Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

Thêm vào BST

Báo xấu

49
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn sẽ đưa ra các giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank để đáp ứng mục tiêu chiến lược của Techcombank giai đoạn 2016 – 2020, đồng thời từ đó có thể cạnh tranh được với các ngân hàng thương mại trong và ngoài nước tại thị trường Việt Nam hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng NGUYỄN THỊ HƯƠNG GIANG Hà Nội - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM Ngành: Tài chính – Ngân hàng – Bảo hiểm Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60340201 Họ và tên học viên: Nguyễn Thị Hương Giang Người hướng dẫn khoa học : TS Nguyễn Bình Dương Hà Nội - 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, đã công bố theo đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Các kết quả này chưa từng được công bố trong bất kì nghiên cứu nào khác. Học viên Nguyễn Thị Hương Giang
LỜI CẢM ƠN Luận văn này được thực hiện tại trường Đại học Ngoại Thương Hà Nội. Trước tiên, tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu cùng Quý thầy cô trường Đại học Ngoại thương đã tạo điều kiện và truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm quý báu giúp tác giả có thể lĩnh hội và tự tin để làm tốt hơn trong công việc và hoàn thành được đề tài nghiên cứu này. Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành và lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Bình Dương, người đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ trong suốt quá trình nghiên cứu, nhờ có sự hướng dẫn của cô mà tác giả mới có khả năng tổng hợp kiến thức thực tiễn và làm việc một cách khoa học để có thể hoàn thành luận văn này. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo cùng các đồng nghiệp tại Trung tâm Kinh doanh Thẻ - Ngân hàng Thương mại cổ phẩn Kỹ Thương Việt Nam đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để tác giả có thể hoàn thành luận văn này. Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn chân thành tới những người thân trong gia đình, cũng như các bạn học viên lớp Cao học Tài chính - Ngân hàng - Khóa 22A đã luôn khuyến khích, quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ, động viên tác giả trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Mặc dù đã có nhiều cố gắng song do hạn chế về thời gian và kiến thức hiểu biết còn chưa sâu rộng nên luận văn chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót. Với tinh thần cầu thị, tác giả rất mong nhận được sự góp ý, chỉ bảo của các Quý thầy cô và các chuyên gia trong lĩnh vực thẻ để luận văn được hoàn thiện hơn. Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn!
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................1 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ TÍN DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ........6 1.1. Tổng quan về thẻ tín dụng: ............................................................................6 1.1.1. Khái niệm về thẻ: ......................................................................................6 1.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của thẻ ................................................7 1.1.3. Phân loại thẻ .............................................................................................9 1.1.4. Các chủ thể tham gia hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng ...................12 1.1.5. Vai trò của sản phẩm thẻ ........................................................................14 1.2. Tổng quan về phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại ngân hàng thương mại ...............................................................................................................................18 1.2.1. Quan niệm về phát triển dịch vụ thẻ tín dụng:......................................18 1.2.2. Các tiêu chí đánh giá sự phát triển dịch vụ thẻ tín dụng: ....................18 1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại .....................................................................................24 1.3. Kinh nghiệm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng ở một số nước tiên tiến trên thế giới và bài học cho Việt Nam........................................................................28 1.3.1. Kinh nghiệm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng ở một số nước tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc: ..............................................28 1.3.2. Bài học cho Việt Nam .............................................................................31
