Khóa luận tốt nghiệp: Thực trạng hoạt động kiểm soát nội bộ đối với hoạt động ngân quỹ tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Huế

Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD:Nguyễn Thị Hải Bình<br /> <br /> PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Trong bối cảnh hiện nay một trong những mục tiêu quan trọng của cơ cấu lại<br /> ngân hàng tại Việt Nam hiện nay là đảm bảo hệ thống ngân hàng hoạt động lành mạnh,<br /> an toàn và sử dụng các nguồn lực có hiệu quả. Do đó, một trong số các vấn đề cần giải<br /> <br /> Ế<br /> <br /> quyết tốt là tăng cường, nâng cao hiệu quả của công tác quản trị rủi ro, mà cụ thể là<br /> <br /> U<br /> <br /> củng cố hệ thống KSNB đi đôi với tăng cường quản lý rủi ro trong các NHTM, TCTD.<br /> <br /> -H<br /> <br /> Mặc khác, trong điều kiện thị trường tài chính Việt Nam đang hội nhập quốc tế sâu<br /> rộng thì nhiệm vụ KSNB trong các NHTM càng được coi trọng hơn bao giờ hết. Bởi<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> lẽ, kinh doanh ngân hàng là kinh doanh đặc biệt bởi tính chất và mức độ rủi ro cao.<br /> Thực tế đã chỉ ra rất nhiều loại rủi ro mà NHTM có thể đối mặt. NHTM sẽ dễ bị tổn<br /> <br /> IN<br /> <br /> H<br /> <br /> thương khi có gian lận và sai sót. Việc bảo đảm an toàn trong hoạt động kinh doanh<br /> của NHTM không những được các nhà kinh doanh ngân hàng quan tâm mà còn là mối<br /> <br /> K<br /> <br /> quan tâm của người gửi tiền, của các cơ quan quản lý Nhà nước, của toàn xã hội về sự<br /> <br /> C<br /> <br /> phá sản của một ngân hàng có thể gây nên đổ vỡ dây chuyền trong hệ thống tài chính –<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> ngân hàng, ảnh hưởng rất lớn đối với toàn bộ nền kinh tế. Nếu NHTM Việt Nam<br /> <br /> IH<br /> <br /> không nhanh chóng đổi mới thì sẽ không bắt kịp và cạnh tranh được với các NHTM<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> nước ngoài với rất nhiều thế mạnh, đặc biệt trong ứng dụng công nghệ; quy mô hoạt<br /> <br /> Đ<br /> <br /> động hạn chế và tiềm lực tài chính yếu như hiện nay; rủi ro phát sinh do quản lý không<br /> theo kịp sự phát triển, yêu cầu tăng trưởng quy mô để nâng cao năng lực tài chính. Với<br /> <br /> N<br /> <br /> G<br /> <br /> tất cả yếu tố trên để ngăn ngừa được những tổn thất và các rủi ro có thể xảy ra trong<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> quá trình hoạt động kinh doanh ngân hàng, ngoài các biện pháp thanh tra, kiểm tra,<br /> giám sát của các cơ quan quản lý Nhà nước, trước hết đòi hỏi NHTM phải có những<br /> <br /> TR<br /> <br /> biện pháp hữu hiệu. Biện pháp quan trọng nhất là NHTM phải thiết lập được một hệ<br /> thống kiểm soát một cách đầy đủ và có hiệu quả. Hệ thống KSNB hữu hiệu sẽ đảm<br /> bảo Tài sản của các NHTM được sử dụng một cách hợp lý, đảm bảo và duy trì mức độ<br /> tin cậy của thông tin tài chính và sự tuân thủ các quy định, luật lệ, qua đó tạo niềm tin<br /> cho KH, cổ đông và các đối tác trong và ngoài nước.<br /> Nhận thấy tầm quan trọng của KSNB đối với hoạt động của ngân hàng, thêm vào<br /> đó là cơ hội được tiếp cận, tìm hiểu về hệ thống KSNB trong thời gian thực tập tại<br /> Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam – Chi nhánh Huế, tôi đã quyết định lựa<br /> SVTH: Nguyễn Thùy Dung<br /> <br /> 1<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD:Nguyễn Thị Hải Bình<br /> <br /> chọn đề tài: “Thực trạng hoạt động kiểm soát nội bộ đối với hoạt động ngân quỹ tại<br /> Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam – Chi nhánh Huế” để nghiên cứu cho<br /> khóa luận tốt nghiệp của mình. Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc lựa chọn<br /> hoạt động ngân quỹ làm đối tượng nghiên cứu cụ thể xuất phát từ đặc điểm của khoản<br /> mục tiền. Ngân hàng là nơi giữ lượng tiền rất lớn bao gồm tiền mặt, tài sản quý, ấn chỉ<br /> quan trọng và giấy tờ có giá, do đó vấn đề an toàn phải được đảm bảo từ việc kiểm<br /> <br /> Ế<br /> <br /> đếm, giao nhận, vận chuyển đến bảo quản và lưu trữ. Lượng tiền quá lớn khiến cho<br /> <br /> U<br /> <br /> hiện tượng biển thủ, tham ô và gian lận dễ xảy ra trong ngân hàng. Tất cả những điều<br /> <br /> -H<br /> <br /> đó đòi hỏi ngân hàng phải có một hệ thống kế toán và kiểm soát chặt chẽ.