Luận văn Thạc sĩ Quản lý xây dựng: Giải pháp nâng cao năng lực giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:114

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu cơ sở khoa học và đánh giá thực trạng về công tác giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi để đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý xây dựng: Giải pháp nâng cao năng lực giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI NGUYỄN CÔNG DŨNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG THI CÔNG TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÁC CÔNG TRÌNH NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ HÀ NỘI, NĂM 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI NGUYỄN CÔNG DŨNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG THI CÔNG TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÁC CÔNG TRÌNH NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN BẮC NINH Chuyên ngành: Quản lý xây dựng Mã số: 8580302 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Đinh Thế Mạnh PGS.TS. Lê Xuân Roanh HÀ NỘI, NĂM 2019
LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tác giả. Các kết quả nghiên cứu và các kết luận trong Luận văn là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một nguồn nào và dưới bất kỳ hình thức nào. Việc tham khảo các nguồn tài liệu đã được thực hiện trích dẫn và ghi nguồn tài liệu tham khảo đúng quy định. Tác giả Luận văn Nguyễn Công Dũng i
LỜI CÁM ƠN Trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn thạc sĩ, tác giả đã được sự giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo Trường Đại học Thủy lợi, đặc biệt là PGS.TS LÊ XUÂN ROANH và TS ĐINH THẾ MẠNH, sự tham gia góp ý của các nhà khoa học, các nhà quản lý, bạn bè, đồng nghiệp cùng sự nỗ lực của bản thân. Đến nay, tác giả đã hoàn thành Luận văn thạc sĩ với đề tài: “Giải pháp nâng cao năng lực giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh”, thuộc chuyên ngành Quản lý xây dựng. Các kết quả đạt được của Luận văn là những đóng góp về mặt khoa học trong quá trình nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác giám sát thi công xây dựng các công trình thủy lợi ở tỉnh Bắc Ninh. Tuy nhiên, trong khuôn khổ Luận văn và do điều kiện thời gian và hiểu biết có hạn nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được những lời chỉ bảo và góp ý của các thầy, cô giáo và các đồng nghiệp. Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo PGS.TS LÊ XUÂN ROANH và TS ĐINH THẾ MẠNH đã hướng dẫn, chỉ bảo tận tình trong quá trình thực hiện Luận văn. Xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo thuộc Bộ môn Công nghệ và Quản lý xây dựng - Khoa Công trình, phòng Đào tạo Đại học và Sau Đại học Trường Đại học Thủy Lợi đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tác giả hoàn thành tốt Luận văn thạc sĩ của mình. Cuối cùng, tác giả xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã động viên, khích lệ tác giả trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn này. ii
MỤC LỤC DANH MỤC HÌNH ẢNH ..............................................................................................vi DANH MỤC BẢNG BIỂU .......................................................................................... vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................. viii MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài............................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................................2 4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn .....................................................................................3 5. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ..................................................................3 6. Kết quả đạt được ..........................................................................................................4 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG THI CÔNG CÔNG TRÌNH THỦY LỢI ................................................................................5 1.1 Khái quát chung về công tác giám sát chất lượng thi công .......................................5 1.2 Đánh giá chung về công tác giám sát chất lượng thi công các công trình thủy lợi ở trong nước ...................................................................................................................... 