intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng học sinh tại trường THPT Nguyễn Du

Chia sẻ: Nguyễn Tuấn Anh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

120
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mô hình phân tích SWOT hay thực chất chính là phân tích môi trường bên trong và môi trường bên ngoài, đó là một trong nhiều phương pháp dùng để phân tích hiện trạng của nhà trường. Nên khi lập kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường, nhất là phát triển công tác chuyên môn cần phải vận dụng để hoạch định các mặt một cách cụ thể. Để từ đó giúp cho quản lý chuyên môn sẽ đạt được mục tiêu nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới đặt ra trong giáo dục của nhà trường trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng học sinh tại trường THPT Nguyễn Du

  1. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du MỤC LỤC                                                                                                     ...................................................................................................Trang   A. CƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP I. SỰ CẦN THIẾT HÌNH THÀNH GIẢI PHÁP:                                                ...............................................1 VẬN DỤNG MÔ HÌNH PHÂN TÍCH SWOT KHI LẬP KẾ HOẠCH  CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG  HỌC SINH TẠI TRƯỜNG THPT NGUYỄN DU A. CƠ SỞ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP I. SỰ CẦN THIẾT HÌNH THÀNH GIẢI PHÁP Trong các văn kiện trình Đại hội XII (nhiệm kì 2016­2020), Đảng ta  nhấn mạnh sự  quan tâm đặc biệt và làm rõ hơn lập trường, quan điểm, tính  nhất quán về sự cần thiết phải đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo,  phát triển nguồn nhân lực. Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo, phát  triển nguồn nhân lực, đã từng được  khẳng định trong các văn kiện Đảng  trước đây, đặc biệt là trong Nghị  quyết số  29 của Hội nghị  Trung  ương 8,   khóa XI, khẳng định đây không chỉ  là “quốc sách hàng đầu”, là “chìa khóa”  mở  ra con đường đưa đất nước tiến lên phía trước, mà còn là “mệnh lệnh”  của cuộc sống.              Trong Văn kiện đại hội XII lần này, kế  thừa quan điểm chỉ  đạo của  nhiệm kỳ  trước, Đảng ta đưa ra đường lối đổi mới căn bản, toàn diện giáo  dục, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực. Đảng cũng chỉ  rõ trong giáo dục thì  công tác quản lí giáo dục và đào tạo có mặt còn yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và   cán bộ  quản lí giáo dục bất cập về  chất lượng, số  lượng và cơ  cấu.  Trong  Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  1
  2. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du văn kiện cũng nêu rõ trong hệ  thống giải pháp phát triển giáo dục giai đoạn   2011­2020, thì đổi mới quản lý giáo dục được xem là mục tiêu quan trọng và  được quan tâm hàng đầu. Đồng thời trong năm học 2009­2010 Bộ  GD­ĐT  cũng phát động đổi mới giáo dục với chủ đề: “Đổi mới công tác quản lý để   nâng cao chất lượng giáo dục”. Chủ  đề  đã được triển khai chỉ  đạo trong  phạm vi toàn ngành và có nhiều giải pháp đặt ra cho đội ngũ cán bộ quản lý,  nhất là công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ được quan tâm nhiều.  Trong quản lý nói chung và quản lý nhà trường nói riêng, thì quản lý  chuyên môn là nhiệm vụ hết sức quan trọng, mà trong đó phải kể đến vai trò  của người cán bộ quản lý chuyên môn. Người cán bộ quản lý giáo dục có ảnh   hưởng quan trọng, trực tiếp đến thành công hoặc thất bại của nhà trường.   Trong xu thế đổi mới giáo dục hiện nay  ở nước ta, thì người cán bộ  quản lý  phải thường xuyên học tập và trang bị các kỹ năng quản lý để điều hành nhà  trường một cách có hiệu quả. Trong quá trình quản lý, đòi hỏi người cán bộ  quản lý phải đề ra những giải pháp cụ thể, nhằm tác động trực tiếp đến đội  ngũ,  từ đó nâng cao hiệu quả để đạt được mục tiêu giáo dục của nhà trường đề ra.   Công tác quản lý nói chung và quản chuyên môn nói riêng  ở  trường  THPT Nguyễn Du trong những năm gần đây luôn có nhiều đổi mới, nên hàng  năm luôn đạt được nhiều thành tích đáng kể  trong các hoạt động. Nhưng  trong thực tế cho thấy, do tác động từ một số yếu tố khách quan như; mặt trái  của kinh tế  thị  trường, vấn đề  dạy thêm ­ học thêm trên địa bàn còn nhiều   phức tạp, chương trình học còn quá tải. Đồng thời còn chịu sự  chi phối chủ  quan từ phía một số ít giáo viên và học sinh trong nhà trường. Từ đó dẫn đến   chất lượng giáo dục trong nhà trường hàng năm chưa cao, kết quả đạt được  chưa thật sự  phản ánh đúng năng lực chuyên môn vững vàng và tinh thần   Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  2
