằng: “Quản lý là những tác động hoạch định của chủ thể quản lý trong việc huy động, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối các nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là nội lực) một cách tối ƣu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiệu quả cao nhất.” Tác giả Trần Quốc Thành lại cho rằng: “Quản lý là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý để chỉ huy, điều khiển, hƣớng dẫn các quá trình quản lý xã hội, hành vi và hành động của con ngƣời nhằm đạt tới mục đích, đúng với ý chí nhà quản lý, phù hợp với quy luật khách quan”. Có nhiều cách đƣa ra khái niệm quản lý khác nhau tùy theo cách tiếp cận khác nhau, cụ thể: - Tiếp cận theo kiểu kinh nghiệm Cách tiếp cận này phân tích quản lý bằng cách nghiên cứu kinh nghiệm, mà thông thƣờng là thông qua các trƣờng hợp cụ thể. Những ngƣời theo cách tiếp cận này cho rằng, thông qua việc nghiên cứu những thành công hoặc những sai lầm trong các trƣờng hợp cá biệt của những nhà quản lý, ngƣời nghiên cứu sẽ hiểu đƣợc phải làm nhƣ thế nào để quản lý một cách hiệu quả trong trƣờng hợp tƣơng tự. - Tiếp cận theo hành vi quan hệ cá nhân Cách tiếp cận theo hành vi quan hệ cá nhân dựa trên ý tƣởng cho rằng quản lý là làm cho công việc đƣợc hoàn thành thông qua con ngƣời, và do đó, việc nghiên cứu nó nên tập trung vào các mối liên hệ giữa ngƣời với ngƣời. - Tiếp cận theo lý thuyết quyết định Cách tiếp cận theo lý thuyết quyết định trong quản lý dựa trên quan điểm cho rằng, ngƣời quản lý là ngƣời đƣa ra các quyết định, vì vậy cần phải tập trung vào việc ra quyết định. Sau đó là việc xây dựng lý luận xung quanh việc ra quyết định của ngƣời quản lý. - Tiếp cận toán học Các nhà nghiên cứu theo trƣờng phái này xem xét công việc quản lý trƣớc hết nhƣ là một sự sử dụng các quá trình, ký hiệu và mô hình toán học. 10
Nhóm này cho rằng, nếu nhƣ việc quản lý nhƣ xây dựng tổ chức, lập kế hoạch hay ra quyết định là một quá trình lôgic thì nó có thể biểu thị đƣợc theo các ký hiệu và các mô hình toán học. Vì vậy, việc ứng dụng toán học vào quản lý sẽ giúp ngƣời quản lý đƣa ra đƣợc những quyết định tốt nhất. - Tiếp cận theo các vai trò quản lý Cách tiếp cận theo vai trò quản lý là một cách tiếp cận mới đối với lý thuyết quản lý thu hút đƣợc sự chú ý của cả các nhà nghiên cứu lý luận và các nhà thực hành. Về căn bản, cách tiếp cận này nhằm quan sát những cái mà thực tế nhà quản lý làm và từ các quan sát nhƣ thế đi tới những kết luận xác định hoạt động (hoặc vai trò) quản lý là gì,… Cho dù cách tiếp cận nào thì bản chất của quản lý là cách thức tác động (tổ chức, điều khiển, kiểm tra) hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành đạt hiệu quả mong muốn và đạt mục tiêu đã đề ra. Từ đó có thể đƣa ra khái niệm: Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hƣớng đích của chủ thể quản lý lên đối tƣợng và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu đặt ra trong điều kiện môi trƣờng luôn biến động. * Khái niệm tài chính doanh nghiệp Tài chính là sự vận động của vốn tiền tệ, phản ánh các mối quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình tạo lập và phân phối các quỹ tiền tệ nhằm đạt đƣợc mục tiêu của các chủ thể trong nền kinh tế ở mỗi điều kiện nhất định. Tài chính có mối quan hệ mật thiết và tác động qua lại thƣờng xuyên với các hoạt động kinh tế khác. Bất cứ một doanh nghiệp nào muốn thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh cũng cần phải có một lƣợng tiền tệ nhất định và gắn liền với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ. Quá trình đó phát sinh các dòng tiền tệ đi vào và đi ra khỏi doanh nghiệp tạo thành sự vận động của các dòng tài chính trong doanh nghiệp. 11