10 1.2.1 Đánh giá chung .....................................................................................................10 1.2.2 Những hạn chế của công tác giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi hiện nay .................................................................................................................................11 1.2.3 Nguyên nhân của những hạn chế của công tác giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi hiện nay ...................................................................................................12 1.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi ...................................................................................................................................14 1.3.1 Năng lực của cán bộ giám sát ...............................................................................15 1.3.2 Năng lực của đơn vị thi công................................................................................16 1.3.3 Điều kiện thời tiết khí hậu ....................................................................................18 1.3.4 Điều kiện địa hình, địa chất, thủy văn sông ngòi .................................................19 Kết luận chương 1 .........................................................................................................22 CHƯƠNG 2 CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN VỀ GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG THI CÔNG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH THỦY LỢI ................................................23 2.1 Các yêu cầu về kỹ thuật thi công công trình thủy lợi ..............................................23 iii
2.1.1 Công tác nền móng ............................................................................................... 23 2.1.2 Công tác đất .......................................................................................................... 28 2.1.3 Công tác bê tông ................................................................................................... 30 2.1.4 Công tác cốt thép .................................................................................................. 34 2.1.5 Công tác lắp đặt cơ khí thủy lực........................................................................... 37 2.2 Các quy định về công tác giám sát chất lượng thi công các công trình .................. 40 2.2.1 Quy định về năng lực của tổ chức TVGS ............................................................ 40 2.2.2 Quy định về năng lực của nhà thầu thi công ........................................................ 41 2.2.3 Quy định về chất lượng công trình ....................................................................... 43 2.2.4 Quy định về thiết bị cơ khí thủy lợi ..................................................................... 46 2.2.5 Quy định về hồ sơ hoàn công ............................................................................... 47 2.3 Nội dung và nhiệm vụ của công tác giám sát chất lượng thi công ......................... 52 2.3.1 Nội dung của công tác giám sát chất lượng thi công ........................................... 52 2.3.2 Nhiệm vụ của công tác giám sát chất lượng thi công .......................................... 54 Kết luận chương 2 ......................................................................................................... 57 CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG THI CÔNG TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐTXD CÁC CÔNG TRÌNH NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT BẮC NINH ........................................................ 