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011 – 2015 ..................................................................................................33 2.1. Giới thiệu về Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam ......33 2.1.1. Lịch sử hình thành của Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam ............................................................................................................33 2.1.2. Tầm nhìn, sứ mệnh và giá trị cốt lõi của Techcombank: .....................33 2.1.3. Những giai đoạn phát triển của Techcombank.....................................34 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2011-2015 ............................36 2.2 Thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần kỹ thương Việt Nam ..................................................................................38 2.2.1. Sơ lược quá trình phát triển sản phẩm thẻ tại Techcombank ..............38 2.2.2 Thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần kỹ thương Việt Nam............................................................................40 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỐ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM ...........54 3.1. Định hướng phát triển kinh doanh dịch vụ thẻ tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam ........................................................54 3.1.1. Định hướng chung: ................................................................................54 3.1.2. Tiềm năng của thị trường thẻ Việt Nam: ..............................................59 3.2. Một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam ........................................................60 3.2.1. Công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ....................................60 3.2.2 Tăng cường công tác quản lý và phòng ngừa rủi ro .............................62 3.2.3 Hoàn thiện về mặt công nghệ, kỹ thuật ..................................................64 3.2.4 Chính sách khuyếch trương sản phẩm, xây dựng thương hiệu: ..........64 3.2.5 Mở rộng mạng lưới dịch vụ và các đơn vị chấp nhận thẻ .....................65 3.2.6. Nâng cao tiện ích của thẻ tín dụng Techcombank phát hành ..............66 3.2.7. Nghiên cứu và phân tích thị trường: .....................................................66 3.2.8. Có chính sách phí hợp lý để thu hút khách hàng .................................67
3.2.9. Chính sách khách hàng: ........................................................................67 3.3. Một số kiến nghị để hỗ trợ ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam trong việc phát triển dịch vụ thẻ tín dụng .......................................68 3.3.1. Kiến nghị hiệp hội thẻ Việt Nam ............................................................68 3.3.2. Kiến nghị ngân hàng nhà nước .............................................................69 3.3.3 Đề xuất sự phối hợp của một số Bộ ngành có liên quan: ......................72 3.3.4. Kiến nghị với Chính phủ ........................................................................72 KẾT LUẬN ..............................................................................................................77 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 ATM Máy rút tiền tự động 2 ĐVCNT Đơn vị chấp nhận thẻ 3 NHTM Ngân hàng thương mại 4 TCTQT Tổ chức thẻ quốc tế 5 TCPHT Tổ chức phát hành thẻ 6 TCTTT Tổ chức thanh toán thẻ 7 Techcombank Ngân hàng thương mại cổ phần kỹ thương Việt Nam
DANH MỤC CÁC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang Số lượng Chi nhánh/ Phòng giao dịch của các 1 Bảng 2.1 52 NHTM DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ STT Biểu đồ Nội dung Trang 1 Biểu đồ 2.1 Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2011-2015 37 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ Nội dung Trang Mô hình tổ chức trung tâm vận hành thẻ - 1 Sơ đồ 2.1 40 Techcombank Mô hình tổ chức trung tâm kinh doanh thẻ - 2 Sơ đồ 2.2 41 Techcombank
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Thị trường thẻ tín dụng tại Việt Nam vẫn còn khá non trẻ song hiện nay nó đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Các ngân hàng cũng dần nhận ra tiềm năng phát triển của lĩnh vực thẻ tín dụng và đã ngày càng chú trọng phát triển dịch vụ này. Ngày nay, việc phát hành và thanh toán thẻ tín dụng là nghiệp vụ kinh doanh không thể thiếu của một ngân hàng hiện đại, nhằm tăng doanh thu, lợi nhuận, thu hút khách hàng và nâng cao tính cạnh tranh với các ngân hàng khác. Trên cơ sở đó, tác giả đã chọn đề tài: “Giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam” Trong luận văn của mình, tác giả đã đưa ra một số khái niệm cơ bản nhất về thẻ tín dụng, phát triển dịch vụ thẻ tín dụng cũng như các tiêu chí đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại các ngân hàng thương mại. Luận văn đã sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu như phương pháp định lượng, định tính, thu thập dữ liệu, phân tích, so sánh và một số phương pháp khác để tiến hành nghiên cứu thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) giai đoạn 2011-2015. Để đánh giá một cách khách quan thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank, luận văn đã tiến hành so sánh sự phát triển dịch vụ thẻ tín dụng của Techcombank với một số ngân hàng khác dựa trên các tiêu chí định lượng như: số lượng thẻ, số lượng máy ATM/POS, doanh số sử dụng thẻ…và các tiêu chí định tính như: sự đa dạng trong các dòng sản phẩm thẻ, tính bảo mật, an toàn, chính sách giá…Qua đó, tác giả nêu ra những kêt quả đạt được như tính bảo mật cao, sản phẩm đa dạng, chính sách sau bán thu hút tương đối cạnh tranh so với các ngân hàng khác và những mặt hạn chế về mạng lưới ATM/đơn vị chấp nhận thẻ còn khá mỏng, chưa kết nối được với nhiều đối tác tiềm năng…cũng như nêu ra được nguyên nhân của những hạn chế trên. Từ việc đánh giá thực trạng, luận văn đã đưa ra một số giải pháp, kiến nghị, đề xuất với Techcombank và các cơ quan nhà nước cũng như Chính phủ nhằm hoàn thiện và phát triển dịch vụ thẻ tín dụng trong thời gian tới.
