Luận văn Thạc sĩ Lâm nghiệp: Nghiên cứu ảnh hưởng của một số loại rừng trồng keo (keo lá tràm (a.Auriculiformis), keo tai tượng A.Mangium, keo lai (A.Auri x A.Man) và thông nhựa (Pinus Merkusii) đến môi trường tại một số tỉnh vùng bắc trung bộ nhằm góp phần xây dựng tiêu chuẩn môi trường lâm nghiệp

Chia sẻ: Tri Lễ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là đánh giá được mức độ tác động đến môi trường của các loại hình rừng chủ yếu ở vùng Bắc Trung Bộ (môi trường đất, vi khí hậu, đa dạng sinh học và hấp thụ khí nhà kính) nhằm làm cơ sở cho các nhà quy hoạch lựa chọn gây trồng và kinh doanh các loại rừng phù hợp; góp phần xây dựng phương pháp đánh giá môi trường trong Lâm nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Lâm nghiệp: Nghiên cứu ảnh hưởng của một số loại rừng trồng keo (keo lá tràm (a.Auriculiformis), keo tai tượng A.Mangium, keo lai (A.Auri x A.Man) và thông nhựa (Pinus Merkusii) đến môi trường tại một số tỉnh vùng bắc trung bộ nhằm góp phần xây dựng tiêu chuẩn môi trường lâm nghiệp

Bé gi¸o dôc & §µo t¹o Bé N«ng nghiÖp & Ptnt Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp ********* NguyÔn Thanh Tïng NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ LOẠI RỪNG TRỒNG KEO (KEO LÁ TRÀM(a.Auriculiformis), KEO TAI TƯỢNG A.Mangium, KEO LAI (A.auri x A.man) VÀ THÔNG NHỰA (Pinus Merkusii) ĐẾN MÔI TRƯỜNG TẠI MỘT SỐ TỈNH VÙNG BẮC TRUNG BỘ NHẰM GÓP PHẦN XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN MÔI TRƯỜNG LÂM NGHIỆP Chuyªn ngµnh : l©m häc M· sè : 60.62.60 luËn v¨n th¹c sÜ l©m nghiÖp Ngêi híng dÉn khoa häc: PGS.TS Ng« §×nh QuÕ Hµ t©y. 2007
Bé gi¸o dôc & §µo t¹o Bé N«ng nghiÖp & Ptnt Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp ********* NguyÔn Thanh Tïng NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ LOẠI RỪNG TRỒNG KEO (KEO LÁ TRÀM(a.Auriculiformis), KEO TAI TƯỢNG A.Mangium, KEO LAI (A.auri x A.man) VÀ THÔNG NHỰA (Pinus Merkusii) ĐẾN MÔI TRƯỜNG TẠI MỘT SỐ TỈNH VÙNG BẮC TRUNG BỘ NHẰM GÓP PHẦN XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN MÔI TRƯỜNG LÂM NGHIỆP luËn v¨n th¹c sü khoa häc l©m nghiÖp Hµ t©y. 2007
1 §Æt vÊn ®Ò Khi nÒn c«ng nghiÖp thÕ giíi ngµy cµng ph¸t triÓn vµ nhu cÇu sö dông l©m s¶n cña con ngêi ngµy cµng cao th× diÖn tÝch vµ tèc ®é c¸c rõng trång c«ng nghiÖp còng t¨ng lªn nhanh chãng. C¸c rõng trång c«ng nghiÖp ®· vµ ®ang g©y nhiÒu tranh c·i gi÷a c¸c nhµ l©m nghiÖp, c¸c nhµ m«i trêng vµ c¸c nhµ kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu vÒ nguyªn liÖu gç, c¸c rõng trång c©y mäc nhanh ngµy cµng ®îc trång nhiÒu h¬n. Mét sè n¬i ®· tõng ph¸ rõng tù nhiªn ®Ó phôc vô cho trång rõng c«ng nghiÖp víi lu©n kú ng¾n. C¸c rõng c«ng nghiÖp còng cã ý nghÜa kinh tÕ – x· héi kh«ng nhá, chóng mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho c¸c doanh nghiÖp vµ gãp phÇn t¹o viÖc lµm cho ngêi d©n. C¸c rõng nµy còng cã nh÷ng ý nghÜa m«i trêng nhÊt ®Þnh trong viÖc hÊp thô khÝ nhµ kÝnh nÕu viÖc trång rõng, ch¨m sãc, b¶o vÖ, khai th¸c rõng còng nh sö dông s¶n phÈm rõng mét c¸ch hîp lý. NÕu kh«ng, chóng sÏ g©y tæn h¹i ®Õn m«i trêng sèng cña chóng ta – ®ã lµ nguy c¬ tiÒm Èn cho céng ®ång. §Ó c©n ®èi hµi hßa gi÷a c¸c lîi Ých ng¾n vµ dµi h¹n – lîi Ých kinh tÕ – x· héi vµ lîi Ých m«i trêng, cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p thÝch hîp cho trång rõng. §ã chÝnh lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®ßi hái c¸c nhµ nghiªn cøu vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt cïng hîp t¸c ®Ó x©y dùng ®îc nh÷ng tiªu chuÈn vÒ m«i trêng cho c¸c rõng trång c©y mäc nhanh phôc vô c«ng nghiÖp. Chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cña mét sè lo¹i rõng trång c©y mäc nhanh ®¹i diÖn lµ c¸c loµi Keo ë vïng ®åi vµ vïng thÊp vµ Th«ng nhùa lµ c©y b¶n ®Þa loµi cßn Ýt ®îc nghiªn cøu vÒ t¸c ®éng m«i trêng cña chóng, nhng còng ®· ®îc nhËn ®Þnh bíc ®Çu lµ cã ý nghÜa vÒ mÆt m«i trêng. Trªn c¬ së ®iÒu tra, nghiªn cøu ®Ò xuÊt mét sè tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ m«i trêng thÝch hîp cho c¸c lo¹i rõng nµy.
