Luận văn Thạc sĩ Quản lý xây dựng: Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Quản lý Dự án Sông Hồng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là đề xuất các biện pháp hoàn thiện công tác quản lý chất lượng công trình trong các dự án đầu tư xây dựng do Ban Quản lý Dự án Sông Hồng làm Chủ đầu tư. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý xây dựng: Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Quản lý Dự án Sông Hồng

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân học viên. Các kết quả nghiên cứu và các kết luận trong luận văn là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một nguồn nào và dưới bất kỳ hình thức nào.Việc tham khảo các nguồn tài liệu (nếu có) đã được thực hiện trích dẫn và ghi nguồn tài liệu tham khảo đúng quy định. Tác giả luận văn Phan Thị Lan Hương i
LỜI CẢM ƠN Đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Quản lý Dự án Sông Hồng” được hoàn thành tại trường Đại học Thủy lợi Hà Nội. Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin chân thành cảm ơn cô PGS.TS Đồng Kim Hạnh đã hết lòng ủng hộ, tận tình giúp đỡ và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình làm luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy cô trong Hội đồng khoa học đã đóng góp những góp ý, những lời khuyên quý giá cho bản luận văn này. Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Sông Hồng đã quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ, giúp đỡ tôi trong việc thu thập thông tin, tài liệu trong quá trình thực hiện luận văn. Dù đã rất cố gắng nhưng với trình độ hiểu biết và thời gian nghiên cứu thực tế có hạn nên không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được những lời chỉ dẫn, góp ý của quý thầy giáo,cô giáo và các bạn để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn ! Tác giả luận văn Phan Thị Lan Hương ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................................ii DANH MỤC HÌNH VẼ .................................................................................................. v DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................................. vi DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................. vi LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG .................................................................................................................... 3 1.1 Chất lượng và quản lý chất lượng các Dự án đầu tư xây dựng công trình ............... 3 1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công trình Xây dựng dân dụng ..................... 6 1.2.1 Các yếu tố chủ quan ............................................................................................... 6 1.2.2 Các yếu tố khách quan .......................................................................................... 10 1.3 Thực trạng công tác quản lý chất lượng các công trình dân dụng........................... 11 1.3.1 Quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng ......................................... 11 1.3.2 Quản lý chất lượng công trình xây dựng của các chủ thể trực tiếp tham gia xây dựng công trình .............................................................................................................. 14 Kết luận chương 1 ......................................................................................................... 18 CHƯƠNG 2 CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ CƠ SỞ PHÁP LÝ VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG ........................................................ 19 2.1 Cơ sở khoa học và thực tiễn về quản lý chất lượng công trình ............................... 19 2.1.1 Khái niệm chung về quản lý chất lượng công trình xây dựng ............................. 19 2.1.2 Cơ sở khoa học, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn về quản lý chất lượng công trình ....................................................................................................................................... 