Giáo án Ngữ văn 6 bài 22: Buổi học cuối cùng
lượt xem 49
download
Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Ngữ văn 6 bài 22: Buổi học cuối cùng để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Ngữ văn 6 bài 22: Buổi học cuối cùng được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 6 bài 22: Buổi học cuối cùng
- GA: Văn lớp 6 Tuần 23 Tiết 89 - 90 BUỔI HỌC CUỐI CÙNG (Chuyện của một em bé người Andát) Anphôngxơ Đôđê A.Mục tiêu cần đạt Thông qua các hoạt động, học sinh: Kiến thức: Nắm được cốt truyện, nhân vật, và tư tưởng của truyện: Qua câu chuyện, truyện đã thể hiện lòng yêu nước trong một biểu hiện cụ thể là tình yêu tiếng nói của dân tộc. Kĩ năng: Nắm được tác dụng của phương thức kể chuyện từ ngôi thứ nhất và nghệ thuật thể hiện tâm lý nhân vật qua ngôn ngữ, cử chỉ, ngoại hình, hành động. Thái độ: Trau dồi cho học sinh thêm yêu quê hương đất nước, thêm yêu tiếng mẹ đẻ. Tích hợp với phần tiếng việt ở bài so sánh, ẩn dụ và nhân hoá, với tập làm văn ở bài kể chuyện theo ngôi thứ nhất, nghệ thuật thể hiện tâm lý nhân vật qua ngoại hình, ngôn ngữ, cử chỉ, hành động. B.Chuẩn bị Giáo viên: - Giáo án - Chân dung nhà văn Anphôngxơ Đôđê - Tư liệu, hình ảnh về nước Pháp… Học sinh: - Soạn bài - Sưu tầm tư liệu tham khảo (về tác giả, tác phẩm…) 1
- GA: Văn lớp 6 C. Tiến trình dạy và học 1. Ổn định tổ chức ( kiểm tra sĩ số) 2. Tiến trình: Hoạt động của thầy Hoạt Nội dung bài giảng động của trò Hoạt Em hãy nêu ý nghĩa của So sánh “cây già” với “người động hình ảnh “những cây to Học già” là hợp. Người già không 1: mọc giữa những bụi lúp sinh còn trầm tư, suy tưởng về Kiểm xúp nom xa như những trả lời. năm tháng(hình ảnh “chòm tra bài cụ già vung tay hô đám cổ thụ” được nhân hóa như cũ con cháu tiến về phía “những cụ già đứng lặng trầm trước”. ngâm” ở đoạn trên) mà vui mừng vì con cháu anh hùng, chinh phục, vượt qua thác ghềnh. Người già hòa cùng niềm vui chiến thắng, như muốn tiến bước cùng con cháu hướng tới tương lai. Hoạt “Ôi Tổ quốc ta yêu như máu động thịt 2: Dẫn Như mẹ như cha, như vợ bài như chồng mới. Ôi Tổ quốc, nếu cần ta sẽ chết 2
- GA: Văn lớp 6 Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, dòng sông”. (Chế Lan Viên) Lòng yêu nước là một tình cảm vô cùng thiêng liêng, gần gũi với mỗi con người. Tuy nhiên, lòng yêu nước có rất nhiều biểu hiện khác nhau. Hôm nay, cô trò ta sẽ cùng tìm hiểu tác phẩm “Buổi học cuối cùng” của nhà văn Anphôngxơ Đôđê để thấy được lòng yêu nước biểu hiện trong tình yêu tiếng mẹ đẻ như thế nào nhé! Hoạt I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm. động 1.Tác giả 3: giới Qua đọc chú thích, em Học Anphôngxơ Đôđê (1840 – thiệu hãy nêu vài nét về tác sinh 1897). tác giả, tác phẩm? trả lời. Là nhà văn Pháp. giả, (- Anphôngxơ Đôđê là một Là tác giả của nhiều tập tác nhà văn hiện thực Pháp. truyện ngắn nổi tiếng: Một phẩm Ông sinh tại Ni-mơ, một thời niên thiếu, Những cuộc thành phố ở miền Nam phiêu lưu kỳ diệu của nước Pháp. Cha ông bị phá Tactaranh ở Taraxcông, … 3