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong nhiều năm trở lại đây, cùng với sự phát triển của nền kinh tế là sự gia tăng thu nhập của dân cư, chính điều này đã khiến Việt Nam đang trở thành thị trường hấp dẫn đối với các nhà cung cấp dịch vụ thẻ ngân hàng. Việc triển khai dịch vụ thẻ thành công mang lại rất nhiều lợi ích - không chỉ đem về lợi nhuận cho ngân hàng, mang đến sự thuận tiện cho khách hàng mà đặc biệt đánh dấu sự phát triển của xã hội – đó chính là việc thanh toán không dùng tiền mặt, đồng thời đây cũng là một trong những giải pháp hữu hiệu để thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia với mục tiêu hạn chế tiền mặt trong lưu thông. Với nhu cầu đòi hỏi tất yếu từ khách hàng, của thị trường, của xã hội thì việc đáp ứng dịch vụ ngân hàng bán lẻ này là phương tiện mang lại sự phát triển thành công và bền vững cho ngân hàng. Chính vì vậy, dịch vụ thẻ đã và đang được các Ngân hàng nhìn nhận là một lợi thế cạnh tranh hết sức quan trọng trong cuộc đua nhắm tới thị trường ngân hàng bán lẻ. Đứng trước xu thế phát triển hiện đại của lĩnh vực kinh doanh thẻ đầy mới mẻ và hấp dẫn, với lợi thế là người đi sau có cơ hội học tập kinh nghiệm của những ngân hàng đi trước, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam – Techcombank đã tích cực triển khai sản phẩm dịch vụ thẻ nhằm phát triển hoạt động kinh doanh của Ngân hàng và mang lại những giá trị cho Khách hàng. Techcombank đã bước đầu găt hái được những thành công, tuy nhiên trong bối cảnh hội nhập với nền kinh tế thế giới, cùng với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt đến từ các ngân hàng thương mại trong nước và nước ngoài, thì hầu hết các sản phẩm thẻ tín dụng đang được lưu hành trên thị trường đều có các đặc tính tương đương nhau. Do vậy, việc tìm ra giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng càng trở nên cấp bách và cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Nhận thức được tính cấp thiêt của vấn đề cộng với những kiến thức, kinh nghiệm thực tế mà tôi được trải nghiệm, tích lũy trong thời gian công tác tại Trung tâm thẻ - Techcombank, tôi đã chọn đề tài “Giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam” để thực hiện luận văn của mình.
