Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Cho vay đối với hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:105

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài nhằm phát triển hoạt động tín dụng đối với hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn tại ngân hàng chính sách huyện Phú Vang. Từ đó góp phần hỗ trợ cho các gia đình cần vốn sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế, tăng thu nhập và cải thiện đời sống.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Cho vay đối với hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHAN THỊ DIỆU OANH CHO VAY ĐỐI VỚI Đ SẢN XUẤ PHÚ VANG, THIÊN U LUẬN VĂN THẠC SĨ T CH NH N NH N Chuyên ngành: T c n – N n n Mã số: 60 34 02 01 NGƢỜI ƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS ĐỖ VĂN T ÀN T T I N U - NĂM 2016
LỜI C M ĐO N Tô x n cam đoan đề t “ C o vay đối với hộ a đìn sản xuất kinh doan vùn k ó k ăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang, Tỉnh Thừa Thiên Huế” l kết quả của quá trình nghiên cứu và học tập của tôi, những số liệu tron đề t được thu thập từ thực tế có nguồn gốc rõ r n , đán tin cậy, được xử lý trung thực và khách quan. Ngày 05 tháng 12 năm 2016 Học viên Phan Thị Diệu Oanh
Lôøi Caûm Ôn Để thực hiện và hoàn thành xong đề tài nghiên cứu này, tôi đã nhận được nhiều sự quan tâm giúp đỡ và hướng dẫn tận tình của các cơ quan, cấp lãnh đạo và cá nhân. Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn và kính trọng đến tất cả tập thể và cá nhân đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin gởi lời cám ơn chân thành đến PGS.Ts Đỗ Văn Thành đã giúp đỡ, hướng dẫn tận tình trong suốt thời gian nghiên cứu làm luận văn. Qua đây tôi cũng xin gởi lời cám ơn đến Ban lãnh đạo ngân hàng chính sách xã hội huyện Phú Vang, các anh chị tại phòng Kế hoạch-nghiệp vụ đã giúp đỡ tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian nghiên cứu, thu thập số liệu để hoàn thành luận văn. Một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn! Học viên Phan Thị Diệu Oanh
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lờ cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng biểu Danh mục các sơ đồ PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 1 1. Về tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu l ên quan đến đề tài ................................................................... 2 3. Mục đ c v n ệm vụ nghiên cứu ............................................................................... 3 4. Đố tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 3 5. P ươn p áp n ên cứu.............................................................................................. 4 6. Đón óp k oa ọc mới của luận văn .......................................................................... 4 7. Giá trị của luận văn ...................................................................................................... 4 8. Kết cấu của luận văn .................................................................................................... 5 Chƣơng 1 TỔNG QUAN VỀ CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ GIA ĐÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH VÙNG KHÓ KHĂN TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI .................. 6 1.1.Tổng quan về tín dụng ngân hàng ...................................................................... 6 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng ..................................................................... 6 1.1.2. Đặc đ ểm của tín dụng ngân hàng ................................................................ 7 1.2. Cho vay tại ngân hàng chính sách xã hội ........................................................... 8 1.2.1. Khái quát chung về ngân hàng chính sách xã hội .......................................... 