Sáng kiến kinh nghiệm: Biện pháp dạy tốt môn tạo hình tại lớp mẫu giáo 4–5 tuổi C điểm trường chính trường mầm non Tân Yên

PHÒNG GD – ĐT HÀM YÊN CỘNG HOÀ XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> TRƯỜNG MN TÂN YÊN Độc lập – Tự do – Hạnh phúc<br /> Tân Yên, ngày 02 tháng 12 năm 2019<br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> * SƠ LƯỢC LÍ LỊCH<br /> Họ và tên: HOÀNG THỊ KHUYÊN<br /> Ngày tháng năm sinh: 28/ 08/ 1991<br /> Năm vào ngành: 2012<br /> Trình độ chuyên môn: Trung cấp sư phạm mầm non<br /> Chức vụ: Giáo viên<br /> Nhiệm vụ được giao năm học 2019 – 2020:  Dạy lớp mẫu giáo 4 ­ 5 tuổi C <br /> điểm trường chính.<br /> * TÊN SÁNG KIẾN  “BIỆN PHÁP DẠY TỐT MÔN TẠO HÌNH TẠI <br /> LỚP MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI C ĐIỂM TRƯỜNG CHÍNH TRƯỜNG MẦM  <br /> NON TÂN YÊN”<br /> I. MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài:<br /> Hoạt động tạo hình  ở  lứa tuổi mầm non giúp cho trẻ  phát triển một cách <br /> toàn diện: Trẻ biết yêu cái đẹp, có cảm xúc trước cái đẹp, có lòng yêu thương con <br /> người…theo chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay thì tạo hình là một <br /> trong những môn học giúp trẻ  phát huy tính tích cực, chủ  động sáng tạo và cũng <br /> góp một phần lớn trong việc giáo dục cho trẻ. Hoạt động tạo hình còn là nền tảng <br /> cho sự phát triển nhân cách trẻ, phát triển năng lực về “đức ­ trí ­ thể ­ mỹ”.<br />           ­ Hoạt động tạo hình giúp trẻ  bước đầu làm quen với các đường nét, hình  <br /> dáng, màu sắc, bố cục……của bức tranh, thông qua đó phát triển trí nhớ, trí tưởng  <br /> tượng sáng tạo. Là người giáo viên mầm non cần có những phương pháp phù hợp <br /> với từng độ  tuổi, điều kiện của trường, lớp để  có một giờ  học đạt kết quả  cao,  <br /> tăng khả năng nhận thức của trẻ. Bản thân tôi là giáo viên trực tiếp giảng dạy tôi  <br /> <br /> <br /> <br /> 1<br /> muốn được đóng góp một số kinh nghiệm của mình để nâng cao chất lượng giảng  <br /> dạy, chính vì vậy mà tôi muốn chọn đề  tài “Biện pháp dạy tốt môn tạo hình” tại  <br /> nhóm lớp tôi phụ trách.<br /> 2. Mục đích nghiên cứu:<br /> ­ Tạo hình là một hoạt động mang tính nghệ  thuật nhất là ở  lứa tuổi mầm <br /> non nó là một hoạt động sáng tạo không thể thiếu được. Thông qua hoạt động tạo <br /> hình giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên trong cuộc sống về thế giới  <br /> xung quanh trẻ, giúp trẻ  thể  hiện cảm xúc, tình cảm của mình khi tham gia hoạt <br /> động tạo hình qua sự  hướng dẫn của giáo viên từ  đó trẻ  có thể  tìm hiểu khám  <br /> phá , sự hứng thú với hoạt động tạo hình. Ở trường mầm non hoạt động tạo hình <br /> giữ vị trí quan trọng trong các hoạt động nhằm góp phần giáo dục thẩm mĩ và hình  <br /> thành nhân cách cho trẻ. Gây cho trẻ hứng thú trước cái đẹp và biết yêu cái đẹp.<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu:<br /> ­ Trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi tại lớp mẫu giáo 4 ­ 5 tuổi C điểm trường chính. <br /> 4. Kế hoạch nghiên cứu:<br /> <br /> Thời gian<br /> T<br /> Từ 04/9/2018 đến   Nội dung công việc Sản phẩm<br /> T<br /> tháng 2/12/2019<br /> Chọn đề tài sáng kiến<br /> Bản   đề   cương   chi <br /> Đọc tài liệu lý thuyết về cơ  sở <br /> 1 Tháng 9/2019 tiết<br /> lý   luận.   