PHÒNG GD & ĐT HUYỆN KHOÁI CHÂU<br />
TRƯỜNG MẦM NON PHÙNG HƯNG<br />
*****************<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br />
ĐỀ TÀI: <br />
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ CHO TRẺ 56 TUỔI <br />
NHẰN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ <br />
CHO TRẺ LÀM QUEN VỚI VĂN HỌC” <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Lĩnh vực: Phát triển ngôn ngữ<br />
<br />
Người viết:Trần Thị Hà<br />
Chức vụ: Giáo viên<br />
<br />
<br />
<br />
NĂM HỌC 2014 2015<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
<br />
<br />
A. MỞ ĐẦU...............................................................................trang 3<br />
I. Đặt vấn đề…………………………………………………………trang 3<br />
II. Phương pháp tiến hành………………………………………….trang 4<br />
1. Cơ sở lý luận………………………………………………………trang 4<br />
2. Cở sở thực tiễn…………………………………………………….trang 7<br />
3. Các biện pháp tiến hành………………………………………….trang 8<br />
4. Thời gian tạo ra giải pháp………………………………………..trang 8<br />
B. NỘI DUNG............................................................................trang 8<br />
I. Mục tiêu ..........................................................................................trang 8<br />
II. Phương pháp tiến hành………………………………………….trang 12<br />
1. Mô tả giải pháp của đề tài………………………………………..trang 12<br />
2. Những kết quả đạt được khi thực hiện các giải pháp nâng cao <br />
chất lượng hoạt động âm nhạc ………………………………….....trang 21<br />
3. Phạm vi áp dụng………………………………………………….trang 22<br />
4. Hiệu quả…………………………………………………………..trang 22<br />
5. Kết quả thực hiện………………………………………………...trang 23<br />
C. NỘI DUNG.............................................................................trang 23<br />
I. Nhận định chung………………………………………………….trang 23<br />
II. Những điều kiện áp dụng………………………………………..trang 25<br />
III. Triển vọng vận dụng và phát triển…………………………….trang 25<br />
IV. Những kiến nghị của bản thân…………………………………trang 25<br />
2<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………….....trang 26<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br />
ĐỀ TÀI: “Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 56 tuổi nhằm nâng <br />
cao chất lượng giáo phát triển ngôn ngữ”<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
A. MỞ ĐẦU<br />
I/ Đặt vấn đề:<br />
a) Thực trạng:<br />
Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Như chúng ta <br />
đã biết âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi khi <br />
được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật đặc <br />
biệt bằng những ngôn ngữ riêng đó là giai điệu, âm sắc, cường độ, nhịp điệu, <br />
hòa âm, tiết tấu…Qua lời ca trong sáng, những giai điệu trầm bổng, tiết tấu <br />
nhịp nhàng, trẻ thơ đã khám phá bao điều bí ẩn của thế giới xung quanh một <br />
cách nhẹ nhàng, tự nhiên, cùng với thời gian đã thu hút hấp dẫn làm thỏa mãn <br />
nhu cầu tình cảm của trẻ.<br />
Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng nên tiếp xúc với âm <br />
nhạc là nhu cầu không thể thiếu. Âm nhạc là một món ăn tinh thần tạo cho <br />
trẻ cảm giác đầm ấm, an toàn, vui tươi. Đồng thời âm nhạc cũng có tác dụng <br />
<br />
3<br />
giúp cho những trẻ thụ động nhút nhát trở nên linh hoạt khi được tiếp xúc với <br />
tính chất mạnh mẽ lôi cuốn của tiết tấu và âm thanh của âm nhạc. Nhà sư <br />
phạm xukhomlinki đã khẳng định “Tuổi thơ không thể thiếu âm nhạc cũng <br />
như không thể thiếu trò chơi và chuyện cổ tích. Thiếu những cái đó trẻ em <br />
chỉ là những bông hoa khô héo….”. Bởi chính ở đây âm nhạc được coi như <br />
một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ.<br />
Vì vậy khi nói đến tuổi này, người ta thường đề cập đến màu sắc và <br />
âm thanh. Thật là một thiếu sót lớn nếu các em không được sống trong môi <br />
trường âm nhạc. Thế giới âm thanh muôn màu không ngừng chuyển động, <br />
tạo điều kiện phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt động và sự hiểu <br />
biết của trẻ. Xuất phát từ đặc điểm đó ngành giáo dục mầm non đã nghiên <br />
cứu để đổi mới hình thức giáo dục theo từng chủ điểm và theo hướng tích <br />
hợp các nội dung, nhằm giúp cho trẻ tiếp thu những kiến thức âm nhạc cũng <br />
như kiến thức các môn học khác một cách nhẹ nhàng mà lôgic, giúp trẻ hiểu <br />
sâu, nhớ lâu mà không mang tính chất gò ép, áp đặt đảm bảo cho trẻ “ Học <br />
mà chơi, chơi mà học”<br />
Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn giáo dục âm nhạc là <br />
một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu <br />
thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là <br />
phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. <br />
b) Ý nghĩa của giải pháp mới<br />
Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động học có chủ <br />
đích “Giáo dục âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được <br />
trong trường lớp Mầm non và hơn nữa...Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của <br />
các cấp, trong những năm qua, bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm <br />
những biện pháp thích hợp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc. <br />
Nhưng đối với đặc điểm của lứa tuổi này, giáo dục âm nhạc không chỉ dừng <br />
<br />
<br />
<br />
4<br />
lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát, múa dưới <br />
nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng, đồ chơi âm nhạc. <br />
Giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm <br />