8 1.2.1.1. Khái niệm ngân hàng chính sách xã hội ..................................................... 8 1.2.1.2. Mục tiêu ngân hàng chính sách xã hội ....................................................... 9 1.2.1.3. Vai trò ngân hàng chính sách xã hội ........................................................ 10 1.2.1.4. Mô hình tổ chức quản lý tại ngân hàng chính sách xã hội ....................... 11 1.3. Hoạt độn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tại ngân hàng chính sách xã hội.................................................................................. 13
1.3.1. Khái niệm v đặc đ ểm hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn ...... 13 1.3.1.1. Khái niệm hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn .................... 13 1.3.1.2. Đặc đ ểm hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn...................... 14 1.3.2. Nội dung quản lý hoạt độn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất kinh doan vùn k ó k ăn tại ngân hàng chính sách xã hội .......................................... 16 1.3.2.1. Cơ sở pháp lý của hoạt độn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất kinh doan vùn k ó k ăn ............................................................................................ 16 1.3.2.2. C ươn trìn c o vay ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn .. 17 1.3.2.3. Quản lý nợ vay ......................................................................................... 20 1.3.2.4. Rủi ro tín dụng và xử lý nợ rủi ro ............................................................. 22 1.3.3. Chỉ t êu đán á kết quả và hiệu quả hoạt độn c o vay đối với hộ gia đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn ............................................................. 23 1.3.3.1. Các chỉ t êu định tính................................................................................ 23 1.3.3.2. Các chỉ t êu địn lượng ............................................................................ 24 1.4. Nhân tố ản ướn đến kết quả và hiệu quả hoạt độn c o vay đối với hộ gia đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn ............................................................... 27 1.4.1. Về phía Ngân hàng .................................................................................... 27 1.4.2. Về phía khách hàng ................................................................................... 29 1.4.3. Nhân tố khác ............................................................................................. 30 1.5. Hoạt động tín dụn c o vay ưu đã của một số NHCSXH Huyện trên địa bàn Tỉnh và bài học kinh nghiệm cho NHCSXH Huyện Phú Vang ................................ 32 1.5.1. Hoạt động tín dụn c o vay ưu đã của một số NHCSXH Huyện trên địa bàn..................................................................................................................... 32 1.5.2. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phú Vang .... 34 TÓM TẮT CHƢƠNG I.......................................................................................................... 36 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ GIA ĐÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH VÙNG KHÓ KHĂN TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN PHÚ VANG GIAI ĐOẠN 2013-2015 ......................................................... 37 2.1.Tổng quan về Ngân hàng Chính sách xã hội Huyện Phú Vang .......................... 37 2.1.1. Sơ lược về sự ra đời và phát triển Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phú Vang .................................................................................................................. 37