58 3.1 Giới thiệu chung về Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh ............................................................................................ 58 3.1.1 Quá trình hình thành ............................................................................................. 58 3.1.2 Cơ cấu tổ chức và năng lực, nhiệm vụ ................................................................. 58 3.2 Thực trạng về công tác giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi tại tỉnh Bắc Ninh ............................................................................................................................... 62 3.2.1 Công tác giám sát thi công các hạng mục phụ trợ ............................................... 64 3.2.2 Công tác giám sát vật liệu xây dựng .................................................................... 66 3.2.3 Công tác giám sát thi công công trình chính ........................................................ 69 3.2.4 Công tác giám sát lắp đặt cơ khí thủy lợi ............................................................. 79 3.2.5 Công tác giám sát an toàn lao động...................................................................... 81 3.3 Đề xuất giải pháp nâng cao năng lực công tác giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh ....................... 82 iv
3.3.1 Công tác giám sát thi công các hạng mục phụ trợ ................................................83 3.3.2 Công tác giám sát vật liệu xây dựng ....................................................................86 3.3.3 Công tác giám sát thi công công trình chính ........................................................ 89 3.3.4 Công tác giám sát lắp đặt thiết bị cơ khí thủy lợi .................................................94 3.3.5 Công tác giám sát an toàn lao động ......................................................................96 Kết luận chương 3 .......................................................................................................100 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .....................................................................................101 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................103 v
DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình 1.1 Hiện trường sự cố vỡ hầm dẫn dòng thủy điện Sông Bung 2 ........................ 14 Hình 2.1 Sơ đồ tổ chức và quan hệ điển hình một công trường ................................... 56 Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý tổ chức của Ban Quản lý dự án ..................... 59 Hình 3.2 Lán trại thi công trạm bơm cấp I của dự án Trạm bơm Tri Phương II được xây dựng chắc chắn, cẩn thận ........................................................................................ 65 Hình 3.3 Lán trại của dự án nạo vét kênh tiêu Sông Húc, huyện Tiên Du tạm bợ ....... 66 Hình 3.4 Trạm bơm Nhất Trai, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh ................................ 73 Hình 3.5 Nước tràn vào hồ móng khi đang thi công do không thực hiện biện pháp dẫn dòng thi công ................................................................................................................. 74 Hình 3.6 Con kê cốt thép được nhà thầu thi công sử dụng bằng gạch xây khi thi công kênh tiêu V8 .................................................................................................................. 75 Hình 3.7 Hạng mục được phê duyệt thiết kế sử dụng ván khuôn thép nhưng nhà thầu thi công lại sử dụng ván khuôn gỗ ................................................................................ 77 Hình 3.8 Đất đắp mang cống phải được thực hiện bằng đầm cóc và máy đầm nhưng nhà thầu lại thực hiện bằng máy đào ............................................................................. 77 Hình 3.9 Máy bơm trục đứng của trạm bơm Nhất Trai, huyện Lương Tài .................. 