Đề thi HK 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2016 - THPT TP Sa Đéc

TRƯỜNG THPT TP SA ĐÉC<br /> GV: NGUYỄN THỊ MINH THƯ<br /> Số ĐT:01659418255<br /> <br /> ĐỀ ĐỀ XUẤT THI HỌC KÌ I (2016- 2017)<br /> Môn: NGỮ VĂN<br /> Thời gian : 120 phút<br /> <br /> ----------I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)<br /> Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 4:<br /> “Hãy thức tỉnh thôi những con người trẻ tuổi!<br /> Cuộc đời là tập hợp những điểm giới hạn. Người thông minh là người cho phép mình<br /> buông thả nhưng biết dừng lại đúng lúc. Sau những hành động nông nổi, bạn có thể khóc<br /> lóc rượu chè, đập phá nhưng nên biết tự thức tỉnh rồi đứng lên. Hãy tỏ ra mình mạnh mẽ,<br /> làm chủ cuộc chơi chứ không phải là kẻ đáng thương lao mình xuống dốc rồi đi cầu sự<br /> thương hại của người khác mà đứng lên. Ngẩng cao đầu trong mọi hoàn cảnh mới là người<br /> chiến thắng.<br /> Đừng bận lòng đến những sai lầm tuổi trẻ nhé! Mấy ai không bị cám dỗ khi tuổi còn<br /> trẻ. Điều quan trọng là hãy tự mình đứng lên từ những vấp ngã và sai lầm đó. Hãy coi tất<br /> cả chỉ là sự trải nghiệm cuộc sống giúp bạn trưởng thành và vững tin hơn ở chặng đường<br /> đời sau này... Hãy luôn nhớ rằng, sự mạnh mẽ sẽ là liều thuốc hữu hiệu để bạn chữa lành<br /> một vết thương, dù cho chúng có đau đớn và sâu hoắm đến tận xương tủy.<br /> Tuổi trẻ như thể một chiếc xe lửa trôi đi rất nhanh, đừng là những hành khách ngủ<br /> trên xe, nếu không khi bạn tỉnh dậy bạn sẽ bỏ qua nhiều thứ, thậm chí là bỏ qua cả trạm<br /> dừng. Bởi vậy hãy trân trọng những phút giây của hiện tại, hãy luôn nhớ rằng tuổi trẻ là<br /> nhiệt huyết, là cống hiến, sống phải thật xứng đáng với những năm tháng tuổi trẻ, bởi chẳng<br /> ai có 2 lần tuổi thanh xuân ấy.. Cuộc sống nằm trong tay mỗi chúng ta, đừng để những suy<br /> nghĩ sai lầm bồng bột làm ta lạc lối, đừng bao giờ để bản thân phải trả giá tới 2 lần cho<br /> những sai lầm...”<br /> ( Báo Phụ nữ News, ngày 06-08-2016)<br /> Câu 1. Nêu nội dung chính của văn bản.<br /> Câu 2. Xác định phép tu từ trong văn bản và nêu tác dụng.<br /> Câu 3. Vì sao tác giả lại nói “Người thông minh là người cho phép mình buông thả<br /> nhưng biết dừng lại đúng lúc”<br /> <br /> Câu 4. Qua văn bản, em nhận được những thông điệp gì?<br /> II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)<br /> Câu 1 (3,0 điểm)<br /> Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến<br /> được nêu trong câu văn ở phần ngữ liệu đọc hiểu: “Ngẩng cao đầu trong mọi hoàn cảnh<br /> mới là người chiến thắng”.<br /> Câu 2 (4,0 điểm)<br /> Cảm nhận của anh/ chị về vẻ đẹp của sức mạnh dân tộc trong kháng chiến thể hiện<br /> trong đoạn thơ sau:<br /> “Nhớ khi giặc đến giặc lùng<br /> Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây<br /> Núi giăng thành luỹ sắt dày<br /> Rừng che bộ đội rừng vây quân thù<br /> Mênh mông bốn mặt sương mù<br /> Ðất trời ta cả chiến khu một lòng. ...<br /> <br /> Những đường Việt Bắc của ta<br /> Ðêm đêm rầm rập như là đất rung<br /> Quân đi điệp điệp trùng trùng<br /> Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan<br /> Dân công đỏ đuốc từng đoàn<br /> Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.<br /> Nghìn đêm thăm thẳm sương dày<br /> Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.<br /> ( Trích Việt Bắc, Tố Hữu)<br /> <br /> TRƯỜNG THPT TP SA ĐÉC<br /> <br /> KỲ THI HỌC KỲ<br /> NĂM HỌC 2016 - 2017<br /> Môn : NGỮ VĂN<br /> HƯỚNG DẪN CHẤM<br /> ( gồm 02 trang)<br /> <br /> I. Hướng dẫn chung:<br /> - Giám khảo cần nắm vững hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh,<br /> tránh cách đếm ý cho điểm. Do đặc trưng bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động,<br /> linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm<br /> xúc, sáng tạo.