2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phú Vang ....................... 38 2.1.3. Chức năn v n ệm vụ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phú Vang ...... 41 2.1.3.1. Chức năn của Ngân hàng CSXH huyện Phú Vang ................................ 41 2.1.3.2. Nhiệm vụ của Phòng giao dịch NHCSXH huyện Phú Vang .................. 42 2.2. Đặc đ ểm tình hình tại Huyện Phú Vang ......................................................... 43 2.2.1. Đặc đ ểm đ ều kiện tự nhiên ...................................................................... 43 2.2.2. Đặc đ ểm kinh tế - xã hội ........................................................................... 44 2.3. Thực trạng hoạt độn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất kinh doanh vùng k ó k ăn tại ngân hàng chính sách xã hội Huyện P ú Van a đoạn 2013-2015 .... 47 2.3.1. Thực trạng cho vay tại ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang giai đoạn 2013-2015.................................................................................................. 47 2.3.1.1. Tình hình nguồn vốn tại ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Van a đoạn 2013-2015 .................................................................................... 47 2.3.1.2. Tình hình cho vay ..................................................................................... 49 2.3.1.3. Tình hình ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội ................................ 51 2.3.2. Thực trạn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tại ngân hàng chính sách xã hội Huyện P ú Van a đoạn 2013-2015 ................ 54 2.3.2.1. Tình hình cho vay ..................................................................................... 54 2.3.2.2. Thực trạng chính sách cho vay hộ a đìn sản xuất kinh doanh vùng k ó k ăn tại NHCSXH Huyện Phú Vang ............................................................. 56 2.3.3. Đán á về hoạt độn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất kinh doanh vùng k ó k ăn tại Ngân hàng Chính sách xã hội Huyện Phú Vang ................................... 59 2.3.3.1. Kết quả đạt được....................................................................................... 59 2.3.3.2. Hạn chế ..................................................................................................... 62 2.3.3.3. Nguyên nhân hạn chế ............................................................................... 64 TÓM TẮT CHƢƠNG II ........................................................................................................ 66 Chƣơng 3 ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ GIA ĐÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH VÙNG KHÓ KHĂN TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI HUYỆN PHÚ VANG....................................... 67 3.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hộ đến năm 2020 của Huyện Phú Vang và địn ướng hoạt độn c o vay ưu đã tại Ngân hàng Chính sách xã hộ đến năm 2020 .................................................................................................................... 67
3.1.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hộ đến năm 2020 của Huyện Phú Vang[16]............................................................................................................ 67 3.1.1.1. Mục tiêu tổng quát .................................................................................... 67 3.1.1.2. Mục tiêu cụ thể ......................................................................................... 67 3.1.2. Địn ướng hoạt động c o vay ưu đã tại Ngân hàng Chính sách xã hộ đến năm 2020[15] ..................................................................................................... 68 3.1.3. Địn ướng về hoạt động cho vay hộ a đìn sản xuất kinh doanh vùng k ó k ăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang ................................. 