Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) - Chi nhánh Bình Dương

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

57
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu thực tiễn hoạt động quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD từ đó giải quyết vấn đề đặt ra là làm thế nào để thẩm định hồ sơ tín dụng dự án hiệu quả để mỗi quyết định cho vay dự án đầu tư sẽ là quyết định mang lại hiệu quả về mặt kinh tế cho ngân hàng và cũng giảm thiểu được rủi ro tín dụng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) - Chi nhánh Bình Dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ----o0o---- NGUYỄN VÕ MINH DUYÊN QUẢN TRỊ RỦI RO CHO VAY DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN (AGRIBANK)-CHI NHÁNH BÌNH DƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số : 60340102 GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ TẤN PHƯỚC Tp.Hồ Chí Minh, tháng 12 Năm 2014
CÔNG TRÌNH ĐƯ ỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : Tiến Sĩ Lê Tấn Phước Luận văn Thạc sĩ đư ợc bảo vệ tại Trường Đại Học Công nghệ TP. HCM ngày 08 tháng 02 năm 2015 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 TS.Lưu Thanh Tâm Chủ tịch 2 TS.Nguyễn Ngọc Dương Phản biện 1 3 TS.Phan Thị Minh Châu Phản biện 2 4 GS.TS Hồ Đức Hùng Ủy viên 5 TS.Phan Mỹ hạnh Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã đư ợc sửa chữa (nếu có). Chủ tịch hội đồng đánh giá LV
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày..… tháng….. năm 2015 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Nguyễn Võ Minh Duyên Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 08-08-1976 Nơi sinh: TP.Đà Nẵng Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh MSHV: 1341820014 I- Tên đề tài: QUẢN TRỊ RỦI RO CHO VAY DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN (AGRIBANK) - CHI NHÁNH BÌNH DƯƠNG II- Nhiệm vụ và nội dung: 1. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu thực tiễn hoạt động quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD từ đó giải quyết vấn đề đặt ra là làm thế nào để thẩm định hồ sơ tín dụng dự án hiệu quả để mỗi quyết định cho vay dự án đầu tư sẽ là quyết định mang lại hiệu quả về mặt kinh tế cho ngân hàng và cũng giảm thiểu được rủi ro tín dụng. 2. Nghiên cứu quy trình tín dụng Agribank-CNBD và các ngân hàng thương mại từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm giúp hạn chế phần nào RRTD. 3. Dựa trên những phân tích thực trạng quá trình quản trị RRTD tại Agribank-CNBD dẫn đến xây dựng các định hướng và đưa ra những giải pháp nhằm giảm thiểu RRTD nói chung và trong hoạt động cho vay dự án đầu tư nói tiêng. III- Ngày giao nhiệm vụ: 31/07/2014 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 15/01/2015 V- Cán bộ hướng dẫn: Tiến Sĩ Lê Tấn Phước CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký)
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi ,các kết quả nghiên cứu có tính độc lập riêng , không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn bộ nội dung này bất kỳ ở đâu ; các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn được chú thích nguồn gốc rõ ràng , minh bạch. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi. TP.HCM, ngày ….. tháng …… năm 2015 Học viên thực hiện luận văn Nguyễn Võ Minh Duyên