80 Hình 3.10 Sơ đồ giám sát chất lượng xây dựng công trình thủy lợi ............................. 83 Hình 3.11 Quy trình giám sát các hạng mục phụ trợ .................................................... 84 Hình 3.12 Quy trình giám sát chất lượng vật liệu xây dựng ......................................... 87 Hình 3.13 Quy trình giám sát công việc xây dựng........................................................ 90 Hình 3.14 Quy trình giám sát lắp đặt thiết bị ................................................................ 95 Hình 3.15 Quy trình giám sát công tác an toàn lao động .............................................. 97 vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Sai số cho phép về thành phần khối lượng các vật liệu trộn bê tông .............32 Bảng 2.2 Thời gian trộn bê tông ứng với từng độ sụt yêu cầu và dung tích máy trộn ..33 Bảng 2.3 Thời gian vận chuyển bê tông cho phép ứng với nhiệt độ môi trường tại thời điểm thi công .................................................................................................................34 vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BNN&PTNT Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn BXD Bộ Xây dựng BQL Ban Quản lý CBGS Cán bộ giám sát CĐT Chủ đầu tư CP Chính phủ DT Dự toán ĐTXD Đầu tư xây dựng GPMB Giải phóng mặt bằng GST Giám sát trưởng GSV Giám sát viên NĐ Nghị định LXD Luật Xây dựng PTNT Phát triển nông thôn TCN Tiêu chuẩn ngành TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam TKBVTC Thiết kế bản vẽ thi công TVGS Tư vấn giám sát QCVN Qui chuẩn Việt Nam viii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bắc Ninh là tỉnh thuộc đồng bằng châu thổ sông Hồng, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ, có mạng lưới sông ngòi khá dày đặc, mật độ mạng lưới sông trung bình đạt 1,0÷1,2 km/km2, trên địa bàn tỉnh có 3 sông lớn chảy qua là sông Đuống, sông Cầu và sông Thái Bình. Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển chung của đất nước, Bắc Ninh là một trong những địa phương có tốc độ phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhanh nhất cả nước; nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất được thành lập, đời sống nhân dân được tăng cao rõ rệt, với mục tiêu đưa thành phố Bắc Ninh là thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2020. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp thì ngành nông nghiệp ở Bắc Ninh cũng có những bước phát triển vượt bậc, dù diện tích canh tác hoa màu, lương thực, nuôi trồng thủy sản bị cắt giảm, song năng suất và hiệu quả lại tăng cao, đảm bảo an ninh lương thực và nâng cao đời sống của nhân dân trong vùng. Tuy nhiên, sự biến đổi của khí hậu toàn cầu và ảnh hưởng của nước biển dâng đã làm mực nước các sông lên xuống thất thường và có mức biến động ngày càng cao; bão lũ, hạn hán ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân; một số công trình kênh mương, trạm bơm tưới, tiêu sau thời gian đưa vào vận hành, khai thác đã bị hư hỏng, xuống cấp; hệ thống đê điều trên địa bàn tỉnh cũng cần phải đầu tư nâng cấp, mở rộng kết hợp làm đường giao thông để đáp ứng với sự phát triển chung của tỉnh cũng như kết nối giữa các vùng kinh tế. Vấn đề đầu tư xây dựng, nâng cấp các công trình thủy lợi đã được tỉnh Bắc Ninh quan tâm đặc biệt; hàng năm đều có những dự án tu bổ, sửa chữa, nâng cấp hoặc làm mới hệ thống kênh mương, đê, kè sông, trạm bơm, hệ thống đê điều,... nhằm đáp ứng nhu cầu tưới tiêu nước phục vụ sản xuất, phòng chống thiên tai, cũng như đảm bảo dân sinh và phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, ngành Nông nghiệp của Bắc Ninh đã nhận được nhiều sự quan tâm từ Trung ương đến địa phương, được ưu tiên bố trí các nguồn vốn khác nhau để đầu tư xây dựng nhiều dự án thủy lợi trên địa bàn. Trong đó hệ thống công trình đê điều và cống dưới đê được chú trọng đầu tư nhằm nâng cao mức an toàn chống lũ. Trong quá trình xây dựng các công trình thủy lợi như cống dưới đê, 1
