Bài giảng Kinh tế học vĩ mô: Chương 1 - TS. Nguyễn Ái Đoàn

Nghiên c u kinh t h c đ làm gì?<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Kinh tÕ häc<br /> vÜ m«<br /> <br /> Đ i tư ng c a kinh<br /> t h c<br /> <br /> Trên th gi i, kinh<br /> t th trư ng phát<br /> tri n<br /> <br /> N n<br /> kinh t<br /> <br /> Mang l i s giàu<br /> có, s liên k t,<br /> hòa nh p ……<br /> <br /> Vi t Nam, thay th n n kinh t k ho ch<br /> hóa t p trung – kinh t th trư ng đang tác<br /> đ ng m nh m đ n cu c s ng c a m i<br /> chúng ta.<br /> <br /> M i ngư i đ u quan tâm đ n các v n đ kinh t<br /> N.A.§OµN –KTQL- §HBKHN<br /> <br /> Nghiên c u kinh t h c đ làm gì?<br /> <br /> Nghiên c u kinh t h c đ làm gì?<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Kinh tÕ häc l m«n khoa häc ®Ò cËp ®Õn<br /> lÜnh vùc quan träng nhÊt trong cuéc sèng cña<br /> chóng ta - ho¹t ®éng kinh tÕ.<br /> Kinh tÕ häc nghiªn cøu c¬ chÕ vËn h nh<br /> cña nÒn kinh tÕ, t×m ra nh÷ng −u, nh−îc ®iÓm<br /> cña nã v kh¶ n¨ng can thiÖp cña chÝnh phñ<br /> nh»m ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña x héi.<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Kinh tÕ häc nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò liªn quan trùc tiÕp ®Õn<br /> mçi chóng ta nh− t¨ng tr−ëng kinh tÕ, thÊt nghiÖp, l¹m<br /> ph¸t,…<br /> Môn khoa h c mang tính ph c p<br /> <br /> Kinh t h c<br /> <br /> Môn cơ s chuyên ngành, trang b nh ng ki n th c<br /> cơ b n v :<br /> Cơ ch ho t đ ng c a n n kinh t th trư ng<br /> Hành vi c a các ch th kinh t<br /> Môi trư ng kinh t<br /> Các chính sách kinh t<br /> <br /> ………<br /> <br /> 1<br /> <br /> PGS.TS. NguyÔn AÝ §oµn<br /> <br /> Chương 1<br /> Gi¸o tr×nh<br /> <br /> Kinh tÕ häc<br /> vÜ m«<br /> <br /> Gi I THI U KINH T H C<br /> VÀ KINH T H C VĨ MÔ<br /> <br /> Nhµ xuÊt b¶n b¸ch khoa – hµ néi<br /> <br /> T NG QUAN<br /> <br /> T NG QUAN<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> • Kinh t h c có m c đích gì và nghiên c u cái gì?<br /> YH C<br /> M c đích:<br /> <br /> Chăm sóc s c kho c ng đ ng<br /> <br /> Tr l i câu h i: S c kho con ngư i = ƒ(?)<br /> Đ i tư ng nghiên c u: Cơ ch ho t đ ng c a cơ th con ngư i<br /> KINH T H C<br /> M c đích: Phát tri n kinh t (Chăm sóc s c kho n n kinh t )<br /> Tr l i câu h i: Phát tri n kinh t = ƒ(?)<br /> Đ i tư ng nghiên c u: Cơ ch ho t đ ng c a n n kinh t<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> M c tiêu c th c a chương 1:<br /> * Kh¸i niÖm Kinh tÕ häc v kinh tÕ häc vÜ m«.<br /> * Néi dung c¬ b¶n cña Kinh tÕ häc vÜ m«.<br /> * Ph−¬ng ph¸p m« h×nh trong kinh tÕ häc.