intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ ở tỉnh Bắc Giang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:112

Thêm vào BST
Báo xấu
41
lượt xem 6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý vốn đầu tư phát triển KH&CN ở cấp tỉnh của Việt Nam, gắn với một địa bàn cụ thể là tỉnh Bắc Giang; từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ cho địa phương này trong giai đoạn hiện nay. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ ở tỉnh Bắc Giang

  1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- NGUYỄN VĂN VỊ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Ở TỈNH BẮC GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG HÀ NỘI - 2017
  2. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- NGUYỄN VĂN VỊ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Ở TỈNH BẮC GIANG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC : TS. ĐINH QUANG TY HÀ NỘI - 2017
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cƣ́u đô ̣c lâ ̣p của tôi. Các số liê ̣u và kế t quả nghiên cƣ́u trong luâ ̣n án là trung thƣ̣c và chƣa tƣ̀ng công bố trong bấ t kỳ công trình khoa ho ̣c nào khác . Các số liệu trích dẫn trong quá trình nghiên cứu đều ghi rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày tháng 11 năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Vị
  4. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đƣợc công trình nghiên cứu này , ngoài sự nỗ lực của bản thân , tác giả còn nhận đƣợc sự giúp đ ỡ rấ t lớn tƣ̀ TS .Đinh Quang Ty, ngƣời đã luôn quan tâm , trách nhiệm và nhiệt tình hƣớng dẫn , giúp đỡ, động viên tác giả trong quá trình thực hiện nghiên cƣ́u của miǹ h. Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS.Đinh Quang Ty. Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn các thầy , cô trong Khoa Kinh tế Chính trị, Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, các cán bộ - Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tƣ và Cục Thống kê tỉnh Bắc Giang đã giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu luận văn của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn tấ t cả ba ̣n bè , ngƣời thân đã giúp tôi thực hiện nhiệm vụ này. Để đạt đƣợc nhƣ̃ng kết quả nghiên cứu tố t hơn trong tƣơng lai , tác giả rất mong tiế p tu ̣c nh ận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ của các nhà chuyên môn, của các thầy cô trong Khoa Kinh tế chính trị, Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội về phƣơng pháp luận, cách thức tiếp cận khoa học và hợp lý. Hà Nội, ngày tháng 11 năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Vị
  5. MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................ i DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................................ii DANH MỤC CÁC HÌNH.....................................................................................................iii PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH Ở VIỆT NAM ........................................................................ 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ..................................................... 5 1.1.1. Tình hình nghiên cứu trong nƣớc ................................................................................ 5 1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở ngƣớc ngoài ........................................................................... 7 1.2. Khái niệm và vai trò quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ đối với phát triển kinh tế - xã hội ở cấp tỉnh .............................................................................................. 8 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản .............................................................................................. 8 1.2.2. Vai trò của quản lý vốn đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ đối với phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia và các tỉnh, thành phố bên trong quốc gia ............................. 12 1.3. Nguồn vốn đầu tƣ cho hoạt động Khoa học và Công nghệ .......................................... 16 1.3.1 Nguồn vốn từ ngân sách trung ƣơng ........................................................................... 16 1.3.2 Nguồn vốn từ ngân sách của tỉnh và cơ sở ................................................................. 17 1.3.3. Nguồn vốn hợp tác với nƣớc ngoài............................................................................ 