âm nhạc ban đầu, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển <br />
thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ cảm nhận các tác phẩm âm <br />
nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản.<br />
c) Phạm vi nghiên cứu của đề tài<br />
Trong phạm vi khả năng và trách nhiệm của mình. Tôi vận dụng vấn đề bài <br />
viết vào lứa tuổi 24 – 36 tháng Trường Mầm non Phùng Hưng<br />
II/ Phương pháp tiến hành<br />
1. Cơ sở lý luận<br />
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên nhằm giúp trẻ được nhận thức <br />
và hình thành nhân cách và cũng là nền tảng ban đầu cho trẻ bước vào trường <br />
tiểu học. Ngành học mầm non đã triển khai và thực hiện theo chương trình <br />
mầm non mới về nội dung và phương pháp tích hợp nhằm nâng cao chất <br />
lượng dạy và học cho trẻ.<br />
Âm nhạc là ngôn ngữ của tình cảm, là phương tiện để thể hiện những <br />
cảm xúc tinh tế của con người.<br />
Âm nhạc là tinh hoa, là kết tinh vẻ đẹp của tiếng mẹ đẻ. Biết bao điều <br />
của cuộc sống được diễn đạt trong âm nhạc một cách uyển chuyển, giàu <br />
nhạc điệu, giàu hình ảnh, làm nảy sinh trong lòng người nghe vẻ đẹp của <br />
tiếng nói dân tộc mình và còn ánh lên vẻ đẹp tâm hồn của con người Việt <br />
Nam.<br />
Âm nhạc giúp trẻ cảm nhận cái hay, cái đẹp ngay từ thưở lọt lòng trẻ <br />
đã được nghe tiếng hát ru của mẹ, tuy nhiên trẻ chưa hiểu về nội dung câu <br />
hát nhưng lại dễ tiếp nhận nhạc điệu, vần điệu của nó. Những lời hay, ý đẹp <br />
của âm nhạc giúp trẻ biết cái hay, cái đẹp và vươn tới cái đẹp trong cuộc <br />
sống.<br />
Âm nhạc làm giàu thế giới cảm xúc của trẻ. Âm nhạc được thể hiện <br />
sắc thái cung bật khác nhau. Khi lời ca cất lên thật vui, thật sảng khoái, <br />
5<br />
những sắc thái xúc cảm đã khơi dậy ở trẻ tình cảm sâu đậm về con người. <br />
Hun đúc ở trẻ những tâm hồn nhạy cảm, dễ xúc động khi tiếp xúc với con <br />
người và cảnh vật xung quanh, bồi bổ lòng nhân ái, lòng yêu quê hương, gia <br />
đình trong tâm hồn trẻ.<br />
Âm nhạc phát triển trí tưởng tượng của trẻ, sự phản ánh hiện thực của <br />
âm nhạc giúp cho trẻ phát triển mãnh liệt trí tưởng tượng. hơn nữa nghệ <br />
thuật nhân cách hóa trong âm nhạc là sự kết hợp hài hòa giữa tình yêu thương <br />
với trí tưởng tượng và đó chính là đặc điểm tâm lý nổi bật của trẻ. Sự vật <br />
xung quanh con mắt trẻ bao giờ cũng có hồn, bay bổng đến kỳ diệu. Bằng <br />
sức tưởng tượng âm nhạc giúp trẻ có có một tâm hồn giàu mơ ước, sớm hình <br />
thành những tiền đề của hoạt động sáng tạo, hình dung ra những cái đẹp sẽ <br />
có và mong muốn làm nên những điều tốt lành.<br />
Âm nhạc còn giúp trẻ khám phá bằng điều mới lạ trong thế giới xung <br />
quanh: Những mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với nhau, hình thành thái <br />
độ thân thiện giữa con người với thiên nhiên đều là những nội dung phương <br />
pháp bồi bổ trong đời sống tinh thần của trẻ, nghe hát và được hát giúp trẻ <br />
khám phá những cái đẹp trong thiên nhiên và trong cuộc sống con người, giúp <br />
trẻ có cách nghĩ, cách nhìn và cách cảm nhận hồn nhiên trong sáng đối với thế <br />
giới xung quanh, nhạy cảm trước cảnh đẹp, do đó dễ tiếp nhận điều hay, lẽ <br />
phải. Khi trẻ vận động bằng ngón tay hay di chuyển cơ thể theo tiếng nhạc <br />
nhiều người cho rằng đó là cử chỉ vô nghĩa của trẻ. Ngày nay nhiều công trình <br />
khoa học chứng minh những cử chỉ đó có ý nghĩa lớn đối với những hoạt <br />
động của trẻ Mầm Non.<br />
Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của <br />
cuộc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, <br />
thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở <br />
xung quanh. Khi trẻ bước vào trường mầm non được giao lưu, tiếp xúc với <br />
bạn bè, được học và được chơi thì trẻ sẽ cảm nhận được những bài hát và <br />
<br />
6<br />
những điệu nhạc này: Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở <br />
nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ <br />
khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, <br />
giáo dục của người lớn xung quanh. <br />
V.I. Lênin đã chỉ ra rằng: Lịch sử phát triển trí tuệ của trẻ em là một trong <br />
những lĩnh vực tri thức, từ đó hình thành nên lí luận chung về nhận thức và <br />
phép biện chứng. Qua sự phát triển của trẻ em, có thể rút ra quy luật phát <br />
triển nói chung và đồng thời người ta nhận thấy đây là giai đoạn phát cảm <br />
của trẻ<br />
Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo <br />
dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát <br />
triển tâm sinh lí của trẻ.<br />
Tất cả những nội dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ. <br />
Đặc biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ giáo viên <br />
phải tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm <br />
nhạc với các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày ở trường Mầm non một <br />
cách lôgic, có hiệu quả.<br />
Bởi vậy, muốn thực hiện tốt việc lồng ghép phù hợp, nhuần nhuyễn, <br />
muốn có trò chơi mới trong hoạt động giáo dục âm nhạc hoặc trong các ngày <br />
hội ngày lễ chúng ta cần sử dụng đầy đủ 3 phương pháp cơ bản của giáo dục <br />
âm nhạc là :<br />
Phương pháp trực quan thính giác: là phương pháp đặc thù của giáo dục <br />
âm nhạc, trong đó âm nhạc gợi lên những tâm trạng, cảm xúc, tình cảm đa <br />
dạng, gần gũi trẻ.<br />
Phương pháp dùng lời (giảng giải, chỉ dẫn...) hướng đến ý thức của trẻ. <br />