<br /> Néi dung:<br /> 1.1. khan hiÕm c¸c nguån lùc vµ Ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬<br /> b¶n<br /> 1.2. Kh¸i niÖm kinh tÕ häc<br /> 1.3. hiÖu qu¶ Sö dông c¸c nguån lùc vµ néi dung c¬ b¶n<br /> cña kinh tÕ häc<br /> 1.4. Kinh tÕ häc thùc chøng vµ kinh tÕ häc chuÈn t¾c<br /> 1.5. Kinh tÕ häc vi m« vµ kinh tÕ häc vÜ m«<br /> 1.6. Néi dung c¬ b¶n cña kinh tÕ häc vÜ m«<br /> 1.7. Ph−¬ng ph¸p m« h×nh trong kinh tÕ häc<br /> <br /> Câu h i: Cơ ch ho t đ ng c a n n kinh t là gì?<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1.1. khan hiÕm c¸c nguån lùc vµ Ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n<br /> <br /> 1.1. khan hiÕm c¸c nguån lùc vµ Ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Các nhà kinh t tư duy như th nào?<br /> Đ làm gì?<br /> <br /> S n<br /> xu t?<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> C¸c nguån lùc<br /> <br /> C n nh ng gì?<br /> <br /> Đáp ng nhu c u.<br /> <br /> Các ngu n l c (các<br /> y u t đ u vào)<br /> <br /> Nhu c u luôn tăng<br /> <br /> Ngu n l c khan hi m<br /> <br /> §Ó s¶n xuÊt ra l−¬ng thùc, nh ë v cña c¶i, vËt chÊt nãi<br /> chung, chóng ta cÇn sö dông c¸c nguån lùc - cßn ®−îc gäi l c¸c<br /> yÕu tè s¶n xuÊt - bao gåm lao ®éng, vèn t i s¶n v ®Êt ®ai.<br /> Lao ®éng l thêi gian cña con ng−êi sö dông cho s¶n xuÊt,<br /> nh− l m viÖc trong c¸c ph©n x−ëng, l m ®Êt ®Ó trång hoa, nÊu<br /> phë,…<br /> §Êt ®ai - hay tæng qu¸t h¬n l c¸c t i nguyªn thiªn nhiªn bao gåm ®Êt trång, ®Êt x©y dùng, t i nguyªn rõng, kho¸ng s¶n,<br /> n−íc, khÝ hËu,... l nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu cho qu¸ tr×nh<br /> s¶n xuÊt.<br /> <br /> N y sinh các v n đ :<br /> L a ch n s n xu t s n ph m gì?<br /> S n xu t như th nào đ có nhi u s n ph m nh t t ngu n<br /> l c có h n?<br /> Phân ph i lư ng s n ph m có h n như th nào?<br /> <br /> 1.1. khan hiÕm c¸c nguån lùc vµ Ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n<br /> <br /> Vèn t i s¶n l c¸c s¶n phÈm l©u bÒn cña nÒn kinh tÕ, ®−îc<br /> chÕ t¹o ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm kh¸c. Vèn t i s¶n bao gåm<br /> m¸y mãc, thiÕt bÞ, nh x−ëng, ®−êng giao th«ng,...<br /> <br /> 1.2. Kh¸i niÖm kinh tÕ häc<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Nhu cÇu<br /> t¨ng nhanh<br /> <br /> S¶n xuÊt c¸i g×?<br /> S¶n xuÊt nh− thÕ<br /> n o?<br /> S¶n xuÊt cho ai?<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> ®èi t−îng cña kinh tÕ häc<br /> <br /> Cña c¶i<br /> s¶n xuÊt ra<br /> h¹n chÕ<br /> ph−¬ng thøc gi¶i<br /> quyÕt 3 vÊn ®Ò<br /> <br /> §Êt ®ai, t i<br /> nguyªn thiªn<br /> nhiªn<br /> <br /> H×nh 1.1. Khan hiÕm c¸c nguån lùc vµ nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ<br /> c¬ b¶n cña x· héi<br /> <br /> - s¶n xuÊt<br /> c¸i g×?<br /> - s¶n xuÊt<br /> nh− thÕ<br /> nµo?<br /> - s¶n xuÊt<br /> cho ai?