Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Quản lý chi ngân sách nhà nước tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dựa trên cơ sở lý luận về quản lý chi NSNN và kết quả phân tích thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại địa bàn huyện, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Quản lý chi ngân sách nhà nước tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ------------------------ NGUYỄN THỊ PHƢƠNG THỦY QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI HUYỆN THUẬN THÀNH- TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ------------------------ NGUYỄN THỊ PHƢƠNG THỦY QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI HUYỆN THUẬN THÀNH- TỈNH BẮC NINH Chuyện ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội – 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả nghiên cứu của riêng tôi, chƣa đƣợc công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào của ngƣời khác. Việc sử dụng kết quả, trích dẫn tài liệu của ngƣời khác đảm bảo theo đúng các quy định. Các nội dung trích dẫn và tham khảo các tài liệu, sách báo, thông tin đƣợc đăng tải trên các tác phẩm, tạp chí và trang web theo danh mục tài liệu tham khảo của luận văn. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thị Phƣơng Thủy
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập chƣơng trình đào tạo sau đại học và thực hiện luận văn này, tôi đã nhận đƣợc sự quan tâm, giúp đỡ và góp ý đầy tâm huyết của các quý thầy cô Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Trƣớc tiên tôi xin chân thành cảm ơn các quý thầy, cô trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhiệt tình giảng dạy, giúp tôi trang bị kiến thức và có đƣợc nền tảng kiến thức vững chắc để làm đề tài luận văn này. Với sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS. Trần Thị Vân Anh đã tận tình hƣớng dẫn tôi cả về kiến thức chuyên môn, phƣơng pháp nghiên cứu và đƣa ra những lời góp ý quý báu cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu để tôi có thể thực hiện tốt luận văn của mình. Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến toàn thể các đồng chí lãnh đạo và các đồng nghiệp tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh đã quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thành luận văn này.
MỤC LỤC Danh mục các từ viết tắt…..……………………………………………………………..….i Danh mục các bảng…………..……………………………………………………...……...ii Danh mục biểu đồ…………………...……………………………………………….…….iii Danh mục sơ đồ…………………...……………………………………………...…….….iii LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................... 1 2. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................. 2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 3 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3 5. Kết cấu Luận văn ..................................................................................................... 3 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC ....................................................... 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về công tác quản lý chi NSNN ............................ 5 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý chi ngân sách nhà nƣớc.................................................. 11 1.2.1. Ngân sách nhà nƣớc ............................................................................................... 11 1.2.1.1. Khái niệm .............................................................................................................. 11 1.2.1.2. Vai trò của ngân sách nhà nƣớc ............................................................................ .12 1.2.1.3. Hệ thống ngân sách nhà nƣớc ................................................................................ 13 1.2.2. Chi ngân sách nhà nƣớc ......................................................................................... 14 1.2.2.1. Khái niệm .............................................................................................................. 14 1.2.2.2. Vai trò của chi ngân sách nhà nƣớc ....................................................................... 15 1.2.2.3. Nội dung chi ngân sách nhà nƣớc .......................................................................... 16 1.2.2.4. Quản lý chi ngân sách nhà nƣớc ………. .............................................................. 17 1.2.3. Quản lý chi ngân sách nhà nƣớc cấp huyện…………………………………...…17 1.2.3.1. Khái quát về quản lý chi ngân sách nhà nƣớc cấp huyện………………………...17 1.2.3.2. Nội dung quản lý chi ngân sách nhà nƣớc cấp huyện…………………………....22 1.2.3.3. Các tiêu chí đánh giá quản lý chi ngân sách nhà nƣớc cấp huyện………………..27 1.2.3.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản lý chi ngân sách nhà nƣớc cấp huyện…………31
