Giáo án Vật lý 8 bài 19: Các chất được cấu tạo như thế nào

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1. Đặt vấn đề (10 phút)

GV: Tổ chức tình huống học tập như sau:

Thí nghiệm (hình 10.1 SGK).

Hãy quan sát xem tại sao khi đổ 50cm³ rượu vào 50³ nước ta không thu được 100cm³ hỗn hợp rượu- nước mà chỉ thu được khoảng 95cm³?

GV: Gọi HS lên kiểm tra kết quả TN.

GV: Vậy khoảng 5cm³ hỗn hợp còn  lại đã biến đi đâu?

Để trả lời câu hỏi này, mời cả lớp cùng học bài mới (tiết 19).

HS: Quan sát TN

HS: 95cm³

Bài 19:

Các chất được cấu tạo như thế nào?

Hoạt động 2. Tìm hiểu về cấu tạo của các chất (15 phút)

GV: Các chất nhìn có vẻ như liền một khối nhưng có thực chúng liền một khối không?

Ta tìm hiểu phần I.

GV: Yêu cầu HS đọc phần thông báo.

- Thông báo về nguyên tử, phân tử.

- Treo tranh phóng to hình 19.2 SGK giới thiệu về kính hiển vi hiện đại. Cho HS biết rằng kính này có thể phóng to vật cần nhìn lên hàng triệu lần.

- Tiếp tục treo tranh vẽ hình 19.3 SGK, giới thiệu cho HS biết hình ảnh của các nguyên tử silic.

GV: Qua hình 19.3 ta thấy vật chất được cấu tạo như thế nào?

GV: Chính vì các hạt rất nhỏ nên mắt thường không nhìn thấy được.

GV: Thông báo cho HS rằng, những hạt này gọi là nguyên tử, phân tử.

HS: Hoạt động theo lớp.

- Đọc phần thông báo.

- Theo dõi sự trình bày của GV.

HS: Quan sát.

HS:

- Cá nhân làm việc.

- Vât chất cấu tạo từ các hạt riêng biệt, nhỏ bé.

I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?

* Kết luận:

Các chât được cấu tạo từ các hạt riêng biệt nhỏ bé gọi là nguyên tử, phân tử.

Hoạt động 3. Tìm hiểu về khoảng cách giữa các phân tử (10 phút)

GV: Để tìm hiểu giữa các phân tử này có khoảng cách hay không ta nghiên cứu phần II.

GV: Thông báo TN trộn cát với ngô là TN mô hình.

GV: Yêu cầu HS làm TN như C1.

GV: Yêu cầu các nhóm HS tập trung thảo luận cách thực hiện TN.

GV: Kiểm tra theo từng bước.

- Sau đó các nhóm nhận dụng cụ TN. Tiến hành TN, ghi kết quả hỗn hợp ngô và cát.

GV: Tại sao thể tích hỗn hợp không đủ 100cm³?

- Ta có thể coi mỗi hạt cát, mỗi hạt ngô là mỗi nguyên tử của hai chất khác nhau.

GV: Dựa vào C1 cho biết tại sao hỗn hợp rượu và nước mất đi 5cm³.

Lưu ý: Nhấn mạnh cho HS rằng, giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách, khoảng cách này rât nhỏ chỉ khi dùng kính hiển vi hiện đại mới thấy rõ.

GV: Yêu cầu HS làm việc cá nhân trả lời C3, C4, C5; sau đó tổ chức thảo luận cả lớp để đưa ra câu trả lời đúng.

HS: Nêu các bước tiến hành TN.

HS: Tiến hành TN.

HS: Thảo luận nhóm, trả lời C1.

- Vì cát đã xen kẽ vào những hạt ngô.

HS:

- Nhóm thảo luận, trả lời C2.

- Tự rút ra kết luận và ghi vào vở.

- Làm việc cá nhân rồi sau đó làm việc theo nhóm, lớp để trả lời C3, C4, C5.

II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?

1. TN mô hình

2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách

* Kết luận:

- Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.

III. Vận dụng

C4: Thành bóng cao su được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa chúng có khoảng cách. Các phân tử không khí ở trong bóng có thể chui qua các khoảng cách này mà ra ngoài làm cho bóng xẹp dần.

C5: Vì các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước. Còn tại sao các phân tử không khí có thể chui xuống nước mặc dù không khí nhẹ hơn nước thì sẽ học ở bài sau.