- GA: Văn lớp 6 sản khi ông còn nhỏ. Đó là khi xí nghiệp tơ vải bị suy sụp và phải đóng cửa. Gia đình ông phải rời quê lên Ly-ông sinh sống. Nhờ một học bổng nên ông tiếp tục được theo học bậc trung học. Nhưng rồi cuối cùng ông phải thôi học trước cuộc ly hôn của cha mẹ. Bởi vậy, tuy chưa học hết trung học, ông phải tìm cách dạy trẻ để kiếm ăn. - Năm 17 tuổi, ông cùng với người anh là Éc-net đến Pari và xin vào làm cho một tờ báo. 14 tuổi ông đã viết văn, 18 tuổi ra thi tập "những người đàn bà đang yêu" và được công chúng đón nhận ngay. Sau đó là tập thơ "Những lá thư từ cối xay gió", xuất bản năm 1866. Ông đoạt giải thưởng văn chương Pháp với quyển "Fronmont cháu trẻ và cụ 2. Tác phẩm Riller". Trường tiểu thuyết a. Bối cảnh: Truyện lấy bối 4
- GA: Văn lớp 6 Táctaranh vùng Taratxcông Học cảnh từ một biến cố lịch sử: được đánh giá là đặc sắc sinh sau cuộc chiến tranh Pháp – nhất của ông.) trả lời. Phổ năm 1870 – 1871, nước Pháp thua trận, phải cắt vùng Andát và Loren (2 vùng tiếp Em hãy nêu hoàn cảnh ra giáp với Phổ) cho Phổ (Đức) đời của câu chyện?(Thời các trường ở đây bị buộc gian, địa điểm) phải học tiếng Đức. b. Nhan đề: tác phẩm phần nào Học hé lộ cho độc giả biết nội sinh dung chính của tác phẩm.Đây trả lời. là buổi học tiếng Pháp cuối cùng của người dân Pháp, chính vì thế mà xuyên suốt Nhan đề tác phẩm có gì tác phẩm là những tâm sự của đáng chú ý? người dân vốn là xứ sở của (Có ý kiến cho rằng nhan đề loại rượu vang nổi tiếng này. của tác phẩm là “Buổi học cuối cùng” có nghĩa là từ c. Nội dung: Truyện kể về một nay về sau những người dân Học buổi học tiếng Pháp cuối của vùng An – dát sẽ không sinh cùng ở lớp học của thầy Ha – bao giờ được học nữa. Em trả lời. men – một trường làng thuộc có đồng ý với ý kiến này vùng An-dát. không?) Nội dung chính của truyện? 5
- GA: Văn lớp 6 Hoạt Đọc động GV hướng dẫn cách đọc : 4: Chậm rãi, giọng xót xa, cảm Đọc- động. hiểu Tóm tắt (GV hướng dẫn văn tóm tắt) bản - Phrăng vì mải chơi, không học bài nên không muốn đến trường. Học - Sau cùng cậu bé cũng sinh quyết định đến lớp. trả lời. - Dọc đường thấy nhiều người đọc cáo thị nhưng cậu không biết đấy là chuyện gì. - Vào lớp cậu thấy có sự khác thường: lớp trật tự, có cả dân làng đến dự buổi học. - Thầy Ha - men thông báo đây là buổi học cuối cùng bằng tiếng Pháp. - Phrăng chợt hiểu ra và rất ân hận vì trước đây đã mải chơi, không học cẩn thận tiếng mẹ đẻ. 6
- GA: Văn lớp 6 - Các học trò và người dân chăm chú đọc, viết tiếng Pháp. - Buổi học kết thúc bằng dòng chữ thầy Ha - men viết lên bảng “Nước Pháp muôn năm”. Truyện có thể chia làm mấy phần? Theo trình tự nào? Bố cục : 3 đoạn Học Đoạn 1 : Từ đầu … “vắng sinh mặt con”: Phrăng trên đường trả lời. tới trường. Đoạn 2 : Tiếp theo … “cuối cùng này”: Diễn biến buổi học cuối cùng. + Cảnh lớp học và thầy Ha - men. + Tâm trạng của Phrăng. Trong truyện có mấy + Phrăng lại không thuộc bài. 7