ii LỜI CẢM ƠN Tôi muốn tỏ lòng biết ơn sâu sắc của tôi đến tất cả những người đã ủng hộ tôi trong suốt thời gian theo học chương trình thạc sĩ cũng như thời gian hòan thành luận văn với lời cảm ơn đặc biệt đến: Tiến sĩ Lê Tấn Phước người thầy, người hướng dẫn tận tình giúp tôi hoàn thành luận văn này. Các thầy cô khoa sau đại học Trường Đại Học Công Nghệ TP.HCM đã giúp tôi rất nhiều trong thời gian học tập cũng như vi ết luận văn. Các bạn học lớp cao học 13SQT11 đã hổ trợ nhiệt tình trong học tập cũng như trao đổi kinh nghiệm thực tiễn. Các anh chị tại phòng tín dụng Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triễn Nông Thôn (Agribank)-Chi Nhánh Bình Dương . Một lần nữa, xin gữi lời cảm ơn chân thành sâu sắc! Tác giả luận văn (Ký và ghi rõ họ tên) Nguyễn Võ Minh Duyên
iii TÓM TẮT Đứng trước những cơ hội và thách thức trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, đòi hỏi các ngân hàng thương mại phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ tín dụng cung ứng cho khách hàng nhưng đồng thời phải làm giảm thiểu rủi ro đến mức tối đa. Thời gian qua rủi ro tín dụng, nợ xấu tại các ngân hàng thương mại chưa được kiểm soát một cách có hiệu quả và đang có xu hướng gia tăng mạnh, lợi nhuận tăng trưởng qua các năm xuất phát chủ yếu từ hoạt động tín dụng và chiếm một phần không nhỏ là cho vay dự án đầu tư. Do đó yêu cầu cấp bách đặt ra là rủi ro tín dụng phải được quản lý, kiểm soát một cách hiệu quả, đảm bảo tín dụng hoạt động trong phạm vi rủi ro chấp nhận được, tăng thêm lợi nhuận trong kinh doanh ngân hàng. Góp phần nâng cao uy tín và tạo ra lợi thế cạnh tranh so với các ngân hàng khác trong tỉnh. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để thẩm định hồ sơ tín dụng dự án hiệu quả để mỗi quyết định cho vay dự án đầu tư sẽ là quyết định mang lại hiệu quả về mặt kinh tế cho ngân hàng và cũng giảm thiểu được rủi ro tín dụng. Đây là một thách thức không nhỏ của Ngân hàng Agribank-CNBD. Với mục tiêu như trên tác giả đã đi sâu nghiên cứu thực tiễn dựa trên những cơ sở lý luận từ đó đưa ra những tồn đọng còn vướng mắc trong quy trình tín dụng tại Agribank-CNBD cũng như ki ến nghị những giải pháp phù hợp.
iv ABSTRACT Facing the opportunities and challenges in the process of international economic integration, which requires commercial banks to constantly improve the credit quality of service provided to customers but also to reduce the risk. The last time credit risks, bad debts in the commercial banks are not controlled effectively and tends to rise sharply, profitable growths through the year comes mainly from credit operations and occupies a small part is lending projects. Therefore urgently request that the credit risk must be managed and controlled effectively, credit guarantee activities within acceptable risk and increase profits in the the commercial banks. Contributing to enhance the reputation and create a competitive advantage compared to other banks in the province. The question is how to appraise credit profile for each project efficiently lending decisions of investment projects will be decided to bring economic efficiency for the bank and also minimize the risk credit risk. This is a big challenge of Agribank-CNBD With the aim of such authors research based on a theoretical basis from which to make outstanding problems remain in the credit process at Agribank- CNBD and propose appropriate solutions. .
