Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
<br />
I. Phần mở đầu<br />
1. Lý do chọn đề tài.<br />
Trẻ em là thế hệ tương lai của đất nước. Vì vậy, việc phát triển toàn <br />
diện cho trẻ là vấn đề mà những nhà giáo dục cần phải quan tâm. Và giáo dục <br />
âm nhạc cho lứa tuổi mầm non đóng một vai trò không nhỏ trong việc giáo dục <br />
toàn diện cho trẻ mầm non. Hát múa, đó là hoạt động chủ yếu trong chương <br />
trình giáo dục âm nhạc ở lứa tuổi mầm non. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt <br />
động âm nhạc như nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhẩy múa, chơi trò chơi âm <br />
nhạc… sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn <br />
diện, hài hòa, đó là sự phát triển về thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ và thể lực có mối <br />
quan hệ chặt chẽ với nhau.<br />
Trẻ em ở độ tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc, trẻ thích nghe <br />
nhạc và hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc. Giáo dục âm nhạc hình <br />
thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người; hình <br />
thành và phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như: tính <br />
tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người. <br />
Ở trường mầm non, tổ chức hoạt động âm nhạc bao gồm hoạt động hát, <br />
vận động theo nhạc và nghe nhạc. Quá trình tham gia các hoạt động với âm <br />
nhạc như nghe hát, trẻ tự hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc… sẽ <br />
hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hòa, <br />
đó là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực tạo điều kiện cho <br />
trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự hiểu biết. <br />
Âm nhạc được coi là một trong những phương tiện tạo nên sự hình thành <br />
và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Trong chương trình giáo dục hiện <br />
hành, âm nhạc là hoạt động giáo dục không thể thiếu trong các trường mầm <br />
non. Trẻ nghe hiểu âm nhạc, nắm được một số kĩ năng cơ bản, thường xuyên <br />
ca hát, vận động theo nhạc không những phát triển tính tích cực, năng động, <br />
sáng tạo mà có vai trò quan trọng trong việc phát triển năng khiếu.<br />
Giáo dục thẩm mĩ trong trường mầm non là tạo môi trường giáo dục phát <br />
triển thẩm mĩ phù hợp với lứa tuổi mầm non, những điều kiện cần thiết nhằm <br />
giúp trẻ có khả năng thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc; <br />
đặc biệt là tạo cho trẻ niềm yêu thích, hào hứng tham gia vào các hoạt động âm <br />
nhạc. <br />
Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô <br />
cùng quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách trẻ em.<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
1<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Là một giáo viên, hơn ai hết tôi hiểu rõ các hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
cho trẻ đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Chính <br />
vì những lý do trên, tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích <br />
cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang”.<br />
<br />
<br />
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.<br />
Mục tiêu của đề tài là: đưa ra một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tham <br />
gia tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ <br />
Lang.<br />
Nhiệm vụ của đề tài:<br />
+ Tìm hiểu và nghiên cứu thực trạng, đưa ra các biện pháp sư phạm để <br />
cải thiện thực trạng.<br />
+ Áp dụng một số biện pháp sư phạm trong hoạt động giáo dục âm nhạc.<br />
3. Đối tượng nghiên cứu.<br />
Giúp trẻ 5 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc.<br />
4. Giới hạn của đề tài.<br />
Nội dung nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ tham gia tích cực trong <br />
hoạt động giáo dục âm nhạc.<br />
Đối tượng khảo sát: Học sinh 5 6 tuổi, lớp lá phân hiệu buôn Dur 1, <br />
trường Mầm non Hoa Pơ Lang xã Dur Kmăl, huyện Krông Ana, tỉnh Đăklăk.<br />
Thời gian: Từ tháng 9/2016 đến tháng 2 /2017.<br />
5. Phương pháp nghiên cứu.<br />
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận<br />
Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu;<br />
Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập.<br />
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn<br />
Phương pháp điều tra;<br />
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;<br />
Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.<br />
c) Phương pháp thống kê toán học<br />
II. Phần nội dung <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
2<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
1. Cơ sở lý luận<br />
Giáo dục âm nhạc là một hoạt động trong lĩnh vực giáo dục phát triển <br />
thẩm mĩ cho trẻ mầm non nhằm hướng tới sự phát triển toàn diện cho trẻ mầm <br />
non, góp phần hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho <br />
trẻ vào học lớp 1. <br />
Giáo dục âm nhạc là một hoạt động nghệ thuật, nhằm phát triển ở trẻ <br />
khả năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp, hoạt động âm nhạc góp phần giáo dục <br />
trẻ mối quan hệ thẩm mĩ, tình cảm thẩm mĩ. <br />
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật biểu hiện bằng âm thanh có sức tác <br />
động mạnh mẽ đến tình cảm của con người. Ngôn ngữ âm nhạc chính là giai <br />
điệu, âm sắc, cường độ, nhịp độ, hòa âm, tiết tấu… diễn ra cùng với thời gian <br />
đã thu hút, hấp dẫn, làm thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, đồng thời là <br />
phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan <br />
hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm… Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, <br />
trong sáng nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu. <br />
Âm nhạc ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm <br />
nhạc được coi là phương tiện hữu hiệu để phát triển tai nghe cho trẻ. Tính chất <br />
đa dạng của âm nhạc gợi ra những phản ứng gắn với sự thay đổi nhịp tim <br />
mạch, sự trao đổi máu. <br />
Vì vậy, giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần thiết, đòi <br />
hỏi người giáo viên phải có trình độ chuyên môn, thường xuyên rèn luyện để có <br />
khả năng biểu diễn. Trong quá trình dạy và học cần cho trẻ làm quen với âm <br />
nhạc trong tất cả hoạt động, cùng với tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc <br />
đối với sự phát triển toàn diện của trẻ thì cách tổ chức hình thức giáo dục âm <br />
nhạc như thế nào để phát huy được hết tất cả tính tích cực của trẻ là điều <br />
chúng ta cần quan tâm. <br />
Đối với trẻ mầm non nói chung, trẻ 56 tuổi nói riêng, âm nhạc là một <br />
trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, <br />
sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ. <br />
Trẻ 5 6 tuổi có khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc. Cảm giác <br />
tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ cũng được tích lũy nhiều hơn. Trẻ <br />
có thể vận động theo nhạc một cách nhịp nhàng, uyển chuyển, có thể di <br />
chuyển các đội hình khác nhau, động tác truyền cảm, đôi khi có sự sáng tạo ở <br />
một mức độ nhất định. <br />
Trẻ biết thể hiện nhu cầu đối với âm nhạc và biết xác định được tính <br />
chất âm nhạc vui, buồn, âm thanh cao, thấp, to nhỏ, nhanh, chậm. Vì vậy, để <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
3<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
mục tiêu giáo dục âm nhạc cho trẻ đạt hiệu quả cao, người giáo viên cần áp <br />
dụng các biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc một cách linh hoạt, <br />
lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ. <br />
Căn cứ thông tư số 17/2009/TTBGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của <br />
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chương trình Giáo dục mầm non, <br />
quy định chương trình giáo dục mẫu giáo 3 đến 6 tuổi phát triển hài hòa về các <br />
mặt thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ <br />
chuẩn bị cho trẻ vào học ở trường Tiểu học. <br />
Căn cứ vào thông tư 36/2011/TTBGDĐT ban hành chương trình bồi <br />
dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non. <br />
Căn cứ vào nhiệm vụ trọng tâm trong năm học 201 62017 của trường <br />
Mầm non Hoa Pơ Lang. Bản thân tôi xây dựng kế hoạch, nội dung chương <br />
trình giáo dục âm nhạc cho trẻ 56 tuổi, lớp lá phân hiệu buôn Dur 1 trường <br />
Mầm non Hoa Pơ Lang bao gồm: <br />
+ Cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc <br />
sống gần gũi xung quanh trẻ và trong các tác phẩm âm nhạc. <br />
+ Một số kĩ năng trong hoạt động âm nhạc (nghe, hát, vận động theo <br />
nhạc).<br />
+ Thể hiện sự sáng tạo khi tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc. <br />
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br />
Trước khi thực hiện đề tài, trong quá trình giảng dạy nhà trường luôn tạo <br />
điều kiện giúp đỡ về một số trang thiết bị, dụng cụ dạy hoạt động giáo dục <br />
âm nhạc. Trẻ ngoan ngoãn, thích tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ <br />
chức.<br />
Tổng số học sinh của lớp trong năm học 2016 2017 là: 32 trẻ<br />
Trong đó: Nữ là 16 cháu<br />
Dân tộc là 20 cháu<br />
Nữ dân tộc là 11 cháu<br />
Giáo viên chủ nhiệm: 2 giáo viên. <br />
Trình độ chuyên môn giáo viên: Đạt chuẩn. Trong đó, bản thân tôi có <br />
trình độ trên chuẩn.<br />
Khảo sát đầu năm:<br />
<br />
TT Nội dung đánh giá Đạt Chưa đạt<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
4<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
<br />
Tổng Tỷ lệ Tổn Tỷ lệ<br />
số (%) g số (%)<br />
<br />
1 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia giờ học 16/32 50 16/3 50<br />
2<br />
<br />
2 Trẻ hát đúng giai điệu, lời ca và thể 19/32 59,4 13/3 40,6<br />
hiện sắc thái, tình cảm của bài hát 2<br />
<br />
3 Khả năng vận động sáng tạo theo nhạc 15/32 46,9 17/3 53,1<br />
2<br />
<br />
4 Trẻ hứng thú tham gia biểu diễn văn 14/32 43,8 18/3 56,3<br />
nghệ 2<br />
<br />
Qua bảng khảo sát trên, trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy trẻ biết <br />
tham gia các hoạt động theo hướng dẫn của cô, tuy nhiên trẻ còn thụ động chưa <br />
tích cực, chưa hứng thú, chưa sáng tạo vận động, chưa biết cách thể hiện sắc <br />
thái, tình cảm của bài hát khi tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc. <br />
* Ưu điểm:<br />
Nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ một số trang thiết bị dụng cụ, đồ <br />
dùng phục vụ hoạt động âm nhạc.<br />
Trẻ ngoan ngoãn, nhiều trẻ thích vận động, có trẻ còn rất hiếu động, thích <br />
tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ chức.<br />
Lớp có 2 giáo viên đạt trình độ chuẩn, trong đó bản thân tôi là một giáo <br />
viên có trình độ trên chuẩn, được đào tạo bài bản. Bản thân tôi luôn có tâm huyết <br />
với nghề, luôn có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, luôn quan <br />
sát nắm bắt đặc điểm phát triển thẩm mĩ, đặc điểm tâm sinh lý, thói quen của <br />
từng trẻ trong lớp. Giáo viên biết khắc phục những khó khăn của nhà trường, <br />
nghiên cứu kỹ chương trình và xây dựng phương pháp tổ chức giáo dục phù hợp <br />
với lứa tuổi của trẻ.<br />
* Tồn tại: <br />
Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin, chỉ biết làm theo hướng dẫn của <br />
cô, chưa tích cực vận động. Trẻ còn thụ động khi tiếp thu kiến thức, không tự <br />
tin trong khi thực hiện các vận động, nhiều trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ giáo <br />
dục âm nhạc còn thiếu thốn.<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
5<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Giáo viên chưa có kiến thức sâu, rộng, chưa nhiều kinh nghiệm giảng <br />
dạy.<br />
Nhiều phụ huynh chưa quan tâm và chưa dành thời gian để phối hợp với <br />
giáo viên trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ.<br />
* Nguyên nhân chủ quan: <br />
Một số phương pháp giảng dạy của giáo viên chưa thật sự hấp dẫn, chưa <br />
lôi cuốn trẻ, chưa sáng tạo. Giáo viên chưa nắm bắt kịp thời những đặc điểm <br />
phát triển tâm sinh lý của trẻ, chưa đầu tư nhiều đồ dùng dạy học trong giờ giáo <br />
dục âm nhạc mọi lúc mọi nơi, thông qua các giờ học khác, trong các giờ học âm <br />
nhạc, giờ hoạt động góc.<br />
* Nguyên nhân khách quan: <br />
Lớp học có loa, đầu đĩa, ti vi và một số dụng cụ âm nhạc như xắc xô, <br />
mõ. Cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn như: Trang thiết bị, đồ dùng, <br />
dụng cụ phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc. Diện tích lớp học chật hẹp, <br />
chưa đúng quy định tại Điều lệ trường mầm non.<br />
100% phụ huynh học sinh làm nghề nông, trình độ học vấn thấp, kinh tế <br />
còn nhiều khó khăn nên phụ huynh cũng không quan tâm đến việc giáo dục âm <br />
nhạc cho trẻ. <br />
Đối tượng học sinh có tới 62,5% học sinh là đồng bào dân tộc thiểu số, <br />
sống trong vùng kinh tế khó khăn, trẻ không được va chạm nhiều với làng xóm, <br />
thế giới xung quanh vì vậy đa phần trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, còn thụ <br />
động trong các hoạt động. Trẻ còn hạn chế về Tiếng Việt, chưa tự tin trong giao <br />
tiếp. <br />
Chính vì những bất cập khi tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc , tôi <br />
luôn băn khoăn suy nghĩ, tìm tòi, học hỏi để tìm ra những biện pháp để giúp trẻ <br />
tích cực tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc và tôi đã tìm ra một số giải pháp <br />
như sau.<br />
3. Nội dung và hình thức của giải pháp: <br />
a. Mục tiêu của giải pháp<br />
Xây dựng môi trường thân thiện, đầy đủ về đồ dùng, dụng cụ và một số <br />
thiết bị phục vụ hoạt động giáo dục âm nhạc. Góp phần giúp trẻ phát triển toàn <br />
diện về mặt thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội, thẩm mĩ.<br />
Làm cho giờ học sinh động, lôi cuốn, giúp trẻ hứng thú, tích cực , chủ <br />
động, sáng tạo khi tham gia hoạt động, khơi dậy năng khiếu âm nhạc cho trẻ. <br />
Giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc hơn.<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
6<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Trẻ được hoạt động tích cực, trải nghiệm những cảm xúc tích cực, vui <br />
tươi qua các giai điệu, lời ca, trò chơi âm nhạc cũng như giúp trẻ mạnh dạn, tự <br />
tin hơn, nói năng, ứng xử lưu loát hơn. Trẻ được trực tiếp trải nghiệm với dụng <br />
cụ âm nhạc, trang phục biểu diễn văn nghệ, những kỹ năng của trẻ cũng trở <br />
thành những kỹ xảo khi trẻ tích cực hoạt động.<br />
Giúp cho phụ huynh nhận thức được sự cần thiết phải quan tâm đến hoạt <br />
động giáo dục âm nhạc cho trẻ.<br />
Giáo viên có nhiều kinh nghiệm hơn, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp <br />
vụ trong hoạt động giáo dục âm nhạc.<br />
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.<br />
Để giúp trẻ tích cực hứng thú trong thực hiện nội dung giáo dục phát triển <br />
vận động, tôi đã thực hiện một số giải pháp, biện pháp cụ thể:<br />
* Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giúp trẻ hoạt động âm nhạc<br />
Trẻ mầm non được tiếp xúc với hoạt động âm nhạc thông qua giờ học âm <br />
nhạc, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác, qua biểu diễn văn <br />
nghệ. Vì thế, giáo viên cần tạo môi trường thân thiện, không khí vui tươi giúp <br />
cho trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc; giúp trẻ có được nhiều <br />
cảm xúc và rèn luyện những kĩ năng xã hội cho trẻ. <br />
Trường lớp đảm an toàn, gần gũi với trẻ, trang trí phòng lớp đẹp giúp trẻ <br />
hứng thú tham gia hoạt động. Cô giáo luôn chú ý đến những hành vi, cử chỉ, lời <br />
nói, thái độ của mình phải thân thiện, gần gũi trẻ, đúng tác phong sư phạm để <br />
trẻ học tập.<br />
Giáo viên sử dụng các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu sẵn có, quen <br />
thuộc, gần gũi với trẻ sẽ tạo cho trẻ thêm phần hứng thú tham gia hoạt động. <br />
Chuẩn bị cho trẻ nhiều đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu sẵn có, quen thuộc, <br />
gần gũi với trẻ như: tre, nứa, lá cây, hộp nhựa, sắt tây, và có thể sử dụng thìa, <br />
đũa, vung xoong, nồi, chảo, đá, chai lọ, xắc xô, các nguyên vật liệu sẵn có của <br />
địa phương như: kèn, khèn, sáo… <br />
Ví dụ: Dạy vận động bài “Lá xanh” cho trẻ cầm lá cây vận động, múa hát <br />
và chơi trò chơi về lá cây…<br />
Giáo viên có thể tự làm một số đồ dùng dụng cụ âm nhạc ví dụ như: <br />
Xúc xắc: Từ một vỏ chai nước khoáng, đổ những viên sỏi vào chai với <br />
một lượng nhất định, dùng mảnh vải màu chùm lên, buộc lại và thắt nơ phía đáy <br />
chai cho đẹp. Cầm lắc lên sẽ tạo ra tiếng kêu mà sau này có thể dùng để chơi <br />
nhiều trò khác nhau.<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
7<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Phách tre: Từ những đoạn tre dài khoảng một gang tay, chẻ tre ra từng <br />
mảnh to bằng ngón tay, vót tre cho mịn lớp bề mặt, quét sơn màu những đoạn tre <br />
đã vót để có những cặp phách màu sắc đẹp. <br />
Tận dụng những phế thải như: Dùng những hộp sắt tây đựng bánh, kẹo <br />
để tạo nên những tiếng kêu sinh động…<br />
Khu vực hoạt động âm nhạc cần được bố trí, sắp xếp một cách hài hòa, <br />
nhẹ nhàng, khuyến khích và tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động tích cực, trải <br />
nghiệm những cảm xúc tích cực, vui tươi qua các giai điệu, lời ca, trò chơi âm <br />
nhạc cũng như giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, nói năng, ứng xử lưu loát hơn. <br />
Những đồ dùng, đồ chơi âm nhạc được sắp xếp theo từng nhóm riêng nhưng <br />
đảm bảo gọn gàng, đẹp mắt và thuận tiện khi giáo viên và trẻ lấy ra sử dụng. <br />
Đồ dùng, trang phục cho hoạt động hát múa, biểu diễn văn nghệ gần gũi với trẻ, <br />
đậm đà bản sắc dân tộc.<br />
* Giải pháp 2: Giúp trẻ hứng thú, tích cực hoạt động âm nhạc thông qua <br />
giờ học giờ học âm nhạc, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác, <br />
qua biểu diễn văn nghệ.<br />
* Giáo dục âm nhạc trong giờ học âm nhạc.<br />
Một giờ dạy âm nhạc giáo viên xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi giờ <br />
học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động.<br />
Nếu trọng tâm là nghe hát, nghe nhạc thì giáo viên cần lựa chọn bài hát, <br />
bản nhạc phù hợp với chủ đề, lứa tuổi, thực tế ở địa phương, độ dài của bài <br />
vừa phải. Giáo viên lựa chọn các bài cho trẻ nghe trong một năm học phải khác <br />
nhau về nội dung, hình thức và thể loại. Cần tuyển chọn tác phẩm chứa đựng <br />
tính nhân đạo, đi sâu vào thế giới tình cảm của trẻ, có hình ảnh vừa sức (phù <br />
hợp) với trẻ em. Các tác phẩm nghe nhạc, nghe hát phải phong phú, không bó <br />
hẹp trong chương trình quy định. Giáo viên nên lựa chọn những bài hát mới, trẻ <br />
chưa hề được nghe thì trẻ sẽ có sự hứng thú, tò mò và muốn khám phá. Với các <br />
bài hát quen thuộc thì trẻ có thể hòa nhập với bài ngay bằng cách hát theo, làm <br />
điệu bộ theo, nhưng nó rất dễ gây cho trẻ sự nhàm chán, mất tập trung.<br />
Để tạo không khí phấn khởi, vui tươi, hào hứng cho trẻ thì lớp học cần <br />
được trang trí một vài thứ khác với mọi ngày, có một vài đồ dùng, vật dụng, <br />
tranh ảnh phát họa nội dung bài, giáo viên mặc trang phục phù hợp với bài hát. <br />
Chuẩn bị các thiết bị, nhạc cụ hỗ trợ như âm thanh, ti vi, máy tính, máy chiếu…<br />
Ví dụ: Bài hát “Cò lả” dân ca Bắc Bộ thì mặc trang phục dân ca vùng <br />
đồng bằng Bắc Bộ…<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
8<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Trong quá trình cho trẻ nghe nhạc, tất cả các hoạt động phải được diễn ra <br />
một cách liên hoàn, nhịp nhàng và linh hoạt, tránh sự nhàm chán, đơn điệu, tẻ <br />
nhạt. Khi bắt đầu tiến hành cho trẻ nghe nhạc, giáo viên cần giới thiệu bằng <br />
ngôn ngữ trong sáng, súc tích, sinh động, hấp dẫn về hình tượng âm nhạc, tên tác <br />
phẩm, tác giả, cần thiết dựa vào lời ca, sự biểu cảm hoặc vận động để khơi gợi <br />
trí tưởng tượng của trẻ.<br />
Ví dụ: Nghe hát bài “Những đám mây sẽ kể” – sáng tác Đỗ Trí Dũng<br />
Bước 1: Giới thiệu trước khi cho trẻ nghe.<br />
Giáo viên giới thiệu: Thiên nhiên trong cuộc sống của chúng ta rất tươi <br />
đẹp và thú vị: các con hãy lắng nghe bài hát sau đây của nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng <br />
xem “những đám mây, dòng sông, mùa xuân…” kể về điều gì nhé!<br />
Hoặc dùng powerpoint trình chiếu những hình ảnh có liên quan đến nội <br />
dung bài hát “Những đám mây sẽ kể” kết hợp đàm thoại về thiên nhiên để <br />
hướng sự chú ý của trẻ tới nội dung tác phẩm sắp được nghe. Có thể cho trẻ <br />
nghe một đoạn nhạc bài hát để làm tăng thêm sự chú ý của trẻ…<br />
Bước 2: Hát cho trẻ nghe<br />
Giáo viên hát thể hiện tình cảm, hát kết hợp với nhạc không lời.<br />
Sau khi cho trẻ nghe nhạc, giáo viên hỏi trẻ về tên bài hát, tên tác giả. <br />
Cũng có thể cho trẻ tự đặt tên bài hát sáng tạo. Hỏi trẻ về tính chất âm nhạc êm <br />
dịu hay sôi nổi, vui vẻ hay êm ái…<br />
Giáo viên tâm tình với trẻ về nội dung bài hát (kèm hình ảnh minh họa nội <br />
dung bài hát).<br />
Giáo viên làm động tác, múa minh họa theo băng cát xét, đĩa tiếng, có thể <br />
mời trẻ cùng tham gia phụ họa. <br />
Giáo viên mở nhạc có lời do ca sĩ hát, giáo viên và trẻ cùng làm động tác, <br />
múa minh họa. <br />
Mời các nhóm nam, nữ thi tài làm động tác, múa minh họa theo nhạc.<br />
Cho trẻ xem, nghe đĩa hình bài hát “Cò lả” do ca sĩ hát.<br />
Các tổ thi đua làm động tác, múa minh họa theo nhạc.<br />
Giáo viên mời một số trẻ thể hiện tài năng hát và vận động minh họa theo <br />
nhạc…<br />
Nếu trọng tâm là dạy hát, giáo viên cần tập trung vào nội dung chính là <br />
tập cho trẻ hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Tùy vào đối tượng học sinh <br />
mà giáo viên lựa chọn bài hát theo chủ đề sao cho vừa sức với trẻ của lớp mình. <br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
9<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Cần tuyển chọn các bài hát có chất lượng nghệ thuật, giàu lòng nhân ái và mang <br />
đậm tính nhân văn, gần gũi với đời sống tình cảm và đáp ứng được nhu cầu <br />
hứng thú với âm nhạc của trẻ.<br />
Giáo viên giới thiệu cho trẻ tên bài hát, tên tác giả, dẫn dắt trẻ nghe bằng <br />
các thủ thuật với mục đích tập trung sự chú ý của trẻ đến nội dung, hình tượng <br />
nghệ thuật, khơi gợi trí tưởng tượng và sự hình dung ở trẻ. <br />
Ví dụ: Bài hát nào nói lên ba con vật nuôi trong gia đình? Đó là bài hát: “Gà <br />
trống, mèo con và cún con”.<br />
Nếu là bài hát dân ca, hát ru thì giải thích cho trẻ là bài hát có nhiều người <br />
sáng tác hoặc bài hát được ra đời từ một vùng miền nào đó. <br />
Ví dụ: Bài hát “Lí cây xanh” – dân ca Nam Bộ, là do người dân sinh sống ở <br />
Nam Bộ sáng tác từ “ngày xửa ngày xưa”, “từ lâu lắm rồi”…<br />
Giáo viên giới thiệu nội dung và tính chất bài hát bằng từ ngữ, hình ảnh <br />
gần gũi với trẻ để giúp trẻ hiểu rõ hơn, ghi nhớ tốt hơn, hứng thú lắng nghe cô <br />
giới thiệu nội dung và tính chất của bài hát.<br />
Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật, dạy bài hát “Đố bạn”có thể kết hợp cho <br />
trẻ xem clip về các con vật tương ứng với mỗi câu hát, đến câu hát về con vật <br />
nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng về con vật đó… <br />
Để lôi cuốn trẻ hứng thú lắng nghe cô hát mẫu bài hát thì giáo viên cần sử <br />
dụng biện pháp trực quan truyền cảm, cô biểu diễn bài hát trọn vẹn, hát đúng, <br />
hát hay, rõ lời, hát cùng với giai điệu của đàn hoặc mở đĩa nhạc không lời, để trẻ <br />
cảm thụ được bài hát theo đúng nội dung, tình cảm của bài hát cũng như từng <br />
cung bậc âm thanh của bài. <br />
Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu bài hát “Rước đèn dưới ánh trăng” của Phạm <br />
Tuyên ở nhịp độ vừa phải; cần nhấn rõ vai trò tiết tấu bằng cách kết hợp tiếng <br />
trống sư tử. <br />
Trong quá trình dạy trẻ hát, giáo viên cho trẻ nghe và hát nhiều lần theo cô, <br />
theo giai điệu của bài hát trên đàn, hoặc băng đĩa nhạc không lời nhằm giúp trẻ <br />
hứng thú, tích cực học hát cùng cô và bạn. Trong quá trình cho trẻ hát, giáo viên <br />
lắng nghe để phát hiện trẻ hát sai, phát âm sai thì sau khi hát hết bài, giáo viên <br />
động viên khuyến khích trẻ tập hát lại chỗ đó vài lần (giáo viên chú ý không chê <br />
bai trẻ khi trẻ hát sai), trong giờ học, giáo viên chú ý khen những trẻ hát đúng, hát <br />
hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn, tích <br />
cực hơn trong học tập.<br />
Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc, giáo viên hướng dẫn trẻ cách vận <br />
động theo bài hát để tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Cho trẻ vận <br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
10<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
động theo nhạc nhằm giúp trẻ cảm nhận và thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng <br />
các vận động của cơ thể phù hợp với nhịp điệu của các bài hát, bản nhạc, qua <br />
đó giúp trẻ có cơ hội thể hiện sự sáng tạo trong hoạt động âm nhạc.<br />
Căn cứ vào nội dung của bài, giáo viên phác họa một số động tác vận <br />
động hợp lý và nhẹ nhàng, hài hòa, phù hợp với giai điệu, tiết tấu của bài hát để <br />
giúp trẻ hứng thú, tích cực tham gia vận động. <br />
Một bài hát nhanh – vui không thể có những động tác chậm chạp; ngược <br />
lại, một bài vừa phải nhẹ nhàng không thể có những động tác nhanh được. Khi <br />
trẻ làm tốt các động tác vận động đơn giản, giáo viên hướng dẫn cho trẻ múa <br />
một số động tác cơ bản và khuyến khích trẻ sáng tạo bằng những động tác của <br />
chính mình.<br />
Ví dụ: Vận động bài hát “Bác đưa thư vui tính” nhạc và lời: Hoàng Lân, <br />
giáo viên cho trẻ làm các động tác như sau: <br />
Động tác 1: “Kính coong, bác đưa thư đang tới nhà em. Xe đạp kêu kính <br />
kính coong. Thấy chiếc xe em chạy lon ton”<br />
2 tay giả động tác cầm ghi đông xe đạp. Người lắc lư theo xe đi từ ngoài <br />
vào lớp. <br />
Động tác 2: “Cầm lấy thư nói cảm ơn. Này em bé ngoan”<br />
Tay phải vẫy nhẹ theo nhịp bài hát.<br />
“…Cầm ngay lá thư” <br />
Tay phải từ từ lật bàn tay, đưa thư.<br />
“….Mau đưa thư cho bố nhé!”<br />
Tay phải chỉ, dùng ngón trỏ chỉ theo nhịp bài hát. <br />
Động tác 3: “Kính coong kính coong. Bác đưa thư đi rồi”<br />
2 tay giả động tác cầm ghi đông xe đạp người lắc lư theo xe đi ra khỏi <br />
lớp.<br />
Cô cho từng cặp hai trẻ: Một trẻ đóng vai người đưa thư, một trẻ đóng vai <br />
người nhận thư vận động theo nhạc. Sau đó cho trẻ tự sáng tạo động tác theo ý <br />
thích của trẻ.<br />
Do trẻ học thông qua bắt chước nên giáo viên phải làm mẫu nhiều lần. <br />
Những động tác múa cần rõ ràng, đúng tính chất âm nhạc, có đường nét đẹp, có <br />
diễn cảm. Nếu là hát kết hợp vận động vỗ tay, gõ… theo nhịp bài hát, phách lời <br />
ca, phách, nhịp thì giáo viên thể hiện đồng thời một cách dễ dàng; trong tổ chức <br />
có nhiều trẻ tham gia vận động, di chuyển đội hình múa, động tác cháu trai khác <br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
11<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
cháu gái,… thì giáo viên cần phải sử dụng biện pháp trình bày kết hợp dùng lời <br />
giải thích động tác của cháu trai trước, cháu gái sau. <br />
Ví dụ: Vận động bài hát “Rước đèn dưới ánh trăng” – nhạc và lời: Phạm <br />
Tuyên.<br />
Cô đeo trống cơm và múa cho trẻ xem, động tác múa như sau:<br />
Động tác nam:<br />
Động tác 1: “Tùng dinh dinh dinh cắc tùng dinh dinh dinh”<br />
Chân trái chống gót chếch sang trái một bước, chân phải hơi khuỵu, hai tay <br />
giả làm động tác đánh trống vỗ vào phách mạnh của ô nhịp thứ hai đến “cắc <br />
tùng dinh dinh dinh” đổi bên.<br />
Động tác 2: “Rước vui theo trăng rồi phá cỗ linh đình”<br />
Hai tay chống hông chân nhảy lò cò theo nhịp bài hát từng chân một.<br />
Động tác 3: “Kìa ông trăng thanh lướt trời mây bao la”<br />
Hai tay làm hình vòng cung trên đầu quay tròn hai vòng tại chỗ.<br />
Động tác 4: “Ánh trăng vàng tươi càng thêm sáng sân nhà”<br />
Hai tay giang sang bên, lòng bàn tay nắm hờ, chân trái nhảy lò cò chân phải <br />
đá lăng, rồi đổi bên theo nhịp bài hát.<br />
Động tác nữ:<br />
Động tác 1: “Tùng dinh dinh dinh cắc tùng dinh dinh dinh”<br />
Chân trái chống gót chếch sang trái một bước vào phách mạnh ô nhịp thứ <br />
hai vào chữ “dinh” hai tay chống hông, rồi đổi bên theo nhịp bài hát.<br />
Động tác 2: “Rước vui theo trăng rồi phá cỗ linh đình”<br />
Tay trái giơ cao, tay phải đưa ngang ngực cuộn cổ tay nhảy lò cò từng <br />
chân một theo nhịp bài hát rồi đổi bên.<br />
Động tác 3: “Kìa ông trăng thanh lướt trời mây bao la”<br />
Hai tay giang sang hai bên vẫy nhẹ, quay tại chỗ một vòng.<br />
Động tác 4: “Ánh trăng vàng tươi càng thêm sáng sân nhà”<br />
Hai tay giang sang bên, lòng bàn tay nắm hờ, nhảy lò cò từng chân một <br />
theo nhịp bài hát.<br />
Cô cho trẻ hát (hai lần) theo nhạc để cô múa cho trẻ xem cả động tác nam <br />
và nữ.<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
12<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Sau đó cô mời bạn nam múa với cô, bạn nữ hát theo nhạc. Cô mời bạn nữ <br />
múa với cô, bạn nam hát theo nhạc.<br />
Cho từng đôi nam – nữ múa theo nhạc…<br />
Nếu trọng tâm là trò chơi âm nhạc, giáo viên xác định mục tiêu phát triển <br />
khả năng âm nhạc, ôn luyện kiến thức, kỹ năng cho trẻ. Thông qua trò chơi, trẻ <br />
trực tiếp thực hiện và cảm nhận sự nhanh chậm, cao thấp, to nhỏ của âm thanh <br />
một cách tự nhiên nhất. <br />
Có nhiều loại trò chơi âm nhạc, trong đó các trò chơi cho trẻ làm quen với <br />
cao độ và tiết tấu sẽ giúp trẻ bước đầu làm quen và cảm thụ âm nhạc một cách <br />
thuận lợi nhất. Khi tổ chức chơi, giáo viên giới thiệu trò chơi, phổ biến cách <br />
chơi một cách ngắn gọn, rõ ràng và chơi mẫu cho trẻ xem trước. <br />
Ví dụ: Trò chơi “Âm thanh của bé”<br />
Mục đích: Cho trẻ làm quen với tiết tấu đơn giản và phân biệt âm thanh <br />
phát ra từ vật có chất liệu khác nhau.<br />
Chuẩn bị: Một ống tre, một bát ăn bằng nhựa, một ca bằng inox, một <br />
trống cơm, một đôi đũa…<br />
Cách chơi: Xếp các đồ lần lượt theo thứ tự từ trái sang phải như sau: ống <br />
tre – bát – ca – trống. Giáo viên dùng đũa đánh mẫu tiết tấu từ dễ đến khó, mỗi <br />
tiết tấu gọi 1 đến 2 trẻ lên hỏi gõ vào đồ vật nào, rồi để trẻ gõ lại.<br />
Khi trẻ chơi quen, giáo viên gọi một trẻ lên tự sáng tạo các tiết tấu của <br />
riêng mình rồi mời trẻ khác lên gõ lại.<br />
Trong khi tổ chức cho trẻ chơi, cần khuyến khích, động viên các trẻ tham <br />
gia, cổ vũ, nâng cao dần yêu cầu chơi.<br />
Ví dụ: Trò chơi “Tai ai thính”<br />
Mục đích: Rèn luyện cho trẻ nghe phân biệt âm sắc giọng hát của bạn, âm <br />
thanh của một số dụng cụ gõ và nhận ra những bài đã học (tên bài hát, tên tác <br />
giả).<br />
Chuẩn bị: Mũ chóp kín, một số dụng cụ gõ phách tre, xắc xô, trống… và <br />
một số bài hát theo chủ đề đang thực hiện.<br />
Cách chơi: Cô gọi một trẻ lên đội mũ chóp kín và chỉ định một cháu khác <br />
hát một bài hát bất kỳ theo chủ đề đã học. Cô bỏ mũ chóp và hỏi trẻ: Bạn nào <br />
hát? Bạn hát bài gì? Những lần chơi tiếp theo có thể thay đổi và hỏi thêm: Một <br />
bạn hay nhiều bạn hát? Bạn hát và cô gõ nhạc cụ gì? Bài hát do ai sáng tác? ...<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
13<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên lựa chọn các phương pháp giáo dục <br />
âm nhạc phù hợp với tình hình thực tế của lớp, khả năng của trẻ để giúp trẻ <br />
hứng thú, tích cực tham gia trong các hoạt động.<br />
* Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc, mọi nơi.<br />
Khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ không thể tự phát triển, vì vậy giáo <br />
viên cần cho trẻ làm quen với âm nhạc mọi lúc mọi nơi như: Trong giờ đón trẻ, <br />
trả trẻ, giờ thể dục buổi sáng, giờ hoạt động ngoài trời, giáo viên lựa chọn các <br />
bài hát, bản nhạc nhẹ nhàng, mở đĩa với âm lượng nhỏ để làm nền khi trẻ ăn, <br />
lúc đi ngủ trưa, trong giờ chơi tự do buổi chiều…<br />
Ví dụ: Vào giờ đón trẻ, cho trẻ nghe nhạc, nghe những bài hát trong và <br />
ngoài chương trình phù hợp với lứa tuổi trẻ mầm non như: “Em đi mẫu giáo”, <br />
“Cháu đi mẫu giáo”, “Vui đến trường”, “Lời chào buổi sáng”, “Đi học”…<br />
Vào giờ thể dục buổi sáng, giáo viên lựa chọn những bài hát hành khúc có <br />
giai điệu vui, khỏe khoắn. <br />
Âm nhạc trong giờ thể dục tạo không khí sôi nổi, phấn chấn, giúp trẻ vận <br />
động nhịp nhàng với giai điệu bài hát. Giáo viên lựa chọn cho trẻ nghe nhạc và <br />
tập các động tác theo nhạc các bài hát phù hợp với chủ đề như: Chủ đề thực vật, <br />
cho trẻ tập các động tác hô hấp, tay, chân, bụng, bật theo nhạc bài hát “Em yêu <br />
cây xanh”…<br />
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc; lựa chọn các <br />
bài hát trong lúc dạo chơi có giai điệu vui tươi, trong sáng, nội dung gần gũi, dễ <br />
hiểu, phù hợp với phong cảnh thiên nhiên, sự vật hay hiện tượng trẻ đang tiếp <br />
xúc. Hát khi đi dạo làm tăng khả năng cảm thụ của trẻ trước vẻ đẹp của thiên <br />
nhiên. Cho trẻ hát những bài hát có nội dung theo chủ đề, qua đó giáo dục cho trẻ <br />
thông qua nội dung lời ca của các bài hát đó. <br />
Ví dụ: Giờ hoạt động ngoài trời: Quan sát vườn hoa. <br />
Sau khi cho trẻ quan sát xong, giáo viên cho trẻ hát bài “Hoa trường em”, <br />
qua đó, trẻ được củng cố lại bài hát đã được học. Giáo dục cho trẻ biết chăm <br />
sóc vườn hoa, hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên, môi trường xung quanh, biết <br />
vâng lời cô giáo, yêu trường mến lớp.<br />
Vào giờ trẻ ăn cùng bạn bè, cho trẻ nghe bài hát như: Mời bạn ăn (Trần <br />
Ngọc)… thay cho lời mời và động viên nhau ăn ngon miệng.<br />
Trước giờ đi ngủ là thời điểm thích hợp cho trẻ nghe từ bài có tính chất <br />
nhắc nhở như “Đi ngủ” của Hoàng Văn Yến, đến những bài hát ru: Ru con <br />
(Nguyễn Văn Tý), khúc hát ru của người mẹ trẻ (Phạm Tuyên)… giúp trẻ đi vào <br />
giấc ngủ đầm ấm, dễ chịu.<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
14<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Buổi chiều, sau khi ngủ dậy, trẻ cũng cần được nghe các bài ca, bản nhạc <br />
không lời mang tính chất vui vẻ, thanh thản, nhộn nhịp. Trẻ được nghe nhạc sau <br />
khi ngủ dậy giúp cho trẻ tỉnh táo hơn sau giấc ngủ trưa.<br />
Trong hoạt động chiều, cô có thể tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc theo <br />
ý muốn, trẻ hát, múa, chơi trò chơi âm nhạc, cô động viên khuyến khích tất cả <br />
trẻ trong lớp cùng tham gia để trẻ có cơ hội học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc <br />
và cùng hợp tác biểu diễn.<br />
Trong giờ chơi tự do và chờ bố mẹ đến đón về, giáo viên cho trẻ nghe <br />
những bài hát mà trẻ ưa thích, nội dung bài lành mạnh: dân ca, ca khúc thiếu nhi, <br />
hoặc nghe củng cố bài đã học,sắp học.<br />
Trẻ được nghe nhạc nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu của bài hát, <br />
thích nghe hát, muốn được thể hiện bài hát, hát được như bạn…<br />
Như vậy, ở trường mẫu giáo từ lúc hát đến trường cho đến khi bố mẹ <br />
đón, âm nhạc luôn luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát. <br />
Nếu vắng bóng lời ca tiếng hát thì trường lớp đối với các cháu thật buồn <br />
tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời gian, là nhịp sống hàng ày của trẻ, làm cho trẻ thêm <br />
linh hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.<br />
* Giáo dục âm nhạc thông qua các giờ học khác.<br />
Trong mọi hoạt động, âm nhạc là một trong các nội dung bổ trợ nhằm gây <br />
hứng thú cho trẻ vào học nội dung mới, giáo viên có thể tích hợp với giáo dục <br />
âm nhạc theo từng bài học phù hợp với chủ đề. <br />
Ví dụ: Giờ hoạt động làm quen văn học.<br />
Đề tài: Thơ “Làm anh”, giáo viên cho trẻ hát bài “Cả nhà thương nhau”, <br />
“Nhà mình rất vui”… khi trò chuyện dẫn dắt, chuyển hoạt động, khi tổ chức trò <br />
chơi… qua đó giúp trẻ làm quen một số bài hát mới hoặc củng cố những bài hát <br />
đã học, không những giúp trẻ làm quen âm nhạc mà còn làm cho trẻ hứng thú <br />
hơn trong giờ học.<br />
Giờ tổ chức hoạt động khám phá khoa học: <br />
Đề tài: Trò chuyện về một số động vật nuôi trong gia đình, có các hát bài <br />
“Gà trống, mèo con và cún con”; “Ai cũng yêu chú mèo”; “Con gà trống”; “Một <br />
con vịt”… qua đó hình thành cho trẻ tình cảm đối với các con vật, giáo dục trẻ <br />
biết lợi ích của vật nuôi đối với đời sống con người, cách chăm sóc và bảo vệ <br />
các con vật nuôi…<br />
Giờ tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình:<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
15<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
Đề tài: Vẽ con gà trống, nghe nhạc kết hợp “Con gà trống” – nhạc sĩ Tân <br />
Huyền.<br />
Đề tài: Xé, dán đàn cá, nghe nhạc kết hợp “Cá vàng bơi” – nhạc sĩ Hà Hải.<br />
Trong hoạt động làm quen với toán, giáo viên có thể sử dụng âm nhạc giúp <br />
trẻ làm quen với các con số một cách tự nhiên, nhẹ nhàng thông qua các trò chơi <br />
với lời ca có số, số người tham gia…<br />
Tích hợp âm nhạc trong các hoạt động giáo dục thể chất thì các vận động <br />
của trẻ trở nên dễ dàng và giúp trẻ học hứng thú hơn nhiều. Giáo viên có thể mở <br />
những đoạn nhạc có tiết tấu nhịp nhàng cho các vận động chạy, nhảy, hay nhạc <br />
vui nhộn hoặc nhẹ nhàng cho các hoạt động tinh…<br />
Mọi tiết học đều có thể tích hợp giáo dục âm nhạc, ngoài việc ôn lại các <br />
bài hát đã học, làm quen các bài hát mới, việc tích hợp giáo dục âm nhạc còn giúp <br />
cho giờ học nhẹ nhàng, lôi cuốn, hấp dẫn giúp trẻ thoải mái ham thích học hơn.<br />
* Giáo dục âm nhạc thông qua giờ hoạt động góc.<br />
Trong một giờ hoạt động chung, tất cả trẻ không thể hát thuộc và vận <br />
động thành thạo bài hát, vì lứa tuổi này trẻ rất dễ nhớ nhưng mau quên. Cần cho <br />
trẻ làm quen âm nhạc mọi lúc mọi nơi đặc biệt là hoạt động ở góc. <br />
Trong giờ hoạt động góc, trẻ chơi rất hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát múa <br />
lại những bài hát đã được học và thích phản ảnh lại những việc làm của người <br />
lớn. Hoạt động góc giúp trẻ ôn luyện, củng cố, vận dụng kĩ năng vào các trò <br />
chơi, hoạt động sáng tạo. Giáo viên giúp trẻ thực hiện các hoạt động nghệ <br />
thuật: Nghe nhạc, xem đĩa hình, sử dụng nhạc cụ, diễn kịch.<br />
Ví dụ: Trong ngày thứ 5, sau giờ học âm nhạc, học hát bài “Cô giáo miền <br />
xuôi”, thì khi đến giờ hoạt động góc, ở góc phân vai cho trẻ chơi trò chơi: Cô <br />
giáo, cô dạy hát bài “Cô giáo miền xuôi”, “cô và mẹ”… trẻ rất thích thú chơi và <br />
đóng vai cô giáo, học sinh, dạy hát và làm theo các cử chỉ của cô như trẻ là cô <br />
giáo thật.<br />
Ở góc âm nhạc, trẻ cũng được hát, vận động, biểu diễn các bài hát trẻ đã <br />
được học, những bài hát trẻ yêu thích trong chủ đề, trẻ hứng thú thể hiện vai <br />
nhạc công, vai ca sĩ…<br />
* Giáo dục âm nhạc thông qua các hoạt động biểu diễn văn nghệ.<br />
Biểu diễn văn nghệ được tổ chức sau mỗi chủ đề và biểu diễn vào các <br />
ngày lễ hội. Thông qua biểu diễn văn nghệ, trẻ được củng cố, rèn luyện các kĩ <br />
năng hoạt động nghệ thuật, qua đó trẻ được trải nghiệm những cảm xúc mới <br />
mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ. Biểu <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
16<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
diễn văn nghệ còn giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trình bày trước người khác cũng <br />
như sự phối hợp giữa các thành viên trong nhóm.<br />
Biểu diễn văn nghệ theo chủ đề: Cuối mỗi chủ đề, giáo viên khuyến <br />
khích trẻ thể hiện lại những bài hát, điệu múa, trò chơi… cô cùng tham gia với <br />
trẻ dưới hình thức biểu diễn văn nghệ. Trước khi tổ chức biểu diễn văn nghệ 1<br />
2 ngày, giáo viên dặn dò trẻ ngày mai đi học mặc quần áo đẹp hơn, sạch sẽ hơn. <br />
Giáo viên và trẻ cùng tạo ra một số sản phẩm để trang trí lại lớp học và góc âm <br />
nhạc nhằm nhấn mạnh nội dung chủ đề hơn, bên cạnh đó giúp trẻ hào hứng, <br />
tích cực tham gia hoạt động.<br />
Ví dụ: Ở chủ đề thực vật biểu diễn bài hát “Màu hoa” cô giáo có thể trang <br />
trí ở lớp một số loại hoa tươi, một số loại hoa được làm từ giấy màu, giấy <br />
nhún, màu nước… để thu hút trẻ.<br />
Biểu diễn văn nghệ trong dịp lễ hội như: Ngày hội đến trường, tết trung <br />
thu, ngày nhà giáo Việt Nam… Giáo viên sưu tầm, tập cho trẻ thêm những bài <br />
hát, điệu múa ngoài chương trình từ vài tuần trước để các cháu là hạt nhân văn <br />
nghệ trong lớp tham gia biểu diễn văn nghệ do nhà trường tổ chức… Trẻ biễu <br />
diễn một số bài phù hợp với chủ đề; các hình thức đơn ca, song ca, tốp ca, múa <br />
phụ họa…xen kẽ hài hòa; trang phục có màu sắc tươi sáng, sặc sỡ, chú ý phù <br />
hợp với nội dung của tiết mục biểu diễn, phù hợp với vùng miền, dân tộc.<br />
Ví dụ: Trong ngày lễ hội đến trường, cho trẻ biểu diễn bài hát “Ngày vui <br />
của bé”, “Ngày đầu tiên đi học”…<br />
Trong ngày tết trung thu, cho trẻ biểu diễn bài hát “Rock vầng trăng”, <br />
“Chiếc đèn ông sao”…<br />
Sự cảm thụ tích cực của trẻ với âm nhạc không chỉ ở việc cho trẻ hát lại <br />
những bài hát được cô giáo truyền thụ. Những tri thức, kỹ năng âm nhạc ở trẻ sẽ <br />
được hình thành và tồn tại lâu bền hơn khi trẻ được rèn luyện thường xuyên và <br />
được tham gia biểu diễn… Tất cả các hình thức biểu diễn tác phẩm âm nhạc <br />
như: đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo <br />
nhạc… đều tạo cho trẻ cảm hứng tích cực, hứng thú tham gia hoạt động. <br />
* Giải pháp 3: Tuyên truyền, trao đổi với phụ huynh về công tác giáo dục <br />
âm nhạc cho trẻ tại nhà. <br />
Ở lớp, một tiết hoạt động âm nhạc ngắn ngủi không đủ thời gian cho trẻ <br />
thể hiện hết khả năng, năng lực của trẻ, vì vậy việc phối kết hợp với phụ <br />
huynh rất quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Bởi vì cha mẹ trẻ là <br />
người hiểu rõ khả năng của trẻ, hỗ trợ giáo viên trong việc thực hiện các yêu <br />
cầu giáo dục âm nhạc của trường mầm non tại nhà. Cha mẹ trẻ là người xây <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào <br />
17<br />
Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc <br />
tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang<br />
dựng môi trường giáo dục âm nhạc phù hợp, an toàn cho trẻ tại gia đình. Vì thế, <br />
thông qua giờ đón trẻ, trả trẻ, ban đại diện hội cha mẹ học sinh của lớp, các <br />
cuộc họp cha mẹ học sinh để giáo viên tuyên truyền, trao đổi, phối hợp với cha <br />
mẹ trẻ giáo dục âm nhạc cho trẻ tại gia đình. Lên bảng tin về chương trình dạy <br />
trẻ theo chủ đề và thay tin hàng tuần để phụ huynh biết và phối hợp với giáo <br />
viên rèn luyện thêm cho trẻ.<br />
Tuyên truyền, trao đổi với phụ huynh hướng dẫn, động viên, khuyến <br />
khích trẻ thực hiện tích cực các nhiệm vụ vận động của trẻ tại gia đình, nhằm <br />
củng cố và phát triển kết quả hoạt động giáo dục âm nhạc mà giáo viên đã <br />
giảng dạy.<br />
Ví dụ: Phụ huynh có thể hỏi trẻ “Hôm nay đến lớp con được cô dạy bài <br />
hát gì? Con hãy hát cho bố mẹ cùng nghe nào”… Tùy vào quá trình học tập của <br />
trẻ, có thể phụ huynh hướng dẫn cho trẻ thêm hoặc cho trẻ nghe nhạc, xem <br />
video các bài hát thiếu nhi lứa tuổi mầm non nhằm giúp trẻ mở rộng kiến thức <br />
và phát triển tài năng âm nhạc sau này… <br />
Phụ huynh cho trẻ tham gia các buổi lễ hội ở trong buôn làng như: lễ hội <br />
“Mừng được mùa”, lễ hội “Cồng chiêng” … qua đó trẻ được cảm nhận nét âm <br />
nhạc đậm đà bản sắc dân tộc, vùng miền.<br />
Trẻ ở độ tuổi mầm non thường trú trọng vào các kỹ năng cảm thụ âm <br />
nhạc, vận động trong môi trường “Học bằng chơi, chơi mà học”. Vì vậy, phụ <br />
huynh có thể sưu tầm, mua những đĩa nhạc dành cho em bé, hoặc những link <br />
nhạc cổ điển êm diệu như các bản Sonate của Mozart trên Youtube để cho trẻ <br />
nghe tại nhà. Các bậc phụ huynh cũng có thể sử dụng những bản nhạc êm dịu <br />
để ru trẻ ngủ, tập cho trẻ có thói quen nghe những loại âm nhạc lành mạnh cũng <br />
giống như việc tập cho trẻ yêu đọc sách hay. Trẻ được tham gia với các hoạt <br />
động giáo dục âm nhạc còn giúp trẻ hình thành sự nhạy cảm âm nhạc và tăng chỉ <br />
số EQ ở trẻ. <br />
Ví dụ: Vận động phụ huynh hỗ trợ vật liệu mở để làm đồ dùng dạy học <br />
giáo dục âm nhạc như: thùng giấy, lon sửa, bóng, chai nhựa, quần áo cũ, dụng <br />
cụ hóa trang…<br />
Vì thế giáo viên cần trao đổi, tuyên truyền với phụ huynh tạo mọi điều <br />
kiện tốt nhất để trẻ được phát triển tiềm năng cảm thụ âm nhạc. Sự phối hợp <br />
giữa môi trường âm nhạc ở trường lớp, từ cô giáo và tại gia đình cùng phụ <br />
huynh sẽ tạo điều kiện cộng hưởng cho trẻ tiếp thu tốt giai điệu âm nhạc. Âm <br />
nhạc chính là m