Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2015 - 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> HUỲNH XUÂN HIỆP<br /> <br /> NÂNG CAO HIỆU QUẢ<br /> QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC<br /> TỈNH SÓC TRĂNG GIAI ĐOẠN 2015 – 2020<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng<br /> Mã số: 62.34.02.01<br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Linh Hiệp<br /> <br /> TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tác giả luận án có lời cam đoan danh dự về công trình khoa học này của<br /> mình, cụ thể:<br /> Tôi tên: Huỳnh Xuân Hiệp<br /> Sinh ngày: 02/08/1981<br /> Nơi sinh: Bạc Liêu<br /> Hiện công tác tại: Khoa Tài chính - Kế toán Trường Đại học Công nghiệp<br /> Thực phẩm thành phố Hồ Chí Minh.<br /> Là nghiên cứu sinh Khóa XVII (2012 - 2015) của Trường Đại học Ngân<br /> hàng thành phố Hồ Chí Minh, chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng. Mã số:<br /> 62.34.02.01<br /> Mã số NCS: 010117120020<br /> Xin cam đoan luận án “Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước<br /> tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2015 - 2020”<br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đỗ Linh Hiệp<br /> Luận án này được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng thành phố Hồ<br /> Chí Minh.<br /> Luận án này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu<br /> có tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn<br /> bộ nội dung này, các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận án được chú thích<br /> nguồn gốc rõ ràng.<br /> Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của mình.<br /> TP. HCM, ngày<br /> <br /> tháng<br /> <br /> Tác giả<br /> <br /> năm<br /> <br /> ii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> LỜI MỞ ĐẦU……………………………………………………………… 1<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài………………………………………………….<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2. Các nghiên cứu trước về chủ đề có liên quan……………………………. 2<br /> 3. Mục tiêu nghiên cứu……………………………………………………... 3<br /> 4. Câu hỏi nghiên cứu………………………………………………………. 3<br /> 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu……………………………………….. 4<br /> 6. Phương pháp nghiên cứu………………………………………………… 4<br /> 7. Đóng góp mới của luận án……………………………………………….<br /> <br /> 4<br /> <br /> 8. Kết cấu luận án…………………………………………………………... 5<br /> Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH<br /> NHÀ NƯỚC VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………………………. 6<br /> 1.1. TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH CÔNG………………………………. 6<br /> 1.1.1. Khái niệm tài chính công…………………………………………….<br /> <br /> 6<br /> <br /> 1.1.2. Những cấu phần cơ bản của tài chính công………………………….<br /> <br /> 8<br /> <br /> 1.2. NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC…………………………………………...<br /> <br /> 12<br /> <br /> 1.2.1. Các khái niệm………………………………………………………... 12<br /> 1.2.2. Đặc điểm của ngân sách nhà nước…………………………………... 15<br /> 1.2.3. Quản lý ngân sách nhà nước, nội dung và nguyên tắc quản lý ngân<br /> sách nhà nước……......................................................................................... 16<br /> 1.2.3.1. Quản lý ngân sách nhà nước……………………………………….<br /> <br /> 16<br /> <br /> 1.2.3.2. Nội dung quản lý ngân sách nhà nước…………………………….. 18<br /> 1.2.3.3. Nguyên tắc quản lý ngân sách nhà nước…………………………... 20<br /> 1.2.4. Tổ chức hệ thống và phân cấp, phân quyền quản lý ngân sách nhà<br /> nước………………………………………………………………………… 22<br /> 1.2.4.1. Cơ sở pháp lý cho việc phân cấp, phân quyền quản lý ngân sách<br /> nhà nước…………………………………………………………………....<br /> <br /> 23<br /> <br /> iii<br /> <br /> 1.2.4.2. Phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách………..<br /> <br /> 24<br /> <br /> 1.3. CHÍNH SÁCH TÀI KHÓA VÀ CHU TRÌNH QUẢN LÝ NGÂN<br /> SÁCH NHÀ NƯỚC………………………………………………………... 28<br /> 1.3.1. Chính sách tài khóa………………………………………………….. 28<br /> 1.3.2. Chu trình quản lý ngân sách nhà nước………………………………. 