Bài giảng Dự báo kinh doanh - Chương 3: Các phương pháp thô, bình quân và san bằng mũ

Chia sẻ: Bfgh Bfgh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:48

Thêm vào BST

Báo xấu

231
lượt xem 48
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu chương 3 Các phương pháp thô, bình quân và san bằng mũ trong bài giảng Dự báo kinh doanh bao gồm các nội dung chính nguyên tắc dự báo, phương pháp thô, phương pháp bình quân và san bằng mũ, san bằng mũ và điều chỉnh xu hướng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Dự báo kinh doanh - Chương 3: Các phương pháp thô, bình quân và san bằng mũ

Chöông 3 CAÙC PHÖÔNG PHAÙP THOÂ, BÌNH QUAÂN VAØ SAN BAÈNG MUÕ 1
Giôùi thieäu: Nguyeân taéc chung cuûa döï baùo Baïn ôû ñaây Döõ lieäu quaù khöù t Thôøi ñoaïn seõ ñöôïc döï baùo ... Yt-3, Yt-2, Yt-1, Yt, Ft+1, Ft+2, Ft+3, … Trong ñoù: Yt: quan saùt gaàn ñaây nhaát cuûa bieán Ft+1: döï baùo tröôùc moät thôøi ñoaïn Ft+2: döï baùo tröôùc hai thôøi ñoaïn 2
Phöông phaùp thoâ (Naïve method) Ngaøy mai seõ khoâng khaùc ngaøy hoâm nay; do ñoù, döï baùo cho ngaøy mai laø baát cöù caùi gì chuùng ta quan saùt ñöôïc trong ngaøy hoâm nay. Phöông phaùp naøy laø neàn taûng cho haàu heát caùc phöông phaùp döï baùo theo chuoãi thôøi gian. 3
Phöông phaùp thoâ Döõ lieäu chuoãi thôøi gian döøng (hay tònh) Ft+1 = Yt Döõ lieäu coù tính xu höôùng Ft+1 = Yt + p(Yt - Yt-1) (theo Wilson & Keating, 2007, tr. 29) trong ñoù: p laø tyû leä thay ñoåi giöõa hai thôøi ñoaïn t – 1 vaø t maø ta choïn ñeå ñöa vaøo döï baùo. Ñeå ñôn giaûn ngöôøi ta thöôøng choïn P = 1 Ft+1 = Yt (Yt / Yt-1) (theo Hanke & Wichern, 2009, tr. 110) 4
Phöông phaùp thoâ (tieáp theo) Döõ lieäu bieán ñoäng theo muøa vuï (hoaëc coù tính muøa vuï) Ft+1 = Yt+1-s trong ñoù: s laø chu kyø bieán ñoäng Döõ lieäu coù caû tính xu höôùng vaø tính muøa vuï Ft+1 = Yt+1-s + [(Yt - Yt-1) + … + (Yt+1-s - Yt-s )]/s = Yt+1-s + [Yt - Yt-s )]/s 5
Phöông phaùp thoâ: Ví duï 3.1 – Döõ lieäu döøng Thôøi Soá ñôn kyø than phieàn • • 1 60 • • 2 65 • 3 55 4 58 5 64 6
Phöông phaùp thoâ: Ví duï 3.2 – Döõ lieäu coù tính muøa Thôøi kyø Möùc caàu 1 10 2 20 3 26 4 17 5 12 6 23 7 30 8 22 7
Phöông phaùp thoâ: Ví duï 3.3 – Döõ lieäu coù tính xu höôùng Choïn p = 1 Thôøi kyø Giaù trò thöïc teá Cheânh leäch Giaù trò döï baùo t-1 50 t 53 +3 t+1 53 + (+3) = 56 8
Bình quaân ñôn giaûn Phương pháp bình quân đơn giản phù hợp khi các nhân tố ảnh hưởng đến đối tượng dự báo có k tính ổn định, và môi trường liên quan đến chuỗi dữ liệu là không ∑Y t đổi. Ft +1 = t =1 Phương pháp bình quân đơn giản k sử dụng giá trị trung bình của tất cả các quan sát quá khứ làm giá trị dự báo cho giai đoạn tiếp theo. 9