19 2.2 Hệ thống văn bản pháp quy về quản lý chất lượng các Dự án Đầu tư Xây dựng ... 19 2.3 Công tác quản lý chất lượng sản phẩm và quản lý chất lượng các Dự án đầu tư xây dựng công trình .............................................................................................................. 21 2.3.1 Công tác quản lý chất lượng sản phẩm................................................................. 21 2.3.2 Quản lý chất lượng các Dự án đầu tư Xây dựng .................................................. 23 2.4 Đánh giá hiệu quả công tác quản lý chất lượng các Dự án đầu tư Xây dựng ......... 30 2.5 Các tiêu chí phản ánh chất lượng công tác quản lý dự án ....................................... 32 2.5.1 Các chỉ tiêu định tính ............................................................................................ 32 2.5.2 Các chỉ tiêu định lượng......................................................................................... 33 iii
Kết luận chương 2 ......................................................................................................... 35 CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN SÔNG HỒNG ................ 36 3.1 Quả trình hình thành và phát triển của Ban QLDA Sông Hồng ............................. 36 3.1.1 Giới thiệu về Ban Quản lý Dự án Sông Hồng ...................................................... 36 3.1.2 Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của BQLDA Sông Hồng ............................. 36 3.1.3 Cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ quyền hạn của các bộ phận ..................................... 38 3.1.4 Cơ sở vật chất và nhân lực của Ban ..................................................................... 42 3.2 Phương hướng hoạt động, nội dung, trình tự thực hiện quản lý chất lượng các Dự án tại Ban QLDA Sông Hồng trong giai đoạn thực hiện đầu tư ........................................ 44 3.2.1 Trình tự thực hiện các nội dung quản lý dự án tại Ban ........................................ 44 3.2.2 Phương hướng hoạt động, Quy trình thực hiện của Ban QLDA Sông Hồng ...... 44 3.3 Thực trạng về công tác quản lý chất lượng các dự án Đầu tư Xây dựng tại Ban những năm vừa qua .................................................................................................................. 45 3.3.1 Thực trạng chất lượng nguồn nhân lực và cơ sở vật chất phục vụ cho công tác quản lý dự án tại Ban ............................................................................................................. 45 3.3.2 Phân tích thực trạng công tác quản lý chất lượng các Dự án đầu tư xây dựng tại Ban QLDA Sông Hồng ................................................................................................. 46 3.4 Kết quả đạt được và những tồn tại - nguyên nhân ảnh hưởng đến công tác quản lý chất lượng các Dự án tại Ban QLDA Sông Hồng ......................................................... 62 3.4.1 Những kết quả đã đạt được trong công tác quản lý chất lượng các dự án do Ban quản lý dự án làm chủ đầu tư ........................................................................................ 62 3.4.2 Dự án tại Ban Quản lý Dự án Sông Hồng ............................................................ 63 3.5 Đề xuất một số giải pháp nhằm đảm bảo công tác quản lý chất lượng các dự án đầu tư xây dựng tại ban qlda sông hồng .............................................................................. 68 3.5.1 Nhóm giải pháp chung ......................................................................................... 68 3.5.2 Nhóm giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng công tác quản lý chất lượng các dự án theo nội dung quản lý chất lượng dự án tại Ban QLDA Sông Hồng ............................ 73 Kết luận chương 3 ......................................................................................................... 92 KẾT LUẬN ................................................................................................................... 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 95 iv
