Luận văn Thạc sĩ Quản lý văn hóa: Xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:144

Thêm vào BST

Báo xấu

48
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận án "Xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa" nhằm nghiên cứu về vấn đề xây dựng VHCS ở Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa, luận văn đi vào phân tích, làm rõ thực trạng xây dựng văn hóa công sở tại nhà trường, từ đó đưa ra phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xây dựng văn hóa công sở nơi đây trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý văn hóa: Xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH THANH HÓA - BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH ĐẶNG VĂN CHIẾN XÂY DỰNG VĂN HÓA CÔNG SỞ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ VĂN HÓA THANH HÓA, 2021
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH THANH HÓA - BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH ĐẶNG VĂN CHIẾN XÂY DỰNG VĂN HÓA CÔNG SỞ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ VĂN HÓA Chuyên ngành: Quản lý văn hóa Mã số: 8.319.042 Người hướng dẫn khoa học: TS. Tạ Thị Thủy THANH HÓA, 2021
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn Xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa là công trình nghiên cứu của tôi, dưới sự hướng dẫn của TS. Tạ Thị Thủy. Công trình này chưa được công bố và không trùng lặp với bất kỳ công trình nào trước đây. Những ý kiến tham khảo, chú thích của tác giả đều có chú thích rõ ràng, đầy đủ. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những nội dung thông tin trong luận văn. Thanh Hóa, ngày 10 tháng 8 năm 2021 Tác giả luận văn Đặng Văn Chiến
i MỤC LỤC MỤC LỤC ..................................................................................................... i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................... iv DANH MỤC BẢNG ..................................................................................... v MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................. 1 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề .................................................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................ 8 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ............................................................ 9 6. Những đóng góp của luận văn ............................................................ 10 7. Cấu trúc luận văn................................................................................ 10 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA CÔNG SỞ VÀ TỔNG QUAN VỀ TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA ............................................................................................. 12 1.1. Một số khái niệm cơ bản.................................................................. 12 1.1.1. Văn hóa ........................................................................................ 12 1.1.2. Công sở ........................................................................................ 13 1.1.3. Văn hóa công sở ........................................................................... 14 1.1.4. Văn hóa công sở trong nhà trường ................................................ 16 1.1.5. Xây dựng văn hóa công sở ............................................................ 17 1.2. Các văn bản liên quan đến công tác xây dựng văn hóa công sở ....... 18 1.3. Nội dung xây dựng văn hóa công sở trong nhà trường..................... 21 1.3.1. Văn hóa giao tiếp, ứng xử ............................................................. 22 1.3.2. Trang phục ................................................................................... 26 1.3.3. Bài trí công sở .............................................................................. 28 1.4. Vai trò của văn hóa công sở trong nhà trường.................................. 31 1.4.1. Văn hóa công sở trong nhà trường có vai trò tạo nên sự gắn kết các cá nhân trong nhà trường ........................................................................ 31
ii 1.4.2. Văn hóa công sở góp phần tạo ra động lực làm việc cho công sở nhà trường ............................................................................................. 32 1.4.3. Văn hóa công sở giúp củng cố lòng trung thành và sự tận tâm của công chức, viên chức, người lao động .................................................... 32 1.4.4. Văn hóa công sở khích lệ quy trình đổi mới và sáng tạo ............... 33 1.5. Tổng quan về Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa... 33 1.5.1. Lịch sử hình thành và phát triển .................................................... 33 1.5.2. Chức năng, nhiệm vụ .................................................................... 35 1.5.3. Cơ cấu tổ chức .............................................................................. 36 1.5.4. Đội ngũ cán bộ ............................................................................. 37 1.5.5. Khen thưởng ................................................................................ 38 Tiểu kết chương 1................................................................................... 39 Chương 2. THỰC TRẠNG XÂY DỰNG VĂN HÓA CÔNG SỞ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA...................... 40 2.1. Công tác chỉ đạo và hướng dẫn xây dựng văn hóa công sở tại trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa.................................. 40 2.2. Hoạt động xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học VH, TT&DL Thanh Hóa ................................................................................ 42 2.2.1. Nội quy, quy chế làm việc của Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa ... 42 2.2.2. Xây dựng văn hóa giao tiếp, ứng xử tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa.............................................................................................. 46 2.2.3. Quy định về trang phục công sở tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa ....................................................................................... 53 2.2.4. Bài trí công sở tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa .............. 56 2.2.5. Tổ chức tuyên truyền, giáo dục về xây dựng văn hóa công sở ...... 62 2.2.6. Công tác thanh tra, kiểm tra và thi đua khen thưởng ..................... 64 2.3. Đánh giá về công tác xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học VH, TT&DL Thanh Hóa ........................................................................ 66