2 PhÇn 1 .Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu: 1.1 T×nh h×nh nghiªn cøu trªn thÕ giíi. ë c¸c níc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi viÖc nghiªn cøu ¶nh hëng cña rõng trång ®Õn m«i trêng ®· ®îc nhiÒu nhµ khoa häc quan t©m nghiªn cøu. Vai trß vµ lîi Ých cña rõng trong viÖc phßng hé vµ c¶i thiÖn m«i trêng ®îc giíi thiÖu nhiÒu trong c¸c tµi liÖu khoa häc vµ diÔn ®µn Quèc tÕ. MÊy chôc n¨m gÇn ®©y, do nhu cÇu vÒ gç giÊy, gç cñi, c¸c loµi c©y gç mäc nhanh nh b¹ch ®µn, Keo ®· ®îc g©y trång trªn nh÷ng diÖn tÝch lín ë c¸c níc nhiÖt ®íi. ViÖc thay thÕ c¸c rõng rËm nhiÖt ®íi b»ng c¸c rõng thuÇn lo¹i, mäc nhanh, víi chu kú khai th¸c ng¾n ®· g©y ra nh÷ng lo ng¹i vÒ sù tho¸i ho¸ ®Êt vµ gi¶m n¨ng suÊt ë c¸c lu©n kú sau. Nghiªn cøu cña Keeves (1966) [22]®· bíc ®Çu cho thÊy sù tho¸i hãa lËp ®Þa do khai th¸c rõng th«ng Pinus radiata víi chu kú ng¾n ë óc. Theo t¸c gi¶, cã tíi 90% chÊt dinh dìng trong sinh khèi bÞ lÊy ®i khái rõng khi khai th¸c. Turvey (1983) còng cho r»ng sù thay thÕ rõng b¹ch ®µn tù nhiªn ë óc b»ng rõng trång th«ng (Pinus radiata) víi chu kú chÆt 15 – 20 n¨m (400m3/ ha) còng lµm gi¶m ®é ph× ®Êt do khai th¸c gç. MÆt kh¸c tÇng th¶m môc dµy vµ khã ph©n gi¶i cña th«ng còng lµm chËm sù quay vßng c¸c nguyªn tè kho¸ng vµ ®¹m ë c¸c lËp ®Þa nµy. ViÖc trång rõng cã thÓ ®em l¹i nh÷ng ¶nh hëng tÝch cùc khi mµ ®é ph× ®Êt ®îc c¶i thiÖn. Ngîc l¹i nã ®em l¹i ¶nh hëng tiªu cùc nÕu nã lµm mÊt c©n b»ng hay c¹n kiÖt nguån dinh dìng trong ®Êt. Nh×n chung viÖc trång rõng c¶i thiÖn c¸c tÝnh chÊt vËt lý ®Êt. Tuy nhiªn viÖc sö dông c¬ giíi ho¸ trong xö lý thùc b×, khai th¸c, trång rõng lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù suy gi¶m søc s¶n xuÊt cña ®Êt. Trong vïng nhiÖt ®íi, rõng c©y mäc nhanh ¶nh hëng ®Õn ®Êt kh«ng chØ ë viÖc tiªu thô dinh dìng. Mét yÕu tè quan träng h¬n lµ cã sù ®¶o lén qu¸
3 tr×nh trao ®æi vËt chÊt gi÷a rõng vµ ®Êt khi thay c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn ®a d¹ng, b»ng mét hÖ sinh th¸i nh©n t¹o ®éc canh. Trong nh÷ng n¨m g©y ®©y Trung t©m L©m nghiÖp quèc tÕ (CIFOR ) ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu vÒ qu¶n lý lËp ®Þa vµ s¶n lîng rõng cho rõng trång ë c¸c níc nhiÖt ®íi. CIFOR ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu trªn c¸c ®èi tîng lµ b¹ch ®µn, th«ng, keo trång thuÇn lo¹i trªn c¸c d¹ng lËp ®Þa ë c¸c níc Brazil, C«ng G«, Nam Phi, Indonesia, Trung Quèc, Ên §é vµ nay b¾t ®Çu nghiªn cøu ë ViÖt Nam. KÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy c¸c biÖn ph¸p xö lý lËp ®Þa kh¸c nhau vµ c¸c loµi c©y trång kh¸c nhau ®· cã ¶nh hëng rÊt kh¸c nhau ®Õn ®é ph× ®Êt, c©n b»ng níc, sù ph©n huy th¶m môc vµ chu tr×nh dinh dìng kho¸ng. 1.2.T×nh h×nh nghiªn cøu ë ViÖt Nam ë ViÖt Nam, vÊn ®Ò m«i trêng rõng ®· ®îc khëi ®éng tõ kh¸ l©u. Tuy nhiªn do nhiÒu lý do. C¸c nghiªn cøu vÒ m«i trêng rõng cha ®îc chó ý xøng ®¸ng víi vÞ trÝ cña nã. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, vÊn ®Ò m«i trêng rõng míi ®îc xem xÐt nghiªm tóc trë l¹i. Tuy nhiªn do ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña níc ta còng nh khã kh¨n chung cña toµn x· héi. VÊn ®Ò nghiªn cøu m«i trêng nãi chung vµ m«i trêng rõng nãi riªng vÉn cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp vµ cÇn thiÕt ph¶i cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu. * Nh÷ng LÞch sö nghiªn cøu vÒ Th«ng Nhùa vµ Keo ë ViÖt nam 1.2.1. Th«ng nhùa (pinus merkusii): MÆc dï ®Õn nay diÖn tÝch trång Th«ng nhùa còng kh¸ lín, nhng sè c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ Th«ng nhùa th× cßn Ýt, ®Æc biÖt lµ c¸c nghiªn cøu vÒ ¶nh hëng cña rõng Th«ng nhùa tíi m«i trêng, mÆc dï ®©y kh«ng lµ vÊn ®Ò míi mÎ. N¨m 1965, NguyÔn Kha [2]víi luËn v¨n TiÕn sÜ “§éng th¸i ®Êt díi rõng Th«ng ba l¸ vµ Th«ng nhùa trong quan hÖ víi th¶m thùc b× ë cao nguyªn Trung phÇn ViÖt Nam” còng míi chØ m« t¶ mét sè phÉu diÖn vµ ®a ra mét sè nhËn xÐt rÊt s¬ bé.