<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> <br /> - Nghiên cứu và hệ thống hóa những vấn đề lý luận về hệ thống KSNB trong<br /> <br /> H<br /> <br /> hoạt động ngân quỹ tại NHTM.<br /> <br /> K<br /> <br /> hàng TMCP Ngoại thương – chi nhánh Huế.<br /> <br /> IN<br /> <br /> - Nghiên cứu thực trạng công tác KSNB đối với hoạt động ngân quỹ tại ngân<br /> <br /> C<br /> <br /> - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát hoạt động ngân<br /> <br /> IH<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> quỹ tại ngân hàng TMCP Ngoại thương – chi nhánh Huế.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> Quy trình KSNB đối với hoạt động ngân quỹ và phương pháp kiểm soát thực<br /> <br /> Đ<br /> <br /> hiện để ngăn ngừa rủi ro về tiền mặt, tài sản quý, giấy tờ có giá và ấn chỉ quan trọng<br /> <br /> N<br /> <br /> G<br /> <br /> trong hoạt động của ngân hàng TMCP Ngoại thương – chi nhánh Huế.<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> 4. Phạm vi nghiên cứu<br />  Nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu, tìm hiểu quá trình KSNB đối với việc<br /> <br /> TR<br /> <br /> giao nhận, bảo quản, vận chuyển; quy trình thu chi tiền mặt, tài sản quý, giấy tờ có giá<br /> và ấn chỉ quan trọng; thủ tục kiểm soát cần thực hiện.<br />  Thời gian: Các số liệu thu thập trong đề tài chủ yếu phản ánh tình hình hoạt<br /> động kinh doanh và phản ánh tình hình KSNB ngân quỹ trong 2 năm 2011 – 2012.<br />  Không gian: Đề tài được thực hiện tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương – chi<br /> nhánh Huế, địa chỉ 78 Hùng Vương – Thành phố Huế – Tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> <br /> SVTH: Nguyễn Thùy Dung<br /> <br /> 2<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD:Nguyễn Thị Hải Bình<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br />  Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Phương pháp này được sử dụng để tìm hiểu<br /> và hệ thống hoá lý luận về NHTM, đánh giá thực trạng hệ thống KSNB hoạt động<br /> ngân quỹ tại ngân hàng TMCP Ngoại thương – chi nhánh Huế.<br />  Phương pháp phỏng vấn trực tiếp: Hỏi trực tiếp người cung cấp thông tin, dữ<br /> liệu cần thiết cho đề tài nghiên cứu. Phương pháp này được sử dụng trong giai đoạn thu<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> thập những thông tin cần thiết và số liệu thô liên quan đến đề tài.<br /> <br /> -H<br /> <br />  Phương pháp quan sát và mô tả: Là phương pháp quan sát, theo dõi quá trình<br /> <br /> thủ tục trong hoạt động KSNB ngân quỹ tại Đơn vị.<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> làm việc của các cán bộ công nhân viên trong ngân hàng sau đó mô tả lại các chu trình,<br /> <br /> H<br /> <br />  Phương pháp phân tích, so sánh: Phương pháp này nhằm phân tích, xử lý các số<br /> <br /> IN<br /> <br /> liệu thu thập được dùng để tiến hành đối chiếu, so sánh số liệu giữa các năm, sự tăng<br /> <br /> TR<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> N<br /> <br /> G<br /> <br /> Đ<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> IH<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> C<br /> <br /> K<br /> <br /> giảm các chỉ tiêu qua các kỳ phân tích.<br /> <br /> SVTH: Nguyễn Thùy Dung<br /> <br /> 3<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD:Nguyễn Thị Hải Bình<br /> <br /> PHẦN II : NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> CHƯƠNG 1<br /> CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ HỆ<br /> THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ HOẠT ĐỘNG NGÂN QUỸ<br /> 1.1. Cơ sở lý luận về NHTM<br /> <br /> -H<br /> <br /> Cho đến thời điểm hiện nay có rất nhiều khái niệm về NHTM:<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> 1.1.1. Khái niệm về NHTM<br /> <br /> o Ở Mỹ: NHTM là công ty kinh doanh tiền tệ, chuyên cung cấp dịch vụ tài<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> chính và hoạt động trong ngành công nghiệp dịch vụ tài chính.