Ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam

Chia sẻ: Tưởng Trì Hoài | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam" khái quát sự cần thiết làm rõ và khẳng định ý nghĩa, tầm vóc của sự kiện chiến thắng Điện Biên Phủ đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Đồng thời, bài viết luận giải những điều khách quan và chủ quan tác động tới nhận thức sự kiện lịch sử trọng đại này ở Việt Nam hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam

Ý NGHĨA CỦA CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ ĐỐI VỚI CÁCH MẠNG VIỆT NAM TS. Đàm Thế Vinh* - ThS. Trần Thị Lê Khoa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Kỹ thuật quân sự Email*: vinhk51@yahoo.com Tóm tắt: Bài viết khái quát sự cần thiết làm rõ và khẳng định ý nghĩa, tầm vóc của sự kiện chiến thắng Điện Biên Phủ đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Đồng thời, bài viết luận giải những điều khách quan và chủ quan tác động tới nhận thức sự kiện lịch sử trọng đại này ở Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở đó, bài viết phân tích ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và trong sự nghiệp đổi mới, qua đó, góp phần khẳng định tầm vóc vĩ đại của sự kiện này trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay. Từ khóa: ý nghĩa, chiến thắng Điện Biên Phủ, cách mạng Việt Nam. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, chiến thắng Điện Biên Phủ là một trong những đỉnh cao chói lọi, một kỳ tích vẻ vang, đập tan những cố gắng, nỗ lực về quân sự cao nhất của thực dân Pháp và có sự can thiệp của đế quốc Mỹ. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã bắt buộc chính phủ Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ công nhận độc lập, chủ quyền, và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Đông Dương, trong đó có Việt Nam. Đồng thời, chiến thắng lịch sử này đã đánh dấu cho sự chấm dứt ách thống trị của thực dân Pháp, mở ra một bước ngoặt phát triển mới cho cách mạng Việt Nam và Đảng Cộng sản Việt Nam. 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 2.1. Sự cần thiết nghiên cứu ý nghĩa chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam 2.1.1. Đây là trận quyết chiến chiến lược của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược Để cứu vãn tình thế thất bại liên tiếp trên chiến trường, Thu - Đông năm 1953, thực dân Pháp và can thiệp Mỹ đã triển khai Kế hoạch Navarre tăng cường binh lực và phương tiện chiến tranh, mưu toan trong vòng 18 tháng sẽ tiêu diệt phần lớn bộ đội chủ lực Việt Minh, kiểm soát lãnh thổ Việt Nam, giành lại thế chủ động trên chiến trường, làm cơ sở cho một giải pháp chính trị hòng tiếp tục sự chiếm đóng lâu dài. Khi phát hiện hướng tiến công chiến lược của ta vào Tây Bắc, Lai Châu và Thượng Lào, Bộ Chỉ huy quân viễn chinh Pháp đã cho quân nhảy dù chiếm Điện Biên Phủ, xây dựng nơi đây thành căn cứ quân sự kiên cố và được thực dân Pháp coi là “pháo đài bất khả chiến bại”. Điện Biên Phủ là một thung lũng lòng chảo rộng lớn ở phía Tây vùng rừng núi Tây Bắc, 115
gần biên giới Lào - Việt, nằm trên ngã ba nhiều đường lớn và đường nhỏ quan trọng. Với địa hình đặc biệt và vị trí chiến lược của Điện Biên Phủ đối với Bắc Đông Dương, đây được coi như “cái bàn xoay” có thể xoay đi 4 phía Việt Nam, Lào, Miến Điện, Trung Quốc, đồng thời là “cái chìa khóa” để bảo vệ Thượng Lào, từ đó đánh chiếm lại các vùng đã mất. Trước âm mưu, thủ đoạn của thực dân Pháp, căn cứ vào tình hình thực tiễn, ngày 6/12/1953, Bộ Chính trị họp và quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ và tập trung đại bộ phận lực lượng chủ lực của ta tiến công tiêu diệt những lực lượng tinh nhuệ nhất của địch trong tập đoàn cứ điểm này. Đây là chiến dịch có ý nghĩa quân sự, chính trị và ngoại giao hết sức quan trọng với tính chất là trận quyết chiến chiến lược từ cả phía ta và địch. 2.1.2. Yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đòi hỏi phải tăng cường giáo dục lịch sử, trong đó có ý nghĩa to lớn của chiến thắng Điện Biên Phủ Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động, đặc biệt, mặt tiêu cực của cơ chế thị trường trong giáo dục là chạy theo lợi nhuận tối đa, ít quan tâm lợi ích lâu dài của người học và xã hội đang đặt ra những vấn đề hết sức phức tạp đối với sự phát triển bền vững ở Việt Nam. Với quan điểm giáo dục là vừa dạy chữ, dạy nghề và dạy người, nếu không coi trọng lịch sử sẽ để lại những hậu quả khôn lường về nhiệm vụ "dạy người". Do đó, giáo dục lịch sử, trong đó có ý nghĩa chiến thắng Điện Biên Phủ là để mỗi con người, nhất là thế hệ trẻ biết giá trị của ngày hôm nay và từ đó biết trân trọng thành quả của thế hệ đi trước, nhận thức và hành động đúng với truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây”. Vì vậy, “dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”1, đây cũng là yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay. Lịch sử là quá khứ, là nơi chứa đựng giá trị văn hóa, là nguồn dữ liệu để tham chiếu kinh nghiệm cha ông vào sự phát triển hôm nay. Đó là hồn cốt, truyền tải những giá trị truyền thống, mà nếu không có lịch sử sẽ không thể hiểu được vị trí của hiện tại, với ý nghĩa đó thì nếu lịch sử còn thì văn hóa còn, và văn hóa còn thì dân tộc còn. Do đó, học và tìm hiểu về lịch sử Việt Nam nói chung, chiến thắng Điện Biên Phủ nói riêng còn là để ghi nhớ biết ơn công lao vĩ đại của bao thế hệ tiền nhân đã hi sinh xương máu để gìn giữ đất nước Việt Nam cho thế hệ mai sau, làm tiền đề để phát triển kinh tế - xã hội bền vững thời kỳ đổi mới. 2.1.3. Thực trạng giáo dục lịch sử, trong đó có ý nghĩa chiến thắng Điện Biên Phủ hiện nay Môn Lịch sử giữ vai trò quan trọng trong việc giáo dục lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, truyền thống lịch sử và văn hoá dân tộc; củng cố các giá trị nhân văn, lòng khoan dung, nhân ái, tinh thần cộng đồng và hình thành những phẩm chất của công 1 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 3, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.255. 116
dân Việt Nam, công dân toàn cầu trong xu thế phát triển của thời đại cho học sinh. Tuy nhiên, trong thực tế, có thời điểm giáo dục Lịch sử trong chương trình bậc phổ thông chưa được coi trọng đúng mức, thậm chí môn Lịch sử được ghép thành tổ hợp cùng một số môn học khác hoặc là môn học riêng nhưng chỉ là môn tự chọn. Phải đến Thông tư số 13/2022/TT-BGDĐT ngày 3/8/2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo có sửa đổi, bổ sung một số nội dung, thì môn học này mới được trở thành môn học bắt buộc. Với tư cách là một môn khoa học, Lịch sử là một bộ môn nền tảng của khoa học xã hội và nhân văn, là cơ sở quan trọng để trang bị một hệ thống kiến thức về cội nguồn dân tộc, về các thành quả xây dựng và bảo vệ đất nước, về các giá trị tiêu biểu của truyền thống, văn hóa dân tộc và nhân loại. Vì vậy cần có nhận thức đúng, để quan tâm đầy đủ giáo dục lịch sử nói chung, ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ, từ đó, bồi dưỡng các giá trị của truyền thống của dân tộc, nhất là chủ nghĩa yêu nước, ý chí độc lập tự cường, tinh thần nhân ái…, xây dựng phẩm chất và bản lĩnh con người Việt Nam. 2.1.4. Âm mưu của các thế lực thù địch nhằm hạ thấp, từng bước đi tới phủ nhận ý nghĩa chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam hiện nay Hiện nay, các thế lực thù địch dưới nhiều hình thức khác nhau tuyên truyền, phát tán những nội dung phán xét, xuyên tạc lịch sử, trong đó, có phủ nhận tầm vóc và ý nghĩa lịch sử to lớn của chiến thắng Điện Biên Phủ. Bên cạnh tập trung xuyên tạc bản chất, tính chất chính nghĩa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của Nhân dân ta, chúng còn xuyên tạc, hạ bệ thần tượng lịch sử như phủ nhận tấm gương anh dũng hy sinh của anh hùng Tô Vĩnh Diện, phủ nhận công lao của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và vai trò chỉ huy tài ba của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tuy những luận điệu, hành động không mới về thủ đoạn nhưng hết sức thâm độc, qua đó gieo rắc sự nghi ngờ, làm phân tâm niềm tin trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nhất là giới trẻ hiện nay. Chính vì vậy, việc khẳng định đúng đắn và đầy đủ ý nghĩa của chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là điều hết sức cần thiết để góp phần giúp cho các thế hệ người Việt Nam hôm nay và mai sau hiểu đúng về lịch sử, luôn nêu cao ý chí độc lập tự chủ, lòng tự hào và tự tôn dân tộc, biết kế thừa, phát huy xứng đáng truyền thống đấu tranh anh hùng, bất khuất của các thế hệ cha anh, quyết tâm xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. 