1.3. Kinh nghiệm quản lý chi NSNN cấp huyện ở một số địa phƣơng ........................ 33 1.3.1. Kinh nghiệm về quản lý chi NSNN cấp huyện tại một số địa phƣơng ................. 33 1.3.1.1. Kinh nghiệm quản lý chi NSNN của Thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh .................... 33 1.3.1.2. Kinh nghiệm quản lý chi NSNN của huyện Thƣờng Tín, TP Hà Nội……. .......... 36 1.3.2. Bài học kinh nghiệm ............................................................................................. 37 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................. 39 2.1. Phƣơng pháp thu thập thông tin, tài liệu, số liệu ................................................... 40 2.2. Phƣơng pháp phân tích thông tin ........................................................................... 41 2.2.1. Phƣơng pháp thống kê mô tả ................................................................................. 41 2.2.2. Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp .......................................................................... 42 2.2.3. Phƣơng pháp so sánh ............................................................................................. 43 2.2.4. Phƣơng pháp phân tích SWOT .............................................................................. 43 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI HUYỆN THUẬN THÀNH, TỈNH BẮC NINH ................................................................................. 45 3.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và tổ chức bộ máy quản lý chi NSNN huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh................................................................................................ 45 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội ....................................................................... 45 3.1.1.1. Đặc điểm tự nhiên .................................................................................................. 45 3.1.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội....................................................................................... 46 3.1.2. Tổ chức bộ máy và trách nhiệm quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ......................... ……………………………………………………..50 3.1.2.1. Quyền hạn và trách nhiệm của HĐND huyện Thuận Thành ................................. 50 3.1.2.2. Quyền hạn và trách nhiệm của UBND huyện Thuận Thành ................................. 51 3.1.2.3. Phòng Tài chính - kế hoạch huyện Thuận Thành .................................................. 51 3.1.2.4. Kho Bạc nhà nƣớc huyện Thuận Thành ................................................................ 53 3.2. Phân tích thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ....................................................................................................................... 53 3.2.1. Tình hình ngân sách cấp huyện tại huyện Thuận Thành……………………...….57 3.2.2. Thực trạng lập dự toán chi NSNN ......................................................................... 58
3.2.3. Thực trạng chấp hành dự toán chi NSNN ............................................................. 62 3.2.4. Thực trạng quyết toán chi NSNN .......................................................................... 67 3.2.5. Thực trạng thanh tra, kiểm tra, giám sát quá trình chi NSNN ............................... 75 3.3. Đánh giá chung thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh……………………………………………………………………………...76 3.3.1. Những kết quả đạt đƣợc………………………………………………………….76 3.3.2. Một số hạn chế và nguyên nhân ............................................................................ 81 3.3.2.1. Hạn chế .................................................................................................................. 