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Hình 1.1: Đoạn hạ lưu sông Kim Ngưu bị đơn vị thi công để đất đá, vật liệu xây dựng chặn 2/3 dòng chảy. ........................................................................................................ 4 Hình 1.2: Thi công hạng mục kết cấu thép cầu vượt nút giao Cổ Linh - đường dẫn cầu Vĩnh Tuy ......................................................................................................................... 5 Hình 1.3:Các nhà thầu thi công phần đế, móng cầu Phật Tích-Đại Đồng Thành. Một trong những Dự án mà Ban QLDA đang quản lý .......................................................... 7 Hình1.4: Cầu vượt nút giao An Dương - đường Thanh Niên (Hà Nội). ......................... 8 Hình 1.5: Trường THCS Võng Xuyên B - Võng Xuyên - huyện Phúc Thọ - Thành phố Hà Nội. ............................................................................................................................ 9 Hình 1.6: Dự án xây tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi nối Cần Thơ, Kiên Giang. ..................... 10 Sơ đồ 2.1: Quản lý chất lượng theo các giai đoạn của Dự án đầu tư xây dựng công trình ....................................................................................................................................... 24 Sơ đồ 3.1:Sơ đồ tổ chức của Ban QLDA Đầu tư và Xây Dựng Sông Hồng ................. 38 Sơ đồ 3.2: Mô hình quản lý chất lượng Dự án .............................................................. 44 Sơ đồ 3.3: Biểu đồ về nguyên nhân và các ảnh hưởng đến ........................................... 68 chất lượng công trình xây dựng tại Ban QLDA Sông Hồng ......................................... 68 Sơ đồ 3.4– Quy trình quản lý chất lượng khảo sát xây dựng ....................................... 76 Sơ đồ 3.5 : Nội dung thẩm định thiết kế xây dựng ........................................................ 80 v
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1. Cơ cấu độ tuổi lao động tại Ban.................................................................... 42 Bảng 3.2. Tổng hợp chất lượng nguồn lực .................................................................... 43 Bảng 3.3. Tổng hợp một số dự án phải kéo dài thời gian và nguyên nhân do không thỏa hiệp được trong công tác giải phóng mặt bằng ............................................................. 48 Bảng 3.4. Bảng giá trị dự toán so với giá trị Quyết toán Dự án: Phá dỡ và xây mới nhà ở chung cư cao tầng B4 Kim Liên................................................................................. 50 Bảng 3.5. Bảng tổng hợp chất lượng sản phẩm tư vấn và xây dựng tại các dự án đã quyết toán trong thời gian qua; ............................................................................................... 50 Bảng 3.6. Quy mô và phương thức thực hiện đấu thầu tại Ban .................................... 52 Bảng 3.7 : Chia quá nhỏ một số gói thầu Dự án Tòa nhà Hỗn Hợp Biển Bắc ............. 53 Bảng 3.8. Một số gói thầu để giá quá thấp tại Dự án:Tổ hợp trung tâm thương mại kết hợp căn hộ ở Kim Liên .................................................................................................. 54 Bảng 3.9. Một số dự án phải điều chỉnh tổng mức đầu tư ........................................... 57 Bảng 3.10. Một số công trình xây dựng không đảm bảo chất lượng ............................ 59 Bảng 3.11. Bảng tổng hợp số lượng sản phẩm không đạt yêu cầu về chất lượng trong thời gian qua .................................................................................................................. 59 Bảng 3.12:Bảng tổng hợp giá trị quyết toán đạt được trong các năm ........................... 62 Bảng 3.13: Bảng cơ cấu nhân sự đề xuất ...................................................................... 73 vi