2.2. Nội dung ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam 2.2.1. Ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam Chiến thắng Điện Biên Phủ góp phần thực hiện thắng lợi việc bảo vệ thành quả Cách mạng Tháng Tám năm 1945, làm phá sản chiến lược xâm lược của thực dân Pháp, chấm dứt sự thống trị, xóa bỏ chế độ thực dân, phong kiến ở Việt Nam 117
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã đập tan hoàn toàn kế hoạch Navarre, làm xoay chuyển cục diện chiến tranh, giáng một đòn quyết định vào ý chí xâm lược, làm tiêu tan hy vọng giành thắng lợi bằng quân sự của thực dân Pháp, đồng thời, đă ̣t dấ u chấ m hế t cho chủ nghia thực dân của Pháp tại Đông Dương. Thắng lợi đó đã đập tan tập đoàn cứ ̃ điểm mạnh nhất Đông Dương của thực dân Pháp và can thiệp của đế quốc Mỹ, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến trường kỳ, gian khổ kéo dài 9 năm (1945 - 1954), mở ra bước phát triển mới cho cách mạng Việt Nam, Lào, Campuchia, dựng lên mốc son chói lọi trong dòng chảy lịch sử dân tộc. Chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 đã bảo vệ thành công và phát triển những thành quả Cách mạng Tháng Tám, tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đấu tranh ngoại giao của Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, đồng thời, giáng đòn nặng nề đầu tiên vào dã tâm xâm lược của chủ nghĩa đế quốc Mỹ. Với thắng lợi “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, chiến thắng Điện Biên Phủ đã trực tiếp buộc Pháp ngồi vào bàn đàm phán, ký kết Hiệp định Giơnevơ về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, tạo điều kiện để Nhân dân ta giải phóng một nửa đất nước, tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, làm cơ sở đấu tranh thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã khẳng định sức mạnh đoàn kết, ý chí của dân tộc, tạo lập cơ sở pháp lý chính nghĩa của cách mạng Việt Nam trong chống kẻ thù xâm lược Thắng lợi của cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954 mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ đã thể hiện ý chí quyết tâm của cả dân tộc trước một lực lượng quân sự có đủ cả phương tiện chiến tranh hiện đại, qua đó, khẳng định sức mạnh to lớn của Nhân dân Việt Nam. Có thể nói, thực dân Pháp và can thiệp Mỹ đã hoàn toàn bất ngờ trước sức mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam, trước việc “Việt Minh” có đủ lương thực và vũ khí để chiến đấu liên tục trong suốt gần hai tháng trên địa bàn hiểm trở, xa hậu cứ, trước việc xuất hiện của trọng pháo trên trận địa đỉnh núi… Với lòng yêu nước nồng nàn và tinh thần “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” đã tạo nên ý chí quyết chiến, quyết thắng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trong công cuộc chiến đấu đánh thắng kẻ thù xâm lược, giành độc lập, tự do cho dân tộc. Chính vì vậy, trong Báo cáo về dự thảo hiến pháp sửa đổi tại kỳ họp thứ 11 Quốc hội khoá I Nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Chiến thắng Điện Biên Phủ và Hội nghị Giơnevơ thắng lợi đã kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến vô cùng anh dũng của Nhân dân ta, miền Bắc nước ta được hoàn toàn giải phóng”2, tạo được cục diện mới, tạo tiền đề và cơ sở pháp lý rất quan trọng để dân tộc ta tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975). 2 Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 12, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.367. 118
