Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên

Chia sẻ: Phạm Gia Hưng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:123

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ việc nghiên cứu thực tiễn về quản lý tài chính của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH VŨ TIẾN THÁI TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV KHAI THÁC THỦY LỢI THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2017
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH VŨ TIẾN THÁI TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV KHAI THÁC THỦY LỢI THÁI NGUYÊN Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Khánh Doanh THÁI NGUYÊN - 2017
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Bản luận văn thạc sĩ “Tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên”là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tôi, được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Nguyễn Khánh Doanh. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong Luận văn là hoàn toàn chính xác và có nguồn gốc rõ ràng. Thái Nguyên, ngày tháng 6 năm 2017 Học viên Vũ Tiến Thái
ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Khánh Doanh, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo khoa Kinh tế, khoa Sau Đại học - Trường Đại học Kinh tế & Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên - Đại học Thái Nguyên đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn tới Ban lãnh đạo, các bạn bè đồng nghiệp, đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Do bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo và các bạn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày tháng 6 năm 2017 Tác giả luận văn Vũ Tiến Thái
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC BẢNG ..................................................................................... viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ................................................................... ix MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài.............................................................................. 1 2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài ......................................................................... 2 2.1 Mục tiêu chung ............................................................................................ 2 2.2 Mục tiêu cụ thể ............................................................................................ 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................... 2 3.1 Đối tượng nghiên cứu.................................................................................. 2 3.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 2 4. Những đóng góp của luận văn .................................................................... 3 5. Bố cục của luận văn.................................................................................... 3 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP........................................................... 4 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý tài chính doanh nghiệp ...................................... 4 1.1.1.Một số khái niệm về tài chính doanh nghiệp ........................................... 4 1.1.2.Khái niệm về quản lý tài chính doanh nghiệp.......................................... 4 1.1.3.Vai trò của quản lý tài chính doanh nghiệp ............................................. 6 1.1.4. Chủ thể và đối tượng quản lý tài chính doanh nghiệp ............................ 7 1.1.5. Nội dung cơ bản của quản lý tài chính doanh nghiệp ........................... 12 1.1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính doanh nghiệp ............. 25 1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý tài chính trong doanh nghiệp ....................... 27 1.2.1. Thực tiễn về quản lý tài chính tại một số doanh kinh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên .................................................................................... 27
iv 1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .............................................................................. 31 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 32 2.1. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................ 32 2.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 32 2.2.1. Phương pháp chọn địa điểm nghiên cứu ............................................... 32 2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 32 2.2.3. Phương pháp xử lý thông tin ................................................................. 35 2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 35 2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ........................................................... 36 2.3.1. Các chỉ tiêu phản ánh tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh .......... 36 2.3.2. Các chỉ tiêu để đánh giá quản lý tài chính của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .................................................... 36 Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV KHAI THÁC THỦY LỢI THÁI NGUYÊN................ 38 3.1 .Khát quát về Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ..... 38 3.1.1. Quá trình hình thành, phát triển của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên....................................................................... 38 3.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của Công ty .................................................... 40 3.1.3. Đặc điểm về lao động của Công ty ....................................................... 41 3.1.4. Ngành nghề kinh doanh của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ...................................................................................... 44 3.1.5. Tổ chức nhân sự và tổ chức bộ máy quản lý của công ty ..................... 45 3.2. Nội dung cơ bản tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .................................................. 49 3.2.1. Quản lý nguồn vốn và tài sản ................................................................ 49 3.2.2. Quản lý chi phí sản xuất ........................................................................ 58 3.2.3. Quản lý doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp ............................... 64