v MỤC LỤC Lời cam đoan:......................................................................................................................i Lời cảm ơn: ........................................................................................................................ii Tóm tắt: .............................................................................................................................iii Abstract: .............................................................................................................................iv Mục lục: ..............................................................................................................................v Danh mục các từ viết tắt: .................................................................................................viii Danh mục các bảng: ..........................................................................................................ix Danh mục các hình: ............................................................................................................x LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................1 CHƯƠNG 1 : .............................................................................................................4 TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY DỰ ÁN ĐẦU TƯ CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.............................................................................................................................4 1.1 Tổng quan về dự án đầu tư :..................................................................................4 1.1.1 Khái niệm dự án đầu tư :...................................................................................4 1.1.2 Đặc điểm dự án đầu tư : .....................................................................................4 1.1.3 Các giai đoạn của dự án đầu tư : ........................................................................5 1.1.4 Phân loại dự án đầu tư :......................................................................................6 1.2 Các loại rủi ro cho vay dự án đầu tư : ...................................................................7 1.2.2 Rủi ro tín dụng : .................................................................................................8 1.2.3 Rủi ro lãi suất : ...................................................................................................9 1.2.4 Rủi ro tỷ giá : .....................................................................................................9 1.3 Rủi ro tín dụng : ....................................................................................................9 1.3.1 Khái niệm rủi ro tín dụng :.................................................................................9 1.3.2 Các loại rủi ro tín dụng : ..................................................................................10 1.3.3 Nguyên nhân rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư : ..............................11 1.4 Quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư : .........................................13 1.4.1 Khái niệm quản trị rủi ro tín dụng : .................................................................13 1.4.2 Quy trình quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư :.......................14
vi 1.5 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư của một số ngân hàng thương mại tại Việt nam và bài học kinh nghiệm cho Agribank-CNBD : ...................................................................................................................................20 1.5.1 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư của một số ngân hàng thương mại :.............................................................................................20 1.5.2 Bài học kinh nghiệm cho AGRIBANK : ........................................................22 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1........................................................................................23 CHƯƠNG 2 ..............................................................................................................24 THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI AGRIBANK-CNBD .........................................................................24 2.1 Tổng quan quá trình phát triển AGRIBANK-CNBD : .......................................24 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển......................................................................24 2.1.2 Tình hình hoạt động của Agribank-CNBD :...................................................30 2.2 Hành lang pháp lý về quản trị rủi ro tín dụng tại Việt Nam : ............................31 2.2.1 Giai đoạn trước năm 2013 :............................................................................31 2.2.2 Giai đoạn từ đầu năm 2013 đến nay : ............................................................34 2.3 Thực trạng công tác quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD: ...............................................................................................37 2.3.1 Quy trình quản trị RRTD trong cho vay DAĐT tại Agribank-CNBD : .........37 2.3.2 Phân tích thực trạng rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD : ...................................................................................................48 2.3.3 Đánh giá hoạt động quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD :......................................................................................................55 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2........................................................................................65 CHƯƠNG 3 : ............................................................................................................66 GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI AGRIBANK-CNBD.............66 3.1 Định hướng phát triển của Agribank-CNBD trong thời gian tới : ......................66 3.1.1 Định hướng chung : ........................................................................................66