Phöông phaùp bình quaân di ñoäng Tính trung bình cho moät soá thôøi t kyø coù döõ lieäu Σ Yi i=t-k+1 Ft+1 = Kieàm cheá, san baèng nhöõng bieán k ñoäng trong ñoù: Söû duïng khi nhu caàu oån ñònh vaø k = soá thôøi kyø trong khoâng bieåu loä baát kyø ñoäng thaùi bình quaân di ñoäng nhu caàu roõ reät naøo, chaúng haïn (hay khoaûng tröôït) nhö xu höôùng hoaëc maãu hình Yi = möùc caàu ôû thôøi thôøi vuï kyø i 10
Phöông phaùp bình quaân di ñoäng Goïi laø “di ñoäng hay dòch chuyeån (moving)” bôûi vì khi coù moät soá lieäu nhu caàu môùi ñöôïc caäp nhaät vaøo chuoãi döõ lieäu thì soá lieäu cuõ nhaát bò boû ñi. Khi taêng giaù trò k, giaù trò döï baùo ít phaûn aùnh söï thay ñoåi trong nhu caàu, Ngöôïc laïi, khi giaûm giaù trò k, giaù trò döï baùo seõ phaûn aùnh ñuùng vôùi söï thay ñoåi cuûa nhu caàu hôn. Tuy nhieân, giaù trò k nhoû seõ cho keát quaû döï baùo coù söï dao ñoäng lôùn hôn giöõa caùc thôøi ñoaïn (tính oån ñònh thaáp). 11
Ví duï 3.4: Tính bình quaân di ñoäng giaûn ñôn Coâng ty A baùn vaø giao vaên phoøng phaåm cho caùc coâng ty, tröôøng hoïc, vaø cô quan trong phaïm vi caùch kho haøng cuûa noù 100m. Coâng vieäc kinh doanh vaên phoøng phaåm laø caïnh tranh vaø khaû naêng giao haøng ngay laäp töùc laø moät nhaân toá ñeå coù ñöôïc khaùch haøng môùi vaø giöõ caùc khaùch haøng cuõ. (Caùc cô quan thöôøng khoâng ñaët haøng khi hoï gaàn heát ñoà döï tröõ, maø khi hoï hoaøn toaøn heát). Nhaø quaûn trò cuûa coâng ty muoán chaéc chaén laø coù ñuû taøi xeá vaø xe ñeå giao haøng ngay laäp töùc vaø hoï coù ñuû haøng toàn kho trong kho. Do ñoù, nhaø quaûn trò muoán coù theå döï baùo soá löôïng ñôn haøng seõ xaûy ra trong thaùng tôùi (nghóa laø, döï baùo nhu caàu giao haøng). Töø soå saùch ghi cheùp caùc leänh giao haøng, ban giaùm ñoác coù ñöôïc soá lieäu sau ñaây trong 10 thaùng qua, töø ñoù ban quaûn trò muoán tính caùc bình quaân di ñoäng 3 vaø 5 thaùng. 12
Ví duï 3.4: Tính bình quaân di ñoäng giaûn ñôn Soá Döï baùo Döï baùo Thaùng ñôn haøng 3 thaùng 5 thaùng Moät 120 - - 10 Hai 90 - - ∑ Yi 90 + 110 + 130 Ba 100 - - F = i=8 = 11 = 110 Tö 75 103,3 - 3 3 Naêm 110 88,3 - 10 Saùu 50 95,0 99,0 ∑ Yi Baûy 75 78,3 85,0 F11 = i =6 Taùm 130 78,3 82,0 5 Chín 110 85,0 88,0 90 + 110 + 130 + 75 + 50 = = 91 Möôøi 90 105,0 95,0 5 Möôøi moät - 110,0 91,0 13