Chiến thắng Điện Biên Phủ minh chứng cho sự lãnh đạo sáng suốt và chiến lược quân sự tài tình của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quân ủy Trung ương. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã khẳng định đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ tự lực cánh sinh, đã phát huy cao độ truyền thống yêu nước, ý chí chiến đấu vì độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam. Trong đó, với sự kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ chiến lược chống đế quốc và phong kiến, vừa kháng chiến vừa kiến quốc, Đảng đã lãnh đạo xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân 3 thứ quân làm nòng cốt cho toàn dân đánh giặc. Bên cạnh đó, kết hợp chặt chẽ giữa chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy; tiến công quân sự, địch vận và nổi dậy của quần chúng; đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị cũng như trên các mặt trận kinh tế, văn hóa, ngoại giao. Với những chủ trương, chính sách đúng đắn để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân, bồi dưỡng “tín tâm và quyết tâm” kháng chiến của Nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng đã lãnh đạo và phát huy sức mạnh Nhân dân đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để cùng với quân đội đưa kháng chiến đến thành công. Ngay từ những ngày chuẩn bị cho Chiến dịch Điện Biên Phủ đã minh chứng sự chỉ đạo chiến lược đúng đắn, sáng tạo, kiên quyết và tài giỏi của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam. Nắm vững âm mưu, kế hoạch chiến lược của địch, với phương châm: tích cực, chủ động, cơ động, linh hoạt, tiêu diệt sinh lực địch, bồi dưỡng lực lượng ta, chọn nơi sơ hở và nơi xung yếu của địch mà đánh, đẩy mạnh chiến tranh du kích, giữ vững thế chủ động, buộc địch phải phân tán lực lượng. Quân và dân ta đã phối hợp với quân và dân Lào, Campuchia liên tiếp mở chiến dịch và giành thắng lợi ở Lai Châu, Tây Nguyên, Trung Lào, Hạ Lào, Thượng Lào và Đông Campuchia, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, mở rộng vùng giải phóng buộc quân Pháp lâm vào tình thế bị động chiến lược, lực lượng bị xé lẻ và lúng túng đối phó, không thể thực hiện được đúng kế hoạch đã xác định. Tiếp theo đó, ngày 25/01/1954, các đơn vị bộ đội ta ở vị trí tập kết sẵn sàng nổ súng theo phương châm tác chiến “đánh nhanh, giải quyết nhanh”, tuy nhiên, Bộ Tư lệnh Chiến dịch nhận thấy địch đã củng cố, xây dựng nơi đây thành tập đoàn cứ điểm mạnh, nên đã xác định nên chuyển phương châm tác chiến chiến dịch sang “đánh chắc, tiến chắc”. Sau gần 3 tháng “hoãn binh” để tiếp tục công tác chuẩn bị theo phương án tác chiến mới, ngày 13/3/1954, Bộ Tư lệnh Chiến dịch ra lệnh tiến công mở màn chiến dịch. Đây là quyết định hoàn toàn đúng đắn với thực tiễn chiến trường và là một trong những thay đổi mang ý nghĩa quan trọng, quyết định sự toàn thắng của quân đội và Nhân dân Việt Nam trên trận chiến lịch sử Điện Biên Phủ. 119
2.2.2. Ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với cách mạng Việt Nam trong thời kỳ đổi mới Chiến thắng Điện Biên Phủ khẳng định phát huy sức mạnh dân tộc và thời đại, có ý nghĩa quan trọng để củng cố, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân và ngoại giao thời kỳ đổi mới. Trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát động cuộc chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện, xây dựng và sử dụng lực lượng vũ trang cách mạng làm nòng cốt, thực hiện đánh địch bằng cả sức mạnh của thời đại trong sự kết hợp chặt chẽ với kinh nghiệm truyền thống của dân tộc, của nhân loại. Cùng với kiên trì đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, tự lực cánh sinh, dựa vào sức mình là chính, Đảng chủ trương tích cực, chủ động tìm sự ủng hộ về vật chất và tinh thần từ bên ngoài, nhất là từ các nước xã hội chủ nghĩa và các lực lượng tiến bộ trên thế giới. Từ khi tuyến hành lang biên giới Việt Nam-Trung Quốc (1/1950) được mở, cuộc kháng chiến của Nhân dân ta nhận được sự giúp đỡ về tinh thần và vật chất ngày càng lớn của bạn bè quốc tế, đặc biệt là sự ủng hộ nhiệt tình của Nhân dân Liên Xô, Trung Quốc3. Ngoài ra, các nước bạn còn giúp ta trong đào tạo cán bộ, huấn luyện chuyển loại các đơn vị pháo binh, pháo cao xạ... Đồng thời, chiến thắng của Chiến dịch Điện Biên Phủ còn bắt nguồn từ tình đoàn kết trong sáng, thủy chung của Nhân dân và quân đội 3 nước Việt Nam - Lào - Campuchia trên một chiến hào chống kẻ thù chung. Đây là bài học có ý nghĩa sâu sắc để xây dựng và phát huy sức mạnh Nhân dân kết hợp sức mạnh thời đại trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Ngày nay, phát huy tinh thần hào hùng của chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, sự kết hợp sức mạnh dân tộc và thời đại, củng cố, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân và ngoại giao thời kỳ đổi mới, luôn được Đảng quan tâm và chăm lo xây dựng. Trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “tăng cường đồng thuận, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa, phát huy sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh”4, qua đó, không ngừng chăm lo, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện “lấy dân làm gốc”, biết dựa vào dân, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, tôn trọng và bảo vệ lợi ích chính đáng của Nhân dân. Đồng thời, xây dựng tinh thần đoàn kết quốc tế trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và cũng hướng tới mục tiêu vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, tiến bộ xã hội. Trong đó, “Tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả công tác đối ngoại của Đảng với ngoại giao nhà nước và đối ngoại Nhân dân”5 thực hiện “phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại”6 phát triển 3 Ban Chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị (2000), Chiến tranh cách mạng Việt Nam 1945 - 1975 thắng lợi và bài học, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.600. 4 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.191. 5 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.49. 6 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.8. 120
đất nước, khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Chiến thắng Điện Biên Phủ là bản anh hùng ca bất diệt của dân tộc, có ý nghĩa to lớn trong giáo dục chủ nghĩa yêu nước, góp phần khẳng định chân lý của chủ nghĩa Mác - Lênin thời đại ngày nay. Thắng lợi của Chiến dịch Ðiện Biên Phủ cũng là chiến thắng của chủ nghĩa yêu nước, ý chí bất khuất, kiên cường của dân tộc Việt Nam được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử... Thắng lợi của chiến dịch đánh dấu mốc quan trọng, mở ra thời kỳ cách mạng mới và trở thành di sản tinh thần quý báu của dân tộc. Ngày nay, phát huy tinh thần “quyết chiến, quyết thắng” của chiến thắng Điện Biên Phủ, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chủ động nắm bắt thời cơ, vượt mọi khó khăn, thử thách trong xây dựng và phát triển đất nước. Tổng kết thành tựu của quá trình đổi mới, xác định ý nghĩa của kết quả đó bắt nguồn từ tình yêu quê hương đất nước, là khát vọng độc lập, tự do đến cháy bỏng của mỗi con dân đất Việt, Đảng khẳng định: “Động lực và nguồn lực phát triển quan trọng của đất nước là khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc”7. Vì vậy, phải tiếp tục “giáo dục tinh thần yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, truyền thống và lịch sử dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội cho các tầng lớp Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ”8, chủ động và thực hiện “Có kế hoạch, cơ chế và giải pháp xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống dân tộc trong xây dựng con người, phát triển kinh tế - xã hội”9. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã khẳng định chân lý, đó là: một dân tộc bị áp bức, nhưng nếu quyết tâm chiến đấu vì độc lập tự do, có đường lối chính trị, đường lối quân sự đúng đắn, biết phát huy sức mạnh chiến tranh nhân dân, sức mạnh thời đại thì hoàn toàn có khả năng đánh bại những đội quân xâm lược hung bạo. Trên cơ sở phát huy ý nghĩa này trong thời kỳ đổi mới, Đảng khẳng định: “Tiếp tục kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội và đường lối đổi mới của Đảng, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân”10, đồng thời “không ngừng nâng cao trình độ lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên; thường xuyên đấu tranh, ngăn chặn âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”11. 7 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.34. 8 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.136. 9 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.145. 10 Đảng Cộng sản Việt Nam(2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 2, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.228-229. 11 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.41. 121
Chiến thắng Điện Biên Phủ khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng về đường lối chiến lược và phương thức tác chiến, có ý nghĩa quan trọng góp phần tổng kết, phát triển nghệ thuật quân sự Việt Nam thời kỳ đổi mới. Trong suốt cuộc kháng chiến, nhất là ở những thời điểm có tính bước ngoặt quan trọng, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn nắm vững lý luận khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, phát huy thế trận chiến tranh nhân dân vững chắc, không ngừng xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng lớn mạnh, đặc biệt là bộ đội chủ lực để sẵn sàng thực hiện tốt nhiệm vụ, nhất là những nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, những trận quyết chiến. Tổng kết và khẳng định ý nghĩa to lớn này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: “Với thắng lợi của Chiến dịch Đông Xuân 1953 - 1954, mà đỉnh cao là chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, buộc Chính phủ Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ năm 1954. Lần đầu tiên trong lịch sử đương đại, một quân đội trang bị vũ khí thô sơ đã đánh bại đội quân nhà nghề”12. Ngày nay, những bài học kinh nghiệm từ thực tiễn thắng lợi Chiến dịch Điện Biên Phủ là cơ sở để Đảng tổng kết và phát triển nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời kỳ mới. Với sự phát triển ngày càng lớn mạnh của quân đội, trước tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cùng với những diễn biến khó lường của các cuộc xung đột quân sự và chiến tranh đã và đang diễn ra trên thế giới, đây là một trong những vấn đề cấp thiết để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng hiện nay. Phát huy truyền thống đó, tại Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, Đảng xác định: “Tiếp tục nghiên cứu, phát triển lý luận về quốc phòng, quân sự, an ninh, nghệ thuật quân sự, nghệ thuật bảo vệ an ninh quốc gia, an ninh xã hội trong tình hình mới. Nâng cao năng lực dự báo chiến lược, giữ vững thế chủ động chiến lược; không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống”13, đồng thời, nghiên cứu “Bổ sung, hoàn thiện hệ thống luật pháp, cơ chế, chính sách về quốc phòng, an ninh và liên quan đến quốc phòng, an ninh trong điều kiện mới. Chủ động, tăng cường hợp tác và nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế về quốc phòng, an ninh”14, qua đó, “góp phần hoàn thiện, phát triển tư duy lý luận, đường lối, nghệ thuật quân sự Việt Nam, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cả trước mắt và lâu dài”15. 12 Nguyễn Phú Trọng (2022), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.427. 13 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.159. 14 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.160. 15 Nguyễn Phú Trọng (2022), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.439. 122
Chiến thắng Điện Biên Phủ khẳng định vai trò của nhân tố chính trị tinh thần trong xây dựng và phát huy sức mạnh của quân đội, có ý nghĩa to lớn đối với công tác tư tưởng của Đảng trong xây dựng quân đội thời kỳ đổi mới. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã khẳng định quân đội ta đã có sự trưởng thành vượt bậc về mọi mặt, nhất là xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần trong hoạt động tác chiến. Cụ thể, cấp ủy, chỉ huy các cấp tham gia Chiến dịch tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng tại tất cả các đơn vị trong và ngoài mặt trận, phát huy vai trò, hiệu quả công tác tuyên truyền, cổ động chiến trường, cổ động các đơn vị, các lực lượng tham gia chiến dịch, động viên bộ đội dũng cảm chiến đấu. Thông qua công tác bình công khen thưởng, tuyên dương những đồng chí có thành tích, đồng thời cũng chỉ rõ những mặt chưa đạt được để khích lệ mỗi