2 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu và những đóng góp mới của luận văn: 2.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu: Hiện nay, để thực hiện mục tiêu thanh toán không dùng tiền mặt mà Ngân hàng nhà nước Việt Nam đã đặt ra, đòi hỏi chúng ta phải phát triển được dịch vụ thẻ. Tại Việt Nam, thẻ ghi nợ đang chiếm phần lớn thị phần thị trường thẻ thanh toán, trong khi đó thẻ tín dụng lại là loại thẻ tương đối mới mẻ. Đã có một số đề tài khoa học cũng như các bài viết đề cập đến các thành tựu đạt được, tồn tại và các giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của dịch vụ thẻ thanh toán nói chung và thẻ tín dụng nói riêng tại các ngân hàng thương mại ở Việt Nam, có thể kể đến một số nghiên cứu sau: “Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam, nhìn từ cơ sở thực tiễn” do TS. Đặng Công Hoàn đăng trên tạp chí ngân hàng, số 17, trang 26-33 năm 2011. Bài viết đã nêu rõ thực trạng phát triển thẻ thanh toán tại Việt Nam từ năm 2007. Tác giả cũng nhận diện các yếu tố chưa bền vững như: phát triển thẻ thanh toán chủ yếu thiên về số lượng chưa đi kèm với sự thay đổi căn bản về chất lượng, doanh số dùng thẻ để rút tiền mặt qua ATM chiếm tỷ trọng quá cao, tính liên kết giữa đơn vị bán hàng và đơn vị cung cấp dịch vụ thanh toán không cao và kém bền vững, các chính sách hỗ trợ phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tuy đã có khá nhiều nhưng chưa có chính sách mang tính đột phá để tạo một lực bẩy cho công cụ thanh toán thẻ và thanh toán điện tử phát triển mạnh mẽ hơn. Qua đó, bài viết có đưa ra một số giải pháp đối với Chính phủ, Ngân hàng nhà nước, ngân hàng thương mại và các tổ chức phát hành thẻ. “Giải pháp phát triển thị trường thẻ Việt Nam” của tác giả Bùi Quang Tiên đăng trên tạp chí tài chính ngày 20/05/2013. Tác giả đã nêu một số kết quả đạt được trong quá trình phát triển thẻ tại Việt Nam về phát hành thẻ mới và nâng cao chất lượng thẻ cũng như dịch vụ tới khách hàng; cơ sở hạ tầng phục vụ cho thanh toán thẻ tiếp tục được đầu tư và cải thiện; hành lang pháp lý cho hoạt động thẻ tiếp tục được hoàn thiện; tăng cường sự phối hợp giữa các Bộ, ngành, đơn vị liên quan. Bài viết cũng đưa ra mục tiêu phát triển thanh toán không dùng tiền mặt đã được xác định tại Quyết định 2453 là: Đa dạng hóa dịch vụ thanh toán; phát triển cơ sở hạ
3 tầng thanh toán; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thanh toán điện tử; chú trọng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong khu vực nông thôn để đáp ứng tốt hơn nhu cầu thanh toán của nền kinh tế; giảm chi phí xã hội liên quan đến tiền mặt tạo sự chuyển biến mạnh mẽ rõ rệt về tập quán thanh toán trong xã hội; góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng và hiệu quả quản lý nhà nước. “Thẻ tín dụng – Lợi và hại” của tác giả Phương Linh đăng trên trang của Ngân hàng nhà nước Việt Nam ngày 24/04/2014. Bài viết đã nêu lên một số lợi ích của thẻ tín dụng như: là hình thức tín dụng tiêu dùng được đơn giản hóa tối đa về thủ tục; ngân hàng phát hành thẻ thường có điều khoản miễn lãi cho chủ thẻ tối đa đến 45 ngày kể từ ngày phát sinh giao dịch mua hàng hóa dịch vụ; thẻ tín dụng là hình thức cấp tín dụng tín chấp, ngân hàng căn cứ vào mức độ tín nhiệm, điều kiện thu nhập của khách