81 3.3.2.2. Nguyên nhân .......................................................................................................... 84 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC HUYỆN THUẬN THÀNH……….……………………………………………………….87 4.1. Mục tiêu và định hƣớng phát triển của huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh..…...87 4.1.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội…………………………….……….…..........87 4.1.2. Định hƣớng về quản lý chi NSNN......................................................................... 89 4.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ....................................................................................................................... 91 4.2.1. Hoàn thiện quản lý chi NSNN ............................................................................... 91 4.2.1.1. Hoàn thiện lập và phân bổ dự toán chi NSNN…………………………………...91 4.2.1.2. Hoàn thiện chấp hành dự toán chi NSNN……………………………..................93 4.2.1.3. Hoàn thiện quyết toán chi NSNN…………………………….………..................95 4.2.1.4. Tăng cƣờng thanh tra, kiểm tra quản lý chi NSNN…………………………….....95 4.2.2. Tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng, nâng cao trình độ cán bộ quản lý chi NSNN. …..97 4.2.3. Tăng cƣờng sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý ngân sách huyện..…………….98 4.2.4. Thay đổi cơ chế tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập….…………………..99 4.3. Kiến nghị…….……… …….…………………………………………….............100 4.3.1. Đối với Chính phủ và Bộ Tài chính………..…………………………….............100 4.3.2. Đối với UBND tỉnh Bắc Ninh……………..…………………………………......101 KẾT LUẬN........................................................................................................................ 102 TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………………………………..103
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 DT Dự toán 2 ĐTPT Đầu tƣ phát triển 3 HĐND Hội đồng nhân dân 4 KBNN Kho bạc nhà nƣớc 5 KT-XH Kinh tế - xã hội 6 NS Ngân sách 7 NSĐP Ngân sách địa phƣơng 8 NSNN Ngân sách nhà nƣớc 9 NSTW Ngân sách Trung Ƣơng 10 QLNN Quản lý Nhà nƣớc 11 TC-KH Tài chính – Kế hoạch 12 UBND Ủy ban nhân dân 13 XDCB Xây dựng cơ bản i
DANH MỤC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang Một số chỉ tiêu kinh tế của huyện Thuận Thành 1 Bảng 3.1 47 giai đoạn 2017 - 2019 Tình hình ngân sách tại huyện Thuận Thành giai 2 Bảng 3.2 57 đoạn 2017 - 2019 Tổng hợp giao dự toán chi NSNN huyện Thuận 3 Bảng 3.3 59 Thành giai đoạn 2017 - 2019 Dự toán chi thƣờng xuyên huyện Thuận Thành giai 4 Bảng 3.4 61 đoạn 2017 - 2019 Tình hình bổ sung dự toán trong quá trình chấp 5 Bảng 3.5 hành chi NSNN huyện Thuận Thành giai đoạn 63 2017 - 2019 Kết quả chấp hành chi NSNN huyện Thuận Thành 6 Bảng 3.6 65 giai đoạn 2017 - 2019 Kết quả thực hiện chi thƣờng xuyên của huyện 7 Bảng 3.7 66 Thuận Thành giai đoạn 2017 - 2019 Kết quả quyết toán chi NSNN huyện Thuận Thành 8 Bảng 3.8 69 giai đoạn 2017 – 2019 Kết quả quyết toán chi thƣờng xuyên của huyện 9 Bảng 3.9 70 Thuận Thành giai đoạn 2017 - 2019 Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu huyện 10 Bảng 4.1 Thuận Thành đến năm 2020, định hƣớng đến năm 89 2030 ii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ STT Biểu đồ Nội dung Trang Biểu đồ Tình hình cân đối thu – chi NSNN huyện Thuận 1 58 3.1 Thành giai đoạn 2017 - 2019 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ Nội dung Trang 1 Sơ đồ 1.1 Hệ thống ngân sách nhà nƣớc ở Việt Nam 14 2 Sơ đồ 2.1 Quy trình thiết kế nghiên cứu luận văn 39 Hệ thống tổ chức Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện 3 Sơ đồ 3.1 52 Thuận Thành iii
LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc tế nhƣ hiện nay, hoạt động của ngân sách nhà nƣớc (NSNN) có vị trí hết sức quan trọng góp phần đảm bảo an ninh tài chính quốc gia, ổn định kinh tế vĩ mô. Cùng với quá trình quản lý thu NSNN thì việc quản lý chi NSNN có vị trí hết sức quan trọng trong việc điều hành NSNN, góp phần thúc đẩy nền kinh tế tăng trƣởng và phát triển. Bài toán đặt ra là trong bối cảnh tình hình nguồn lực tài chính của quốc gia có giới hạn nhƣng làm thế nào để đáp ứng đƣợc những nhu cầu chi cần thiết để đạt đƣợc các mục tiêu quốc gia nhƣ quản lý kinh tế, chính trị, xã hội và an ninh quốc phòng. Điều này đòi hỏi các cấp, các ngành phải có những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý chi ngân sách của cơ quan, địa phƣơng mình. Ngân sách cấp huyện là một bộ phận quan trọng trong hệ thống NSNN và có vai trò quan trọng trong việc thực hiện những nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trƣởng và đảm bảo an sinh xã hội của địa phƣơng. Tuy nhiên vẫn còn nhiều những bất cập trong quá trình triển khai thực hiện, điều đó khiến cho việc sử dụng NSNN không đạt đƣợc hiệu quả nhƣ mong đợi và còn những tồn tại nhất định. Do đó, việc tăng cƣờng công tác quản lý chi NSNN là một nhiệm vụ cấp thiết đặt ra đối với Đảng và các cấp chính quyền hiện nay. Huyện Thuận Thành là huyện kinh tế phát triển chậm của tỉnh Bắc Ninh, ngƣời dân chủ yếu vẫn dựa vào nông nghiệp: Theo kết quả kiểm kê đất đai năm 2018, toàn huyện Thuận Thành có tổng diện tích tự nhiên là 11.783,41 ha; trong đó, diện tích nhóm đất nông nghiệp là 7.579,45 ha, chiếm tới hơn 64% diện tích đất toàn huyện (Phòng Tài nguyên môi trường huyện Thuận Thành, 2019). Hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chƣa phát triển, nguồn thu NSNN không nhiều, chủ yếu thu từ tiền cấp quyền sử dụng đất: năm 2019 là 869,940 triệu đồng, chiếm đến 84% trên tổng thu cân đối ngân sách huyện (Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Thuận Thành, 2019). 1
Trong khi đó, huyện đặt mục tiêu 2020 trở thành đô thị loại IV, hƣớng tới năm 2021 trở thành Thị Xã Thuận Thành, do đó nhu cầu đầu tƣ xây dựng kết cấu hạ tầng cho huyện tƣơng đối lớn, nên việc cân đối ngân sách huyện là rất khó khăn. Chi thƣờng xuyên, chi đầu tƣ XDCB và các khoản chi khác trên địa bàn chủ yếu từ nguồn bổ sung của ngân sách cấp trên. Do đó, việc quản lý, sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả chi NSNN, đảm bảo đáp ứng kịp thời, đầy đủ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội là nhiệm vụ cần thiết phải thực hiện. Hiện nay công tác quản lý NSNN nói chung và chi NSNN nói riêng trên địa bàn huyện Thuận Thành vẫn còn chƣa đƣợc khoa học, đồng bộ chƣa ứng dụng đƣợc công nghệ thông tin đồng bộ từ cấp huyện đến các xã, thị trấn. Trình độ cán bộ thực hiện công tác quản lý ngân sách ở các cơ quan chuyên môn làm kiêm nhiệm, không đƣợc đào tạo đúng chuyên ngành, ở một số xã trình độ chuyên môn còn yếu do vậy còn tồn tại nhiều vấn đề nhƣ: Công tác lập dự toán vẫn chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu dẫn đến khâu thực hiện dự toán còn phải điều chỉnh nhiều, công tác điều hành ngân sách còn hạn chế dẫn đến cuối năm ngân sách phải chuyển nguồn các nhiệm vụ chi, có những nhiệm vụ thuộc kinh phí ủy quyền từ cấp tỉnh, hết năm ngân sách không giải ngân đƣợc bị thu hồi. Nhiều khoản chi sai nguyên tắc, chế độ chính sách, nhiều khoản chi vẫn quản lý ngoài sổ sách không đƣợc hạch toán dẫn đến sự thất thoát và không minh bạch. Một số địa phƣơng phát sinh đơn thƣ khiếu nại, tố cáo, có trƣờng hợp phải xử lý kỷ luật cán bộ. Vì vậy, tác giả chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý chi ngân sách nhà nước tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh" làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng. 2. Câu hỏi nghiên cứu Thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ra sao? Giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh là gì? 2
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục tiêu nghiên cứu Dựa trên cơ sở lý luận về quản lý chi NSNN và kết quả phân tích thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại địa bàn huyện, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý chi NSNN cấp huyện. Nghiên cứu những kinh nghiệm quản lý ngân sách ở địa phƣơng khác và bài học quản lý NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Phân tích thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, giai đoạn 2017 – 2019, những kết quả đạt đƣợc, những mặt hạn chế và nguyên nhân. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Thực trạng công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Thời gian: Phân tích thực trạng giai đoạn từ 2017 đến 2019. Không gian: Địa bàn huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Nội dung: Công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc. 5. Kết cấu Luận văn Luận văn ngoài phần Mở đầu, phần Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo còn có 4 chƣơng cụ thể nhƣ sau: 3
