Đề tài tốt nghiệp cử nhân Điều dưỡng hệ VHVL: Chăm sóc các biến chứng cấp tính do xạ trị trên bệnh nhân ung thư vòm mũi họng

MỤC LỤC<br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .........................................................................2<br /> DANH MỤC CÁC HÌNH ...........................................................................................3<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................................................4<br /> Chương 1: NỘI DUNG ...............................................................................................6<br /> 1.1. Khái niệm về bệnh ung thư vòm mũi - họng ........................................................................... 6<br /> 1.2. Hướng điều trị và chăm sóc cho bệnh nhân ung thư vòm mũi – họng hiện nay .................... 7<br /> 1.3. Bệnh nguyên ung thư vòm mũi – họng................................................................................... 8<br /> 1.4. Dịch tễ học ung thư vòm mũi – họng ...................................................................................... 8<br /> 1.5.1. Chẩn đoán xác định:......................................................................................................... 8<br /> 1.5.2.<br /> <br /> Chẩn đoán giai đoạn: ............................................................................................... 10<br /> <br /> 1.5.3.<br /> <br /> Chẩn đoán phân biệt. ............................................................................................... 11<br /> <br /> 1.6. Điều trị ung thư vòm mũi – họng .......................................................................................... 11<br /> 1.6.1. Xạ trị: .............................................................................................................................. 11<br /> 1.6.2.<br /> <br /> Hóa chất ................................................................................................................... 11<br /> <br /> 1.6.3.<br /> <br /> Điều trị phẫu thuật: .................................................................................................. 12<br /> <br /> 1.7. Các biến chứng do xạ trị và cách khắc phục......................................................................... 12<br /> 1.7.2. Biến chứng muộn ........................................................................................................... 16<br /> <br /> Chương 2: CHĂM SÓC CÁC BIẾN CHỨNG CẤP TÍNH DO XẠ TRỊ TRÊN<br /> BỆNH NHÂN UNG THƯ VÒM MŨI - HỌNG ......................................................17<br /> 2.1. Vai trò của chăm sóc và theo dõi bệnh nhân xạ trị vòm mũi – họng .................................... 17<br /> 2.2. Quy trình chăm sóc, điều dưỡng........................................................................................... 17<br /> 2.2.1. Nhận định: ...................................................................................................................... 18<br /> 2.2.2. Chẩn đoán điều dưỡng: ................................................................................................. 20<br /> 2.2.3. Lập kế hoạch .................................................................................................................. 20<br /> 2.2.4. Thực hiện kế hoạch ........................................................................................................ 22<br /> 2.2.5. Đánh giá ......................................................................................................................... 27<br /> <br /> KẾT LUẬN ...............................................................................................................33<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................34<br /> <br /> 1<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br /> <br /> AJCC: American Joint Committee on Cancer- Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ<br /> KQMĐ: kết quả mong đợi<br /> M: Metasatas- Di căn<br /> N: Node- Hạch<br /> UTVMH: Ung thư vòm mũi họng<br /> UTV: Ung thư vòm<br /> UT: Ung thư<br /> T: Tumor- Khối u<br /> WHO: ( World Health Organization)- Tổ chức Y tế thế giới.