hàng mà quy định hạn mức tín dụng phù hợp đối với chủ thẻ và chủ thẻ không phải thế chấp hay cầm cố tài sản cho ngân hàng. Tuy nhiên, bài viết cũng đề cập đến vấn đề lãi suất thẻ tín dụng cao hơn nhiều so với lãi suất cho vay thông thường. Tác giả cũng đưa ra một số nguyên nhân dẫn đến lãi suất thẻ tín dụng cao đồng thời đưa ra khuyến cáo cho chủ thẻ cần tìm hiểu kỹ các quy định của ngân hàng phát hành thẻ, đặc biệt là nắm vững cách tính lãi suất của ngân hàng phát hành thẻ. “Thanh toán thẻ vướng ở dịch vụ công” của tác giả Phạm Hà Nguyên đăng trên Thời báo ngân hàng ngày 04/06/2014 có đề cập đến việc phí thanh toán qua POS không được hạch toán vào chi phí tính thuế ở khu vực công như bệnh viện hay trường học. Nếu “đẩy” khoản phí quẹt thẻ vào tay bệnh nhân, bệnh viện sẽ bị phản ứng do mức thu phí cao hơn quy định chung nên họ thường hay yêu cầu thanh toán bằng tiền mặt để giảm bớt thiệt hại. Hiện nay, mới có khoảng 1% trong tổng giao dịch thanh toán khám chữa bệnh qua thẻ ngân hàng, trong khi khối lượng giao dịch ngày một lớn. Việc hỗ trợ phí quẹt thẻ thanh toán POS sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh cho các đơn vị cung ứng dịch vụ công là quyết định cần thiết của Bộ tài chính nhằm góp phần thực hiện chủ trương chung của chính phủ trong việc hạn chế sử dụng tiền mặt.
4 2.2. Những đóng góp mới của luận văn: Có thể nói đề tài về giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng không mới, tuy nhiên, tại mỗi một tổ chức tín dụng lại có những đặc trưng, chính sách đầu tư khác nhau. Trong không gian và thời gian khác nhau nên việc đưa ra giải pháp để áp dụng hiệu quả các giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng cũng là không giống nhau. Qua tham khảo nội dung những nghiên cứu trên, tôi đã phần nào có những định hướng căn bản và góc nhìn mới để bổ sung nhằm hoàn thiện hơn cho luận văn của mình. Vì vậy qua luận văn nghiên cứu này, tôi hy vọng sẽ nêu lên được thực trạng tổng thể về các điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản trị và phát triển sản phẩm thẻ, cũng như đưa ra được một số giải pháp thích hợp để góp phần phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank trên thị trường hiện nay. 3. Mục tiêu nghiên cứu Để làm rõ những vấn đề mà đề tài đặt ra, luận văn sẽ đi sâu vào ba nội dung chính: - Hệ thống hóa những lý luận cơ bản về thẻ tín dụng và phát triển dịch vụ thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại để từ đó hiểu được tầm quan trọng của việc sử dụng thẻ trong hoạt động kinh tế hiện nay, những lợi ích mà thẻ mang lại cho khách hàng, ngân hàng và nền kinh tế. - Đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam để thấy được những mặt tích cực cũng như những hạn chế và nguyên nhân. Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng, luận văn sẽ đưa ra các giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank để đáp ứng mục tiêu chiến lược của Techcombank giai đoạn 2016 – 2020, đồng thời từ đó có thể cạnh tranh được với các ngân hàng thương mại trong và ngoài nước tại thị trường Việt Nam hiện nay. 4. Đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu ❖ Giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank ❖ Các điều kiện, nhân tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank.