4 N¨m 1971, Tæng côc L©m nghiÖp ®a ra Quy tr×nh trång Th«ng nhùa dùa trªn c¬ së tæng kÕt kinh nghiÖm trong mét sè n¨m trång rõng, chñ yÕu lµ vÒ t¹o c©y con vµ ch¨m sãc. N¨m 1977, L©m C«ng §Þnh [1]viÕt cuèn "Trång rõng Th«ng", trong ®ã t¸c gi¶ ®Ò cËp c¸c kÕt qu¶ cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt vµ nghiªn cøu tõ t¹o c©y con ®Õn tØa tha, ch¨m sãc vµ chÝch nhùa. T¸c gi¶ còng ®a ra c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn (khÝ hËu, ®Êt ®ai) ®Ó ph¸t triÓn Th«ng nhùa c¶ c¸c ®Æc ®iÓm thuËn lîi vµ khã kh¨n tuy vÉn cha thËt cô thÓ. Mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu cña ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp vÒ Th«ng nhùa chñ yÕu ë giai ®o¹n vên ¬m nh "Hçn hîp ruét bÇu ®Ó t¹o c©y con Th«ng nhùa" cña NguyÔn Xu©n Qu¸t vµ Ng« §×nh QuÕ (1973-1976) [8], nghiªn cøu vÒ dinh dìng kho¸ng vi lîng, chÕ ®é níc; Nghiªn cøu bÖnh r¬m l¸, bÖnh vµng cßi c©y con Th«ng nhùa cña Tr¬ng ThÞ Th¶o, NguyÔn Ngäc T©n, NguyÔn Sü Giao, NguyÔn TiÕn §¹t (1973-1978)[14]; vµ "Tiªu chuÈn c©y con ®em trång" cña NguyÔn Xu©n Qu¸t vµ céng sù (1982)[9]. NhiÒu kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c Tr¹m thùc nghiÖm nh Tr¹m L©m sinh Yªn LËp (Qu¶ng Ninh) chñ yÕu ë giai ®o¹n c©y con vµ mét sè thÝ nghiÖm vÒ th©m canh rõng, t¸i sinh rõng… ViÖc trång rõng Th«ng nhùa cã theo dâi kÕt qu¶ sinh trëng ®îc thùc hiÖn ë nhiÒu ch¬ng tr×nh, dù ¸n nh dù ¸n trång rõng ViÖt - §øc t¹i Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Hµ TÜnh. C¸c nghiªn cøu cña Hoµng Minh Gi¸m & CS (2001), chñ yÕu tËp trung vµo nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p l©m sinh ®Ó cã rõng Th«ng nhùa ®¹t s¶n lîng nhùa cao.
5 *§Æc ®iÓm sinh th¸i vµ ph©n bè Th«ng Nhùa ë ViÖt Nam: Th«ng nhùa lµ c©y gç cao 25-30m vµ cã thÓ cao h¬n, ®êng kÝnh 50- 60cm, cã c©y tíi 1m. Th«ng nhùa thÝch hîp ë nh÷ng vïng cã nhiÖt ®é trung b×nh n¨m 22-25oC. Lîng ma trung b×nh 1500mm/n¨m. Lµ loµi c©y dÔ tÝnh, mäc tù nhiªn trªn ®Êt xÊu, kh« kiÖt. ThÝch hîp víi ®Êt cã thµnh phÇn c¬ giíi nhÑ (sa th¹ch), tho¸t níc vµ tho¸ng. Kh«ng a ®Êt sÐt nÆng, ®Êt kiÒm vµ ®Êt ®¸ v«i. C©y a s¸ng hoµn toµn, rÔ cã nÊm céng sinh. Th«ng nhùa sinh trëng chËm, ®Æc biÖt lóc nhá, sau 4-5 n¨m c©y chØ cao kho¶ng 1,5-2m, ®êng kÝnh 3-4cm. Sau 10 tuæi th× mäc nhanh h¬n. B¾t ®Çu ra hoa tõ 10-12 tuæi. §Êt trång rõng Th«ng nhùa lµ ®Êt feralit vïng ®åi vµ trung du ë ®é cao 20cm; hµm lîng dinh dìng trung b×nh trë lªn. Kho¶ng 30 n¨m trë l¹i ®©y, Th«ng nhùa ®îc g©y trång trªn ph¹m vi réng ë c¸c tØnh vïng trung du miÒn B¾c vµ khu IV cò víi diÖn tÝch trªn 105.000 ha, nhiÒu n¬i trång thµnh rõng. Sinh trëng rõng Th«ng nhùa rÊt kh¸c nhau ë c¸c vïng vµ cã ¶nh hëng kh¸c nhau ®Õn m«i trêng. ë ViÖt Nam, Th«ng nhùa cã ph©n bè ë c¶ miÒn B¾c vµ Nam tõ L©m §ång tíi Qu¶ng Nam, Thõa Thiªn HuÕ, Qu¶ng B×nh, Hµ TÜnh, NghÖ An. ë vïng B¾c Trung Bé, Th«ng nhùa ®îc trång chñ yÕu. DiÖn tÝch trång rõng Th«ng ë B¾c Trung Bé vµ kho¶ng 90.863 ha, chiÕm tíi 39,7% diÖn tÝch vµ tr÷ lîng b»ng kho¶ng 46,1% tr÷ lîng Th«ng trong c¶ níc. Theo sè liÖu kiÓm kª rõng ViÖt Nam n¨m 1999 (Ban chØ ®¹o kiÓm kª rõng trung ¬ng, 2001) th× diÖn tÝch vµ tr÷ lîng rõng trång Th«ng nhùa nh sau:
6 B¶ng 1.1: DiÖn tÝch trång vµ tr÷ lîng rõng Th«ng c¸c lo¹i theo cÊp tuæi (§v: ha, m3) CÊp tuæi Tæng I II III IV V Vïng DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng B¾c 90.863 3.744.807 33.527 14.772 406.765 20.008 1.285.139 18.269 1.571.718 4.287 481.185 Trung Bé Tãm l¹i, hÇu hÕt c¸c nghiªn cøu vÒ Th«ng nhùa ë ViÖt Nam ®Òu tËp trung nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng rõng trång ®¹t n¨ng suÊt cao, s¶n lîng tèt, chø Ýt quan t©m ®Õn viÖc nghiªn cøu ®¸nh gi¸ c¸c t¸c ®éng m«i trêng cña rõng trång Th«ng nhùa. 1.2.2.Keo: Cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ Keo ë ViÖt Nam b¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m 1980, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn rÊt nhiÒu nghiªn cøu cña t¸c gi¶ Lª §×nh Kh¶, NguyÔn Hoµng NghÜa, §oµn ThÞ Mai, NguyÔn Ngäc T©n, Lu B¸ ThÞnh, Ph¹m V¨n TuÊn vµ c¸c nhiÒu t¸c gi¶ kh¸c vÒ lai gièng, nh©n gièng, kh¶o nghiÖm gièng Keo[6]. C¸c nghiªn cøu vÒ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¶i t¹o ®Êt cña mét sè loµi Keo khi trång trªn ®Êt ®åi träc cña Ng« §×nh QuÕ, Lª §×nh Kh¶ (1999)[11]. Nghiªn cøu vÒ nèt sÇn vµ vi khuÈn cè ®Þnh ®¹m ë Keo lai cña Lª §×nh Kh¶, Lª Quèc Huy (1999)[4]. Mét sè nghiªn cøu vÒ chÕ ®é dinh dìng (bãn ph©n) cho c©y Keo cña c¸c t¸c gi¶ NguyÔn §øc Minh, Ph¹m V¨n TuÊn, Ph¹m ThÕ Dòng, Lª Quèc Huy...[13]
7 * §Æc ®iÓm sinh th¸i vµ ph©n bè 3 loµi keo ë ViÖt nam Keo Acacia (Keo l¸ trµm, Keo tai tîng) thuéc hä §Ëu Fabaceae, lµ nh÷ng loµi c©y mäc nhanh. Acacia cã ph©n bè réng ë kh¾p ch©u ¸, Phi, Mü, óc, vµ ®Æc biÖt tèt ë ch©u Phi vµ ch©u óc. Thêng mäc tù nhiªn thµnh nh÷ng diÖn tÝch lín ë vïng nhiÖt ®íi, Ýt khi xuÊt hiÖn ë vïng s¬ng gi¸. Lµ loµi c©y a Èm vµ a s¸ng. Mäc ®îc trªn ®Êt xãi mßn, nghÌo dinh dìng, ®Êt chua, chÞu ®îc trªn nhiÒu lo¹i ®Êt kh¸c nhau. C¸c loµi Keo cã kh¶ n¨ng cè ®Þnh nit¬ trong khÝ quyÓn. C¸c loµi Keo cã kÝch thíc rÊt kh¸c nhau tõ c©y bôi ®Õn c©y gç lín. Keo l¸ trµm vµ Keo tai tîng cã chiÒu cao tèi ®a tíi 30m, Keo lai cã sinh trëng vît tréi h¬n c©y bè mÑ. C©y keo cã thÓ cho c¸c s¶n phÈm gåm gç, bét giÊy, than cñi, tanin, keo d¸n, níc hoa, nu«i ong. NhiÒu loµi Keo ®îc ®a vµo g©y trång ë ViÖt Nam tõ n¨m 1960, trong ®ã Keo l¸ trµm loµi c©y trång rõng quan träng, ®Æc biÖt ®îc trång phæ biÕn ë c¸c tØnh phÝa Nam. Keo tai tîng ®îc ®a vµo trång tõ nh÷ng n¨m 1980 trªn diÖn réng c¶ níc. Hai loµi Keo nµy chiÕm tû träng lín trong sè c¸c loµi c©y trång rõng. Keo lai ®îc kh¶o nghiÖm kho¶ng 10 n¨m gÇn ®©y vµ hiÖn nay b¾t ®Çu ®îc ®a vµo trång rõng ë nhiÒu vïng trong c¶ níc. Keo l¸ trµm ®îc trång nhiÒu ë miÒn Trung cho møc sinh trëng kh¸. ë §«ng Nam Bé, Keo l¸ trµm ®¹t víi møc t¨ng trëng Hvn 2,4-2,8 m/n¨m vµ D1.3 2,5-2,8 cm/n¨m, cßn ë miÒn B¾c th× cã thÓ ®¹t tíi Hvn 2 m/n¨m vµ D1.3 2,5 cm/n¨m rÊt cã triÓn väng. Tuy nhiªn, ë vïng kh« (Ninh ThuËn, B×nh ThuËn) c©y nµy cã t¨ng trëng trung b×nh hoÆc thÊp. HiÖn nay, c¸c loµi Keo vÉn ®îc trång phæ biÕn trªn nhiÒu vïng kh¾p c¶ níc. Thèng kª diÖn tÝch trång vµ tr÷ lîng rõng Keo (Theo sè liÖu kiÓm kª rõng ViÖt Nam n¨m 1999 cña Ban chØ ®¹o kiÓm kª rõng trung ¬ng, 2001) nh sau:
8 B¶ng 1.2: DiÖn tÝch trång vµ tr÷ lîng rõng Keo c¸c lo¹i theo cÊp tuæi (§v: ha, m3) CÊp tuæi Tæng I II III IV Vïng DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ DiÖn Tr÷ tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng tÝch lîng B¾c Trung Bé 43.606 259.424 32.062 10.221 218.541 1.010 31.717 313 9.166 Sè c«ng tr×nh nghiªn cøu ë ViÖt Nam vÒ Keo còng rÊt phong phó tõ chän, t¹o, nh©n gièng, g©y trång, c¸c biÖn ph¸p kü thuËt l©m sinh, ch¨m sãc vµ khai th¸c. Tuy nhiªn, nghiªn cøu vÒ mèi quan hÖ gi÷a rõng trång c¸c loµi Keo víi m«i trêng th× ®Õn nay cßn rÊt Ýt.