71 3.2. Giải pháp phát triển hoạt độn c o vay đối với hộ gia đìn sản xuất kinh doanh vùn k ó k ăn tại Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phú Vang ............................... 72 3.2.1. Thực hiện đún các quy định, quy trình cho vay ......................................... 72 3.2.2. Tăn trưởng nguồn vốn, đảm bảo cung cấp đủ vốn cho hộ a đìn tại vùng k ó k ăn ............................................................................................................ 74 3.2.3. Tăn cường công tác kiểm tra giám sát ...................................................... 75 3.2.4. Có sự phối hợp chặt chẽ giữa các N n , Đo n t ể, Chính quyền với NHCSXH........................................................................................................... 77 3.2.5. Đổi mới và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ........................................ 79 3.2.6. Tập huấn kỹ thuật khuyến nông và tính hiệu quả kinh tế cho các hộ gia đìn tại vùn k ó k ăn ....................................................................................... 81 3.3. Kiến nghị....................................................................................................... 81 3.3.1. Đối với Chính phủ..................................................................................... 81 3.3.2. Đối với NHCSXH VN............................................................................... 83 3.3.3. Đối với chính quyền địa p ươn các cấp .................................................... 84 3.3.4. Đối với các tổ chức Hộ đo n t ể các cấp nhận uỷ thác cho vay .................. 85 TÓM TẮT CHƢƠNG III....................................................................................................... 87 KẾT LUẬN .............................................................................................................................. 88 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 90 PHỤ LỤC 1 CHƢƠNG TRÌNH CHO VAY HIỆN NAY TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI........................................................................................................................ 92 PHỤ LỤC 2 VĂN BẢN PHÁP LUẬT LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ GIA ĐÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH VÙNG KHÓ KHĂN ............... 94
DANH MỤC CÁC T VI T TẮT HĐQT Hộ đồng quản trị H Đ Hộ a đìn NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hội NHTM N n n t ươn mại NSNN Ngân sách nhà nước PGD Phòng giao dịch SXKD Sản xuất kinh doanh TK&VV Tiết kiệm và vay vốn UBND Ủy ban nhân dân VKK Vùn k ó k ăn XĐ N Xóa đó ảm nghèo
D N MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội của Huyện Phú Vang năm 2015 .................................... 44 Bảng 2.2. Tình hình nguồn vốn của NHCSXH Huyện Phú Vang .......................................... 48 Bảng 2.3. Tình hình dƣ nợ các chƣơng trình cho vay tại NHCSXH Huyện Phú Vang giai đoạn 2013-2015 ................................................................................................................................... 50 Bảng 2.4. Tình hình ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội tại NHCSXH Huyện Phú Vang năm 2015.................................................................................................................................... 54 Bảng 2.5. Tình hình cho vay hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn tại NHCSXH Huyện Phú Vang giai đoạn 2013-2015 ...................................................................... 55 Bảng 2.6. Tình hình nợ quá hạn cho vay hộ gia đình SXKD VKK giai đoạn 2013-2015... 59