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi ngân sách nhà nƣớc Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh Chƣơng 4: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nƣớc tại huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh 4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về quản lý chi NSNN Ở Việt Nam hiện nay, còn rất ít công trình nghiên cứu thuần túy lý thuyết về quản lý chi NSNN. Đa phần các công trình nghiên cứu trong nƣớc đi theo hƣớng nghiên cứu ứng dụng nhƣ phân tích chính sách hoặc mô tả thực trạng quản lý chi NSNN. Vì thế, tổng quan tài liệu của luận văn chủ yếu là các công trình nghiên cứu về thực trạng quản lý chi NSNN ở Việt Nam nói chung và quản lý chi NSNN ở một số địa phƣơng nói riêng. Luận văn Thạc sĩ quản lý kinh tế của tác giả Ngọc Thị Thu Hà, trƣờng Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh – Đại học Thái Nguyên với đề tài nghiên cứu: “Quản lý chi thường xuyên Ngân sách nhà nước cấp huyện, tại huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên” năm 2018. Trên cơ sở các nghiên cứu lý luận về quản lý chi thƣờng xuyên NSNN cấp huyện, kinh nghiệm của một số địa phƣơng trong nƣớc về quản lý chi thƣờng xuyên NSNN cấp huyện, tác giả đã rút ra đƣợc một số kinh nghiệm để áp dụng cho công tác quản lý chi thƣờng xuyên NSNN huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên đƣợc tốt hơn. Căn cứ vào thực trạng quản lý chi thƣờng xuyên NSNN huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên, có tính đến các xu hƣớng phát triển, mục tiêu kinh tế xã hội của địa phƣơng, tác giả đã đề xuất 2 nhóm giải pháp chính để đối mới công tác quản lý chi thƣờng xuyên NSNN cấp huyện tại huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên bao gồm: nhóm giải pháp hoàn thiện bộ máy quản lý chi thƣờng xuyên NSNN và nhóm giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý chi thƣờng xuyên NSNN. Đề tài luận văn Thạc sĩ “Quản lý chi Ngân sách nhà nước ở huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ” của tác giả Nguyễn Thanh Liêm, Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh – Đại học Thái Nguyên, năm 2017. 5
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý chi NSNN và cơ sở thực tiễn, kinh nghiệm của một số địa phƣơng trong nƣớc về quản lý chi NSNN cấp huyện, tác giả đã đúc kết một số bài học kinh nghiệm cho quá trình quản lý chi NSNN huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ. Từ đó tác giả đi sâu vào phân tích thực trạng công tác quản lý chi NSNN địa phƣơng giai đoạn 2012 - 2016. Căn cứ vào thực trạng công tác quản lý chi NSNN của huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ, có tính đến bối cảnh kinh tế - xã hội và mục tiêu, định hƣớng phát triển của địa phƣơng, tác giả đã đề xuất một nhóm các giải pháp liên quan đến hoàn thiện cơ chế quản lý chi NSNN tại địa phƣơng trong giai đoạn tiếp theo. Trong đó, tác giả đã đƣa ra một số giải pháp có tính khả thi nhƣ: giải pháp về bộ máy quản lý và nâng cao năng lực, trình độ của cán bộ quản lý chi NSNN ở huyện,nâng cao ý thức, trình độ của đối tƣợng sử dụng ngân sách nhà nƣớc. Đề tài Luận văn thạc sĩ quản lý công: “Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi” của tác giả Nguyễn Việt Toàn, Học viện Hành chính quốc gia, năm 2017. Trong đề tài này, tác giả đã tổng quan đƣợc các lý thuyết cơ bản về quản lý chi đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN. Trong đó, tác giả đã làm rõ đƣợc vai trò của quản lý chi đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN và đƣa ra đƣợc các tiêu chí định tính, định lƣợng để đánh giá hiệu quả quản lý chi đầu tƣ xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi. Luận văn đã chỉ ra đƣợc những tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục trong công tác điều hành, quản lý chi đầu tƣ XDCB cũng nhƣ phân tích các nguyên nhân của những hạn chế đó. Tác giả cũng đƣa ra một số giải pháp cụ thể, có tính khả thi và kiến nghị góp phần nâng cao hiệu quả quản lý chi đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi. Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh của Thạc sĩ Dƣơng Thị Lý, Học viện Nông nghiệp Việt Nam năm 2016 với đề tài: “Quản lý chi Ngân sách nhà nước tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang”. 6