  3. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du trách nhiệm cao của đội ngũ trong nhà trường. Đồng thời chưa tương xứng   với điểm xét tuyển đầu vào hàng năm cao, chưa tương xứng với bề dày thành   tích và vị thế của nhà trường. Bản thân tôi với vai trò là một người cán bộ  quản lý hoạt động chuyên  môn của nhà trường, đòi hỏi tôi phải nghiên cứu sâu hơn về thực trạng công tác  chuyên môn nhằm đưa ra giải pháp phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng   giáo dục học sinh của nhà trường, đó là vấn đề  nhằm khẳng định vị  thế  của   nhà trường. Nhận thức được từ  lý do khách quan và chủ  quan đó, mà tôi chọn  vấn đề: “Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch quản lý chuyên   môn nhằm nâng cao chất lượng học sinh tại trường THPT Nguyễn Du”  làm đề  tài nghiên cứu. II. MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Mục tiêu giải pháp Mô hình phân tích SWOT hay thực chất chính là phân tích môi trường bên   trong và môi trường bên ngoài, đó là một trong nhiều phương pháp dùng để  phân tích hiện trạng của nhà trường. Nên khi lập kế  hoạch chiến lược phát  triển nhà trường, nhất là phát triển công tác chuyên môn cần phải vận dụng để  hoạch định các mặt một cách cụ thể. Để từ đó giúp cho quản lý chuyên môn sẽ  đạt được mục tiêu nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới đặt ra trong giáo dục   của nhà trường trong giai đoạn hiện nay.  2. Đối tượng và phạm vi áp dụng Đề  tài thể  hiện việc vận dụng linh hoạt, sáng tạo mô hình phân tích   SWOT khi lập kế  hoạch chuyên môn của nhà trường. Nên đề  tài tập trung  nghiên cứu đối tượng là học sinh tại nhà trường, nhằm có cơ  sở thực tế  phù  Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  3
  4. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du hợp với việc nghiên cứu. Đề tài đã được triển khai áp dụng trong nhà trường,  nhưng với những giải pháp cụ thể từ thực tiễn và đã nâng cao được hiệu quả  trong quản lỷ chuyên môn, nên phạm vi đề tài có thể phổ biến trong công tác  quản lý chuyên môn nói riêng và quản lý giáo dục nói chung ở ngoài phạm vi  trường Nguyễn Du.          3. Phương pháp thực hiện đề tài  Để thực hiện sáng kiến, tôi đã sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu  khác nhau: ­ Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết: nghiên cứu mô hình phân tích  SWOT, nghiên cứu những bài viết liên quan đến đề  tài, thu thập thông tin số  liệu thực tế.   ­ Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: phương pháp điều tra, thống  kê, so sánh, phân tích và xử lý số liệu. III. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 1. Giới hạn đề tài  Mô hình phân tích SWOT có phạm vi rất rộng, đó là mô hình nổi tiếng  trong phát triển kinh doanh của các doanh nghiệp, nhưng cũng có thể áp dụng  phân tích nhằm xây dựng kế  hoạch trong quản lý giáo dục. Vì vậy; đề  tài ở  đây chỉ  tập trung nghiên cứu lý luận và thực tiễn của mô hình vào quản lý   chuyên môn. Từ đó chỉ đạo việc vận dụng vào trong các hoạt động để  quản   lý hoạt động học và đánh giá quá trình học tập của học sinh, để  nâng chất  lượng học tập của học sinh ở trường THPT Nguyễn Du hiện nay. 2. Nhiệm vụ nghiên cứu Đề tài có nhiệm vụ nghiên cứu: Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  4