D N MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Quy trình cho vay Hộ gia đình SXKD VKK tại NHCSXH với mức vay đến 30 triệu ........................................................................................................................................... 19 Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Phòng giao dịch Ngân hàng CSXH huyện Phú Vang.......................................................................................................................................... 39 Sơ đồ 2.2. Mô hình tổ chức và quản lý tại Ngân hàng CSXH Huyện Phú Vang ............. 40
P ẦN MỞ ĐẦU 1. Về tính cấp thiết của đề tài N n n c n sác xã ộ l một tổ c ức oạt độn k ôn vì mục t êu lợ n uận, mục t êu của nó ắn c ặt vớ c n sác xóa đó ảm n èo của quốc a, ỗ trợ các đố tượn c n sác t ếp cận vốn t n dụn ưu đã để p át tr ển sản xuất k n doan tăn t u n ập, cả t ện cuộc sốn . Bên cạn n ữn đố tượn c n sác n ư ộ n èo, ộ cận n èo, ọc s n s n viên,... được ỗ trợ về vốn t ì một bộ p ận lớn các ộ a đìn ở vùn k ó k ăn cũn có n u cầu t ếp cận n uồn vốn ưu đã của n nước. Do đó, c ương trình cho vay ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn l nền tản t ết yếu để từ đó các ộ a đìn tạ vùn k ó k ăn bắt đầu x y dựn , mở rộn v p át tr ển sản xuất bền vữn , l u d . V ệc mở rộn v p át tr ển c ươn trìn t n dụn n y t ật sự cần t ết v có ý n ĩa cả t ện k n tế của các ộ a đìn ở vùn k ó k ăn, óp p ần t ực ện c ươn trìn p át tr ển nôn n ệp, nôn t ôn, tăn trưởn k n tế đồn đều ữa các vùn tron cả nước. Huyện P ú Van , Tỉn T ừa T ên Huế l uyện đồn bằn ven b ển v đầm p á, đờ sốn của n ườ d n còn ặp n ều k ó k ăn, n u cầu về n uồn vốn để p át tr ển k n tế l rất lớn. Tron t ờ an vừa qua, n n hàng c n sác xã ộ Huyện P ú Van đã tr ển k a t ực ện c ươn trìn t n dụn ưu đã đố vớ ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn t eo Quyết địn số 31/2007/QĐ-TT của T ủ tướn c n p ủ. Qua t ờ an tr ển k a , c ươn trìn n y đã t ật sự man lạ n ữn ệu quả đán kể tron v ệc tăn t u n ập k n tế c o a đìn , óp p ần ổn địn đờ sốn của n ườ d n ở các vùn k ó k ăn vươn lên l m u bền vữn . Tuy n ên, tron quá trìn cấp t n dụn t ực tế k tr ển k a trên địa b n uyện còn tồn tạ n ữn vấn đề, ạn c ế n ư c o vay c ưa đún đố tượn , c ưa p át uy ết ệu quả sử dụn vốn vay, n ườ vay sử dụn vốn k ôn đún mục đ c ,...Vì t ế, cần 1
p ả n ên cứu t ực trạn oạt độn c o vay, từ đó đán á c ất lượn t n dụn , p át ện n ữn tồn tạ vướn mắc v k ến n ị ả p áp để c ươn trìn t n dụn n y t ật sự man đún ý n ĩa n n văn, t ật sự t ay đổ cuộc sốn c o n ều a đìn k ó k ăn trên địa b n. Vì vậy, luận văn “Cho vay đối với hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế” l một đề t ết sức cần t ết cả về mặt lý luận v t ực t ễn để có cá n ìn k á quát về t ực trạn tìn ìn t n dụn đố vớ n ữn ộ sản xuất k n doan vùn k ó k ăn trên địa b n uyện. Từ đó đưa ra đán á về mặt ệu quả v đề xuất địn ướn , ả p áp p át tr ển oạt độn tín dụn n y óp p ần n n cao t u n ập, cả t ện c ất lượn cuộc sốn c o n ữn ộ a đìn ở vùn k ó k ăn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Tron quá trìn tìm ểu về các côn trìn n ên cứu l ên quan đến nộ dun đề t n y, có t ể t ấy n ều đề t n ên cứu về oạt độn t n dụn ưu đã của n n n c n sác xã ộ n ư c o vay ộ n èo, ộ cận n èo, ọc s n s n v ên, ả quyết v ệc l m,...Tuy n ên, trên địa b n Tỉn T ừa T ên Huế, có n ều đề t đã được côn bố n ư sau: - Nân cao c ất lượn t n dụn c ươn trìn c o vay ộ n èo tạ c n án n n n C n sác Xã ộ tỉn T ừa T ên Huế, tác ảN ôT ị T an Huyền, Luận văn t ạc sỹ K n tế, Học v ên n c n tạ Huế, 2014. - T n dụn ọc s n , s n v ên tạ N n n C n sác xã ộ uyện P ú Lộc tỉn T ừa T ên Huế, tác ả N uyễn T ị Vũ T ư, Luận văn t ạc sỹ K n tế,Học v ện n c n tạ Huế, 2014. - C o vay dự án p át tr ển n n l m n ệp tạ c n án n n n C n sác Xã ộ tỉn T ừa T ên Huế, tác ả Lê Xu n Trun , Luận văn t ạc sỹ K n tế, Học v ện n c n tạ Huế, 2014. 2
