Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh THPT bằng phương pháp dạy học tích cực

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến nhằm xây dựng các tình huống học tập đa dạng, phong phú. Từ đó tạo sự chú ý, lôi cuốn học sinh tích cực, tự giác, chủ động khai thác và lĩnh hội kiến thức; phát triển năng lực tự học, khả năng giao tiếp, năng lực hợp tác nhóm; góp phần nâng cao hiệu quả học tập của học sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh THPT bằng phương pháp dạy học tích cực

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI ………………o0o…………… SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI RÈN LUYỆN VÀ PHÁT HUY KHẢ NĂNG HỌC TẬP TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG, SÁNG TẠO CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC Lĩnh vực/ Môn: Toán Cấp học: Trung học phổ thông Tác giả: Phạm Thị Lệ Lành Đơn vi ̣công tá c: Trường THPT Thanh Oai A Chưc vụ: Giá o viên ́ NĂM HỌC: 2022- 2023
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI ………………o0o…………… SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI RÈN LUYỆN VÀ PHÁT HUY KHẢ NĂNG HỌC TẬP TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG, SÁNG TẠO CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC Lĩnh vực/ Môn: Toán Cấp học: Trung học phổ thông Tác giả: Phạm Thị Lệ Lành Đơn vi ̣công tá c: Trường THPT Thanh Oai A Chưc vụ: Giá o viên ́ NĂM HỌC: 2022- 2023
MỤC LỤC MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 2 1. Lý do chọn đề tài............................................................................................................ 2 2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................................... 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................................... 2 4. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................................ 2 5. Mẫu khảo sát .................................................................................................................. 3 6. Vấn đề nghiên cứu ......................................................................................................... 3 7. Giả thuyết khoa học: ...................................................................................................... 3 8. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................ 3 9. Cấu trúc đề tài ................................................................................................................ 3 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ................................................... 4 I. CƠ SỞ LÍ LUẬN ............................................................................................................ 4 1. Cơ sở lí luận về dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. ....... 4 2. Cơ sở lí luận về phương pháp dạy học tích cực. .......................................................... 4 II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU............................................................ 6 CHƯƠNG 2. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP ............................................................................................................................ 7 CHƯƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ............................................................ 16 3.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm .......................................................................... 16 3.2. Tổ chức thực nghiệm ................................................................................................. 16 3.3. Đánh giá kết quả thực nghiệm ................................................................................... 16 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ …………………………………………………………...…………. 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………..……………………………………...…. 22