vii 3.1.2 Định hướng về công tác quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD :................................................................................................67 3.2 Các giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện công các quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD : .............................................................68 3.2.1 Nhóm giải pháp hoàn thiện quy trình tín dụng về cho vay dự án đầu tư : .....68 3.2.2 Nhóm giải pháp về dấu hiệu cảnh báo trong hoạt động quản trị rủi ro tín dụng cho vay dự án đầu tư :...............................................................................................74 3.2.3 Nhóm giải pháp quản lý nợ có vấn đề : ...........................................................75 3.2.4 Phát triển công nghệ thông tin ứng dụng trong quản trị rủi ro tín dụng ngân hàng :.........................................................................................................................78 3.2.5 Triển khai hình thức đồng tài trợ :..................................................................80 3.3 Một số kiến nghị : .............................................................................................80 3.3.1 Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước : .......................................................80 3.3.2 Kiến nghị đối với Chính phủ, các Bộ ngành có liên quan : ............................81 3.3.3 Kiến nghị đối với doanh nghiệp có dự án đầu tư :..........................................82 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3..........................................................................................83 KẾT LUẬN ...............................................................................................................84
viii DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT BCTC Báo cáo tài chính CBKD Cán bộ kinh doanh CIC Trung tâm thông tin ứng dụng DAĐT Dự án đầu tư DNL&ĐTCT Doanh nghiệp lớn và định chế tài chính AGRIBANK-CNBD Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triễn Nông Thôn (Agribank) - Chi Nhánh Bình Dương NHTM Ngân hàng thương mại QLRR Quản lý rủi ro RRTD Rủi ro tín dụng SME Doanh nghiệp vừa và nhỏ TCTD Tổ chức tín dụng TSĐB Tài sản đảm bảo UBTD Uỷ ban tín dụng
ix DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 – Một số chỉ tiêu hoạt động của Agribank-CNBD: …………..…….….30 Bảng 2.2 – Phân loại xếp hạng và nợ theo điểm tín dụng: ………….…………….43 Bảng 2.3 – Cơ cấu dư nợ tín dụng theo thời hạn vay: …..………………………...50 Bảng 2.4 – Nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu tại Agribank-CNBD: …………………………52 Bảng 2.5 – Tỷ lệ nợ xấu cho vay DAĐT phân theo ngành kinh tế tại Agribank-CNBD: …….……………………………………………....53 Bảng 2.6 – Quỹ dự phòng rủi ro tín dụng tại Agribank-CNBD: ……..…………..54
x DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1.1 – Cấu trúc rủi ro tín dụng: ….………………………………………….10 Biểu đồ 1.2 – Quy trình quản trị rủi ro tín dụng: ….……………………….……….14 Biểu đồ 1.3 – Biểu đồ xử lý nợ có vấn đề đối với rủi ro giao dịch: ……….………19 Biểu đồ 2.1 – Mô hình tổ chức,bộ máy quản trị điều hành Agribank-NBD ……...28 Bỉểu đồ 2.2 – Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy tín dụng tại trung tâm điều hành: …...29 Biểu đồ 2.3 – Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý tín dụng tại các chi nhánh Agribank- CNBD:……………..………………………..………....… ......................................29 Biểu đồ 2.4 – Quy trình cấp tín dụng chung tại Agribank-CNBD: ..…………….38 Biểu đồ 2.5 – Tăng trưởng tín dụng từ năm 2010 đến năm 2013: ……………..….49 Biểu đồ 2.6 – Cơ cấu tín dụng theo thời hạn cho vay Agribank-CNBD: …..……..51 Biểu đồ 2.7 – Dư nợ và tỷ lệ nợ xấu cho vay DAĐT: ……..…………….………..53
1 LỜI MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài: Theo Luật các Tổ chức tín dụng 2010,”Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận”.Các hoạt động ngân hàng bao gồm nhận tiền gửi, cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản.Trong đó hoạt động cấp tín dụng là nghiệp vụ chủ yếu của hệ thống ngân hàng Việt Nam mang lại phần lớn thu nhập cho ngân hàng, tuy nhiên lại chứa rất nhiều rủi ro. Rủi ro trong hoạt động tín dụng không chỉ tác động tới bản thân ngân hàng thương mại mà còn tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Đứng trước những cơ hội và thách thức trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, đòi hỏi các ngân hàng thương mại phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ tín dụng cung ứng cho khách hàng nhưng đồng thời phải làm giảm thiểu rủi ro đến mức tối đa. Thời gian qua cũng cho thấy rủi ro tín dụng của các ngân hàng thương mại chưa được kiểm soát một cách có hiệu quả và đang có xu hướng gia tăng, ngân hàng Agribank-CNBD cũng không ngo ại lệ khi lợi nhuận tăng trưởng qua các năm xuất phát chủ yếu từ hoạt động tín dụng và chiếm một phần không nhỏ là cho vay dự án đầu tư. Chính vì vậy, yêu cầu cấp bách đặt ra là rủi ro tín dụng phải được quản lý, kiểm soát một cách hiệu quả, đảm bảo tín dụng hoạt động trong phạm vi rủi ro chấp nhận được, tăng thêm lợi nhuận trong kinh doanh ngân hàng. Góp phần nâng cao uy tín và tạo ra lợi thế cạnh tranh so với các ngân hàng khác trong tỉnh. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để thẩm định hồ sơ tín dụng dự án hiệu quả để mỗi quyết định cho vay dự án đầu tư sẽ là quyết định mang lại hiệu quả về mặt kinh tế cho ngân hàng và cũng giảm thiểu được rủi ro tín dụng. Đây là một thách thức không nhỏ của Ngân hàng Agribank-CNBD. Chính vì vậy tôi chọn đề tài “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn (Agribank)-Chi Nhánh Bình Dương ” làm đề tài nghiên cứu nhằm đưa ra một số giải pháp để giải quyết một phần thách thức đó.
2 2.Mục tiêu nghiên cứu : Nghiên cứu các loại rủi ro cho vay dự án đầu tư trong đó chủ yếu tập trung phân tích rủi ro tín dụng, quản trị rủi ro tín dụng cho vay dự án đầu tư tại các NHTM. Đi sâu phân tích thực trạng quản trị rủi ro trong cho vay dự án đầu tư tại Ngân hàng Agribank_CNB , đưa ra những nhận định về hạn chế trong cho vay dự án đầu tư. Trên cơ sở lý luận và thực trạng công tác quản trị RRTD trong cho vay dự án đầu tư tại Ngân hàng Agribank_CNB, từ đó đề xuất giải pháp góp phần nâng cao quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank_CNB. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu : Đối tượng nghiên cứu : hoạt động quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Ngân hàng Agribank-CNBD. Phạm vi nghiên cứu : Nghiên cứu hoạt động thực tiễn quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD , Số liệu thực hiện trong phạm vi 4 năm từ 2010 đến 2013 . Từ đó đưa ra các giải pháp góp phần thực hiện quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD. 4. Phương pháp nghiên cứu : Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu mô tả,thống kê, tổng hợp, phân tích gồm phương pháp nghiên cứu định tính và phương pháp nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu định tính là mô tả thống kê thực trạng quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD. Nghiên cứu định lượng thể hiện qua tính toán các chỉ tiêu đo lường, đánh giá kết quả thực tiễn hoạt động quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD.
3 Đề tài sử dụng nguồn số liệu thứ cấp qua tập hợp các báo cáo tài chính,báo cáo nội bộ từ năm 2010 – 2013 của Agribank-CNBD để đưa ra nhận xét ,kết luận khoa học về nội dung cần nghiên cứu. 5.Ý nghĩa khoa h ọc,thực tiễn của đề tài: Ý nghĩa khoa h ọc : Đề tài đưa ra những lý luận cơ bản về dự án đầu tư, các loại rủi ro trong cho vay dự án dầu tư, quản trị rủi ro tín dụng, quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Ngân hàng thương mại. Ý nghĩa thực tiễn : Kết quả phân tích thực trạng quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD , sẽ góp phần hoàn thiện và nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD. 6.Kết cấu luận văn : Ngoài phần mục lục , mở đầu ,kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn được chia làm 3 chương cụ thể : Chương 1 : Tổng quan về dự án đầu tư và quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư của các ngân hàng thương mại. Chương 2 : Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD. Chương 3 : Giải pháp góp phần hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng trong cho vay dự án đầu tư tại Agribank-CNBD.
4 CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY DỰ ÁN ĐẦU TƯ CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Tổng quan về dự án đầu tư : 1.1.1 Khái niệm dự án đầu tư : “DAĐT là một tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những đối tượng nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về số lượng, cải tiến hoặc nâng cao chất lượng của một số sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó trong một thời gian xác định” (2,tr 10). Như vậy, DAĐT không phải là một ý định hay phác thảo sơ bộ mà là một đề xuất có tính cụ thể và mục tiêu rõ ràng nhằm biến các cơ hội đầu tư thành những quyết định