- C o vay vớ ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tạ n n n c n sác xã ộ Tỉn T ừa T ên Huế, tác ả N uyễn Ho n An Tuấn, Luận văn t ạc sỹ K n tế, Học v ện n c n tạ Huế, 2012. Tuy n ên, ở uyện P ú Van , c ưa có côn trìn n ên cứu một các đầy đủ v ệ t ốn về oạt độn c o vay ộ a đìn sản xuất, k n doan vùn k ó k ăn tron a đoạn 2013-2015. Vì vậy. đề t m tác ả lựa c ọn k ôn bị trùn lặp về mặt nộ dun v t ờ an so vớ các đề t đã được côn bố. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích: P át tr ển oạt độn t n dụn đố vớ ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tạ n n n c n sác xã ộ uyện P ú Van . Từ đó óp p ần ỗ trợ c o các ộ a đìn cần vốn sản xuất k n doan , p át tr ển k n tế, tăn t u n ập v cả t ện đờ sốn - Nhiệm vụ:  Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về tín dụn đối với hộ gia đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn.  P n t c v đán á t ực trạng tín dụn đối với hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tại Ngân hàng chính sách xã hội huyện Phú Vang.  Đề xuất giải pháp và một số kiến nghị nhằm phát triển tín dụn đối với hộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: C o vay đố vớ ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tạ N n n c n sác xã ộ Huyện P ú Van 3
- Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi về không gian: Đề t được nghiên cứu tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang +Phạm vi về thời gian: Số liệu phục vụ đề tài nghiên cứu thu thập trong khoảng thời gian từ năm 2013 đến năm 2015. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu - P ươn p áp t u t ập số l ệu - P ươn p áp xử lý số l ệu - P ươn p áp t ốn kê, so sán , đ ều tra - phân tích - P ươn p áp tổn ợp các số l ệu trên báo cáo. 6. Đóng góp khoa học mới của luận văn Việc thực hiện nghiên cứu đề t n y có ý n ĩa quan trọng cả về lý luận cũn n ư t ực tiễn. - Về lý luận, đề t n y ệ t ốn lý luận về ộ sản xuất k n doan v p át tr ển c ươn trìn c o vay đố vớ ộ sản xuất k n doan vùn k ó k ăn. - Về t ực t ễn, đề t n y p n t c v đán á t ực trạn t n dụn đố vớ ộ sản xuất k n doan vùn k ó k ăn, từ đó úp n n n chính sách xã ộ uyện P ú Van nó r ên v các n n n tron cùn ệ t ốn rút ra n ữn b ọc k n n ệm t ực tế từ quá trìn tr ển k a oạt độn , đề xuất n ữn ả p áp n ằm p át tr ển một các t ật p ù ợp óp p ần o n t n các c ươn trìn mục t êu quốc a về p át tr ển k n tế vùn k ó k ăn. 7. Giá trị của luận văn - Bổ sun về mặt lý luận c o n ên cứu về c o vay ưu đã v trực t ếp l oạt độn c o vay đố vớ ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn - T l ệu t am k ảo bổ c c o ọc tập v n ên cứu về n n n c n sác xã ộ . 4
8. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tham khảo, nội dung của luận văn được kết cấu l m 3 c ươn : Chƣơng 1: Tổn quan về c o vay đố vớ ộ a đìn sản xuất k n doanh vùng khó k ăn Chƣơng 2: T ực trạn oạt độn c o vay đố vớ ộ a đìn sản xuất k n doan vùn k ó k ăn tạ N n n c n sác xã ộ Huyện P ú Van Chƣơng 3: Địn ướng và giải pháp phát triển hoạt độn c o vay đối với hộ a đìn sản xuất kinh doanh vùng khó k ăn tại Ngân hàng chính sách xã hội Huyện Phú Vang 5
Chƣơng 1 TỔNG QU N VỀ C O V Y ĐỐI VỚI Ộ GI ĐÌN SẢN XUẤT KIN DO N VÙNG K Ó K ĂN TẠI NGÂN ÀNG C ÍN SÁC XÃ ỘI 1.1.Tổng quan về tín dụng ngân hàng 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng Trong nền kinh tế hàng hóa, trong cùng một thời gian luôn có một số n ười tạm thời thừa vốn, có vốn tạm thời nhàn rỗi và có nhu cầu cho vay. Bên cạn đó luôn có một số n ười tạm thời thiếu vốn, có nhu cầu đ vay. H ện tượng này làm sản sinh mối quan hệ kinh tế mà nội dung của nó là vốn được dịch chuyển từ nơ tạm thời thừa san nơ t ếu vớ đ ều kiện hoàn trả vốn và lãi tiền vay là lợi nhuận t u được do sử dụng vốn vay. Đ y c n l quan ệ tín dụng. Tín dụng là một giao dịch về tài sản (tiền hoặc hàng hóa) giữa bên cho vay (n n n v các định chế t c n k ác) v bên đ vay (cá n n, doan nghiệp và các chủ thể k ác). Tron đó, bên c o vay c uyển giao tài sản cho bên đ vay sử dụng trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận, bên