intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tài liệu ôn thi tốt nghiệp môn Địa lý năm 2010 - phần 7

Chia sẻ: Nguyễn Ngân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

186
lượt xem
84
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'tài liệu ôn thi tốt nghiệp môn địa lý năm 2010 - phần 7', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tài liệu ôn thi tốt nghiệp môn Địa lý năm 2010 - phần 7

  1. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -Thi u lao ñ ng lành ngh . -M c s ng c a nhân dân còn th p, giáo d c, y t còn kém phát tri n… -Cơ s h t ng còn thi u, nh t là GTVT còn kém phát tri n, các TTCN qui mô nh . II/Phát tri n cây công nghi p lâu năm: -ð t ñ badan, giàu ch t dinh dư ng, có t ng phong hóa sâu, phân b t p trung v i nh ng m t b ng r ng l n có th hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p quy mô l n. -Khí h u có tính ch t c n xích ñ o, mùa khô kéo dài thu n l i phơi s y, b o qu n các s n ph m. Lên cao 400-500m khí h u khô nóng, ñ cao 1000m l i mát m có th tr ng cây công nghi p nhi t ñ i & c n nhi t. +Café chi m 4/5 di n tích tr ng café c nư c (450.000 ha). ð c L c là có di n tích café l n nh t (259.000 ha), n i ti ng là café Buôn Mê Thu t có ch t lư ng cao. Café chè tr ng nơi có khí h u mát hơn: Gia Lai, Kon Tum, Lâm ð ng. Café v i tr ng nơi có khí h u nóng hơn: ð c L k. +Chè tr ng trên các cao nguyên cao hơn Lâm ð ng, Gia Lai & ñư c ch bi n t i các nhà máy chè Bi n H (Gia Lai), B o L c (Lâm ð ng). Lâm ð ng có DT tr ng chè l n nh t nư c. +Cao su l n th 2 sau ðNB, t p trung Gia Lai, ð c L k. *Khó khăn & bi n pháp kh c ph c: -Mùa khô kéo dài c n gi i quy t v n ñ thu l i, mùa mưa c n có bi n pháp ch ng xói mòn ñ t. -Thi u lao ñ ng lành ngh , ñã thu hút lao ñ ng t nơi khác ñ n t o ra t p quán s n xu t m i. -B o ñ m LT-TP cho vùng thông qua trao ñ i hàng hóa v i các vùng khác, t o ñi u ki n n ñ nh di n tích cây công nghi p. -Hoàn thi n quy ho ch các vùng chuyên canh cây công nghi p, m r ng di n tích có k ho ch, ñi ñôi v i vi c b o v r ng và phát tri n thu l i. -ða d ng hoá cơ c u cây công nghi p. Phát tri n mô hình KT vư n tr ng café, h tiêu… ñ nâng cao hi u qu s n xu t. -Nâng c p m ng lư i GTVT như ñư ng 14 xuyên Tây Nguyên, ñư ng 19, 26 n i v i ñ ng b ng duyên h i. -ð y m nh các cơ s ch bi n, XK & thu hút ñ u tư nư c ngoài. III/Khai thác và ch bi n lâm s n: -ð u th p k 90 (th k XX) Tây Nguyên r ng v n che ph 60% di n tích lãnh th . R ng chi m 36% di n tích ñ t có r ng & 52% SL g có th khai thác c a c nư c. -Có nhi u g quý, chim, thú có giá tr : c m lai, s n, tr c…, voi, bò tót, tê giác… -Có hàng ch c lâm trư ng khai thác, ch bi n & tr ng r ng Liên hi p lâm-nông-công nghi p l n nh t nư c ta Kon Hà N ng (Gia Lai), Gia Nghĩa (ð c Nông)…. -S n lư ng khai thác g hàng năm ñ u gi m, ñ n cu i th p k 80 (th k XX) là 600.000-700.000m3, nay còn 200.000-300.000m3/năm. -N n phá r ng gia tăng làm gi m sút l p ph th c v t, môi trư ng s ng b ñe d a, m c nư c ng m h th p, ñ t ñai d b xói mòn…C n có bi n pháp ngăn ch n n n phá r ng, khai thác h p lý ñi ñôi v i tr ng r ng m i, ñ y m nh giao ñ t, giao r ng, ch bi n t i ñ a phương và h n ch xu t kh u g tròn. IV/Khai thác th y năng k t h p v i th y l i: -Trư c ñây ñã xây d ng m t s nhà máy thu ñi n: ða Nhim trên sông ða Nhim (160MW), ðrây- H’ling trên sông Xrê-pôk (12MW). -Thu ñi n Yaly trên sông Xêxan (720MW) khánh thành năm 2002, ñã xây d ng thêm: Xê-Xan 3, Xê- Xan 3A, Xê-Xan 4, Plây Krông t ng công su t trên sông Xê-Xan kho ng 1.500MW. -Trên sông Xrê-Pôk có các nhà máy thu ñi n: Buôn Kuôp (280MW), Xrê-Pôk 4 (33MW),… -Trên h th ng sông ð ng Nai, các công trình thu ñi n ð i Ninh (300MW), ð ng Nai 3 (180MW), ð ng Nai 4 (340MW) ñang ñư c xây d ng. ðây là ñi u ki n thu n l i cho phát tri n KT-XH c a vùng, ñ c bi t vi c khai thác & ch bi n qu ng bô-xit c a vùng. Các h thu ñi n còn ñem l i ngu n nư c tư i quan tr ng trong mùa khô và có th khai thác ph c v du l ch và nuôi tr ng thu s n. II.Tr l i câu h i và bài t p: 61