5 4.2. Phạm vi nghiên cứu ❖ Về không gian: luận văn chỉ tập trung vào nghiên cứu thực trạng và đề ra giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Techcombank trên thị trường tài chính ngân hàng Việt Nam. ❖ Về thời gian: luận văn xem xét thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tín dụng của Techcombank giai đoạn 2011 - 2015. ❖ Nội dung: luận văn chỉ đánh giá các tiêu chí cũng như giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng trên góc độ nhà cung cấp. 4.3. Phương pháp nghiên cứu: Để nghiên cứu đề tài trên, tác giả đã sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu như sau: ❖ Nghiên cứu định lượng: dựa vào các số liệu thu thập được từ Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam, các báo cáo của Hiệp hội thẻ Việt Nam, tổng hợp số liệu từ các ngân hàng khác… ❖ Từ các thông tin thu thập được, tác giả sử dụng các phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh, đánh giá…để đưa ra các kết luận và đề xuất các giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam. 5. Cấu trúc của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục các chữ viết tắt, sơ đồ, bảng, biểu, phụ lục, kết cấu của luận văn gồm 3 chương: CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ TÍN DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011 – 2015 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM.
6 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THẺ TÍN DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Tổng quan về thẻ tín dụng: 1.1.1. Khái niệm về thẻ: “Thẻ ngân hàng” (dưới đây gọi tắt là “thẻ”) là phương tiện do tổ chức phát hành thẻ phát hành để thực hiện giao dịch thẻ theo các điều kiện và điều khoản được các bên thoả thuận, không bao gồm các loại thẻ do các nhà cung ứng hàng hóa, dịch vụ phát hành để sử dụng trong việc thanh toán hàng hóa, dịch vụ cho chính các tổ chức phát hành đó. “Thẻ nội địa” là thẻ được tổ chức phát hành thẻ tại Việt Nam phát hành để giao dịch trong lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. “Thẻ quốc tế” là thẻ được tổ chức phát hành thẻ tại Việt Nam phát hành để giao dịch trong và ngoài lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; hoặc là thẻ được tổ chức nước ngoài phát hành và giao dịch trong lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. “Thẻ tín dụng” (credit card) là thẻ cho phép chủ thẻ thực hiện giao dịch thẻ trong phạm vi hạn mức tín dụng đã được cấp theo thoả thuận với tổ chức phát hành thẻ. “Giao dịch thẻ” là việc sử dụng thẻ để gửi, nạp, rút tiền mặt, thanh toán tiền hàng hoá, dịch vụ, sử dụng các dịch vụ khác do tổ chức phát hành thẻ, tổ chức thanh toán thẻ cung ứng. “Tổ chức phát hành thẻ” (viết tắt là TCPHT) là ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, tổ chức tín dụng hợp tác, tổ chức khác không phải là tổ chức tín dụng được phép phát hành thẻ theo quy định tại Điều 9, thông tư 20 của NHNN. “Tổ chức thanh toán thẻ” (viết tắt là TCTTT) là ngân hàng, tổ chức khác không phải là ngân hàng được phép thực hiện dịch vụ thanh toán thẻ. “Tài khoản thanh toán” là tài khoản do cá nhân hoặc tổ chức mở tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán với mục đích gửi, giữ tiền hoặc thực hiện các
7 giao dịch thanh toán qua tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán bằng các phương tiện thanh toán. 1.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của thẻ Cùng với sự phát triển của nền kinh tế xã hội, những đòi hỏi về sự thuận tiện trong cách thức thanh toán bằng công cụ tiền tệ ngày càng được nâng cao. Từ phương thức thanh toán bằng những vật ngang giá, sau đó tiền xu, tiền giấy ra đời… Sự phát triển của các phương thức thanh toán đã có nhiều bước tiến, thay đổi qua từng thời kỳ. Dựa trên nền tảng khoa học công nghệ phát triển, một hình thức thanh toán mới được xem như một phương tiện thanh toán thông minh nhất hiện nay đã ra đời, nhanh chóng được xã hội thừa nhận và phát triển, đó chính là hình thức thanh toán qua thẻ. Hình thức thanh toán thẻ là sự kết hợp các hình thức thanh toán chứng từ, thanh toán điện tử; kết hợp các nghiệp vụ của ngân hàng như tiền gửi, cho vay... dựa trên cơ sở nền tảng công nghệ ngân hàng phát triển. Thẻ ra đời là một tất yếu khách quan trong thời đại ngày nay. Lịch sử hình thành và phát triển của tấm thẻ thanh toán có thể điểm qua một số mốc quan trọng như sau: ❖ Vào cuối những năm 1800, các nhà buôn và người tiêu dùng Mỹ đã dùng khái niệm uy tín, tín nhiệm khi trao đổi hàng hóa, như sử dụng một số loại xu hay tấm thẻ thay cho tiền mặt. ❖ Đến năm 1946, thẻ ngân hàng đầu tiên xuất hiện và mang tên "Charg-It", do John Biggins ở Brooklyn (New York) nghĩ ra. Khi khách hàng mua sắm, hóa đơn sẽ được chuyển đến ngân hàng của Biggins. Ngân hàng trả tiền cho nhà kinh doanh và sau đó khách hàng trả tiền cho ngân hàng. Điểm trừ là loại thẻ này chỉ sử dụng trong phạm vi địa phương và dành riêng cho khách của ngân hàng. ❖ Năm 1949, tiền thân của thẻ tín dụng ra đời. Đây là một ý tưởng của Frank McNamara để thanh toán không dùng tiền mặt.
8 ❖ Một năm sau đó (1950), Frank McNamara cùng với đối tác lập ra Công ty Diners Club, phát hành tấm thẻ tín dụng đầu tiên được làm bằng chất liệu nhựa plastic. ❖ 09 năm sau đó, ngân hàng trung ương Mỹ (Bank of America) thành lập Công ty dịch vụ BankAmericard, nhằm kinh doanh nhượng quyền thương hiệu và phát hành thẻ với các ngân hàng thẻ trên thế giới. Công ty này nhanh chóng phát triển và trở thành nhà phát hành thẻ tín dụng độc lập VISA vào những năm 1970 và phát hành thẻ ghi nợ (debit) vào năm 1975. ❖ Năm 1966, tiền thân của tổ chức thẻ quốc tế MasterCard ra đời. Khi đó, Hiệp hội thẻ Liên ngân hàng Mỹ (ICA) được thành lập bởi một nhóm ngân hàng phát hành thẻ. Họ cùng thiết kế hệ thống thẻ tín dụng quốc gia. Tổ chức này có nhiệm vụ phát triển một hệ thống mạng lưới thanh toán được chấp nhận rộng rãi. Ngày nay, VISA và MasterCard là hai tổ chức thẻ quốc tế lớn nhất thế giới. Ngoài ra, còn nhiều nhà tổ chức thẻ quốc tế khác là American Express, Diners Club... cũng tham gia thị trường nhưng ở quy mô nhỏ hơn. ❖ Cũng trong năm này (1966), chiếc thẻ ghi nợ (debit) đầu tiên xuất hiện trên thị trường ngân hàng Mỹ, do Ngân hàng Delaware phát hành. Đến những năm 1970, có nhiều ngân hàng cũng đưa ra ý tưởng tương tự. ❖ Năm 1968, ICA bắt đầu chiến lược mở rộng kinh doanh trên phạm vi toàn cầu thông qua việc liên kết với ngân hàng Banco National của Mexico. Sau thời gian đó, ICA tìm kiếm đối tác thị trường Châu Âu, cho ra đời thẻ Eurocard. Cũng vào năm 1968, ICA kết nạp thêm thành viên là một số Ngân hàng tại Nhật, nhằm từng bước thâm nhập và nắm bắt thị trường Đông Á này. Tại Việt Nam: ❖ Năm 1993: dịch vụ thanh toán thẻ lần đầu tiên xuất hiện, do ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank) triển khai, đặt viên gạch đầu tiên xây dựng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt nói chung, sử dụng thẻ thanh toán nói riêng tại Việt Nam. Cũng trong năm này, Vietcombank phát hành chiếc thẻ ghi nợ đầu tiên tại Việt Nam, tuy nhiên không được triển khai rộng rãi.