17 1.3.4 Các loại quỹ theo Luật Khoa học và Công nghệ ........................................................ 17 1.3.5 Các nguồn vốn khác .................................................................................................... 18 1.4. Nội dung quản lý vốn đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ trên địa bàn cấp tỉnh, thành phố.............................................................................................................................. 19 1.4.1 Quản lý vốn đầu tƣ phát triển thông tin Khoa học và Công nghệ .............................. 19 1.4.2. Quản lý vốn đầu tƣ hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng Khoa học và Công nghệ ............................................................................................................................ 24 1.4.3. Quản lý vốn đầu tƣ phát triển hệ thống các cơ quan nghiên cứu và chuyển giao khoa học và công nghệ ................................................................................................................. 27 1.4.4. Quản lý vốn đầu tƣ phát triển nhân lực Khoa học và Công nghệ .............................. 28 1.4.5. Quản lý đầu tƣ phát triển thị trƣờng công nghệ ......................................................... 30
  6. 1.5. Tiêu chí đánh giá công tác quản lý vốn đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ trên địa bàn cấp tỉnh .................................................................................................................... 34 1.5.1. Kết quả quản lý vốn đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ ................................ 34 1.5.2. Hiệu quả quản lý vốn đầu tƣ ...................................................................................... 36 1.6. Các nhân tố chủ yếu tác động đến quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ trên địa bàn cấp tỉnh ............................................................................................................. 38 1.6.1 Điều kiện kinh tế - xã hội của quốc gia và của địa phƣơng ........................................ 38 1.6.2. Chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nƣớc và của địa phƣơng .................. 39 1.6.3. Hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cơ quan hành chính khoa học và công nghệ ...... 40 1.6.4. Nhân lực và trình độ khoa học và công nghệ............................................................. 40 1.6.5. Năng lực của các cơ quan nghiên cứu, chuyển giao trên địa bàn .............................. 40 1.6.6. Quản lý đầu tƣ tài chính và cơ chế tài chính cho các hoạt động khoa học và công nghệ ...................................................................................................................................... 40 1.6.7. Quan hệ quốc tế về khoa học và công nghệ ............................................................... 41 1.7. Kinh nghiệm thực tiễn trong nƣớc về quản lý đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ và bài học tham khảo cho Bắc Giang .................................................................................. 41 1.7.1. Kinh nghiệm của thành phố Hồ Chí Minh ................................................................. 41 1.7.2. Một số bài học rút ra cho tỉnh Bắc Giang .................................................................. 42 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CƢ́U ................................................................. 44 2.1. Cơ sở phƣơng pháp luận ............................................................................................... 44 2.2. Phƣơng pháp thu thập số liệu........................................................................................ 44 2.3. Phƣơng pháp xử lý số liệu ............................................................................................ 45 2.4. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ........................................................................................ 45 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Ở TỈNH BẮC GIANG ................................................................................ 46 3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội Bắc Giang ảnh hƣởng tới sự phát triển khoa học và công nghệ ............................................................................................................................. 