iii 2.3.1. Những ưu điểm ............................................................................. 66 2.3.3. Nguyên nhân ................................................................................ 70 Tiểu kết chương 2................................................................................... 72 Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XÂY DỰNG VĂN HÓA CÔNG SỞ TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA ................................................. 73 3.1. Các yếu tố tác động đến công tác xây dựng văn hóa công sở trong nhà trường........................................................................................ 73 3.1.1. Các nhân tố môi trường bên ngoài ................................................ 73 3.1.2. Các nhân tố môi trường bên trong................................................. 75 3.2. Phương hướng, mục tiêu xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học VH, TT&DL Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay .......................... 77 3.2.1. Phương hướng .............................................................................. 77 3.2.2. Mục tiêu ....................................................................................... 80 3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học VH, TT&DL Thanh Hóa trong thời gian tới .............................. 82 3.3.1. Nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách, ban hành văn bản ............. 82 3.3.2. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giảng viên, sinh viên về văn hóa công sở ................................................................................................... 87 3.3.3. Đầu tư cơ sở vật chất .................................................................... 89 Tiểu kết chương 3................................................................................... 92 KẾT LUẬN ................................................................................................. 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 95 PHỤ LỤC.................................................................................................. 102
iv DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ CBCCVC Cán bộ công chức viên chức CBGV Cán bộ giảng viên ĐH VH, TT&DL TH Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa HS, SV Học sinh, sinh viên GD&ĐT Giáo dục và đào tạo Nxb Nhà xuất bản TPTH Thành phố Thanh Hóa Tr Trang UBND Ủy ban nhân dân VHCS Văn hóa công sở VHDT Văn hóa dân tộc XDVHCS Xây dựng văn hóa công sở
v DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Quy định giờ làm việc cho cán bộ, nhân viên trường ĐH VHTT&DL Thanh Hóa .............................................................. 45 Bảng 2.2. Bảng thống kê phương tiện làm việc lại tại trường ĐH VHTTDL Thanh Hóa tính đến năm 2020 ................................... 60 Bảng 3.1. Mục tiêu tuyển sinh và lớp học trong giai đoạn 2021 - 2025 tại trường ĐH VHTT&DL tỉnh Thanh Hóa ..................................... 80
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xuất phát từ vị trí, tầm quan trọng của văn hóa công sở, Ngày 02 tháng 8 năm 2007, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 129/2007/QĐ- TTg về việc ban hành Quy chế Văn hoá công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước. Ở mỗi một cơ quan, đơn vị hành chính, văn hóa được đánh giá qua sự phát triển của đơn vị, qua hành vi ứng xử, giao tiếp, tu dưỡng rèn luyện hay đời sống văn hóa, tinh thần vật chất của đội ngũ, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại đơn vị được thể hiện qua thái độ, tinh thần làm việc, cách ứng xử hay cách bài trí đến trang phục, ý thức giữ gìn vệ sinh nơi công sở của các nhân viên đang làm việc tại cơ quan, đơn vị. Văn hóa và giáo dục là hai mặt của cùng một vấn đề phát triển con người, chúng có mối quan hệ biện chứng với nhau. Với tính cách là một bộ phận, một phương thức biểu hiện của văn hóa, văn hóa trong nhà trường là hệ giá trị mang tính nhân văn, có vai trò quan trọng trong việc định hướng và điều chỉnh thái độ, hành vi của một cá nhân hay một tập thể. Đồng thời là nền tảng làm nên chất lượng, tạo ra thương hiệu của mỗi nhà trường và định hướng cho sự phát triển tiến bộ của nhà trường, là động lực quan trọng để thực hiện đổi mới giáo dục. Văn hóa công sở tại các trường đại học là tổng hợp hệ thống các giá trị vật chất và giá trị tinh thần được các thành viên trong nhà trường bảo tồn, duy trì và phát huy từ quá khứ đến hiện tại, là thành quả trí tuệ sáng tạo của con người trải qua các giai đoạn khác nhau. Xây dựng nền văn hoá công sở trong nhà trường là xây dựng nền nếp làm việc khoa học, kỷ cương, dân chủ, góp phần tạo nên sự đoàn kết, chống lại sự lệch lạc, quan liêu, hách dịch, tạo nên niềm tin của người học, của cộng đồng với nhà trường, góp phần nâng cao vai trò, hiệu quả, thương hiệu của nhà trường.
