Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Thu hồi đất và vai trò của vốn con người đối với sinh kế của hộ gia đình nông thôn thành phố Cần Thơ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> -------------------------<br /> <br /> LÊ THANH SƠN<br /> <br /> THU HỒI ĐẤT VÀ VAI TRÒ CỦA VỐN CON NGƯỜI<br /> ĐỐI VỚI SINH KẾ CỦA HỘ GIA ĐÌNH NÔNG THÔN<br /> THÀNH PHỐ CẦN THƠ<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> ------------------------------<br /> <br /> LÊ THANH SƠN<br /> <br /> THU HỒI ĐẤT VÀ VAI TRÒ CỦA VỐN CON NGƯỜI<br /> ĐỐI VỚI SINH KẾ CỦA HỘ GIA ĐÌNH NÔNG THÔN<br /> THÀNH PHỐ CẦN THƠ<br /> <br /> Chuyên ngành: Kinh tế phát triển<br /> Mã số: 62 31 01 05<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC<br /> PGS.TS.Trần Tiến Khai<br /> TS. Lê Ngọc Uyển<br /> <br /> TP.HỒ CHÍ MINH –NĂM 2018<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện. Các số<br /> liệu thu thập và kết quả phân tích trong luận án là trung thực, và chưa từng được ai<br /> công bố trong bất kỳ công trình nào khác.<br /> <br /> Lê Thanh Sơn<br /> <br /> ii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................. i<br /> MỤC LỤC ........................................................................................................................ ii<br /> DANH MỤC CHỮ VÀ THUẬT NGỮ VIẾT TẮT .......................................................... vi<br /> DANH MỤC BẢNG ....................................................................................................... vii<br /> DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ .................................................................................. viii<br /> DANH MỤC PHỤ LỤC .................................................................................................. ix<br /> CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU .............................................................................................. 1<br /> 1.1 Sự cần thiết của nghiên cứu ..................................................................................... 1<br /> 1.2 Mục tiêu của nghiên cứu .......................................................................................... 7<br /> 1.3 Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................. 8<br /> 1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 8<br /> 1.5 Ý nghĩa của nghiên cứu ........................................................................................... 9<br /> 1.5.1 Ý nghĩa về mặt phương pháp ............................................................................. 9<br /> 1.5.2 Ý nghĩa về thực tiễn nghiên cứu ...................................................................... 10<br /> 1.5.3 Ý nghĩa về mặt chính sách ............................................................................... 10<br /> 1.6. Cấu trúc luận án .................................................................................................... 10<br /> CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN ......................... 13<br /> 2.1 Đất đai, sở hữu đất đai và thu hồi đất ..................................................................... 13<br /> 2.1.1 Sở hữu và sử dụng đất đai ở Việt Nam ............................................................ 13<br /> 2.1.2 Qui trình thu hồi đất của Việt Nam được áp dụng trong tình huống nghiên cứu 16<br /> 2.2 Hành vi ra quyết định của nông hộ ......................................................................... 19<br /> 2.2.1 Lý thuyết nông hộ tối đa hóa lợi nhuận ............................................................ 19<br /> 2.2.2 Lý thuyết nông hộ tối đa hóa lợi ích ................................................................ 20<br /> 2.2.3 Lý thuyết nông hộ ghét rủi ro .......................................................................... 22<br /> 2.2.4 Đánh giá chung về nhóm lý thuyết ra quyết định của nông hộ ......................... 23<br /> 2.3 Sinh kế hộ gia đình ................................................................................................ 24<br /> 2.3.1 Sinh kế ............................................................................................................ 24<br /> 2.3.2 Các tài sản sinh kế ........................................................................................... 27<br /> 2.3.3 Bối cảnh tổn thương ........................................................................................ 28<br /> <br /> iii<br /> <br /> 2.3.4 Chuyển đổi cấu trúc và tiến trình ..................................................................... 29<br /> 2.3.5 Chiến lược sinh kế ........................................................................................... 30<br /> 2.3.6 Kết quả sinh kế ................................................................................................ 30<br /> 2.3.7 Các phương pháp phân tích sinh kế .................................................................. 31<br /> 2.4 Vốn con người ....................................................................................................... 32<br /> 2.4.1 Khái niệm về vốn con người ............................................................................ 32<br /> 2.4.2 Đo lường vốn con người .................................................................................. 34<br /> 2.4.3 Mối quan hệ vốn con người và sinh kế ............................................................. 34<br /> 2.5 Nông thôn, đất đai và và sinh kế hộ gia đình nông thôn: nhìn từ các nghiên cứu thực<br /> nghiệm......................................................................................................................... 36<br /> 2.5.1 Nông thôn ........................................................................................................ 36<br /> 2.5.2 Đất đai và sinh kế của hộ gia đình khu vực nông thôn ở các nước .................... 37<br /> 2.5.3 Đất đai và sinh kế của hộ gia đình khu vực nông thôn ở Việt Nam ................... 41<br /> 2.6 Kết luận ................................................................................................................. 48<br /> CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................. 53<br /> 3.1 Khung phân tích của Luận án ................................................................................. 53<br /> 3.2 Quy trình nghiên cứu: ............................................................................................ 54<br /> 3.2.1 Lược khảo lý thuyết ......................................................................................... 54<br /> 3.2.2 Sơ khảo thực địa .............................................................................................. 54<br /> 3.2.3 Thu thập dữ liệu............................................................................................... 56<br /> 3.2.3.1 Mô tả cấu trúc dân cư ở các dự án khảo sát, các đặc trưng của tổng thể ..... 56<br /> 3.2.3.2 Phương pháp thu thập dữ liệu .................................................................... 58<br /> 3.2.4 Phương pháp phân tích dữ liệu ......................................................................... 60<br /> 3.2.4.1 Phương pháp phân tích câu hỏi nghiên cứu thứ 1: ...................................... 60<br /> 3.2.4.2 Phương pháp phân tích câu hỏi nghiên cứu thứ 2: ...................................... 61<br /> 3.2.4.3 Phương pháp phân tích câu hỏi nghiên cứu thứ 3: ...................................... 69<br /> 3.2.4.4 Phương pháp phân tích câu hỏi nghiên cứu thứ 4 ....................................... 79<br /> 3.4.5 Kiểm chứng dữ liệu bằng nghiên cứu định tính ................................................ 83<br /> 3.4.6 Báo cáo tổng hợp ............................................................................................. 83<br /> CHƯƠNG 4: SỰ THAY ĐỔI CÁC TÀI SẢN SINH KẾ ................................................. 85<br /> CỦA CÁC HỘ GIA ĐÌNH NÔNG THÔN THÀNH PHỐ CẦN THƠ ............................. 85<br /> TRƯỚC VÀ SAU QUÁ TRÌNH THU HỒI ĐẤT ............................................................ 85<br /> <br />