Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn học viên sử dụng sách giáo khoa trong dạy học môn Lịch sử lớp 10

BM 01-Bia SKKN<br /> <br /> SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI<br /> Đơn vị TRUNG TÂM GDTX TP BIÊN HÒA<br /> Mã số: ................................<br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> HƢỚNG DẪN HỌC VIÊN SỬ DỤNG<br /> SÁCH GIÁO KHOA TRONG DẠY HỌC<br /> MÔN LỊCH SỬ LỚP 10<br /> <br /> Người thực hiện: HOÀNG THỊ HOA<br /> Lĩnh vực nghiên cứu:<br /> Quản lý giáo dục<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp dạy học bộ môn: Lịch sử<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp giáo dục<br /> <br /> <br /> <br /> Lĩnh vực khác: ......................................................... <br /> Có đính kèm:<br />  Mô hình<br />  Phần mềm<br /> <br />  Phim ảnh<br /> <br /> Năm học: 2011-2012<br /> <br />  Hiện vật khác<br /> <br /> BM02-LLKHSKKN<br /> <br /> SƠ LƢỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC<br /> <br /> I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN<br /> 1. Họ và tên: HOÀNG THỊ HOA<br /> 2. Ngày tháng năm sinh: 20/08/1988<br /> 3. Nam, nữ: Nữ<br /> 4. Địa chỉ: Phường Thống Nhất, Biên Hòa, Đồng Nai<br /> 5. Điện thoại: 0613 822538 (CQ)/<br /> 6. Fax:<br /> <br /> (NR); ĐTDĐ: 0982205194<br /> <br /> E-mail: bancuatoi0409@gmail.com<br /> <br /> 7. Chức vụ: Giáo viên<br /> 8. Đơn vị công tác: Trung tâm GDTX TP Biên Hòa<br /> II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO<br /> - Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Cử nhân Lịch sử<br /> - Năm nhận bằng: 2010<br /> - Chuyên ngành đào tạo: Sư phạm Lịch sử<br /> III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC<br /> - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Dạy học môn Lịch sử<br /> Số năm có kinh nghiệm: 1<br /> - Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây: 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> Tên sáng kiến kinh nghiệm:<br /> HƢỚNG DẪN HỌC VIÊN SỬ DỤNG SÁCH GIÁO KHOA TRONG DẠY<br /> HỌC MÔN LỊCH SỬ LỚP 10<br /> I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI<br /> Thực tế chúng ta thấy rằng đối với hệ Giáo dục thường xuyên chưa có Sách<br /> giáo khoa riêng nên vẫn sử dụng chung Sách giáo khoa của THPT. Sách giáo khoa<br /> nói chung và sách giáo khoa lịch sử nói riêng có vai trò, ý nghĩa đặc biệt quan<br /> trọng. Nó là tài liệu cơ bản, chủ yếu không thể thiếu được đối với học viên cũng<br /> như giáo viên trong quá trình học tập và giảng dạy. Theo quan điểm của nhiều<br /> nước kể cả các nước xã hội chủ nghĩa trước đây, trong điều kiện hiện nay và sau<br /> này, sách giáo khoa và các tài liệu phục vụ giảng dạy, học tập khác luôn có vị trí<br /> hàng đầu trong sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ. Dù cho khoa học kĩ thuật có bổ sung<br /> nhiều phương tiện, thiết bị giảng dạy và học tập hơn nữa cũng không thể thay thế<br /> được sách giáo khoa hoàn toàn. Có thể nói rằng sách giáo khoa có vai trò trung tâm<br /> trong tổ hợp sách và tài liệu dùng ở nhà trường và giữ vị trí chủ đạo đối với các<br /> phương tiện dạy học. Là tài liệu thể hiện nội dung chương trình của sách giáo<br /> khoa, cung cấp cho học viên những cơ bản chính xác, hiện đại, có hệ thống bồi<br /> dưỡng những phẩm chất đạo đức, trí tuệ, những tình cảm của những người lao<br /> động mới và cả phương pháp lĩnh hội kiến thức cho học viên. Vậy,Giáo viên và<br /> học viên cần khai thác, sử dụng sách giáo khoa như thế nào cho hợp lí, chính xác,<br /> dễ hiểu và nắm được những nội dung chính của bài?<br /> Chúng ta thấy điều bất cập hiện nay sách giáo khoa quá tải đối với học viên<br /> làm cho học viên không hứng thú học tập, giáo viên dạy quá ôm đồm, quá tải trong<br /> các giờ học. Giáo viên chưa thống nhất trong việc dạy như thế nào? Dạy nội dung<br /> gì? Rèn luyện kỹ năng gì đối với học viên?..... Hơn thế nữa, đối với học viên Giáo<br /> dục thường xuyên cấp Trung học phổ thông việc sử dụng Sách giáo khoa càng hạn<br /> chế hơn. Trước đây, Sách giáo khoa mang tính chất bắt buộc giáo viên và học<br /> viên phải theo nhưng hiện nay sách giáo khoa là tài liệu cơ bản dùng cho học<br /> <br /> 2<br /> <br /> viên học tập. Do đó, giáo viên sẽ là người hướng dẫn cho học viên cách sử dụng<br /> sách giáo khoa cho hợp lý.