9 PhÇn 2 : §Æc ®iÓm, ®èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu. 2.1. §Æc ®iÓm tù nhiªn vïng B¾c Trung Bé. 2.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý: Khu vùc nghiªn cøu vïng B¾c Trung Bé bao gåm 3 tØnh Qu¶ng B×nh – Qu¶ng TrÞ vµ Thõa Thiªn HuÕ lµ mét trong nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¾c nghiÖt nhÊt ë ViÖt Nam. Khu vùc nghiªn cøu vïng B¾c Trung Bé n»m ë vÞ trÝ to¹ ®é tõ 16010’ ®Õn 16000’vÜ B¾c vµ 103010’ ®Õn 106015’ kinh §«ng, gi÷a hai con ®Ìo lín ë ViÖt Nam. PhÝa B¾c lµ ®Ìo Ngang tiÕp gi¸p víi Hµ TÜnh, phÝa Nam lµ ®Ìo H¶i V©n tiÕp gi¸p víi §µ N½ng, phÝa §«ng gi¸p biÓn vµ phÝa T©y gi¸p Lµo. Ba tØnh Qu¶ng B×nh – Qu¶ng TrÞ vµ Thõa Thiªn HuÕ cã bê biÓn dµi h¬n 200km víi c¸c b·i c¸t, cån c¸t nèi tiÕp nhau rÊt khã kh¨n cho canh t¸c N«ng nghiÖp n¬i mµ con ngêi còng gÇn nh s¾t l¹i díi c¸i n¾ng, giã Lµo ch¸y báng vïng c¸t réng lín nµy. - §Þa h×nh vïng nµy rÊt ®a d¹ng tõ bê biÓn, ®ång b»ng ®Õn gß ®åi vµ d·y Trêng S¬n hïng vÜ. §©y lµ vïng nói thÊp, hÑp ngang, dèc m¹nh, kÐo dµi tõ hêng T©y B¾c - §«ng Nam bao gåm nhiÒu dÉy nói song song vµ so le nhau cã nhiÒu nh¸nh ®©m ra biÓn chia c¾t ®ång b»ng hÑp ven biÓn ra tõng vïng. §é cao trung b×nh toµn vïng kho¶ng 600 -700m chia c¾t m¹nh cã c¸c kiÓu chÝnh sau ®©y: - Vïng nói trung b×nh t¹o thµnh d¶i ch¹y däc biªn giíi ViÖt - Lµo gåm c¸c d·y nói cã ®é cao tõ 1000m trë lªn, nói Tra Phong Qu¶ng TrÞ cao 1.739m, ®Ønh B¹ch M· Thõa Thiªn HuÕ cao 1.448m... - Vïng ®åi nói thÊp chiÕm phÇn lín diÖn tÝch cã ®é cao díi 1.000m, do qu¸ tr×nh x©m thùc bµo mßn m¹nh t¹o nªn ®Þa h×nh tho¶i, Ýt dèc. - Vïng nói ®¸ v«i thÊp cã ®é cao tõ 700 -800m ph©n bè r¶i r¸c thÓ hiÖn qu¸ tr×nh Kast¬ ®ang ph¸t triÓn m¹nh (Qu¶ng B×nh).
10 - Vïng thung lòng vµ tròng chiÕm diÖn tÝch nhá thuéc c¸c thung lòng s«ng Gianh, s«ng Ngµn S©u, s«ng Rµo. - Vïng ®ång b»ng B×nh TrÞ Thiªn lµ vïng ®ång b»ng båi tô kh¸ râ nÐt trªn mét khu vùc hÑp gi÷a ®åi nói vµ biÓn. Do ®Æc ®iÓm trªn nªn vïng nµy cã nhiÒu tiÓu vïng sinh th¸i ®Æc biÖt chi phèi c¬ cÊu c©y trång N«ng L©m nghiÖp c¶ vïng t¹o nªn tÝnh ®a d¹ng ho¸ c©y trång cã n¨ng suÊt vµ s¶n lîng kh¸c nhau. - Vïng c¸t ven biÓn B¾c Trung Bé ®Þa h×nh rÊt ®a d¹ng ®îc thÓ hiÖn b»ng c¸c cån c¸t, c¸c b·i phï sa biÓn c¸c vông ph¸ vµ bËc thÒm biÓn rÊt phæ biÕn ë n¬i ®©y, sãng biÓn vµ giã t¹o nªn c¸c ®ôn c¸t vµ cån c¸t di chuyÓn t¹o thµnh 1 kiÓu ®Þa h×nh rÊt ®éc ®¸o t¹i vïng c¸t ven biÓn B¾c Trung Bé víi h¬n 10 v¹n ha. 2.1.2. KhÝ hËu thêi tiÕt. Vïng B¾c Trung Bé lµ vïng cã thêi tiÕt ®Æc biÖt nhÊt ë ViÖt Nam lµ vïng n»m gi÷a hai ®Ìo Ngang vµ ®Ìo H¶i V©n nªn cã thêi tiÕt khÝ hËu kh¸c h¼n so víi khu vùc B¾c ®Ìo Ngang vµ Nam ®Ìo H¶i V©n ®ã lµ vïng cã khÝ hËu giã mïa nhiÖt ®íi nãng vµ Èm cã hai mïa ma tõ th¸ng 9 ®Õn th¸ng 11 lîng ma chiÕm ®Õn 70 – 80% c¶ n¨m, mïa kh« kÐo dµi tõ th¸ng 12 ®Õn th¸ng 8 n¨m sau. ( Xem b¶ng 3)