- GA: Văn lớp 6 nhân vật chính? Là + Thái độ và cư xử của thầy Ha - những nhân vật nào? men. Bên cạnh nhân vật chính, + Thầy Ha - men tiếp tục giảng truyện còn có nhân vật bài, hướng dẫn viết tập. phụ nào ko? Đoạn 3: phần còn lại: Giờ học kết thúc với hành động Nhận xét về ngôi kể, lời đột ngột của thầy Ha - men. kể, thứ tự kể? Tác dụng của ngôi kể ấy? Tìm hiểu nhân vật và phương thức kể chuyện. 2 nhân vật chính: Cậu bé Phrăng và thầy Ha - men. Nhân vật phụ: Dân làng Học sinh trả lời. Truyện kể theo lời của học trò Phrăng, kể ở ngôi thứ nhất. Thứ tự kể: Theo trình tự thời gian. Học Tác dụng: Khi nhân vật tự sinh kể chuyện mìmh, tác phẩm sẽ có trả lời. được sự gần gũi, chân thành, đảm bảo tính trung thực đối với người nghe. Mặt khác, dường 8
- GA: Văn lớp 6 như dụng ý của tác giả là đem đến cho độc giả một bài học sâu sắc, bài học vỡ lòng về những tư tưởng lớn từ những rung động đầu đời của cách nhìn nhận của một ánh mắt trẻ thơ. Chính bởi ý nghĩa thứ hai này mà câu chuyện trở nên cảm động sâu sắc, thấm thía vì bao nhiêu vấn đề nghiêm trọng của lịch sử, của nhân dân đặt lên đôi vai bé nhỏ, thơ ngây của em bé thủa cắp sách tới trường. “Điểm nhìn” này là một sáng tạo độc đáo của nhà văn. Hoạt II. Tìm hiểu chi tiết động 5: Tìm 1. Nhân vật chú bé Phrăng. hiểu a. Trước buổi học chi tiết Tâm trạng của Phrăng Học Định trốn vì sợ muộn, vì tác trước buổi học như thế sinh trả không thuộc bài. phẩm nào ? lời. Cưỡng lại được, vội vã đến (Phrăng đã thấy có gì khác trường lạ trên đường đến trường? luời học, mải chơi. Quang cảnh ở trường ra (Trước trụ sở xã có dán cáo thị. sao? Quang cảnh ồn ào trước bảng Không khí lớp học như thế cáo thị như ngầm báo hiệu điều 9
- GA: Văn lớp 6 nào? gì đó không bình thường, chẳng Những điều ấy báo hiệu lành. điều gì xảy ra?) Trường bình lặng như một buổi sáng Chủ nhật. Trong lớp có dân làng ngồi lặng lẽ, buồn rầu. Vào lớp muộn, thầy không quở trách Báo hiệu về cái gì nghiệm trọng, khác lạ của ngày hôm ấy và buổi học ấy). (Đó là vùng Andát của Pháp đã rơi vào tay nước Đức, việc học tập không còn được như trước nữa, tiếng Pháp sẽ không còn HS làm được dạy trong trường nữa.) PBT Trong buổi học, tâm b. Trong buổi học trạng của Phrăng đã thay Khi được biết đây là buổi học đổi ra sao? cuối cùng: (Phiếu BT: BT1) choáng váng, sững sờ bị bất ngờ, xúc động. nuối tiếc về sự lười nhác học tập và sự ham chơi của mình. ân hận khi không thuộc Học bài. Thái độ của Phrăng đối sinh trả Khi thầy giảng: với việc học tiếng Pháp lời. chăm chú nghe: thấy rõ 10