  5. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du ­ Làm rõ cơ  sở  lý luận chung về  mô hình phân tích SWOT, từ  đó cần  thiết  phải vận dụng mô  hình vào lập kế  hoạch quản lý trong hoạt động   chuyên môn của nhà trường hiện nay.  ­ Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác chuyên môn, những nguyên  nhân dẫn đến tỉ lệ học sinh những năm trước ở trường THPT Nguyễn Du còn  thấp. ­ Đề ra một số giải pháp cụ thể qua việc vận dụng linh hoạt, sáng tạo   mô hình vào xây dựng kế hoạch quản lý chuyên môn ở trường THPT Nguyễn   Du một cách có hiệu quả.  IV. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU Nếu vận dụng mô hình phân tích SWOT vào việc lập kế hoạch quản lý  chuyên môn  một cách hiệu quả, thì kết quả  học tập của học sinh qua từng  năm sẽ cao hơn, từ đó dẫn đến chất lượng giáo dục của nhà trường cũng tốt  hơn. V. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU Trong thực tế  trong công tác lập kế  hoạch quản lý hoạt động chuyên  môn của nhà trường THPT Nguyễn Du trước đây cũng có đề  ra một số  giải  pháp, để  nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh, nhưng kết quả  hàng năm cho thấy vẫn chưa cao, chưa tương xứng. Công tác chuyên môn   trong nhà trường có nhiều thay đổi, từ  khi được vận dụng mô hình phân tích   SWOT vào việc lập kế  hoạch quản lý. Vì với những nguyên tắc và nhân tố  rong mô hình SWOT khi được phân tích cụ  thể, để  từ  đó xác định rõ những  nguyên tắc và nhân tố  đó đã được nhận định và cụ  thể trong thực tế  khi lập   kế hoạch quản lý trong nhà trường hay chưa? Do đó kế hoạch nghiên cứu đề  tài được tôi xây dựng cụ thể theo bảng dưới đây:  STT Thời gian  Nội dung công việc Sản phẩm Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  5
  6. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du từ…đến… Từ  tháng 05 đến  Chọn   đề   tài,   viết   kế  1 Bản kế hoạch tháng 08/2014 hoạch thực hiện. ­ Nắm bắt được khái  ­   Đọc   tài   liệu,   nghiên  niệm,   đặc   điểm   đề  Từ tháng 09/2014  cứu lý thuyết để  viết cơ  tài. Tập hợp tài liệu,  2 đến   tháng  sở lý luận. viết đề cương. 04/2015 ­   Kết   quả   thử  ­ Thử nghiệm đề tài. nghiệm. Từ tháng 05/2015  ­ Tìm hiểu và đối chiếu  ­ Xử  lý số  liệu thực  3 đến   tháng  với thực tế đơn vị. tế. 12/2015 ­   Trao   đổi   với   đồng,  ­   Tập   hợp   ý   kiến  thảo luận để  hoàn thiện  đóng góp. 4 Từ  tháng 01 đến  giải pháp. tháng 11/2016 ­ Viết sáng kiến. ­ Bản sáng kiến. ­   Hoàn   chỉnh   sáng  Trong   tháng  kiến,   báo   cáo   hội  5 ­ Thẩm định cấp tổ, cấp  12/2016. đồng thẩm định cấp  trường. cơ sở. B. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ NỘI DUNG GIẢI PHÁP I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận khoa học Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  6
  7. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Đề  tài nghiên cứu dựa trên cơ  sở  lý luận rút ra từ  đặc trưng mô hình  phân tích SWOT, tinh thần Nghị quyết 29 Đại hội XI và văn kiện Đại hội XII  (nhiệm kì 2016­2020) của Đảng, các văn bản chỉ đạo có tính pháp lý Đảng và   Nhà nước, của ngành Giáo dục về  công tác đổi mới quản lý giáo dục nhằm  nâng cao chất lượng giáo dục. 1.1. Đặc trưng mô hình phân tích SWOT Phân tích SWOT là tập hợp viết tắt từ những chữ cái đầu các từ  tiếng  Anh :   S­Strengths   (điểm   mạnh,   Ưu   thế),   W­Weakness   (điểm   yếu,   khuyết  điểm), O­Opportunities (cơ  hội, thời cơ) và T­Threats (nguy cơ, thách thức).  Đây được xem là một mô hình nổi tiếng trong kinh doanh, nhưng cũng có thể  áp dụng phân tích nhằm xây dựng kế hoạch trong quản lý giáo dục. Hình  ảnh của mô hình phân tích SWOT thể  hiện bảng gồm 4 ô tương   ứng với 4 yếu tố: Điểm mạnh Điểm yếu S W Cơ hội Thách thức O T ­ Điểm mạnh: đó là bao gồm các nguồn lực và năng lực của nhà trường được   sử dụng nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mả trường đề ra. ­ Điểm yếu: đó là các khó khăn, trở ngại về nguồn lực và năng lực của chính   nhà trường mà nó làm cản trở nhà trường khi thực hiện nhằm đạt mục tiêu. Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  7
