Bài giảng "Kháng nguyên" trình bày về khái niệm và phân loại kháng nguyên, tính chất của kháng nguyên, quyết định kháng nguyên và hapten, khái niệm về epitop kháng nguyên,... Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn chuyên ngành Y dược.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Kháng nguyên - BS. Hồ Hoàng Thị Kim Huệ
- 10/3/2014
MỤC TIÊU
1. Trình bày được khái niệm và cách phân loại KN
KHÁNG NGUYÊN
2. Hiểu được những tính chất của KN và các yếu tố
ảnh hưởng đến tính sinh miễn dịch của KN
BS. Hồ Hoàng Thị Kim Huệ
Bộ môn MD- SLB 3. Phân tích được khái niệm về epitop KN
KHÁNG NGUYÊN
I. Khái niệm và phân loại kháng nguyên:
- Khái niệm
- Phân loại
II. Tính chất của kháng nguyên: Kháng nguyên(KN) là gì?
- Tính sinh miễn dịch
- Tính đặc hiệu kháng nguyên
III. Quyết định kháng nguyên và hapten:
- Quyết định kháng nguyên
- Hapten
1
- 10/3/2014
ĐỊNH NGHĨA
KN (Antigen) là những chất có khả năng kích
thích cơ thể sinh ĐƯMD và phản ứng với các sản
phẩm của đáp ứng này.
Theo Kuby:
KN là những chất được nhận biết bởi receptor
globulin miễn dịch của tế bào B hay bởi receptor
của tế bào T.
Phân loại KN theo đáp ứng miễn dịch
Loại KN KN phụ thuộc tuyến ức KN không phụ thuộc
tuyến ức
Bản chất KN Cấu trúc đặc trưng bởi một cấu trúc đặc trưng bởi
vài bản sao của nhiều quyết các nhóm quyết định KN
định KN khác nhau như lặp lại nhiều lần và thoái
protein hóa rất chậm như Glucid
Loại DUMD được tạo DUMD tiên phát và thứ phát: DUMD tiên phát: IgM
ra IgM và IgG Có thể hoạt hóa đa dòng
LB
Loại tế bào tham gia APC, LTH, LB hay LTC Chỉ cần LB, không cần LT
2
- 10/3/2014
Phân loại theo quan hệ với vật chủ
KN dị loài (hetero-antigen)
KN dị gen (allo-antigen)
Tự KN (auto-antigen)
Tính
KN có những tính chất gì? sinh Tính đặc Kháng
miễn hiệu KN nguyên
dịch
3
- 10/3/2014
TÍNH SINH MIỄN DỊCH
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH
Là khả năng tạo nên một đáp ứng miễn dịch dịch thể hay đáp
ứng miễn dịch qua trung gian tế bào
Tế bào B + KN → Tương bào + Tế bào B nhớ Kháng nguyên + khả năng đáp ứng →Tính sinh
của vật chủ miễn dịch
Tế bào T + KN → Tế bào T hiệu lực + Tế bào T nhớ
↓
(Như là CTL, TH )
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH
1. Các yếu tố nội tại của KN:
1. Các yếu tố nội tại của KN:
Tính “lạ” của KN - Tính “lạ” của KN
Kích thước phân tử của KN Hệ miễn dịch bình thường có khả năng phân
biệt những phân tử của bản thân và không phải
Cấu trúc hóa học của KN
của bản thân
Cấu trúc phân tử của KN
4
- 10/3/2014
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH
- Kích thước phân tử của KN - Cấu trúc hóa học của KN
Có sự tương quan giữa kích thước của đại phân 1. Protein
tử với khả năng gây miễn dịch 2. Polysaccharide
Sinh miễn dịch mạnh: 100.000 Da 3. Lipid và Acid nucleic
Sinh miễn dịch yếu : 5000-10.000 Da
1000 Da vẫn có khả năng sinh miễn dịch
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH
- Cấu trúc phân tử của KN
Polymer được tạo nên Polymer được tạo nên từ
từ 1 loại aa /1 loại đường nhiều loại aa/ nhiều loại
đường
Cấu trúc không gian càng phức tạp thì tính sinh miễn
dịch càng mạnh.
5
- 10/3/2014
2. Khả năng đáp ứng của cơ thể vật chủ:
2. Khả năng đáp ứng của cơ thể vật chủ:
-Yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền
Khả năng làm dễ cho quá trình xử lý và trình diện Một số chất có khả năng gây miễn dịch với loài này
Tuổi nhưng không thể với loài khác.