Trang 2/23 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Toán học là môn khoa học tự nhiên có tính lôgíc và tính chính xác cao, là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác. Trong chương trình giáo dục trung học hiện nay, môn toán cùng với các môn học khác có vai trò quan trọng góp phần đào tạo nên những con người phát triển toàn diện. Môn Toán là một trong các môn học có vai trò quan trọng đối với tất cả các cấp học. Cộng với đặc thù của môn Toán nói chung được cho là “vừa khô, vừa khó” nên việc tạo sự say mê, hứng thú học tập cho học sinh là một việc làm cần thiết. Vậy làm thế nào để làm được điều đó? Bản thân là giáo viên dạy môn toán tôi cũng luôn trăn trở vấn đề này. Một trong các nhiệm vụ quan trọng của tiết học đó là rèn luyện cho học sinh tính tự giác, phát huy khả năng hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo. Trong chương trình giáo dục hiện nay cần phải đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học, khắc phục lối dạy, học truyền thụ một chiều, thụ động, rèn luyện nếp tư duy cho người học, từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến, hiện đại vào quá trình dạy và học. Qua mấy năm giảng dạy gần đây, tôi nhận thấy việc áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực đã góp phần nâng cao chất lượng môn học. Với đề tài “ Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực”, tôi mong muốn những tiết học Toán mà 100% học sinh đều được hoạt động sôi nổi, tích cực, nâng cao hiệu quả học tập cho các em. 2. Mục đích nghiên cứu Xây dựng các tình huống học tập đa dạng, phong phú. Từ đó tạo sự chú ý, lôi cuốn học sinh tích cực, tự giác, chủ động khai thác và lĩnh hội kiến thức; phát triển năng lực tự học, khả năng giao tiếp, năng lực hợp tác nhóm; góp phần nâng cao hiệu quả học tập của học sinh. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu lý luận về khả năng hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo, một số phương pháp dạy học tích cực. - Xác định thực trạng dạy và học các tiết học trong chương trình Toán THPT. - Đề xuất một số tiết dạy nhằm rèn luyện và phát huy khả năng hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh. - Thực nghiệm sư phạm để kiểm nghiệm tính khả thi và hiệu quả của đề tài. 4. Phạm vi nghiên cứu - Về thời gian: năm học 2022 - 2023. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực
Trang 3 / 23 - Về nội dung: “Chương II. Tổ hợp – Xác suất ’’, Giải tích 11 5. Mẫu khảo sát - Học sinh lớp 11A1, 11A5 trường THPT Thanh Oai A– Thanh Oai– Hà Nội. - Giáo viên tổ Toán – GDQPAN, trường THPT Thanh Oai A– Thanh Oai – Hà Nội. 6. Vấn đề nghiên cứu Dạy học các tiết toán trong chương trình giáo dục phổ thông như thế nào để nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh? 7. Giả thuyết khoa học: Nếu áp dụng phương pháp dạy học tích cực vào các tiết toán thì sẽ tạo sự hứng thú học tập cho học sinh. Từ đó khuyến khích các em tích cực, chủ động và sáng tạo hơn trong việc lĩnh hội kiến thức, qua đó góp phần nâng cao chất lượng học tập. 8. Phương pháp nghiên cứu 8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Nghiên cứu tài liệu về giáo dục học, tâm lý học, lý luận dạy học môn Toán, các phương pháp dạy học tích cực. Nghiên cứu Chương II. Tổ hợp - Xác suất, Đại số và Giải tích 11. 