9 ❖ Năm 1996, chiếc thẻ tín dụng đầu tiên tại Việt Nam được Vietcombank và ngân hàng Á Châu (ACB) phát hành. Đi kèm với sự ra đời và phát triển của các loại thẻ thanh toán, hàng loạt máy rút tiền tự động (ATM) được chế tạo và lắp đặt ở rất nhiều nơi, để phục vụ nhu cầu giao dịch của người sử dụng thẻ. Như vậy, thẻ ngân hàng ra đời là một phát triển tất yếu trong lĩnh vực ngân hàng đồng thời đã và đang phản ánh đầy đủ những tiến bộ khoa học kỹ thuật và văn minh xã hội. 1.1.3. Phân loại thẻ 1.1.3.1.Phân loại theo công nghệ sản xuất, bao gồm: thẻ khắc chữ nổi, thẻ từ và thẻ thông minh ➢ Thẻ khắc chữ nổi (Embossing Card) là loại thẻ được làm bằng nhựa dựa trên kỹ thuật khắc nổi với các thông tin cần thiết được khắc trên thẻ. Công nghệ này được sử dụng từ khi phát hành tấm thẻ nhựa đầu tiên và hiện nay không còn được sử dụng nữa vì kỹ thuật quá thô sơ, dễ bị lợi dụng làm giả. ➢ Thẻ từ (Mangnetic Stripe) là loại thẻ có dải băng từ ở mặt sau thẻ. Mọi thông tin liên quan đến chủ thẻ và thẻ đều được mã hoá trong băng từ. Đây là loại thẻ hiện nay được sử dụng phổ biến trên thế giới. Tuy nhiên, nó cũng đã dần bộc lộ nhược điểm, đó là số lượng các thông tin được mã hoá không nhiều và mang tính cố định nên không thể áp dụng kỹ thuật an toàn và có thể bị ăn cắp thông tin bằng các thiết bị nối với máy vi tính. ➢ Thẻ thông minh (Smart card) là giai đoạn phát triển hiện tại của thẻ ngân hàng, thể hiện những ứng dụng hiện đại nhất của công nghệ thông tin vào lĩnh vực
10 thẻ, đó là việc sử dụng chíp điện tử. Thông thường, một tấm thẻ thông minh được gắn chíp điện tử để thay thế cho dải băng từ sau thẻ. 1.1.3.2.Theo phạm vi lãnh thổ sử dụng thẻ, thẻ bao gồm: thẻ nội địa và thẻ quốc tế. - Thẻ nội địa là thẻ do các tổ chức tín dụng phát hành và sử dụng trong phạm vi của quốc qua phát hành thẻ. - Thẻ quốc tế là thẻ do các tổ chức tín dụng phát hành và có thể sử dụng được tại nhiều quốc gia chấp nhận thẻ trên toàn cầu 1.1.3.3.Theo nguồn tài chính đảm bảo cho việc sử dụng thẻ, thẻ bao gồm: thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng. ❖ Thẻ tín dụng (Credit Card): ➢ Thẻ tín dụng là một phương thức thanh toán không dùng tiền mặt cho phép người sử dụng khả năng chi tiêu trước trả tiền sau. Khoảng thời gian từ khi thẻ được dùng để thanh toán hàng hoá, dịch vụ tới lúc chủ thẻ phải trả tiền cho ngân hàng có độ dài phụ thuộc vào từng loại thẻ tín dụng của các tổ chức khác nhau. ➢ Chủ thẻ phải thanh toán số dư nợ trong một thời gian nhất định nếu không chủ thẻ sẽ phải chịu lãi suất cao. Khi toàn bộ số tiền phát sinh được hoàn trả cho ngân hàng, hạn mức tín dụng của chủ thẻ được khôi phục như ban đầu.