2 Trường Đại học Văn hóa Thể Thao và Du Lịch Thanh Hóa là cơ quan chuyên môn giáo dục trực thuộc UBND tỉnh Thanh Hóa và Bộ GD &ĐT. Có chức năng đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao và du lịch cho địa phương và cho cả nước. Trường Đại học Văn hóa Thể Thao và Du Lịch Thanh Hóa có số lượng viên chức, người lao động lớn (trên 200 CBGV), có vai trò quan trọng trong đào tạo nguồn nhân lực cho Tỉnh và các địa phương khác. Do đó, xây dựng văn hoá công sở trong nhà trường là việc hết sức quan trọng, gắn liền với việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, phê bình các biểu hiện tiêu cực, đấu tranh với những hiện tượng lãng phí của công, thiếu tinh thần trách nhiệm trong công tác. Góp phần chấn chỉnh tác phong, lề lối làm việc của đội ngũ CBGV nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy trong nhà trường. Tuy nhiên, việc thực hiện văn hóa công sở tại Trường Đại học văn hóa Thể Thao và Du lịch Thanh Hóa vẫn còn một số bất cập và chưa liên tục, bền vững. Những điều này đặt ra cho công tác thực hiện văn hóa công sở tại Trường Đại học Văn hóa, Thể Thao và Du Lịch Thanh Hóa phải có một thiết chế văn hóa công sở thật sự phù hợp với đặc điểm hoạt động của nhà trường, phù hợp với truyền thống tốt đẹp của địa phương và đảm bảo góp phần nâng hiệu quả hoạt động giáo dục. Nhận thức được tầm quan trọng cũng như tính cấp thiết của vấn đề trên. Chúng tôi nhận thấy sự cần thiết phải đặt ra vấn đề nghiên cứu, từ đó có được những giải pháp thực tiễn, hiệu quả để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng văn hóa công sở tại Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa hiện nay. Chính vì vậy, chúng tôi quyết định lựa chọn đề tài “Xây dựng văn hóa công sở tại trường Đại học Văn hóa Thể Thao và Du Lịch Thanh Hóa” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ Quản lý văn hóa của mình.
3 2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề Trên cơ sở tìm hiểu các tài liệu nghiên cứu về VHCS, chúng tôi đã tổng hợp tư liệu thành các nhóm để thấy được tình hình nghiên cứu về văn hóa công sở nói chung cũng như nghiên cứu về văn hóa công sở trong trường học nói riêng. Chúng tôi nhận thấy đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề chúng tôi tìm hiểu, tuy nhiên mỗi công trình có những cách tiếp cận riêng. Trên cơ sở nhận diện những hướng nghiên cứu của người đi trước đồng thời kế thừa các kết quả nghiên cứu đã có từ đó tìm ra các khoảng trống khoa học còn đang bỏ ngỏ để chúng tôi tiếp tục triển khai trong luận văn này. 2.1. Nghiên cứu chung về văn hóa và văn hóa công sở Các vấn đề lý luận chung về văn hóa cũng như văn hóa công sở đã được nghiên cứu nhiều, dưới những phạm vi và góc độ khác nhau. Tác giả Đỗ Huy đã phân tích thế nào là môi trường văn hóa và đưa ra các cách tiếp cận trong công trình Xây dựng môi trường văn hóa ở nước ta hiện nay từ góc nhìn giá trị học nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin [24]. Cuốn sách Xây dựng môi trường văn hóa cơ sở do Văn Đức Thanh chủ biên đã khẳng định quan điểm của Đảng ta về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, trong đó, việc xây dựng VHCS tại các cơ quan đơn vị hành chính là điều rất cần thiết [55]. Thông qua việc nhấn mạnh vai trò của việc tổ chức xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, tác giả Hoàng Vinh trong công trình Mấy vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng văn hoá ở nước ta hiện nay cho rằng, việc xây dựng đời sống văn hóa tốt chính là bước đi ban đầu nhằm xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc [71]. Văn hoá công sở nói chung là một trong những yếu tố quan trọng và cần thiết để góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng một nền hành chính trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp và hiện đại, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn mới. Do vậy,
4 văn hoá công sở là vấn đề được các nhà khoa học, các nhà văn hoá, các nhà quản lý hết sức quan tâm. Tác giả Mai Hữu Khê, Đinh Văn Tiến, Chu Xuân Khánh, trong “Kỹ năng giao tiếp trong hành chính”. Tác giả chủ yếu tập trung vào phân tích, đưa ra những kiến thức cụ thể về một số kỹ năng quan trọng trong giao tiếp hành chính như: kỹ năng nghe, kỹ năng nói, kỹ năng đọc, kỹ năng phản hồi, kỹ năng giao tiếp với đồng nghiệp trong môi trường công sở.…[38] Công trình Kỹ năng giao tiếp của công chức trong tiến trình cải cách hành chính nhà nước của tác giả Đào Thị Ái Thi đã đưa ra những khái niệm cơ bản về kỹ năng giao tiếp của đội ngũ công chức, vai trò của kỹ năng giao tiếp trong công cuộc cải cách hành chính, đồng thời đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giao tiếp hành chính của cán bộ, công chức…. [54] Xuất phát từ các mối quan hệ ứng xử trong công sở hành chính, tác giả Lê Thị Trúc Anh với bài viết Giao tiếp trong công sở hành chính từ văn hoá ứng xử đăng trên Tạp chí Phát triển nhân lực, số 2 (28) năm 2012. Bài viết nêu ra những mối quan hệ ứng xử cơ bản trong công sở hành chính như: Ứng xử giữa cán bộ lãnh đạo trong quan hệ với người dân, người dân với cán bộ, công chức. Qua đó đưa ra những phân tích khái quát về những mối quan hệ này, đồng thời chỉ rõ thực trạng của các mối quan hệ này[1]. Với bài viết Môi trường văn hóa nơi công sở, đăng trên tạp chí Văn hoá nghệ thuật số 10. Tác giả Lê Như Hoa đã đề cập đến sự cần thiết trong việc xây dựng môi trường văn hóa nơi công sở, tác giả cũng khẳng định, đây chính là điều kiện để cho các hoạt động công sở có thể đạt hiệu quả cao [21]. Cũng viết về môi trường văn hóa, tác giả Mai Hải Oanh với bài viết Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh đăng trên Tạp chí Cộng Sản. Tác giả chỉ ra chỉ ra cấu trúc của môi trường văn hóa và phân tích rõ mối quan hệ giữa môi trường văn hóa và sự ổn định phát triển tiến bộ xã hội [46].
5 Vấn đề xây dựng văn hóa công sở cũng được các học viên dành nhiều thời gian và tâm huyết để chọn là đề tài cho luận văn Thạc sĩ, luận án Tiến sĩ. Tác giả Nguyễn Hoàng Linh Chi với luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Luật hành chính, Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội Việt Nam với đề tài: Văn hóa công sở trong các cơ quan hành chính nhà nước ở nước ta hiện nay. Trên cơ sở những vấn đề lý luận và thực tiễn của việc thực hiện các quy định về văn hóa công sở tại các cơ quan hành chính Nhà nước. Tác giả luận văn đã đưa ra những quan điểm và giải pháp để nâng cao văn hóa công sở tại các cơ quan hành chính Nhà nước [15] Luận văn thạc sĩ của Văn Thị Xuân, Thực