11 B¶ng 2.3: Sè liÖu khÝ tîng ë mét sè tr¹m chÝnh vïng kh¶o s¸t Tr¹m ChØ tiªu theo dâi Qu¶ng Qu¶ng TrÞ Thõa B×nh Thiªn HuÕ NhiÖt ®é trung b×nh n¨m (0C) 24,6 24,8 25,3 NhiÖt ®é trung b×nh th¸ng cao nhÊt (0C) 28,2 28,7 29,1 NhiÖt ®é trung b×nh th¸ng thÊp nhÊt (0C) 16,1 21,9 22,1 NhiÖt ®é tèi thÊp(0C) 7,7 9,8 8,8 Lîng ma n¨m TB (mm) 2153,1 2375,6 3030,0 Lîng ma n¨m min (mm) 1443,0 1379,0 1822,0 Lîng ma n¨m max (mm) 3000,0 3014,0 4937,0 Sè ngµy ma (ngµy) 129,0 152,0 162,0 §é Èm (%) 83 82 81 Sè giê n¾ng (h) 1750 1886 1486 Tèc ®é giã (m/s) 2,8 2,5 3,2 Sè c¬n b·o 1-2 2-3 2-3 Sè ngµy giã nãng 27-30 28-30 28-30 (Nguån tõ : Tµi liÖu khÝ tîng thuû v¨n cña ViÖn KhÝ Tîng Thuû V¨n. ) Lîng ma lín, ph©n bè kh«ng ®Òu lîng ma b×nh qu©n n¨m ë §ång Híi lµ > 2000mm trong khi ë HuÕ vµ §«ng Hµ trªn díi 3000mm ma lín tËp trung lín vµo 3 th¸ng 9,10,11 chiÕm tõ 50,3 – 65,2 % lîng ma c¶ n¨m trong khi ®ã lîng bèc h¬i m¹nh lµ tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 8 trong vßng 4 th¸ng lîng bèc h¬i b×nh qu©n lªn tíi 55 – 60% lîng bèc h¬i c¶ n¨m chÝnh v× khÝ hËu ®Æc biÖt nh vËy mµ ¶nh hëng tíi s¶n xuÊt N«ng L©m nghiÖp ë trong vïng nhÊt lµ khu vùc c¸c b·i c¸t ven biÓn. Khu vùc B¾c B¾c Trung Bé cßn bÞ ¶nh hëng bëi giã lµo vµ giã ph¬n T©y Nam khi vît qua dÉy trêng s¬n t¹o thµnh giã lµo tËp trung vµo th¸ng 6 ®Õn th¸ng 8 hµng n¨m giã lµo vÒ mang theo thêi tiÕt kh« nãng lµm t¸p c¶ l¸ c©y, ngon cá ®èt ch¸y c¶ hoa mÇu trong vïng lóc ®ã nhiÖt ®é cã thÓ lªn tíi 39
12 –41oC lîng bèc h¬i cã thÓ lªn tíi > 200mm/th¸ng, ®é Èm gi¶m cßn 70 – 75% hiÖn híng giã Lµo nµy ¶nh hëng ®Õn mïa nãng vµ c©y trång nhÊt lµ ë vïng c¸t ven biÓn. Nh vËy vïng c¸t ven biÓn B¾c Trung Bé chÞu ¶nh hëng xÊu cña giã lµo vµ giã mïa §«ng B¾c vÒ mïa ®«ng l¹i mang tíi kh«ng khÝ l¹nh Êm vµ ma lín ë vïng nµy. §©y lµ vïng sinh th¸i rÊt ®Æc thï kh¾c nghiÖt chÞu nhiÒu thiªn tai giã b·o ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn m«i trêng sinh th¸i toµn vïng vµ g©y nhiÒu khã kh¨n cho s¶n xuÊt N«ng L©m nghiÖp. - B·o: Vïng B¾c Trung Bé chÞu ¶nh hëng trùc tiÕp cña b·o, thêng xuÊt hiÖn muén h¬n vïng ®ång b»ng B¾c Bé nhng mËt ®é vµ tèc ®é giã thêng cao h¬n. Ma b·o thêng xuÊt hiÖn vµo th¸ng 7 vµ kÕt thóc vµo th¸ng 10. - Thuû v¨n: Vïng B¾c Trung Bé tËp chung nhiÒu s«ng ngßi híng chÇy chÝnh lµ T©y B¾c hoÆc T©y B¾c - §«ng Nam. C¸c hÖ thèng s«ng lín lµ s«ng Gianh, s«ng BÕn H¶i, s«ng H¬ng. PhÇn lín c¸c s«ng ®Òu ng¾n vµ dèc trõ s«ng M· dµi 476 km, cßn c¸c s«ng kh¸c tõ 100 -200km. Lu lîng trung b×nh mïa ma thêng lín nhÊt cña c¸c s«ng ®¹t 1.000m3/s, lu lîng lín nhÊt tuyÖt ®èi ®¹t 10.200m3/s. Do th¶m thùc vËt ë thîng nguån c¸c con s«ng bÞ ph¸ ho¹i nghiªm träng nªn c¸c con s«ng bÞ xãi lë vµ co hÑp, båi ®Çy nhanh chãng, kh¶ n¨ng chøa níc vµo mïa kh« kÐm. Lu lîng níc trung b×nh ë mïa kh« kiÖt ë c¸c con s«ng lín lµ 64 -65 m3/s, s«ng nhá 10 -15m3/s. Chªnh lÖch gi÷a c¸c th¸ng lín nhÊt vµ nhá nhÊt lµ 10 -15 lÇn. 2.1.3. §Æc ®iÓm ®Êt ®ai. Vïng ven biÓn Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn HuÕ ®îc phñ mét líp phñ thæ nhìng hÇu nh thuÇn c¸c lo¹i ®Êt tõ chua ®Õn gÇn trung tÝnh, rÊt nghÌo muèi vµ c¸c chÊt dinh dìng kho¸ng kh¸c nh NPK.