<br /> Chính vì thế, việc nghiên cứu về sách giáo khoa và cách sử dụng hợp lí sách<br /> giáo khoa trên phương diện nào (lý luận và thực tiễn) cũng đều có một ý nghĩa to<br /> lớn đối với công tác dạy học sau này và nghiên cứu khoa học giáo dục. Vì những lí<br /> do quan trọng đó mà tôi chọn đề tài “ Hướng dẫn học viên sử dụng sách giáo<br /> khoa trong dạy học môn Lịch sử 10”.<br /> II. THỰC TRẠNG TRƢỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ<br /> TÀI<br /> 1. Thuận lợi<br /> a. Cơ sở vật chất tương đối tốt.<br /> b. Phương tiện dạy học tương đối đầy đủ.<br /> c. Một số học viên ngoan, chịu khó học tập.<br /> 2. Khó khăn<br /> a. Không có phòng thư viện.<br /> b. Bản đồ, phim tư liệu liên quan tới bộ môn Lịch sử còn thiếu.<br /> c. Trình độ học viên tương đối thấp, không đồng đều.<br /> d. Giáo viên và học viên dạy và học theo phương pháp truyền thống.<br /> 3. Số liệu thống kê<br /> Trong tác phẩm “Lịch sử nước ta” Bác Hồ đã viết:<br /> “…Dân ta phải biết sử ta<br /> Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam... ’’<br /> Lịch sử là một môn học xã hội rất quan trọng, không những giúp các em có<br /> thể hiểu về quá trình dựng và giữ nước của cha ông ta mà còn hiểu về quá trình<br /> hình thành của các quốc gia, khu vực trên thế giới từ thời cổ đại cho đến ngày nay.<br /> Mặt khác, lịch sử còn giúp các em hiểu ra quy luật phát triển của xã hội trải qua<br /> nhiều thời kì.<br /> 3<br /> <br /> Ngoài ra, môn Lịch sử còn có nhiệm vụ: Giáo dục truyền thống yêu nước,<br /> niềm tin vào chủ nghĩa xã hội, sự kính trọng đối với các anh hùng dân tộc, các thế<br /> hệ cha ông…đã đổ bao xương máu để xây dựng cho đất nước như ngày hôm nay<br /> Qua đó ta thấy, bộ môn lịch sử có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong sự nghiệp giáo<br /> dục thế hệ trẻ ngày nay và mai sau.<br /> Nhưng điều đáng buồn là trên thực tế môn lịch sử lại chưa được trả lại vị trí<br /> xứng đáng của nó. Theo điều tra mới đây của viện nghiên cứu: Nhiều em học sinh<br /> phổ thông không biết về ngày 3/2, 30/4, những nhân vật lịch sử nổi tiếng của dân<br /> tộc như Trần Hưng Đạo, Nguyễn Huệ….Phổ biến nhất là nhiều em không biết về<br /> nhân vật lịch sử mà ngôi trường mình lấy tên.Giáo dục và hội đồng đội trên địa<br /> bàn 4 tỉnh:Bình Thuận, Lâm Đồng, Kiên Giang và thành phố Hồ Chí Minh thì<br /> trong 700 em học sinh các lớp 6, 10, 11, 12 được hỏi chỉ có 3,9% học sinh thích<br /> môn sử. Nhìn vào các bài thi đại học các năm gần đây mà các nhà giáo dục đại<br /> học thật sự đau lòng khi điểm bình quân chỉ có trên 2,0.1<br /> Không biết rồi đây những thế hệ học sinh, những người chủ tương lai của đất<br /> nước sẽ làm chủ nước nhà làm sao khi mà ngọn nguồn đất nước, lịch sử dân tộc lại<br /> không muốn biết đến và liệu rằng họ còn tha thiết với lợi ích của đất nước và dân<br /> tộc mình hay không?<br /> Thực tế hơn, khi dựa vào kết quả của các bài kiểm tra viết và kiểm tra miệng<br /> sau mỗi tiết học, chúng ta thấy rằng học viên còn rất là thụ động và chưa biết cách<br /> sử dụng triệt để tài liệu tham khảo rất gần gũi là sách giáo khoa.<br /> III. NỘI DUNG ĐỀ TÀI<br /> 1. Cơ sở lý luận<br /> Sách giáo khoa có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong dạy học ở trường<br /> học nên được nhiều nhà giáo dục quan tâm nghiên cứu.<br /> Các công trình nghiên cứu, các bài viết về phương pháp sử dụng sách giáo<br /> khoa liên quan đến bài tiểu luận:<br />  Phạm Kim Anh trong “đổi mới việc dạy học lịch sử lấy học sinh là trung<br /> tâm” với bài viết “Sử dụng sách giáo khoa với việc phát huy tính độc lập của<br /> 1<br /> <br /> Trích theo Phạm kim Anh, Luận ánh tiến sĩ lịch sử, sđd,tr.54.<br /> <br /> 4<br /> <br />