Luận văn đã nêu đƣợc các khía cạnh lý luận cơ bản liên quan đến chủ đề nghiên cứu nhƣ NSNN, vai trò, nội dung quản lý chi NSNN cấp huyện và đƣa ra các nhân tố ảnh hƣởng đến việc chi NSNN cấp huyện. Từ khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Việt Yên, tác giả đã đánh giá một cách có hệ thống thực trạng công tác quản lý chi NSNN tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2013 – 2015. Dựa trên kết quả phân tích thực trạng, tác giả đã đƣa ra những đánh giá về kết quả đạt đƣợc cũng nhƣ những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý chi NSNN huyện Việt Yên. Một số kết quả đạt đƣợc nhƣ: việc lập dự toán chi đã đảm bảo đúng luật, chặt chẽ, đúng tiến độ; việc chi ngân sách đã đảm bảo tiết kiệm, tránh lãng phí; công tác quyết toán chi minh bạch, kịp thời... Tuy nhiên, công tác quản lý chi NSNN vẫn còn những hạn chế nhƣ: việc lập dự toán còn mang tính hình thức, thiếu chính xác; việc chi ngân sách còn dàn trải, chƣa đúng định mức quy định; việc quyết toán báo cáo còn chậm và chƣa đạt chất lƣợng cao... Xuất phát từ những nguyên nhân của những hạn chế trong công tác quản lý chi NSNN, nghiên cứu đã mạnh dạn đề xuất giải pháp có tính khả thi nhƣ: nâng cao chất lƣợng công tác lập dự toán; hoàn thiện công tác chấp hành dự toán; nâng cao chất lƣợng quyết toán NSNN huyện; phối hợp với KBNN, phát huy tối đa chức năng kiểm soát chi NSNN huyện; nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ làm công tác tài chính và đầu tƣ hiện đại hóa công nghệ phục vụ công tác quản lý chi NSNN. Luận văn thạc sĩ của tác giả Trần Thị Hạnh, Đại học Thăng Long năm 2015 với đề tài: “Tăng cường công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước tại Kho bạc nhà nước huyện Đan Phượng, Hà Nội”. Đề tài đã chỉ ra đƣợc phần tồn tại trong công tác kiểm soát chi NSNN qua kho bạc nhà nƣớc huyện Đan Phƣợng, Hà Nội đó là sự chống chéo trong công tác quản lý giữa Kho bạc nhà nƣớc cấp huyện và cơ quan quản lý tài chính huyện Đan Phƣợng, Hà Nội, quy trình kiểm soát còn nhiều bất cập, chƣa thực sự khoa học. Từ những nguyên nhân của những hạn chế, tác giả đã đề xuất một số giải pháp về nghiệp vụ, về tổ chức và bộ máy, về công tác chỉ đạo, điều hành công tác kiểm soát 7
chi NSNN huyện và giải pháp về công nghệ để nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát chi NSNN tại KBNN huyện Đan Phƣợng, Hà Nội. Luận án Tiến sĩ của tác giả Tô Thiện Hiền, Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội, năm 2015: “Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước tỉnh An Giang giai đoạn 2011 – 2015 và tầm nhìn đến năm 2020”. Trong luận án này, tác giả đã chỉ ra rằng, công tác quản lý NSNN luôn gắn liền với việc thực hiện các chính sách kinh tế, chính trị, xã hội của nhà nƣớc trong từng thời kỳ. Việc khai thác, huy động nguồn thu vào NSNN và sử dụng vốn NSNN, chi tiêu NSNN một cách tiết kiệm, có hiệu quả là yếu tố mang tính quyết định để thực hiện mục tiêu phát triển KT-XH. Đồng thời, tác giả cũng lý giải cơ sở khoa học của hiệu quả quản lý NSNN và các hình thức quản lý NSNN áp dụng trên địa bàn tỉnh An Giang. Sau khi phân tích thực trạng công tác quản lý NSNN tại tỉnh An Giang và bài học kinh nghiệm của một số tỉnh đồng thuộc Đồng bằng sông Cửu Long, tác giả đã đề xuất một số giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý NSNN của tỉnh An Giang. Luận án Tiến sĩ của tác giả Nguyễn Thị Minh, Đại học Tài chính – Ngân hàng Hà Nội: “Đổi mới quản lý chi NSNN trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam” năm 2014. Với đề tài này, tác giả đã hệ thống hóa đƣợc cơ sở lý luận về NSNN, chi NSSN và quản lý chi NSNN trong điều kiện nền kinh tế thị trƣờng; tác giả đã chỉ ra đƣợc mối liên hệ giữa phân cấp quản lý kinh tế, phân cấp ngân sách và nội dung quản lý chi NSNN. Trên cơ sở đó, tác giả cho thấy đƣợc sự cần thiết của việc đổi mới phƣơng thức quản lý chi NSNN và tầm quan trọng của chi NSNN đối với nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội. Trong nghiên cứu này, tác giả cũng đã đề xuất một nhóm các giải pháp nhằm đổi mới công tác quản lý chi NSNN trong đó giải pháp đẩy mạnh triển khai phƣơng thức quản lý chi NSNN theo kết quả đầu ra là rất cần thiết và phù hợp với việc đổi mới công tác quản lý chi NSNN Việt Nam trong điều kiện kinh tế thị trƣờng hiện nay. 8
