intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

Thêm vào BST
Báo xấu
26
lượt xem 14
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài được thực hiện nhằm tích hợp các kiến thức của các môn học khác, như giáo dục công dân, âm nhạc, mỹ thuật… Những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục kỹ năng sống, bảo vệ môi trường… có liên quan đến nội dung bài học, nhằm giúp học sinh ghi nhớ và tái hiện những kiến thức đã học một cách dễ dàng hơn, áp dụng vào thực tiễn cuộc sống, giúp các em có cái nhìn tổng thể hơn về các vấn đề mà mạng máy tính nói chung và internet nói riêng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn

  1. UBND HUYỆN THƯỜNG TÍN PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG TÍN Tên đề tài: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HỌC TẬP MÔN TIN HỌC 9 THÔNG QUA DẠY TÍCH HỢP LIÊN MÔN Lĩnh vực: TIN HỌC Họ và tên tác giả: Lương Thị Kim Thoa Đơn vị: Trường THCS Chương Dương Thường Tín, tháng 04 năm 2023
  2. MỤC LỤC Mục lục Trang PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 1 I.ĐẶT VẤN ĐỀ: ................................................................................................................................... 1 II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: ................................................................................................................................... 2 1. Đối tượng nghiên cứu: ................................................................................................................................... 2 2. Giới hạn của đề tài: ................................................................................................................................... 3 3. Phương pháp nghiên cứu: ................................................................................................................................... 3 PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................................................... 3 I.CƠ SỞ LÍ LUẬN: ................................................................................................................................... 3 II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ:
  3. ................................................................................................................................... 3 III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: ................................................................................................................................... 4 1. Mục tiêu của giải pháp: ................................................................................................................................... 5 2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp: ................................................................................................................................... 5 Ví dụ tích hợp cụ thể ................................................................................................................................... 5 IV. TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP: ................................................................................................................................... 5 V. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:...............................................15 PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ..............................................................16 I. KẾT LUẬN: ..................................................................................................16 II. KIẾN NGHỊ:................................................................................................16 TÀI LIỆU THAM KHẢO:............................................................................19
  4. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn PHẦN MỞ ĐẦU I. ĐẶT VẤN ĐỀ Tin học là một môn học mới được chính thức đưa vào chương trình dạy học ở trường phổ thông trong vài năm trở lại đây . Cũng như các môn học khác, mục tiêu của môn Tin học là không chỉ dừng lại ở việc trang bị kiến thức, kỹ năng, thái độ của một người lao động, mà hơn thế là hình thành năng lực làm việc, chuẩn bị cho các em bước vào xã hội của thời đại mới. Trong giai đoạn hiện nay, nước ta đã và đang hội nhập với thế giới. Thời đại công nghệ đòi hỏi đất nước, đặc biệt là thế hệ trẻ phải có những kiến thức nhất định về tin học và ngoại ngữ. Hiện nay, Giáo dục Việt Nam đang thực hiện đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực của học sinh. Đổi mới phương pháp dạy học đang thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc HS học được cái gì đến chỗ quan tâm HS vận dụng được cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó, phải thực hiện chuyển từ phương pháp dạy học theo lối "truyền thụ một chiều" sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất. Tăng cường việc học tập trong nhóm, đổi mới quan hệ giáo viên - học sinh theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan trọng nhằm phát triển năng lực xã hội. Bên cạnh việc học tập những tri thức và kỹ năng riêng lẻ của các môn học chuyên môn cần bổ sung các chủ đề học tập tích hợp liên môn nhằm phát triển năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp.; tuy nhiên việc sử dụng kiến thức các môn học khác nhau trong chương trình để giải quyết một số tình huống thực tiễn trong bài học là vấn đề mà đòi hỏi người dạy và người học phải có sự hiểu biết tương đối rộng, nhận biết được những kiến thức liên quan nhất định, biết áp dụng kiến thức liên quan đó vào một số tình huống để giải quyết nhằm mang lại cho người học về cách, tiếp nhận tri thức, giải quyết vấn đề một cách “đa chiều”, có sự logic giữa các môn học… Chính vì thế, người giáo viên trung học cơ sở Việt Nam đang đứng trước những nhiệm vụ và thử thách to lớn, đầy trách nhiệm là: Xây dựng một bậc trung học cơ sở vững chắc, đảm bảo cho tất cả trẻ em hoàn thành có chất lượng cao ở bậc trung học cơ sở để có thể tiếp tục học tập tốt ở bậc học tiếp theo đồng thời giáo dục các em phát huy được toàn bộ năng  1
  5. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 lực của mình. Nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới sách giáo khoa trên tinh thần Nghị quyết 29 - NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp, liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên. Thực tế, dạy học tích hợp (DHTH) không phải là những vấn đề mới. Bất cứ một người giáo viên nào cũng đã từng sử dụng các kỹ thuật này ở một chừng mực nào đó trong quá trình dạy học để hoàn thành mục tiêu giúp cho học sinh biết được những điều hữu ích và thú vị của cuộc sống, chuẩn bị cho các em hành trang cần thiết để bước vào đời. Các ví dụ đơn giản nhất thường thấy là, khi giáo viên liên hệ tới kiến thức môn học khác, kiến thức thực tế ở ngoài đời sống... vào trong bài giảng môn của mình để khắc sâu kiến thức cho học sinh, cũng như làm phong phú hơn nội dung bài học, đó chính là dạy học tích hợp . Tích hợp được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác nhau, có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học các môn học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo; giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông... nhằm phát huy tối đa nhất hiệu quả nội dung bài dạy, cũng như tính sáng tạo của học sinh. Tuy nhiên, việc tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học còn tương đối mới mẻ. Vì thế, để khai thác tối đa hiệu quả bài dạy thì đòi không chỉ đòi hỏi người giáo viên giảng dạy bộ môn không chỉ nắm bắt nhuần nhuyễn kiến thức bộ môn mình giảng dạy mà còn cần phải không ngừng trau dồi kiến thức của những môn học khác để giúp các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt ra trong môn học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Để làm được điều đó, Giáo viên chúng ta phải đầu tư khá nhiều thời gian và công sức, tuy nhiên việc tích hợp kiến thức đòi hỏi phải mang tính chất đúng trọng tâm, phù hợp với nội dung bài dạy, nếu không sẽ làm cho bài dạy lan man, làm loảng kiến thức trọng tâm cần truyền thụ. Là giáo viên tốt nghiệp đại học chuyên ngành sư phạm Tin học, trực tiếp giảng dạy bộ môn tin học khối 7,8,9 bản thân tôi xin mạnh dạn trao đổi một số ý kiến cũng như kinh nghiệm của mình thông qua đề tài “Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn”. Rất mong nhận được sự góp ý, giúp đỡ của quý thầy cô, để đề tài được hoàn thiện hơn, nhằm phát huy cao hơn hiệu quả dạy học. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Đề tài được thực hiện nhằm tích hợp các kiến thức của các môn học khác, như giáo dục công dân, âm nhạc, mỹ thuật… Những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục kỹ năng sống, bảo vệ môi trường… có liên quan đến nội dung bài học, nhằm giúp học sinh ghi nhớ và tái hiện những kiến thức đã học một cách dễ dàng hơn, áp dụng vào thực tiễn cuộc sống, giúp các em   2
  6. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn có cái nhìn tổng thể hơn về các vấn đề mà mạng máy tính nói chung và internet nói riêng. 1. Đối tượng nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu là các kiến thức của các môn học khác có liên quan đến môn Tin học áp dụng cho một số bài dạy, nhằm khai thác tối đa hiệu quả dạy học, được thực hiện ở các lớp 9 (năm học 2022-2023) trường trung học cơ sở ........................... theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. 2. Giới hạn của đề tài: - Đề tài nghiên cứu trong phạm vi học sinh lớp 9, năm học 2022- 2023 tại trường THCS .................... 3. Phương pháp nghiên cứu: - Nghiên cứu các tài liệu, các nghị quyết, các hướng dẫn về tích hợp liên môn. - Nghiên cứu các kiến thức các môn học khác có liên quan thông qua sách giáo khoa, các thông tin trên sách, báo, trên mạng. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm dạy học. - Phương pháp điều tra, phân tích, so sánh và tổng hợp. - Phương pháp trò chuyện đúc, rút kinh nghiệm từ đồng nghiệp và học sinh. - So sánh chất lượng học sinh qua các bài kiểm tra sau tiết dạy.  3
  7. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ - Theo kỉ yếu của hướng dẫn dạy học tích hợp liên môn “tích hợp được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác nhau (theo cách hiểu truyền thống từ trước tới nay) thành một “môn học” mới hoặc lồng ghép các nội dung cần thiết vào các nội dung vốn có của môn học (như: lồng ghép nội dung giáo dục dân số, môi trường, an toàn giao thông… xây dựng môn học tích hợp từ các môn truyền thống”. Phương pháp dạy học tích hợp là cách dạy học khơi gợi những kiến thức có sẵn, sau đó khuyến khích và thúc đẩy các em học sinh phân tích, liên hệ bài học với các nội dung liên quan khác để xây dựng một mạng lưới hiểu biết có tính liên kết với bài học. Từ đó học sinh tự tổng hợp, đưa ra kết luận Dạy học tích hợp ở môn tin học giúp phát triển các năng lực, đặc biệt là trí tưởng tượng khoa học và năng lực tư duy của học sinh, vì nó luôn tạo ra các tình huống để học sinh vận dụng kiến thức gần với cuộc sống, tạo hứng thú học tập cũng có thể được xem như một biện pháp giảm tải tâm lí học tập có hiệu quả và rất có ý nghĩa. II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ: - Được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện về mọi mặt của Ban Giám Hiệu nhà trường và sự hỗ trợ, quan tâm của Tổ bộ môn Toán Tin và sự kết hợp, phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ của các thầy cô trong tổ bộ môn, các đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường để thực hiện đề tài cũng như áp dụng đề tài trong quá trình giảng dạy. - Mặc dù bộ Tin học là môn học khoa học tự nhiên, là cơ sở, là nền tảng của nhiều lĩnh vực khoa học. Tuy nhiên, vì là học sinh cuối cấp nên học sinh vẫn tập trung học ôn một số môn thi vào 10 nên chưa thật sự xem trọng môn Tin, rất ít học sinh đam mê và đa số các em còn rất thụ động trong quá trình tiếp thu kiến thức. Cụ thể là: Trong năm học 2022-2023 tại trường THCS Chương Dương qua làm bài kiểm tra của khối lớp 9 gồm các lớp 9A, 9B tỷ lệ học sinh khá giỏi còn khá thấp, trong khi tỷ lệ học sinh trung bình, yếu còn cao: 0 – 4.5 5.0 – 6.4 6.5 - 7.9 8.0– 10.0 Lớp Sĩ số S S % SL % SL % % L L 9A 37 0 0% 13 35.1% 20 54.1% 4 10.8% 9B 34 3 8.8% 12 35.3% 15 44.1% 4 11.8 Tổng 71 3 4.2 25 35.2% 35 49.3% 8 11.3% Trong bối cảnh nền giáo dục đang dần tiếp cận với chương trình dạy học đổi mới giáo dục, các cấp quản lý giáo dục đang phát động cuộc thi   4
  8. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn tích hợp kiến thức liên môn. Dạy học tích hợp, liên môn xuất phát từ yêu cầu của mục tiêu dạy học phát triển năng lực học sinh , đòi hỏi phải tăng cường yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn. Khi giải quyết một vấn đề trong thực tiễn, bao gồm cả tự nhiên và xã hội, đòi hỏi học sinh phải vận dụng kiến thức tổng hợp, liên quan đến nhiều môn học. Việc kết hợp kiến thức của nhiều môn học để giải giải quyết một vấn đề của bộ môn làm cho học sinh hứng thú hơn trong tiết học. Giúp học sinh tiếp thu bài tốt hơn, ghi nhớ tốt hơn và đặc biệt là học sinh ngày càng có niềm đam mê hơn với bộ môn tin học. Tuy nhiên, một số giáo viên vẫn còn rất lúng túng trong việc tích hợp kiến thức liên môn, dẫn đến tiết học còn rời rạc, nhàm chán. Xuất phát từ thực trạng nói trên, tôi đã mạnh dạn đề ra một số phương pháp nhằm giúp cho việc tích hợp kiến thức liên môn vào bộ môn tin học 9 tại trường THCS Chương Dương năm học 2022-2023 được thực hiện một cách hiệu quả, mục đích cuối cùng là nâng cao chất lượng tiết học, giúp học sinh đam mê, tiếp thu bài tốt và nâng kết quả học tập cuối kì, cuối năm. III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Mục tiêu của giải pháp : Hiện nay, các cấp quản lý giáo dục đang phát động cuộc thi tích hợp kiến thức liên môn, nhằm giúp cho giáo viên làm quen dần với chương trình dạy học đổi mới giáo dục. Qua kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy ở trường trung học cơ sở, mặt khác bản thân đã từng soạn một số bài dạy về tích hợp kiến thức liên môn, cũng như từng có cơ hội thẩm định bài dạy tích hợp kiến thức liên môn của các thầy cô môn tin học trong ngành, tôi nhận thấy: rất nhiều thầy cô có nhiều ý tưởng hay, tích hợp nội dung kiến thức rất phù hợp, khoa học, qua đó khai thác tối đa hiệu quả dạy học, giúp học sinh có cái nhìn tổng quát về vấn đề cần nghiên cứu… Tuy nhiên, vẫn còn một số ít thầy cô chưa khai thác tốt nội dung tích hợp, còn lúng túng khi tích hợp kiến thức làm cho bài dạy lan man, chưa nổi bật trọng tâm cần nghiên cứu… do vấn đề tích hợp kiến thức liên môn còn tương đối mới mẻ và đòi hỏi giáo viên phải nắm vững kiến thức nhiều bộ môn. Xuất phát từ vấn đề đó, bản thân tôi xin mạnh dạn được chia sẻ suy nghĩ của mình cùng các đồng nghiệp về vấn đề tích hợp kiến thức liên môn, qua đó đưa ra một số “ý tưởng” tích hợp trong một vài bài dạy trong chương trình Tin Học 9. Vậy mục tiêu của đề tài là tìm ra hướng đi phù hợp nhất khi lồng ghép kiến thức tích hợp đạt hiệu quả nhất, bền vững nhất. 2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp: Ví dụ 1: Áp dụng bài “TIN HỌC VÀ XÃ HỘI” – Tiết 1- Phần 1 (sgk) Bước 1: Nắm tổng quát kiến thức trọng tâm bài học:  5
  9. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 - Lợi ích của ứng dụng tin học. - Tác hại của tin học đối với xã hội Giáo viên khai thác nội dung và các hình ảnh trong sách giáo khoa, khai thác thêm các video để thấy được tin học được ứng dụng mạnh mẽ trong đời sống xã hội hiện đại. Bên cạnh những lợi ích to lớn mà tin học mang lại còn có những tác động về mặc tích cực và tiêu cực mà chúng ta cần tìm hiểu. Bước 2: Thu thập các kiến thức liên quan ở các bộ môn có liên quan đến nội dung bài học, cụ thể như: - Môn ngoại ngữ tiếng Anh: - Vai trò của tin học và ngoại ngữ là rất quan trọng và có mối quan hệ gần gũi với nhau. Nếu bạn giỏi về ngoại ngữ thì sẽ sử dụng tốt các phần mềm ứng dụng phức tạp. Ngược lại, nếu bạn rành về tin học thì bạn có thể học ngoại ngữ qua các phần mềm hỗ trợ… - HS vận dụng kiến thức môn tiếng Anh được học để sử dụng máy tính cũng như tìm hiểu các trang wed liên quan - Môn Âm nhạc 7: - Tình yêu thiên nhiên, đất nước. - Ca ngợi Tổ quốc. - Ca ngợi thầy cô, bạn bè. - Môn Giáo dục công dân 9 bài 11 và 13: - Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. - Nêu thế nào là tệ nạn xã hội và cách đề phòng, chống. Thế nào là tự chủ? - Trường hợp 2 bạn học sinh lớp 8 nêu trong hình đã là tệ nạn xã hội chưa? 2 bạn đó có tính tự chủ chưa?... - Môn Ngữ văn: - Vận dụng tích hợp kiến thức môn Ngữ văn tìm và sưu tầm các câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn về lời khuyên của thầy cô, cha mẹ, bạn bè khuyên bảo, rèn luyện tính cách, phẩm chất đạo đức… của con người đặc biệt là lứa tuổi đang cắp sách đến trường (bạn bè với bạn bè) - Môn Lịch sử: - Nêu những thành tựu khoa học đạt được trong các cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử và hiện tại? Bước 3: Sưu tập các thông tin, hình ảnh, video clip về lợi ích, tác hại, cách ứng dụng lợi ích và phòng tránh, giảm thiểu tác hại…, của các vấn đề liên quan đến nội dung bài học - Sưu tập các thông tin liên quan tích cực đến lợi ích mà tin học mang lại, các tác động tốt đến mọi mặt của đời sống con người. - Sưu tập các hình ảnh, video clip liên quan tích cực đến lợi ích mà tin học mang lại, các tác động tốt, tác động tiêu cực đến của đời sống con người. - Sưu tập các video, clip về các bài hát ca ngợi tình yêu quê hương đất nước, ca ngợi thầy cô, tuổi học trò…   6