  2. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p 1/ ði u ki n t nhiên và kinh t xã h i có thu n l i, khó khăn gì ñ i v i s phát tri n kinh t Tây Nguyên. a/ Thu n l i *T nhiên: -Là vùng duy nh t không giáp bi n, n m sát Duyên h i NTB, l i giáp H Lào, ðông B c Campuchia nên vùng có v trí ñ c bi t quan tr ng v m t qu c phòng & xây d ng kinh t . -Là nơi có nhi u ñ t ñ badan v i t ng phong hoá sâu, giàu ch t dinh dư ng, phân b thành nh ng m t b ng r ng l n thu n l i cho vi c hình thành các vùng chuyên canh quy mô l n. -Khí h u c n xích ñ o, có mùa khô kéo dài thu n l i phơi s y, b o qu n s n ph m. Lên cao 400-500m khí h u khô nóng, ñ cao 1000m l i mát m có th tr ng các lo i cây công nghi p nhi t ñ i & c n nhi t. -Thu năng khá l n trên sông ð ng Nai, Xê Xan, Xrêpôk… -Vùng có nhi u ñ ng c có th chăn nuôi gia súc l n. -Di n tích r ng & tr lư ng g ñ ng ñ u c nư c, chi m 36% di n tích ñ t có r ng và 52% s n lư ng g có th khai thác ñư c trong c nư c. R ng có nhi u lo i g , chim, thú quý. -Có nhi u ti m năng v du l ch. -Khoáng s n giàu bô xít, tr lư ng hàng t t n. *KT-XH: -Là ñ a bàn cư trú c a nhi u dân t c, có truy n th ng văn hóa, t p quán s n xu t ñ c ñáo -ðư c ð ng & Nhà nư c quan tâm ñ u tư phát tri n… -Cơ s v t ch t k thu t bư c ñ u ñư c ñ u tư t o ñi u ki n thu hút ñ u tư nư c ngoài. b/ Khó khăn: *T nhiên: -Mùa khô m c nư c ng m h th p nên vi c làm thu l i v a khó khăn v a t n kém. -Nghèo khoáng s n. *KT-XH: -Thi u lao ñ ng lành ngh . -M c s ng ngư i dân th p, giáo d c, y t ch m phát tri n. -CSHT kém phát tri n nh t là GTVT, các TTCN quy mô nh . 2/ Hãy trình bày các ñi u ki n ñ i v i s phát tri n cây cà phê Tây Nguyên. Nêu các khu v c chuyên canh cà phê và các bi n pháp ñ có th phát tri n n ñ nh cây cà phê vùng này. *ðK phát tri n cây cafe: a/ Thu n l i: -ð t ñ badan, chi m 2/3 di c tích ñ t ñ badan c nư c, giàu dinh dư ng, có t ng phong hoá sâu, phân b t p trung v i m t b ng r ng l n có th hình thành các vùng chuyên canh quy mô l n. -Khí h u c n xích ñ o, mùa khô kéo dài thu n l i phơi s y b o qu n s n ph m. Khí h u có s phân hóa theo ñ cao, các cao nguyên cao 400-500m khí h u khô nóng thích h p cây công nghi p nhi t ñ i nh t là cây cafe. -Ngư i dân có kinh nghi m tr ng cafe. -Chính sách ñ u tư c a Nhà nư c, khuy n khích phát tri n & thu hút ñ u tư, cũng như thu hút lao ñ ng t vùng khác ñ n. -CN ch bi n & m ng lư i GTVT ñang ñư c ñ u tư xây d ng. -Th trư ng tiêu th ñư c m r ng, nh t là xu t kh u. b/ Khó khăn: -Mùa khô kéo dài, m c nư c ng m h th p gây thi u nư c tr m tr ng. -ð t ñai b xói mòn vào mùa mưa. -Thi u lao ñ ng có tay ngh . -CSHT kém phát tri n nh t là GTVT, công nghi p ch bi n. *Các vùng chuyên canh cây cafe: Cafe chi m 4/5 di n tích tr ng cafe c nư c (450.000 ha). ð c L c là có di n tích cafe l n nh t (259.000 ha), n i ti ng là cafe Buôn Mê Thu t có ch t lư ng cao. Cafe chè tr ng nơi có khí h u mát hơn: Gia Lai, Kon Tum, Lâm ð ng. Cafe v i tr ng nơi có khí h u nóng hơn: ð c L k, ð c Nông. 62
  3. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p *Bi n pháp n ñ nh: -ð u tư thu l i ñ gi i quy t nư c tư i vào mùa khô, ngăn ch n n n phá r ng, c n phát tri n v n r ng. -ð m b o t t hơn lương th c, th c ph m cho nhân dân trong vùng. -Nâng c p m ng lư i GTVT ñ d dàng trao ñ i hàng hoá v i vùng khác. -ð y m nh phát tri n công nghi p ch bi n & thu hút ñ u tư nư c ngoài. -Phát tri n mô hình kinh t vư n, nâng cao hi u qu s n xu t, thu hút lao ñ ng t vùng khác ñ n. -M r ng th trư ng xu t kh u cafe 3/ T i sao trong khai thác tài nguyên r ng Tây Nguyên c n h t s c chú tr ng khai thác ñi ñôi v i tu b và b o v v n r ng. -ð ng ñ u c nư c v di n tích r ng, chi m 36% di n tích ñ t có r ng & 52% s n lư ng g có th khai thác c a c nư c. ð che ph r ng là 60%. -Có nhi u lo i g quý, chim thú có giá tr : c m lai. s n,tr c…voi, bò tót, tê giác… -S n lư ng khai thác có gi m, ñ u th p k 90 khai thác trung bình 600.000-700.000 m3, ñ n nay còn 200.000-300.000 m3/năm. -N n phá r ng gia tăng làm gi m sút l p ph th c v t, môi trư ng s ng b ñe do , m c nư c ng m h th