Đối với trẻ, lời nói cụ thể và có hình ảnh của giáo viên là một trong những <br />
phương tiện nhận thức đặc biệt gần gũi, dễ hiểu.<br />
<br />
<br />
<br />
7<br />
Phương pháp thực hành nghệ thuật: Trẻ hát, chơi trò chơi âm nhạc, vận <br />
động, sử dụng nhạc cụ, hoạt động sáng tạo dưới sự hướng dẫn của giáo <br />
viên là kết quả của giáo dục âm nhạc. Sự phát triển trí tuệ, năng khiếu của <br />
trẻ được bắt nguồn từ hát múa và các cuộc thử nghiệm khác. Những buổi <br />
thực hành làm cho trẻ nâng cao trình độ âm nhạc và phát triển trí não<br />
Trong quá trình giáo dục âm nhạc, các phương pháp trực quan thính giác, dùng <br />
lời và thực hành nghệ thuật quan hệ mật thiết với nhau. Sự kết hợp các <br />
phương pháp phụ thuộc vào nhiệm vụ giáo dục cụ thể, nội dung, mức độ khó <br />
dễ của tác phẩm âm nhạc và lứa tuổi của trẻ<br />
VD: Tổ chức cho trẻ được biễu diễn văn nghệ vào cuối tuần hoặc cuối <br />
chủ điểm là cho trẻ được thực hành, được trải nghiệm, được tự do thoả mái <br />
hoạt động giáo dục âm nhạc. Đây cũng là thời điểm để giúp trẻ rèn luyện tác <br />
phong biễu diễn, thể hiện cảm xúc, tình cảm âm nhạc cao trào và hấp dẫn <br />
nhất. Nếu như trẻ được tham gia vào các hoạt động âm nhạc lớn như tham <br />
gia văn nghệ của trường, của lớp…đó là hoạt động giúp trẻ phát huy rõ nét <br />
tính tích cực của mình với hoạt động giáo dục âm nhạc.<br />
2. Cơ sở thực tiễn<br />
Ca hát là một trong những nội dung của giáo dục âm nhạc, nó là loại hình <br />
nghệ thuật có giá trị biểu cảm cao vì nó tác động đến người nghe cả về âm <br />
nhạc và lời ca, nó phản ánh cuộc sống sinh hoạt, tâm tư tình cảm của con <br />
người và nó gần gũi với con người, được đông đảo công chúng yêu thích. <br />
Trong trường mầm non hoạt động âm nhạc một hoạt động được thực hiện <br />
thường xuyên liên tục và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, nó là <br />
cầu nối giữa hoạt động này với hoạt động khác và nó là nguồn tạo hứng thú <br />
mạnh mẽ nhất để trẻ tham gia vào các hoạt động. Tuy nhiên khi trẻ ca hát ta <br />
thường nhận thấy đôi lúc có phần không chính xác về giai điệu hoặc về lời <br />
ca, thậm chí trẻ còn tự sáng tác lời không phù hợp nội dung...Mặt khác kỹ <br />
năng ca hát của trẻ còn hạn chế về giọng, về hơi, về âm vực tiết tấu vì thế <br />
<br />
8<br />
nó làm giảm đi tính nghệ thuật của bài hát. Ngoài ra cơ quan phát âm của trẻ <br />
chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra yếu, hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự <br />
phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa thật chủ động. Do đó trẻ hát chưa có <br />
tính nghệ thuật. Còn đối với giáo viên chưa tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng <br />
dạy học phù hợp, vẫn còn mang tính dập khuôn, máy móc, tích hợp giáo dục <br />
âm nhạc với các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày ở trường Mầm non <br />
một cách hạn chế không sáng tạo, chưa hiệu quả.<br />
Vậy làm thế nào để giáo viên có nhiều đồ dùng dạy học và phương <br />
pháp dạy trẻ sáng tạo? mà trẻ hát hay, hát chính xác một tác phẩm âm nhạc?<br />
Chính vì những lý do trên mà năm học này tôi đi sâu nghiên cứu “Một <br />
số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 24 – 36 <br />
tháng” <br />
3. Các biện pháp tiến hành:<br />
Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ<br />
Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt cho trẻ<br />
Sử dụng các loại nhạc cụ, học cụ thu hút sự chú ý của trẻ<br />
Âm nhạc kết hợp với các bộ môn khác<br />
Tạo môi trường, làm đồ dùng, dụng cụ âm nhạc phong phú phục vụ cho <br />
hoạt động giáo dục âm nhạc<br />
Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi và ôn luyện thông qua các ngày lễ, ngày <br />
hội<br />
Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh<br />
4. Thời gian tạo ra giải pháp<br />
Đề tài được nghiên cứu trong 1 năm từ ngày 01/01/2014 đến ngày <br />
31/12/2014. Tại nhóm trẻ 24 – 36 tháng Trường Mầm non Phùng Hưng<br />
<br />
<br />
B. NỘI DUNG<br />
I/ Mục tiêu:<br />
<br />
<br />
9<br />
Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới <br />
thành công trong việc dạy nhạc, vận động và kịch cho trẻ, bởi vì đức tính <br />
quan trọng nhất của một cô giáo là có một thái độ tích cực, công nhận và trân <br />
trọng các biểu hiện của trẻ. Mỗi trẻ cần có một môi trường mang thông điệp: <br />
“Ở đây con làm gì cũng được, các sáng tạo của con thật tuyệt vời vì con đã tự <br />
nghĩ ra”. Giáo viên phải biết động viên, khen ngợi trẻ kịp thời, có thể thổi vào <br />
trẻ bầu không khí tin tưởng bằng những hành động sáng tạo và chơi trò chơi <br />
đóng kịch. Khi trẻ nhận ra rằng cô giáo tôn trọng và hoan nghênh các biểu <br />
hiện cá nhân của chính mình, thì trẻ sẽ tự tin hơn, nhiều chi tiết phong phú <br />
hơn. Khi có được sự tự tin, trẻ tự thấy hài lòng và hãnh diện với suy nghĩ <br />
“Mình đã làm được điều gì đó một mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích <br />
thú hơn trong nhiều giờ hoạt động khác. <br />
Giáo dục âm nhạc là:<br />
+ Giáo dục cho trẻ lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các <br />
hoạt động âm nhạc phong phú. Dưới tác động giáo dục của âm nhạc, những <br />
ấn tượng, khái niệm âm nhạc tạo điều kiện cho sự hình thành thị hiếu âm <br />
nhạc ở trẻ, giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm, biết cách biểu diễn ở <br />
mức độ đơn giản<br />
+ Dạy trẻ những kỹ năng cơ bản, đơn giản và thói quen trong các dạng <br />