Liều lượng và đường xâm nhập Trong cùng một loài, một số chất có khả năng gây
Tá chất (adjuvant) miễn dịch với cá thể này nhưng không thể với cá thể
khác
Sự thiếu hụt hay thay đổi các gene mã hóa cho RE
của KN trên LB và LT hay các gene cần thiết cho
APC trình diện KN lên LT
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH SINH MIỄN DỊCH - Tuổi
Người quá trẻ đáp ứng miễn dịch không đầy
- Khả năng làm dễ cho quá trình xử lý và đủ
trình diện Người quá già suy giảm khả năng sinh đáp
Đại phân tử không hòa tan sinh miễn dịch ứng miễn dịch với KN
tốt hơn phân tử nhỏ hòa tan (khả năng thực bào
của APC)
KN được xử lý biến đổi sinh miễn dịch tốt
hơn khi chúng ở dạng tự nhiên
6
- 10/3/2014
- Liều lượng và đường xâm nhập Số lần tiếp xúc:
Liều lượng:
mỗi KN có một liều gây DUMD riêng, liều thấp Một lần thường không tạo
hơn hay cao hơn đều không tạo được DUMD ra một DUMD mạnh mẽ
Đường xâm nhập:
- Tá chất (adjuvant)
Là chất có khả năng làm tăng cường tính sinh
miễn dịch của KN
Được dùng khi một KN có tính sinh miễn dịch
yếu hay lượng KN quá ít không đủ tạo một
DUMM mạnh mẽ.
KAl(SO4)2 và Freund
Đường dưới da
7
- 10/3/2014
TÍNH ĐẶC HIỆU KHÁNG NGUYÊN
Là khả năng kết hợp đặc hiệu với sản phẩm cuối
cùng của những DUMD (kháng thể và/hoặc receptor
bề mặt tế bào) Tính sinh Tính kháng
Phản ứng chéo ????? miễn dịch nguyên
Hapten
Là những chất có tính KN nhưng chính bản thân nó
không thể tạo nên một DUMD đặc hiệu
8
- 10/3/2014
QUYẾT ĐỊNH KHÁNG NGUYÊN
QUYẾT ĐỊNH KHÁNG NGUYÊN (Epitopes) Phân loại KN theo tế bào tiếp nhận
ĐẶC TÍNH KN được tiếp nhận bởi LB KN được tiếp nhận bởi LT
Cấu trúc hóa học Lipid, polysaccharide, một số Hầu hết là protein, một số
của KN protein lipid, glycolipid biểu lộ trên
phân tử giống MHC
QĐKN (epitopes) là vùng hoạt động chức năng về Tính chất KN Những peptide di động, tan Những mảnh peptide được
miễn dịch của một KN mà gắn với RE màng đặc trong nước, dễ tiếp cận được sản xuất từ quá trình xử lý KN
cấu tạo từ các aa có trình tự và gắn lên MHC
hiệu KN trên tế bào Lympho hay KT đặc hiệu lặp lại hay không lặp lại
Cần có sự trợ Không Hỗ trợ trong sự trình diện KN
giúp của MHC được xử lý
Tương tác với Phức hợp liên kết gồm 2 thành Phức hợp liên kết gồm 3
KN phần: sIg và Ag thành phần:TCR, Ag,MCH
Kích thước 4- 8 tiểu đơn vị/ hoặc có cấu 8- 15 aa
QĐKN trúc nguyên vẹn bậc 2, 3, 4
QĐKN tiếp nhận bởi hệ thống miễn dịch tự nhiên
Nhóm QĐKN
(PAMPS)
Receptor (PRRS) Nơi chứa RE Tác dụng sinh
học của tương
KẾT LUẬN
tác KN là những chất có khả năng kích thích cơ thể sinh ĐƯMD
Những thành phần Bổ thể Huyết tương Opsonin hóa, hoạt và phản ứng với các sản phẩm của đáp ứng này.
vách tế bào VSV hóa bổ thể
Carbohydrate chứa Mannose- binding Huyết tương Opsonin hóa, hoạt KN có 2 tính chất quan trọng: Tính sinh miễn dịch và
mannose protein hóa bổ thể tính đặc hiệu KN
Lipoprotein của VK TLR-2 (Toll-like Các bạch cầu Hoạt hóa ĐTB, kích
Gram +, những receptor 2) thích tiết cytokine Hapten:có tính đặc hiệu KN nhưng không có tính
thành phần vách tế viêm
bào nấm men sinh miễn dịch
RNA chuỗi kép TLR-3 Tế bào nhau thai, Kích thích sản xuất
tuyến tụy, tế bào Interferon Quyết định KN là vùng hoạt động chức năng về mặt miễn
tua dịch của một KN
LPS (VK Gram -) TLR-4 Tế bào nhau thai, Hoạt hóa ĐTB, kích
BC trung tính, ĐTB thích tiết cytokine
viêm
9
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