p, ñ t ñai d b xói mòn… -C n có bi n pháp ngăn ch n n n phá r ng, khai thác h p lý ñi ñôi v i tu b , tr ng r ng m i, ñ y m nh giao ñ t giao r ng, h n ch xu t kh u g tròn, tăng cư ng ch bi n g … 4/ Hãy ch ng minh r ng th m nh v th y ñi n c a Tây Nguyên ñang ñư c phát huy và ñi u này s là ñ ng l c cho s phát tri n kinh t xã h i c a vùng. Ti m năng v thu ñi n c a Tây Nguyên ch ñ ng sau TD-MN B c B . -Trư c ñây ñã xây d ng thu ñi n ða Nhim(160 MW) trên sông ða Nhim (thư ng ngu n sông ð ng Nai). ðrây-Hơlinh(12 MW) trên sông Xrê-pôk. -G n ñây ñã xây d ng hàng lo t các nhà máy thu ñi n: +Yaly trên sông Xêxan (720 MW).D ki n xây d ng Xêxan 3, Xêxan 4, Plây-krông…t ng công su t 1.500 MW. +Trên sông Xrê-pôk, l n nh t là thu ñi n Buôn kuôp (280 MW), Xrê-pôk 3, Xrê-pôk 4… +Trên sông ð ng Nai ñang xây d ng thu ñi n ð i Ninh (300.000kw), ð ng Nai 3, ð ng Nai 4… Vi c xây d ng các công trình thu ñi n t o thu n l i phát tri n ngành khai thác & ch bi n b t nhôm t ngu n bô-xít. Ngoài ra các h thu ñi n ñem l i ngu n nư c tư i quan tr ng trong mùa khô, nuôi tr ng thu s n & du l ch. BÀI 36. V N ð KHAI THÁC LÃNH TH THEO CHI U SÂU ðÔNG NAM B I.Ki n th c tr ng tâm: I/ Khái quát chung: g m TP.HCM, Bình Dương, Bình Phư c, Tây Ninh, ð ng Nai, Bà R a-Vũng Tàu. -Di n tích: 23,6 nghìn km2 (7,1% di n tích c nư c). Dân s : 12 tri u ngư i (14,3% dân s c nư c) là vùng có di n tích nh , dân s thu c lo i trung bình. -Ti p giáp: NTB, Tây Nguyên, ðBSCL, Campuchia và bi n ðông thu n l i giao thương trong và ngoài nư c. -Là vùng kinh t d n ñ u c nư c v GDP (42%), giá tr s n xu t công nghi p, giá tr hàng xu t kh u và thu hút v n ñ u tư c a nư c ngoài. -S m phát tri n n n kinh t hàng hóa, trình ñ phát tri n kinh t cao hơn các vùng khác. -V n ñ khai thác lãnh th theo chi u sâu là v n ñ kinh t n i b t c a vùng. Khai thác lãnh th theo chi u sâu là nâng cao hi u qu khai thác lãnh th trên cơ s ñ y m nh ñ u tư v n, khoa h c công ngh , nh m khai thác t t nh t các ngu n l c t nhiên và KT-XH, ñ m b o duy trì t c ñ tăng trư ng kinh t cao, ñ ng th i gi i quy t t t các v n ñ xã h i và b o v môi trư ng. II/ Các th m nh và h n ch c a vùng: a/ V trí ñ a lý: N m li n k ðBSCL, Tây Nguyên là nh ng vùng nguyên li u d i dào ñ phát tri n công nghi p ch bi n, d dàng giao lưu b ng ñư ng b , k c v i Campuchia, Duyên h i NTB. C m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu là c a ngõ giao thông qu c t . 63
  4. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p b/ ðKTN & TNTN: -ð t ñ badan chi m 40% di n tích vùng, ñ t xám phù sa c chi m di n tích ít hơn phân b Tây Ninh, Bình Dương. -Khí h u c n xích ñ o thu n l i tr ng cây công nghi p nhi t ñ i: cao su, café, ñ tương, thu c lá, cây ăn qu … -H th ng sông ð ng Nai có giá l n v thu ñi n, GT, thu l i, thu s n. -Vùng n m g n các ngư trư ng l n: Ninh Thu n-Bình Thu n-BR-VT, Cà Mau-Kiên Giang có ñi u ki n xây d ng các c ng cá, nuôi tr ng và ñánh b t th y s n. -R ng tuy không l n nhưng là ngu n cung c p g dân d ng cho tp.HCM và ðBSCL, nguyên li u gi y cho Liên hi p gi y ð ng Nai. Ven bi n có r ng ng p m n thu n l i ñ nuôi tr ng thu s n Nam Cát Tiên, C n Gi -Khoáng s n: d u, khí tr lư ng l n th m l c ñ a Vũng Tàu; ñ t sét, cao lanh cho công nghi p VLXD, g m, s ð ng Nai, Bình Dương. *Khó khăn: -Mùa khô kéo dài gây thi u nư c cho s n xu t & sinh ho t. c/ ðKKT-XH: -L c lư ng lao ñ ng lành ngh , có chuyên môn cao. -Có cơ s v t ch t-k thu t hoàn thi n nh t nư c, ñ c bi t là GTVT & TTLL. -Có vùng kinh t tr ng ñi m phía Nam: tp.HCM-ðN-BD-VT, ñ c bi t quan tr ng tp.HCM là TTCN, GTVT, DV l n nh t nư c. -Thu hút v n ñ u tư nư c ngoài ñ ng ñ u c nư c. *Khó khăn: -Gi i quy t vi c làm cho lao ñ ng t vùng khác ñ n. -S t p trung nhi u khu công nghi p ñe d a tình tr ng ô nhi m môi trư ng. -CSHT có phát tri n nhưng ch m so v i yêu c u phát tri n kinh t c a vùng. III/Khai thác lãnh th theo chi u sâu: 1/Trong CN: chi m t tr ng CN cao nh t nư c (kho ng 55,6% GTSLCN c nư c), n i b t: công nghi p ñi n t , luy n kim, hóa ch t, ch t o máy, tin h c, th c ph m… Vi