<br /> - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng<br /> điểm của mỗi ý và được thống nhất trong trong tổ bộ môn.<br /> - Sau khi cộng điểm toàn bài, làm tròn (lẻ 0,25 làm tròn thành 0,30; lẻ 0,75 làm tròn<br /> thành 0,80).<br /> II. Hướng dẫn chấm cụ thể:<br /> Câu<br /> Nội dung yêu cầu<br /> Điểm<br /> I. Phần đọc hiểu (3 điểm)<br /> 3,0<br /> Nội dung văn bản:<br /> Câu 1<br /> Lời thức tỉnh những người trẻ tuổi :<br /> 0,5<br /> - Phải mạnh mẽ vượt qua những sai lầm tuổi trẻ<br /> - Phải trân trọng và sống xứng đáng với những năm tháng tuổi trẻ.<br /> - Biện pháp tu từ<br /> + Ẩn dụ: “ lao mình xuống dốc” ; “ ngẩng cao đầu”<br /> + So sánh : “Tuổi trẻ như thể một chiếc xe lửa trôi đi rất nhanh”<br /> + Điệp từ : “ Hãy”<br /> Câu 2<br /> 0,5<br /> - Hiệu quả: Nhấn mạnh và khẳng định quan điểm của người viết là<br /> khuyên những người tưởi trẻ hãy mạnh mẽ vượt lên thất bại và sống có<br /> ý nghĩa.<br /> Tác giả nói “Người thông minh là người cho phép mình buông thả<br /> nhưng biết dừng lại đúng lúc” vì: trong cuộc sống, không ai mà chưa<br /> từng thất bại, nhưng thất bại không phải là dấu chấm hết trong cuộc<br /> Câu 3<br /> 1,0<br /> đời . Nêú ta biết từ thất bại mà mạnh mẽ đứng lên, rút kinh nghiệm để<br /> không tái phạm thì đó là người thành công, người thông minh.<br /> Văn bản thể hiện những thông điệp :<br /> - Không được nản lòng, tuyệt vọng, bất cần, buông xuôi hay nhờ sự<br /> giúp đỡ sau những thất bại .<br /> Câu 4<br /> - Phải biết mạnh mẽ vượt qua thất bại và không để sai lầm lặp lại hai<br /> 1,0<br /> lần.<br /> - Phải sống xứng đáng và cống hiến trong những năm tháng tuổi trẻ.<br /> II. Làm Văn (7,0 điểm)<br /> Yêu cầu về hình thức:<br /> - Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kỹ năng để viết một đoạn văn,<br /> khoảng 200 từ.<br /> - Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.<br /> Câu 1<br /> Yêu cầu về nội dung:<br /> 1. Giải thích:<br /> 0,5<br /> - “Ngẩng cao đầu trong mọi hoàn cảnh”: luôn tự tin, mạnh mẽ, không<br /> <br /> Câu 2<br /> <br /> khuất phục dù trong hoàn cảnh khó khăn hay thất bại.<br /> - “người chiến thắng”: người đạt được thành công, đạt được mục đích<br /> => Câu nói khẳng định sự tự tin, mạnh mẽ, không khuất phục dù trong<br /> hoàn cảnh khó khăn hay thấy baị là những yếu tố tạo nên sự thành<br /> công của con nguời .<br /> 2. Phân tích:<br /> - “Ngẩng cao đầu trong mọi hoàn cảnh mới là người chiến thắng”<br /> mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc: không được lùi bước hay chấp nhận<br /> thua trước hoàn cảnh khó khăn mà phải luôn mạnh mẽ vượt qua khó<br /> khăn. Lúc đó, ta mới chạm tới thành công.<br /> - “Ngẩng cao đầu trong mọi hoàn cảnh mới là người chiến thắng” vì:<br /> + Những thành công trong cuộc sống không có thành công nào là dễ<br /> dàng đạt được; để đạt được nó, con người phải trải qua nhiều lần thất<br /> bại. Mỗi lần thất bại là mỗi lần ta học được một kinh nghiệm. Nên thất<br /> bại sẽ dẫn ta đến gần hơn tới thành công.<br /> + Buông xuôi, bỏ cuộc sau mỗi lần thất bại đồng nghĩa việc không<br /> bao giờ ta bước tới đỉnh thành công.<br /> + Mạnh mẽ đứng lên sau thất bại sẽ rèn ta ý chí tự tin, bản lĩnh, kiên<br /> cường . Đó là điều kiện để ta chinh phục những đỉnh cao trong cuộc<br /> đời..<br /> 3. Bàn luận, mở rộng:<br /> Để “luôn ngẩng cao đầu trong mọi hoàn cảnh” cần:<br /> - Trang bị cho bản thân sức khỏe, kiến thức, kĩ năng.<br /> - Tôi rèn ý chí, nghị lực, lòng kiên trì, quyết tâm cao độ.<br /> - Biết rút kinh nghiệm sau những lần thất bại.<br /> 4. Bài học và liên hệ bản thân:<br /> - Câu nói định hướng cho chúng ta thái độ đúng đắn để đạt được những<br /> thành công trong cuộc sống.<br /> - Liên hệ bản thân.