8.2. Phương pháp quan sát - Dự giờ, quan sát phương pháp giảng dạy của đồng nghiệp. - Quan sát quá trình học tập và lĩnh hội của học sinh trong quá trình học. 8.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Tiến hành thực nghiệm sư phạm; thăm dò ý kiến học sinh bằng phiếu hỏi. 9. Cấu trúc đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo đề tài gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn. Chương 2. Giải pháp nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh trong các tiết luyện tập. Chương 3. Thực nghiệm sư phạm. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 4 / 23 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN I. CƠ SỞ LÍ LUẬN 1. Cơ sở lí luận về dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh Tính tích cực của học sinh phù hợp với nguyên tắc “ tự giác – tích cực” vì nó khơi gợi được hoạt động học tập đã được hướng đích, gợi động cơ trong quá trình phát hiện và giải quyết vấn đề. Dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh là biểu hiện sự thống nhất giữa giáo dưỡng và giáo dục. Qua đó rèn luyện cho học sinh cách phát hiện, tiếp cận và giải quyết vấn đề một cách khoa học. Đồng thời góp phần bồi dưỡng cho học sinh những đức tính cần thiết của người lao động sáng tạo như tính chủ động, tích cực, kiên trì vượt khó, thói quen kiểm tra… Tính tích cực thể hiện ở cả hai mặt: tính chuyên cần trong hành động và tính sâu sắc trong các hoạt động trí tuệ. Cách học tích cực thể hiện trong việc tìm kiếm, xử lý thông tin và vận dụng chúng vào giải quyết các nhiệm vụ học tập và thực tiễn cuộc sống, thể hiện sự tìm tòi, khám phá vấn đề mới bằng phương pháp mới, không phải là sự sao chép mà là sự sáng tạo của mỗi cá nhân. 2. Cơ sở lí luận về phương pháp dạy học tích cực. 2.1. Phương pháp dạy học tích cực Phương pháp dạy học tích cực ( PPDH tích cực ) là những phương pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy. Tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động. Phương pháp dạy học tích cực nhấn mạnh việc lấy hoạt động học làm trung tâm của quá trình dạy học, nghĩa là nhấn mạnh hoạt động học và vai trò của học sinh trong quá trình dạy học, khác với cách tiếp cận truyền thống lâu nay là nhấn mạnh hoạt động dạy và vai trò của giáo viên. 2.2. Đặc điểm của các phương pháp dạy học tích cực Mặc dù có thể được thể hiện qua nhiều phương pháp khác nhau nhưng nhìn chung các phương pháp dạy học tích cực đều có những đặc trưng cơ bản sau: - Dạy học là tổ chức các hoạt động học tập của học sinh: Trong phương pháp dạy học tích cực, học sinh được cuốn hút vào các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự lực khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức đã được giáo viên sắp đặt. Được đặt vào những tình huống của đời sống thực tế, học sinh trực tiếp quan sát, thảo luận, làm thí nghiệm, giải quyết vấn đề đặt ra theo cách suy nghĩ của mình, từ đó nắm được kiến thức kĩ năng mới, vừa nắm được phương pháp chiếm lĩnh kiến thức, kĩ năng đó, không rập Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 5 / 23 theo những khuôn mâu sẵn có, được bộc lộ và phát huy tiềm năng sáng tạo. Dạy theo cách này thì giáo viên không chỉ giản đơn truyền đạt tri thức mà còn hướng dẫn hành động. - Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học: Các phương pháp dạy học tích cực coi việc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh không chỉ là một biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học mà còn là một mục tiêu dạy học. Trong các phương pháp học thì cốt lõi là phương pháp tự học. Nếu rèn