cống qua đường, trạm bơm,... đã có những vấn đề liên quan đến quản lý chất lượng dẫn đến sự cố công trình xảy ra khi đưa vào vận hành khai thác. Xuất phát từ thực tiễn đó, vấn đề giám sát thi công trong giai đoạn thực hiện dự án có ý nghĩa vô cùng quan trọng để đảm bảo chất lượng công trình và nâng cao hiệu quả của dự án. Nhằm mục đích hiểu rõ, thực thi nghiêm túc và ngày càng hoàn thiện công tác giám sát thi công trong giai đoạn thực hiện dự án các công trình thủy lợi ở tỉnh Bắc Ninh nói chung và các công trình đê điều và thủy lợi do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bắc Ninh làm chủ đầu tư nói riêng; tác giả lựa chọn đề tài Luận văn tốt nghiệp của mình là: “Giải pháp nâng cao năng lực giám sát chất lượng thi công tại Ban Quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh”. Đề tài mang tính thực tiễn, khoa học, góp phần khắc phục và giải quyết các tồn tại, đồng thời đưa ra được các giải pháp để nâng cao hơn nữa chất lượng công trình khi xây dựng các dự án thủy lợi của tỉnh Bắc Ninh nói chung và của Ban Quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh nói riêng. 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở khoa học và đánh giá thực trạng về công tác giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi để đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác giám sát chất lượng thi công xây dựng các công trình thủy lợi và những nhân tố ảnh hưởng đến công tác giám sát thi công xây dựng. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu của đề tài là công tác giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh. 2
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 4.1. Ý nghĩa khoa học Luận văn góp phần hệ thống hoá, cập nhật và hoàn thiện những vấn đề lý luận cơ bản về công tác giám sát chất lượng thi công các công trình thủy lợi. Nghiên cứu này có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho công tác giảng dạy, học tập và nghiên cứu chuyên sâu về công tác giám sát chất lượng thi công các công trình thủy lợi vùng đồng bằng sông Hồng. 4.2. Ý nghĩa thực tiễn Kết quả phân tích thực tiễn và nghiên cứu các cơ sở lý luận và khoa học, đề xuất giải pháp của đề tài sẽ là những tài liệu tham khảo có giá trị trong việc hoàn thiện, tăng cường hơn nữa hiệu quả của công tác giám sát nhằm nâng cao chất lượng thi công các công trình thủy lợi của Ban Quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh. 5. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Cách tiếp cận - Tiếp cận từ thực tế: giám sát thi công các công trình thủy lợi; các tài liệu khảo sát, giám sát, thí nghiệm nhằm đảm bảo chất lượng thi công công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh; - Tiếp cận từ các hồ sơ giám sát chất lượng thi công công trình thủy lợi đã thực hiện; - Tiếp cận các nghiên cứu khoa học đã có về công tác giám sát chất lượng thi công xây dựng các công trình thủy lợi; - Tiếp cận văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến giám sát chất lượng thi công xây dựng các công trình thủy lợi. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thực địa, điều tra, thu thập, phân tích các tài liệu liên quan đến công tác giám sát chất lượng thi công các công trình thủy lợi; 3
- Phương pháp chuyên gia: Trao đổi với thầy hướng dẫn và các chuyên gia có kinh nghiệm nhằm phân tích, đánh giá và đưa gia giải pháp phù hợp nhất. 6. Kết quả đạt được - Đánh giá thực trạng về công tác giám sát chất lượng thi công các công trình đê điều thủy lợi tỉnh Bắc Ninh; - Đề xuất được những giải pháp có cơ sở khoa học, lý luận để áp dụng vào thực tiễn nhằm nâng cao năng lực công tác giám sát chất lượng thi công tại Ban quản lý dự án ĐTXD các công trình Nông nghiệp và PTNT Bắc Ninh. 4