Taùc ñoäng san baèng Döï baùo Caùc giaù trò bình quaân di ñoäng vôùi khoaûng tröôït daøi hôn phaûn öùng chaäm hôn 14
Bình quaân di ñoäng coù troïng soá Ñieàu chænh phöông t phaùp bình quaân di Ft+1 = Σ wi Yi ñoäng ñeå phaûn aùnh i = t-k+1 saùt hôn nhöõng bieán trong ñoù: ñoäng baát thöôøng wi = troïng soá cho thôøi kyø i, trong döõ lieäu. giöõa 0 vaø 100% Σ wi = 1,00 15
Bình quaân di ñoäng coù troïng soá Ñaây laø moät bieán theå cuûa phöông phaùp trung bình dòch chuyeån giaûn ñôn, nhöng ôû ñaây, khi tính toaùn giaù trò trung bình, troïng soá khaùc nhau ñöôïc gaùn cho caùc thôøi ñieåm khaùc nhau. Toång caùc troïng soá phaûi baèng 1,0 vaø troïng soá lôùn nhaát ñöôïc gaùn cho caùc döõ lieäu gaàn nhaát, troïng soá seõ giaûm daàn cho caùc döõ lieäu xa hôn. Ñieàu naøy cho pheùp döõ lieäu gaàn hôn seõ taùc ñoäng lôùn hôn ñeán giaù trò trung bình dòch chuyeån (döï baùo) 16
Ví duï 3.4: Tính bình quaân di ñoäng coù troïng soá Giai ñoaïn Troïng soá aùp duïng 3 thaùng tröôùc 17% hay 1 2 thaùng tröôùc 33% 2 Thaùng vöøa qua 50% 3 Toång 100% 6 Möùc döï baùo cho thaùng möôøi moät: 10 F = ∑ wi A i 11 i =8 = (0,50 × 90) + (0,33 ×110) + (0,17 ×130) = 103,4 17
Bình quaân di ñoäng hai laàn Tính giaù trò trung bình cuûa caùc giaù trò trung bình ñeå öôùc tính xu höôùng trong döõ lieäu Caùc kyõ thuaät tröôùc ñaây ñaùnh giaù thaáp hay ñaùnh giaù quaù cao xu höôùng Kyõ thuaät naøy höõu ích ñoái vôùi döõ lieäu khoâng döøng giaù trò trung bình cuûa döõ lieäu thay ñoåi theo thôøi gian 18
Bình quaân di ñoäng hai laàn M t = (Yt + Yt −1 + + Yt − k +1 ) / k M = ( M t + M t −1 + t ' + M t − k +1 ) / k at = 2 M t − M t' bt = 2( M t − M ) /( k − 1) t ' Ft + m = at + bt m at: möùc ñoä cô sôû kyø voïng ôû thôøi ñoaïn t. bt: xu höôùng kyø voïng ôû thôøi ñoaïn t. k: soá thôøi ñoaïn trong bình quaân di ñoäng m: soá thôøi ñoaïn döï baùo tröôùc 19
Ví duï 3.5: Döï baùo theo bình quaân di ñoäng keùp cho Movie Video Store (1) (2) (3) Bình quaân (4) Bình quaân (5) (6) (7) Thôøi gian Doanh soá di ñoäng di ñoäng Giaù trò Giaù trò Döï baùo (8) ′ t haøng tuaàn. Yt tuaàn, Mt keùp, Mt cuûa a cuûa b a + bm (m = 1) et 1 654 − − − − − − 2 658 − − − − − − 3 665 659 − − − − − 4 672 665 − − − − − 5 673 670 665 675 5 − − 6 671 672 669 675 3 680 -9 7 693 679 674 684 5 678 15 8 694 686 679 693 7 689 5 9 701 696 687 705 9 700 1 10 703 699 694 704 5 714 -11 11 702 702 699 705 3 709 -7 12 710 705 702 708 3 708 2 13 712 708 705 711 3 711 1 14 711 711 708 714 3 714 -3 15 728 717 712 722 5 717 11 16 − − − − − − MSE = 63,7 20