  8. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du ­ Cơ hội: đó là các điều kiện ưu đãi, có lợi từ bên ngoài nhà trường mà chính  nó đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhà trường thực hiện các giải pháp, kế  hoạch mới nhằm đạt được mục tiêu đề ra. ­ Thách thức (nguy cơ): là những yếu tố cản trở, tạo sức ép gây khó khăn có  thể phá hoại, đe dọa đến sự phát triển nhà trường. 1.2. Thực hiện mô hình phân tích SWOT ­ Lập bảng gồm 4 ô tương ứng với 4 yếu tố trên. ­ Trong mỗi ô, nhà trường nhìn nhận và viết ra các đánh giá dưới dạng  gạch đầu dòng, nên phải cụ thể. ­ Khi thống kê cần cụ  thể  và thể  hiện tính khách quan, nêu rõ quan   điểm của cá nhân. ­ Sắp xếp thành hệ thống, bỏ những điểm trùng lặp, chú ý nhấn mạnh  những điểm quan trọng. ­ Phân tích một cách cụ thể để thấy ý nghĩa của từng điểm. ­ Hoạch định cụ  thể  những hoạt động cần làm, củng cố  các kĩ năng  quan trọng, đồng thời loại bỏ những mặt còn hạn chế. ­ Tập trung vào khai thác các cơ hội, nhưng cũng phải bảo vệ để tránh   khỏi những nguy cơ, rủi ro có thể  xảy ra nhằm cản trở  sự  phát triển nhà   trường.  ­ Thường xuyên cập nhật thông tin, số liệu vào biểu đồ SWOT, để làm   tăng thêm tính hoàn thiện và hiệu quả kế hoạch nhằm tìm ra hướng phát triển   chắc chắn nhất. 1.3. Vận dụng phân tích SWOT trong việc lập kế hoạch quản lý chuyên   môn nhà trường Theo chuyên đề  « Lập kế  hoạch phát triển nhà trường phổ  thông »  trong tài liệu bồi dưỡng CBQL do tập thể tác giả của trường CBQL TP.HCM   Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  8
  9. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du biên soạn, thì việc vận dụng mô hình phân tích SWOT vào quản lý chuyên  môn nhà trường là: Trong quản lý nhà trường xác định rõ mục tiêu cần đạt và   các hoạt động cụ thể trong công tác chuyên môn. Từ đó giúp người quản lý và   các thành viên trong nhà trường hiểu hơn về những nhân tố quan trọng thực   sự  và tiềm tàng trong chuyên môn mà có thể  xem đó là những chiến lược.   Những chiến lược này tồn tại cả bên trong và bên ngoài nhà trường, nó ảnh   hưởng lâu dài đến sự  phát triển nhà trường. Khi lập kế  hoạch chuyên môn   mà người quản lý phân tích kĩ các yếu tố bên trong và bên ngoài theo mô hình   SWOT, sẽ giúp cho kế hoạch thể hiện được rõ mục đích, yêu cầu để  hướng   tới mục tiêu cao nhất. Vì vậy; từ  những văn bản chỉ  đạo và những công trình đã nghiên cứu   của các tác giả, tôi nhận định khái quát về  phân tích SWOT là một phương  pháp quản lý mới, hiện đại và hiệu quả, phù hợp với mục tiêu mà mỗi nhà   trường đề  ra. Bản thân tôi mới được tiếp cận sâu sắc mô mình qua lớp bồi   dưỡng CBQL theo tinh thần đổi mới, mà Bộ giáo dục và Đào tạo đã ra quyết  định số 382/QĐ­BGDĐT ngày 20/01/2012 ban hành Chương trình. Với vai trò  là người cán bộ quản lý chuyên môn của trường, tôi mạnh dạn vận dụng mô   hình vào việc xây dựng kế hoạch trong quản lý chuyên môn nhằm thực hiện  tốt nhiệm vụ được giao. 2. Cơ sở thực tiễn Trong nhiều năm qua, trường THPT Nguyễn Du luôn đi đầu trong việc  thực hiện phong trào đổi mới phương pháp dạy học gắn liền với đổi mới   công tác quản lý. Thực tế cho thấy, việc sử dụng phương pháp quản lý, xây   dựng kế  hoạch và định lượng hóa trong kiểm tra đánh giá, giúp gắn liền với   công tác thi đua khen thưởng nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo, lấy đội   ngũ cán bộ, giáo viên và học sinh làm trung tâm nhằm phát triển mạnh mẽ nhà  Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  9
  10. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du trường. Nhưng quá trình đổi mới dù có nỗ  lực thì vẫn gặp những khó khăn  nhất định, nên hiệu quả chưa có tính đột phá. Qua đó cho thấy muốn đổi mới  cần có sự đồng bộ giữa quản lý, giảng dạy và học tập. Nếu chỉ tập trung đổi  mới phương pháp dạy học, mà không chú trọng đổi mới phương pháp quản  lý, cụ  thể  là phải nâng cao năng lực quản lý bằng việc xây dựng kế  hoạch  chiến lược, định lượng hóa trong chỉ  đạo điều hành, kiểm tra đánh giá, gắn  với công việc thúc đẩy công tác thi đua khen thưởng, thì việc đổi mới sẽ  có  hiệu quả cao. Bản thân tôi khi được giao nhiệm vụ quản lý công tác chuyên môn của   nhà trường dù mới được 3 năm, nhưng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tôi  luôn nhận thức rõ công tác chuyên môn luôn là một vấn đề trọng yếu của nhà   trường. Vì vậy; tôi thấy việc vận dụng mô hình phân tích SWOT trong quá  trình xây dựng kế  hoạch quản lý là một việc cần thiết, nhằm nâng cao chất  lượng dạy học trong nhà trường.  