Xây   dựng   đề   cương <br /> Tập tài liệu lý thuyết<br /> sáng kiến kinh nghiệm<br /> Trao đổi với đồng nghiệp<br /> Tổng hợp ý kiến<br /> 2 Tháng 10+11/2019 Áp   dụng   thực   hiện   trên   nhóm <br /> Hoạt động cụ thể<br /> lớp<br /> Hoàn thiện sáng kiến nộp hội <br /> 3 Ngày 02/12/2019 Báo cáo chính thức<br /> đồng khoa học nhà trường<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu:<br /> ­ Phương pháp quan sát <br /> <br /> <br /> <br /> 2<br />  ­ Phương pháp thực hành<br /> ­ Phương pháp trải nghiệm  <br /> II. NỘI DUNG   <br />   1. Cơ sở lí luận <br /> Trẻ em là mầm non là tương lai của đất nước vì vậy công tác chăm sóc giáo  <br /> dục trẻ   ở  độ  tuổi mầm non rất là quan trọng.  Hoạt động tạo hình là một hoạt <br /> động nghệ  thuật, một nội dung quan trọng không thể  thiếu được trong chương  <br /> trình chăm sóc giáo dục mầm non. Cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình nhằm <br /> giáo dục tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ đồng thời tạo điều kiện cho trẻ  phát huy <br /> năng khiếu góp phần phát triển trí tuệ  và thể  chất cho trẻ. Khi tạo ra sản phẩm  <br /> tạo hình trẻ tham gia một cách tích cực. Hoạt động tạo hình còn góp phần giáo dục <br /> thẩm mĩ cho trẻ mầm non. Thông qua hoạt động tạo hình để phát triển ở  trẻ khả <br /> năng cảm thụ  trước cái đẹp, biết yêu cái đẹp và điều đó đã thu hút hứng thú cho <br /> trẻ  những cảm xúc tình cảm thẩm mĩ được nảy sinh. Hoạt động tạo hình có ý  <br /> nghĩa to lớn cho trẻ mầm non. Vì khi trẻ hoạt động tạo hình là phải dùng công sức  <br /> của mình để tạo ra sản phẩm, góp phần hình thành ở trẻ  ý thức làm việc có mục <br /> đích có kỹ  năng. Bản thân tôi được thực tế  giảng dạy trên lớp và được tiếp cận <br /> với phụ huynh học sinh, qua các tiết dạy tôi nhận thấy rằng phụ huynh chưa thực  <br /> sự  quan tâm đến việc học môn tạo hình của trẻ, học sinh chưa hứng thú với hoạt <br /> đông tạo hình. Là một giáo viên mầm non tôi nhận thấy mình phải tìm tòi nghiên <br /> cứu để có thể tuyên truyền đến các bậc phụ huynh đặc biệt là giúp trẻ cảm nhận  <br /> được nghệ thuật tạo hình để từ đó trẻ yêu thích hăng say vào hoạt động nhằm góp <br /> phần nâng cao chất lượng giáo dục và hình thành nhân cách cho trẻ, phát triển trí <br /> tưởng tượng, sáng tạo, khả năng quan sát thông qua việc vẽ, xé dán, nặn… và hình <br /> thành cho trẻ  một số  kỹ  năng cơ  bản như: tư  thế  ngồi, cách cầm bút, cách phân  <br /> biệt màu và sử  dụng màu sắc, cách chia đất, cách xoay tròn, lăn dài,  ấn bẹt, cách  <br /> dán phết hồ, dán tranh đúng với bố cục hài hòa và hợp lý.(Trích tài liệu tâm lý học  <br /> trẻ em của tác giả Nguyễn Ánh Tuyết)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 3<br /> Trên đây là cơ sở lí luận để  tôi xây dựng và lựa chọn biện pháp dạy tạo hình cho  <br /> đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình.<br /> 2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến.<br />           ­ Năm học 2019 – 2020 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 4 ­  <br /> 5   tuổi C điểm trường chính. Do  về  phía giáo viên chưa được đào tạo qua các <br /> trường dạy vẽ. Về cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ riêng cho hoạt động tạo  <br /> hình còn hạn chế, như  các tác phẩm   đẹp còn chưa có. Chính vì vậy các cháu <br /> không được làm quen tiếp xúc nên rất hạn chế  đến quá trình nhận thức của trẻ.  <br /> Còn một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tạo hình của trẻ, chưa  <br /> tạo điều kiện cho trẻ  được phát huy khả  năng sáng tạo cá nhân do đó nhận thức  <br /> của trẻ không đồng đều. Tất cả  những khó khăn trên còn ảnh hưởng rất lớn đến <br /> việc học tập của trẻ.<br />   3. Sáng kiến đã được sử dụng để giải quyết vấn đề.<br />            * Tạo môi trường cho trẻ hoạt động:<br />               ­  Ở  trẻ 4 ­ 5 tuổi vốn kiến thức phong phú, các biểu tượng được hình  <br /> thành khá đầy đủ  về  hình dáng, cấu trúc và đặc điểm riêng, tư  duy của trẻ  phát <br /> triển mạnh. Để phát huy tính tích cực sáng tạo và niềm say mê hoạt động của trẻ <br /> tôi đã tận dụng thời điểm hợp lý trong ngày từ trò chuyện buổi sáng hay hoạt động  <br /> vui chơi ngoài trời, đi dạo đi thăm quan  ở  mọi lúc mọi nơi tạo điều kiện cho trẻ <br /> tiếp xúc thường xuyên với môi trường thiên nhiên xung quanh trẻ.<br /> VD: Trò chuyện vào buổi sáng khi thấy bố  mẹ  trẻ  đưa trẻ  đến trường tôi <br /> tạo tình huống để trẻ nhận xét về những người thân cho trẻ nói nên cảm xúc của <br /> mình về những gì trẻ quan sát được về những người thân của mình.<br /> VD: Qua bài “Vẽ, tô màu chân dung bé”<br /> Tôi trò chuyện và cho trẻ  tự  khám phá, so sánh những đặc điểm về  chân <br /> dung của bé. Trẻ vẽ chân dung bé có đầy đủ: Đầu, mình, tay, chân và các bộ phận <br /> khác không? Cô luôn gợi ý cho trẻ  trong khi trẻ thể hiện tác phẩm của mình. Khi <br /> vẽ xong tôi hướng cho trẻ cách tô màu để bài vẽ thêm sinh động.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 4<br />  VD: Qua bài “Vẽ con gà trống”<br /> Tôi nhắc trẻ  về  nhà quan sát con gà trống trong gia đình, qua giờ  tìm hiểu khám  <br /> phá khoa học trẻ quan sát thực tế về con gà. Để  tạo ra không khí sôi nổi cho tiết  <br /> học cô cho trẻ  hát và vận động bài “Con gà trống” hoặc cô dùng một câu đố  hay <br /> một câu truyện có nội dung về  con gà để  gây hứng thú, sự  tập trung của trẻ  về <br /> con gà, sau đó cho trẻ  quan sát các bộ  phận của chúng, cô lên hướng dẫn cho trẻ <br /> nhận xét được các bộ phận của con gà để khi trẻ vẽ sẽ dễ dàng hơn.<br /> VD: Qua bài “Xé, dán đàn cá”<br /> Qua tiết tìm hiểu khám phá khoa học trẻ  được biết về  cấu tạo hình dáng <br /> của con cá và tôi cho trẻ quan sát đàn cá bơi bằng vật thật, nhắc trẻ chú ý quan sát  <br /> đàn cá xem chúng bơi như thế nào, các con cá bơi ở gần hình dáng so với các con  <br /> cá bơi ở xa có gì khác biệt. Trẻ biết được con cá ở gần thì to, con cá ở xa thì nhỏ,  <br /> quan sát đàm thoại đầu cá hình gì, thân cá hình gì? . Rèn cho trẻ  trí tưởng tượng,  <br /> sáng tạo. Tạo cho trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng hứng thú, say mê để trẻ tạo  <br /> ra sản phẩm đẹp phong phú đa dạng. Khi trẻ xé dán đàn cá cô tích hợp nhạc bài hát <br /> cá vàng bơi để trẻ thoải mái vui vẻ tạo ra sản phẩm.<br />          * Khi hướng dẫn cùng trẻ trao đổi bố cục bức tranh:<br /> ­ Để trẻ tích cực sáng tạo trong giờ hoạt động tạo hình trong các tiết vẽ theo  <br /> ý thích, tiết vẽ theo đề tài tôi không bao giờ vẽ mẫu. Bởi vì nếu cô vẽ mẫu cho trẻ <br /> sẽ  làm mất đi những cảm hứng đã có. Tôi luôn gợi ý bằng các câu hỏi, tạo điều <br /> kiện cho trẻ phát triển khả năng suy nghĩ và thực hiện, tôi luôn khuyến khích động <br /> viên trẻ giúp trẻ sáng tạo trong khi thực hiện bài của mình.