cụ thể. 1.1.2 Đặc điểm dự á n đầu tư : Từ khái niệm nêu trên đã phần nào thể hiện đựơc các đặc điểm chính yếu của một DAĐT. Theo đó ,một dự án cần có năm đặc điểm sau : -Dự án là sản phẩm duy nhất : Khác với quá trình sản xuất liên tục và gián đoạn, kết quả của dự án không phải là sản phẩm sản xuất hàng loạt mà có tính khác biệt cao. -Thời gian hoàn thành dự án có giới hạn : bất kỳ dự án nào cũng ph ải được hoàn thành trong một thời hạn nhất định, gọi là thời hạn đầu tư. Thời hạn này do chủ đầu tư kiến nghị và được xét duyệt về mọi tính toán trong dự án phải phù hợp với thời hạn đầu tư. -Dự án nhằm để thực hiện các công việc đã được hoạch định: Tất cả các dự án đều phải có kết quả được xác định rõ. Mỗi dự án bao gồm tập hợp nhiều nhiệm vụ cần được thực hiện, kết quả của các nhiệm vụ này sẽ tạo nên kết quả chung của dự án. -Quá trình thực hiện dự án đòi hỏi phải có sự hợp tác đa ngành,đa lĩnh vực : dự án nào cũng có sự tham gia hữu quan của nhiều bên như chủ đầu tư, các nhà tư vấn ,nhà thầu, người hưởng thụ dự án, cơ quan quản lý nhà nước… tuỳ theo tính
5 chất dự án và yêu cầu của chủ đầu tư mà sự tham gia của các thành phần trên cũng khác nhau. Để thực hiện thành công mục tiêu dự án ,đòi hỏi các bộ phận này phải duy trì mối quan hệ thường xuyên với nhau để phối hợp giải quyết công việc. -Dự án thường diễn ra trong môi trường động,phức tạp và luôn có thể xảy ra sự xung đột và độ rủi ro cao : quan hệ giữa các dự án là quan hệ chia nhau cùng một nguồn lực khan hiếm của tổ chức. Dự án luôn chịu sự giới hạn về các nguồn lực : vốn, vật tư,lao động để thực hiện trong một thời gian nhất định. Bên cạnh đó,thời gian đầu tư và vận hành kéo dài nên các DAĐT phát triển thường có độ rủi ro cao. 1.1.3 Các giai đoạn của dự án đầu tư : Các giai đoạn của dự án đầu tư là những bước công việc mà một dự án phải trải qua, gồm ba giai đoạn như sau : 1.1.3.1 Giai đoạn chuẩn bị đầu tư: -Giai đoạn chuẩn bị đầu tư là giai đoạn đầu tiên của công tác quản lý DAĐT. Đây là công việc hết sức phức tạp , mang tính tổng hợp cao, đòi hỏi nhiều kiến thức sâu rộng trên lĩnh vực tổ chức – kinh tế - kỹ thuật. Vì vậy , khi lập DAĐT đòi h ỏi phải có nhiều chuyên gia am hiểu từng lĩnh vực cụ thể, có thể có sự giúp đỡ và tư vấn của các cơ quan chuyên môn về dịch vụ đầu tư. Quá trình so ạn thảo DAĐT bao gồm ba hoạt động sau : -Nghiên cứu cơ hội đầu tư : Đây là hoạt động đầu tiên trong việc hình thành ý tưởng về một DAĐT. Mục đích của giai đoạn này là để trả lời câu hỏi có hay không có cơ hội đầu tư. Các căn cứ để phát hiện cơ hội đầu tư gồm : *Chiến lược phát triển kinh tế văn hoá xã hội của cả nước, của từng vùng lãnh thổ,hoặc chiến lược phát triển sản xuất kinh doanh,dịch vụ của ngành,của cơ sở. *Nhu cầu thị trường trong và ngoài nước đối với sản phẩm, dịch vụ. *Hiện trạng sản xuất và cung ứng sản phẩm , dịch vụ đó trên thị trường trong và ngoài nước. *Tiềm năng sẵn có cần và có thể khai thác để thực hiện dự án. *Những kết quả và hiệu quả sẽ đạt được nếu thực hiện đầu tư. -Nghiên cứu tiền khả thi : Đây là nỗ lực đầu tiên nhằm đánh giá triển vọng chung của dự án.Một số vấn đề cần phải được làm rõ gồm:
6 *Liệu dự án có khả thi về mặt tài chính và kinh tế trong suốt tuổi thọ của dự án hay không. *Xác định biến chủ yếu ảnh hưởng đến dự án như giá thành sản phẩm, chi phí nguyên vật liệu, tỷ giá… *Làm thế nào để giảm bớt rủi ro cho dự án. -Nghiên cứu tính khả thi : nhằm để xem xét liệu dự án có triển vọng đáp ứng được các tiêu chuẩn về tài chính, kinh tế và xã hội mà chủ đầu tư và chính quyền đã đưa ra cho các khoản đầu tư hay không. 1.1.3.2 Giai đoạn thực hiện đầu tư:  Giai đoạn này gồm hai hoạt động chính : -Xây dựng cơ bản : *Thiết kế chi tiết : hoạt động này nhằm để tăng độ chính xác của mọi dữ kiện đã đư ợc sử dụng trong các phần phân tích trước đó để sao cho kế hoạch thực hiện dự án chính thức có thể được xây dựng. *Thực hiện dự án: hoạt động này bao gồm các công việc như điều phối và phân bố nguồn lực để thực hiện dự án ,thành lập nhóm thực hiện dự án bao gồm các nhà chuyên môn và kỹ thuật gia để tiến hành điều phối các chuyên gia tư vấn, các nhà thầu , nhà cung cấp vật tư thiết bị…,lập thời gian biểu thực hiện dự án,xây dựng cơ chế kiểm tra giám sát và báo cáo, thương lượng ký kết hợp đồng kinh tế, xây dựng-lắp đặt và tuyển chọn lao động và nghiệm thu, bàn giao công trình.  Đưa dự án vào hoạt động : *Đây là khoảng thời gian mà dự án được đưa vào khai thác có tính đến lãi lỗ, là giai đoạn mà chủ đầu tư hy vọng nhất vì đây là giai đoạn phát huy hiệu quả tài sản mà họ đã đ ầu tư trước đó. 1.1.3.3 Giai đoạn kết thúc đầu tư : -Giai đoạn này gồm hoạt động đánh giá dự án sau hoạt động và thanh lý dự án. Đây là giai đoạn ghi nhận những giá tị thanh lý tài sản ở năm cuối cùng trong vòng đời dự án và là điểm khởi đầu cho một chu trình dự án mới. 1.1.4 Phân loại dự án đầu tư : Có nhiều tiêu thức để phân loại dự án , cụ thể như sau :
7 1.1.4.1 Căn cứ vào quy mô dự án : Doanh nghiệp có thể phân loại các DAĐT căn cứ vào quy mô dự án , dựa trên các tiêu thức sau : - Những dự án kéo theo nhiều dự án nhỏ. - Vốn đầu tư ban đầu đưa vào dự án không vượt quá một mức ấn định nào đó. - Tầm quan trọng của dự án. 1.1.4.2 Căn cứ vào mối quan hệ giữa các hoạt động đầu tư : -Dự án độc lập với nhau : Là những dự án có thể tiến hành đồng thời hay nói cách khác, đây là những dự án không cùng mục tiêu, việc ra quyết định lựa chọn dự án này không ảnh hưởng đến việc lựa chọn những dự án còn lại. -Dự án thay thế nhau ( loại trừ): là những dự án không thể tiến hành đồng thời hay nói cách khác, đó là những dự án có cùng mục tiêu nhưng cách thức thực hiện khác nhau.Nếu hai dự án là loại trừ nhau thì khi quyết định thực hiện dự án này sẽ loại bỏ việc thực hiện dự án kia -Dự án bổ sung( phụ thuộc) : các dự án phụ thuộc nhau chỉ có thể thực hiện cùng lúc với nhau. 1.1.4.3 Căn cứ theo nguồn vốn đầu tư : - Dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước - Dự án sử dụng vốn tín dụng do nhà nước bảo lãnh,vốn đầu tư phát trỉển của nhà nước. - Dự án sử dụng vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp. - Dự án sử dụng vốn khác,bao gồm cả vốn tư nhân hoặc sử dụng hỗn hợp nhiều nguồn vốn từ nhiều thành phần khác nhau. 1.2 Các loại rủi ro cho vay dự án đầu tư : Đối với hoạt động cho vay DAĐT ngân hàng có nguy cơ đối mặt với những loại rủi rosau đây: 1.2.1 Rủi ro thanh khoản : Rủi ro thanh khoản là loại rủi ro rất đặc trưng của NHTM. Đây là lọai rủi ro xảy ra khi ngân hàng không đảm bảo được khoản tiền thanh toán hay đáp ứng nhu