<br /> <br /> 2<br /> <br /> Thang Long University Library<br /> <br /> DANH MỤC CÁC HÌNH<br /> Hình 1: Giải phẫu vòm mũi họng ......................................................................... 6<br /> Hình 2: Ảnh nội soi vòm bệnh nhân ung thư vòm mũi họng ...................................... 9<br /> Hình 3: Hình ảnh bỏng da độ II và III do xạ trị........................................................... 13<br /> Hình 4: Viêm niêm mạc má và lưỡi sau xạ trị. .......................................................... 14<br /> Hình 5: Điều dưỡng viên đang chăm sóc bệnh nhân viêm da .................................. 23<br /> Hình 6: Hình ảnh bệnh nhân đang xông họng miệng ............................................... 24<br /> <br /> 3<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Ung thư vòm mũi họng là tổn thương bệnh lý ác tính của các tế bào niêm<br /> mạc và dưới niêm mạc vùng vòm mũi họng. Đây là một trong những bệnh ung thư<br /> phổ biến ở nước ta và một số nước vùng Nam Á như Trung Quốc, Hồng Kông, Đài<br /> Loan, Singapore … Tỉ lệ mắc trung bình ở Bắc Phi, tỷ lệ thấp ở người da trắng và<br /> Nhật Bản. Tỷ lệ mắc cao ở nhóm tuổi từ 40-50, nam/ nữ là 2/1 [3].<br /> Trong những năm gần đây, mỗi năm Bệnh viện K đã nhận và điều trị trung<br /> bình từ 400 - 500 bệnh nhân mới. Thống kê ung thư trên người Hà Nội giai đoạn từ<br /> năm 2001- 2004 cho thấy tỷ lệ mắc ung thư vòm mũi họng là bệnh thứ tư trong các<br /> loại ung thư ở nam giới.Tỉ lệ mắc ở nam là 7,8/100.000 dân, ở nữ là 3,3/100.000<br /> dân [5], [8].<br /> Ung thư vòm mũi họng là bệnh thường gặp nhất trong ung thư đầu, mặt, cổ.<br /> Triệu chứng lâm sàng thường nghèo nàn, dễ nhầm với các bệnh lí mũi họng khác,<br /> điều đó dẫn đến bệnh nhân thường đến viện ở giai đoạn muộn (96,8% ở giai đoạn<br /> III - IV) [4]. Soi vòm mũi họng sinh thiết làm giải phẫu bệnh là tiêu chuẩn vàng<br /> chẩn đoán xác định. Các xét nghiệm cần lâm sàng khác như siêu âm, đặc biệt chụp<br /> cắt lớp vi tính giúp cho việc xác định giai đoạn bệnh<br /> Phương pháp điều trị ung thư vòm mũi họng ở Việt Nam cũng như một số<br /> nước trên thế giới chủ yếu vẫn là xạ trị, có thể xạ từ ngoài vào hoặc kết hợp xạ<br /> ngoài và xạ áp sát. Hóa trị có thể kết hợp với xạ trị cho bệnh nhân giai đoạn từ IIB IVB, giúp tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên tỉ lệ bệnh tái phát vẫn cao, là nguyên<br /> nhân chính gây thất bại của điều trị ung thư vòm mũi họng [4].<br /> Bên cạnh lợi ích điều trị, xạ trị mang lại nhiều biến chứng cho bệnh nhân.<br /> Bao gồm cả biến chứng cấp và mạn tính. Biến chứng cấp thường gặp nhất là viêm<br /> da, viêm niêm mạc họng miệng, với các mức độ khác nhau và khô miệng, giảm<br /> hoặc mất vị giác (100%) [11]. Việc phát hiện sớm và chăm sóc các biến chứng là<br /> một chức năng quan trọng của điều dưỡng, góp phần rất lớn trong kết quả điều trị.<br /> Cùng với việc số lượng bệnh nhân ung thư ngày một tăng, điều dưỡng<br /> chuyên ngành ưng thư là một lĩnh vực cần được phát triển. Quy trình chăm sóc bệnh<br /> nhân ung thư nói chung và xạ trị nói riêng chưa có nhiều chuyên đề và nghiên cứu<br /> 4<br /> <br /> Thang Long University Library<br /> <br /> sâu. Vì vậy, chúng tôi tiến hành chuyên đề “Chăm sóc các biến chứng cấp tính do<br /> xạ trị trên bệnh nhân ung thư vòm mũi họng” với hai nội dung chính sau đây:<br /> 1. Lập kế hoạch chăm sóc các biến chứng cấp tính do xạ trị trên bệnh<br /> nhân ung thư vòm mũi họng.<br /> 2. Một số kinh nghiệm trong phát hiện và chăm sóc các biến chứng cấp<br /> tính sau xạ trị.<br /> <br /> 5<br /> <br />