c phát tri n công nghi p c a vùng ñòi h i: *Tăng cư ng c i thi n & phát tri n ngu n năng lư ng: -Xây d ng các nhà máy thu ñi n: Tr An trên sông ð ng Nai (400MW), thu ñi n Thác Mơ trên sông Bé (150MW), C n ðơn trên sông Bé… -ðư ng dây 500 kv t Hòa Bình vào Phú Lâm (tp.HCM) có vai trò quan tr ng trong vi c ñ m b o nhu c u năng lư ng cho vùng. -Phát tri n các nhà máy ñi n tu c-bin khí: Phú M , Bà R a, Th ð c trong ñó Trung tâm ñi n l c Phú M v i t ng công su t thi t k là 4.000MW. -Phát tri n các nhà máy ñi n ch y b ng d u ph c v các khu công nghi p, khu ch xu t. *Nâng cao, hoàn thi n CSHT, nh t là GTVT-TTLL. *M r ng h p tác ñ u tư nư c ngoài, chú tr ng các ngành tr ng ñi m, công ngh cao, ñ c bi t ngành hóa d u trong tương lai. Tuy nhiên v n ñ môi trư ng c n ph i quan tâm, tránh nh hư ng t i ngành du l ch. 2/Trong khu v c D ch v : -D n ñ u c nư c v tăng trư ng nhanh & chi m t tr ng ngày càng cao trong cơ c u kinh t c a vùng. -Ho t ñ ng d ch v ngày càng ña d ng: thương m i, ngân hàng, hàng h i, vi n thông, du l ch… -C n hoàn thi n CSHT. 3/Trong nông-lâm nghi p: a/NN: -V n ñ thu l i có ý nghĩa hàng ñ u. Nhi u công trình thu l i ñư c xây d ng, trong ñó công trình thu l i h D u Ti ng (Tây Ninh) l n nh t nư c: r ng 270km2, ch a 1,5 t m3, ñ m b o tư i tiêu cho 170.000 ha c a Tây Ninh & C Chi. D án thu l i Phư c Hòa (Bình Dương, Bình Phư c) cung c p nư c cho s n xu t và sinh ho t. Ngoài ra vi c xây d ng các công trình thu ñi n cũng gi i quy t m t ph n nư c tư i vào mùa khô, làm tăng h s s d ng ru ng ñ t, DT tr ng tr t tăng lên… 64
  5. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -ðây là vùng chuyên canh cây công nghi p l n nh t nư c. Cho nên c n ph i thay ñ i cơ c u cây tr ng: thay th cao su già c i, năng su t th p b ng các gi ng cao su nh p có năng su t cao, nh th s n lư ng không ng ng tăng lên. Ngoài ra còn ñưa vào tr ng v i qui mô l n các lo i cây: café, ñi u, c d u, mía, ñ tương, thu c lá…và chi m v trí hàng ñ u trong c nư c. b/Lâm nghi p: V n r ng ít nhưng c n ñư c b o v nh t là vùng thư ng lưu các con sông ñ gi ngu n nư c ng m, môi trư ng sinh thái. B o v và quy ho ch t t vùng r ng ng p m n, ñ c bi t các khu d tr sinh quy n C n Gi , vư n qu c gia Nam Cát Tiên. 4/Trong phát tri n t ng h p kinh t bi n: Vùng bi n ðNB có ñi u ki n thu n l i phát tri n t ng h p kinh t bi n: -Khai thác d u khí vùng th m l c ñ a Nam Bi n ðông, ñã tác ñ ng ñ n s phát tri n c a vùng, nh t là Vũng Tàu. Các d ch v v d u khí & s phát tri n ngành hóa d u trong tương lai góp ph n phát tri n kinh t c a vùng, c n gi i quy t v n ñ ô nhi m môi trư ng. -Phát tri n GTVT bi n v i c m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu. -Phát tri n du l ch bi n: Vũng Tàu, Long H i… -ð y m nh nuôi tr ng & ñánh b t thu s n. *C n tăng cư ng phát tri n vùng kinh t tr ng ñi m phía Nam: tp.HCM, ð ng Nai, Vũng Tàu, Bình Dương, Tây Ninh, Long An. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ Hãy nêu các th m nh c a vùng ðông Nam B trong vi c phát tri n t ng h p n n kinh t . a/ V trí ñ a lý: -N m li n k ðBSCL, Tây Nguyên là nh ng vùng nguyên li u d i dào ñ phát tri n công nghi p ch bi n, d dàng giao lưu b ng ñư ng b , k c v i Campuchia, Duyên h i NTB. -C m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu là c a ngõ giao thông qu c t . b/ ðKTN & TNTN: -ð t ñ badan chi m 40% di n tích vùng-n i ti p vùng Nam Tây Nguyên, ñ t xám phù sa c chi m di n tích ít hơn phân b Tây Ninh, Bình Dương thích h p hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p, cây ăn qu . -Khí h u c n xích ñ o, ít ch u nh hư ng c a bão, thu n l i tr ng cây công nghi p nhi t ñ i: cao su, café, ñ tương, thu c lá, cây ăn qu … -H th ng sông ð ng Nai có giá l n v thu ñi n, giao thông, thu l i, thu s n. -Vùng n m g n các ngư trư ng l n: Ninh Thu n-Bình Thu n-BR-VT, Cà Mau-Kiên Giang có ñi u ki n xây d ng các c ng cá, nuôi tr ng và ñánh b t th y s n. -R ng tuy không l n nhưng là ngu n cung c p g dân d ng cho tp.HCM và ðBSCL, nguyên li u gi y cho Liên hi p gi y ð ng Nai. Ven bi n có r ng ng p m n thu n l i ñ nuôi tr ng thu s n Nam Cát Tiên, C n Gi -Khoáng s n: d u, khí tr lư ng l n th m l c ñ a Vũng Tàu; ñ t sét, cao lanh cho CN VLXD, g m, s ð ng Nai, Bình Dương. c/ ðKKT-XH: -L c lư ng lao ñ ng lành ngh , có chuyên cao; ngu n lao ñ ng năng ñ ng, thích ng v i cơ ch th trư ng -Có cơ s v t ch t-k thu t hoàn thi n nh t nư c, ñ c bi t là GTVT & TTLL. M ng lư i d ch v , thương m i, ngân hàng… phát tri n hơn các vùng khác. -Có vùng kinh t tr ng ñi m phía Nam: tp.HCM-ðN-BD-VT, ñ c bi t quan tr ng tp.HCM là TTCN, GTVT, DV l n nh t nư c. T p trung nhi u khu công nghi p, khu ch xu t, khu công ngh cao. -Thu hút v n ñ u tư nư c ngoài ñ ng ñ u c nư c. 2/ Hãy trình bày m t s phương hư ng chính ñ khai thác lãnh th theo chi u sâu trong công nghi p (KTLTTCS) c a vùng. *KTLTTCS: là nâng cao hi u qu khai thác lãnh th trên cơ s ñ y m nh ñ u tư v n, khoa h c công ngh , nh m khai thác t t nh t các ngu n l c t nhiên và KT-XH, ñ m b o duy trì t c ñ tăng trư ng kinh t cao, ñ ng th i gi i quy t t t các v n ñ xã h i và b o v môi trư ng. 65
  6. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p * Công nghi p c a vùng chi m t tr ng cao nh t nư c (kho ng 55,6% GTSLCN c nư c), n i b t: CN ñi n t , luy n kim, hóa ch t, ch t o máy, tin h c, th c ph m… *M t s phương hư ng chính: *Tăng cư ng c i thi n & phát tri n ngu n năng lư ng: -Xây d ng các nhà máy thu ñi n: Tr An trên sông ð ng Nai (400MW), thu ñi n Thác Mơ trên sông Bé (150MW), C n ðơn trên sông Bé… -ðư ng dây 500 kv t Hòa Bình vào Phú Lâm (tp.HCM) có vai trò quan tr ng trong vi c ñ m b o nhu c u năng lư ng cho vùng. -Phát tri n các nhà máy ñi n tu c-bin khí: Phú M , Bà R a, Th ð c trong ñó Trung tâm ñi n l c Phú M v i t ng công su t thi t k là 4.000MW. -Phát tri n các nhà máy ñi n ch y b ng d u ph c v các khu công nghi p, khu ch xu t. *Nâng cao, hoàn thi n CSHT, nh t là GTVT-TTLL. *M r ng h p tác ñ u tư nư c ngoài, chú tr ng các ngành tr ng ñi m, công ngh cao, ñ c bi t ngành hóa d u trong tương lai. Tuy nhiên v n ñ môi trư ng c n ph i quan tâm, tránh nh hư ng t i ngành du l ch. 3/ Ch ng minh r ng vi c xây d ng các công trình th y l i có ý nghĩa hàng ñ u trong vi c s d ng h p lý tài nguyên nông nghi p c a vùng. V n ñ thu l i có ý nghĩa hàng ñ u trong vi c s d ng h p lý tài nguyên nông nghi p c a vùng: -Nhi u công trình thu l i ñư c xây d ng, trong ñó công trình thu l i h D u Ti ng (Tây Ninh) l n nh t nư c: r ng 270km2, ch a 1,5 t m3, ñ m b o tư i tiêu cho 170.000 ha c a Tây Ninh & C Chi. D án thu l i Phư c Hòa (BD, BP) cung c p nư c cho s n xu t và sinh ho t. Ngoài ra vi c xây d ng các công trình thu ñi n cũng gi i quy t m t ph n nư c tư i vào mùa khô, làm tăng h s s d ng ru ng ñ t, DT tr ng tr t tăng lên, kh năng ñ m b o LT-TP cũng khá hơn, thay ñ i cơ c u cây tr ng, nâng cao v trí c a vùng… 4/ Ch ng minh r ng s phát tri n t ng h p kinh t bi n có th làm thay ñ i m nh m b m t kinh t c a vùng. Nêu m t s phương hư ng khai thác t ng h p tài nguyên bi n và th m l c ñ a. a/ Vùng bi n ðNB có ñi u ki n thu n l i phát tri n t ng h p KT bi n: Vùng bi n ðNB có ñi u ki n thu n l i phát tri n t ng h p kinh t bi n: -Khai thác d u khí vùng th m l c ñ a Nam Bi n ðông, ñã tác ñ ng ñ n s phát tri n c a vùng, nh t là Vũng Tàu. Các d ch v v d u khí & s phát tri n ngành hóa d u trong tương lai góp ph n phát tri n kinh t c a vùng, c n gi i quy t v n ñ ô nhi m môi trư ng. -Phát tri n GTVT bi n v i c m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu. -Phát tri n du l ch bi n: Vũng Tàu, Long H i… -ð y m nh nuôi tr ng & ñánh b t thu s n. b/ M t s phương hư ng khai thác t ng h p tài nguyên bi n và th m l c ñ a: -ð y m nh khai thác và ch bi n d u khí, xây d ng các trung tâm l c d u. Phát tri n c m khí-ñi n-ñ m Phú M . -Tăng cư ng ñánh b t xa b , nuôi tr ng th y s n ven b . -Phát tri n các ho t ñ ng du l ch bi n, nh t là BR-VT. -ð y m nh phát tri n các c m c ng nư c sâu: c m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu. Trong khai thác và phát tri n t ng h p kinh t bi n ph i chú ý v n ñ ô nhi m môi trư ng do v n chuy n, khai thác và ch bi n d u khí. BÀI 37 V N ð S D NG H P LÝ VÀ C I T O T NHIÊN ð NG B NG SÔNG C U LONG I.Ki n th c tr ng tâm: I/Các b ph n h p thành ðBSCL: g m 13 t nh, thành ph -Di n tích: 40.000 km2 (12% dt c nư c). Dân s : hơn 17,4 tri u ngư i (20,7% dân s c nư c) -Ti p giáp: ðNB, Campuchia, bi n ðông -Là ñ ng b ng châu th l n nh t nư c ta, bao g m: + Ph n ñ t n m trong ph m vi tác ñ ng tr c ti p c a sông Ti n và sông H u: Thư ng châu th là khu v c tương ñ i cao, nhưng v n có nhi u vùng trũng, ng p sâu vào mùa mưa. 66
  7. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p H châu th th p hơn, thư ng xuyên ch u tác ñ ng c a thu tri u. + Ph n n m ngoài ph m vi tác ñ ng tr c ti p c a 2 sông trên, nhưng v n ñư c c u t o b i phù sa sông (ñ ng b ng Cà Mau). II/Các th m nh và h n ch ch y u: 1/Th m nh: -Ch y u ñ t phù sa, g m 3 nhóm ñ t chính: +ð t phù sa ng t ven sông Ti n, sông H u, có di n tích 1,2 tri u ha (30% di n tích vùng) là ñ t t t nh t thích h p tr ng lúa. +ð t phèn có di n tích l n hơn, 1,6 tri u ha (41% di n tích vùng), phân b ðTM, t giác Long Xuyên, vùng trũng trung tâm bán ñ o Cà Mau. +ð t m n có di n tích 750.000 ha (19% di n tích vùng), phân b thành vành ñai ven bi n ðông và v nh Thái Lan thi u dinh dư ng, khó thoát nư c… +Ngoài ra còn có vài lo i ñ t khác nhưng di n tích không ñáng k . -Khí h u: có tính ch t c n xích ñ o, ch ñ nhi t cao n ñ nh, lư ng mưa hàng năm l n. Ngoài ra vùng ít ch u tai bi n khí h u gây ra, thu n l i cho tr ng tr t. -Sông ngòi, kênh r ch ch ng ch t, cung c p nư c ñ tháu chua, r a m n, phát tri n giao thông, nuôi tr ng thu s n và ñáp ng nhu c u sinh ho t. -Sinh v t: ch y u là r ng ng p m n (Cà Mau, B c Liêu) & r ng tràm (Kiên Giang, ð ng Tháp). Có nhi u lo i chim, cá. Vùng bi n có hàng trăm bãi cá, bãi tôm v i nhi u h i s n quý, chi m 54% tr lư ng cá bi n c nư c. -Khoáng s n: không nhi u ch y u là than bùn Cà Mau, VLXD Kiên Giang, An Giang. Ngoài ra còn có d u, khí bư c ñ u ñã ñư c khai thác. 2/Khó khăn: -ð t phèn, ñ t m n chi m di n tích l n. -Mùa khô kéo dài gây thi u nư c & s xâm nh p m n vào sâu ñ t li n làm tăng ñ chua và chua m n trong ñ t. -Thiên tai lũ l t thư ng x y ra. -Khoáng s n h n ch gây tr ng i cho phát tri n KT-XH. 3/S d ng h p lý và c i t o t nhiên ðBSCL: -Ngu n nư c ng t và nư c dư i ñ t có giá tr ñ c bi t. ð c i t o ñ t phèn, m n ngư i ta chia ruông thành nhi u ô nh ñưa nư c ng t vào ñ thau chua, r a m n. ð ng th i lai t o các gi ng lúa phù h p v i vùng ñ t phèn, ñ t m n ðTM, TGLX ñang d n ñư c s d ng -Duy trì và b o v tài nguyên r ng. ð i v i khu v c r ng ng p m n phía nam và tây nam t ng bư c bi n thành nh ng bãi nuôi tôm, tr ng sú, v t, ñư c k t h p v i b o v môi trư ng sinh thái. -Chuy n ñ i cơ c u kinh t , ñ y m nh tr ng cây công nghi p, cây ăn qu k t h p nuôi tr ng thu s n, phát tri n công nghi p ch bi n, ñ c bi t phát tri n kinh t liên hoàn-k t h p m t bi n v i ñ o & ñ t li n. -C n ch ñ ng s ng chung v i lũ ñ khai thác các ngu n l i kinh t do lũ hàng năm ñem l i. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ T i sao ph i ñ t v n ñ s d ng h p lý và c i t o t nhiên ð ng b ng sông C u Long? -ð ng b ng có v trí chi n lư c trong phát tri n KT-XH nư c ta (vùng tr ng ñi m s 1 v s n xu t lương th c-th c ph m). -L ch s khai thác lãnh th m i ñây, vi c s d ng, c i t o t nhiên là v n ñ c p bách nh m bi n thành m t khu v c kinh t quan tr ng. -Gi i quy t nhu c u lương th c cho c nư c và xu t kh u. -Vùng có nhi u ti m năng l n c n ñư c khai thác h p lý: +ð t phù sa màu m thu n l i cho s n xu t nông nghi p. +Khí h u c n xích ñ o, th i ti t ít bi n ñ ng, thích h p cho s sinh trư ng và phát tri n c a cây tr ng, v t nuôi. +Ngu n nư c d i dào thu n cho th y l i, giao thông, nuôi tr ng th y s n. +Tài nguyên sinh v t phong phú, nhi u lo i cá, tôm và các sân chim. +Có ti m năng v khai thác d u khí. 67
  8. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p 2/ Phân tích các th m nh và h n ch v m t t nhiên và nh hư ng c a nó ñ i v i phát tri n kinh t xã h i ð ng b ng sông C u Long. a/ Th m nh: là ñ ng b ng châu th l n nh t nư c ta v i di n tích g n 4 tri u ha, chi m 12% di n tích c nư c. -Ch y u ñ t phù sa, g m 3 nhóm ñ t chính: +ð t phù sa ng t ven sông Ti n, sông H u, có di n tích 1,2 tri u ha (30% di n tích vùng) là ñ t t t nh t thích h p tr ng lúa. +ð t phèn có di n tích l n hơn, 1,6 tri u ha (41% di n tích vùng), phân b ðTM, t giác Long Xuyên, vùng trũng trung tâm bán ñ o Cà Mau. +ð t m n có di n tích 750.000 ha (19% di n tích vùng), phân b thành vành ñai ven bi n ðông và v nh Thái Lan thi u dinh dư ng, khó thoát nư c… +Ngoài ra còn có vài lo i ñ t khác nhưng di n tích không ñáng k . -Khí h u: có tính ch t c n xích ñ o, ch ñ nhi t cao n ñ nh, lư ng mưa hàng năm l n. Ngoài ra vùng ít ch u tai bi n khí h u gây ra, thu n l i cho s n xu t nông nghi p quanh năm. -Sông ngòi, kênh r ch ch ng ch t, cung c p nư c ñ tháu chua, r a m n, phát tri n giao thông, nuôi tr ng thu s n và ñáp ng nhu c u sinh ho t. -Sinh v t: ch y u là r ng ng p m n (Cà Mau, B c Liêu), có di n tích l n nh t nư c ta & r ng tràm (Kiên Giang, ð ng Tháp). Có nhi u lo i chim, cá. Vùng bi n có hàng trăm bãi cá, bãi tôm v i nhi u h i s n quý, chi m 54% tr lư ng cá bi n c nư c. -Khoáng s n: không nhi u ch y u là than bùn Cà Mau, VLXD Kiên Giang, An Giang. Ngoài ra còn có d u, khí bư c ñ u ñã ñư c khai thác. b/ Khó khăn: -ð t phèn, ñ t m n chi m di n tích l n. -Mùa khô kéo dài gây thi u nư c & s xâm nh p m n vào sâu ñ t li n làm tăng ñ chua và chua m n trong ñ t. -Thiên tai lũ l t thư ng x y ra. -Khoáng s n h n ch gây tr ng i cho phát tri n KT-XH. 3/ ð s d ng h p lý và c i t o t nhiên ð ng b ng sông C u Long c n ph i gi i quy t nh ng v n ñ ch y u nào? T i sao? Các v n ñ c n gi i quy t ñ s d ng h p lý và c i t o t nhiên ð ng b ng sông C u Long. a/ T p trung gi i quy t các v n ñ h n ch chính c a vùng v m t t nhiên: -Di n tích ñ t nhi m phèn, nhi m m n còn l n. -Nhi u vùng trũng ng p nư c quanh năm. -Mùa khô kéo dài gây thi u nư c & s xâm nh p m n vào sâu ñ t li n làm tăng ñ chua và chua m n trong ñ t. -S xu ng c p c a TNTN, môi trư ng do s khai thác quá m c c a con ngư i và h u qu c a chi n tranh. -R ng ng p m n có ý nghĩa l n v kinh t và môi trư ng. R ng ñã b h y ho i nhi u trong chi n tranh, hi n ñang b khai thác quá m c nuôi tôm xu t kh u. C n ph i b o v r ng ng p m n. b/ Gi i quy t các v n ñ các vùng sinh thái ñ c thù: -Vùng thư ng châu th : ng p sâu trong mùa lũ, ñ t b c phèn trong mùa khô, thi u nư c tư i trong mùa khô. C n ph i tích c c làm th y l i thóat lũ, thau phèn. Phát tri n cơ s h t ng GTVT, quy ho ch các khu dân cư. -Vùng ñ t phù sa ng t: nông nghi p thâm canh cao, t p trung công nghi p, các ñô th . C n tránh gây s c ép lên môi trư ng, ch ng suy thoái môi trư ng. -Vùng h châu th : thư ng xuyên ch u tác ñ ng c a bi n, hi n tư ng xâm nh p m n vào mùa khô. C n làm th y l i ñ r a m n, ngăn m n, phát tri n h th ng canh tác thích h p. BÀI 38. V N ð PHÁT TRI N KINH T , AN NINH QU C PHÒNG BI N ðÔNG VÀ CÁC ð O, QU N ð O I. Ki n th c tr ng tâm: I/Vùng bi n và th m l c ñ a c a nư c ta giàu tài nguyên: 68
  9. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p 1/Nư c ta có vùng bi n r ng l n: Di n tích trên 1 tri u km2 Bao g m n i th y, lãnh h i, vùng ti p giáp lãnh h i, vùng ch quy n kinh t bi n, vùng th m l c ñ a. 2/Phát tri n t ng h p kinh t bi n: -Ngu n l i SV: bi n nư c ta có ñ sâu trung bình, m quanh năm, ñ mu i trung bình 30-330/00. SV bi n r t phong phú, nhi u loài có giá tr kinh t cao: cá, tôm, m c, cua, ñ i m i, bào ngư…trên các ñ o ven b NTB có nhi u chim y n. -Tài nguyên khoáng s n: +D c b bi n là các cánh ñ ng mu i, cung c p kho ng 900.000 t n hàng năm. +Titan có giá tr xu t kh u, cát tr ng làm thu tinh… +Vùng th m l c ñ a có tr lư ng d u, khí l n. -Có nhi u vũng v nh thu n l i xây d ng các c ng nư c sâu, t o ñi u ki n phát tri n GTVT bi n. -Phát tri n du l ch bi n-ñ o thu hút nhi u du khách trong và ngoài nư c. II/Các ñ o và qu n ñ o có ý nghĩa chi n lư c trong phát tri n kinh t và b o v an ninh vùng bi n: 1/ð o và qu n ñ o: -Có hơn 4.000 ñ o l n, nh . Trong ñó ñ o l n nh t là Phú Qu c. -Qu n ñ o: Hoàng Sa, Trư ng Sa, Côn Sơn, Th Chu, Nam Du. +ðây là h th ng ti n tiêu b o v ñ t li n. +Là căn c ñ ti n ra bi n và ñ i dương nh m khai thác có hi u qu ngu n l i vùng bi n. 2/Các huy n ñ o nư c ta: -Vân ð n và Cô Tô (Qu ng Ninh) -Cát H i và B ch Long Vĩ (HP) -C n C (Qu ng Tr ) -Hoàng Sa (ðà N ng) -Lý Sơn (Qu ng Ngãi) -Trư ng Sa (Khánh Hòa) -Phú Quý (Bình Thu n) -Côn ð o (BRVT) -Kiên H i và Phú Qu c (Kiên Giang) III/Khai thác t ng h p các tài nguyên vùng bi n và h i ñ o: 1/T i sao ph i khai thác t ng h p: -Ho t ñ ng KT bi n r t ña d ng và phong phú, gi a các ngành KT bi n có m i quan h ch t ch v i nhau. Ch trong khai thác t ng h p thì m i mang l i hi u qu KT cao. -Môi trư ng bi n không th chia c t ñư c, vì v y khi m t vùng bi n b ô nhi m s gây thi t h i r t l n. -Môi trư ng ñ o r t nh y c m trư c tác ñ ng c a con ngư i, n u khai thác mà không chú ý b o v môi trư ng có th bi n thành hoang ñ o. 2/Khai thác tài nguyên SV bi n và h i ñ o: Thu s n: c n tránh khai thác quá m c, ñ y m nh ñánh b t xa b 3/Khai thác tài nguyên khoáng s n: -Phát tri n ngh làm mu i, nh t là Duyên h i NTB. -ð y m nh thăm dò và khai thác d u, khí trên vùng th m l c ñ a phát tri n CN hóa d u, sx nhi t ñi n, phân bón… -B o v môi trư ng trong quá trình thăm dò, khai thác, v n chuy n và ch bi n. 4/Phát tri n du l ch bi n: Các trung tâm du l ch bi n ñã ñư c nâng c p và ñưa vào khai thác như: Khu du l ch H Long-Cát Bà-ð Sơn; Nha Trang; Vũng Tàu… 5/GTVT bi n: -Hàng lo t h i c ng ñư c c i t o, nâng c p: c m c ng SG, HP, Qu ng Ninh…. -M t s c ng nư c sâu ñư c xây d ng: Cái Lân, Nghi Sơn, Dung Qu t, Vũng Tàu… IV/Tăng cư ng h p tác v i các nư c láng gi ng trong gi i quy t các v n ñ v bi n và th m l c 69
  10. TÀI LI U ÔN THI T T NGHI P MÔN ð A LÍ NĂM 2009 http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p ñ a: B.ðông là bi n chung gi a VN và nhi u nư c c n tăng cư ng ñ i tho i, h p tác gi a VN và các nư c, nh m t o s n ñ nh và b o v l i ích chính ñáng c a nư c ta. -M i công dân có b n ph n b o v vùng bi n và h i ñ o. II.Tr l i câu h i và bài t p: 1/ T i sao nói: S phát tri n KT-XH các huy n ñ o có ý nghĩa chi n lư c h t s c to l n ñ i v i s nghi p phát tri n KT-XH c a nư c ta hi n t i cũng như trong tương lai? -Các huy n ñ o nư c ta giàu ti m năng, cho phép phát tri n nhi u ho t ñ ng kinh t bi n: khai thác khoáng s n, th y s n, GTVT bi n, du l ch. -Các huy n ñ o là m t b ph n lãnh th không th chia c t ñư c. -Các huy n ñ o do có s bi t l p v i môi trư ng xung quanh, l i có di n tích nh nên r t nh y c m trư c tác ñ ng c a con ngư i. -Vi c phát tri n kinh t các huy n ñ o s xóa d n s chênh l ch v trình ñ phát tri n gi a h i ñ o và ñ t li n. -Các ñ o và qu n ñ o t o thành h th ng ti n tiêu b o v ñ t li n, là h th ng căn c ñ nư c ta ti n ra bi n và ñ i dương trong th i kỳ m i, khai thác có hi u qu các ngu n l i vùng bi n, h i ñ o, th m l c ñ a. 2/ T i sao vi c gi v ng ch quy n c a m t hòn ñ o, dù nh l i có ý nghĩa r t l n? -Vi c kh ng ñ nh ch quy n c a nư c ta ñ i v i các ñ o và qu n ñ o có ý nghĩa là cơ s kh ng ñ nh ch quy n c a nư c ta ñ i v i vùng bi n và th m l c ñ a quanh ñ o. -H th ng ti n tiêu b o v ñ t nư c. -H th ng căn c ñ n n kinh t nư c ta hư ng ra bi n trong th i ñ i m i. 3/ Hãy ch n và phân tích m t khía c nh c a vi c khai thác t ng h p các tài nguyên bi n mà em cho là tiêu bi u. Ho t ñ ng khai thác t ng h p các tài nguyên vùng bi n và h i ñ o bao g m r t nhi u n i dung, tiêu bi u trong ñó là ho t ñ ng khai thác tài nguyên sinh v t bi n và h i ñ o. ð ñ y m nh khai thác tài nguyên sinh v t bi n và h i ñ o, c n t p trung m t s khía c nh sau: -ð y m nh ñánh b t xa b . -Ngăn ch n các cách ñánh b t làm t n h i ñ n ngu n l i. -ð u tranh ch ng tàu nư c ngoài vi ph m vùng bi n nư c ta ñ khai thác h i s n. -Khai thác h p lý ngu n l i y n sào trên các ñ o ñá. BÀI 39. CÁC VÙNG KINH T TR NG ðI M I.Ki n th c tr ng tâm: 70
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2