II. THỰC TRẠNG VÀ MÂU THUẪN. 1. Những thực trạng Thực tế  của việc khi vận dụng mô hình phân tích SWOT vào lập kế  hoạch trong quản lý chuyên môn tại nhà trường, nó giúp cho bản thân có được  tính hệ  thống nhằm hỗ  trợ  cho công việc, giám sát và đánh giá việc dạy và  học trong nhà trường cho đúng chỉ tiêu đề ra. Để qua đó biết được những hạn  chế  nhằm khắc phục, điều chỉnh kịp thời cho đạt kết quả  như  mong đợi.  Đồng thời nhờ  mô hình phân tích SWOT sẽ  giúp cho bản thân xác định rõ   mình sẽ  làm gì? Làm như  thế  nào? Làm khi nào và ai sẽ  làm? Khi đã giải  quyết được các câu hỏi vướng mắc trên, thì chắc chắn sẽ đạt mục tiêu đề ra. * Trước khi áp dụng Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  10
  11. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Hàng năm trường THPT Nguyễn Du luôn chú trọng nhiều đến việc làm  sao để  nâng cao chất lượng dạy và học. Bên cạnh đó cũng đề  ra phương   hướng, nhiệm vụ  vào mỗi năm học, nhưng kết quả  thực sự  như  mong đợi.   Từ những lý do chọn đề tài trên, mà bản thân khi vận dụng mô hình phân tích  SWOT vào quản lý thật sự còn những băn khăn, vì mô hình phù hợp với việc  kinh doang hơn và nó có quy mô, tính chất rất rộng. * Sau khi áp dụng Dù mới được giao nhiệm vụ  quản lý hoạt động chuyên môn, nên bản   thân chưa có nhiều kinh nghiệm thực tế về quản lý. Nhưng với tinh thần tự  học tập và mạnh dạn đề  xuất sáng kiến mới. Đồng thời vì thời gian giảng   dạy ở nhà trường cũng đã nhiều năm, nên phần nào nắm bắt được thực trạng   vấn đề. Mặt khác bản thân tôi được học lớp bồi dưỡng Cán bộ quản lý, được   tiếp cận với mô hình SWOT Nên tôi mạnh dạn trong việc vận dụng sáng   kiến với mong muốn nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường. Vì  vậy; dù đề tài mới được vận dụng nhưng kết quả đạt được khả quan hơn. * Những thuận lợi khi triển khai đề tài Trường THPT Nguyễn Du là trường có tỉ  lệ  đầu vào cao, nên nhìn  chung học sinh có ý thức cao trong việc học tập và rèn luyện. Đồng thời nhà  trường có đội ngũ Cán bộ ­ giáo viên có trình độ 100% đạt chuẩn và trình độ  trên chuẩn là trên 10% nên năng lực chuyên môn tốt, đặc biệt là có sự kết hợp   chặt chẽ  giữa các lực lượng trong và ngoài nhà trường trong việc giáo dục  học sinh.  * Những khó khăn khi triển khai đề tài Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  11
  12. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du ­ Vì tỉ lệ đầu vào hàng năm cao chính là yếu tố tạo áp lực, thách thức đối với  nhà trường nói chung và chuyên môn nhà trường nói riêng.  ­ Tình hình dạy thêm – học thêm tại địa bàn còn nhiều phức tạp, học sinh chịu  sự tác động, chi phối từ nhiều yếu tố khách quan nên ảnh hưởng đến kết quả  học tập. ­ Do thực trạng chung là học sinh và gia đình chú trọng đầu tư nhiều cho việc  thi Đại học ­ Cao đẳng, nên phần lớn các em học lệch môn. ­ Do một số  ít giáo viên còn chưa nhận thức tốt về  đổi mới phương pháp  giảng dạy, còn nặng về truyền thụ kiến thức. Một số giáo viên chưa đổi mới  việc kiểm tra đánh giá học sinh, còn hiện tượng cảm tính trong đánh giá. ­ Phân phối chương trình còn quá tải, tạo áp lực lớn cho học sinh nên  ảnh   hưởng đến việc dạy và học, nhất là kết quả học tập của học sinh.  2. Những mâu thuẫn Khi mô hình phân tích SWOT được vận dụng với mục tiêu sau cùng là  để lập kế hoạch chuyên môn một cách hiệu quả, từ đó góp phần nâng cao tỉ  lệ  dạy học. Nên khi phân tích thực trạng đòi hỏi phải có sự  đối chiếu, phải  gắn liền với công tác thi đua khen thưởng của đội ngũ trong nhà trường để  khích lệ, và để có chỉ  số  cụ  thể để  làm cơ  sở  xét thi đua đòi hỏi phải đặt ra   chỉ tiêu thi đua cụ thể cho giáo viên đăng kí. Vì vậy, khi đưa ra chỉ tiêu thi đua   phần lớn đội ngũ đồng tình và phối hợp để  hướng tới việc đạt mục tiêu  chung. Bên cạnh đó vẫn còn gặp phải khó khăn, đó là có một số  ít giáo viên   cho là chạy theo thành tích. III. CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3.1. Quy trình xác định các đối tượng liên quan trước khi lập kế  hoạch 3.1.1. Xác định các bên liên quan bao gồm cả phía HS và GV Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  12