hoạt động âm nhạc như ca hát, nghe, vận động, múa, trò chơi âm nhạc<br />
+ Phát triển ở trẻ năng lực cảm thụ, tưởng tượng, sự tập trung chú ý, biết <br />
nhận xét, có khả năng diễn tả hứng thú và sự lựa chọn; phát huy tính tích cực, <br />
sáng tạo trong các dạng hoạt động âm nhạc như thể hiện các hình tượng <br />
bằng động tác, điệu bộ hoặc tự hát một câu ngắn theo ý thích<br />
Dựa vào tình hình thực tế ở từng địa phương, ở từng lớp giáo viên tự xây <br />
dựng kế hoạch cho lớp của mình, vì vậy trước khi bắt đầu bất cứ hoạt động <br />
âm nhạc nào với một nhóm trẻ, giáo viên nên vạch sẵn một loạt các hoạt <br />
động giúp cân bằng giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động và với nghỉ ngơi. <br />
<br />
10<br />
Một giáo viên có kinh nghiệm sẽ nhanh chóng nhận ra trạng thái của nhóm và <br />
sẽ sẵn có trong tay đầy đủ các nội dung, hình thức lựa chọn phù hợp hơn.<br />
Để tổ chức tốt trò chơi, vận động sáng tạo theo nhạc cho trẻ đòi hỏi <br />
giáo viên lập kế hoạch và tập duyệt nghiêm túc như thể sẽ biểu diễn thực sự <br />
trước khán giả. Nếu trong lúc đang dẫn dắt trẻ múa mà giáo viên còn lo ngó <br />
vào sách, vở bài soạn thì sẽ không thể giao tiếp trực tiếp phát hiện phản ứng <br />
của trẻ. Nếu giáo viên thiếu tự tin khi nhớ thiếu lời bài hát thì sao giáo viên có <br />
thể để lôi kéo trẻ tập trung được? Giảng dạy hiệu quả đòi hỏi cô giáo phải <br />
“làm bài tập ở nhà”. Cô giáo cũng sẽ đạt được sự tự tin qua luyện tập như <br />
các trẻ nhỏ vậy thôi.<br />
* Thực trạng: <br />
a. Những thuận lợi:<br />
100% giáo viên đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, đa số đội ngũ giáo viên <br />
mầm non có tâm huyết với ngành học, yêu nghề mến trẻ, có phẩm chất nghề <br />
nghiệp.<br />
Hầu hết đội ngũ giáo viên là người địa phương nên có nhiều thuận lợi trong <br />
công tác.<br />
Lớp học sạch sẽ, thoáng mát có đầy đủ ánh sáng để trẻ học tập.<br />
b. Khó khăn:<br />
Đặc điểm trường Mầm Non Phùng Hưng là một trường không tập trung, các <br />
cơ sở nhóm, lớp vẫn còn nằm rải rác tại các cơ sở thôn cho nên việc đầu tư <br />
trang thiết bị, cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học còn hạn chế<br />
* Về lớp học:<br />
Có góc âm nhạc nhưng còn sơ sài, chưa phong phú, chưa gây được sự hứng <br />
thú tham gia của trẻ.<br />
* Về đồ dùng đồ chơi:<br />
Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động âm nhạc chưa được nhiều, đồ <br />
dùng chưa đẹp, chưa phong phú, chưa sáng tạo để lôi cuốn hấp dẫn trẻ.<br />
<br />
11<br />
Chưa có nhiều các băng đĩa nhạc theo chủ đề, chủ điểm để bật cho trẻ nghe <br />
hàng ngày.<br />
* Về phía phụ huynh:<br />
Đời sống còn nhiều khó khăn mặc dù đã quan tâm đến giáo dục xã nhà <br />
nhưng vẫn chưa đóng góp được nhiều trong công cuộc xã hội hoá giáo dục.<br />
* Về giáo viên: Khi cho trẻ hoạt động âm nhạc vẫn còn mang tính chất dập <br />
khuôn, máy móc, chưa sáng tạo, chưa linh hoạt, chưa gây được cho các trẻ <br />
trong lớp mình lòng yêu thích say mê âm nhạc.<br />
Giáo viên còn hạn chế khi đưa ra các hình thức sáng tạo khi dạy trẻ.<br />
* Về phía trẻ:<br />
Số liệu điều tra trước khi thực hiện<br />
Qua khảo sát đầu năm tôi thấy khả năng cảm thụ âm nhạc của các cháu <br />
trong lớp tôi như sau:<br />
<br />
MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ<br />
<br />
STT PHÂN LOẠI KHẢ NĂNG CỦA Tốt Khá TB<br />
TRẺ<br />
(Tỉ lệ %) (Tỉ lệ (Tỉ lệ %)<br />
%)<br />
Trẻ mạnh dạn tự tin hát rõ ràng, 7 trẻ 8 trẻ 8 trẻ<br />
1<br />
chính xác. 30,4 % 34,8 % 34,8 %<br />
Trẻ hiểu nội dung các tác phẩm 7 trẻ 7 trẻ 9 trẻ<br />
2<br />
âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc. 30,4% 30,4% 39,1%<br />
Trẻ vận động đúng đẹp theo đội 6 trẻ 7 trẻ 10 trẻ<br />
hình, diễn cảm các động tác, 26,1% 30,4% 43,5%<br />
3<br />
phối hợp nhịp nhàng toàn thân <br />
với động tác tay và chân.<br />
Khả năng nghe và phân biệt âm 8 trẻ 6 trẻ 9 trẻ<br />
4<br />
nhạc của trẻ. 34,8% 26,1% 39,1%<br />
<br />
<br />
12<br />
* Nguyên nhân của thực trạng<br />
Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới tỷ <br />
lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:<br />
Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo bé.<br />
Do trẻ mới đi học còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.<br />
Trẻ chưa được ôn luyện vận động theo nhạc nhiều.<br />
Hình thức tổ chức lớp chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ hoạt <br />
động.<br />
Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn.<br />
Trong hoạt động giáo dục âm nhạc, âm nhạc đóng vai trò chủ đạo, còn vận <br />
động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc. Trước thực trạng của lớp, tôi <br />
nghiên cứu, tìm ra một số biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục âm <br />
nhạc cho trẻ 24 – 36 tháng<br />
II/ Phương pháp tiến hành<br />
1. Mô tả giải pháp của đề tài<br />
* Biện pháp1: Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ<br />
Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học và chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, <br />
đội hình để tạo môi trường học và thoải mái cho trẻ. <br />
Mặt khác trẻ có ấn tượng sâu sắc khi nghe nhạc qua đài, xem băng đĩa, <br />
trẻ rất hào hứng muốn vào góc âm nhạc để tự mình thể hiện mình, hát vận <br />
động bằng các nhạc cụ, trang phục. Vì vậy muốn trẻ thích thú hào hứng thì <br />
bản thân tôi luôn làm mới góc nghệ thuật bằng nhiều hình thức để kích thích <br />
hứng thú của trẻ. Tôi thường xuyên chú ý sắp xếp các học cụ, đội hình để <br />
tạo môi trường học thoải mái cho trẻ.<br />
* Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh <br />
hoạ thì bằng mọi cách tôi phải bố trí trong lớp không gian rộng rãi để kích <br />
thích trẻ thực hiện các động tác thoải mái, giúp trẻ hoạt động tích cực hơn.<br />
<br />
<br />
13<br />
Ngoài ra tôi luôn thay đổi cách bày trí góc âm nhạc thật sinh động theo <br />
chủ điểm để gây sự thu hút tới trẻ.<br />
* Ví dụ: Chủ điểm “ Thế giới động vật”: Tôi trang trí bằng những hình ảnh <br />
các con vật sống động, con thì cầm đàn đánh, con thì thổi kèn, con thì đánh <br />
trống, con thì cầm micrô hát…<br />
Từ những hình ảnh vui nhộn do cô và trẻ cùng trang trí trẻ rất muốn <br />
mình có thể làm được như các bạn, được thể hiện tài năng của bản thân <br />
mình.<br />
Chính vì lẽ đó góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm <br />
nhạc của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát <br />
triển các kỹ năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo. Tại đây <br />
trẻ tự hát hay tự vận động theo nhạc biểu diễn một mình hay cùng một nhóm <br />
bạn một cách thích thú.<br />
Và điều quan trọng hơn nữa để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động âm nhạc thì <br />
phải chuẩn bị rất nhiều loại nhạc cụ, băng đĩa nhạc mầm non thuộc các chủ <br />
đề để bật cho trẻ nghe trong góc, các trang phục được sắp xếp một cách khoa <br />
học ở góc âm nhạc để trẻ dễ sử dụng, nhưng để có nhiều đồ dùng phong phú <br />
thì giáo viên phải tận dụng những nguyên vật liệu phế thải sẵn có dễ tìm để <br />
cô và trẻ có thể tự tạo ra các dụng cụ âm nhạc hay trang phục biểu diễn.<br />
* Ví dụ: Tôi đã tận dụng những vỏ hộp sữa bột để làm trống cơm, những <br />
mảnh xốp màu và giấy gói quà sinh nhật làm những chiếc quạt múa, những <br />
lon bia, vỏ thạch làm sắc xô cho trẻ gõ, giấy báo cũ bản rộng cắt thành những <br />
trang phục để trẻ biểu diễn.<br />
Từ những đồ dùng tự tạo của cô, trẻ nhìn vào đó trẻ sẽ cảm thấy rất hứng <br />
thú càng muốn được tham gia hoạt động âm nhạc.<br />
Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc trong lớp ở <br />
góc nghệ thuật thì môi trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ <br />
<br />
<br />
<br />
14<br />
như góc thiên nhiên, sân vườn trường, trong giờ đón trả trẻ, giờ thể dục <br />
sáng…<br />
* Ví dụ: Ở góc thiên nhiên: Cô có thể tổ chức cho trẻ trồng hoa, chăm sóc <br />
hoa, trẻ có thể vừa làm vừa hát “ Hoa trong vườn”( dân ca Thanh Hoá)<br />
Trong giờ thể dục sáng, giờ đón, trả trẻ cô có thể mở cho trẻ nghe băng đài <br />
tạo cho trẻ không khí của một ngày mới sinh động.<br />
Cho nên việc tạo môi trường phù hợp, thoải mái không gò bó đã giúp <br />
trẻ yêu thích, hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc.<br />
hay hình ảnh minh họa cho trẻ có thể từ mình soi gương và chỉnh sửa các <br />
động tác, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.<br />
Chú ý hơn đến khả năng phát aam của trẻ để có sự điều chỉnh và sửa sai rèn <br />
luyện cho trẻ.<br />
Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện theo nhạc, <br />
luyện giọng hát, và nghe hát… để giúp trẻ cảm thụ âm nhạc một cách chính <br />
xác.<br />
* Biện pháp 2: Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt cho trẻ<br />
Tôi vào bài một cách sinh động và vui vẻ để thu hút sự chú ý của trẻ.<br />
Ví dụ: Chủ điểm “Thế giới động vật” khi dạy hát với bài hát “Chú Voi <br />
con”,tôi hóa trang, đóng vai và thực hiện các động tác con Voi để gây sự hứng <br />
thú cho trẻ, từ đó trẻ chăm trú nghe và tập theo tôi một cách say mê, thích thú.<br />
Hoặc với chủ điểm “Giao thông” NDTT: Nghe hát: Đoàn tàu nhỏ xíu<br />
NDKH: Ôn vận động: Em tập lái ô tô<br />
TC: Ai nhanh nhất<br />
Tôi sử dụng vòng nhựa để làm đầu tàu sau đó cho trẻ nối đuôi nhau làm đoàn <br />
tàu, vừa đi vừa hát <br />
Tổ chức các hoạt động đa dạng dựa vào hoạt động trọng tâm.<br />
Ví dụ: Khi trọng tâm là dạy hát thì tôi tổ chức cho trẻ hát to hay hát nhỏ, hát <br />
nối đuôi… dựa theo các hình thức khác nhau.<br />
<br />
15<br />
* Biện pháp 3: Sử dụng các loại nhạc cụ, dụng cụ thu hút sự chú ý của <br />
trẻ<br />
Âm nhạc là món ăn tinh thần đối với trẻ, nếu thiếu nó trẻ chỉ là <br />
“Những bông hoa khô héo”. Những nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc <br />
giúp trẻ thoải mái, học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển, trí tưởng <br />
tượng ngày càng phong phú. Những âm thanh có tổ chức chặt chẽ cùng âm <br />
nhạc giúp trẻ phát triển đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ…M.Gorki nhận xét: “ Âm <br />
nhạc có tác dụng diệu kì đến tận đáy lòng, nó khám phá ra các phẩm chất cao <br />
quý của con người. Chính vì vậy, người lớn cần đặc biệt quan tâm đến việc <br />
gíáo dục âm nhạc cho trẻ càng sớm, càng tốt”.<br />
Vậy là một người giáo viên mầm non muốn cho trẻ được phát triển <br />
toàn diện thì khi tổ chức hoạt động âm nhạc giáo viên cần linh hoạt chuẩn bị <br />
các đạo cụ, trang phục cho trẻ biểu diễn.<br />
Ví dụ: Nắp sữa làm trống lắc, muỗng gõ, vỏ lon bia làm xắc xô, … và chú ý <br />
trang trí đa dạng màu sắc để thu hút trẻ.<br />
Để làm trang phục cho trẻ, tôi dùng các ống hút, mút bitis, giấy, lá cây tạo <br />
nhiều kiểu trang phục lạ mắt.<br />
Ví dụ: Dùng giấy báo hay những loại giấy phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều <br />
kiện cho trẻ sáng tạo những kiểu áo, váy…Phục vụ vũ hội hoá trang, nhảy <br />