- GA: Văn lớp 6 đã thay đổi như thế nào? ràng, dễ hiểu (trước đây thấy rắc rối, phức tạp, khó hiểu) thấy yêu thầy, biết ơn thầy. nhớ mãi buổi học cuối cùng này. Vì sao Phrăng lại có sự Phrăng đã hiểu được ý nghĩa thay đổi như vậy? thiêng liêng của việc học tiếng Pháp, tiếng mẹ đẻ -> tha thiết muốn được học tập, yêu tiếng nói của dân tộc -> yêu nước. GV chốt: Phrăng không chỉ giữ chức năng người kể chuyện mà còn có vai trò quan trọng (cùng thầy thể hiện chủ đề và tư tưởng): đó là nỗi đau mất nước, mất tự do, không được nói tiếng nói mẹ đẻ. Tư tưởng ấy được thể hiện qua lời thầy nhưng trở nên thấm thía, gần gũi qua diễn biến nhận thức và tâm trạng của chú bé còn ngây thơ. 11
- GA: Văn lớp 6 GV bình Nhân vật cậu bé Phrăng vừa là nhân vật trung tâm vừa đóng vai kể chuyện rất thích hợp. Đây là câu chuyện của Phrăng về bài học nằm ngoài bài học, bài học mà em quan sát, suy ngẫm, tự rút ra thấm đẫm nỗi ân hận xót xa và cả những gì thiêng liêng cao quý. Từ một cậu bé mải chơi, lười học, Phrăng đã có những biến chuyển bất ngờ trong buổi học cuối cùng. Cậu bé chăm chú nghe giảng, thấy yêu thầy – biết ơn thầy. Các em hãy cho cô biết ai là người đã có tác động tới những thay đổi của chú bé như vậy?(HS trả lời). Vậy thầy Ha – men là người ntn mà lại khiến 12
- GA: Văn lớp 6 cho Phrăng có sự đột biến như thế? Chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp nhân vật chính thứ hai của tác phẩm: thầy giáo Ha – men nhé! Trong phân môn TLV, chúng ta đã được học về Phương pháp tả người. Muốn tả người, chúng ta cần: - Xác định được đối tượng cần tả (tả thầy Ha – men khi dạy học) - Quan sát, lựa chọn các chi tiết tiêu biểu (Ngoại hình, cử chỉ, Học trang phục, lời nói,...) sinh trả 2. Nhân vật Thầy giáo Ha - Vậy, em nào cho cô biết lời. men. nhân vật thầy giáo đã được a. Trang phục: áo rơ- đanh – miêu tả qua những phương gốt màu xanh lục, mũ lụa diện nào? đen thêu trang phục đẹp, trang trọng chỉ dành cho ngày lễ, càng chứng tỏ sự hệ trọng, thiêng 13
- GA: Văn lớp 6 liêng của buổi học. b. Thái độ với học sinh: Không giận dữ, dịu dàng nhắc nhở, không trách phạt. Nhiệt tình giảng giải bài học, như muốn truyền hết hiểu biết của mình cho học sinh. Học GV gọi học sinh đọc sinh c. Lời nói: đoạn “Phrăng ạ... chốn đọc. Tâm niệm của thầy: “Khi lao tù „ Những lời nói một dân tộc rơi vào vòng nô của thầy Ha men mang lệ, chừng nào họ vẫn giữ tâm sự gì của thầy? vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được Học chìa khóa chốn lao tù”. sinh trả Biện pháp nghệ thuật lời. nào được sử dụng trong Hình ảnh so sánh: khẳng định lời nói của thầy Ha – sức mạnh to lớn của tiếng nói men? Tác dụng của biện dân tộc, sức sống của dân tộc pháp nghệ thuật đó? nằm trong tiếng nói – đó là biểu hiện của lòng yêu nước. Tiếng nói dân tộc là tài sản tinh thần vô giá, được vun đắp qua hàng nghìn năm. 14
