zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kinh Tế - Quản Lý

» Quản lý Nhà nước

Thực trạng Công nghiệp hóa hiện đại hóa và vai trò quản lý của Nhà nước - 2

Chia sẻ: Cao Tt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

167
lượt xem 20
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhà nước đảm bảo đồng bộ các điều kiện chủ yếu để thực hiện thành công công nghiệp hoá. Những quan điểm phương hướng bước đi của công nghiệp hoá có được thực hiện đầy đủ đúng đắn hay không hoàn toàn phụ thuộc vào các điều kiện chủ yếu có được đảm bảo hay không. Nếu không có đủ các điều kiện chủ yếu thì quá trình công nghiệp hoá sẽ không thể thành công. Từ đó ta thấy vai trò hết sức quan trọng của nhà nước trong sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực trạng Công nghiệp hóa hiện đại hóa và vai trò quản lý của Nhà nước - 2

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Nhà nước đảm bảo đồng bộ các đ iều kiện chủ yếu để thực hiện thành công công nghiệp hoá. Những quan điểm ph ương hướng b ước đi của công nghiệp hoá có được thực hiện đầy đ ủ đú ng đắn hay không hoàn toàn phụ thuộc vào các điều kiện chủ yếu có được đ ảm bảo hay không. Nếu không có đủ các điều kiện chủ yếu th ì quá trình công nghiệp hoá sẽ không thể th ành công. Từ đó ta thấy vai trò h ết sức quan trọng của nhà nước trong sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đ ại hoá nền kinh tế. 1.2.2. Vai trò của nhà nước trong việc phát triển khoa học công nghệ Từ trước đến nay đ ảng và nhà nước ta luôn xác định khoa học và công nghệ có vai trò quan trọng trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh tế. Nghị quyết hội nghị trung ương lần thứ VII (khoá VII) đã coi công nghệ là nền tảng của công nghiệp hoá. Theo những đánh giá của bộ khoa học công nghệ và môi trường th ì trình độ khoa học và công ngh ệ ở nước ta lạc hậu nhiều thế hệ so với thế giới và khu vực. Trang thiết bị cũ nát, ch ắp vá và các thiết bị đo lường thử nghiệm nói chung không đồng bộ, tổ chức sản xuất còn nhiều bất cập... Với thực trạng công nghệ sản xuất nh ư vậy thì chúng ta không thể thực hiện th ành công sự nghiệp công nghiệp hoá. Với những nước đang phát triển nh ư nước ta, công nghiệp hoá không phải là sự phát triển ngành công nghiệp với mục đích tự thân mà là quá trình tạo tính chất công nghiệp cho nền kinh tế quốc dân, là quá trình tăng trưởng nền kinh tế dựa trên cơ sở nâng cao trình độ công nghệ của nền sản xuất xã hội. Thực chất của quá trình công nghiệp hoá là nâng cao một cách mạnh mẽ và nhanh chóng trình độ công nghệ nhằm sử dụng và phát huy tối đa mọi nguồn lực đ ể phát triển kinh tế xã hội. ở nước ta quá trình công nghiệp hoá được xác định là quá trình chuyển từ tình trạng công nghệ lạc hậu với năng su ất lao động và hiệu quả thấp lên trình độ công nghệ tiên tiến hiện đ ại với năng su ất lao động cao, làm chuyển biến cơ cấu kinh tế và cớ cấu
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com lao động, cơ cấu dân cư theo hướng tăng tỷ trọng đối với việc hiện đại hoá nền kinh tế quốc dân. Vì thế có thể thấy công nghệ là một vấn đề rất quan trọng cần phải giải quyết khi bắt tay vào thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá. Để giải quyết vấn đề này ph ải có những chính sách đúng đắn của nh à nước, những chính sách đó sẽ kích thích các đơn vị kinh tế nhanh chóng đổi mới công nghệ sản xuất. Chính sách đổi mới mở cửa làm các doanh nghiệp phải đổi mới và nâng cao trình độ công ngh ệ. Cơ chế thị trư ờng buộc mọi cơ sở phải tìm cách để tồn tại, để phát triển. Muốn vậy chỉ có một con đường là đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ. Nhà nước khuyến khích phát triển công nghệ bằng các chính sách: Ưu đãi trong việc vay vốn ngân hàng để đầu tư xây dựng, mở rộng cơ sở hiện có, mua máy móc thiết bị mới cần thiết cho sản xuất tạo điều kiện thuận lợi trong xuất nhập khẩu, nhất là xuất khẩu những sản phẩm do cơ sở mình sản xuất, nhập khẩu máy móc thiết bị tiên tiến của nước ngoài, đưa cán bộ ra n ước ngoài để tiếp cận thị trường, nghiên cứu học tập công nghệ mới. Chính sách mở cửa với những điều kiện ưu đãi trong việc đ ầu tư n ước ngoài đã tạo điều kiện cho các đầu tư nư ớc ngo ài tìm đến liên doanh, đ em theo những máy móc thiết bị phụ tùng hiện đại, những chuyên gia kĩ thuật, chuyên gia quản lý tiên tiến của thế giới. Việc đó đ ã tạo đ iều kiện cho các doanh nghiệp trong nước nhanh chóng tiếp cận và tiếp nhận công nghệ tiên tiến hơn nhiều so với công nghệ hiện có trong nước. Nhà nước cũng là nơi ban hành những chính sách, cơ chế ưu đ ãi làm động lực kích thích cán bộ hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ trong n ước, kích thích phát huy tính sáng tạo nghiên cứu triển khai khoa học công nghệ mới phục vụ công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nư ớc. 1.2.3. Nhà nước với vai trò phát triển nguồn vốn
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Thực tiễn cách mạng Việt Nam cho thấy nhân tố h àng đầu, nếu không muốn nói là quan trọng nhất đối với công nghiệp hoá hiện đại hoá cũng như đối với sản xuất kinh doanh của nền kinh tế là phải có vốn lớn. Vấn đ ề huy động vốn cho quá trình công nghiệp hoá có ý nghĩa quan trọng đối với n ền kinh tế nước ta. Trước hết là huy đ ộng vốn từ nội bộ nền kinh tế trong nư ớc. Đây là nguồn vốn có tính quyết định, là nhân tố nội lực. Nguồn vốn nội bộ được tạo ra từ sự liên doanh liên kết giữa các ngành, các lĩnh vực, vùng, miền của nền kinh tế đ ất nước, từ sự phát triển mạnh mẽ của các công ty cổ phần, thông qua việc huy động tiền nhàn rỗi của dân cư, của các cơ sở kinh tế, các tổ chức đoàn thể, các khoản thuế nộp ngân sách của nh à nước. Nguồn vốn nội bộ của nền kinh tế có tính chất quyết đ ịnh trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá nhưng vẫn còn hạn hẹp. Các quốc gia khác trên thế giới cũng như nước ta đ ều phải dùng mọi biện pháp đ ể thu hút vốn đ ầu tư nước ngoài thông qua các hình thức: Liên doanh, hợp tác kinh doanh, vay với lãi suất thấp, viện trợ. Trong đ iều kiện kinh tế tích luỹ vốn còn ch ậm thì thu hút được nhiều vốn đ ầu tư nước ngoài là rất quan trọng. Từ nguồn vốn bên ngoài biến thành nguồn lực trong nước tạo đ iều kiện đ ẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá. Để huy động vốn đ ầu tư nước ngoài cần có cơ ch ế chính sách thoả đáng để thu hút ngày càng nhiều và tranh thủ cùng với công nghệ tiên tiến. Muốn tiếp nhận vốn đầu tư nư ớc ngoài thì cần phải có một nguồn vốn tương ứng trong n ước. Còn việc vay vốn thì phải tính đến trả nợ. Ngo ài ra còn phải đảm bảo các yếu tố khác về độc lập, chủ quyền, kinh tế, chính trị. Vì thế m à nguồn vốn nội bộ có ý nghĩa quyết định. Nhà nước phải tạo điều kiện cho từng địa phương từng cơ sở phát triển mạnh mẽ sản xuất nhằm huy động nguồn vốn nhàn rỗi trong dân phục vụ có hiệu quả sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đ ại hoá.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Song song với việc huy động các nguồn vốn, vấn đề bảo toàn, sử dụng và phát triển vốn cũng có ý nghĩa rất quan trọng. Yêu cầu bảo toàn vốn đ ược thể hiện trước hết trong công tác tổ chức tài chính. Sự cần thiết của chế đ ộ bảo toàn và phát triển vốn trước hết xuất phát từ yêu cầu của cơ ch ế quản lý kinh tế mới, phải hoạch toán kinh tế kinh doanh. Xu ất phát từ yêu cầu của công nghiệp hoá hiện đ ại hoá là ph ải đảm bảo tính hiệu quả kinh tế cao. Vì vậ y, đ ể quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá và sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả kinh tế cao, đ ể nền kinh tế phát triển bền vững tất yếu phải bảo toàn và phát triển vốn, phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. 1.2.4. Vai trò của nhà nước trong quản lý quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá Quá trình công nghiệp hoá hiện đ ại hoá chỉ có thể th ành công khi được thực hiện theo cơ ch ế thị trường có sự quản lý của nh à nước. Công nghiệp hoá hiện đại hoá là một quá trình lâu dài và phức tạp. Nó tuân theo quy luật và tính quy lu ật của các quan hệ cung cầu trên thị trường. Điều đó có nghĩa là cơ ch ế thị trường và các bộ phận cấu thành: Cung cầu, giá cả, cạnh tranh sẽ quyết định quá trình công nghiệp hoá, quyết định các phương án phát triển lựa chọn đầu tư ... Nhưng cơ ch ế th ị trường có những khuyết tật và hạn chế riêng của nó, cho nên nếu quá trình công nghiệp hoá lệ thuộc vào cơ ch ế thị trường thì sẽ không đạt được những mục tiêu công bằng xã hội, an ninh quốc gia và sự bền vững của môi trường. Thực tế khách quan này đò i hỏi phải có sự quản lý của nhà nước. Sự quản lý của nhà nước là một bộ phận không thể thiếu của cơ chế quản lý quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá. Nhà n ước quản lý quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá phải là nhà nư ớc của dân do dân. Nhà nước thực hiện quyền quản lý của mình thông qua các công cụ chủ yếu như : Định hướng kế hoạch phát triển, hệ thống luật pháp, các chính sách kinh tế xã hội, các
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com qu ỹ quốc gia... Thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá trong điều kiện chuyển sang nền kinh tế hàng hoá vận động theo cơ ch ế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nhà nư ớc có vai trò quản lý vĩ mô sau: Một là, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho quá trình công nghiệp hoá hiện đ ại hoá đảm bảo sự ổn định về chính trị xã hội, thiết lập khuôn khổ luật pháp thống nhất, có hệ thống chính sách nhất quán đ ể tạo môi trường ổn định và tạo điều kiện thuận lợi cho công nghiệp hoá. Hai là, định h ướng cho quá trình công nghiệp hoá hiện đ ại hoá, trực tiếp đầu tư vào một số lĩnh vực để dẫn d ắt nền kinh tế phát triển theo hướng xã hội chủ nghĩa, ổn định môi trường kinh tế vĩ mô như: Chống lạm phát, chống khủng hoảng, ngăn ngừa những đột biến xấu trong nền kinh tế. Ba là, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội đảm bảo yêu cầu của công nghiệp hoá hiện đại hoá, thực hiện đúng các chức n ăng qu ản lý nhà nước về kinh tế và chức năng chủ sở hữu tài sản công cuả nhà nước. Bốn là, kh ắc phục hạn chế các mắt tiêu cực của cơ ch ế thị trường, phân phối thu nhập quốc dân một cách công bằng, thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá gắn với tiến bộ xãhội và công bằng xã hội. Ngoài ra vai trò của nhà nước trong việc tổ chức quản lý quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá còn thể hiện trong việc lựa chọn sử dụng những công cụ quản lý có hiệu quả cao như hệ thống pháp luật, các chính sách kinh tế xã h ội đ ặc biệt là các chính sách kinh tế nhằm tạo ra đ ộng lực mạnh mẽ thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá, lựa chọn các phương pháp quản lý như: Giáo dục, thuyết phục, động viên, phương pháp tổ chức h ành chính, phương pháp kinh tế, bố trí hợp lý các cán bộ đầu ngành chủ chốt trong các cơ quan quản
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com lý, tóm lại nh à nước có vai trò rất quan trọng trong việc quản lý quá trình công nghiệp hoá. Chương 2: Thực trạng vai trò của nhà nước trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta 2.1. Định hướng cho quá trình công nghiệp hoá 2.1.1. Việc đề ra muc tiêu chiến lược kế hoạch bước đi của công nghiệp hoá Thực hiện công nghiệp hoá nhằm tạo ra những chuyển biến cơ b ản về kinh tế, trên cơ sở đó góp ph ần cải thiện đời sống vật chất tinh thần của nhân dân đảm bảo công bằng x• hội. Nh ưng việc xác đ ịnh phương hướng bước đi của công nghiệp hoá hiện nay còn nhiều thiếu xót bất cập. Tuy nh à nước đã ưu tiên đầu tư cho phát triển kinh tế nhưng chưa giải quyết thoả đáng mối quan hệ giữa tích lu ỹ và tiêu dùng. Các chính sách kinh tế của nhà nước chưa gắn bó hữu cơ với các chính sách xã hội. Chính sách xoá đó i giảm nghèo đãđược triển khai nhưng phương pháp thực hiện chưa hữu hiệu, tốc độ còn ch ậm. Ph ương hướng và bước đi thực hiện công nghiệp h oá hiện đại hoá ch ưa gắn bó chặt chẽ với phương hướng và bư ớc đ i thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chưa định hướng phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn đ ể phát huy có hiệu quả nguồn lực và lợi thế của đất nước. Định hướng phát triển vẫn còn khá dàn trải, chưa đều cho các ngành, chưa khai thác và động viên có hiệu quả mọi nguồn lực có sẵn trong nước. Tuy nh à nước ta đã cố gắng tích cực tranh thủ các nguồn lực từ bên ngoài phù hợp với khả n ăng tiếp thu, quản lý và sử dụng công nghệ, nhân lực nhưng không có chính sách kiểm tra giám sát chặt chẽ nên vẫn còn nhiều lãng phí, kém hiệu quả. Nh à nước chưa thúc đ ẩy nhanh chóng quá trình đổi
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com mới thiết bị, công cụ lao động trong các ngành kinh tế quốc dân, đ ặc biệt là các ngành trọng điểm. Việc lựa chọn mục tiêu các giai đoạn thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh tế của nhà nước còn nhiều thiếu xót, chủ quan, nóng vội, duy ý chí, vượt qua khả năng thực hiện. 2.1.2. Thực trạng việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế phù hợp với bước đi của quá trình công nghiệp hoá Nư ớc ta khi bước vào thời kì đổi mới đã ph ải tiếp nhận thực trạng của một cơ cấu kinh tế mang nặng đ ặc trưng của một nư ớc nông nghiệp lạc hậu. Sau nhiều kế hoạch phát triển kinh tế lần lượt các mô h ình cơ cấu kinh tế được hình thành, song cho đến cuối những năm 80 nền kinh tế về cơ bản vẫn là cơ cấu kinh tế cũ lạc hậu và kém hiệu quả m à việc cấu trúc lại không phải là đơn giản. Qua hơn 10 năm đổi mới cơ cấu kinh tế bư ớc đầu có sự chuyển biến đ áng khích lệ: Tỷ trọng công nghiệp và xây d ưng trong GDP từ 22,7% năm 1990 tăng lên 30,1% n ăm 1995; tỷ trọng ngành dịch vụ từ 38,6% năm 1990 tăng lên 42,4% n ăm 1995.Nước ta đ ã chuyển hẳn sang một thời kì mới, thời kì đ ẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đ ại hoá, phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hư ớng công nghiệp hoá hiện đại hoá để đến n ăm 2000 về cơ bản nư ớc ta trở thành một n ước công nghiệp. Tuy vậy nhưng về cơ cấu ngành kinh tế, nh à n ước chư a thúc đẩy nhanh các vùng tập chung chuyên canh, ch ậm đưa công nghệ sinh học và các phương pháp canh tác tiên tiến vào nông nghiệp, công nghiệp chế biến nông lâm thuỷ sản xuất khẩu chưa phát triển, công nghiệp sản xuất h àng tiêu dùng cơ b ản thiết yếu còn ít ỏ i nhỏ bé. Ngành cơ khí chưa hướng vào sản xuất công cụ thiết bị phục vụ sản xuất nông lâm ngư nghiệp, thiết bị phục vụ công nghiệp chế biến nông lâm thuỷ sản...
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Nhà nư ớc chưa chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế cho phù h ợp với bước đi của công nghiệp hoá hiện đ aị hoá. Tỷ trọng GDP của ngành nông nghiệp vẫn còn ở mức cao, tỷ suất hàng hoá nông lâm sản thấp, tỷ trọng hàng xuất khẩu nhỏ bé manh mún. Tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ trong tổng GDP còn thấp. Công nghiệp chế biến nông lâm hải sản và công nghiệp chế biến hàng tiêu dùng để xuất khẩu phát triển chậm 2.1.3. Tạo nguồn lực cho tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đ ất nước Chúng ta đang bước vào thời kỳ phát triển mới rất quan trọng đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đ ất nước, phấn đ ấu đến năm 2020 đưa nước ta cơ b ản trở thành một nước công nghiệp. Để thực hiện được điều đó, Hội nghị lần thứ II Ban chấp hành trung ương Đảng khoá VIII đã khẳng đ ịnh: “Cùng với giáo dục đào tạo, khoa học và công ngh ệ là quốc sách h àng đầu, là động lực phát triển kinh tế xã hội, là đ iều kiện cần thiết đ ể giữ vững độc lập dân tộc và xây d ựng thành công chủ nghĩa xã hội. Vì th ế cần ph ải “phát huy nguồn lực con người, yếu tố phát triển mạnh và b ền vững”. Kinh nghiệm cho thấy, hiện đại hoá nền kinh tế ở các nước phát triển, thực chất là thay đổi cơ cấu công nghiệp dựa trên các ngành công ngh ệ cao, trong đó những công nghệ cũ, tiêu hao nhiều tài nguyên và lao động, dựa trên nền tảng điện cơ khí, được thay thế bằng ngành công nghiệp cao cấp, dựa trên nền tảng cơ điện tử, giảm suất tiêu hao của các nguồn lực tính trên một đơn vị tổng sản phẩm nội đ ịa. Sự phát triển của khoa học và công nghệ đang đòi hỏi một nguồn nhân lực mới phù hợp với nền văn minh trí tuệ. Trí tuệ có tính sáng tạo sẽ là nền tảng của sự thịnh vượng, giàu có của mỗi x• hội, mỗi quốc gia và được thể hiện qua nguồn nhân lực của bản thân quốc đó. 2.1.3.1. Thực trạng nguồn nhân lực nước ta hiện nay

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.