Bài giảng Đại cương Tài chính: Chương 5 - PGS.TS. Sử Đình Thành

CUNG - CAÀU TIEÀN TEÄ<br /> <br /> PGS.TS Söû Ñình Thaønh<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 1<br /> <br /> NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU Lyù thuyeát caàu tieàn teä Caùc khoái tieàn trong löu thoâng Caùc chuû theå cung tieàn<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 2<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ<br /> Taïi sao caùc chuû theå caàn tieàn ? Thaønh phaàn caàu tieàn teä goàm: Caàu ñaàu tö (mua saém taøi saûn…) Chính phuû Doanh nghieäp Caù nhaân vaø hoä gia ñình Caàu tieâu duøng Chính phuû Doanh nghieäp Caù nhaân vaø hoä gia ñình<br /> 9/7/2009 3<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ<br /> Nhaân toá aûnh höôûng caàu tieàn teä: Thu nhaäp Giaù caû vaø laïm phaùt Laõi suaát Cô caáu daân soá, Vaên hoùa Haõy ñöa ra nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù söï taùc ñoäng cuûa caùc nhaân toá treân ñeán caàu tieàn teä?<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 4<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (K.Mark)<br /> Quy luaät löu thoâng tieàn teä K.Marx: Kc = G/V Kc: Khoái löôïng tieàn caàn thieát trong löu thoâng G: Toång giaù caû haøng hoùa V: Toác ñoä voøng quay ñoàng tieàn KT: Löôïng tieàn thöïc coù trong löu thoâng KT > Kc: Thöøa tieàn KT < Kc: Thieáu tieàn<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 5<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Thuyeát soá löôïng tieàn tieàn teä Fisher 1887-1947) M.V = P.Y M: Khoái löôïng tieàn löu haønh P: Giaù caû haøng hoùa Y: Khoái löôïng haøng hoùa Suy ra M.V = GDP V: Toác ñoä voøng quay ñoàng tieàn (velocity of money) Phöông trình treân goïi laø phöông trình trao ñoåi (Equation of exchange) nghóa laø soá löôïng tieàn teä nhaân vôùi soá laàn maø löôïng tieàn chi tieâu trong moät naêm baèng soá thu nhaäp danh nghóa (P.Y)<br /> 9/7/2009 6<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Fisher 1887-1947)<br /> PY laø thu nhaäp danh nghóa, ñöôïc quyeát ñònh bôûi M. Nghóa laø giaù caû haøng hoùa bieán ñoäng tuøy thuoäc vaøo löôïng cung tieàn M Fisher cho raèng V trong ngaén laø coá ñònh. Töø ñoù coù theå chuyeån ñoåi phöông trình trao ñoåi thaønh lyù thuyeát soá löôïng tieàn teä. PY ñöôïc quyeát bôûi soá löôïng tieàn . Ví duï: V = 5; PY laø 5 tyû ñoàng thì M = 1 tyû ñoàng Lyù thuyeát soá löôïng tieàn teä cho raèng: Neáu gaáp ñoâi M thì P cuõng gaáp ñoâi trong ngaén haïn vì V vaø Y coá ñònh. Nhöõng thay ñoåi möùc giaù keát quaû duy nhaát laø töø thay ñoåi soá löôïng tieàn teä 7<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Fisher 1887-1947)<br /> Coù theå vieát laïi phöông trình trao ñoåi : M = PY/V Khi thò tröôøng tieàn teä caân baèng thì soá löôïng tieàn teä maø coâng chuùng naém giöõ baèng vôùi soá löôïng caàu tieàn teä Md . Goïi k= 1/V, khi ñoù phöông trình treân ñöôïc vieát laïi: Md = k x PY Do k laø coá ñònh, caàu tieàn laø haøm soá cuûa thu nhaäp danh nghóa PY. Laõi suaát khoâng coù aûnh höôûng ñeán caàu tieàn teä. Theo Fisher, coâng chuùng naém giöõ tieàn laø ñeå giao dòch vaø caàu tieàn teä phuï thuoäc vaøo: Nhu caàu giao dòch PY. Caùch thöùc ñieàu haønh cuûa caùc ñònh cheá taùc ñoäng đến giao dòch, töø ñoù quyeát ñònh ñeán V vaø k.