múa tự do.<br />
Mặt khác giáo viên cần quan tâm sưu tầm thể hiện phong phú các thể <br />
loại băng nhạc thiếu nhi, mầm non, nhạc cổ điển…Các loại nhạc cụ dân tộc <br />
và một số đồ dùng khuyến khích trẻ sáng tạo trong vận động theo nhạc như: <br />
Khăn, cờ đuôi nheo, vòng đeo tay, những con rối, con búp bê bằng vải hay thú <br />
nhồi bông làm bạn nhảy cùng trẻ.<br />
Tất cả những đồ dùng đồ chơi trên đều phải ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng <br />
lấy và sử dụng để kích thích tính tò mò ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc <br />
chơi âm nhạc một cách hào hứng, thoải mái.<br />
<br />
16<br />
Tóm lại góc âm nhạc với đầy đủ trang phục, nhạc cụ mở như vậy đã <br />
góp phần thu hút sự yêu thích âm nhạc một cách tự nhiên ở trẻ.<br />
* Biện pháp 4: Âm nhạc kết hợp với các hoạt động, bộ môn khác<br />
Với chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay thì phương pháp dạy <br />
tích hợp các bộ môn âm nhạc có thể lồng ghép, kết hợp với tất cả các bộ môn <br />
khác trở nên sinh động hơn. Giáo viên luôn tạo cơ hội để trẻ nói ra những suy <br />
nghĩ của mình và thường xuyên động viên khen ngợi trẻ kịp thời. Khi trẻ <br />
nhận ra rằng cô giáo tôn trọng và hoan nghênh các biểu hiện cá nhân của mình <br />
thì trẻ sẽ tự tin hơn, đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong những giờ <br />
hoạt động khác.<br />
* Đón trẻ: Tôi mở nhạc cho trẻ nghe nhưng tôi lựa chọn những ca khúc trẻ <br />
có thể hát theo được và cũng có chủ đề “Đi học” cho trẻ nghe như: Cháu đi <br />
mẫu giáo, trường chúng cháu là trường mầm non, vui đến trường,…Việc này <br />
ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài hát trong <br />
chương trình trẻ phải học hát. Đây là một phương pháp tiếp xúc cần thiết, <br />
chuẩn xác bởi vì học nhạc chỉ bằng sự truyền đạt của cô giáo sẽ dẫn tới đơn <br />
điệu khô cứng.<br />
* Thể dục sáng: Ở đây tôi muốn đưa âm nhạc vào để tăng thêm sự hào hứng, <br />
phấn khởi cho trẻ khi tham gia tập thể dục đồng thời cũng nhằm muốn giáo <br />
dục cho trẻ phát triển năng lực cảm thụ, khả năng vận động theo nhạc cho <br />
trẻ.<br />
* Hoạt động chủ đích: Tôi đã lựa chọn những bài hát phù hợp với chủ điểm, <br />
với đề tài đưa ra .<br />
Ví dụ: Khám phá khoa học: “Cô giáo của em”. Tôi cho trẻ hát múa: “cô <br />
giáo em”. Việc làm này một phần tạo sự hưng phấn cho trẻ trước giờ học, <br />
cũng một phần nhằm củng cố, ôn luyện lại cho trẻ những bài hát về chủ <br />
điểm và thông qua giáo dục âm nhạc để cho trẻ được tự do thể hiện tình cảm <br />
của trẻ với cô giáo của mình.<br />
<br />
17<br />
* Hoạt động ngoài trời:<br />
<br />
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những <br />
bài có nội dung theo chủ đề hoặc giáo dục cho trẻ thông qua các bài như: <br />
"Quan sát cây xanh trong sân trường".<br />
<br />
Sau khi quan sát xong cô cho trẻ hát bài “Em yêu cây xanh” hoặc “Trồng <br />
cây”... Qua đó trẻ sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát <br />
mới. Giáo dục các cháu trồng cây, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây. Hình <br />
thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc sống... Cùng trẻ trò chuyện về bài hát, <br />
giải thích cho trẻ về nội dung lời ca, có âm nhạc nhận thấy trẻ thích hẳn lên, <br />
vui thú, làm cho hoạt động thêm nhẹ nhàng, thoải mái. Từ đó nhận thấy trẻ <br />
rất thích được dạo chơi, trẻ nhanh nhẹn hào hứng tham gia vào các hoạt <br />
động, còn giúp trẻ củng cố lại kiến thức đã học hoặc làm quen với bài hát <br />
mới giúp trẻ vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự tin hoà mình cùng cô. <br />
Nhận thấy bước đầu trẻ có khả năng phát triển về âm nhạc.<br />
<br />
* Hoạt động góc.<br />
Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, hoạt động góc đi đôi <br />
với hoạt động học có chủ đích. Ở Hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ <br />
có một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thông <br />
qua các giờ hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này <br />
nhằm phát triển ở trẻ cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể <br />
hiện nhịp điệu âm nhạc bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm <br />
nhận và tự vận động theo ý thích của mình. Tôi hướng dẫn trẻ vận động <br />
dưới nhiều hình thức:<br />
Hát kết hợp vỗ tay đệm theo bài hát.<br />
Hát kết hợp nhún nhảy, lắc lư, giậm chân...<br />
<br />
Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay, cuộn cổ tay, <br />
nhún, đi, chạy...<br />
<br />
18<br />
Hát kết hợp minh hoạ theo lời ca.<br />
Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên, tôi hướng dẫn thực hiện bằng <br />
cách: <br />
+ Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cô (cô vỗ tay chậm, nhịp <br />
nhàng để trẻ vỗ theo)<br />
+ Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng, cô và trẻ cùng nhún nhảy hoặc lắc lư <br />
theo bài hát.<br />
+ Những bài hát nào có thể múa minh hoạ, cô cho trẻ vừa hát theo băng nhạc <br />
vừa làm động tác minh hoạ cùng cô.<br />
Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết <br />
hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của cơ thể sao cho phù hợp <br />
với nhịp điệu âm nhạc, không nhất thiết yêu cầu trẻ phải vận động giống <br />
như cô.<br />
* Văn học:<br />
Đề tài: Kể chuyện:“Cáo Thỏ và Gà trống” cô có thể tổ chức cho trẻ vận <br />
động cho trẻ theo bài “Con gà trống”<br />