v 3.3. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .................................. 71 Cơ chế quản lý, công cụ, hình thức và phương pháp quản lý. ....................... 71 3.3.1. Các nhân tố về cơ chế, chính sách ........................................................ 71 3.3.2. Chất lượng cán bộ quản lý .................................................................... 72 3.3.3. Cơ chế quản lý, công cụ, hình thức và phương pháp quản lý. .............. 73 3.3.4. Bối cảnh kinh tế - xã hội, chính trị và các yếu tố môi trường tự nhiên ...... 73 3.4. Đánh giá chung công tác quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ............................................................ 74 3.4.1. Công tác quản lý sử dụng vốn ............................................................... 75 3.4.2. Công tác quản lý chi phí sản xuất ......................................................... 77 3.4.3. Công tác quản lý doanh thu và lợi nhuận.............................................. 80 3.5. Đánh giá quản lý tài chính Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ......................................................................................... 82 3.5.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 82 3.5.2. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong quản lý tài chính của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .......................... 84 Chương 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV KHAI THÁC THỦY LỢI THÁI NGUYÊN ............................................................................................... 87 4.1. Định hướng phát triển của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên trong những năm tới ........................................................ 87 4.1.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020 ......... 87 4.1.2. Định hướng phát triển của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên trong những năm tới .................................................... 89 4.2. Giải pháp tăng cường quản lý tài chính của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ............................................................ 91
vi 4.2.1. Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .............................................................. 91 4.2.2. Giải pháp về quản lý nguồn vốn và lợi nhuận ...................................... 92 4.2.3. Giải pháp cho công tác kiểm tra, giám sát về tài chính ........................ 96 4.2.4. Nâng cao chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp ........................ 97 4.2.5.Giải pháp đối với việc nâng cao chất lượng đội ngũ quản lý tài chính 101 4.3. Một số kiến nghị .................................................................................. 103 4.3.1. Về phía nhà nước ................................................................................ 103 4.3.2. Về phía Công ty .................................................................................. 105 KẾT LUẬN .................................................................................................. 106 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 108 PHỤ LỤC 01: PHIẾU ĐIỀU TRA - ĐỀ TÀI: “TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV KHAI THÁC THỦY LỢI THÁI NGUYÊN” .............................................. 110
vii DANH MỤC VIẾT TẮT BHTN : Bảo hiểm thất nghiệp BHYT : Bảo hiểm y tế BHXH : Bảo hiểm xã hội LNTT : Lợi nhuận trước thuế LNST : Lợi nhuận sau thuế DN : Doanh nghiệp DNNN : Doanh nghiệp nhà nước MTV : Một thành viên VCSH : Vốn chủ sở hữu TNHH : Trách nhiệm hữu hạn TSCĐ : Tài sản cố định TSLĐ : Tài sản lưu động SXKD : Sản xuất kinh doanh VKD : Vốn kinh doanh VLĐ : Vốn lưu động VCĐ : Vốn cố định
viii DANH MỤC BẢNG Bảng 3. 1: Tình hình sử dụng lao động tại Công ty ..................................... 42 Bảng 3. 2: Tài sản cố định hàng năm của Công ty TNHH MTV................. 51 Bảng 3. 3: Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả quản lý TSCĐ của ..................... 53 Bảng 3. 4: Cơ cấu vốn lưu động hàng năm của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên giai đoạn 2013 - 2015 ............. 55 Bảng 3. 5: Cơ cấu hàng tồn kho của Công ty TNHH MTV ......................... 56 Bảng 3. 6: Các khoản phải thu ngắn hạn của Công ty TNHH ..................... 57 Bảng 3. 7: Tình hình chi phí của Công ty TNHH MTV Khai thác .............. 59 Bảng 3. 8: Chi phí sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH MTV ............. 60 Bảng 3. 9: Chi phí nhân công hàng năm của Công ty TNHH ...................... 62 Bảng 3. 10: Chi phí sản xuất chung hàng năm của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên trong giai đoạn 2013 - 2015.... 64 Bảng 3. 11: Doanh thu của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi ........... 65 Bảng 3. 12: Cơ cấu doanh thu của Công ty TNHH MTV .............................. 66 Bảng 3. 