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT XDCT : Xây dựng công trình QLDA : Quản lý dự án ĐTXDCT : Đầu tư xây dựng công trình KTKT : Kinh tế kỹ thuật HSMT : Hồ sơ mời thầu HSDT : Hồ sơ dự thầu GPMB : Giải phóng mặt bằng TKCS : Thiết kế cơ sở CLCTXD : Chất lượng công trình xây dựng CQNN : Cơ quan nhà nước TVTK : Tư vấn thiết kế ATLĐ : An toàn lao động PCCN : Phòng chống cháy nổ VSMT : Vệ sinh môi trường vii
LỜI MỞ ĐẦU I. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Trong những năm vừa qua, nhiều nguồn lực dành cho đầu tư xây dựng ngày càng được tăng cao. Hàng loạt các công trình xây dựng đã được triển khai xây dựng với công nghệ ngày càng tiên tiến, các giải pháp công trình ngày càng thiết thực, tiện lợi, hiệu quả đạt chất lượng, đáp ứng yêu cầu sản xuất và phục vụ đời sống dân cư, góp phần ổn định sản xuất, nâng cao năng xuất, chất lượng sản phẩm, tăng cường năng lực cạnh trạnh và hội nhập quốc tế. Vì vậy chất lượng công trình xây dựng là vấn đề cần được hết sức quan tâm, có tác động trực tiếp tới sự phát triển bền vững, hiệu quả kinh tế, đời sống và con người. Trong thời gian qua cùng với sự phát triển ngày càng lớn mạnh của ngành xây dựng thì công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng – yếu tố quan trọng quyết định đến chất lượng công trình xây dựng - đã có nhiều tiến bộ. Với sự tăng nhanh và trình độ được nâng cao của đội ngũ cán bộ được quản lý, với việc sử dụng vật liệu mới có chất lượng cao, việc đầu tư thiết bị thi công hiện đại, sự hợp tác học tập của các nước có nền công nghiệp xây dựng phát triển cùng với việc ban hành các chính sách, các văn bản pháp quy tăng cường công tác quản lý chất lượng xây dựng, chúng ta đã xây dựng được nhiều công trình dân dụng, công nghiệp, giao thông, thủy lợi ... đạt chất lượng cao. Tuy nhiên bên cạnh những công trình đạt chất lượng, cũng còn không ít các công trình chất lượng kém, không đáp ứng yêu cầu sử dụng, cá biệt ở một số công trình gây sự cố làm thiệt hại rất lớn đến tiền của và tính mạng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư. Những năm gần đây nhiều công trình xây dựng đã được quan tâm đầu tư xây dựng góp phần nâng cao phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng công trình vẫn còn nhiều yếu tố bất cập, tồn tại đặc biệt công tác quản lý chất lượng của các dự án còn có mặt hạn chế dẫn đến tính trạng thất thoát, lãng phí vốn đầu tư còn nhiều, các dự án chưa phát huy được hiệu quả như mục tiêu ban đầu. Nghiên cứu đề suất một số giải pháp để góp phần nâng cao chất lượng xây dựng công trình dân dụng là nội dung lớn đang được các cấp, các ngành quan tâm. Cùng với những 1
phân tích trên và những kiến thức đã được học tập tại nhà trường, kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình công tác tại cơ quan, tôi đã chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Quản lý dự án Sông Hồng” làm đề tài nghiên cứu luận văn của mình. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU - Đề xuất các biện pháp hoàn thiện công tác quản lý chất lượng công trình trong các dự án đầu tư xây dựng do Ban Quản lý Dự án Sông Hồng làm Chủ đầu tư. III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU - Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Tập trung nghiên cứu đánh giá về công tác quản lý chất lượng công trình dân dụng do Ban quản lý Dự án Sông Hồng làm chủ đầu tư. - Phạm vi nghiên cứu: Các dự án ĐTXD do Ban quản lý Dự án Sông Hồng làm Chủ đầu tư. IV. CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Cách tiếp cận: Đánh giá thực trạng về công tác quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình trên cơ sở các tài liệu quản lý về chất lượng của Ban, so sánh đối chiếu với các quy chuẩn, tiêu chuẩn, nghị định, thông tư hướng dẫn về quản lý chất lượng. - Tiếp cận và ứng dụng Luật xây dựng, nghị định, thông tư của nhà nước. - Tiếp cận mô hình quản lý thông qua sách báo và internet. - Tiếp cận các thông tin dự án. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp thu thập, phân tích các tài liệu; - Tổng hợp, kế thừa các kết quả nghiên cứu từ trước đến nay - Phương pháp nghiên cứu lý thuyết và áp dụng thực tế - Nghiên cứu, phân tích các tài liệu, hệ thống văn bản, quy phạm pháp luật của Nhà nước về quản lý dự án đầu tư, quản lý chất lượng xây dựng công trình và các văn bản khác có liên quan; 2
TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG Chất lượng và quản lý chất lượng các Dự án đầu tư xây dựng công trình Chất lượng công trình là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến nhiều mặt của xã hội. Bên cạnh những công trình đạt chất lượng vẫn còn không ít công trình chất lượng thấp nên sau một thời gian đưa vào sử dụng đã có biểu hiện hư hỏng như: nứt, vỡ, lún sụt, thấm dột, bong dộp… phải sửa chữa, gây tốn kém, lãng phí. Nhiều công trình không tiến hành bảo trì hoặc bảo trì không đúng định kỳ làm giảm tuổi thọ công trình. Tình trạng này diễn ra phổ biến ở các công trình xây dựng chung cư, công trình công cộng, trường học, bệnh viện... Để xảy ra các sự cố công trình, chất lượng công trình yếu kém thì các bên liên quan đều phải chịu trách nhiệm, vấn đề là phải xác định được chính xác nguyên nhân kỹ thuật ở khâu nào vì hệ thống pháp luật hiện nay đã quy định rất đầy đủ trách nhiệm của các bên liên quan như: Nếu Chủ đầu tư không kiên quyết, xử lý hình thức đối với nhà thầu vi phạm, không nâng cao vai trò và trách nhiệm của mình. Ngoài ra, nếu không phải lỗi từ khâu tư vấn thiết kế, khảo sát mà để xảy ra sự cố trong quá trình thi công, trách nhiệm đầu tiên thuộc về nhà thầu. Sau nhà thầu là trách nhiệm của tư vấn giám sát. Nếu Tư vấn giám sát có đầy đủ trách nhiệm cũng như chuyên môn cao thì không xảy ra vấn đề sai thiết kế, thi công gian dối [1]. Kể cả có lựa chọn được một nhà thầu tốt, nhưng nếu không kiểm tra, giám sát chặt chẽ thì cũng rất ít nhà thầu tự giác thi công đảm bảo chất lượng, còn chưa nhắc đến trường hợp nhà thầu thông đồng với tư vấn giám sát để thi công ẩu. Hiện lực lượng quản lý xây dựng nói chung và quản lý chất lượng công trình xây dựng nói riêng, chưa đáp ứng được yêu cầu. Cùng với đó còn xảy ra tình trạng chồng chéo và thiếu sự phối hợp trong khâu thực hiện quản lý chất lượng công trình xây dựng. Một trong những lý do dẫn đến tồn tại này là vai trò quản lý nhà nước ở nhiều nơi chưa được coi trọng đúng mức. Việc quản lý đầu tư xây dựng đối với các dự án sử dụng vốn 3
nhà nước, đặc biệt là dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước thường “buông lỏng” hơn so với công trình dùng “vốn tư”. Mặt khác, trách nhiệm của các bên liên quan đối với chất lượng công trình xây dựng phải đi theo hết cả vòng đời dự án, chứ không chỉ là trong giai đoạn bảo hành dự án. Như đoạn hạ lưu sông Kim Ngưu do đơn vị thi công tắc trách trong quá trình thi công, đơn vị tư vấn giám sát không giám sát chặt chẽ, thiếu trách nhiệm nên để xảy ra sự việc trong quá trình thi công đơn vị thi công để đất đá, vật liệu xây dựng chặn mất 2/3 dòng chảy gây ra những hậu quả rất nghiệm trọng. Hình 1.1: Đoạn hạ lưu sông Kim Ngưu bị đơn vị thi công để đất đá, vật liệu xây dựng chặn 2/3 dòng chảy. Nguồn: Báo tin tức Tuy nhiên, bên cạnh đó việc quản lý chất lượng công trình Xây dựng ngày càng có những dấu hiệu khả quan: Công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng hiện có nhiều chuyển biến, số lượng sự cố giảm so với năm 2017 và sự cố nghiêm trọng không xảy ra nhiều [2]. Chỉ tính riêng 2 quý đầu năm 2018, cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng đã tổ chức kiểm tra 150 đợt đối với các công trình thuộc phạm vi quản lý; 4