luyện cho người học có được phương pháp, kĩ năng, thói quen, ý chí tự học thì sẽ tạo cho họ lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có trong mỗi con người, kết quả học tập sẽ được nhân lên gấp bội. Vì vậy, cần phải nhấn mạnh mặt hoạt động học trong quá trình dạy học, nỗ lực tạo ra sự chuyển biến từ học tập thụ động sang tự học chủ động, đặt vấn đề phát triển tự học ngay trong trường phổ thông, không chỉ tự học ở nhà sau bài lên lớp mà tự học cả trong tiết học có sự hướng dẫn của giáo viên. - Dạy học tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác: Trong một lớp học mà trình độ kiến thức, tư duy của học sinh không thể đồng đều tuyệt đối thì khi áp dụng phương pháp tích cực phải có sự phân hóa về cường độ, tiến độ hoàn thành nhiệm vụ học tập, nhất là khi bài học được thiết kế thành một chuỗi hoạt động độc lập. Áp dụng phương pháp tích cực ở trình độ càng cao thì sự phân hóa này càng lớn. Tuy nhiên, trong học tập, không phải mọi tri thức, kĩ năng, thái độ đều được hình thành bằng những hoạt động độc lập cá nhân. Lớp học là môi trường giao tiếp giáo viên - học sinh và học sinh - học sinh, tạo nên mối quan hệ hợp tác giữa các cá nhân trên con đường chiếm lĩnh nội dung học tập. Thông qua thảo luận, tranh luận trong tập thể, ý kiến mỗi cá nhân được bộc lộ, khẳng định hay bác bỏ, qua đó người học nâng mình lên một trình độ mới. Được sử dụng phổ biến trong dạy học hiện nay là hoạt động hợp tác trong nhóm nhỏ. Học tập hợp tác làm tăng hiệu quả học tập, nhất là lúc phải giải quyết những vấn đề gay cấn, lúc xuất hiện thực sự nhu cầu phối hợp giữa các cá nhân để hoàn thành nhiệm vụ chung. - Dạy học có sự kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò: Trong quá trình dạy học, việc đánh giá học sinh không chỉ nhằm mục đích nhận định thực trạng và điều chỉnh hoạt động học của trò mà còn đồng thời tạo điều kiện nhận định thực trạng và điều chỉnh hoạt động dạy của thầy. Trong phương pháp tích cực, giáo viên phải hướng dẫn học sinh phát triển kĩ năng tự đánh giá để tự điều chỉnh cách học. Liên quan với điều này, giáo viên cần tạo điều kiện thuận lợi để học sinh được tham gia đánh giá lẫn nhau. Trong dạy học tích cực, giáo viên không còn đóng vai trò đơn thuần là người truyền đạt kiến thức, giáo viên trở thành người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các hoạt động độc lập hoặc theo nhóm nhỏ để học sinh tự lực chiếm lĩnh nội dung học tập, chủ động đạt các mục tiêu kiến thức, kĩ năng, thái độ theo yêu cầu của chương trình. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 6 / 23 II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Qua tham khảo ý kiến đồng nghiệp và trò chuyện với học sinh cùng với kinh nghiệm giảng dạy, tôi nhận thấy rằng: Kết quả học tập môn toán của không ít học sinh còn thấp là do kiến thức bị hổng, dẫn đến sao nhãng việc học, lười suy nghĩ, không chịu tư duy, ít có hứng thú với môn toán. Trong các tiết học học sinh tiếp cận bài học một cách thụ động, miễn cưỡng, làm bài theo dập khuân, máy móc. Nhiều học sinh còn lười suy nghĩ, không tích cực trong các hoạt động học tập được giao. Một số giáo viên chưa chú trọng đến việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực vào bài giảng. Cũng như vẫn còn có thầy cô cho rằng: giờ học phải nghiêm túc, không ồn ào, không di chuyển. Trong quá trình giảng dạy giáo viên chưa thực sự quan tâm đến học sinh tham gia các hoạt động học tập là vì học sinh có hứng thú với môn học hay bắt buộc phải tham gia để hoàn thành môn học đó. Do đó, trong các giờ học học sinh chưa thực sự sôi nổi, chưa tích cực, chủ động trong các hoạt động học tập, dẫn đến hiệu quả học tập chưa cao. Kết luận chương 1 Trong chương này đề tài đã làm rõ các vấn đề về dạy học rèn luyện và phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh; phương pháp dạy học tích cực và đặc điểm của các phương pháp dạy học tích cực; đồng thời cũng đã chỉ ra được sự quan trọng của việc rèn luyện và phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh trong quá trình dạy học môn Toán cũng như các môn học khác. Vậy công việc của mỗi giáo viên trong quá trình dạy học là tìm ra được các phương pháp nhằm rèn luyện và phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh . Qua đó giúp học sinh có được sự say mê, có niềm vui và động lực để học tập, hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục và học tập. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 7 / 23 CHƯƠNG 2. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. Việc đổi mới phương pháp là việc làm thường xuyên và quan trọng trong giảng dạy; là yếu tố quyết định sự thành bại của một giờ dạy. Trong mỗi tiết học, học sinh có một tâm thái thoải mái, tự tin lĩnh hội kiến thức là điều mà mỗi giáo viên đều hướng tới. Trong năm học vừa qua, với mong muốn làm được điều đó, tôi đã áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực vào giảng dạy. Trong khuân khổ cho phép của đề tài, dưới đây tôi xin trích dẫn một giáo án tiêu biểu mà bản thân đã thực hiện giảng dạy trong năm học vừa qua. TIẾT 27: LUYỆN TẬP NHỊ THỨC NIU-TƠN Môn học/Hoạt động giáo dục: Toán - GT: 11 Thời gian thực hiện: 01 tiết I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Học sinh nắm được: - Công thức nhị thức Niu – tơn  a  b  và các khái niệm liên quan: số hạng tổng n quát, số hạng thứ T, số hạng chính giữa, hệ số của số hạng chứa x . - Tam giác Pa-xcan và ý nghĩa của nó. Dựa vào công thức nhị thức Niu – tơn, học sinh biết được: - Cách khai triển thức nhị thức Niu – tơn với một số mũ cụ thể. - Cách tìm hệ số hoặc số hạng chứa x k trong khai triển nhị thức. - Cách tính tổng các hệ số của các số hạng trong khai triển nhị thức. - Cách tìm số hạng thứ T, số hạng chính giữa trong khai triển nhị thức. 2. Năng lực * Năng lực chung: - Năng lực tự học: Học sinh xác định đúng đắn động cơ thái độ học tập; tự đánh giá và điều chỉnh được kế hoạch học tập; tự nhận ra được sai sót và cách khắc phục sai sót. - Năng lực giải quyết vấn đề: Biết tiếp nhận câu hỏi, bài tập có vấn đề hoặc đặt ra câu hỏi. Phân tích được các tình huống trong học tập. - Năng lực tự quản lý: Biết quản lý nhóm mình, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên nhóm, các thành viên tự ý thức được nhiệm vụ của mình và hoàn thành được nhiệm vụ được giao. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 8 / 23 - Năng lực giao tiếp: Tiếp thu kiến thức trao đổi học hỏi bạn bè thông qua hoạt động nhóm; có thái độ tôn trọng, lắng nghe, có phản ứng tích cực trong giao tiếp. - Năng lực hợp tác: Xác định nhiệm vụ của nhóm, trách nhiệm của bản thân đưa ra ý kiến đóng góp hoàn thành nhiệm vụ của chủ đề. - Năng lực sử dụng ngôn ngữ: Học sinh nói và viết chính xác bằng ngôn ngữ Toán học. * Năng lực chuyên biệt: - Năng lực giải quyết vấn đề. - Năng lực tư duy và lập luận toán học. - Năng lực giao tiếp toán học. - Năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán. 3. Phẩm chất: - Rèn luyện tính tự giác, năng động - Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác. - Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới, biết quy lạ về quen, có tinh thần trách nhiệm hợp tác xây dựng cao. - Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, chủ động chiếm lĩnh kiến thức theo sự hướng dẫn của GV. - Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt . II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên Giáo án, phiếu học tập, phấn, thước kẻ, máy chiếu. 