  13. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Trước khi lập kế hoạch có hiệu qua hiệu phó chuyên môn có nhiệm vụ  phải liệt kê tất cả  các đối tượng có thể  bị  tác động bởi chuyên môn, những   người có ảnh hưởng, có quyền hoặc những người quan tâm tới sự phát triển   chuyên môn của nhà trường. 3.1.2. Sắp xế thứ tự các đối tượng liên quan bao gồm cả HS và GV * Một là: những người vừa có quyền hạn vừa có những quan tâm lớn  tới công tác chuyên môn, đây là những người mà hiệu phó chuyên môn phải có  mối liên hệ chặt chẽ, phải làm sao để họ có sự cống hiến cho chuyên môn. * Hai là: những người có quyền hạn cao nhưng ít quan tân tời công tác  chuyên môn, đây là đối tượng chỉ  cần làm vừa lòng họ, nhưng hạn chế  tiếp   cận vì có thể  họ  cho rằng công tác chuyên môn không phải nhiệm vụ  chính   của họ. * Ba là: những người có quyền hạn thấp nhưng họ quan tâm nhiều tới   chuyên môn, những người này chỉ cần đông viên, cung cấp thông tin, vì họ có  ích cho việc thực kế hoạch chuyên môn một cách hiệu quả. * Bốn là: những người có quyền hạn thấp, không quan tâm tới chuyên  môn, phải quan tâm nhiều tới họ, nhưng không làm họ chán vì phải thực hiện   nhiều yêu cầu về quy chế chuyên môn. 3.1. Quy trình phân tích các đối tượng trước khi lập kế hoạch 3.1.1. Mục tiêu: phân tích các đối tượng để tìm hiểu xem những nhân tố  nào sẽ  góp phần thúc đẩy họ  cống hiến nhiều nhất cho hoạt động chuyên  môn. Đồng thời hiệu phó chuyên môn cần làm gì để  nhận biết rằng họ  rất   muốn và sẽ sẵn sàng ủng hộ, thực hiện tốt nhiệm vụ giao phó. 3.1.2. Cách đặt và trả lời các câu hỏi cho cả phía HS và GV ­ Những đối tượng đó có quan tâm như  thế  nào tới kết quả  chuyên  môn?  Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  13
  14. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du ­ Sự  quan tâm tới kết quả  chuyên môn của họ  tích cực hay chưa tích   cực? ­ Họ cần điều gì ở hiệu phó chuyên môn và công tác chuyên môn? ­ Điều gì sẽ thúc đẩy họ quan tâm hơn tới chuyên môn? ­ Họ mong muốn điều gì? Và họ muốn tiếp cận như thế nào? ­ Quan điểm của họ về hoạt động chuyên môn? ­ Những người nào  ảnh hưởng tới quan điểm của họ? Ai có thể  làm  thay đổi quan điểm của họ nhanh nhất? ­ Điều gì sẽ khiến họ ủng hộ và thực hiện tốt công tác chuyên môn? ­ Điều để  kiểm soát họ  nếu họ  không  ủng hộ  cho hoạt động chuyên  môn? Từ  việc đạt và trả  lời những câu hỏi về  các đối tượng cụ  thể  cả  phía  GV và HS, để từ đó phân tích cụ thể từng đối tượng. Qua quá trình phân tích   kĩ người quản lý chuyên môn sẽ  xác định được ai sẽ  là đối tượng góp phần  vào việc lập và thực kiện kế hoạch chuyên môn một cách hiệu quả. 3.3. Xác định định hướng chiến lược cho công tác chuyên môn 3.3.1. Xác định tầm nhìn Tầm nhìn là phương hướng, là mục tiêu tốt về  chuyên môn có thể  đạt  được trong tương lai. Với công tác chuyên môn của trường Nguyễn Du là vấn  đề quan trọng, nên đòi hỏi người quản lý phải có một tầm nhìn để có thể làm  thay đổi tư  duy, kết quả. Đồng thời người cán bộ  quản lý cũng phải biết   truyền cảm hứng và động viên, khích lệ đội ngũ hết mức có thể.  3.3.2. Xác định sứ mệnh Có thể khuyến khích đội ngũ sáng tạo để từ đó trở thành đam mê cống  hiến và sáng tạo, khi đã tạo được nền tảng sẽ  giúp cho hoạt động chuyên   môn nhà trường trở nên ổn định và bền vững. Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  14