Cùng với việc xây dựng các tài liệu kỹ thuật, quy trình bảo trì, kiểm định…đã kịp thời kiểm tra, giải quyết một số sự cố công trình. Theo Bộ Xây dựng, tình hình chất lượng các công trình xây dựng về cơ bản được đảm bảo; chất lượng các công trình trọng điểm, có quy mô lớn được kiểm soát chặt chẽ, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, yêu cầu thiết kế, đưa vào vận hành, khai thác an toàn, hiệu quả. Sự cố công trình xây dựng, mất an toàn trong thi công xây dựng có xu hướng giảm, không xảy ra sự cố nghiêm trọng trong thi công xây dựng công trình. Các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng đã nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý chất lượng công trình xây dựng. Như Dự án xây dựng cầu vượt nút giao đường Cổ Linh và đường đầu cầu Vĩnh Tuy, quận Long Biên. Cầu vượt được xây dựng bằng kết cấu thép lắp ghép, bề rộng mặt cầu 12m, dài 216m, có xây dựng tường chắn, đường dẫn 2 đầu cầu và hệ thống chiếu sáng hiện đại. Công trình được giao cho Ban quản lý dự án giao thông 3 (Sở GT-VT Hà Nội) làm Chủ đầu tư với tổng mức đầu tư khoảng 160 tỷ đồng đạt chất lượng và tiến độ được giao nên đã giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông, bảo đảm ATGT trên địa bàn TP Hà Nội. Hình 1.2: Thi công hạng mục kết cấu thép cầu vượt nút giao Cổ Linh - đường dẫn cầu Vĩnh Tuy – Nguồn: Hà nội mới 5
Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công trình Xây dựng dân dụng Các yếu tố chủ quan Năng lực cán bộ và trình độ tổ chức quản lý Dự án của chủ đầu tư Nhà quản lý có trình độ quản lý, trình độ chuyên môn giỏi sẽ quản lý tốt hơn những nhà quản lý có trình độ chuyên môn, trình độ quản lý kém. Ý thức chấp hành pháp luật trong Quản lý Dự án thể hiện đạo đức của nhà quản lý. Chấp hành tốt pháp luật của nhà quản lý sẽ ảnh hưởng tích cực đến chất lượng, thời gian và chi phí của các công việc được thực hiện của dự án. Ngược lại, sự vi phạm pháp luật của nhà quản lý đều ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng đạt được của Dự án cũng như làm giảm chất lượng QLDA. Vì thế, có thể nói năng lực Quản lý Dự án của Chủ Đầu tư có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của Dự án và chất lượng QLDA. Như Ban QLDA Xây dựng Giao thông tỉnh Bắc Ninh là đơn vị được giao trách nhiệm làm chủ đầu tư các công trình giao thông từ nguồn vốn tập trung của tỉnh. Thực hiện đúng cam kết, Ban Quản lý Dự án Xây dựng Giao thông (Sở GTVT tỉnh) đẩy mạnh tinh thần trách nhiệm, tổ chức quản lý hiệu quả các công trình xây dựng giao thông trên địa bàn đạt chât lượng. Thống kê trong 5 năm trở lại đây, Ban Quản lý Dự án Xây dựng Giao thông (QLDAXDGT) tỉnh được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư hàng trăm công trình xây dựng giao thông trên địa bàn. Để bảo đảm chất lượng các công trình giao thông đáp ứng nhu cầu phát triển của tỉnh, Ban QLDAXDGT luôn bám sát và thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng đầu tư xây dựng, từ quy hoạch, khảo sát - thiết kế, xây dựng và thẩm định dự toán đến chất lượng thi công... theo đúng quy chuẩn đã được ban hành. Trong đó, Ban đặc biệt chú ý đến các khâu tư vấn thiết kế, đấu thầu và tư vấn giám sát, quản lý Dự án trong quá trình thi công và xác định yếu tố con người luôn mang tính chất quyết định trong công tác bảo đảm chất lượng công việc để các dự án xây dựng giao thông hoàn thành đúng thời hạn, phát huy hiệu quả và đạt chất lượng cao [3]. 6
Hình 1.3: Các nhà thầu thi công phần đế, móng cầu Phật Tích-Đại Đồng Thành. Một trong những Dự án mà Ban QLDA đang quản lý - Nguồn: Báo dân trí Cơ sở vật chất và trang thiết bị Các đơn vị quản lý chỉ thực hiện tốt công tác quản lý Dự án khi có đủ các cơ sở vật chất cần thiết vì quá trình quản lý dự án là một quá trình diễn ra trong một thời gian dài và đòi hỏi sử dụng nhiều đến các phương tiện vật chất, trang thiết bị…Cơ sở vật chất và trang thiết bị quản lý có ảnh hưởng nhiều đến năng suất lao động quản lý. Cơ sở vật chất và trang thiết bị quản lý càng hoàn thiện thì chất lượng quản lý càng được nâng cao. Năng lực vốn, thủ tục giải ngân của CĐT Thủ tục giải ngân các nguồn vốn đầu tư thường khá phức tạp đôi khi còn nhiều rườm rà. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới việc đảm bảo nguồn vốn đầu tư cho Dự án Đầu tư theo tiến độ và do đó làm kéo dài thời gian thực hiện dự án [4]. Đầu tư công sử dụng chủ yếu nguồn vốn ngân sách nhằm phục vụ mục tiêu phát triển. Vì vậy, yêu cầu cao nhất được đặt ra là phải sớm chuyển hóa nguồn vốn này thành những hạng mục công trình và đưa vào hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, việc giải ngân đến nay còn hạn chế, đòi hỏi nhận diện rõ nguyên nhân và khẩn trương tìm cách khắc phục. Chủ động vượt qua sức ỳ Hà Nội điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn; 7
Như một số Dự án trên một vài địa bàn điển hình: Dự án Cầu vượt nút giao An Dương - đường Thanh Niên (Hà Nội), là một trong những dự án đầu tư công được giải ngân kịp thời, góp phần bảo đảm tiến độ, phát huy hiệu quả chống ùn tắc giao thông [1]. Hình1.4: Cầu vượt nút giao An Dương - đường Thanh Niên (Hà Nội). Nguồn: Báo: Dân trí - Ảnh: Bá Hoạt Hay nhờ làm tốt công tác giải ngân nên rất nhiều Dự án trường học trong cả nước đã được đầu tư và xây mới điển hình là Dự án Trường THCS Võng Xuyên B - Võng Xuyên - huyện Phúc Thọ - Thành phố Hà Nội vừa được đầu tư và đưa vào sử dụng trong năm học 2018-2019 [4]. 8
Hình 1.5: Trường THCS Võng Xuyên B - Võng Xuyên - huyện Phúc Thọ - Thành phố Hà Nội. Nguồn: Báo: Dân trí - Ảnh: Bá Hoạt Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn tồn tại rất nhiều công trình có kết quả giải ngân thấp do rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến: Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính, ước thanh toán vốn đầu tư từ ngân sách 10 tháng năm 2018 là hơn 224.800 tỷ đồng, đạt 56,24% so với kế hoạch Quốc hội giao và đạt 57,82% so kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó: Vốn trong nước là hơn 205.651 tỷ đồng, đạt 61,61% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (vốn trái phiếu chính phủ (TPCP) là hơn 14.196 tỷ đồng; vốn Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) là hơn 6.233 tỷ đồng). Vốn ngoài nước là hơn 19.149 tỷ đồng; đạt 34,84% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Đây là kết quả thấp so với yêu cầu chung, nguyên nhân trước hết là do công tác giải phóng mặt bằng một số dự án lớn còn chậm, ảnh hưởng trực tiếp đến việc triển khai thi công [5]. Cùng với đó, quy định thời gian giải ngân vốn hằng năm được kéo dài sang tháng đầu của năm sau, các cá nhân liên quan để dành việc, đến cuối năm mới tập trung tăng tốc giải ngân. Trong khi khâu nghiệm thu khối lượng công việc, lập hồ sơ thanh toán gửi kho bạc của Chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án cũng còn nhiều thủ tục hành chính và phụ thuộc vào ý kiến chấp thuận của nhiều cấp quản lý chuyên ngành. 9
Ngoài ra, năng lực của một số nhà thầu chưa bảo đảm, tiến độ thi công chậm, từ đó làm giảm tốc độ giải ngân. Trên thực tế, khi triển khai dự án cũng thường nảy sinh việc điều chỉnh hạng mục, tổng mức đầu tư, hoặc điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công và dự toán. Những vấn đề đó lại cần thêm thời gian để đánh giá, thẩm định của nhiều cơ quan chức năng khác nhau, với nhiều quy định, thủ tục khác nhau. Như Dự án Xây tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi nối Cần Thơ, Kiên Giang khởi công tháng 6/2016 nằm trong quy hoạch Tuyến cao tốc Bắc – Nam phía tây đã thi công đạt 61% khối lượng hiện đang thiếu vốn, đứng trước nguy cơ đình trệ tiến độ. Nguồn vốn đối ứng từ ngân sách Nhà nước cấp cho Dự án vừa không đủ, vừa không kịp thời nên khi phê duyệt xong phương án đền bù lại không có tiền chi trả. Dự án khó hoàn thành vào tháng 3/2020 như Dự kiến [6]. Hình 1.6: Dự án xây tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi nối Cần Thơ, Kiên Giang. Nguồn :Báo Thời sự Các yếu tố khách quan Môi trường của dự án Ảnh hưởng của môi trường dự án đến chất lượng QLDA gồm các tác động về chính trị, pháp luật, kinh tế, xã hội, tự nhiên,…đến các hoạt động QLDA. Những tác động này có thể ảnh hưởng tốt hoặc xấu đến các hoạt động QLDA làm cho chất lượng của dự án bị ảnh hưởng. 10