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG THI CÔNG CÔNG TRÌNH THỦY LỢI 1.1 Khái quát chung về công tác giám sát chất lượng thi công Khái niệm về giám sát: Giám sát thi công xây dựng công trình là một trong những công tác đóng vai trò rất quan trọng giúp đảm bảo chất lượng công trình. Ngoài một đội ngũ kỹ sư tư vấn giỏi, một nhà thầu thi công xây dựng có kinh nghiệm, năng lực thì vai trò của công tác giám sát thi công xây dựng công trình là rất lớn. Công tác giám sát thi công xây dựng giúp quản lý hoạt động tiến độ xây dựng trên công trình hiệu quả hơn, nâng cao chất lượng thi công đảm bảo công trình luôn bền vững theo thời gian và nâng cao công năng của công trình, giám sát và quán xuyến toàn bộ hoạt động trên công trường, đảm bảo nhà thầu thực hiện đúng các quy chuẩn kỹ thuật, an toàn lao động, vệ sinh môi trường và phòng cháy chữa cháy trên công trình. Khái niệm về giám sát xây dựng: Giám sát xây dựng là chỉ các công tác đôn đốc, kiểm tra, chỉ đạo và đánh giá công việc của những người tham gia công trình. Nó lấy hạng mục các hoạt động của công trình xây dựng làm đối tượng; lấy quy định, pháp luật, chính sách và tiêu chuẩn kỹ thuật có liên quan, văn bản hợp đồng công trình làm chỗ dựa, lấy quy phạm thực hiện công việc, lấy nâng cao hiệu quả xây dựng làm mục đích. Trong mọi hoạt động xây dựng bao gồm lập khảo sát xây dựng, quy hoạch xây dựng, thiết kế xây dựng công trình, lập dự án đầu tư xây dựng công trình, thi công xây dựng công trình, giám sát thi công xây dựng công trình, quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng và các hoạt động khác có liên quan đến công trình xây dựng đều cần có sự giám sát. Khái niệm về giám sát thi công xây dựng công trình: Giám sát thi công xây dựng công trình là một trong hoạt động giám sát xây dựng để theo dõi, kiểm tra khối lượng, tiến độ xây dựng và kiểm tra về chất lượng công trình, an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong thi công xây dựng công trình theo đúng hợp đồng kinh tế và tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành và thiết kế được duyệt theo điều kiện kỹ thuật của công trình. Giám sát thi công xây dựng luôn nắm vững các văn bản, quy phạm pháp luật về quản lý và đầu tư xây dựng cơ bản của Nhà nước giúp phòng ngừa các sai sót dẫn đến hư hỏng 5
hay sự cố. Giám sát thi công xây dựng công trình luôn nắm vững nội dung của hồ sơ thiết kế được duyệt có nhiệm vụ theo dõi - kiểm tra - xử lý - nghiệm thu - báo cáo các công việc liên quan tại công trường. - Nhiệm vụ, điều kiện về năng lực của tổ chức, cá nhân giám sát thi công Nhiệm vụ cơ bản của kỹ sư giám sát thi công: Để hiểu rõ hơn về công tác này, tác giả xin giới thiệu qua các phần việc cơ bản của một giám sát thi công xây dựng trong giai đoạn thi công xây dựng gồm: Nghiệm thu xác nhận khi công trình thi công bảo đảm đúng thiết kế, theo tiêu chuẩn, quy định tiêu chuẩn xây dựng và bảo đảm chất lượng. Yêu cầu nhà thầu thi công xây dựng thực hiện theo đúng hợp đồng đã ký kết. Từ chối nghiệm thu khi công trình chất lượng không đảm bảo đúng như thiết kế được duyệt và đưa gia biện pháp cứng rắn với nhà thầu thi công về công trình không đạt yêu cầu chất lượng. Đề xuất với chủ đầu tư xây dựng công trình những bất hợp lý về thiết kế để kịp thời sửa đổi,... Trong mỗi công trình, phần việc của người được giám sát công trình sẽ nhiều ít khác nhau. Thông thường là người giám sát các hoạt động thi công, khảo sát, tư vấn giám sát. Theo dõi tiến độ triển khai công trình. Điều tra, thu thập số liệu hiện trạng trong công tác đền bù và giải phóng mặt bằng,... Một công trình thường có 2 giám sát: - Kỹ sư tư vấn giám sát (TVGS, gọi tắt là giám sát bên A): được chủ đầu tư (CĐT) thuê để tư vấn cho CĐT về tất cả những gì liên quan đến công trình xây dựng, đồng thời giám sát công tác thi công của nhà thầu xây dựng trên cơ sở bản vẻ thiết kế đã được công ty thiết kế lập. Kỹ sư TVGS chịu trách nhiệm trước pháp luật và CĐT về chất lượng của công trình; - Kỹ sư giám sát thi công (GSTC, kỹ thuật B, giám sát B): triển khai bản vẽ thiết kế ra thực địa: kiểm tra và chỉ đạo công nhân thi công theo bản vẽ, hồ sơ thiết kế, hồ sơ trúng thầu đã được CĐT phê duyệt. - Điều kiện về năng lực hành nghề giám sát thi công: Hiện nay, có nhiều tổ chức tư vấn thiết kế đăng ký thêm lĩnh vực hành nghề giám sát thi công bên cạnh chủ đầu tư. Và luật pháp cũng có những quy định: Muốn được phép hành nghề giám sát thi công 6