2. Học sinh - Học bài và làm bài tập về nhà. - Kết quả hoạt động nhóm theo nhiệm vụ mà giáo viên giao. - Chuẩn bị bảng phụ, sách vở và đồ dụng học tập … III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1. HOẠT ĐỘNG 1: MỞ ĐẦU a) Mục tiêu: Giúp học sinh ôn tập lại hệ thống kiến thức trọng tâm và các dạng bài thường gặp về công thức Nhị thức Niu – tơn. b) Nội dung: - Ở tiết trước GV chia lớp làm 4 nhóm và các nhóm bốc thăm giao nhiệm vụ:1 nhóm nêu lại công thức nhị thức Niu – tơn, 3 nhóm còn lại mỗi nhóm nêu một dạng bài tập liên quan và phương pháp tương ứng. Nhiệm vụ 1: Nêu công thức nhị thức Niu – Tơn và các tính chất, đặc trưng của khai triển nhị thức Niu – Tơn? Nhiệm vụ 2: Nêu công thức nhị thức Niu – Tơn và áp dụng để khai triển 5 ví dụ. Nhiệm vụ 3: Phương pháp tìm số hạng hoặc hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức Niu – tơn ? Nhiệm vụ 4: Phương pháp tìm số hạng hoặc hệ số của số hạng thứ T trong Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 9 / 23 khai triển nhị thức Niu – tơn ? Nhiệm vụ 5: Phương pháp tính tổng các hệ số của các số hạng trong khai triển nhị thức Niu – tơn. Bài toán tính tổng? c) Sản phẩm: Kết quả chuẩn bị của các nhóm d) Tổ chức thực hiện:  Chuyển giao nhiệm vụ: Ở tiết trước GV chia lớp làm 4 nhóm và các nhóm bốc thăm nhiệm vụ: 1 nhóm nêu lại công thức nhị thức Niu – Tơn, 4 nhóm còn lại mỗi nhóm một dạng bài tập liên quan và phương pháp tương ứng.  Thực hiện: HS hoạt động nhóm, trình bày ra bảng phụ hoặc trình bày poweroint.  Báo cáo, thảo luận: - GV yêu cầu các nhóm nộp sản phẩm của nhóm, gọi một em đại diện nhóm trình bày lại sản phẩm của nhóm. - Các học sinh nhóm khác nhận xét, bổ sung để hoàn thiện câu trả lời.  Đánh giá, nhận xét, tổng hợp: - GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của các nhóm, ghi nhận và tuyên dương nhóm, học sinh có câu trả lời tốt nhất. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 10 / 23 - Đặt vấn đề chuyển giao sang hoạt động 2. 2. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KĨ NĂNG VẬN DỤNG LINH HOẠT KIẾN THỨC a) Mục tiêu: Rèn luyện kĩ năng vận dụng linh hoạt công thức nhị thức Niu – Tơn vào giải các bài tập có liên quan. Rèn luyện tính tự giác, ý thức trách nhiệm trong học bài và làm bài tập về nhà. b) Nội dung: Học sinh chữa bài tập trong sách giáo khoa. c) Sản phẩm: Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 11 / 23 Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 12 / 23 d) Tổ chức thực hiện  Chuyển giao nhiệm vụ: - GV yêu cầu tổ trưởng báo cáo kết quả làm bài tập về nhà của các bạn. - GV gọi một số em mang vở bài tập lên, chiếu bài của một số em và yêu cầu học sinh đó lên thuyết trình lại bài làm của mình.  Thực hiện: - Học sinh hoạt động độc lập, kết hợp hoạt động nhóm. - Học sinh thuyết trình bài của mình, học sinh khác theo dõi và nhận xét.  Báo cáo, thảo luận: - Học sinh được gọi trình bày bài làm của mình, nêu được phương pháp làm dạng bài tập đó. - Học sinh còn lại theo dõi và bổ sung, nhận xét.  Đánh giá, nhận xét, tổng hợp: - GV nhận xét thái độ, tác phong, bài làm của mỗi học sinh, ghi nhận và tuyên dương học sinh có phần trình bày tốt nhất. Động viên các học sinh còn lại tích cực, cố gắng hơn trong các hoạt động học tiếp theo. - Chốt kiến thức và phương pháp thực hiện các dạng bài tập. 3. HOẠT ĐỘNG 3: VẬN DỤNG PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG, SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH a) Mục tiêu: Học sinh thực hiện tốt, phản xạ nhanh các dạng bài tập về nhị thức Niu-tơn. Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh. b) Nội dung: Hệ thống câu hỏi rèn luyện kĩ năng Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 13 / 23 Câu 1. (1 phút) Khai triển biểu thức  x  y  thành tổng các đơn thức, ta được kết quả là: 5 A. x5  5 x 4 y  10 x 3 y 2  10 x 2 y 3  5 xy 4  y 5 . B. x5  5 x 4 y  10 x3 y 2  10 x 2 y 3  5 xy 4  y 5 . C. x5  x 4 y  x 3 y 2  x 2 y 3  xy 4  y 5 . D. x5  x 4 y  5 x3 y 2  5 x 2 y 3  xy 4  y 5 . Câu 2. (2 phút) 10  2 Hệ số của x trong khai triển  x 2   bằng ? 2  x A. 3124 . B. 2268 . C. 13440 . D. 210 . Câu 3. (30 giây) Tổng C2022  C2022  ...  C2022 bằng : 1 2 2022 A. 22022 . B. 22021 . C. 22022  1 . D. 22022  1 . Câu 4. (30 giây) Tìm số hạng thứ 8 trong khai triển của biểu thức  a  2b  ? 21 A. C21 28 a13b8 . 8 B. C21 27 a14b7 . 7 C. C21 27 a14b7 . 7 D. C21 28 a13b8 . 8 Câu 5. (1 phút) 1 1 1 2 n 1 Tính giá trị biểu thức: A  Cn  Cn  2 Cn  ...   1 n Cn ? 0 n 3 3 3 n n n n  2 2  1 1 A.    . B.   . C.    . D.    3 3  3 3 Câu 6. (5 phút) Biết rằng n là số tự nhiên lớn nhất thoả mãn An  18 An 2 . Số hạng không 5 4 n  2 chứa x trong khai triển  x   là:  x B. C10  2  . C. C85  2  . 5 5 A. C12 26 . 6 5 D. C96 26 . Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 14 / 23 Câu 7. (2 phút)   46 Số hạng chính giữa trong khai triển x 1 với  x  0  là: A. C46 x11 x . 23 B. C46 x11 x . 23 C. C46 x12 . 24 D. C46 x 24 24 . Câu 8. (2 phút) Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức P  x   1  x   1  x   ...  1  x  6 7 12 thành đa thức, tổng các hệ số của đa thức đó bằng A. 1716 . B. 924 . C. 1715 . D. 923 . Câu 9. (5 phút) Tìm hệ số của x8 trong khai triển đa thức của 1  x 2 1  x  . 8   A. 70 . B. 168 . C. 238 . D. 64 . Câu 10. (câu hỏi nhanh) Trong khai triển  x 2  3 y  có bao nhiêu số hạng? 17 A. 17 . B. 18 . C. 16 . D. 15 . c) Sản phẩm: Học sinh trả lời câu hỏi bằng cách giơ phiếu đáp án. d) Tổ chức thực hiện  Chuyển giao nhiệm vụ: trò chơi “Lật ô, tìm và ghép chữ” GV phổ biến luật chơi: - Người tham gia: 01 người chơi chính và 45 bạn cùng chơi. - Người chơi chính chọn câu hỏi để cả đội cùng trả lời theo thời gian quy định. Có thể giơ đáp án khi chưa hết giờ để ghi điểm tốc độ. - Đối với người chơi chính mỗi câu đúng sẽ được lật một ô, tìm chữ và ghép thành từ khoá. Người chơi chính sai liên tiếp 2 câu sẽ bị đổi. - Trong 45 bạn cùng chơi sẽ chọn ra 01 bạn xuất sắc nhất (đúng nhiều nhất, nhanh nhất) để trao thưởng.  Thực hiện: GV chọn người chơi chính, cho chạy chương trình. Quan sát quá trình nhận câu hỏi và giải quyết vấn đề, ghi nhận kết quả của 46 học sinh.  Báo cáo, thảo luận: Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.
Trang 15 / 23 Người chơi chính chọn câu hỏi, cả lớp làm việc độc lập và đưa ra lựa chọn của mình. GV chọn một bạn trả lời đúng để nêu hướng giải quyết bài toán.  Đánh giá, nhận xét, tổng hợp: - Nhận xét mức độ hoạt động của học sinh khi tham gia nhiệm vụ: Biểu dương các em hoạt động tích cực, nhanh, chính xác. Lưu ý một số em còn chưa cố gắng, kết quả còn nhầm lẫn, sai sót, động viên các em tích cực hơn trong các ho động hoạt học tập sau. - GV trao giải cho học sinh xuất sắc nhất. - GV tổng hợp lại kiến thức, giao nhiệm vụ về nhà. Thanh Oai, ngày …….tháng 11 năm 2022 TTCM ký duyệt Rèn luyện và phát huy khả năng học tập tích cực, chủ động, sáng tạo cho học sinh Trung học phổ thông bằng phương pháp dạy học tích cực.