29<br /> 1.3.2.1. Lập dự toán………………………………………………………...<br /> <br /> 29<br /> <br /> 1.3.2.2. Chấp hành dự toán…………………………………………………<br /> <br /> 33<br /> <br /> 1.3.2.3. Quyết toán ngân sách nhà nước……………………………………<br /> <br /> 37<br /> <br /> 1.4. VAI TRÒ CỦA QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC…………...... 39<br /> 1.5. HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ CÁC NHÂN<br /> TỐ ẢNH HƯỞNG……………………………………………..................... 42<br /> 1.5.1. Hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước……………………………….. 42<br /> 1.5.1.1. Hiệu quả quản lý thu ngân sách nhà nước……………………........<br /> <br /> 43<br /> <br /> 1.5.1.2. Hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước…………………………. 43<br /> 1.5.2. Tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước…………….<br /> <br /> 45<br /> <br /> 1.5.2.1. Tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý thu ngân sách nhà nước………<br /> <br /> 45<br /> <br /> 1.5.2.2. Tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước………. 45<br /> 1.5.2.3. Tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý các biện pháp cân đối ngân<br /> sách nhà nước…………………………………………………..................... 48<br /> 1.5.2.4. Tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý chu trình ngân sách nhà<br /> nước………………………………………………………………………… 49<br /> 1.5.2.5. Tiêu chí đánh giá hiệu quả thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, thi<br /> đua khen thưởng trong công tác quản lý ngân sách nhà nước……………...<br /> <br /> 50<br /> <br /> 1.5.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước….<br /> <br /> 50<br /> <br /> 1.6. NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA<br /> CHI TIÊU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH<br /> TẾ…………………………………………………………………………... 54<br /> 1.6.1. Lý luận về ảnh hưởng của chi tiêu ngân sách nhà nước đến tăng<br /> trưởng kinh tế………………………………………………………………. 54<br /> <br /> iv<br /> <br /> 1.6.2. Các nghiên cứu liên quan……………………………………………. 55<br /> 1.6.3. Mô hình thực nghiệm………………………………………………... 57<br /> 1.6.4. Phương pháp ước lượng……………………………………………... 61<br /> 1.7. KINH NGHIỆM QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA MỘT<br /> SỐ TỈNH, THÀNH……………………………………................................ 63<br /> 1.7.1. Kinh nghiệm của thành phố Hà Nội…………………………………<br /> <br /> 63<br /> <br /> 1.7.2. Kinh nghiệm của thành phố Đà Nẵng……………………………….. 64<br /> 1.7.3. Kinh nghiệm quản lý ngân sách nhà nước của một số tỉnh ở Đồng<br /> bằng Sông Cửu Long……………………………………………………….<br /> <br /> 65<br /> <br /> Kết luận chương 1………………………………………………………….<br /> <br /> 67<br /> <br /> Chương 2. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ<br /> NƯỚC TỈNH SÓC TRĂNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC<br /> NGHIỆM…………………………………………………………………… 68<br /> 2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH SÓC<br /> TRĂNG…………………………………………………………………….. 68<br /> 2.1.1. Đặc điểm địa lý - tự nhiên…………………………………………… 68<br /> 2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội …………………………………………… 71<br /> 2.2. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC<br /> TỈNH SÓC TRĂNG………………………………………………………..<br /> <br /> 73<br /> <br /> 2.2.1. Hiệu quả quản lý thu ngân sách nhà nước…………………………...<br /> <br /> 73<br /> <br /> 2.2.1.1. Kết quả thu ngân sách nhà nước và tính thu đúng, thu đủ, thu kịp<br /> thời………………………………………………………………………….<br /> <br /> 73<br /> <br /> 2.2.1.2. Tính bền vững trong việc tạo lập nguồn thu……………………….<br /> <br /> 82<br /> <br /> 2.2.2. Hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước…………………………… 83<br /> 2.2.2.1. Kết quả chi ngân sách nhà nước và đảm bảo các mục tiêu phát<br /> triển kinh tế - xã hội………………………………………………………...<br /> <br /> 83<br /> <br /> 2.2.2.2. Tiết kiệm……………………………………………………….......<br /> <br /> 100<br /> <br /> 2.2.2.3. Tính bền vững của chính sách chi tiêu ngân sách…………………. 101<br /> 2.2.2.4. Chi tiêu ngân sách nhà nước ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế…. 102<br /> <br />