xây dựng công trình, tổ chức tư vấn thiết kế, ngoài những yêu cầu năng lực cho công tác lập dự án, công tác thiết kế, còn phải có năng lực về giám sát công trình. Những kỹ sư trong tổ chức tư vấn thiết kế muốn được hành nghề giám sát thi công xây dựng công trình phải có trình độ đại học trở lên thuộc chuyên ngành phù hợp với lĩnh vực hành nghề xin đăng ký và đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng ít nhất là 5 năm làm giám sát thi công xây dựng công trình hoặc thiết kế công trình và đã qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ giám sát thi công xây dựng. Chất lượng của một công trình tuỳ thuộc vào năng lực cán bộ GSTC xây dựng công trình. Người giám sát giỏi, có đạo đức thì công trình luôn đảm bảo chất lượng theo tiêu trí đề gia và ngược lại. Chính vì thế, để trở thành một kỹ sư tư vấn GSTC công trình không phải là điều đơn giản. Và nếu không có đạo đức, người giám sát dễ nhắm mắt trước những bất hợp lý khi thi công xây dựng công trình. Theo điều 26 Nghị định 46/2015/NĐ-CP quy định về nguyên tắc chung trong công tác giám sát thi công xây dựng công trình [1]: - Chủ đầu tư được quyền tự thực hiện giám sát thi công xây dựng công trình hoặc thuê tổ chức tư vấn đủ điều kiện năng lực theo quy định thực hiện giám sát một, một số hoặc toàn bộ các nội dung quy định tại Khoản 1 Điều 26 nghị định 46/2015/NĐ-CP [1]. - Chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện kiểm tra việc giám sát thi công xây dựng của tổng thầu. Chủ đầu tư được quyền cử đại diện tham gia nghiệm thu kiểm tra, công việc xây dựng, giai đoạn chuyển bước thi công công việc quan trọng của công trình và phải được thỏa thuận trước với tổng thầu trong kế hoạch kiểm tra, nghiệm thu theo quy định tại Điều 25 Điểm a Khoản 3 Nghị định này [1]. - Chủ đầu tư: Tự thực hiện giám sát thi công xây dựng công trình khi có đủ điều kiện năng lực giám sát thi công xây dựng và tự chịu trách nhiệm về việc giám sát của mình; - Nhà thầu giám sát thi công công trình xây dựng: Phải có đủ năng lực và điều kiện phù hợp với loại, cấp công trình xây dựng để ký kết hợp đồng và thực hiện việc giám sát theo hợp đồng; 7
Trường hợp áp dụng loại hợp đồng tổng thầu thiết kế - cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình (tổng thầu EPC) hoặc hợp đồng chìa khóa trao tay, trách nhiệm thực hiện giám sát thi công xây dựng được quy định như sau: Tổng thầu thực hiện trách nhiệm giám sát thi công xây dựng đối với phần việc mà mình thực hiện và phần việc do nhà thầu phụ thực hiện. Tổng thầu được thuê nhà thầu tư vấn đủ điều kiện năng lực theo quy định hoặc tư thực hiện giám sát một số hoặc toàn bộ các nội dung và phải được quy định trong hợp đồng xây dựng giữa tổng thầu với chủ đầu tư. - Đối với cá nhân tham gia giám sát công trình xây dựng: Cá nhân phải có kinh nghiệm và năng lực để tham gia giám sát công trình xây dựng và được Bộ Xây dựng cấp chứng chỉ giám sát công trình xây dựng. Cá nhân phải chịu hoàn toàn thách nhiệm trước chủ đầu tư khi tham gia hoạt động giám sát công trình xây dựng cũng như trước pháp luật. - Điều kiện để cấp chứng chỉ giám sát công trình xây dựng: Việc cấp chứng chỉ hành nghề Giám sát thi công xây dựng công trình kể từ ngày 30/06/2016 được thực hiện theo Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/06/2015 của Chính phủ [2] và Thông tư số 17/2016/TT-BXD ngày 30/06/2016 của Bộ Xây dựng [3]. Cá nhân phải đáp ứng được các điều kiện về cấp chứng chỉ hành nghề Giám sát thi công xây dựng công trình như sau: + Điều kiện về chuyên môn: Có đủ năng lực hành vi dân sự về quyền công dân theo quy định của pháp luật; đối với người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài phải có giấy phép cư trú tại Việt Nam theo quy định của pháp luật. Có hồ sơ đăng ký cấp chứng chỉ có đạo đức nghề nghiệp theo quy định và đã nộp lệ phí theo quy định. Có bằng tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng hoặc bằng tốt nghiệp đại học trở lên (đối với chứng chỉ hành nghề Giám sát thi công xây dựng công trình cấp 8