Luận văn Thạc sĩ Nguyễn Thị Thu Hƣơng, Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh – Đại học Thái Nguyên về “Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý Ngân sách nhà nước tại thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh” năm 2014. Trong luận văn này, tác giả đã làm rõ đƣợc vai trò của quản lý NSNN cấp huyện đối với mục tiêu phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội của từng địa phƣơng. Tác giả đã nghiên cứu chi tiết, cụ thể thực trạng công tác thu, chi NSNN và tình hình cân đối NSNN tại thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh để từ đó có đƣợc đánh giá khách quan về chất lƣợng công tác quản lý NSNN tại địa phƣơng này. Tác giả cũng đã chỉ rõ quan điểm quản lý NSNN của địa phƣơng, sau đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh và kiến nghị cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền hoàn thiện tiêu chuẩn, định mức chi NSNN, cơ chế phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi NSNN để công tác quản lý NSNN tại địa phƣơng đƣợc hiệu quả hơn. Ngoài ra, luận văn còn tổng quan một số bài viết đăng trên các tạp chí, báo mạng về quản lý chi NSNN nhƣ: - Bài viết của tác giả Võ Thành Hƣng trên trang Tạp chí Tài chính ngày 05/12/2019 với tiêu đề “Cơ cấu chi NSNN và những vấn đề đặt ra trong phát triển kinh tế nhanh, bền vững”. Bài viết đã cung cấp dữ liệu phân tích về cơ cấu chi NSNN giai đoạn 2007 – 2018. Qua đó, tác giả chỉ ra đƣợc những bƣớc chuyển căn bản trong quản lý chi NSNN và cho thấy đƣợc những tác động tích cực của điều này tới phát triển kinh tế - xã hội của đất nƣớc. Tuy nhiên, tác giả cũng phân tích những hạn chế của vấn đề. Một trong số đó là cơ cấu chi đầu tƣ phát triển – chi thƣờng xuyên còn bất cập: chi thƣờng xuyên còn khá cao so với mức bình quân chung của các nền kinh tế mới nổi. Tác giả chỉ ra rằng, cần phải tiếp tục tái cấu trúc chi NSNN để đáp ứng đƣợc yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội hƣớng đến phát triển kinh tế nhanh, toàn diện và bền vững. 9
- Bài viết “Chủ động và tích cực trong quản lý thu – chi ngân sách” của tác giả Hoàng Yến, ngày 04/02/2019 trên trang Thời báo Tài chính. Bài viết là một phần cuộc phỏng vấn của tác giả đối với Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội – Ông Nguyễn Đức Hải. Trong bài viết, tác giả đã cho thấy đƣợc thực trạng công tác tài chính – ngân sách giai đoạn 2016 – 2018 và những hạn chế còn bất cập trong công tác quản lý chi NSNN. Hạn chế ở đây là công tác thu – chi NS còn chƣa thực sự đổi mới, việc thực hiện luật đầu tƣ công còn nhiều lúng túng, tình trạng phân bổ vốn còn dàn trải, phân tán, hiệu quả đầu tƣ còn thấp. Qua kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tình trạng chi sai chính sách, chế độ còn phổ biến, lặp đi lặp lại tại nhiều cơ quan ở cả trung ƣơng và địa phƣơng. Tác giả cũng truyền tải đƣợc ý kiến của chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải trong việc thực hiện kế hoạch tài chính – ngân sách trong 2 năm tới. - Bài viết “Quản lý chi ngân sách nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, và hiệu quả” của nhóm phóng viên Tạp chí Tài chính đăng ngày 19/4/2017 đã nêu ra nhiệm vụ quan trọng trong quản lý chi NSNN của Thủ tƣớng Chính phủ. Nhiệm vụ đó là quản lý chi ngân sách nhà nƣớc phải đƣợc thực hiện một cách chặt chẽ, tiết kiệm và có hiệu quả. Một số nhiệm vụ cụ thể nhƣ: chỉ đề xuất ban hành chính sách làm tăng chi NSNN khi thật sự cần thiết, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tƣ công, hạn chế mua sắm công, khuyến khích các địa phƣơng tăng nguồn thu để tạo nguồn cải cách tiền lƣơng, tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra các khoản chi ngân sách...  Khoảng trống nghiên cứu Các đề tài, bài viết và công trình nghiên cứu nêu trên đã hệ thống đƣợc những căn cứ khoa học và rút ra kinh nghiệm thực tiễn về một số nội dung cơ bản của quản lý NSNN nói chung, ngân sách địa phƣơng (NSĐP) nói riêng. Các công trình nghiên cứu đã đƣa ra cơ sở khoa học để thiết lập quy trình quản lý NSNN, phân bổ NSNN, nâng cao hiệu quả điều hành NSNN, quản lý chi NSĐP. Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra những kết quả đạt đƣợc, những hạn chế, tồn tại 10