13 Dùa vµo ®iÒu kiÖn h×nh thµnh vµ ®Æc trng h×nh th¸i cã thÓ thÊy vïng nµy cã 31 lo¹i ®Êt, tæng hîp thµnh 12 nhãm ®Êt chÝnh sau: §Êt c¸t biÓn, ®Êt mÆn, ®Êt phÌn mÆn, ®Êt phï sa ®îc båi, ®Êt phï sa kh«ng ®îc båi, §Êt x¸m b¹c mÇu, ®á vµng biÕn ®æi do trång lóa, §Êt ®á vµng trªn ®¸ trÇm tÝch, phiÕn, biÕn chÊt, trªn phï sa cæ, §Êt ®á vµng trªn ®¸ macma axit vµ ®¸ c¸t, §Êt ®á vµng trªn ®¸ macma bad¬, siªu bad¬ trung b×nh, ®¸ v«i, §Êt mïn vµng ®á trªn nói, §Êt xãi mßn tr¬ sái ®¸, §Êt cån c¸t tr¾ng vµng - Tû lÖ ®Êt ph©n bè trªn ®Þa h×nh b»ng ph¼ng, dèc tho¶i chØ chiÕm díi 20% trong ®ã thuËn lîi cho s¶n xuÊt N«ng nghiÖp kh«ng qu¸ 15%. - C¸c lo¹i ®Êt cÇn ®îc c¶i t¹o nh ®Êt mÆn, ®Êt c¸t, ®Êt phÌn mÆn, xãi mßn tr¬ sái ®¸ chiÕm 7,64% diÖn tÝch cña c¶ vïng. * KÕt qu¶ ph©n tÝch nhiÒu n¨m t¹i ViÖn khoa häc l©m nghiÖp ViÖt Nam cho thÊy: Mïn rÊt nghÌo 0,4 – 0,8%, c¸c chÊt tæng sè vµ chØ tiªu ®Òu nghÌo, nång ®é ph©n d¶i chÊt h÷u c¬ m¹nh (C/N = 5 - 9) Nhãm ®Êt ®á vµng thêng cã ph¶n øng chua pHKCl 4,0 – 5,5, Riªng nhãm ®Êt ph¸t triÓn trªn macma bad¬ vµ trung tÝnh, ®á n©u trªn ®¸ v«i, Ýt chua h¬n thêng tõ 4,5 -5,5, ®é no bad¬ thÊp 20 -35%. Nhãm ®Êt ph¸t triÓn trªn ®¸ sÐt vµ biÓn chÊt cã ®é ph× t¬ng ®èi kh¸, mïn 2 - 4%, ®¹m tõ 0,1 -0,3% l©n 0,005 – 0,1%, Kali (tæng sè)0,1 -0,4%. Nhãm ®Êt ®á vµng trªn macma axit vµ ®¸ c¸t cã thµnh phÇn c¬ giíi nhÑ, ®é ph× thÊp. §Êt mïn vµng ®á trªn nói cã ph¶n øng Ýt chua pH KCl 4,2 – 4,7. Lîng Cation trao ®æi thÊp (díi 5l®l/100g) chua thuû ph©n cao ( 7 – 8l®l/100g ®Êt) nªn ®é no bad¬ thÊp díi 40% hµm lîng mïn trung b×nh ®Õn giÇu (3 - 8%), ®¹m tæng sè kh¸ (0.1 -0.2%), l©n vµ kali ®Òu nghÌo. Nh×n chung dinh dìng trong ®Êt cã møc ®é biÕn ®éng kh¸ lín ®Æc biÖt ®é ph× ®Êt ë c¸c vïng nói trung b×nh vµ thÊp cã ®é dèc cao, th¶m thùc vËt tù
14 nhiªn bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ g©y nªn xãi mßn vµ röa tr«i m¹nh. §Êt trèng ®åi träc ph©n bè r¶i r¸c kh¾c n¬i ¶nh hëng rÊt xÊu ®Õn ®êi sèng vµ m«i trêng. 2.1.4. HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt Theo kÕt qu¶ kiÓm kª cña Côc L©m nghiÖp th× tû lÖ che phñ hiÖn nay cña vïng B¾c Trung Bé chØ cã 30,7%. ( Xem b¶ng 4 ) B¶ng 2.4 : HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt cña khu vùc nghiªn cøu vïng B¾c Trung Bé Trong ®ã §é DiÖntÝch DiÖn tÝch DiÖn tÝch DiÖn tÝch Rõng Tªn tØnh Rõng tù che ®Êt trèng ®Êt L©m tù nhiªn cã rõng trång tËp nhiªn phñ ®åi träc nghiÖp (ha) (ha) trung (ha) (%) (ha) (ha) (ha) Qu¶ng B×nh 789.350 243.890 223.344 20.546 30,5 269.500 509.390 Qu¶ng TrÞ 459.200 93.835 81.875 11.960 20,4 193.900 286.735 Thõa-T-HuÕ 500.917 172.246 160.365 11.881 34,3 165.478 337.724 Toµn vïng 5.105.000 1.570.605 1.426.785 143.820 30,7 1.744.747 3.215.352 (nguån : KÕt qu¶ kiÓm kª rõng cña Côc l©m nghiÖp ph¸t hµnh n¨m 2003 ) KÕt qu¶ ë b¶ng 4 cho thÊy: ®é che phñ cña rõng thÊp nhÊt lµ ë tØnh Qu¶ng TrÞ, chØ ®¹t 20,4%. Cao nhÊt lµ tØnh Thõa Thiªn HuÕ ®é che phñ trªn 30%. MÆt kh¸c diÖn tÝch rõng tù nhiªn cho ®Õn nay vÉn cµng ngµy cµng bÞ thu hÑp, hµng n¨m mÊt ®i trung b×nh kho¶ng 6.000ha. Rõng gç quý hiÕm ngµy cµng bÞ khai th¸c m¹nh. C¸c rõng gç p¬ mu, sa mu, l¸t hoa, lim xanh, sÕn, t¸u, chß cßn l¹i r¶i r¸c ë c¸c vïng s©u, xa. Phæ biÕn hiÖn nay chØ gåm c¸c lo¹i c©y gç tõ nhãm IV ®Õn nhãm VII. Rõng tù nhiªn cßn l¹i: rõng giÇu 12%, rõng trung b×nh 28%, Rõng non 7,4%, cßn rõng nghÌo kho¶ng 52%. RÊt nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn, trong ®ã viÖc t¨ng d©n sè nhanh, ph¬ng thøc canh t¸c cßn l¹c hËu, ph¬ng thøc canh t¸c du canh du c cßn phæ biÕn ë miÒn nói, viÖc chÊp hµnh vÒ b¶o vÖ rõng cha tèt. C¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn vÒ rõng cßn chËm lµ c¸c