hiện văn hoá công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước trong giai đoạn 20110 - 2020, đã tập trung chỉ rõ thực trạng văn hoá công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước nói chung, đưa ra những ưu điểm, những hạn về và nguyên nhân của những hạn chế đó; đồng thời đưa ra những phương hướng và những giải pháp cụ thể để xây dựng VHCS tại các cơ quan hành chính nhà nước[73]. Với luận văn Thực hiện quy chế văn hoá công sở tại Uỷ ban nhân dân thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Tác giả Vũ Hội Khành Hà đã hệ thống hoá cơ sở lý luận về văn hoá công sở, nêu ra thực trạng thực hiện quy chế văn hoá công sở tại Ủy ban nhân dân Thành phố Tuyên Quang trên các mặt: về trang phục, về việc đeo thẻ, về giao tiếp và ứng xử của cán bộ, công chức; về việc treo Quốc huy, Quốc kỳ; về bài trí khuôn viên công sở. Đưa ra những nhận xét, đánh giá về việc thực hiện các mặt nêu trên và đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiên quy chế văn hoá công sở tại Ủy ban nhân dân thành phố Tuyên Quang[33]. Năm 2016, tác giả Phạm Vũ Linh với luận văn Văn hóa công sở - lý luận và thực tiễn, tác giả làm rõ một số vấn đề về văn hóa công sở hiện nay và đưa ra những bất cập trong quá trình quản lý văn hóa công sở, để đưa ra giải
6 pháp góp phần vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật nói chung và văn hóa công sở hành chính nói riêng.[42]. Luận văn thạc sĩ của tác giả Đỗ Thanh Tùng về Thực hiện văn hoá công sở tại Uỷ ban nhân dân Quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội, ngoài việc phân tích, đánh giá việc thực hiện văn hoá công sở tại Uỷ ban nhân dân Quận Tây Hồ, luận văn còn đưa ra nhiều bài học từ văn hoá công sở của Nhật Bản như: tôn trọng từ danh thiếp cá nhân; sống vì tập thể, làm việc vì tập thể; khuân mặt nghiêm khắc, làm việc nghiêm túc;….[58] Bên cạnh đó, còn nhiều bài viết liên quan đến từng thành tố của văn hóa công sở như: Xây dựng lề lối, tác phong, mối quan hệ hài hòa, bài trí cảnh quan trong công sở…. Tuy nhiên, để đề cập đến văn hóa công sở như một hệ thống tổng thể, hoàn chỉnh thì chưa có nhiều công trình đề cập đến. 2.2. Nghiên cứu về văn hóa công sở trong trường học Văn hóa nhà trường là một trong những mảng quan trọng của văn hóa công sở nói chung, việc xây dựng VHNT được coi là một trong những yếu tố hàng đầu làm nên sự thành công trong việc nâng cao chất lượng giáo dục của nước ta nói chung và nhà trường nói riêng. Có nhiều đề nghiên cứu đến xây dựng văn hóa nhà trường từ nhiều phương diện khác nhau: Tác giả Nguyễn Vũ Bích Hiền, Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Nguyễn Xuân Thanh với Giáo trình văn hóa tổ chức, vận dụng vào phân tích văn hóa nhà trường. Trong công trình này, tác giả sử dụng nền tảng của văn hóa tổ chức để nghiên cứu về văn hóa nhà trường ở một số nội dung cơ bản, đồng thời tác giả cũng xác định những ảnh hưởng của văn hóa truyền thống dân tộc đến văn hóa nhà trường và những xu hướng phát triển của văn hóa nhà trường Việt Nam trong bối cảnh hiện nay[26]. Tác giả Đào Đăng Phượng (chủ biên) trong Một số giải pháp xây dựng nếp sống văn hóa ký túc xá sinh viên đã đưa ra và giải quyết một cách thấu đáo các khái niệm về “nếp sống”, “lối sống”, “nếp sống văn hóa”…[49].