Dự án ĐTXD nếu chịu sự ràng buộc của các quy định pháp luật về đầu tư, xây dựng và các quy định pháp luật khác có liên quan bắt buộc CĐT dự án phải tuân thủ. Dự án sẽ có thể đảm bảo thời gian thực hiện dự kiến, đảm bảo mức chi phí dự kiến nếu việc giải quyết các thủ tục pháp luật được thực hiện đúng quy định. Tuy nhiên, thực tế đã chỉ ra, việc tiến hành các thủ tục pháp lý liên quan đến dự án theo quy định pháp luật thường không đảm bảo đúng quy định đã ảnh hưởng làm kéo dài thời gian thực hiện dự án và làm tăng chi phí so với dự kiến. Quy mô và tính chất của dự án Quy mô của dự án được hiểu là độ lớn hoặc độ phức tạp của dự án. Dự án càng lớn hoặc dự án phức tạp sẽ đòi hỏi việc quản lý phức tạp hơn các dự án quy mô nhỏ hoặc các dự án thông thường. Đối với các dự án quy mô lớn, số lượng công việc phải thực hiện thường rất lớn, đòi hỏi quy mô và năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý lớn hơn rất nhiều, trong quá trình QLDA CĐT thường phải giải quyết rất nhiều mối quan hệ và xử lý rất nhiều tình huống nảy sinh so với dự án quy mô nhỏ, do đó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng đảm bảo chất lượng, thời gian và chi phí của các công việc hoàn thành. Tính chất của dự án cũng ảnh hưởng đến chất lượng QLDA. Dự án có tính chất khác nhau sẽ có sự thay đổi khác nhau nhất định trong QLDA. Chẳng hạn dự án sử dụng các nguồn vốn khác nhau thường khác nhau về khả năng giải ngân các nguồn vốn đầu tư làm ảnh hưởng ở mức độ khác nhau tới sự đảm bảo vốn theo tiến độ dự kiến, từ đó ảnh hưởng tới việc đảm bảo tiến độ thực hiện dự án; dự án được triển khai xây dựng ở những địa điểm có điều kiện địa hình, thời tiết, khí hậu khác nhau cũng ảnh hưởng khác nhau tới khả năng huy động nguồn nhân lực thực hiện dự án, khả năng cung cấp vật liệu xây dựng và thiết bị thi công của nhà thầu xây dựng… có thể làm chậm tiến độ thời gian thực hiện dự án do không lựa chọn được nhà thầu đúng kế hoạch;… Thực trạng công tác quản lý chất lượng các công trình dân dụng Quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng Chất lượng công trình xây dựng là vấn đề hết sức quan trọng, nó có tác động trực tiếp đến hiệu quả kinh tế, đời sống của con người và sự phát triển bền vững. Đặc biệt ở nước ta vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân chiếm tỷ trọng rất lớn 11
trong thu nhập quốc dân, cả nước là một công trình xây dựng. Vì vậy để tăng cường quản lý dự án, chất lượng công trình xây dựng, các cơ quan quản lý nhà nước ở Trung ương và địa phương đã: Ban hành các văn bản pháp quy như Luật, Nghị định, Thông tư, các tiêu chuẩn, quy phạm xây dựng nhằm tạo ra môi trường pháp lý cho việc tổ chức thực hiện quản lý chất lượng công trình xây dựng. Đề ra các chủ trương chính sách khuyến khích đầu tư thiết bị hiện đại, sản xuất vật liệu mới, nghiên cứu và ứng dụng thành tựu khoa học trong xây dựng, đào tạo cán bộ, công nhân nhằm nâng cao năng lực đáp ứng yêu cầu quản lý đầu tư xây dựng nói chung và quản lý chất lượng công trình xây dựng nói riêng. Tăng cường quản lý chất lượng thông qua các tổ chức chuyên lo về chất lượng tại các Hội đồng nghiệm thu các cấp, các cục giám định chất lượng, phòng giám định. Phải thấy rằng với những văn bản pháp quy, các chủ trương chính sách, biện pháp quản lý đó về cơ bản đã đủ điều kiện để tổ chức quản lý chất lượng công trình xây dựng. Chỉ cần các tổ chức từ cơ quan cấp trên chủ đầu tư, chủ đầu tư, ban quản lý, các nhà thầu (khảo sát, tư vấn lập dự án đầu tư, xây lắp) thực hiện đầy đủ các chức năng của mình một cách có trách nhiệm theo đúng trình tự quản lý, quy phạm nghiệm thu công trình xây dựng. Tuy nhiên trong quá trình áp dụng các văn bản pháp quy vào thực tế còn nhiều vấn đề cần thiết phải sửa đổi bổ sung nhằm tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng, đó là: - Những quy định về việc đảm bảo chất lượng công trình xây dựng trong Luật Đấu thầu còn thiếu cụ thể và chưa cân đối giữa yếu tố chất lượng và giá dự thầu. Đó là những quy định có liên quan đến đánh giá năng lực nhà thầu, quy định về chất lượng công trình hồ sơ mời thầu. Đặc biệt là quy định việc lựa chọn đơn vị trúng thầu chủ yếu lại căn cứ vào giá dự thầu thấp nhất mà chưa tính một cách đầy đủ đến yếu tố đảm bảo chất lượng đến hiệu quả đầu tư cả vòng đời dự án. 12