  15. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Để xác định được sứ mạng, cần phải trả lời các câu hỏi: ­ Chúng ta sẽ làm gì cho công tác chuyên môn của nhà trường? ­ Chúng ta sẽ làm bằng cách nào? ­ Nâng cao hiệu quả  chuyên môn trong nhà trường là để  làm gì và cho  ai? ­ Kết quả  công tác chuyên môn của nhà trường những năm trước ra   sao? Hiện tại nhưng thế nào? Và tương lai sẽ như thế nào? 3.3.3. Xác định giá trị * Giá trị:  là những gì nhà trường đang mong đợi về  công tác chuyên  môn, nó được xem là những nguyên tắc cần được ưu tiên và lựa chọn. Giá trị  trong nhà trường thường là:  ­ Thái độ của đội ngũ CB­GV­CNV và HS.  ­ Những chuẩn mực về đạo đức nhà giáo, nội quy, quy chế. ­ Quy chế dân chủ. ­ Chất lượng giáo dục. * Cách xác định hệ thống giá trị: ­ Người CBQL chuyên môn cần liệt kê những giá trị cốt lõi đang có. ­ Biết xem xét kĩ tầm nhìn, sứ mệnh để thêm bớt, thay đổi những giá trị  cốt lõi. ­ Trình bày hệ thống giá trị một cách khoa học. 3.4. Xác định mục tiêu chiến lược cho công tác chuyên môn * Xác định mục tiêu chung:  Là tuyên bố  chung về  kết quả  chất lượng mà nhà trường mong đạt  được, trong kế hoạch mục tiêu chung là cần phải có.  * Xác định mục tiêu cụ thể:  Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  15
  16. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Là những  kết  quả  mong muốn  đạt  được,  nó  là  số  lượng  các  bước  chuyển tiếp nhằm đạt mục tiêu chung và tầm nhìn lâu dài. Nhưng mục tiêu  cụ thể phải đo được và có giới hạn cụ thể về thời gian. 3.5. Xác định giải pháp chiến lược cho công tác chuyên môn Giải pháp đó là những hoạt động cần thực hiện đảm bảo thực hiện  được mục tiêu, để làm sao có thể vượt qua các nguy cơ, rào cản. Các giải pháp cần được nêu và phân tích rõ mục tiêu, nội dung, cách  thức, nguồn lực và các điều kiện thực hiện giải pháp.  Khi xây dựng giải pháp phải đưa ra được các phương án, tiêu chuẩn và  phải lựa chọn được phương án tốt.  3.6. Xây dựng kế hoạch hành động cho công tác chuyên môn * Xác định chỉ số thực hiện:  ­ Chỉ số thực hiện cần chú ý đến nguồn lực như: nhân lực ­ tài lực ­ vật  lực.  ­ Chỉ số kết quả là mức độ các mục tiêu đạt được. ­ Chỉ số gồm: chỉ số định lượng và chỉ số định tính. * Lập kế hoạch hành động:  Xây dựng kế hoạch cụ thể theo mục tiên đề ra căn cứ vào thời gian, các   nguồn lực nhằm triển khai kế hoạch một cách hiệu quả.  3.7. Các bước xây dựng kế hoạch chuyên môn 3.7.1. Bước 1: chuẩn bị * Xác định thủ tục, tập hợp các tài liệu cần thiết ­ Thành lập nhóm xây dựng kế hoạch ­ Tập hợp Nghị quyết của Đảng về GD, văn bản của Sở, Bộ, Ngành. ­ Tập hợp báo cáo thống kê trong năm trước. ­ Tập hợp thống kê và điều kiện phục vụ hoạt động nhà trường. Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  16
  17. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du * Xác định nhiệm vụ nhà trường chính thức và không chính thức: ­ Chính thức: quy định pháp luật, điều lệ, văn bản chỉ đạo. ­ Không chính thức: thông qua sự tín nhiệm, những mong đợi của cộng  đồng. Xác định nhiệm vụ trọng tâm. * Phân tích thông tin, xác định môi trường, biện pháp: ­ Phân tích cca1 yếu tố bên trong – bên ngoài. ­ Xác định hệ thống mục tiêu kế hoạch. ­ Dự thảo biện pháp nhằm xây dựng mục tiêu. ­ Phân biệt chỉ tiêu­nhiệm vụ­biện pháp. ­ Phương pháp xác định mục tiêu: kết quả thực trạng chỉ ngành; + Mục tiêu chung: Mục tiêu 1; Mục tiêu 2; Mục tiêu 3…  + Mục tiêu cụ thể: kết quả cụ thể đạt được.  ­ Hệ  thống mục tiêu cụ  thể: duy trì số  lượng, chất lượng dạy – học,   chất lượng GD, xây dựng đội ngũ…  3.7.2. Bước 2: Soạn thảo kế hoạch 3.7.3. Bước 3: Tổ chức thảo luận ­ Trình dự thảo qua Hội đồng nhà trường. ­ Thảo luận ở Hội đồng bộ môn. ­ Thảo luận ở tổ chuyên môn. 3.7.4. Bước 4: Hoàn chỉnh kế hoạch, trình duyệt cấp trên ­ Tiếp thu ý kiến đóng góp, điều chỉnh.  ­ Trình Hiệu trưởng duyệt.  Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  17
  18. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du IV. HIỆU QUẢ ÁP DỤNG Lập kế  hoạch chuyên môn là một trong những chức năng cơ  bản của  quản lý chuyên môn, nhằm hoạch định chương trình, mục tiêu, chiến lược mà  người CBQL chuyên môn mong đợi và cần đạt được. Trọng tâm của lập kế  hoạch hướng tới mục tiêu tương lai, xác định việc cần hoàn thành. Từ  việc   xác định rõ vai trò của việc lập kế  hoạch và từ những thực trạng trong công   tác chuyên môn của nhà trường, tôi nhận thấy với những khả năng, năng lực  của đội ngũ cán bộ, giáo viên và học sinh. Vì vậy tôi thấy nên vận dụng một   mô hình cụ thể là phân tích SWOT khi lập kế hoạch vào quản lý chuyên môn  để nâng cao chất lượng dạy và học. Sáng kiến đã được thử nghiệm từ năm học 2014­2015, thể hiện cụ thể  qua việc xây dựng kế hoạch quản