đ vay có trách nhiệm hoàn trả vô đ ều kiện vốn gốc v lã c o bên c o vay k đến hạn thanh toán. Nó thỏa mãn nhu cầu của cả a bên, do đó nó l một quan hệ bìn đẳng, cả hai bên cùng có lợi và mang tính thỏa thuận lớn. Tín dụng ngân hàng là mối quan hệ tín dụng bằng tiền giữa một bên là ngân hàng, một tổ chức hoạt độn k n doan tron lĩn vực tiền tệ với một bên là tất cả các tổ chức, cá nhân trong xã hội m tron đó n n n ữ vai trò vừa l n ườ đ vay vừa l n ười cho vay. Nó không phải là quan hệ dịch chuyển vốn trực tiếp từ nơ tạm thời thừa san nơ tạm thời thiếu mà là quan hệ dịch chuyển vốn gián tiếp thông qua một tổ chức trun an, đó l n n hàng. Tín dụn n n n cũn man bản chất chung của quan hệ tín dụng, đó là quan hệ vay mượn có hoàn trả vốn và lãi sau một thời gian nhất định, là 6
quan hệ chuyển n ượng tạm thời quyền sử dụng vốn và là quan hệ bìn đẳng cả hai bên cùng có lợi. Vớ tư các l n ườ đ vay, n n n uy động mọi nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi trong xã họi bằng các hình thức k ác n au n ư n ận tiền gửi, phát hành các chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu,... để uy động vốn tiết kiệm trong xã hội. Vớ tư các l n ườ c o vay, n n n đáp ứng nhu cầu vốn cho các thành phần kinh tế, các tổ chức, cá nhân khi có nhu cầu vốn cho các hoạt động kinh doanh và tiêu dùng. Quá trình tạo lập nguồn vốn và sử dụng vốn của ngân hàng có mối quan hệ biện chứng với nhau, việc giải quyết tốt mối quan hệ n y có ý n ĩa rất lớn đối với sự phát triển của nền kinh tế quốc d n cũn n ư tron việc duy trì và phát triển bền vững của ngân hàng. 1.1.2. Đặc điểm của tín dụng ngân hàng Tín dụng ngân hàng thực hiện c o vay dưới hình thức tiền tệ: cho vay bằng tiền tệ là loại hình tín dụng phổ biến, linh hoạt v đáp ứng mọ đối tượng trong nền kinh tế quốc dân. Tín dụng ngân hàng cho vay chủ yếu bằng vốn đ vay của các thành phần trong xã hội chứ không phải hoàn toàn là vốn thuộc sở hữu của chính mìn n ư t n dụng nặng lãi hay tín dụn t ươn mại. Qúa trình vận động và phát triển của tín dụn n n n độc lập tươn đối với sự vận động và phát triển của quá trình tái sản xuất xã hội. Có nhữn trường hợp mà nhu cầu tín dụn n n n a tăn n ưn sản xuất và lưu t ôn n óa k ôn tăn , n ất là trong thời kỳ kinh tế khủng hoảng, sản xuất v lưu t ôn n óa bị co hẹp n ưn n u cầu tín dụng vẫn a tăn để chống tình trạng phá sản. N ược lại trong thời kỳ kinh tế ưn t ịnh, các doanh nghiệp mở mang sản xuất, n óa lưu chuyển tăn mạn n ưn t n 7
dụng ngân hàng lạ k ôn đáp ứng kịp. Đ y l một hiện tượng rất bìn t ường của nền kinh tế. Hơn nữa tín dụng ngân hàng còn có một số ưu đ ểm nổi bật so với các hình thức khác là: - Tín dụng ngân hàng có thể thỏa mãn một cách tố đa n u cầu về vốn của các tác nhân và thể nhân khác trong nền kinh tế vì nó có thể uy động nguồn vốn bằng tiền nhàn rỗi trong xã hộ dưới nhiều hình thức và khố lượng lớn. - Tín dụng ngân hàng có thời hạn cho vay phong phú, có thể cho vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn do ngân hàng có thể đ ều chỉnh giữa các nguồn vốn vớ n au để đáp ứng nhu cầu về thời hạn vay. - Tín dụng ngân hàng có phạm vi lớn vì nguồn vốn bằng tiền là thích hợp với mọ đố tượng trong nền kinh tế, do đó nó có t ể cho nhiều đố tượng vay. 1.2. Cho vay tại ngân hàng chính sách xã hội 1.2.1. Khái quát chung về ngân hàng chính sách xã hội 1.2.1.1. Khái niệm ngân hàng chính sách xã hội Ngân hàng Chính sách Xã hội được thành lập theo Quyết định 131/2002/QĐ-TTg ngày 4/10/2002 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở tổ chức lại Ngân hàng Phục vụ n ười nghèo. Ngân hàng Chính sách xã hội là một tổ chức tín dụn n nước hoạt động không vì mục đ c lợi nhuận. Có tư các p áp nhân, có vốn đ ều lệ, có bản c n đối, có con dấu, được mở tài khoản tạ N n n N nước Việt Nam, Kho bạc N nước và các tổ chức tín dụng khác tại Việt Nam. Ngân hàng Chính sách xã hộ l đơn vị hạch toán tập trung toàn hệ thống, chịu trách nhiệm về các hoạt độn trước pháp luật, thực hiện bảo toàn và phát triển vốn, bù đắp chi phí và rủi ro hoạt động. Ngân hàng Chính sách xã hội không phải tham gia bảo hiểm tiền gửi, có tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng 0% được miễn thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước. 8
