Bài giảng môn Ngữ văn lớp 7 - Tiết 15: Từ Hán Việt

Chia sẻ: Thái Từ Khôn | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng môn Ngữ văn lớp 7 - Tiết 15: Từ Hán Việt được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp học sinh hiểu được khái niệm từ Hán Việt, yếu tố Hán Việt; các loại từ ghép Hán Việt; tác dụng của từ Hán Việt trong văn bản; tác hại của việc lạm dụng từ Hán Việt;... Mời quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng môn Ngữ văn lớp 7 - Tiết 15: Từ Hán Việt

Tiết 15 TIẾNG VIỆT TỪ HÁN VIỆT
MỤC TIÊU BÀI HỌC KIẾN THỨC - Khái niệm từ Hán Việt, yếu tố Hán Việt. - Các loại từ ghép Hán Việt. - Tác dụng của từ Hán Việt trong văn bản. - Tác hại của việc lạm dụng từ Hán Việt. KĨ NĂNG - Nhận biết từ Hán Việt, các loại từ ghép Hán Việt. - Mở rộng vốn từ Hán Việt. - Sử dụng từ Hán Việt đúng nghĩa, phù hợp với ngữ cảnh. THÁI ĐỘ Giáo dục HS biết cách lựa chọn và sử dụng từ Hán Việt phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
I. Đơn vị cấu tạo từ Hán Việt. (HS tự đọc SGK) - Tiếng để cấu tạo từ Hán Việt gọi là yếu tố Hán Việt. - Cách dùng: + Phần lớn các yếu tố Hán Việt không được dùng độc lập như từ mà chỉ dùng để tạo từ ghép, VD: quốc, sơn, hà… + Một số yếu tố Hán Việt như: hoa, quả, bút, bảng, học, … có lúc dùng để tạo từ ghép, có lúc được dùng độc lập như một từ. - Có nhiều yếu tố Hán Việt đồng âm nhưng khác nghĩa. VD: thiên + thiên niên kỉ, thiên lí mã: nghìn
II. Từ ghép Hán Việt. Các từ sơn hà, xâm phạm, giang san * Ngữ liệu (SGK/ Trg 70) → Từ ghép đẳng lập - Từ ghép đẳng lập. Các từ ái quốc, thủ môn, Phân ra chiến - Từ ghép chính phụ: thắng tiếng chính, + Yếu tố chính đứng + ái quốc: yêu nước tiếng phụ trước, yếu tố phụ đứng + thủ môn: giữ cửa sau (giống trật tự từ + chiến thắng: đánh thắng ghép chính phụ thuần Việt) → Từ ghép chính phụ Phân ra + Yếu tố phụ đứng → Yếu tố chính + yếu tố phụ tiếng chính, trước, yếu tố chính - Các từ thiên thư, thạch mã, tái tiếng đứng sau (khác trật tự phạm phụ từ ghép chính phụ thuần + thiên thư: sách trời Việt) + thạch mã: ngựa đá
III. Sử dụng từ Hán 1. Sử dụng từ Hán Việt để tạo sắc thái biểu cảm. Việt. * Ngữ liệu (SGK/ Trg 81, 82) - Phụ nữ (đàn bà) Sử dụng từ Hán Việt → Trang trọng để tạo sắc thái biểu - Từ trần (chết), mai táng (chôn) cảm. → Sự tôn kính Không nên lạm dụng - Tử thi (xác chết) từ Hán Việt. → Tránh gây cảm giác ghê sợ * Ghi nhớ (SGK/ Trg 82,83) - Kinh đô, yết kiến, trẫm, bệ hạ, thần → Tạo sắc thái cổ, phù hợp với không khí xã hội xưa. 2. Không nên lạm dụng từ Hán Việt. - đề nghị → Dùng từ Hán Việt khi không cần
IV. Luyện tập (BT SGK/ Trg 70,71) 1. Phân biệt nghĩa của các yếu tố Hán Việt đồng âm trong các từ ngữ sau sự vật, cơ quan sinh sản của cây, Hoa1 : hoa quả, hương hoa có hương thơm, màu sắc Hoa2 : hoa mĩ, hoa lệ đẹp, lộng lẫy bay Phi1 : phi công, phi đội trái ngược (lẽ phải, pháp Phi2 : phi pháp, phi nghĩa luật…) vợ thứ của vua Phi3 : cung phi, vương phi ham muốn Tham1 : tham vọng, tham lam dự vào Tham2 : tham gia, tham chiến nhà Gia1 : gia chủ, gia súc thêm vào Gia2 : gia vị, gia tăng
2. Tìm những từ ghép Hán Việt có chứa các yếu tố Hán Việt quốc, sơn, cư, bại (đã được chú nghĩa dưới bài Nam quốc sơn hà) - quốc (nước): quốc gia, cường quốc, quốc lộ, quốc kì, quốc ca… - sơn (núi): sơn hà, giang sơn, sơn thủy, sơn lâm… - cư (ở): cư trú, an cư, định cư, di cư… - bại (thua): thất bại, chiến bại, bại vong, bại trận…
3. Xếp các từ ghép hữu ích, thi nhân, đại thắng, phát thanh, bảo mật, tân binh, hậu đãi, phòng hỏa vào nhóm thích hợp: a) Từ có yếu tố chính đứng trước, yếu tố phụ đứng sau: → hữu ích, phát thanh, bảo mật, phòng hỏa b) Từ có yếu tố phụ đứng trước, yếu tố chính đứng sau: → thi nhân, đại thắng, tân binh, hậu đãi
4. Tìm 5 từ ghép Hán Việt - Có yếu tố phụ đứng trước, yếu tố chính đứng sau: → cường quốc, nông nghiệp, bạch mã, ngoại hình, sơn nữ, tái hôn… - Có yếu tố chính đứng trước, yếu tố phụ đứng sau: → chiến thắng, hữu hiệu, phòng bệnh, nhập gia, thất học,…
DẶN DÒ Xem lại bài Chuẩn bị bài: Bánh trôi nước.