- GA: Văn lớp 6 Phải biết yêu quý, nắm vững, giữ gìn tiếng nói của dân tộc mình, nhất là khi đất nước rơi vào vòng nô lệ. Nó không chỉ là tài sản quý báy của dân tộc mà còn là phương tiện quan trọng để đấu tranh giành lại độc lập tự do. d. Hành động, cử chỉ khi kết thúc buổi học: Người tái nhợt, nghẹn ngào, Đọc lại không nói hết câu. đoạn Khuyên mọi người hãy yêu Khi kết thúc buổi học, văn quý, giữ gìn ngôn ngữ của thầy Ha – men có cử chỉ, cuối. dân tộc - ca ngợi sự giàu hành động nào đáng chú Học đẹp của dân tộc. ý? sinh trả Cầm hòn phấn dằn mạnh, lời. hết sức viết to dòng chữ: "Nước Pháp muôn năm". GV chốt: Thầy là người yêu nước sâu Sự xúc động, đau đớn trong sắc, nhưng quan trọng hơn, 15
- GA: Văn lớp 6 lòng thầy lên đến cực điểm thầy và dân làng đang sống lòng yêu nước sâu sắc. HS làm trong những giây phút cuối PBT cùng của buổi học tiếng Tại sao thầy Ha – men Pháp cuối cùng. lại có hành động, cử chỉ (Khi nguời ta phải chia tay như vậy? với những gì đã gắn bó, (Phiếu BT: BT2) thân thuộc và hêt sức trân trọng, chắc chắn không tránh được sự xúc động, bịn rịn, nghẹn ngào, muốn níu giữ chặt hơn …) Lòng yêu nước được biểu hiện cụ thể ở tình yêu và sự quý trọng tiếng nói của dân Học tộc -> thầy đã truyền tình yêu sinh trả cho học trò và dân làng. Qua hành động, cử chỉ lời. đó, em hiểu gì về thầy? Học sinh khác nhận xét. Các cụ già đến lớp học không có sách, chỉ đọc theo học trò Hình ảnh các cụ già đến không những đã ảnh hưởng lớp dự buổi học đã thể Học sâu sắc tới tâm hồn Phrăng hiện điều gì đối với sinh trả mà còn là cách để người dân 16
- GA: Văn lớp 6 Phrăng và người dân nói lời. Pháp thể hiện lòng yêu tiếng chung? Pháp. Giáo viên liên hệ với tiếng nói Việt Nam (Tiếng nói VN qua bốn ngìn năm lịch sử biểu hiện sức sống bất diệt của dân tộc VN. Hơn một nghìn năm bị phong kiến phương Bắc thống trị những tiếng Việt vẫn tồn tại và phát triển ngày càng phong phú hơn. Dưới thời Pháp thuộc, các trường học chủ yếu dạy bằng tiếng Pháp nhưng tiếng Việt vẫn là tiếng nói được sử dụng rộng rãi trong đời sống hàng ngày của nhân dân, được trân trọng và gìn giữ cho đến ngày hôm nay, chúng ta có thể tự hào là tiếng Việt giàu và đẹp.) 17
- GA: Văn lớp 6 “Mơ hồ thấm từng âm thanh tiếng mẹ Tôi bỗng tỉnh ra. Tới giây phút lạ lùng Tôi chợt hiểu, người chữa tôi khỏi bệnh Chẳng thể là ai, ngoài tiếng mẹ đẻ thân thương. Những tiếng khác dành cho dân tộc khác Cũng sẽ khiến cho lành bệnh bao người! Tôi chỉ biết nếu tiếng tôi biến mất Thì tôi sẵn sàng nhắm mắt, buông xuôi. Tôi luôn mê say với cả tâm hồn Dù ai bảo tiếng tôi nghèo đến mấy! Thứ tiếng không được dùng giữa diễn đàn trọng đại Vẫn thân thuộc cùng tôi, trọng đại với hồn tôi”. (Raxun Gamzatov) Ba loại âm thanh, tiếng động 18