<br /> VD: Trong khi cho trẻ quan sát vườn cây ăn quả cô cùng trẻ trao đổi về hình  <br /> dáng cấu tạo của cây, cây bóng mát, cây ăn quả, thân cây mầu gì, lá cây màu gì và <br /> khuyến khích trẻ  tự  nêu ra đặc điểm. Như  vậy cô đã rèn cho trẻ  trí tưởng tượng  <br /> sáng tạo và khả năng thể hiện ý tưởng của mình.<br /> VD: Trẻ  vẽ  vườn cây có nhiều màu sắc, có cây to, cây nhỏ, cây cao, cây  <br /> thấp cô gợi ý cho trẻ  thấy hôm nay thời tiết như thế nào từ  đó trẻ  chú ý quan sát  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 5<br /> hiện tượng thời tiết sau đó trẻ sáng tạo vẽ thêm ông mặt trời đang tỏa ảnh nắng, <br /> có thêm các bạn nhỏ đang nhổ cỏ tưới cây.<br /> VD: Khi vẽ ngôi nhà trẻ biết kết hợp thân nhà là hình chữ  nhật, mái nhà là  <br /> hình tam giác, cửa sổ là hình vuông. Khi nặn các con vật trẻ biết các bộ phận của  <br /> chúng như: Đầu gà là hình tròn nhỏ, mình gà là hình tròn to, sau đó nặn thêm các bộ <br /> phận như “Mắt, mỏ, chân…”. Dạy trẻ xé dán ông mặt trời có mắt mũi, mồm đang  <br /> mỉm cười, trẻ biết xé các mảnh giấy vụn thành bông hoa, con cá, đã vẽ được bức  <br /> tranh đẹp về người thân... Để  dạy tốt môn tạo hình, giáo viên cần phối hợp chặt <br /> chẽ với phụ huynh bằng cách thông qua các hội thi, mời phụ huynh đến dự, qua đó <br /> các bậc phụ huynh sẽ hiểu được tầm quan trọng của môn tạo hình đối với trẻ.<br /> VD: Sắp đến ngày tết cho trẻ  vẽ  một bức tranh về  ngày tết, đem về  tặng <br /> ông bà, bố  mẹ. Khi phụ  huynh đến lớp đưa đón trẻ  giáo viên cần trao đổi về <br /> phương pháp dạy môn tạo hình khi trẻ ở nhà, động viên khuyến khích trẻ yêu thích <br /> say mê với hoạt động tạo hình.<br /> Tôi đã vận dụng các phương pháp trên một cách linh hoạt hợp lý vì vậy kết <br /> quả nghiên cứu được thể hiện.<br />           4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, <br /> đồng nghiệp và nhà trường.<br /> Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên, cùng với sự  chỉ  đạo của <br /> Ban giám hiệu nhà trường, sự góp ý của các bạn đồng nghiệp trong trường qua các <br /> buổi dự giờ. Lớp học của tôi đã thu hoạch được những kết quả như sau:<br />  ­ Đối với bản thân:<br /> + Nâng cao trình độ chuyên môn, nắm chắc nội dung, phương pháp tổ chức  <br /> hoạt động  tạo hình, xác định đúng bài dạy theo mẫu, đề  tài hay theo ý thích phù <br /> hợp để dạy cho trẻ <br /> + Có nhiều kinh nghiệm trong việc sưu tầm nguyên vật liệu, nâng cao tay  <br /> nghề trong việc làm đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh...<br /> ­ Đối với trẻ:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 6<br />           + 95% các cháu đã nắm chắc thành thạo kỹ năng cầm bút, ngồi đúng tư thế,  <br /> biết cách tô màu và xé dán, vẽ, nặn, chấm màu để vẽ hoa, quả<br />          + 90% các cháu đã tạo ra sản phẩm đẹp, có tính sáng tạo<br />          + 95% trẻ biết tô màu hợp lý.<br />          + 90% trẻ biết bố cục bức tranh hợp lý.<br /> ­ Trẻ có sự chuyển biển rõ rệt cho thấy đề tài khi áp dụng đã được nâng cao <br /> chất lượng, làm tăng thêm sự hiểu biết của trẻ giúp trẻ say mê học môn tạo hình, <br /> góp phần phát triển nhân cách cho trẻ.