<br /> <br /> c¬ chÕ vËn<br /> ®éng cña nÒn<br /> kinh tÕ<br /> <br /> Cơ ch<br /> Cơ ch<br /> Cơ ch<br /> Cơ ch<br /> trung<br /> Cơ ch<br /> <br /> kinh t<br /> kinh t<br /> kinh t<br /> k ho<br /> <br /> c ng đ ng<br /> t nhiên<br /> th trư ng<br /> ch hóa t p<br /> <br /> kinh t h n h p<br /> <br /> kinh tÕ häc nghiªn cøu c¸ch thøc x· héi gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ c¬<br /> b¶n lµ: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh− thÕ nµo vµ s¶n xuÊt cho ai?<br /> néi dung chñ yÕu cña kinh tÕ häc hiÖn ®¹i lµ nghiªn cøu c¬ chÕ vËn ®éng<br /> cña thÞ tr−êng - c¸ch thøc thÞ tr−êng gi¶i quyÕt 3 vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n.<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1.2. Kh¸i niÖm kinh tÕ häc<br /> <br /> 1.2. Kh¸i niÖm kinh tÕ häc<br /> <br /> Cơ ch th trư ng<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> CÇu cña ng−êi TD<br /> G¹o, quÇn ¸o,<br /> nh ë …<br /> <br /> S¶n xuÊt - cung<br /> <br /> Gi¸ c¶ trªn<br /> thÞ tr−êng<br /> hµng ho¸<br /> <br /> Lao ®éng, ®Êt ®ai,<br /> vèn t i s¶n…<br /> Cho thuª - cung<br /> <br /> Gi¸ c¶ trªn<br /> thÞ tr−êng<br /> yÕu tè s¶n<br /> xuÊt<br /> <br /> C¸c<br /> doanh nghiÖp<br /> <br /> thÞ tr−êng<br /> hµng ho¸<br /> <br /> thÞ tr−êng<br /> tiÒn tÖ<br /> <br /> Lao ®éng, ®Êt<br /> ®ai, vèn,…<br /> <br /> thÞ tr−êng lµ mét c¬ chÕ trong ®ã ng−êi mua<br /> vµ ng−êi b¸n t−¬ng t¸c víi nhau ®Ó x¸c ®Þnh<br /> gi¸ c¶ vµ s¶n l−îng cña hµng ho¸ hay dÞch vô.<br /> <br /> §i thuª - cÇu<br /> <br /> c©n b»ng thÞ tr−êng lµ sù c©n b»ng gi÷a tÊt c¶<br /> ng−êi mua vµ ng−êi b¸n kh¸c nhau<br /> <br /> H×nh 1.2. ThÞ tr−êng dùa v o cung-cÇu ®Ó gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò kinh tÕ<br /> <br /> 1.2. Kh¸i niÖm kinh tÕ häc…<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Kinh tÕ häc lµ m«n khoa häc nghiªn cøu c¸ch thøc x· héi sö<br /> dông c¸c nguån lùc khan hiÕm nh− thÕ nµo ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c<br /> s¶n phÈm vµ ph©n phèi chóng cho c¸c ®èi t−îng kh¸c nhau<br /> <br /> M c tiêu<br /> <br /> Gi i thích cơ ch v n<br /> đ ng c a n n kinh t<br /> Lu n ch ng các kh năng<br /> đi u ti t kinh t t phía nhà nư c<br /> <br /> 1.3. hiÖu qu¶ Sö dông c¸c nguån lùc vµ néi<br /> dung c¬ b¶n cña kinh tÕ häc<br /> Khái ni m hi u qu<br /> <br /> Ưu đi m?<br /> Như c đi m?<br /> <br /> Ngu n l c có h n<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Hi u qu<br /> <br /> Đư ng gi i h n kh năng s n xu t<br /> Di n tích<br /> đ t1<br /> <br /> Ngô<br /> C<br /> 12 •<br /> F<br /> • B<br /> • H<br /> 8<br /> •<br /> •E<br /> •G<br /> <br /> Nhà nư c tác đ ng<br /> như th nào?<br /> Kinh t th<br /> trư ng<br /> <br /> thÞ tr−êng<br /> lao ®éng<br /> <br /> thÞ tr−êng<br /> ngo¹i hèi<br /> <br /> G¹o, quÇn<br /> ¸o, nh ë…<br /> <br /> S¶n xuÊt c¸i g×?<br /> S¶n xuÊt nh− thÕ<br /> n o?<br /> S¶n xuÊt cho ai?