IV) thuộc nội dung theo chuyên ngành đào tạo phù hợp với nội dung đăng ký hành nghề, do cơ sở đào tạo hợp pháp của Việt Nam hoặc nước ngoài cấp. Có chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ giám sát thi công xây dựng phù hợp với loại công trình đăng ký cấp chứng chỉ do cơ sở đào tạo được Bộ Xây dựng công nhận cấp. + Điều kiện về năng lực: Điều kiện để đạt chứng chỉ giám sát hạng I: Kỹ sư phải có kinh nghiệm trực tiếp giám sát thi công ít nhất 1 (một) công trình cấp I hoặc 2 (hai) công trình cấp II cùng loại theo phần việc liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề. Điều kiện đạt chứng chỉ giám sát Hạng II: Kỹ sư phải có kinh nghiệm trực tiếp giám sát thi công hoặc chủ trì thiết kế, thi công ít nhất 1 (một) công trình cấp II hoặc 2 (hai) công trình cấp III cùng loại theo phần việc liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề. Điều kiện đạt chứng chỉ giám sát hạng III: Kỹ sư phải có kinh nghiệm trực tiếp tham gia ít nhất 1 (một) công trình cấp III hoặc 2 (hai) công trình cấp IV cùng loại về giám sát thi công hoặc tham gia thiết kế, thẩm định thiết kế, thi công xây dựng công trình cùng loại. + Phạm vi hoạt động: Nếu như cá nhân đã đạt đủ tiêu trí điều kiện được cấp chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng thì phạm vi hoạt động giám sát như sau: Đối với chứng chỉ giám sát hạng I: Cá nhân trực tiếp được làm giám sát trưởng, giám sát thi công xây dựng tất cả các cấp công trình cùng loại được ghi trong chứng chỉ hành nghề; Đối với chứng chỉ giám sát hạng II: Cá nhân trực tiếp làm giám sát trưởng, giám sát thi công xây dựng công trình từ cấp II trở xuống, tham gia giám sát một số phần việc của công trình cấp I cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề; 9
Đối với chứng chỉ giám sát hạng III: Cá nhân trực tiếp làm giám sát trưởng, giám sát thi công xây dựng công trình từ cấp III trở xuống, tham gia giám sát một số phần việc của công trình cấp II cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề. 1.2 Đánh giá chung về công tác giám sát chất lượng thi công các công trình thủy lợi ở trong nước 1.2.1 Đánh giá chung Công trình xây dựng là một sản phẩm hàng hoá đặc biệt phục vụ cho sản xuất và các yêu cầu của đời sống con người. Nguồn vốn hàng năm từ ngân sách Nhà nước, của doanh nghiệp, của người dân đầu tư dành cho xây dựng rất lớn, chiếm tỷ trọng lên tới 25÷30% GDP. Vì vậy, giải pháp nâng cao chất lượng giám sát công trình xây dựng là vấn đề cần được quan tâm thường xuyên và xuyên suốt, nó có tác động trực tiếp đến hiệu quả kinh tế của dự án và sự an toàn, đời sống của người dân. Công tác quản lý chất lượng giám sát công trình xây dựng là yếu tố quyết định quan trọng đến chất lượng công trình xây dựng đã có nhiều tiến bộ. Với đội ngũ cán bộ quản lý về trình độ luôn được nâng cao, sự tăng nhanh và lớn mạnh đội ngũ công nhân các ngành xây dựng, với việc sử dụng vật liệu mới có chất lượng cao, việc đầu tư các thiết bị thi công hiện đại, sự học tập và hợp tác kinh nghiệm của các nước có nền công nghiệp xây dựng phát triển cùng với việc ban hành các chính sách, các văn bản pháp quy tăng cường công tác quản lý giám sát chất lượng xây dựng, chúng ta đã xây dựng được nhiều công trình công nghiệp, giao thông, thuỷ lợi,... góp phần vào hiệu quả tăng trưởng của nền kinh tế quốc dân, nâng cao và phục vụ đời sống của nhân dân. Nhìn chung, công trình thủy lợi hiện nay luôn đảm bảo về chất lượng và tính bền vững cao, đạt được yêu cầu của Chủ đầu tư đưa ra, phù hợp về quy mô và quy chuẩn kỹ thuật hiện hành. Trong quá trình đưa vào vận hành khai thác, các công trình về cơ bản bảo đảm công năng theo thiết kế, không xảy ra sai sót lớn. Quy trình kiểm tra, kiểm soát chất lượng công trình xây dựng được thực hiện tương đối nghiêm túc và chặt chẽ, thể hiện qua các công tác thẩm tra và thẩm định hồ sơ thiết kế, công tác giám sát chất lượng công trình xây dựng. Ðiều đó khẳng định trình độ chuyên môn của đội ngũ tư vấn nói chung và tư vấn giám sát nói riêng ngày càng được nâng cao. 10