<br /> Cảm nhận về vẻ đẹp của sức mạnh dân tộc trong kháng chiến thể<br /> hiện trong đoạn thơ sau:<br /> “Nhớ khi giặc đến giặc lùng<br /> …………………………………<br /> Đèn pha bật sáng như ngày mai lên”<br /> Yêu cầu chung:<br /> - Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận, xác định đúng yêu cầu nghị luận.<br /> - Trình bày sáng rõ, không sai lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.<br /> - Sáng tạo, thể hiện được cảm nhận riêng độc đáo.<br /> Yêu cầu cụ thể:<br /> 1.Giới thiệu chung:<br /> - Giới thiệu về Tố Hữu và bài thơ Việt Bắc.<br /> - Vị trí đoạn trích, khái quát vẻ đẹp của sức mạnh dân tộc trong kháng<br /> chiến thể hiện trong đoạn thơ.<br /> 2. Phân tích: Vẻ đẹp của sức mạnh dân tộc trong kháng chiến thể<br /> hiện qua đoạn thơ:<br /> * Núi rừng và con người VB là những thành trì vững chắc bảo vệ bộ<br /> đội và đánh tan quân thù, làm nên thắng lợi của kháng chiến: “ Nhớ<br /> khi giặc đến..........Nhị Hà”.<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 3,0<br /> <br /> * Sức mạnh của quân và dân ta trong những ngày kháng chiến được<br /> thể hiện sống động qua hình ảnh những đêm Việt Bắc chuyển quân<br /> trong mùa chiến dịch “ Những đường VB của ta................................núi<br /> Hồng”<br /> - Sức mạnh tổng hợp của dân tộc ta trong kháng chiến qua hai câu thơ<br /> đầu: “Những đường Việt Bắc của ta / Đêm đêm rầm rập như là đất<br /> rung”<br /> + Những con đường VB mang ý nghĩa tượng trưng cho cả một quá<br /> trình đi lên của cách mạng và gắn liền với chiến thắng ở VB. Đó cũng<br /> là sức mạnh của dân tộc.<br /> + “Đêm đêm”, những bước chân hành quân “rầm rập”, làm rung<br /> chuyển cả đất trời, làm nên những kì tích anh hùng.<br /> - Sức mạnh của quân đội nhân dân VN: “Quân đi điệp điệp trùng<br /> trùng/ Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan”<br /> + Điệp từ “ điệp điệp”, “ trùng trùng” tạo ấn tượng về một sự lớn<br /> mạnh khổng lồ của quân đội nhân dân VN có thể đập tan với mọi thế<br /> lực kẻ thù.<br /> + Hình ảnh “ ánh sao đầu súng” được viêt bằng cảm hứng lãng mạn đã<br /> tạo nên hình ảnh đoàn quân mang tầm vóc vũ trụ.<br /> - Sức mạnh của đoàn dân công : “Dân công đỏ đuốc từng đoàn / Bứơc<br /> chân nát đá muôn tàn lửa bay”<br /> + Cấu trúc câu mở đầu là “ dân công”, cuối câu là “từng đoàn” gợi sự<br /> điệp trùng vô tận của những đoàn dân công<br /> + Hình tượng “Bước chân” trong câu thơ với nghệ thuật hoán dụ,<br /> phóng đại đã bừng lên ánh sáng lãng mạn nhưng đầy khí thế oai hùng,<br /> biểu trưng cho sức mạnh của con người, gắn liền với những chặn<br /> đường đấu tranh cách mạng<br /> - Sức mạnh của những đoàn xe cơ giới ra trận “Nghìn đêm thăm thẳm<br /> sương dày /Đèn pha bật sáng như ngày mai lên”<br /> + Nghệ thuật đối lập “Nghìn đêm thăm thẳm sương dày” với “Đèn<br /> pha bật sáng như ngày mai lên” làm nổi rõ sự lớn mạnh vượt bật của<br /> quân ta và niềm tin tất thắng của những nguời ra trận.<br /> + Ý thơ mang cảm hứng sử thi lãng mạn, thể hiện viễn cảnh tươi sáng<br /> trong tương lai<br /> * Đánh giá<br /> - Mười bốn câu thơ lục bát ngọt ngào, với chất thơ trữ tình cách mạng,<br /> nhịp điệu khoẻ khắn, dồn dập đã tái hiện sự hùng tráng , khí thế sôi nổi<br /> của Việt Bắc trong kháng chiến – vẻ đẹp của sức mạnh dân tộc.<br /> - Đoạn thơ này chính là khúc hùng ca về vẻ đẹp của sức mạnh một thời<br /> oanh liệt của dân tộc Việt Nam ta.<br /> - Qua đoạn thơ, ta thấy rõ Tố Hữu quả là người chép sử trung thành<br /> của cách mạng và là nhà thơ có khả năng tạo dựng những bức tranh<br /> hoành tráng về lịch sử dân tộc.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, mới mẻ về vấn đề nghị luận<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt<br /> câu.<br /> <br /> 0,25<br /> <br />