lý chuyên môn vào đầu năm học. Trong kế  hoạch có những chỉ tiêu cụ thể đặt ra đối với cán bộ, giáo viên và học sinh để  cùng nhau phấn đấu đạt trong năm học. Từ những chỉ tiêu đó được cụ thể hóa   bằng tiêu chí thi đua cụ thể, được đánh giá qua những thanh điểm cụ thể hàng   tuần, hàng tháng, từng học kì và cả năm học. Sau một năm thử nghiệm đã đạt  được kết quả nhất định, nên sáng kiến đang tiếp tục được triển khai cho đến   nay. Được sự quan tân chỉ đạo của lãnh đạo nhà trường, sự  phối hợp đồng   bộ của đội ngũ, nhất là sự  tận tình, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên, và sự  cố gắng rèn luyện của em học sinh. Nên qua đối chiếu giữa kết quả đạt được  qua mỗi năm học cho thấy hiệu quả của sáng kiến khi được áp dụng. Cụ thể  là đối chiếu kết quả  đạt được trong năm học 2013­2014 đến nay. Qua bảng  thống kê dưới đây ta có thể  thấy được kết quả  đạt được một cách cụ  thể  hơn. Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  18
  19. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Bảng: Thống kê kết quả học lực, hạnh kiểm qua các năm học Danh Học Lực Hạnh Kiểm hiệu Tổng  Giỏ Yế Yế số  Khá TB Kém Tố t Khá TB Năm i u u HS học 2013­2014 1292 149 775 341 26 1 1102 161 27 2 2014­2015 1208 177 661 330 40 0 1062 126 17 2 2015­2016 1160 236 645 256 22 1 1081 74 4 1 HKI  1146 280 668 179 17 0 1063 72 8 2 2016­2017 * Nhận xét: Qua bảng thống kê kết quả của từng năm học cho thấy chất lượng học   sinh những năm sau tiến bộ  hơn năm trước, được thể  hiện rõ rệt là tổng số  HS  xếp loại học lực khá­giỏi và hạnh kiểm khá­tốt của năm sau cao hơn. Vì  vậy, tôi có thể khẳng định việc vận dụng  mô hình phân tích SWOT vào việc  lập kế  hoạch chuyên môn khi quản lý công tác chuyên môn, nhằm nâng cao  chất lượng dạy học giữ vai trò, vị trí rất quan trọng trong công tác  quản lý nói  chung và quản lý chuyên môn nói riêng, góp phần để nâng cao hơn chất lượng  giáo dục trong nhà trường.  C. KẾT LUẬN I. Ý NGHĨA ĐỀ TÀI. Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  19
  20. Đề tài: Vận dụng mô hình phân tích SWOT khi lập kế hoạch chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng   học sinh tại trường THPT Nguyễn Du Quán triệt theo tinh thần nghị quyết 29 của Đảng, Trường THPT Nguyễn  Du càng phải xác định rõ nhiệm vụ quan trọng là đào tạo và phát triển nhân tài.  Để  nâng cao chất lượng giáo dục, nhất là tỉ  lệ  học sinh giỏi, nhà trường phải   thay đổi là lấy học sinh làm trung tâm, tạo cho học sinh một môi trường học   tập, rèn luyện thật tốt để phát triển khả năng của mình.  Vì vậy, cán bộ quản lý mạnh dạn thay đổi thì sẽ kỳ vọng đạt được hiệu  quả  tốt. Vận dụng mô hìnhphân tích SWOT sẽ  chứng minh được sự  cần thiết   và tất yếu của sự  thay đổi trong quản lý chuyên môn nói riêng và quản lý nói  chung. Để  góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, khẳng  định vị  thế  của nhà trường trong xu thế  đổi mới giáo dục chung của nước ta   hiện nay. II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN. 1. Bài học kinh nghiệm. Qua việc thực hiện chuyên đề, tôi đã rút ra được bài học: Trong công tác quản lý nói chung và quản lý chuyên môn nói chung, đòi  hỏi người cán bộ  quản lý phải xây dựng kế  hoạch, đề  ra những giải pháp   hiệu quả, nhất là phải thường xuyên cải tiến giải pháp. Nên muốn vận dụng   mô hình Quản lý theo kết quả trong quản lý chuyên môn phải linh hoạt.  Muốn vận dụng mô hình một cách có hiệu quả  phải thực hiện tốt cơ  chế trao quyền chủ động cho tổ trưởng chuyên môn và giáo viên. Xác định rõ  trách nhiệm và công việc cho từng đối tượng. Đồng thời cung cấp văn bản, tư  liệu cụ thể về mô hình, hướng dẫn và chỉ đạo, theo dõi giám sát chặt chẽ quá  trình thực hiện. Hướng dẫn và tạo điều kiện tốt nhằm khích lệ, chứ không áp  đặt, không thành tích mà tạo áp lực cho đội ngũ. Qua đó tạo không khí thi đua  tích cực, thu hút đội ngũ tham gia nhiệt tình. Từ  đó góp phần đạt đươc mục   tiêu đề ra một cách có hiệu quả cao nhất. Người viết: Nguyễn Đình Biên                                       Năm học: 2016 ­ 2017 Trang  20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
13=>1