13: Doanh thu khác của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên giai đoạn 2013 - 2015 ...................................... 67 Bảng 3. 14: Lợi nhuận hàng năm của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên giai đoạn 2013 - 2015 .............................. 68 Bảng 3. 15: Cơ cấu lợi nhuận trước thuế của Công ty TNHH MTV ............. 70 Bảng 3. 16: Khảo sát các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ............. 71 Bảng 3. 17: Đánh giá công tác quản lý sử dụng vốn tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ....................................... 76 Bảng 3. 18: Đánh giá công tác quản lý chi phí sản xuất tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ........................... 78 Bảng 3. 19: Đánh giá công tác quản lý doanh thu và lợi nhuận tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên ....................... 80 Bảng 4. 1: Kế hoạch kinh doanh của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên giai đoạn 2016 - 2018 .............................. 90
ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Sơ đồ Sơ đồ 1. 1: Hệ thống thông tin kế toán ............................................................. 8 Sơ đồ 3. 1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty………………........ 46 Sơ đồ 3. 2: Quy trình quản lý tài sản cố định của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên .............................................................. 50 Biểu đồ Biểu đồ 3. 1: Cơ cấu lao động theo độ tuổi năm 2015 ................................... 44 Biểu đồ 3. 2: Lợi nhuận trước thuế của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên giai đoạn 2013 – 2015 ......................................... 69
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường phụ thuộc vào rất nhiều nhân tố như môi trường kinh doanh, trình độ quản lý của các nhà doanh nghiệp, đặc biệt là trình độ quản lý tài chính. Đây là một vấn đề lớn mà các doanh nghiệp rất cần phải quan tâm và chú trọng. Quản lý tài chính là việc sử dụng các thông tin phản ánh chính xác tình hình tài chính của doanh nghiệp đế phân tích điếm mạnh, điếm yếu và từ đó lập các kế hoạch kinh doanh, kế hoạch sử dụng nguồn tài chính, tài sản cố định và nhu cầu nhân công trong tương lai nhằm tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Vì vậy nếu hoạt động quản lý tài chính đạt hiệu quả không chỉ giúp nâng cao năng lực tài chính của doanh nghiệp mà còn thúc đẩy mọi hoạt động khác cùng phát triển. Tuy nhiên hiện nay cho thấy, việc quản lý tài chính tại các công ty, doanh nghiệp nhà nước chưa thực sự hiệu quả. Kết quả kiểm toán năm 2014 tại các tập đoàn, tổng công ty nhà nước do Tổng kiếm toán Nhà nước Nguyễn Hữu Vạn ký gửi tới Quốc hội mới đây đã cho thấy bức tranh quản lý tài chính còn nhiều mặt hạn chế của nhiều doanh nghiệp nhà nước, vốn vẫn đang được coi là lực lượng “chủ đạo” trong nền kinh tế. Công tác quản lý tài chính của các doanh nghiệp nhà nước đang bộc lộ có nhiều hạn chế, yếu kém, khi quản lý nợ chưa chặt chẽ, dẫn đến nợ phải thu quá hạn hay đầu tư tài sản sử dụng không hiệu quả gây lãng phí vốn, thua lỗ, tăng chi phí, giảm doanh thu… Là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên có chức năng quản lý, khai thác các công trình thủy lợi, phục vụ phát triển kinh tế dân sinh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên và một số địa phương lân cận, để đảm nhận hoàn thành nhiệm vụ công ích được giao cũng như phát triển hoạt
2 động kinh doanh Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên luôn xác định vấn đề tăng cường quản lý tài chính là rất bức thiết, có ý nghĩa quyết định đến khả năng cạnh tranh và vị thế của Công ty trong tương lai, đặc biệt nguồn vốn của Công ty chủ yếu được lấy từ ngân sách nhà nước. Với mong muốn giúp công ty có thể có một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý tài chính trong thời gian tới, tôi đã lựa chọn đề tài: “Tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ. 2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài 2.1 Mục tiêu chung Từ việc nghiên cứu thực tiễn về quản lý tài chính của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên; 2.2 Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường; - Đánh giá thực trạng công tác quản lý tài chính và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên; - Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên; 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Là các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên; 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về thời gian: Đề tài nghiên cứu trong giai đoạn 2013– 2015;
3 - Phạm vi về nội dung: Quản lý tài chính Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên; 4. Những đóng góp của luận văn - Đề tài nghiên cứu khái quát về lý luận về quản lý tài chính của doanh nghiệp, đồng thời đi sâu vào tìm hiểu thực trạng quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên, những vấn đề còn tồn tại, nguyên nhân của những vấn đề và đưa ra giải pháp nhằm tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên trong thời gian tới. - Đề tài mang tính khả thi, có thể vận dụng ngay vào thực tiễn hoạt động tài chính của Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên. Luận văn nghiên cứu đề tài cũng là nguồn tài liệu tham khảo cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc quản lý tài chính doanh nghiệp 100% vốn Nhà nuớc. 5. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn được kết cầu thành 4 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính của doanh nghiệp. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Thái Nguyên. Chương 4: Giải pháp tăng cường quản lý tài chính tại Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi Thái Nguyên.
4 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý tài chính doanh nghiệp 1.1.1.Một số khái niệm về tài chính doanh nghiệp Doanh nghiệp là một đơn vị kinh tế độc lập, được thành lập với mục đích hoạt động mang lại lợi ích cho những người chủ sở hữu doanh nghiệp. Do đó, vấn đề đầu tiên đối với mỗi doanh nghiệp là làm thế nào để bảo đảm đủ vốn, đáp ứng được yêu cầu của hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tiếp đó, phải thực hiện đầu tư vốn, phân bổ vốn như thế nào cho hợp lý để đạt được mục tiêu đề ra một cách hiệu quả nhất. Quá trình huy động vốn, đầu tư vốn đã làm hình thành nên các quỹ tiền tệ, phân phối và sử dụng cho các mục đích nhất định. Quá trình này làm xuất hiện các dòng tiền tệ đi vào và đi ra khỏi doanh nghiệp. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là làm thế nào các doanh nghiệp có thể quản lý các vấn đề này nhằm mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, không để mất mát nguồn vốn kinh doanh. Do vậy doanh nghiệp yêu cầu cần phải có một hệ thống quản lý bao gồm các phương thức và công cụ để huy động, sử dụng vốn kinh doanh một cách có hiệu quả. Đó cũng chính là nội dung của tài chính doanh nghiệp. Vậy, tài chính doanh nghiệp là các phương thức huy động, phân bổ và sử dụng nguồn lực tài chính của các doanh nghiệp nhằm đạt tới mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. 1.1.2.Khái niệm về quản lý tài chính doanh nghiệp a) Khái niệm quản lý tài chính Quản lý tài chính là việc sử dụng các thông tin phản ánh chính xác tình trạng tài chính của một doanh nghiệp để phân tích điểm mạnh điểm yếu của nó và lập các kế hoạch kinh doanh.
5 Việc quản lý tài chính bao gồm việc lập các kế hoạch tài chính dài hạn và ngắn hạn, đồng thời quản lý có hiệu quả vốn hoạt động thực của công ty. Đây là công việc rất quan trọng đối với tất cả các doanh nghiệp bởi vì nó ảnh hưởng đến cách thức và phương thức mà nhà quản lý thu hút vốn đầu tư để thành lập, duy trì và mở rộng công việc kinh doanh. Lập kế hoạch tài chính sẽ cho phép quyết định lượng nguyên liệu thô doanh nghiệp có thể mua, sản phẩm công ty có thể sản xuất và khả năng công ty có thể tiếp thị, quảng cáo để bán sản phẩm ra thị trường. Khi có kế hoạch tài chính, bạn cũng có thể xác được nguồn nhân lực doanh nghiệp cần. b) Khái niệm quản lý tài chính doanh nghiệp Quản lý tài chính doanh nghiệp là sự tác động của nhà quản lý tới các hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Nó được thực hiện thông qua một cơ chế, đó là cơ chế quản lý tài chính doanh nghiệp. Cơ chế quản lý tài chính doanh nghiệp được hiểu là một tổng thể các phương pháp, các hình thức và công cụ được vận dụng để quản lý các hoạt động tài chính của doanh nghiệp trong những điều kiện cụ thể nhằm đạt được những mục tiêu nhất định. Việc quản lý tài chính bao gồm việc lập các kế hoạch tài chính dài hạn và ngắn hạn, đồng thời quản lý có hiệu quả vốn hoạt động thực của công ty. Đây là công việc rất quan trọng đối với tất cả các doanh nghiệp bởi vì nó ảnh hưởng đến cách thức và phương thức mà nhà quản lý thu hút vốn đầu tư để thành lập, duy trì và mở rộng công việc kinh doanh. Lập kế hoạch tài chính sẽ cho phép quyết định lượng nguyên liệu thô doanh nghiệp có thể mua, sản phẩm công ty có thể sản xuất và khả năng công ty có thể tiếp thị, quảng cáo để bán sản phẩm ra thị trường. Việc quản lý tài chính không có hiệu quả là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến sự thất bại của các công ty, không kể công ty vừa và nhỏ hay các tập đoàn công ty lớn. Lập kế hoạch tài chính gồm lập kế hoạch trong ngắn hạn và lập kế
6 hoạch trong dài hạn. Kế hoạch tài chính ngắn hạn là việc lập kế hoạch về lợi nhuận và ngân quỹ công ty trong khi kế hoạch dài hạn thường mang tính chiến lược và liên quan đến việc lập các mục tiêu tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trong vòng từ 3 đến 5 năm. 1.1.3.Vai trò của quản lý tài chính doanh nghiệp Quản lý tài chính doanh nghiệp là việc đưa ra các quyết định về tài chính, tổ chức thực hiện các quyết định nhằm đạt được mục tiêu hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Vậy vai trò của quản lý tài chính doanh nghiệp là gì? Có ba khía cạnh phản ánh nội hàm của quản lý tài chính doanh nghiệp: - Huy động đảm bảo đầy đủ và kịp thời vốn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp thường nảy sinh các nhu cầu vốn ngắn hạn và dài hạn cho hoạt động kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp cũng như cho đầu tư phát triển. Vai trò của tài chính doanh nghiệp trước hết thể hiện ở chỗ xác định đúng đắn các nhu cầu về vốn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong kì kinh doanh và tiếp đó phải lựa chọn các phương pháp và hình thức thích hợp huy động nguồn vốn từ bên trong và bên ngoài đáp ứng kịp thời các nhu cầu vốn cho hoạt động của doanh nghiệp. Ngày nay, cùng với sự phát triển của nền kinh tế đã nảy sinh nhiều hình thức mới cho phép các doanh nghiệp huy động vốn từ bên ngoài. Do vậy, vai trò của tài chính doanh nghiệp ngày càng quan trọng hơn trong việc chủ động lựa chọn các hình thức và phương pháp huy động vốn đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động nhịp nhàng và liên tục với chi phí huy động vốn ở mức thấp. - Tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm và hiệu quả: Hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào việc tổ chức sử dụng vốn. Tài chính doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và lựa chọn dự án đầu tư trên cơ sở phân tích khả năng
7 sinh lời và mức độ rủi ro của dự án từ đó góp phần chọn ra dự án đầu tư tối ưu. Việc huy động kịp thời các nguồn vốn có ý nghĩa rất quan trọng để doanh nghiệp có thể chớp được các cơ hội kinh doanh. Mặt khác, việc huy động tối đa số vốn hiện có vào hoạt động kinh doanh có thể giảm bớt và tránh được những thiệt hại do ứ đọng vốn gây ra đồng thời giảm bớt được nhu cầu vay vốn, từ đó giảm được các khoản tiền trả lãi vay. Việc hình thành và sử dụng tốt các quỹ của doanh nghiệp, cùng với việc sử dụng các hình thức thưởng, phạt vật chất hợp lý sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy cán bộ công nhân viên gắn liền với doanh nghiệp từ đó nâng cao năng suất lao động, góp phần cải tiến sản xuất kinh doanh nâng cao hiệu quả sử dụng tiền vốn. - Giám sát, kiểm tra chặt chẽ các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thông qua các hình thức, chi tiền tệ hằng ngày, tình hình tài chính và thực hiện các chỉ tiêu tài chính, người lãnh đạo và các nhà quản lý doanh nghiệp có thể đánh giá khái quát và kiểm soát được các mặt hoạt động của doanh nghiệp, phát hiện được kịp thời những tồn tại vướng mắc trong kinh doanh, từ đó có thể đưa ra các quyết định điều chỉnh các hoạt động phù hợp với diễn biến thực tế kinh doanh. 1.1.4. Chủ thể và đối tượng quản lý tài chính doanh nghiệp 1.1.4.1. Chủ thể quản lý tài chính doanh nghiệp Cùng với sự phát triển của các hoạt động tài chính nói chung và hoạt động tài chính doanh nghiệp nói riêng thì vai trò của bộ máy quản lý tài chính ngày càng được chú trọng. Đứng đầu bộ máy quản lý tài chính của công ty thường là Giám đốc tài chính hay CFO (Chief Financial Official). Tuy nhiên ở Việt Nam vị trí Giám đốc tài chính này chưa được phổ biến mà thường thấy là một phó giám đốc hoặc giám đốc thứ nhất kiêm nhiệm chức danh này. Trong các doanh nghiệp lớn, các quyết định về tài chính thường do một ủy ban tài chính đưa ra. Trong các doanh nghiệp nhỏ thì chính chủ nhân của
8 doanh nghiệp đó sẽ chịu trách nhiệm về các quyết định tài chính. Bên dưới Giám đốc tài chính là cả một bộ máy phòng, ban tài chính đảm bảo cung cấp thông tin một cách thường xuyên, chính xác, kịp thời cho quá trình điều hành hoạt động tài chính trong doanh nghiệp. Để có thể đưa ra những quyết định phù hợp và kịp thời, nhà quản lý tài chính cần có thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời. Do vậy, việc tổ chức thu thập, phân loại và tích lũy thông tin là hết sức cần thiết cho hoạt động quản lý tài chính. Thông tin kế toán là tiền đề cho thông tin tài chính. Thông tin kế toán là các thông tin được phòng kế toán ghi nhận sau mỗi nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Thông tin kế toán này sẽ được sử dụng để tạo ra các thông tin tài chính phục vụ cho việc ra các quyết định.Sơ đồ 1 mô tả việc sử dụng các báo cáo tài chính phục vụ cho việc ra quyết định. Hệ thống thông tin kế toán Các báo cáo tài chính Bảng cân đối tài sản Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Các tỷ số tài chính Tỷ số thanh khoản Tỷ số đòn bẩy tài chính Tỷ số hoạt động Tỷ số khả năng sinh lợi Phân tích tài chính Xu hướng Cơ cấu Chỉ số Thông tin tài chính Tình hình thanh khoản Tình hình hoạt động Quyết định tài chính Đầu tư Tài Trợ Quản lý Sơ đồ 1.1: Hệ thống thông tin kế toán
9 Để đảm bảo hệ thống thông tin tài chính luôn được cập nhật một cách kịp thời góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều quan trọng là sự phối hợp giữa các bộ phận trong doanh nghiệp. 1.4.4.2. Đối tượng quản lý tài chính doanh nghiệp a) Chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của tất cả các hao phí về mặt vật chất và về mặt lao động mà doanh nghiệp phải bỏ ra để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh Phân loại chi phí sản xuất dựa trên lĩnh vực sử dụng bao gồm: + Chi phí nhân công trực tiếp bao gồm chi phí tiền lương, tiền công, các khoản phải nộp như quỹ BHXH, BHYT, BHTN; + Chi phí sản xuất chung là chi phí sử dụng chung cho hoạt động sản xuất và kinh doanh, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí khác bằng tiền phát sinh trong quá trình hoạt động; + Chi phí bán hàng là chi phí liên quan đến quá trình tiêu thụ hàng hóa: Marketing, quảng cáo,... + Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm các chi phí cho bộ máy quản lý và điều hành doanh nghiệp như tiền lương, và các khoản trích nộp của bộ máy quản lý và điều hành, chi phí công cụ và sử dụng, khấu hao tài sản cố định, chi phí phát sinh bằng tiền cho việc quản lý Phân loại chi phí sản xuất dựa vào mối quan hệ tỷ lệ với khối lượng hàng hóa tiêu thụ: + Chi phí cố định là chi phí không thay đổi và không phụ thuộc vào sản lượng: chi phí thuê nhà xưởng, mua máy móc thiết bị,... + Chi phí biến đổi là chi phí thay đổi theo sự thay đổi về sản lượng: chi phí nguyên vật liệu đầu vào. Để quản lý tốt chi phí của doanh nghiệp, các nhà quản lý tài chính cần nắm được cơ cấu chi phí mà doanh nghiệp sử dụng trong một chu kỳ sản xuất