<br /> 9/7/2009 8<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Cambridge –Marsall &Pigou)<br /> Khaùc vôùi Fisher, Cambridge cho raèng coâng chuùng raát linh hoaït trong vieäc naém giöõ tieàn vaø khoâng phuï thuoäc hoaøn toaøn vaøo caùc ñònh cheá. Coâng chuùng caàn tieàn ñeå trao ñoåi vaø caát tröõ giaù trò. Tieàn laø moät taøi saûn vaø caàu tieàn teä phuï thuoäc vaøo: Möùc ñoä giao dòch cuûa coâng chuùng Möùc ñoä giaøu coù cuûa coâng chuùng . k coù theå thay ñoåi trong ngaén haïn. Söï caát tröõ tieàn phuï thuoäc vaøo lôïi töùc kyø voïng cuûa caùc taøi saûn coù chöùc naêng caát tröõ giaù trò<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 9<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Keynes 1884 -1946)<br /> Thuyeát öu thích thanh khoaûn cuûa Keynes Söï öu thích tieàn maët xuaát phaùt töø: Ñoäng cô giao dòch ( Transaction motive) Tieàn laø phöông tieän trao ñoåi (tính loûng cao) Ñoäng cô döï phoøng (Precautionary motive) Tieàn laø phöông tieän ñaùp öùng caùc nhu caàu khoâng mong ñôïi ( tính loûng cao) Ñoäng cô ñaàu cô (Speculative motive) Tieàn vaø traùi phieáu. Coâng chuùng choïn tieàn hay traùi phieáu? Cầu tiền quan hệ nghịch với laõi suất<br /> 9/7/2009 10<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Keynes 1884 -1946)<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 11<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Keynes 1884 -1946)<br /> Keynes phaân bieät soá löôïng tieàn danh nghiaõ (nominal) vaø soá löôïng tieàn thöïc (real). Coâng chuùng muoán naém giöõ khoái löôïng tieàn thöïc. Ba ñoäng cô giöõ tieàn coù quan heä ñeán Y vaø laõi suaát. Caàu tieàn teä ñöôïc bieát ñeán nhö laø haøm soá “sôû thích tính loûng”. Caàu tieàn thöïc (M/p) coù lieân quan ñeán Y vaø i:<br /> M d p<br /> <br /> = f (i, y )<br /> +<br /> 12<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Keynes 1884 -1946)<br /> Nghòch ñaûo coâng thöùc treân<br /> <br /> P<br /> M d<br /> <br /> =<br /> <br /> 1 f (i, y )<br /> <br /> Chia 2 veá cho Y ta coù<br /> <br /> v = PY = f (Y, y) M i<br /> Keynes cho raèng v bieán ñoåi. Khi i taêng thì f(i,Y) giaûm vì theá => v gia taêng.<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 13<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ (Keynes 1884 -1946)<br /> r Cung tiền<br /> <br /> Cầu tiền L (r) M/P M/P<br /> <br /> 9/7/2009<br /> <br /> 14<br /> <br /> Thuyeát soá löôïng tieàn teä cuûa Milton_Friedman (1950s)<br /> Nhu caàu tieàn maët laø haøm soá vôùi nhieàu bieán soá, trong ñoù coù thu nhaäp, giaù caû, laõi suaát, cô caáu taøi saûn vaø söï öa thích caù nhaân<br /> Md P<br /> <br /> LYÙ THUYEÁT CAÀU TIEÀN TEÄ<br /> <br /> = f (Yp , rh − rm, re − rm,π e − rm )<br /> + -<br /> <br /> Trong ñoù:<br /> d<br /> <br /> M caàu tieàn thöïc P Yp: cuûa caûi (taøi saûn) rm: tieàn lôøi kyø voïng cuûa tieàn teä rh: tieàn lôøi kyø voïng cuûa traùi phieáu re tieàn lôøi kyø voïng cuûa coå phieáu π e tyû leä laïm phaùt kyø voïng<br /> 9/7/2009 15<br /> <br />