  10. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn Bước 4: Soạn bài, lồng ghép tích hợp nội dung kiến thức vào bài học phù hợp với kiến thức từng bộ môn ở từng khâu, từng phần của bài học. - Sau khi thu thập đầy đủ các thông tin, hình ảnh, video clip... liên quan đến bài học, chúng ta cần soạn 1 giáo án bài dạy như bình thường, sau đó có thể tích hợp nội dung kiến thức vào bài dạy bằng một trong hai cách như sau: + Tích hợp từng nội dung liên quan vào từng phần của bài học như một sự liên hệ thực tế, mở rộng kiến thức từng phần của bài học. +Tích hợp kiến thức vào cuối bài học để củng cố, mở rộng, đào sâu kiến thức cho học sinh. Bước 5: Hệ thống kiến thức bài học, yêu cầu học sinh đưa ra cảm nhận của mình về vấn đề nghiên cứu, qua đó xác định được vai trò trách nhiệm của bản thân về thực trạng của vấn đề đặt ra: - Khi kết thúc bài học, giáo viên củng cố kiến thức bài học, đồng thời nêu một số câu hỏi yêu cầu học sinh rút ra câu trả lời như: + Kể thêm các lợi ích mà tin học mang lại trực tiếp hoặc gián tiếp cho bản thân em hoặc mọi người xung quanh? + Lợi ích ta cần phát huy, tác hại ta cần hạn chế, khắc phục. Vậy để góp phần ngăn chặn các tác hại đó, chúng ta cần phải làm gì? Ứng với từng phần của bài học, khi tích hợp giáo viên chèn vào các hình ảnh minh họa, các video, clip phù hợp với nội dung cần tích hợp và đưa ra hệ thống câu hỏi giúp học sinh nắm kiến thức một cách tổng quát nhất. Ví dụ 2: Áp dụng bài “ BẢO VỆ THÔNG TIN MÁY TÍNH” - phần 2 (sgk) Bước 1: Nắm tổng quát kiến thức trọng tâm bài học. - Vì sao cần phải bảo vệ thông tin máy tính. - Có những lí do nào làm cho thông tin máy tính bị mất. - Đề phòng máy tính mất thông tin ta phải thực hiện các biện pháp đề phòng nào? Bước 2: Thu thập các kiến thức liên quan ở các bộ môn khác có liên quan đến nội dung bài học - Môn giáo dục công dân 6 - bài 18: Giáo dục đạo đức học sinh sử dụng công nghệ thông tin và tài năng của mình nhưng tuyệt đối không được vi phạm pháp luật. - Môn công nghệ 8: Chi tiết máy + Kết hợp với đoạn video giải thích về yếu tố ngẫu nhiên trong quá trình sản xuất. + Trong khi sản xuất các chi tiết máy, có phải 100% sản phẩm sản xuất ra đều dùng được hết và không có sản phẩm nào hư hỏng không? Vì sao?  7
  11. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 + Tuổi thọ của vật dụng hoặc đồ vật có phải dùng được một một ngày, một tháng, một năm hoặc vĩnh cửu hay không? Khi nào nên bổ sung hoặc thay thế? - Môn sinh học 8 – bài 13: + Liên hệ giải thích yếu tố tuổi thọ của các thiết bị máy tính + Tác hại của ánh sáng chiếu trực tiếp vào các bộ phận của máy tính. - Môn vật lí lớp 7: Giải thích vì sao cần phải bảo quản máy móc tránh nơi ẩm ướt Bước 3: Sưu tập các thông tin, hình ảnh, video clip về lợi ích, tác hại, cách ứng dụng lợi ích và phòng tránh, giảm thiểu tác hại…, của các vấn đề liên quan đến nội dung bài học + Sưu tập các thông tin liên quan đến các yếu tố công nghệ - vật lí, yếu tố bảo quản – sử dụng. + Sưu tập các hình ảnh, video clip về hiện tượng tia hồng ngoại chiếu trực tiếp vào các vật liệu và bị oxi hóa, ăn mòn. Bước 4: Tích hợp nội dung kiến thức vào bài học: Tương tự như các bài học có tích hợp liên môn khác. Sau khi thu thật đầy đủ các thông tin, hình ảnh, video clip... liên quan đến bài học, chúng ta cần soạn 1 giáo án bài dạy như bình thường, sau đó có thể tích hợp nội dung kiến thức vào bài dạy cũng bằng một trong 2 cách như trên đó là: + Tích hợp từng nội dung liên quan vào từng phần của bài học như một sự liên hệ thực tế, mở rộng kiến thức từng phần của bài học. + Tích hợp kiến thức vào cuối bài học để củng cố, mở rộng, đào sâu kiến thức cho học sinh. Bước 5: Hệ thống kiến thức bài học, yêu cầu học sinh đưa ra cảm nhận của mình về vấn đề nghiên cứu, qua đó xác định được vai trò trách nhiệm của bản thân về thực trạng của vấn đề đặt ra: Khi kết thúc bài học, giáo viên củng cố kiến thức bài học, đồng thời nêu một số câu hỏi yêu cầu học sinh rút ra câu trả lời như: + Hiện tượng ăn mòn kim loại diễn ra như thế nào? + Vì sao tắt máy vi tính (thực hiện bằng các lệnh) khác với tắt tivi (rút điện hoặc bấm công tắc nguồn ở màn hình). Ứng với từng phần của bài học, khi tích hợp giáo viên chèn vào các hình ảnh minh họa, các video clip phù hợp với nội dung cần tích hợp và đưa ra hệ thống câu hỏi giúp học sinh nắm kiến thức một cách tổng quát nhất. VÍ DỤ TÍCH HỢP CỤ THỂ Do cấu trúc của một sáng kiến dung lượng không được nhiều, vì thế không thể mô tả đầy đủ cấu trúc của một bài tích hợp. Vậy tôi xin nêu ra ví dụ cụ thể của một giáo án tin học 9: Bài 7: Tin học và xã hội – phần 1. Hoạt động của Thầy và Trò Nội dung cần đạt   8
  12. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn Gv: Gọi HS đọc phần a) Lợi ích của ứng dụng 1. Tin học trong xã tin học. hội hiện đại: HS: đọc (SGK/70) a) Ứng dụng tin học Gv: Phát phiếu học tập cho học sinh và yêu ngày càng phong cầu học sinh thảo luận rồi điền vào bảng sau: phú và phát triển (thời gian thảo luận 3-4 phút) Em hãy chọn các ứng dụng thích hợp để điền Kết quả tương ứng vào các lĩnh vực mà em cho là đúng: Máy siêu là: âm, học tin học, nghe nhạc, thi giải toán trên + Giáo dục: Học tin mạng, bài hát ca ngợi Tổ quốc (lớp 7), dây học, thi giải toán chuyền sản xuất lắp ráp ô tô tự động, máy chụp trên mạng, bài hát ca phim X Quang, games, hệ thống ánh sáng và vòi ngợi tổ quốc (lớp 7) phun nước tự động. St Lĩnh vực Ứng dụng + Y tế: Máy siêu âm, t máy chụp phim X 1 Giáo dục Quang 2 Y tế 3 Tự động hóa + Tự động hóa và và điều khiển điều khiển: Dây 4 Giải trí chuyền sản xuất lắp Gv: Trình chiếu bảng và các đáp án lên màn hình ráp ô tô tự động, hệ cho học sinh xem và đối chiếu kết quả. thống ánh sáng và Vận dụng môn Âm nhạc lớp 7: Giáo viên vòi phun nước tự trình chiếu cho học sinh xem và nghe bài hát “Ca động. ngợi Tổ quốc” của nhạc sĩ Hoàng Vân qua đó giáo dục lòng yêu nước, yêu tổ quốc, yêu quê hương mà nhạc sĩ Hoàng Vân đã gửi gắm vào đó. Gv: Chia lớp ra thành 4 nhóm và thực hiện theo các yêu cầu sau: (3-5 phút) + Nhóm 1: Rôbốt thám hiểm dưới đáy biển. + Giải trí: Nghe + Nhóm 2: Tìm địa chỉ trang Web hỗ trợ học nhạc, (có thể) nghe tiếng Anh trực tuyến. bài hát ca ngợi Tổ + Nhóm 3: Tìm một số Clip về điều khiển tự quốc (lớp 7), games động hóa + Nhóm 4: Em hãy kể tên một số hoạt động có ứng dụng tin học trong nhà trường? Gv: Thu thập kết quả của các nhóm, trình chiếu cho học sinh quan sát kết quả và cho nhận xét. (kết quả tương tự như sau) - Nhóm 1: https://www.youtube.com/watch? v=PyQtxxmd3nQ  9
  13. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 https://www.youtube.com/watch? v=5riPKdpuoiI - Nhóm 2: - Tin học đã được http://www.tienganhonline.net.vn ứng dụng trong mọi http://www.mshoatoeic.com/ lĩnh vực của xã hội - Nhóm 3: như: Giáo dục, y tế, https://www.youtube.com/watch?v=Lj9qg- kinh doanh, quản lý, MGypg điều hành... https://www.youtube.com/watch?v=-W- H7917eG0 - Nhóm 4: - Sự phát triển của + Thi “Rung chuông vàng” mạng máy tính, đặc + Thi “Theo dòng lịch sử” biệt là Internet làm + Xem phim trực tuyến “Đỉnh cao chiến cho ứng dụng tin thắng” nhân ngày thành lập Quân đội Nhân dân học ngày càng phổ Việt Nam 22/12 biến. Gv: Trình chiếu những hình ảnh ứng dụng của tin học trong xã hội ngày nay Gv: Từ các kết quả trên, ta thấy tin học ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Ở nước ta, Tin học đã được ứng dụng như vậy chưa? Hình ảnh Robot điều dưỡng 10
  14. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn Vận dụng môn GDCD lớp 9 bài Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước giải thích câu hỏi sau: Ta đã biết, năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp. Vậy trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước như thế nào? Hình ảnh hội nghị trực tuyến Hình ảnh chuẩn đoán và chữa bệnh từ xa Bán hàng qua mạng  11
  15. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 (Trách nhiệm của thanh niên là ra sức học tập văn hóa, khoa học kỹ thuật, tu dưỡng đạo đức, tư tưởng chính trị, có lối sống lành mạnh… tích cực tham gia các hoạt động chính trị - xã hội, lao động sản xuất) Gv: Trình chiếu 6 hình ảnh  Học sinh xem và trả lời câu hỏi: Từ các hình ảnh trên, Theo em, ứng dụng của Tin học có giúp tăng hiệu quả sản b) Tác động của tin xuất và công tác quản lí không? học đối với xã hội Kết hợp xem và giải thích hình 58 sgk giáo dục * Tác động tích cực: kỹ năng sống cho học sinh: Hiện nay với sự phát - Ứng dụng tin học triển bùng nổ của Internet, việc mua bán không giúp tăng hiệu quả còn diễn ra như trước, nghĩa là đến tận nơi bán sản xuất, cung cấp mua và phải mang hàng về. Ngày nay ta chỉ cần các dịch vụ và quản máy tính hoặc điện thoại thông minh kết nối với lí. internet là ta có thể mua hàng trực tuyến với nhiều mẫu mã đa dạng, hình ảnh phong phú ta có - Thay đổi nhận thức thể lựa chọn và đặt mua mà không cần phải đến và cách thức tổ cửa hàng như trước nữa. Tuy nhiên, với sự phát chức, vận hành các triển như vũ bão của các trang bán hàng trực hoạt động xã hội. tuyến chúng ta cũng cần phải biết lựa chọn các - Thay đổi phong trang web có uy tín, chất lượng để mua chẳng cách sống của con hạn: lazada.vn, amazon.com… để tránh mua người hàng kém chất lượng và hàng giả… - Tin học và máy Gv: Cho gọi học sinh đọc phần b) Sgk/tr 71 tính ngày nay đã Trình chiếu hình ảnh cho học sinh quan sát. thật sự trở thành Gv: Trình chiếu và giải thích ý nghĩa của các động lực và lực hình. Xen với đó là gọi học sinh lấy ví dụ về lượng sản xuất, góp “thay đổi nhận thức và cách thức tổ chức, vận phần phát triển kinh hành các hoạt động xã hội.” tế và xã hội. Gv: Vì sao lại thay đổi phong cách sống? * Tác động tiêu cực: - Vận dụng kỹ năng sống giáo dục việc lạm dụng công nghệ và tin học: Việc thay đổi phong cách sống mang lại rất nhiêu lợi ích. Tuy nhiên, nhiều người hoặc nhiều cơ quan hiện nay nếu máy vi tính hỏng (vì quá phụ thuộc và ỷ lại) nên công việc của họ có thể chậm lại hoặc không làm - Nghiện games, cá việc được hoặc hiệu suất công việc rất thấp. Bên độ, truy cập các cạnh đó giới trẻ hiện nay việc lạm dụng điện trang web không 12
  16. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn thoại và mạng xã hội nên dẫn đến cuộc sống ảo, lành lạnh... xem và tìm hiểu thông tin trên mạng không có chọn lọc nên đã để lại nhiều hệ lụy cho xã hội Lợi ích và tác động tích cực của tin học mang lại cho chúng ta rất nhiều. Song bên cạnh đó vẫn có nhiều tiêu cực để cho chúng ta đáng phải suy - Không làm chủ bản nghĩ. thân, dễ dẫn đến các Gv trình chiếu các trường hợp vi phạm pháp luật tệ nạn xã hội như: do tin học để lại. Bạo lực, trộm cắp, giết người.... Vận dụng kiến thức môn GDCD lớp 8 bài Phòng, chống tệ nạn xã hội nhắc lại: - Thế nào là tệ nạn xã hội? Để phòng, chống tệ nạn xã hội Pháp luật nước ta quy định như thế nào? (- Tệ nạn xã hội là bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức và pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội  13
  17. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 Pháp luật quy định: Cấm đánh bạc dưới bất cứ hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc; nghiêm cấm đồ chơi hoặc trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ…) Vận dụng kiến thức môn GDCD lớp 9 bài 2 giải thích: 2 học sinh lớp 8 trong trường hợp trên Hiệp sĩ công nghệ có tính tự chủ chưa? thông tin Nguyễn (Tự chủ là làm chủ bản thân, là người làm chủ Công Hùng được những suy nghĩ, tình cảm và hành vi của mình trong mọi hoàn cảnh…) - Xử lí tình huống: Nếu 2 bạn trên là bạn hoặc người thân của em thì em xử lý như thế nào? (Gợi ý: Tìm hiểu hoàn cảnh của bản thân và gia đình bạn đó như thế nào, nhờ thầy cô, bạn bè khuyên bảo, giải thích tác hại của việc nghiện games…) GV: Nêu một số tấm gương ứng dụng công nghệ thông tin có hiệu quả, tác động tối đối với xã hội. Lễ trao giải hội thi tin học trẻ toàn quốc lần thứ XXIV năm 2018 Ví dụ: Mẹ cha công đức sinh thành Ra trường thầy dạy học hành cho hay. Ăn chọn nơi, chơi chọn bạn. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng Vận dụng kiến thức môn Ngữ văn tìm các câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn nói về lời 14
  18. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn khuyên của thầy cô, gia đình và bạn bè. * Thực hành, luyện tập: - Tìm các ca khúc hát về tình yêu quê hương, đất nước - Tìm các video về thu hoạch nông nghiệp công nghệ cao. Vận dụng Tích hợp môn lịch sử 8: Nói đến cách mạng công nghiệp là nói đến sự thay đổi lớn lao mà nó mang lại trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, và xã hội. Nhìn lại lịch sử, con người đã trải qua nhiều cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật lớn. Mỗi cuộc cách mạng đều đặc trưng bằng sự thay đổi về bản chất của sản xuất và sự thay đổi này được tạo ra bởi các đột phá của khoa học và công nghệ. HS cho biết các thành tựu mà khoa học công nghệ đạt được trong các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây và sự đột phá về công nghệ số trong cuộc cách mạng lần thứ 4. Đó là cuộc cách mạng công nghiệp 4.0(Internet of things) Internet kết nối vạn vật. Công nghiệp 4.0 với các thành tựu của Trí tuệ Nhân tạo, với máy móc tự động và thông minh như ô-tô tự lái, in ấn 3 chiều, kết nối vạn vật (IoT), công nghệ sinh học và công nghệ nano,… - Vận dụng tích hợp môn ngoại ngữ: ( Tiếng Anh) Ngoại ngữ và tin học có vai trò vô cùng quan trọng trong tất cả các lĩnh vực hoạt động và ảnh hưởng trực tiếp đến sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế đối với tất cả các quốc gia. Gv:Vậy “làm thế nào để có thể đi tắt, đón đầu, để những thế hệ học sinh, sinh viên Việt Nam có thể vươn lên tầm cao trí tuệ thế giới? Câu trả lời đó là: phải đầu tư, phát triển giáo dục, đặc biệt “ phải biết, phải giỏi ngoại ngữ và tin học” * Vận dụng: - Tích hợp môn Mỹ thuật: GV yêu cầu HS về nhà em hãy vẽ một bức tranh mô tả ứng dụng của tin học trong tương lai hoặc vẽ về nước ta năm 2020...  15
  19. Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9 IV.TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP: Khi áp dụng giải pháp mới, đúc kết kinh nghiệm qua nhiều năm và trong quá trình thực hiện đề tài, tôi nhận thấy các em rất hào hứng khi được học các bài học có tích hợp kiến thức liên môn. Vì như thế, các em sẽ khám phá và tiếp nhận kiến thức một cách sâu s ắc nhất, tổng thể nhất. Không còn sợ sệt, khó khăn khi ghi nhớ các kiến thức đã học. Bởi vì các em không chỉ học thuộc lòng theo yêu cầu của sách giáo khoa, mà các em có thể ghi nhớ kiến thức theo cách cảm nhận của mình miễn là nắm vững nội dung bài học, các em cũng có thể tự tìm tòi nghiên cứu thêm kiến thức những lúc rảnh rỗi, có thể giới thiệu các cách tiếp nhận kiến thức khoa học nhất của mình trước lớp, vì thế hầu hết các em rất hào hứng, đua nhau sáng tạo, làm cho tiết học môn tin học sôi nổi hơn, sinh động hơn, khí thế hơn và đặc biệt là làm cho kiến thức liên môn có mối liên hệ chặt chẽ hơn, rút ngắn khoảng cách, giúp môn tin học với các môn học khác trở nên gần gũi hơn, gắn bó mật thiết hơn. Thực tế cho thấy giảng dạy tích hợp - liên môn đem lại lợi ích là kích thích giáo viên tư duy và không ngừng trau dồi kiến thức ở nhiều lĩnh vực, bộ môn khác nhau để có một phông kiến thức sâu, rộng đủ để đáp ứng với những đòi hỏi ngày càng cao của dạy học hiện nay. Bên cạnh đó học sinh hứng thú với những tiết học hơn, dễ hiểu và hiểu sâu nội dung bài học. Đặc biệt các em sẽ có những chuyển biến rõ rệt trong khả năng vận dụng kiến thức, kỹ năng vào thực tiễn. Chúng ta cần tích cực dạy học theo hướng tích hợp - liên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Từ đó khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức của các môn học khác nhau để giải quyết các tình huống thực tiễn, tăng cường khả năng vận dụng tổng hợp, khả năng tự học, tự nghiên cứu. Đó là tính ứng dụng và thực tế của phương pháp dạy học tích hợp. V. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng: Qua quá trình dạy học tích hợp liên môn cho học sinh lớp 9 tôi nhận thấy: - Học sinh hứng thú và ham học môn Tin học hơn - Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh nhiều hơn nhưng mất ít thời gian - Học sinh có thể kết hợp kiến thức đã học để vận dụng vào cuộc sống. - Học sinh chủ động khám phá kiến thức 16
  20. Nâng cao chất lượng học tập môn Tin học 9 thông qua dạy tích hợp liên môn Cụ thể như sau: - Tỉ lệ khá, giỏi tăng cao từ 53,60% 71,2% - Trung bình từ 37,13% 27,7% (do số học sinh trung bình đã tăng lên học sinh khá giỏi nên tỉ lệ này suy giảm) - Yếu, kém giảm xuống từ 9,27% 1,1%. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN Qua quá trình giảng dạy tôi đã áp dụng phương pháp tích hợp kiến thức liên môn để hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức các môn học khác vào việc ghi nhớ kiến thức tin học, qua đó các em vận dụng để giải thích các hiện tượng Tin học, tôi nhận thấy học sinh nắm vững kiến thức thức hơn, khi giải thích các hiện tượng có định hướng rõ ràng, nắm vũng các kiến thức bài học chính xác, sâu sắc. Trong quá trình học Tin học học sinh dần dần biết cách phát hiện chiếm lĩnh kiến thức mới, chất lượng học tập của học sinh tăng lên. Tôi thấy rằng việc vận dụng “Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9” để giải thích các hiện tượng Tin học giúp học sinh có thể giảm bớt căng thẳng khi học môn Tin học. Làm cho học sinh có hứng thú học tập tốt bộ môn hơn. Tuy nhiên kết quả đạt được trong quá trình áp dụng chưa thật sự đồng bộ (vẫn còn học sinh yếu - còn chiếm tỉ lệ 1,1%). Vì còn một số học sinh có tính ỷ lại trong học tập, ý thức học tập, ý thức tự học chưa thật cao và còn phụ thuộc vào việc nhận thức, việc lắng nghe và việc thích được học của từng học sinh. II. KIẾN NGHỊ: Trong quá trình thực hiện đề tài tôi xin phép đề xuất một số nội dung sau: Đối với Phòng giáo dục và đào tạo: Hàng năm có nhiều SKKN được xếp loại đưa lên trang wed của phòng theo các lĩnh vực để dễ dàng tìm kiếm để tham khảo. Hỗ trợ nhà trường nhiều về cơ sở vật chất để giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy. Đối với nhà trường: Tăng cường cơ sở vật chất về lắp đặt máy chiếu ở các phòng học và các tài liệu liên quan để giáo viên có thể dễ dàng áp dụng phương pháp dạy học mới. Các tổ chuyên môn tăng cường tổ chức thao giảng, chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học để giáo viên có thể học hỏi nhau. Đối với mỗi giáo viên : Để giúp học sinh hứng thú và đạt kết quả tốt trong việc vận dụng “Một số kinh nghiệm tích hợp liên môn trong Tin học 9”, thì điều cơ bản nhất mỗi tiết dạy giáo viên phải tích cực, yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình, truyền đạt chính xác, ngắn gọn nhưng đầy đủ nội dung, khoa học và lô gíc, qua đó có thể kích thích tính sáng tạo của học sinh, bằng cách cho các em được nêu lên ý tưởng sáng tạo khi nêu lên  17
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
12=>0