46 3.1.1. Điều kiện tự nhiên ...................................................................................................... 46 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội........................................................................................... 49 3.2. Khái quát về Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Giang ............................................ 52 3.2.1. Vị trí, chức năng ........................................................................................................ 52 3.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn ............................................................................................. 52
  7. 3.2.3. Cơ cấu tổ chức ........................................................................................................... 53 3.3. Thực trạng quản lý đầu tƣ vốn phát triển khoa học và công nghệ tỉnh Bắc giang giai đoạn 2013-2016 ................................................................................................................... 54 3.3.1. Về quy mô vốn đầu tƣ phát triển khoa học - công nghệ và hoạt động quản lý có liên quan ...................................................................................................................................... 54 3.3.2 Thực trạng về quản lý nguồn vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ trên địa bàn Bắc Giang ...................................................................................................................... 56 3.4. Thực trạng công tác quản lý vốn đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ theo nội dung đầu tƣ .......................................................................................................................... 61 3.4.1. Quản lý vốn đầu tƣ hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng Khoa học và Công nghệ ............................................................................................................................ 61 3.4.2. Quản lý đầu tƣ cho thông tin Khoa học và Công nghệ .............................................. 63 3.4.3. Quản lý vốn đầu tƣ phát triển hệ thống các cơ quan nghiên cứu và chuyển giao khoa học và công nghệ ................................................................................................................. 66 3.4.4. Quản lý đầu tƣ phát triển nhân lực Khoa học và Công nghệ .................................... 67 3.4.5. Quản lý đầu tƣ phát triển thị trƣờng công nghệ ......................................................... 69 3.5. Đánh giá tổng quát thực trạng công tác quản lý đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ của tỉnh Bắc Giang ...................................................................................................... 75 3.5.1 Kết quả đầu tƣ Khoa học và Công nghệ ..................................................................... 75 3.5.2. Hiệu quả đầu tƣ Khoa học và Công nghệ .................................................................. 78 3.5.3. Những thành tựu nổi bật, những hạn chế đáng lƣu ‎và nguyên nhân ........................ 79 CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TỈNH BẮC GIANG ............................................................................................................. 86 4.1 Định hƣớng, mục tiêu và nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2017 - 2020 , tầm nhìn 2030 ....................................................... 86 4.1.1. Định hƣớng ................................................................................................................ 86 4.1.2. Mục tiêu ..................................................................................................................... 86 4.1.3. Những nhiệm vụ trọng tâm ........................................................................................ 87 4.2. Một số giải pháp chủ yếu .............................................................................................. 89 4.2.1. Nhóm giải pháp huy động vốn đầu tƣ phát triển Khoa học và Công nghệ ................ 89 4.2.2. Nhóm giải pháp về nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng vốn .................................... 93