đơn vị, mỗi cán bộ, chiến sĩ tiếp tục phấn đấu, nhờ vậy, trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội được giữ vững. Vận dụng và phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ trong bối cảnh hiện nay, đòi hỏi công tác tuyên truyền, cổ động trong Quân đội phải đúng đắn, kịp thời trên tất cả các lĩnh vực. Đặc biệt, cần chú trọng phổ biến, tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị; tiếp đẩy mạnh việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và thực hiện “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” gắn với thực hiện Nghị quyết của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng…; tích cực đấu tranh với những nhận thức hạn chế, biểu hiện tiêu cực, sai trái, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong đơn vị. Qua đó, xây dựng lập trường tư tưởng vững vàng, đạo đức, lối sống trong sáng, khả năng “miễn dịch” trước sự chống phá của các thế lực thù địch và các tác động tiêu cực của xã hội; có động cơ, quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ cho cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân. Khẳng định ý nghĩa to lớn này trong thời kỳ đổi mới, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ: “chú trọng thường xuyên tăng cường giáo dục về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; về truyền thống, văn hóa dân tộc, bản chất giai cấp của Quân đội; về đối tượng, đối tác trong tình hình mới…”16, thực hiện “xây dựng Đảng bộ Quân đội thực sự trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Đây là yếu tố hàng đầu để Đảng bộ Quân đội nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, lãnh đạo toàn quân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc”17. 3. KẾT LUẬN Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng vĩ đại nhất, là một trong những kỳ tích vẻ vang trong lịch sử dân tộc, tạo ra bước ngoặt cho cách mạng Việt Nam. Chiến thắng vĩ đại này là sự kết tinh của nhiều nhân tố, trong đó, quan trọng nhất là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ 16 Nguyễn Phú Trọng (2022), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.445. 17 Nguyễn Phú Trọng (2022), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.431. 123
Chí Minh; của chủ nghĩa yêu nước, tinh thần cách mạng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, của ý chí quyết chiến, quyết thắng và sức mạnh của Quân đội nhân dân, lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Chiến thắng Điện Biên Phủ đồng thời là chiến thắng của tình đoàn kết chiến đấu bền chặt, thủy chung, son sắt giữa quân đội, Nhân dân 3 nước Đông Dương và sự đoàn kết, giúp đỡ, ủng hộ của các nước anh em và bạn bè quốc tế. Ý nghĩa và tầm vóc của sự kiện lịch sử trọng đại này vẫn còn nguyên giá trị và tiếp tục được Đảng, Nhà nước ta chắt lọc, vận dụng sáng tạo trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay./. 4. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Ban Chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị (2000), Chiến tranh cách mạng Việt Nam 1945 - 1975 thắng lợi và bài học, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [2] Trần Nam Chuân, “Ý nghĩa, tầm quan trọng của chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ 1954”, Báo Biên phòng điện tử, ngày 10-4-2014, nguồn: https://www.bienphong.com.vn/y- nghia-tam-quan-trong-cua-chien-thang-lich-su-dien-bien-phu-1954-post53577.html. [3] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, tập 2, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. [4] Nguyễn Huy Hiệu (2014), Tầm vóc và ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, Tạp chí Lý luận chính trị, số 4-2014. [5] Quý Lâm (tuyển chọn và hệ thống) (2018), Dấu ấn chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, Nxb. Hồng Đức, Hà Nội. [6] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 3, tập 12, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. [7] Hoàng Minh Thảo (Chủ biên) (2014), Điện Biên Phủ trận thắng thế kỷ, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. [8] Nguyễn Phú Trọng (2022) Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. 124