Nhiệm vụ của ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam là sử dụng các nguồn lực t c n do N nước uy độn để phục vụ các đố tượng là hộ nghèo, học sinh, sinh viên có hoàn cản k ó k ăn, các đố tượng chính sách cần vay vốn giải quyết việc l m, đ lao động có thời hạn ở nước ngoài và các tổ chức kinh tế, cá nhân hộ sản xuất, kinh doanh thuộc các xã đặc biệt khó k ăn, m ền núi, vùng sâu, vùng xa. Nhằm góp phần thực hiện c ươn trìn mục tiêu quốc gia về xóa đó ảm nghèo, ổn định xã hội. 1.2.1.2. Mục tiêu ngân hàng chính sách xã hội L một n n n , đồn t ờ l một tổ c ức t n dụn của N nước, n ằm tạo ra một kên t n dụn ưu đã một p ần lã suất v các đ ều k ện t n dụn k ác để ỗ trợ các ộ n èo vay vốn p át tr ển sản xuất k n doan , t u ồ được vốn c o n n n để t ếp tục c o vay. N n n C n sác xã ộ p ả được tổ c ức v oạt độn t eo một c uẩn mực của tổ c ức t n dụn có ệu quả k n tế - xã ộ , an to n v p át tr ển đún ướn . N ư vậy NHCSXH được co l oạt độn có ệu quả k ả quyết được a mục t êu: Thứ nhất, t ực ện c n sác c o vay xóa đó ảm n èo. ảm n èo l mục t êu lớn của Đản v N nước ta. V ệt Nam đã v đan tập trung sức mạn n uồn lực để t ực ện t n côn mục t êu n y. Các c n sác v n uồn lực ỗ trợ trực t ếp c o n ườ n èo v các đố tượn c n sác k ác đã được tr ển k a n an v rộn k ắp trên cả nước, đặc b ệt ưu t ên p át tr ển vùn s u vùn xa, vùn đồn b o d n tộc t ểu sổ, b ên ớ, ả đảo, vùn có đ ều k ện k n tế - xã ộ đặc b ệt k ó k ăn. Tron từn đ ều k ện cụ t ể của nền k n tế v địn ướn xóa đó ảm n èo từn a đoạn, C n p ủ đã kịp t ờ có n ữn c n sác mớ ỗ trợ cũn n ư t ay đổ về cơ c ế, mức lã suất, đố tượn t ụ ưởn vốn ưu đã n ằm t ực ện tốt n ất c n sác xóa đó ảm n èo t eo mục t êu đề ra. 9
Thứ hai, p ả t u ồ được vốn, ạn c ế c n n sác bù đắp c p cho NHCSXH. Vớ n uyên tắc cơ bản l o n trả, vốn t n dụn được cấp cho các đố tượn c n sác t ực ện các oạt độn k n tế, k k oản vay đến ạn p ả trả to n bộ ốc v lã . NHCSXH l tổ c ức t n dụn được ao n ệm vụ cho vay xóa đó , ảm n èo, ảm các b ệt u n èo, đảm bảo an s n xã ộ bằn n uồn vốn p ụ t uộc n ều v o n n sác n nước. C ên lệc lã suất uy độn v c o vay cũn được n nước cấp bù. 1.2.1.3. Vai trò ngân hàng chính sách xã hội N n n c n sác xã ộ đón va trò quan trọn tron t ến trìn x y dựn v p át tr ển của đất nước: - Là kênh dẫn vốn c o vay ưu đã ệu quả đến vớ n ười nghèo và các đố tượng chính sách khác. Với sự phát triển đa dạng về các hình thức cho vay cũn n ư áp dụng nhiều mức lãi suất cho vay nhằm mục đ c t u về mức lợi nhuận tố đa, các n n n t ươn mạ đã v đan ướn đến những khách hàng tiềm năn tron c ến lược kinh doanh của mình. Tuy nhiên, trong xã hội vẫn tồn tại một bộ phận không ít nhữn đố tượng cần thiết có sự hỗ trợ của Chính phủ khi mà bản thân họ không thể đáp ứn đủ đ ều kiện cho vay của các n n n t ươn mại hoặc các ngân hàng không muốn đầu tư v o vì sợ rủi ro từ c n các đố tượng có ít kiến thức, kinh nghiệm trong sản xuất kinh doanh. Vì vậy, ngân hàng chính sách xã hộ đón va trò tạo lập nguồn vốn ưu đã tron xã ội từ vốn đ ều lệ, vốn từ trun ươn , n ận tiền gửi tiết kiệm, vốn đ vay từ các tổ chức cá n n,...để từ đó t ực hiện hỗ trợ cho các đố tượng ít có khả năn t ếp cận với những nguồn vốn man t n t ươn mại khác, góp phần thực hiện mục t êu xóa đó ảm nghèo bền vững trong từng a đoạn t eo địn ướng của Chính phủ. - Thúc đẩy phát triển kinh tế ở các vùn , địa p ươn k ó k ăn cần hỗ trợ phát triển từ nguồn vốn ưu đã của Chính phủ. Với sự hỗ trợ ban đầu về 10