<br /> <br /> H<br /> <br /> o Đạo luật ngân hàng của Pháp (1941) cũng đã định nghĩa: “Ngân hàng thương<br /> <br /> IN<br /> <br /> mại là những xí nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thường xuyên là nhận tiền bạc của<br /> <br /> K<br /> <br /> công chúng dưới hình thức ký thác, hoặc dưới các hình thức khác và sử dụng tài<br /> <br /> C<br /> <br /> nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và tài chính”.<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> o Theo luật các TCTD của Việt Nam được Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội<br /> <br /> IH<br /> <br /> Chủ nghĩa Việt Nam khóa X, kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 12/12/1997 “Ngân hàng là<br /> loại hình TCTD được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> doanh khác có liên quan. Theo tính chất và hoạt động, các loại hình ngân hàng gồm<br /> <br /> Đ<br /> <br /> NHTM, ngân hàng phát triển, ngân hàng đầu tư, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp<br /> <br /> G<br /> <br /> tác và các loại hình ngân hàng khác”.<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> N<br /> <br /> 1.1.2. Đặc điểm của NHTM<br /> 1.1.2.1. Hoạt động NHTM là hình thức kinh doanh kiếm lời, theo đuổi mục tiêu lợi nhuận là<br /> <br /> TR<br /> <br /> chủ yếu<br /> <br /> Ngân hàng thực hiện hai hình thức hoạt động là kinh doanh tiền tệ và dịch vụ<br /> <br /> ngân hàng. Trong đó, hoạt động kinh doanh tiền tệ được biểu hiện ở nghiệp vụ huy<br /> động vốn dưới các hình thức khác nhau, để cấp tín dụng cho KH có yêu cầu về vốn với<br /> mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận. NHTM là người “đi vay để cho vay” nhằm mục đích<br /> kiếm lời.<br /> <br /> SVTH: Nguyễn Thùy Dung<br /> <br /> 4<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD:Nguyễn Thị Hải Bình<br /> <br /> Các hoạt động dịch vụ ngân hàng được biểu hiện thông qua các nghiệp vụ sẵn có<br /> về tiền tệ, thanh toán, ngoại hối, chứng khoán, để cam kết thực hiện công việc nhất định<br /> cho KH trong một thời gian nhất định nhằm mục đích thu phí dịch vụ hoặc hoa hồng.<br /> 1.1.2.2. Hoạt động NHTM phải tuân thủ theo quy định của pháp luật<br /> Tức là NHTM phải thoả mãn đầy đủ các điều kiện khắt khe do pháp luật qui định như<br /> <br /> Ế<br /> <br /> điều kiện về vốn, phương án kinh doanh...thì mới được phép hoạt động trên thị trường.<br /> <br /> -H<br /> <br /> U<br /> <br /> 1.1.2.3. Hoạt động NHTM là hình thức kinh doanh có độ rủi ro cao<br /> <br /> Sở dĩ như vậy là do trong hoạt động ngân hàng đặc biệt là hoạt động kinh doanh<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> tiền tệ do các ngân hàng tiến hành huy động vốn của người khác rồi đem vốn đó để<br /> cấp tín dụng cho KH theo nguyên tắc hoàn trả vốn và lãi trong một thời gian nhất định,<br /> <br /> H<br /> <br /> nên đã tạo rủi ro cho các hoạt động NHTM. Rủi ro đến từ phía ngân hàng, KH vay<br /> <br /> IN<br /> <br /> tiền, rủi ro đến từ những yếu tố khách quan. Bởi vậy, NHTM phải đối mặt với rủi ro<br /> <br /> K<br /> <br /> cao, kéo theo là rủi ro đối với những người gửi tiền ở NHTM cũng như rủi ro đối với<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> IH<br /> <br /> 1.1.3. Chức năng của NHTM<br /> <br /> C<br /> <br /> nền kinh tế.<br /> <br /> 1.1.3.1. Chức năng trung gian tài chính<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> Đây là chức năng đặc trưng và cơ bản nhất của NHTM và có ý nghĩa đặc biệt<br /> <br /> Đ<br /> <br /> quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Thực hiện chức năng trung gian<br /> <br /> G<br /> <br /> tín dụng, ngân hàng là “cầu nối” giữa cung và cầu vốn trong nền kinh tế, khơi nguồn<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> N<br /> <br /> vốn từ những người có vốn nhàn rỗi sang những người có nhu cầu về vốn.<br /> <br /> TR<br /> <br /> 1.1.3.2. Chức năng trung gian thanh toán<br /> NHTM đóng vai trò là người “thủ quỹ” cho các doanh nghiệp và cá nhân bởi<br /> <br /> ngân hàng là người giữ tài khoản của họ. Ở các nước phát triển, phần lớn các công tác<br /> thanh toán được thực hiện thông qua séc và phần lớn séc thanh toán ở trong nước được<br /> thực hiện bằng thanh toán bù trừ thông qua hệ thống NHTM. Như vậy, chức năng này<br /> thúc đẩy lưu thông hàng hóa, đầy nhanh tốc độ thanh toán, tốc độ lưu chuyển vốn, từ<br /> đó góp phần phát triển kinh tế.<br /> <br /> SVTH: Nguyễn Thùy Dung<br /> <br /> 5<br /> <br />