<br /> <br /> C¸c<br /> hé gia ®×nh<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> 0<br /> <br /> 6<br /> <br /> Di n tích<br /> đ t2<br /> <br /> • D<br /> A<br /> •<br /> 9 Lúa<br /> <br /> H×nh 1.3. §−êng giíi h¹n<br /> kh¶ n¨ng s¶n xuÊt (PPF)<br /> <br /> Lúa: 6 t n<br /> Ngô: 4 t n<br /> <br /> Lúa: 3 t n<br /> Ngô: 8 t n<br /> <br /> Phương án A:<br /> lúa: 9 t; ngô: 0 t<br /> Phương án C:<br /> lúa: 0 t; ngô: 12 t<br /> Phương án B:<br /> lúa: 6 t; ngô: 8 t<br /> <br /> Đư ng gi i h n kh năng s n xu t<br /> ch ra m c s n lư ngmà n n kinh t<br /> có th đ t đư c trong m t th i kỳ<br /> nh t đ nh, v i s lư ng đ u vào và<br /> trình đ công ngh có s n.<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1.3. hiÖu qu¶ Sö dông c¸c nguån lùc vµ<br /> néi dung c¬ b¶n cña kinh tÕ häc<br /> <br /> 1.3. hiÖu qu¶ Sö dông c¸c nguån lùc vµ néi<br /> dung c¬ b¶n cña kinh tÕ häc<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Hi u qu và phi hi u qu :<br /> <br /> Thay đ i đư ng gi i h n kh năng s n xu t<br /> <br /> Ngô<br /> C<br /> 12 •<br /> <br /> Phân b ngu n l c<br /> <br /> Ngô<br /> 12 • C<br /> <br /> Ngô<br /> 12 • C<br /> <br /> 8<br /> <br /> •<br /> <br /> B<br /> 8<br /> <br /> S d ng ngu n l c<br /> <br /> B<br /> •<br /> <br /> N i dung c th c a kinh t h c:<br /> <br /> 8<br /> <br /> F<br /> •<br /> <br /> •<br /> <br /> •G<br /> <br /> Nghiên c u th trư ng các y u t s n xu t và<br /> cách th c phân b các ngu n l c<br /> Nghiên c u th trư ng tài chính…<br /> <br /> 0<br /> <br /> 6<br /> <br /> A<br /> •<br /> 9 Lúa<br /> <br /> H×nh 1.3b. Thay đ i giíi h¹n<br /> kh¶ n¨ng s¶n xuÊt (PPF)<br /> <br /> 0<br /> <br /> 5<br /> <br /> A<br /> •<br /> 9 Lúa<br /> <br /> H×nh 1.3b. Thay đ i giíi h¹n<br /> kh¶ n¨ng s¶n xuÊt (PPF)<br /> <br /> Nghiên c u các y u t<br /> trư ng kinh t<br /> <br /> nh hư ng đ n tăng<br /> <br /> Nghiên c u chu kỳ kinh doanh<br /> <br /> 0<br /> <br /> 6<br /> <br /> B<br /> <br /> • H<br /> <br /> •E<br /> • D<br /> A<br /> •<br /> 9 Lúa<br /> <br /> H×nh 1.3. §−êng giíi h¹n<br /> kh¶ n¨ng s¶n xuÊt (PPF)<br /> <br /> Nghiên c u phân ph i thu nh p<br /> Nghiên c u kh năng đi u ti t c a chính ph<br /> Nghiên c u thương m i qu c t<br /> ……………….<br /> <br /> Chú ý<br /> <br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> 1.4. Kinh tÕ häc thùc chøng vµ kinh tÕ häc chuÈn t¾c<br /> N.A.§ - KTQL - §HBKHN<br /> <br /> Tính hi u qu c a<br /> cơ ch ?<br /> Nghiên c u cơ<br /> ch kinh t th<br /> trư ng<br /> <br /> Nh ng y u t làm<br /> gi m hi u qu ?<br /> Gi i pháp nâng<br /> cao hi u qu ?<br /> <br /> Kinh t h c<br /> th c ch ng<br /> <br /> Gi¶i thÝch sù ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ mét<br /> c¸ch kh¸ch quan, khoa häc, dùa trªn c¸c<br /> chøng cø thùc tÕ.<br /> <br /> Kinh t h c<br /> chu n t c<br /> <br /> Đ−a ra c¸c chØ dÉn hoÆc c¸c khuyÕn nghÞ<br /> dùa trªn nh÷ng ®¸nh gi¸ theo tiªu chuÈn cña<br /> c¸ nh©n.<br /> <br /> 5<br /> <br />