7 Năm 2014, tác giả Lê Thị Ngọc Thúy với công trình Xây dựng văn hóa nhà trường phổ thông, được xuất bản trên cơ sở những nghiên cứu của Luận án Tiến sĩ Quản lý Giáo dục được thực hiện tại Trường Đại học Giáo dục - ĐHQGHN của chính tác giả. Cuốn sách bao gồm 3 chương: Chương 1 - Một số vấn đề chung về văn hóa nhà trường phổ thông; Chương 2 - Xây dựng văn hóa nhà trường phổ thông Việt Nam trong bối cảnh hiện nay: Một số kiến giải; Chương 3 - Bộ công cụ đánh giá văn hóa nhà trường phổ thông. Ưu điểm lớn nhất của công trình chuyên khảo này là không chỉ dừng lại ở lý thuyết, quan điểm mà còn có hướng dẫn thực hành, đặc biệt xây dựng được bộ công cụ đánh giá văn hóa nhà trường phổ thông, đi sâu vào nhà trường tiểu học Việt Nam với một bộ công cụ đánh giá cụ thể và có thể vận dụng cho các cơ sở giáo dục đào tạo khác. Tuy nhiên, bộ công cụ đánh giá này thiên về định tính, rất khó định lượng[62]. Nguyễn Thu Hoài với Luận văn về Xây dựng nếp sống văn hóa cho sinh viên Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội (2017) đã chỉ rõ việc xây dựng lối sống, nếp sống văn hóa cho sinh viên, cán bộ công chức của trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội là một việc làm rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Đồng thời xuất phát từ thực trạng nếp sống văn hóa của sinh viên tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, nếp sống văn hóa cho sinh viên Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật quân đội[34]. Nhìn lại quá trình nghiên cứu, giới thiệu về VHCS, chúng tôi nhận thấy rằng, các công trình nghiên cứu về VHCS rất nhiều, về VHCS trong trường học cũng không hề ít. Thông qua việc tìm hiểu các tài liệu nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy tình hình nghiên cứu VHCS và VHCS trong nhà trường chủ yếu tập trung vào những phương diện sau. Thứ nhất, về nghiên cứu VHCS đã có nhiều công trình đề cập, tuy nhiên hầu hết đều gắn liền với công sở mang tính chất cơ quan hành chính nhà nước.
8 Thứ hai, về nghiên cứu VHCS trong trường học đã có một số công trình nghiên cứu các khía cạnh của VHCS trong nhà trường như văn hóa giao tiếp, ứng xử, xây dựng nếp sống văn hóa,… Thứ ba, hiện nay chưa có công trình chuyên khảo nào nghiên cứu một cách đầy đủ, toàn diện và công phu về vấn đề xây dựng văn hóa công sở ở Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa. Vậy, việc xây dựng VHCS tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa có những đặc điểm gì, ý nghĩa ra sao, thực trạng của vấn đề xây dựng VHCS đó như thế nào cũng như những giải pháp thiết thực nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả xây dựng VHCS của nhà trường... sẽ là những vấn đề chính được trả lời trong Luận văn này. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu về vấn đề xây dựng VHCS ở Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa, luận văn đi vào phân tích, làm rõ thực trạng xây dựng văn hóa công sở tại nhà trường, từ đó đưa ra phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xây dựng văn hóa công sở nơi đây trong giai đoạn hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Xuất phát từ mục đích nghiên cứu đã nêu ở trên, luận văn xác định các nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa các cơ sở lý thuyết về văn hóa công sở. Đồng thời mô tả và phân tích nội dung, vai trò của văn hóa công sở trong xã hội và trong nhà trường. - Phân tích, làm rõ được thực trạng văn hóa công sở tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa hiện nay. - Chỉ ra được những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của việc xây dựng văn hóa công sở ở Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa hiện nay.
9 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu đặc điểm, vai trò, thực trạng của việc xây dựng VHCS ở Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa đồng thời tìm kiếm những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của VHCS nơi đây. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Do nội hàm của vấn đề VHCS rất rộng, trong phạm vi nghiên cứu của luận văn chúng tôi chỉ tập trung tìm hiểu những phương diện mà ở đó thể hiện rõ nhất nội hàm VHCS như văn hóa giao tiếp, ứng xử công sở, trang phục công sở và bài trí công sở… Phạm vi không gian: Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa Phạm vi thời gian: Luận văn nghiên cứu quá trình xây dựng VHCS tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa từ năm 2011 đến nay (Kể từ khi trường được nâng cấp lên thành trường Đại học). Đây là giai đoạn mà Trường ĐH VHTT&DL Thanh Hóa có nhiều biến đổi để xây dựng văn hóa nhà trường. 