Đề tài: Dạy trẻ đọc thơ “Rong và cá”, cho bé vận động theo bài “Cá vàng <br />
bơi”.<br />
* MTXQ:<br />
Đề tài Động vật nuôi trong gia đình, có các bài hát “Một con Vịt”, “Con chó, <br />
con Mèo”, “Con Gà trống”.<br />
Như vậy, âm nhạc kết hợp với các môn học khác, mọi lúc mọi nơi có tác <br />
dụng rất lớn đối với sự hình thành phát triển khả năng âm nhạc của trẻ và <br />
còn giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn khi tham gia biểu diễn.<br />
* Biện pháp 5: Tạo môi trường, làm đồ dùng, dụng cụ âm nhạc phong <br />
phú phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc<br />
Có thể nói kích thích đầu tiên để trẻ tích cực tham gia một hoạt động nào <br />
đó, không chỉ nói riêng đến hoạt động âm nhạc thì môi trường hoạt động, các <br />
<br />
19<br />
trò chơi, đồ dùng được đặt lên hàng đầu. Bời vì trẻ mẫu giáo có một đặc <br />
điểm đặc trưng là “ Học mà chơi, chơi mà học”. <br />
Cho nên tôi luôn bố trí sắp xếp, tạo khung cảnh hấp dẫn như: xếp dán <br />
hình ảnh trẻ hát múa, nốt nhạc, sân khấu… đẹp mắt, rồi tạo ra nhiều đồ dùng <br />
âm nhạc phong phú với nhiều nguyên vật liệu khác nhau( gáo dừa, tre, chai lọ, <br />
sạn, nắp chai, nắp xoong, vải…): trống, thanh gõ, kèn, đàn ghi ta, đàn organ, <br />
trang phục múa, gùi bong, hoa múa, quạt, mũ chop , khăn…. Trang bị các thiết <br />
bị âm nhạc; đầu đĩa, ti vi, băng, máy cát sét, máy vi tính, đàn organ, micro….<br />
Tôi tổ chức cho trẻ tự làm ra những đồ dùng, dụng cụ âm nhạc để vào <br />
trưng bày tạo môi trường và sử dụng những dụng cụ âm nhạc đó vào hoạt <br />
động giáo dục âm nhạc cho trẻ.<br />
Tôi còn áp dụng công nghệ thông tin vào trong các hoạt động giảng dạy <br />
âm nhạc cho trẻ: cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc trong máy tính, cho trẻ xem <br />
các hoạt động âm nhạc trẻ thơ trên khắp mọi miền… để từ đó kích thích lòng <br />
ham muốn của trẻ với âm nhạc.<br />
* Biện pháp 6: Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi và ôn luyện thông qua <br />
các ngày lễ, ngày hội<br />
Ôn luyện mọi lúc, mọi nơi cũng là một biện pháp giúp trẻ tự tin mạnh dạn <br />
hơn khi tham gia biểu diễn.<br />
Thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội, tôi tổ chức hoạt động âm nhạc <br />
theo một chương trình biểu diễn văn nghệ mà 100% trẻ được tham gia nhằm <br />
giúp trẻ hứng thú với bộ môn âm nhạc.<br />
<br />
Hàng năm trường mầm non Phùng Hưng nơi tôi đang công tác, có tổ chức <br />
rất nhiều ngày hội ngày lễ và các cuộc thi cho các bé. Điển hình như năm học <br />
20132014 vừa qua trường tôi đã tổ chức ngày “Ngày hội đến trường của bé”, <br />
“Bé vui Tết Trung Thu”. Ở mỗi một ngày hội, ngày lễ trường tôi đã dàn dựng <br />
để tổ chức các tiết mục văn nghệ vô cùng đặc sắc, sinh động và công phu. <br />
<br />
<br />
20<br />
Trong các ngày lễ, ngày hội trường tôi có mời đông đủ phụ huynh tham <br />
dự. Điều này có tác dụng rất lớn đến việc thu hút phụ huynh đưa con đến lớp <br />
mẫu giáo và lòng tin đối với nhà trường. Và cũng là để phụ huynh có hướng <br />
phát huy năng khiếu ở trẻ. Trẻ rất thích tự làm và được khen, giúp trẻ phát <br />
triển trí tuệ, nhanh nhẹn, hồn nhiên, tự tin trước mọi người và cảm nhận <br />
được vẻ đẹp, cái hay của âm nhạc. Mặt khác sự cảm thụ tích cực của trẻ về <br />
âm nhạc không nên dừng lại ở việc cho trẻ hát lại những bài hát được người <br />
lớn truyền thụ mà tri thức và kỹ năng về âm nhạc sẽ được hình thành và tồn <br />
tại lâu bền ở trẻ . Nếu các cháu được rèn luyện chu đáo thì những hình thức <br />
biểu diễn, những tác phẩm âm nhạc như đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, <br />
hát kết hợp trò chơi, vận động theo nhạc đệm, đều gây cho trẻ những hứng <br />
thú nhất định và nếu biểu diễn thành công sẽ có giá trị giáo dục sâu sắc hơn. <br />
Vì sự giáo dục thẩm mỹ bằng nghệ thuật của âm nhạc chỉ được coi là hoàn <br />
thiện khi một tác phẩm âm nhạc truyền thụ cho trẻ và sau này chính những <br />
trẻ em đó tham gia tái hiện đầy đủ tác phẩm âm nhạc đó.<br />
<br />
Qua việc áp dụng một số biện pháp trong và ngoài giờ học, tôi tự nhận <br />
thấy chất lượng về môn giáo dục âm nhạc ở lớp tôi nói riêng và toàn trường <br />
nói chung tăng lên khá rõ, các cháu rất thích học môn này. Rất mạnh dạn tham <br />
gia vào các hoạt động không chỉ có giáo dục âm nhạc.<br />
<br />
Chính vì vậy mà để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua tình <br />
hình thực tế ở trường, lớp. Tôi nhận thấy các giáo viên mầm non cần chú ý <br />
những điều như sau: là cô giáo Mầm non, khi bắt đầu tiến hành hoạt động <br />
nào đó với trẻ, cô giáo nên khởi đầu bằng các trò chơi, hát bài hát dân ca, nghe <br />
các giai điệu nhẹ nhàng và cho trẻ hát các bài hát ngắn, dễ nhớ. Cô giáo có <br />
thể ghi âm các bản nhạc hay để phục vụ tốt cho các hoạt động này.<br />
<br />
Một thủ thuật thông dụng là cho chơi các trò chơi hay hát đồng ca để tập <br />
trung sự chú ý của trẻ, rồi sau đó chuyển nhanh sang nghe câu chuyện. Tuỳ <br />
theo độ tuổi và số trẻ trong nhóm, giáo viên thường lựa chọn một hoạt động <br />
21<br />
nào đó để duy trì cân đối giữa vận động động và tĩnh. Khi kết thúc một hoạt <br />
động nên làm cho nhóm trẻ lắng dịu xuống bằng giai điệu hay bài tập thư <br />
giãn. Giáo viên sẽ đạt kết quả cao nhất khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào, <br />
uyển chuyển giữa các hoạt động. Nếu giáo viên dừng lại đột ngột, đứt quãng <br />
khi chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra <br />
lộn xộn. Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm âm nhạc, vận động và tự tin hơn, giáo <br />
viên có thể bổ sung các vật dụng như: mũ hay trang phục và yêu cầu trẻ sáng <br />
tạo vận động. Các lời nhận xét cụ thể, khích lệ thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng <br />
tạo tích cực. Tránh các lời nhận xét chung chung như tốt, hay, dở, đúng, sai. <br />
<br />
Một số hình thức hoạt động nghệ thuật trong trường mầm non như: Hát, <br />
nghe nhạc, vận động sáng tạo, trò chơi ...có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự <br />
hưng phấn, phát triển nhận thức, trí tưởng tượng, giáo dục những tình cảm <br />
xã hội lành mạnh, làm phong phú thế giới nội tâm của trẻ, hình thành phát <br />
triển tình cảm thẩm mĩ, kích thích khả năng sáng tạo của trẻ trong quá trình <br />
khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh. Do vậy, giáo viên mầm non cần trau <br />
dồi kiến thức, kĩ năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp xung quanh hơn nữa, để <br />
vận dụng tổ chức tốt các hình thức cho trẻ tập hát, nghe nhạc, vận động, chơi <br />
trò chơi đóng vai, đóng kịch phù hợp, hiệu quả hơn với trẻ. <br />
* Biện pháp 7: Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh<br />
Phụ huynh là một cầu nối quan trọng giữa cô và trẻ, là người luôn gần <br />
gũi, chăm sóc trẻ, quan tâm đến trẻ nên việc kết hợp với phụ huynh để giúp <br />
trẻ hoạt động tích cực với hoạt động giáo dục âm nhạc là rất cần thiết. <br />
Tuyên truyền, phổ biến, khuyến khích phụ huynh tìm mua những băng <br />
nhạc, đĩa hình âm nhạc phù hợp với độ tuổi của trẻ để cho trẻ nghe thêm ở <br />
nhà. Tạo môi trường hoạt động âm nhạc cho trẻ tại nhà.<br />
Nhờ phụ huynh thu nhặt giúp nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi <br />
âm nhạc cho trẻ. Không những vậy tôi còn khuyến khích phụ huynh cùng làm <br />
đồ chơi âm nhạc với trẻ và cùng trẻ thể hiện âm nhạc.<br />
<br />
<br />
22<br />
Nhờ phụ huynh tìm tòi, sưu tầm những bài hát hay, mới lạ bày cho trẻ <br />
hoặc đem đến cho cô<br />
Cùng với phụ huynh tìm ra năng khiếu và phát huy năng khiếu của con <br />
em mình. Hoặc tìm ra những chỗ trẻ còn yếu mà hướng dẫn, tập luyện cho <br />
trẻ..<br />
Vào những dịp có tổ chức văn nghệ ở trường, tôi cùng với phụ huynh <br />
tham gia với trẻ một số tiết mục văn nghệ.<br />
Những việc này đã giúp tôi phát huy được tính tính cực của trẻ trong <br />
hoạt động âm nhạc.<br />
2. Những kết quả đạt được khi thực hiện các giải pháp nâng cao chất <br />
lượng hoạt động âm nhạc <br />
* Về phía giáo viên:<br />
Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện<br />
Sử dụng phương pháp, biện pháp Sử dụng phương pháp, biện pháp một <br />
còn dập khuôn máy móc, chưa sáng cách linh hoạt và sáng tạo.<br />
tạo, linh hoạt. Tạo môi trường cho trẻ được hoạt <br />
Tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc thường xuyên.<br />
động âm nhạc không thường xuyên. Thường xuyên phối kết hợp với phụ <br />
Phối kết hợp với phụ huynh cho huynh cho trẻ tiếp xúc làm quen với âm <br />
trẻ tiếp xúc làm quen với âm nhạc nhạc.<br />
chưa được thường xuyên.<br />
<br />
<br />
* Về đồ dùng, đồ chơi:<br />
Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện<br />
Có góc âm nhạc nhưng còn sơ sài Góc âm nhạc rất phong phú, rất sáng <br />
chưa phong phú. tạo với nhiều đồ dùng, nhạc cụ, trang <br />
Đồ dùng, nhạc cụ, trang phục ít, phục bền đẹp do cô tự làm từ những <br />
chưa đẹp, chưa sáng tạo, chưa lôi băng đĩa nhạc nguyên vật liệu phế <br />
cuốn hấp dẫn trẻ. thải, non bia…rất lôi cuốn hấp dẫn trẻ <br />
23<br />
Chưa có các băng đĩa nhạc theo yêu thích âm nhạc.<br />
chủ đề, chủ điểm cho trẻ nghe. Có rất nhiều các băng đĩa nhạc thiếu <br />
nhi, mầm non, nhạc cổ điển cho trẻ <br />
nghe.<br />
<br />
<br />
* Về phía trẻ:<br />
Mức độ đánh giá<br />
Tốt Tăng Khá Tăng TB Tăng <br />
Phân loại khả <br />
STT Tỉ lệ % giảm Tỉ lệ % giảm Tỉ lệ % giảm<br />
năng<br />
(So đầu (So đầu (So đầu <br />
năm học) năm học) năm học)<br />
Trẻ mạnh dạn, tự 12 trẻ 10 trẻ 1 trẻ<br />
1 tin hát rõ ràng, 52,2% Tăng 43,5% Tăng 4,3% Giảm <br />
13,1% 8,7% 30,5%<br />
chính xác.<br />
Trẻ hiểu nội dung 9 trẻ 11 trẻ 3 trẻ <br />
<br />
các tác phẩm âm 39,1% Tăng 47,8% Tăng 13,1% Giảm<br />
2<br />
8,7% 17,4% 26%<br />
nhạc, biết cảm <br />
thụ âm nhạc.<br />
Trẻ vận động Tăng Tăng Giảm<br />
<br />
đúng đẹp theo đội 17,4% 21,8% 39,2%<br />
<br />
hình, diễn cảm <br />
10 trẻ 12 trẻ 1 trẻ<br />
3 các động tác, phối <br />
43,5% 52,2% 4,3%<br />
hợp nhịp nhàng <br />
toàn thân với động <br />
tác tay và chân.<br />
Khả năng nghe và 9 trẻ 11 trẻ 3 trẻ<br />
<br />
phân biệt âm nhạc 39,1% 47,8% 13,1%<br />
4<br />
của trẻ. Tăng Tăng Giảm <br />
4,3% 21,7% 26%<br />
<br />
<br />
24<br />
3. Phạm vi áp dụng<br />
Qua nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục <br />
âm nhạc cho trẻ 24 – 36 tháng” tuổi như đã trình bày ở trên, tôi rút ra kết luận <br />
như sau:<br />
“Giáo dục âm nhạc” là một trong những con đường hoàn thiện đạo đức, <br />
trí tuệ, thẩm mỹ và thể lực. Đề tài này được áp dụng đối với lớp nhà trẻ 24 – <br />
36 tháng với số lượng 23 cháu, Trường Mầm non Phùng Hưng <br />
4. Hiệu quả<br />
Với kinh nghiệm của bản thân và những kiến thức được trang bị trong quá <br />
trình công tác tôi đã áp dụng những biện pháp trên vào quá trình nâng cao chất <br />
lượng giáo dục âm nhạc. Tuy chỉ là những biện pháp có được từ cá nhân tôi, <br />
dựa vào tình hình củ