  8. 4.2.3. Nhóm giải pháp khác ................................................................................................. 94 KẾT LUẬN.......................................................................................................................... 98 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 100
  9. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 CGCN Chuyể n giao công nghê ̣ 2 CNH, HĐH Công nghiê ̣p hóa, Hiện đại hóa 3 CN-TB Công nghệ - Thiết bị 4 CP Chính phủ 5 DN Doanh nghiệp 6 ĐT,DA Đề tài, dƣ̣ án 7 HTQLCL Hệ thống quản lý chất lƣợng 8 KH&CN Khoa ho ̣c và Công nghê ̣ 9 KTXH Kinh tế xã hô ̣i 10 MSMV Mã số mã vạch 11 NCPT Nghiên cứu phát triển 12 NĐ Nghị định 13 NSĐP Ngân sách điạ phƣơng 14 NSNN Ngân sách Nhà nƣớc 15 NSTW Ngân sách Trung ƣơng 16 SNKH Sƣ̣ nghiê ̣p khoa ho ̣c 17 TNQD Thu nhâ ̣p quố c dân 18 TTCN Thị trƣờng công nghệ 19 UBND Ủy ban nhân dân 20 XDCB Xây dƣ̣ng cơ bản i
  10. DANH MỤC CÁC BẢNG STT Tên bảng Nội dung Trang Quy mô vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ 1 Bảng 3.1 55 tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2013-2016 Kinh phí sự nghiệp khoa học công nghệ và Đầu tƣ 2 Bảng 3.2 57 phát triển giai đoạn 2005-2015 3 Bảng 3.3 Nguồn vốn trung ƣơng cấp 58 Vốn đầu tƣ hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và ứng 4 Bảng 3.4 dụng khoa học và công nghệ giai đoạn 2012-2016 61 (ĐVT: triệu đồng) Số lƣợng các công nghệ, quy trình kỹ thuật và giải 5 Bảng 3.5 62 pháp đƣợc làm mới, hoàn thiện và chuyển giao Kinh phí sự nghiệp khoa học đầu tƣ cho công tác 6 Bảng 3.6: thông tin KH&CN giai đoạn 2012 - 2016 (ĐVT: Triệu 63 đồng) Kinh phí đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ giai 7 Bảng 3.7 66 đoạn 2013-2016 Hiện Trạng nguồn nhân lực khoa học và công nghệ 8 Bảng 3.8 67 của tỉnh Bắc Giang Hiện Trạng nguồn nhân lực khoa học và công nghệ 9 Bảng 3.9 68 trình độ cao của tỉnh Bắc Giang Nhu cầu nguồn nhân lực khoa học và công nghệ trình 10 Bảng 3.10 68 độ cao của tỉnh Bắc Giang đến năm 2020 Kinh phí đầu tƣ cho phát triển thị trƣờng khoa học và 11 Bảng 3.11 70 công nghệ giai đoạn 2012-2016 Tỷ lệ các đề tài, dự án khoa học và công nghệ đƣợc 12 Bảng 3.12 76 ứng dụng sau nghiệm thu ii
  11. DANH MỤC CÁC HÌNH STT Tên hình Nội dung Trang 1 Hình 3.1 Cơ cấu tổ chức Sở Khoa học và Công nghệ Bắc Giang 53 iii
  12. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Sự phát triển mạnh mẽ của cách mạng khoa học - công nghệ hiện đại và quá trình toàn cầu hoá làm cho khoa học, công nghệ và chất lƣợng nguồn nhân lực trở thành nhân tố hàng đầu đối với sự phát triển của mỗi quốc gia. Ở Việt Nam, quan điểm nhất quán của Đảng ta trong quá trình đổi mới là phát triển khoa học và công nghệ cùng với phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực đẩy mạnh CNH,HĐH đất nƣớc. Nghị quyết 02 - NQ/HNTW (khóa VIII) cũng đã chỉ rõ một trong các định hƣớng chung của chiến lƣợc khoa học và công nghệ từ nay đến năm 2020 là: "Nâng cao năng lực nội sinh, xây dựng, phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ của Nhà nƣớc: Đào tạo, bồi dƣỡng, sử dụng đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ, công nhân lành nghề, trẻ hóa và phát triển đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ có đủ đức, tài, kiện toàn hệ thống tổ chức, tăng cƣờng cơ sở vật chất kỹ thuật, mở rộng các nguồn cung cấp thông tin, từng bƣớc hình thành một nền khoa học và công nghệ hiện đại của Việt Nam, có khả năng giải quyết phần lớn những vấn đề then chốt đặt ra trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa". Định hƣớng cơ bản này đã đƣợc tái khẳng định và làm rõ hơn trong văn kiện của Đảng ta ở các nhiệm kỳ Đại hội IX, X, XI và XII. Quán triệt tƣ tƣởng và quan điểm nhất quán của Đảng và nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của KH&CN trong sự nghiệp phát triển, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Bắc Giang lần thứ XVIII và Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bắc Giang đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030" đã xác định: “ Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ trên các lĩnh vực. Có cơ chế khuyến khích các tổ chức và cá nhân có những sáng kiến cải tiến kỹ thuật, có các đề tài, dự án mang tính 1
  13. nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ mới” là khâu đột phá đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đến 2020. Phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ nhằm thúc đẩy tăng trƣởng và phát triển kinh tế, đặc biệt là nguồn nhân lực KH&CN. Huy động tối đa lực lƣợng cán bộ KH&CN vào thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của tỉnh, đặc biệt là trong việc ứng dụng chuyển giao KH&CN vào sản xuất và triển khai các dự án ứng dụng công nghệ cao. Vì vậy việc đầu tƣ cho phát triển khoa học và công nghệ là vô cùng cần thiết, việc đầu tƣ đúng hƣớng và phù hợp giúp cho việc thúc đẩy kinh tế chung của toàn tỉnh. Việc làm sáng tỏ về thực trạng quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học công nghệ của tỉnh trong thời gian qua và đề xuất các giải pháp để phát triển KH-CN phục vụ phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Bắc Giang là nhiệm vụ cấp thiết cả về lý luận, khoa học và thực tiễn. Với lý do trên, tác giả luận văn lựa chọn đề tài “Quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ ở tỉnh Bắc Giang” làm luận văn thạc sỹ, chuyên ngành Quản lý kinh tế. Câu hỏi nghiên cứu của luận văn: - Công tác quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ ở các địa bàn cấp tỉnh Việt Nam đƣợc thực hiện nhƣ thế nào? - Thực trạng quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ ở tỉnh Bắc Giang những năm gần đây ra sao? - Cần thực hiện những giải pháp gì để nâng cao hiệu quả vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ ở tỉnh Bắc Giang trong những năm tới? 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1 Mục tiêu nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý vốn đầu tƣ phát triển KH&CN ở cấp tỉnh của Việt Nam, gắn với một 2
  14. địa bàn cụ thể là tỉnh Bắc Giang; từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ cho địa phƣơng này trong giai đoạn hiện nay. 2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt đƣợc mục tiêu trên đây, luận văn có nhiệm vụ, góp phần làm rõ hơn một số vấn đề lý luận và kinh nghiệm thực tế về quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học công nghệ, phù hợp với địa bàn cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay. - Phân tích thực trạng, đánh giá kết quả, hạn chế và nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong quản lý vốn đầu tƣ phát triển KH&CN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2013-2016 . - Đề xuất các giải pháp, góp phần hoàn thiện quản lý vốn đầu tƣ phát triển KH&CN tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2017-2020 và đặt trong tầm nhìn 2030. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Hoạt động quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ tỉnh Bắc Giang. 3.2 Phạm vị nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu một số lý‎ luận và kinh nghiệm thực tiễn phù hợp với đối tƣợng đã xác định; và dựa vào đó đánh giá hoạt động quản lý vốn đầu tƣ phát triển KH&CN quản lý tại tỉnh Bắc Giang. - Về thời gian: Thực trạng quản lý vốn đầu tƣ phát triển KH&CN tỉnh Bắc Giang đƣợc giới hạn trong giai đoạn 2013-2016; các giải pháp cho giai đoạn 2017-2020 và đặt trong tầm nhìn 2030. - Về không gian: Trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 4. Những đóng góp mới của luận văn - Từ việc khai thác và hệ thống hóa từ các tài liệu tham khảo có liên quan, góp phần làm rõ hơn một số vấn đề lý luận về quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ trên địa bàn cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay. 3
  15. - Phân tích đánh giá, làm rõ một số vấn đề cơ bản về thực trạng quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2013- 2016; từ đó đề xuất đƣợc một số giải pháp thích hợp cho giai đoạn 2017-2020 và đặt trong tầm nhìn 2030. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, phụ lục, bảng chú thích các chữ viết tắt, danh mục tài liệu tham khảo và kết luận, luận văn đƣợc kết cấu thành 4 chƣơng nhƣ sau: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận thực tiễn về quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ trên địa bàn cấp tỉnh ở Việt Nam hiện nay Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Thực trạng quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ ở tỉnh Bắc Giang Chương 4: Định hướng và một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư phát triển khoa học và công nghệ tỉnh Bắc giang 4
  16. CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH Ở VIỆT NAM 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 1.1.1. Tình hình nghiên cứu trong nước Ở Việt Nam trong những năm đổi mới vừa qua, quản lý vốn đầu tƣ KH & CN từ ngân sách Nhà nƣớc đã đƣợc nghiên cứu ở những “ cấp độ ” và với những góc nhìn khá đa dạng, chủ yếu là do các trƣờng đại học, các học viện, các viện và đơn vị chức năng thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trƣờng của Quốc hội và thuộc các bộ, ngành khác. Viện nghiên cứu chiến lƣợc và chính sách KH&CN đã có những nghiên cứu khá sâu về nguồn vốn đầu tƣ cho phát triển KH&CN trong điều kiện nền kinh tế nhiều thành phần. Trong đó có đề tài cấp Bộ với chủ đề “Chia sẻ kinh phí giữa Nhà nước và cơ sở cho dự án triển khai và đổi mới công nghệ” do Nguyễn Thanh Hà làm chủ nhiệm, nghiên cứu tình hình và cơ chế hoạt động của hệ thống các quỹ hỗ trợ tài chính cho hoạt động KH&CN ở Việt Nam. Ngoài ra, đơn vị này còn có những đề tài cấp cơ sở nhƣ: “Nâng cao hiệu quả một sổ chỉnh sách thuế và tín dụng khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới công nghệ” do Hoàng Văn Tuyên làm chủ nhiệm, bàn về chính sách thuế và tín dụng cùng một số cơ chế khác của Nhà nƣớc để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nghiên cứu và ứng dụng KH&CN vào sản xuất kinh doanh; từ đó đề xuất một số biện pháp chính sách về tài chính đối với doanh nghiệp; đề tài “Nghiên cứu xây dựng các hình thức hợp tác và cơ chế khuyến khích hợp tác viện - doanh nghiệp phát triển sản phẩm và công nghệ của doanh nghiệp” do Hoàng Thanh Hƣơng làm chủ nhiệm, đã phân tích mối quan hệ giữa hoạt động KH&CN và hoạt động sản xuất nhằm tìm ra 5
  17. và kiến nghị các hình thức hợp tác và cơ chế khuyến khích hợp tác cho mối quan hệ này. GS Vũ Đình Cự với bài báo khoa học: “Thị trường khoa học và công nghệ; đặc trưng của kinh tế tri thức” bàn khá sâu về nhiệm vụ do Đại hội IX của Đảng đặt về phát triển thị trƣờng KH&CN ở Việt Nam trong bối cảnh kinh tế tri thức đã hình thành và có xu hƣớng phát triển mạnh, tất yếu tác động đến nƣớc ta. Tác giả đã phân tích thực trạng thị trƣờng này và đƣa ra các giải pháp thúc đẩy nó phát triển. TS Hồ Ngọc Luật với bài viết “Phát triển thị trường khoa học và công nghệ Việt Nam” nhằm phân tích các yếu tố cung - cầu, môi trƣờng pháp lý, xã hội cho thị trƣờng này hoạt động trôi chảy; đƣa ra đánh giá bƣớc đầu về sự phát triển thị trƣờng này và kiến nghị các giải pháp thúc đẩy phát triển. Các nghiên cứu nói trên đã đề cập, luận giải về nguồn vốn cho phát triển KH&CN trong điều kiện nền kinh tế nhiều thành phần. Bên cạnh đó còn có một số bài viết về đầu tƣ phát triển KH&CN, phân tích thực trạng của hoạt động đầu tƣ này và kiến nghị giải pháp thúc đẩy nhƣ: “Vốn đầu tư cho hoạt động khoa học và công nghệ vẫn chưa có lời giải hữu hiệu” của Hoàng Văn Dụ trên diễn đàn của Bộ Khoa học và Công nghệ, số 2/2003; “Quy chế tài chính không phù hợp với nghiên cứu khoa học và công nghệ” của Thu Hƣơng, số 1/2004; “Đầu tư cho khoa học công nghệ nông nghiệp” của Kiều Linh trên báo Nhân dân điện tử. Các công trình nêu trên, ở mức độ khác nhau, đã cung cấp một số tƣ liệu có giá trị tham khảo rất bổ ích cho luận văn, nhất là những kết quả nghiên cứu liên quan đến những vấn đề lý luận chung; những phân tích, đánh giá thực trạng và giải pháp về phát triển khoa học và công nghệ, quản lý vốn đầu tƣ khoa học và công nghệ ở Việt Nam. Tuy nhiên việc nghiên cứu về thực tiễn quản lý vốn đầu tƣ khoa học và 6
  18. công nghệ từ ngân sách Nhà nƣớc trên địa bàn tỉnh Bắc Giang trong bối cảnh mới, khi Việt Nam đang tái cấu trúc nền kinh tế và hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, chƣa đƣợc tiếp cận, phân tích và thực hiện một cách hệ thống, chuyên sâu. Luận văn góp phần bổ sung, luận giải thêm một số nội dung về lý luận và thực tiễn quản lý vốn đầu tƣ KH&CN từ ngân sách Nhà nƣớc chƣa đƣợc hệ thống hóa, giải quyết. Đặc biệt, sẽ hệ thống hoá và phân tích chuyên sâu về lý luận và thực tiễn quản lý vốn đầu tƣ KH-CN từ ngân sách Nhà nƣớc tại tỉnh Bắc Giang. Vì vậy, đây là một công trình nghiên cứu độc lập, không trùng lặp với các công trình đã công bố. 1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở ngước ngoài Trên thế giới cũng có nhiều công trình nghiên cứu về vốn đầu tƣ và vốn đầu tƣ phát triển khoa học - công nghệ của các nhà khoa học, các tổ chức. Coleman (1988) khẳng định vốn đầu tư là “sản phẩm tái sinh” của các hoạt động khác, thông qua mối quan hệ giữa các cá nhân, tổ chức với nhau, ngƣời ta thiết lập và duy trì những quan hệ nhƣ thế để tìm kiếm lợi ích. Theo quan điểm của Fukuyama (2002), cá nhân có thể tạo ra và sử dụng vốn đầu tư để phục vụ mục đích của mình. Trong khi đó Putnam (2000) cho biết vốn đầu tư được dùng để tìm kiếm sự thịnh vượng về kinh tế. Lin (1999) lại nói rõ vốn đầu tư phản ánh khả năng đầu tư và lợi ích thu về. Nhƣ vậy cho đến nay, tầm quan trọng của vốn đầu tƣ khoa học công nghệ đã đƣợc đề cập trong các nghiên cứu của nhiều tác giả khác nhau trên thế giới. Trong đó đáng lƣu ‎ là bài viết của tác giả Fukuyama (2002), “Vốn đầu tư và phát triển: Chương trình nghị sự sắp tới”, đã nhấn mạnh đến tính tích cực của vốn đầu tƣ. Bài viết chỉ ra cách mà vốn đầu tƣ có thể đóng góp vào phát triển kinh tế và khoa học công nghệ. Bài viết cũng giải thích rằng vốn đầu tƣ giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển của nhiều doanh nghiệp. Bài viết của tác giả Woolcock (2001), “Vị trí của vốn đầu tư trong việc lý 7
  19. giải những kết quả kinh tế và xã hội”, nhấn mạnh rằng vốn đầu tƣ có vai trò quan trọng trong việc huy động các nguồn lực nhằm thúc đẩy tăng trƣởng kinh tế, ... 1.2. Khái niệm và vai trò quản lý vốn đầu tƣ phát triển khoa học và công nghệ đối với phát triển kinh tế - xã hội ở cấp tỉnh 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1.1. Khái niệm khoa học, công nghệ Nhìn tổng quát, khoa học là hệ thống tri thức về các hiện tƣợng, sự vật, quy luật của tự nhiên, xã hội và tƣ duy. Dƣới các góc nhìn khác nhau, giới nghiên cứu có một số cách hiểu khác nhau về khoa học: Khoa học đƣợc hiểu là hệ thống các tri thức về mọi loại quy luật của vật chất và sự vận động của vật chất, những quy luật của tự nhiên, xã hội và tƣ duy. Hệ thống tri thức ở đây là hệ thống tri thức khoa học. Khoa học đƣợc hiểu là hệ thống tri thức gồm các quy luật về tự nhiên, xã hội và tƣ duy đƣợc tích luỹ trong quá trình nhận thức trên cơ sở thực tiễn, đƣợc thể hiện bằng những khái niệm, phán đoán, học thuyết. Ngƣời ta thƣờng phân loại theo 2 hệ thống tri thức: tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học. Tri thức kinh nghiệm là những hiểu biết đƣợc tích lũy qua hoạt động sống hằng ngày trong mối quan hệ giữa con ngƣời với con ngƣời và giữa con ngƣời với thiên nhiên. Quá trình này giúp con ngƣời hiểu biết về sự vật, về cách quản lý thiên nhiên và hình thành mối quan hệ giữa con ngƣời với nhau trong xã hội. Tri thức kinh nghiệm đƣợc con ngƣời không ngừng sử dụng và phát triển trong hoạt động thực tế. Tuy nhiên, tri thức kinh nghiệm chƣa thật sự đi sâu vào bản chất, chƣa thấy đƣợc hết các thuộc tính của sự vật và mối quan hệ bên trong giữa sự vật và con ngƣời. Vì vậy, tri thức kinh nghiệm chỉ 8
  20. phát triển đến một giới hạn hiểu biết nhất định, nhƣng nó lại là cơ sở cho sự hình thành tri thức khoa học. Tri thức khoa học là những hiểu biết đƣợc tích lũy một cách có hệ thống nhờ hoạt động NCKH, các họat động này có mục tiêu xác định và sử dụng phƣơng pháp khoa học. Khác với tri thức kinh nghiệm, tri thức khoa học dựa trên kết quả quan sát, thu thập đƣợc qua những thí nghiệm và qua các sự kiện xảy ra ngẫu nhiên trong hoạt động xã hội, trong tự nhiên. Tri thức khoa học đƣợc tổ chức trong khuôn khổ các ngành và bộ môn khoa học nhƣ: triết học, sử học, kinh tế học, toán học, sinh học,… Theo quan điểm K.Marx thì khoa học đƣợc hiểu là một hình thái ý thức xã hội. Khoa học tồn tại độc lập tƣơng đối với các hình thái ý thức xã hội khác nhƣ tôn giáo, đạo đức, ý thức pháp quyền,... Chức năng xã hội riêng biệt của khoa học là khám phá cái mới, sáng tạo cái mới về thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Các định nghĩa về khoa học nói trên tuy có những điểm khác nhau nhƣng đều bao hàm các nội dung cơ bản dƣới đây: Khoa học là hệ thống tri thức về quy luật của sự vật, hiện tƣợng. Chức năng khoa học là khám phá bản chất các hiện tƣợng của thế giới khách quan, hệ thống hoá các tri thức đã khám phá thành lý thuyết, học thuyết khoa học, nghiên cứu ứng dụng những thành quả sáng tạo thế giới hiện thực... Công nghệ: Theo Luật Chuyển giao công nghệ năm 2006 của Việt Nam có hiệu lực từ 01/7/2007: “Công nghệ là giải pháp, quy trình, bí quyết kỹ thuật có kèm hoặc không kèm công cụ, phƣơng tiện dùng để biến đổi nguồn lực thành sản phẩm”. Nhƣ vậy, công nghệ bao gồm cả phần cứng và phần mềm, phần cứng của công nghệ đƣợc thể hiện chủ yếu trong tính năng, tác dụng kỹ thuật của máy móc, thiết bị; còn phần mềm của công nghệ bao gồm các bí quyết kỹ thuật, kỹ năng, kinh nghiệm của con ngƣời làm chủ công nghệ. 9
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
841 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0