5. Phương pháp nghiên cứu Để giải quyết các nội dung chính của luận văn đã đề ra, luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau: - Phương pháp thu thập số liệu Tiếp cận hệ thống các công trình nghiên cứu về lý luận văn hóa nói chung và xây dựng văn hóa công sở nói riêng trên các sách tham khảo; kết quả nghiên cứu đề tài khoa học; bài viết đăng trên báo, tạp chí, giáo trình... của các tác giả trong nước và nước ngoài. - Phương pháp phỏng vấn sâu: Tác giả thực hiện phỏng vấn trực tiếp cán bộ, viên chức và học sinh sinh viên Trường ĐH Văn Hóa Thể Thao Du Lịch Thanh Hóa để lấy ý kiến từng cá nhân về môi trường làm việc công sở, mối quan hệ trong nội bộ công sở, những tồn tại trong thực hiện các quy định về văn hóa công sở,…
10 Phỏng vấn học viên đã và đang học tập tại trường về thái độ phục vụ, kỹ năng giảng dạy, kỹ năng ứng xử, giao tiếp của viên chức, giảng viên… - Phương pháp tiếp cận liên ngành: Luận văn sử dụng phương pháp của nhiều ngành khoa học như: Quản lý văn hóa, Sử học, Văn hóa học, Nhân học văn hóa, Văn hóa dân gian… để nhìn nhận và giải quyết vấn đề xây dựng văn hóa công sở hiện nay. - Phương pháp thống kê, phân loại: Dùng để tập hợp tư liệu, phân tích nghiên cứu, đánh giá. - Phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh, đối chiếu: Kế thừa các tài liệu có sẵn qua các công trình đã công bố để tiến hành phân tích thực trạng VHCS ở Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa. Ngoài ra chúng tôi còn sử dụng các thao tác kỹ thuật khác với mục tiêu chung là đạt được mục tiêu nghiên cứu đã đề ra. 6. Những đóng góp của luận văn Luận văn góp phần khẳng định vai trò của VHCS trong sự phát triển của xã hội nói chung và trong môi trường nhà trường nói riêng; Đồng thời đánh giá được thực trạng xây dựng VHCS tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa từ đó xác định các giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả xây dựng VHCS trong nhà trường. Do vậy kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở cho các nhà quản lý ở các cơ quan trường học định hướng xây dựng nền văn hóa ở đơn vị có tính thực tiễn, phù hợp với đặc điểm văn hoá Việt Nam đồng thời phù hợp với điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội ở đơn vị mình. Kết quả nghiên cứu của luận văn còn có thể sử dụng làm tư liệu tham khảo trong nghiên cứu giảng dạy các môn học văn hóa trong nhà trường. 7. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được triển khai trong 3 chương.
11 Chương 1: Cơ sở lý luận về văn hóa công sở và tổng quan về Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa. Chương 2: Thực trạng xây dựng văn hóa công sở tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa. Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả xây dựng văn hóa công sở tại Trường ĐH VH, TT&DL Thanh Hóa.
12 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA CÔNG SỞ VÀ TỔNG QUAN VỀ TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Văn hóa Hiện nay, có nhiều cách hiểu khác nhau về văn hoá. Nghĩa gốc của văn hóa là cái đẹp. Theo cách nhìn phương Đông, hình thức đẹp đẽ biểu hiện trước hết là trong lễ, nhạc, cách lãnh đạo, quản lý,… đặc biệt trong ngôn ngữ, cách ứng xử lịch sự. Nó biểu hiện thành một hệ thống các chuẩn mức, giá trị ứng xử được mọi người chấp nhận và xem là đẹp đẽ [37]. Trong tuyên bố chung của UNESCO về tính đa dạng của văn hóa, khái niệm văn hóa được định nghĩa như sau: Văn hóa nên được đề cập đến như là một tập hợp của những đặc trưng về tâm hồn, vật chất, tri thức và xúc cảm của một xã hội hay một nhóm người trong xã hội và nó chứa đựng, ngoài văn học và nghệ thuật, cả cách sống, phương thức chung sống, hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin.” [68] . Ông F. Mayor, nguyên Tổng giám đốc UNESCO đưa ra một khái niệm về văn hóa vừa mang tính khái quát, vừa mang tính đặc thù: “Văn hóa bao gồm tất cả những gì làm cho dân tộc này khác với dân tộc khác, từ những sản phẩm tinh vi hiện đại nhất cho đến tín ngưỡng, phong tục tập quán, lối sống và lao động”[68, tr.798] Nguyên Thủ tướng Phạm Văn Đồng viết: “Nói tới văn hóa là nói tới một lĩnh vực vô cùng phong phú và rộng lớn, bao gồm tất cả những gì không phải là thiên nhiên mà có liên quan đến con người trong suốt quá trình tồn tại, phát triển, quá trình con người làm nên lịch sử ... cốt lõi của sức sống dân tộc là văn hóa với nghĩa bao quát và cao