15 nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng gi¶m sót vÒ sè lîng vµ chÊt lîng rõng tù nhiªn hiÖn nay. Trong nhiÒu n¨m qua viÖc kh«i phôc rõng, trång rõng ®· cã nhiÒu kÕt qu¶ to lín song cßn chËm. KÕt qu¶ cßn h¹n chÕ. TØ lÖ rõng trång so víi diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn chØ lµ 3%, so víi ®Êt L©m nghiÖp ®¹t 4,8%. Trong khi ®ã diÖn tÝch ®Êt trèng ®åi nói träc chiÕm 47,7% so víi diÖn tÝch ®Êt L©m nghiÖp.(Xem b¶ng 5) B¶ng 2.5: TØ lÖ rõng tù nhiªn, rõng trång, ®Êt trèng ®åi nói träc so víi diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn (DT§TN) vµ diÖn tÝch ®Êt L©m nghiÖp (DT§LN) (%) TØnh Rõng tù nhiªn Rõng trång §Êt trèng ®åi träc Qu¶ng B×nh 28,8 44,0 3,5 5,3 23,0 34,7 Qu¶ng TrÞ 17,6 26,5 2,6 3,9 42,2 63,3 Thõa-T-HuÕ 30,9 45,9 3,4 5,0 32,8 48,8 Toµn vïng 29,2 44,0 3,0 4,8 31,7 47,7 (nguån : KÕt qu¶ kiÓm kª rõng cña Côc l©m nghiÖp ph¸t hµnh n¨m 2003 ) TÝnh chung c¶ vïng B¾c Trung Bé ®· trång trªn 163.826 ha víi nhiÒu loµi c©y nhËp néi vµ b¶n ®Þa bao gåm tËp ®oµn c©y phôc vô cho c«ng nghiÖp giÊy nh c¸c lo¹i b¹ch ®µn tr¾ng (Eu. Camaldunensis), th«ng nhùa (Pinus Merkusii), th«ng Caribª (Pinus Caribaea), phi lao (Casuabina equisetionfolia) c¸c loµi tre vÇu (Bambus). C¸c loµi c©y phôc håi c¶i t¹o ®Êt nh keo l¸ trµm (Acacia auriculiformis), keo l¸ to (Acacia mangium)... ph¸t triÓn tèt ë c¸c c¸c tØnh vµ cã ¶nh hëng ®Õn kinh tÕ x· héi vµ m«i trêng khu vùc. TËp ®oµn c©y b¶n ®Þa cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh quÕ (Cinamomum Cassia), trÈu (Aleirites montana), l¸t hoa (Chukrasia tabularis) vµ c©y ¨n qu¶,
16 c©y dîc liÖu ph¸t triÓn m¹nh. C¸c ph¬ng thøc s¶n xuÊt nh n«ng L©m kÕt hîp, khoanh nu«i, lµm giÇu rõng ®ang ph¸t triÓn. 2.2. Ph¹m vi. Vïng nghiªn cøu lµ : Mét sè tØnh Vïng B¾c Trung Bé nh (Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ vµ Thõa Thiªn HuÕ) . 2.3. §èi tîng M«i trêng L©m nghiÖp lµ mét ®èi tîng réng lín gåm nhiÒu lÜnh vùc ®a d¹ng vµ phøc t¹p, trong ph¹m vi cho phÐp ®Ò tµi chØ giíi h¹n tËp trung nghiªn cøu vÒ m«i trêng rõng víi c¸c ®èi tîng cô thÓ: Rõng trång: Chän c¸c lo¹i rõng trång thuÇn lo¹i hoÆc hçn giao víi c¸c loµi c©y mäc nhanh, nh 3 lo¹i keo (keo tai tîng, keo l¸ trµm, keo lai), Th«ng nhùa, rõng ®· ®Þnh h×nh tõ 5 n¨m trë lªn
17 PhÇn 3. Môc tiªu, néi dung vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 3.1. Môc tiªu nghiªn cøu: - §¸nh gi¸ ®îc møc ®é t¸c ®éng ®Õn m«i trêng cña c¸c lo¹i h×nh rõng chñ yÕu ë vïng B¾c Trung Bé (m«i trêng ®Êt, vi khÝ hËu, ®a d¹ng sinh häc vµ hÊp thô khÝ nhµ kÝnh) nh»m lµm c¬ së cho c¸c nhµ quy ho¹ch lùa chän g©y trång vµ kinh doanh c¸c lo¹i rõng phï hîp. - Gãp phÇn x©y dùng ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ m«i trêng trong L©m nghiÖp. 3.2. Néi dung. - §iÒu tra, ®¸nh gi¸ møc ®é ¶nh hëng cña rõng trång ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng (®Êt, níc,vi khÝ hËu, ®a d¹ng sinh häc). §Æc biÖt lµ c¸c yÕu tè tho¸i ho¸ ®Êt vµ hÊp thô khÝ CO2. + Thu thËp sè liÖu ®¸nh gi¸ ¶nh hëng cña c¸c lo¹i h×nh rõng ®Õn lý ho¸ tÝnh cña ®Êt, møc ®é xãi mßn. + Thu thËp c¸c chØ tiªu vÒ n¨ng suÊt vµ t¨ng trëng cña rõng trång,n¨ng suÊt sinh häc cña rõng, ®Ó tÝnh lîng hÊp thô khÝ c¸c bon - Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ diÔn biÕn m«i trêng do ¶nh hëng cña c¸c ph¬ng thøc trång rõng vµ kinh doanh l©m nghiªp . - §Ò xuÊt mét sè chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i trêng cña rõng trång nh»m x©y dùng tiªu chuÈn m«i trêng L©m nghiÖp 3.3. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: 3.3.1. Ph¬ng ph¸p tæng qu¸t. Dïng ph¬ng ph¸p ®iÒu tra so s¸nh c¸c chØ tiªu m«i trêng gi÷a mét sè lo¹i rõng trång (rõng phßng hé vµ rõng s¶n xuÊt) ®· ®Þnh h×nh ( 5 tuæi trë lªn) víi ®Êt trèng hoÆc rõng võa míi trång 1- 2 n¨m. NghÜa lµ dïng yÕu tè kh«ng
18 gian thay cho thêi gian ®Ó kh«ng ph¶i theo dâi qu¸ l©u. Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn nh sau: §iÒu tra kh¶o s¸t theo c¸c « tiªu chuÈn ®iÓn h×nh Th¶m thùc vËt: Vi khÝ hËu: §Êt: Ph¬ng thøc sö §Æc ®iÓm sinh ¸nh s¸ng, TÝnh chÊt dông ®Êt: th¸i, sinh trëng nhiÖt ®é, Èm vËt lý ho¸, C¸c m« h×nh, vµ kh¶ n¨ng hÊp ®é ho¸ häc, biÖn ph¸p t¸c thô CO2 VSV ®éng Tæng hîp ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ¶nh hëng cña rõng ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng §Ò xuÊt c¸c tiªu chuÈn vµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ m«i trêng cña c¸c lo¹i rõng trªn S¬ ®å 3.1: Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn tæng qu¸t