<br />             Bảng khảo sát thử nghiệm sáng kiến<br /> <br /> Tổng <br /> Trước khi thử nghiệm sáng kiến Sau khi thử nghiệm sáng kiến<br /> số <br /> Chưa  Chưa <br /> trẻ Đạt % % Đạt % %<br /> đạt đạt<br /> 37 25 67.5 12 33,7 34 91,8 3 9,2<br /> III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ<br /> 1. Kết luận:<br /> ­ Để  thực hiện tốt sáng kiến kinh nghiệm “Biện pháp dạy tốt môn tạo hình  <br /> tại lớp mẫu giáo 4 ­ 5 tuổi C điểm trường chính trường mầm non Tân Yên”. Điều  <br /> trước tiên giáo viên cần phải nắm được các bước cơ bản của một tiết dạy tạo hình.  <br />  Muốn dạy tốt môn tạo hình đạt kết quả  cao người giáo viên phải được củng cố <br /> <br /> nâng cao thêm về  kiến thức, kỹ năng thực hành, biết vận dụng linh hoạt sáng tạo  <br /> các hình thức phương pháp để giúp trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng. Muốn dạy  <br /> tốt hoạt động tạo hình, cô luôn luôn gần gũi quan tâm theo dõi trẻ, để  hiểu được  <br /> tâm tư tình cảm sở thích của từng trẻ, động viên khuyến khích những trẻ  còn yếu  <br /> kém, hướng dẫn chỉ bảo trẻ ở mọi lúc mọi nơi, giáo viên phải biết tích hợp các môn <br /> học trong hoạt động tạo hình, phải có đủ đồ dùng phục vụ cho hoạt động tạo hình. <br /> Cần phải phối hợp chặt chẽ với gia đình, nhà trường để tạo điều kiện cho trẻ sống  <br /> trong môi trường lành mạnh, được tiếp xúc với cái đẹp, từ  đó giúp trẻ  cảm nhận <br /> được vẻ đẹp của thiên nhiên của cuộc sống, kích thích trí tò mò, óc sáng tạo từ đó  <br /> <br /> <br /> <br /> 7<br /> trẻ mong muốn tạo ra cái đẹp, giúp trẻ hào hứng tham gia các hoạt động ở  trường  <br /> mầm non cũng như ở nhà.<br />       2. Kiến nghị:<br /> Sau khi áp dụng sáng kiến “ Biện pháp dạy tốt môn tạo hình tại lớp mẫu  <br /> giáo <br /> 4 ­ 5 tuổi C điểm trường chính trường mầm non Tân Yên” tôi thấy muốn cho trẻ <br /> học tốt môn tạo hình  phải có nhiều đồ  dùng đồ  chơi, nguyên vật liệu đẹp vì vậy  <br /> tôi rất mong các cấp nhà trường quan tâm, giúp đỡ đồ dùng đồ chơi, tranh ảnh đẹp <br /> để cho các cháu có đủ đồ dùng để học tập đạt kết quả cao.  Trong thời gian tới rất <br /> mong Ban giám hiệu, tổ chuyên môn cho phép đưa sáng kiến vào áp dụng tại các <br /> lớp mẫu giáo nhỡ, trường mầm non Tân Yên. Nhằm nâng cao chất lượng dạy học <br /> cho trẻ.<br />   Trên đây là một số  kinh nghiệm của tôi trong hoạt động dạy trẻ  học môn <br /> tạo hình tại nhóm lớp tôi đang phụ trách. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến  <br /> của chị em đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo<br /> Tôi xin trân thành cảm ơn!<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN<br /> KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG<br /> ...............................................................................<br /> ...............................................................................<br /> Hoàng Thị Khuyên<br /> ...............................................................................<br /> <br /> ...............................................................................<br /> <br /> <br /> Sáng kiến đạt:………… điểm<br /> Xếp loại:………………………<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 8<br />                 T.M HỘI ĐỒNG<br />                   CHỦ TỊCH <br /> <br /> <br /> <br /> <br />                HIỆU TRƯỞNG<br />                                             Nguyễn Thị Thanh<br /> <br /> <br /> <br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 9<br />