- GA: Văn lớp 6 lần lượt vang lên: Cuối tiết học, có những Tiếng chuông đồng hồ điểm âm thanh, tiếng động nào Thảo 12h đáng chú ý? luận Tiếng chuông cầu nguyện Ý nghĩa của những âm nhóm. buổi trưa thanh, tiếng động đó? (2 Tiếng kèn của bọn lính Phổ phút) Ý nghĩa: Thời gian trôi mau, chấm HS làm dứt buổi học cuối cùng, ( Phiếu BT: BT3) PBT chấm dứt một giai đoạn cuộc sống của thầy trò và nhân dân trong vùng giặc chiếm đóng. Hòa bình và chiến tranh tự do và nô lệ cùng hiện diện trên một làng nhỏ, trong một lớp học nhỏ - bình thường ở nước Pháp. Mơ ước cuộc sống thanh bình gắn liền với việc đánh đuổi quân xâm lược. Chuẩn bị cho hành động bột phát, đột ngột của thầy Ha – men. 19
- GA: Văn lớp 6 GV bình Nhân vật thầy giáo Ha – men tuy là một nhân vật được quan sát, miêu tả bằng con mắt trẻ thơ (cậu học trò Phrăng) nhưng lại có vị trí trung tâm trong tác phẩm “Buổi học cuối cùng”. Thầy làm chủ lớp học, làm chủ những bài học và làm chủ bản thân trong một hoàn cảnh mà người thầy có lương tâm không thể điềm nhiên bước lên bục giảng. Thầy Ha – men là kết tinh của nhân vật có những phẩm chất cao đẹp của người thầy tận tụy, yêu nghề, thiết tha với tiếng mẹ đẻ và cảm động nhất là trái tim cùng đập một nhịp với sự còn mất của nước Pháp hôm nay. Dù chỉ là một hư cấu nghệ thuật, một 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 26: Cây tre Việt Nam
12 p | 1064 | 85
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 23: Đêm nay Bác không ngủ
18 p | 1346 | 75
-
Giáo án Ngữ văn 11 tuần 6: Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (phần tác giả)
12 p | 896 | 63
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 24: Lượm
11 p | 970 | 57
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 25: Cô Tô
9 p | 769 | 45
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 6: Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ
8 p | 884 | 42
-
Giáo án Ngữ văn 10 tuần 6: Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự
8 p | 553 | 36
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 30: Bức thư của thủ lĩnh da đỏb
10 p | 420 | 35
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 28: Ôn tập truyện và kí
15 p | 571 | 30
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 28: Ôn tập văn miêu tả
18 p | 362 | 26
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 21: Vượt thác
9 p | 967 | 23
-
Giáo án Ngữ văn 8 bài 6: Cô bé bán diêm
8 p | 661 | 23
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 29 bài: Cầu Long Biên - Chứng nhân lịch sử
15 p | 528 | 23
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 19: Sông nước Cà Mau
10 p | 563 | 19
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 18: bài học đường đời đầu tiên
9 p | 595 | 16
-
Giáo án Ngữ văn 6 bài 31: Động Phong Nhaa
10 p | 298 | 10
-
Giáo án Ngữ văn lớp 11 - Bài 6: Sống với biển rừng bao la (Sách Chân trời sáng tạo)
44 p | 32 | 4
-
Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Bài 6: Tình yêu tổ quốc (Thơ thất ngôn bát cú và tứ tuyệt luật Đường)
57 p | 23 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn