Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của khóa luận nhằm tìm hiểu lý thuyết về bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn và thực tiễn bồi dưỡng công chức các CQCM tại UBND huyện Vũ Quang. Trên cơ sở đó, đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động bồi dưỡng tại huyện Vũ Quang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ HẰNG CHI BỒI DƢỠNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN VŨ QUANG, TỈNH HÀ TĨNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ HẰNG CHI BỒI DƢỠNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN VŨ QUANG, TỈNH HÀ TĨNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Hoàng Mai HÀ NỘI - NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan nội dung luận văn “Bồi dƣỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh” là công trình nghiên cứu cá nhân của tôi trong thời gian qua. Các số liệu và nội dung trong luận văn là trung thực, khách quan dựa trên kết quả nghiên cứu, khảo sát từ thực tiễn tại Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang. Ngoài ra, trong quá trình nghiên cứu, tôi còn tham khảo, phân tích, so sánh thông tin tại số tài liệu, tạp chí, website đã được công bố (đã được trích). Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Tác giả Lê Hằng Chi
LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình và trách nhiệm của PGS.TS. Hoàng Mai đã hướng dẫn, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong quá trình nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến toàn thể giảng viên, cán bộ, nhân viên tham gia công tác giảng dạy, phục vụ khoá đào tạo Quản lý công đã giúp tôi hoàn thành tốt khoá học. Mặc dù đã có nhiều cố gắng để thực hiện luận văn một cách hoàn chỉnh nhất, tuy nhiên do còn hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm nên tôi không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định mà bản thân chưa thấy được. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của quý Thầy, Cô giáo và các anh/chị, các bạn để luận văn được hoàn chỉnh hơn nữa. Tôi xin chân thành cảm ơn! Tác giả Lê Hằng Chi
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ..................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 4 4. Đối tượng nghiên cứu.................................................................................... 4 5. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 5 6. Phương pháp nghiên cứu luận văn ................................................................ 5 7. Kết cấu của khóa luận ................................................................................... 6 Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ BỒI DƢỠNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UỶ BAN NHÂN DÂN CẤP HUYỆN ............................................................................................................ 7 1.1. Khái quát về công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện. .................. 7 1.2. Công tác bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện ......................................................................................... 25 1.3. Quy trình của bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện .................................................................................. 35 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện ......................................................................... 38 1.5. Kinh nghiệm đào tạo, bồi dưỡng công chức cơ sở tại một số tỉnh thành trong nước ....................................................................................................... 39 Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 46
Chƣơng 2 THỰC TRẠNG BỒI DƢỠNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN VŨ QUANG, TỈNH HÀ TĨNH HIỆN NAY ....................................................................... 47 2.1. Khái quát về công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh..................................................................... 47 2.2. Cơ cấu công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh..................................................................... 49 2.3. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh .............................. 56 2.4. Đánh giá về hoạt động bồi dưỡng công chức chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh ..................................................... 68 Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 75 Chƣơng 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN VŨ QUANG, TỈNH HÀ TĨNH .............................. 76 3.1. Nhóm giải pháp thứ nhất về hoàn thiện hệ thống thể chế và quy định pháp lý về hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang. ............................................................................. 76 3.2. Nhóm giải pháp thứ hai về quy trình hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang ..................... 78 3.3. Nhóm giải pháp thứ ba về việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác bồi dưỡng công chức ................................................ 84 Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 87 KẾT LUẬN .................................................................................................... 88 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nội dung CC Công chức CBCC Cán bộ, công chức CQCM Cơ quan chuyên môn HĐND Hội đồng nhân dân LLCT Lý luận chính trị QLNN Quản lý nhà nước UBND Ủy ban nhân dân
DANH MỤC CÁC BẢNG Danh mục sơ đồ Sơ đồ 1.1: Quy trình hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện ........................................................................ 35 Sơ đồ 2.1:Cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh ...................................................................................... 49 Danh mục biểu đồ Biểu đồ 2.1. Cơ cấu theo độ tuổi năm 2019 .................................................... 49 Biểu đồ 2.2: Tỷ lệ công chức theo giới tính .................................................... 51 Danh mục bảng Bảng 2.1 : Số liệu thống kê về trình độ chuyên môn ...................................... 51 Bảng 2.2 : Số liệu thống kê về lí luận chính trị............................................... 52 Bảng 2.3 : Số liệu thống kê về quản lí nhà nước ............................................ 53 Bảng 2.4 : Số liệu thống kê về trình độ tin học............................................... 54 Bảng 2.5 : Số liệu thống kê về trình độ ngoại ngữ ......................................... 55
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hoạt động bồi dưỡng công chức trong những năm qua không chỉ là mối quan tâm chung của tất cả các cấp, ngành, từng cơ quan; mà còn là mối quan tâm thiết thực của bản thân mỗi công chức. Hoạt động bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực làm việc cho đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn; là con đường giúp họ không ngừng hoàn thiện về phẩm chất đạo đức, tư tưởng chính trị, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính Nhà nước. Trong thời gian qua, hoạt động bồi dưỡng công chức đã được chú trọng, tập trung nguồn kinh phí khá lớn dành cho các khoá bồi dưỡng công chức. Có thể thấy, với tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn luôn là vấn đề cấp thiết được Đảng và Nhà nước quan tâm ưu tiên hàng đầu. Xuất phát từ nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của bồi dưỡng công chức nên đã có rất nhiều chính sách nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức thông qua hình thức bồi dưỡng. Cụ thể việc thực hiện bồi dưỡng công chức ở nước ta hiện nay đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện chính sách một bộ phận công chức còn bộc lộ sự yếu kém về năng lực, phương pháp trong thực hiện làm ảnh hưởng tới mục tiêu chung của tổ chức. Trong những năm gần đây, công tác bồi dưỡng công chức các CQCM tại huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh luôn được tiến hành định kỳ thường xuyên và được các cấp lãnh đạo quan tâm sâu sắc. Bên cạnh việc khuyến khích công chức đi học tập nâng cao trình độ về chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng và phẩm chất đạo đức để không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức. Thông qua việc bồi dưỡng đã đáp ứng được yêu
2 cầu, thách thức mới của thời kỳ hội nhập. Bên cạnh đó, từ thực tế cũng như yêu cầu trong thời gian tới, chính quyền huyện Vũ Quang đã rất chú trọng trong hoạt động bồi dưỡng công chức nhưng vẫn còn những bất cập nhất định chưa đáp ứng được mục tiêu đã đề ra làm giảm hiệu quả. Trong thời gian thực tập qua, tôi đã có dịp tìm hiểu thực tế về tình hình bồi dưỡng công chức chuyên môn tại huyện Vũ Quang. Với mong muốn có thêm những kiến thức thực tiễn về bồi dưỡng và kiến nghị để hoàn thiện hơn hoạt động bồi dưỡng công chức, tác giả chọn đề tài: “Bồi dƣỡng công chức các cơ quan chuyên môn tại Uỷ ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh” làm luận văn tốt nghiệp. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Nghiên cứu về bồi dưỡng công chức nói chung và bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện nói riêng, từ trước tới nay đã có nhiều nhà nghiên cứu, nhà hoạch định chính sách quan tâm nghiên cứu và đã có nhiều công trình khoa học đăng tải từ trung ương đến địa phương, có thể kể đến một số công trình tiêu biểu sau: - Ngô Thành Can, Đổi mới, nâng cao hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 175/8-2010 [6]. - Lê Thị Vân Hạnh, Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính quyền cơ sở - vấn đề và giải pháp, Tạp chí Cộng sản số 20/2002 [14]. - Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm đồng chủ biên: Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hoả, hiện đại hoả đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001 [28]. - Nguyễn Thị Thu Hà (2013), Đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức giai đoạn 2011 - 2020, Học viện Hành chính Hồ Chí Minh [15].
3 - Thang Văn Phúc và Nguyễn Minh Phương đồng chủ biên: Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, Nxb Chính trị Quốc gia Hà Nội, 2005 [24]. - Lại Đức Vượng (2009), Quản lý nhà nước về đào tạo, bồi dưỡng công chức hành chính trong giai đoạn hiện nay, luận văn tiến sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia [35]. Ngoài ra, còn có rất nhiều bài viết đăng trên các tạp chí khoa học tập trung nghiên cứu về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức như: Ngô Thành Can: Cải cách quy trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức nhằm nâng cao năng lực thực thi công vụ. Học viện hành chính quốc gia đăng trên Tạp chí Viện khoa học tổ chức nhà nước, năm 2013. Trong đó, tác giả tập trung làm rõ quan niệm về đào tạo, bồi dưỡng công chức, quy trình đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện cải cách trong đào tạo, bồi dưỡng công chức nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động này Các công trình nghiên cứu nói trên đều có những đóng góp nhất định về mặt lý luận và thực tiễn cho công tác bồi dưỡng công chức nói chung và bồi dưỡng công chức cấp huyện nói riêng. Phạm vi nghiên cứu của các công trình trên được thực hiện khá đa dạng, đa phần thực hiện ở một tỉnh hoặc một số cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, chưa có đề tài nào đi sâu nghiên cứu về công tác bồi dưỡng cán bộ, công chức chính quyền cấp huyện tại huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Vì vậy, tác giả chọn đề tài “Bồi dưỡng công chức các cơ quang chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh”. Có thể nói rằng đây là đề tài nghiên cứu chuyên sâu về công tác bồi dưỡng công chức chính quyền cấp huyện tại huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh và không trùng lắp với các công trình nghiên cứu khác. Tác giả mong muốn góp phần đánh giá đúng thực trạng, đề ra giải pháp nâng cao chất lượng bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện tại huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh trong thời gian tới.
4 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của khóa luận nhằm: Tìm hiểu lý thuyết về bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn và thực tiễn bồi dưỡng công chức các CQCM tại UBND huyện Vũ Quang. Trên cơ sở đó, đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động bồi dưỡng tại huyện Vũ Quang. - Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện mục đích nghiên cứu, tác giả tập trung thực hiện một số nhiệm vụ sau: + Hệ thống hoá cơ sở lý luận cơ bản về bồi dưỡng công chức các CQCM thuộc UBND cấp huyện. + Tìm hiểu những văn bản quy phạm pháp luật hiện hành quy định về hoạt động bồi dưỡng công chức CQCM cấp huyện ở Việt Nam. + Phân tích đánh giá thực trạng hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. + Đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hơn hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM thuộc UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng nghiên cứu Khóa luận có đối tượng nghiên cứu là hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM thuộc UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Cụ thể là: Lý thuyết về bồi dưỡng công chức, hệ thống các văn bản pháp luật quy định về bồi dưỡng công chức các CQCM cấp huyện và thực trạng hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM tại UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh.
5 5. Phạm vi nghiên cứu + Không gian nghiên cứu: Khóa luận tập trung nghiên cứu, phân tích thực trạng hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM thuộc UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. + Thời gian : Từ năm 2014 đến năm 2019, tầm nhìn đến năm 2025. + Nội dung: Khóa luận nghiên cứu về bồi dưỡng công chức, tập trung nghiên cứu vào quy trình của hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM tại UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. 6. Phƣơng pháp nghiên cứu luận văn Với đề tài này, tác giả có sử dụng một số phương pháp nghiên cứu, cụ thể là: - Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp: Luận văn phân tích các tài liệu là các công trình nghiên cứu có liên quan đến công tác bồi dưỡng đội ngũ công chức. Ngoài ra, luận văn cũng tiến hành phân tích các báo cáo của các cấp chính quyền ở Hà Tĩnh có liên quan đến hoạt động bồi dưỡng. Từ những phân tích tài liệu thứ cấp sẽ cung cấp những số liệu, những đánh giá tổng quan phục vụ cho việc nghiên cứu. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp cung cấp luận cứ, luận điểm cả về mặt lý luận và thực tiễn. - Phương pháp điều tra phỏng vấn bán cấu trúc: Với mục đích bổ sung và làm sâu sắc hơn khi nghiên cứu về hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM, ngoài thu thập tài liệu bằng phương pháp trên, tác giả tiến hành điều tra phỏng vấn bán cấu trúc ( thời gian từ tháng 4 đến tháng 6 ) và các dữ liệu từ các cuộc phỏng vấn được xử lý bằng phương pháp nghiên cứu định tính.
6 - Phương pháp so sánh: Tiến hành so sánh giữa lý luận và thực tiễn, so sánh số liệu thu thập được qua các năm, đồng thời đối chiếu giữa các quy định trong Luật với việc triển khai hoạt động bồi dưỡng công chức các CQCM trên thực tế, từ đó đưa ra một số kiến nghị để hoàn thiện hoạt động bòi dưỡng công chức các CQCM tại UBND huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. - Phương pháp thống kê mô tả: Xử lí số liệu khảo sát bằng phương pháp toán học thống kê, biểu đồ, đồ thị. - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đây là phương pháp được sử dụng nghiên cứu để hệ thống hóa những vấn đề cơ sở lý luận về công tác bồi dưỡng công chức. Trên cơ sở các công trình nghiên cứu trước đó, tiếp thu, kế thừa những thông tin có liên đến quan vấn đề bồi dưỡng công chức. 7. Kết cấu của khóa luận Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục kèm theo, khóa luận gồm 3 chương chính: Chương 1: Cơ sở lý luận về bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban chuyên môn cấp huyện. Chương 2: Thực trạng hoạt động bồi dưỡng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Chương 3: Một số giải pháp đổi mới hoạt động bồi dưỡng công chức cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh.
7 Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ BỒI DƢỠNG CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UỶ BAN NHÂN DÂN CẤP HUYỆN 1.1. Khái quát về công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện. 1.1.1. Khái niệm về công chức, công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện. 1.1.1.1. Khái niệm về công chức Các hoạt động thuộc chức năng công vụ do các công chức của bộ máy hành chính nhà nước thực hiện, cũng chính là lý do chủ yếu khi nói đến công vụ, các học giả và các nhà hoạt động thực tiễn luôn đề cập đến công chức. Có nhiều nơi hiểu công chức theo nhiều nghĩa khác nhau. Ở nước ta, khái niệm công chức với phạm vi rộng, hẹp khác nhau, và được hình thành gắn liền với nhiều giai đoạn phát triển. Theo Điều 1 Sắc lệnh số 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, công chức là “ Những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ngoài nước đều là công chức theo Quy chế này, trừ trường hợp riêng biệt do Chính phủ quy định”. Theo quy định này, phạm vi công chức chỉ gồm những người được tuyển dụng giữ chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, tức là những người là việc trong hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước; không bao gồm nhũng người làm trong hệ thống cơ quan, đơn vị sự nghiệp, Toà án, [16] Sau một thời gian dài (từ đầu thập kỷ 60 đến cuối thập kỷ 80 của thế kỷ XX), ở nước ta gần như “không tồn tại khái niệm công chức mà thay vào đó là khái niệm “Cán bộ, công nhân viên chức nhà nước” chung chung.
8 Đến năm 1990, do yêu cầu khách quan của tiến trình cải cách nền HCNN và đòi hỏi phải chuẩn hóa đội ngũ cho phù hợp với thông lệ quốc tế, thuật ngữ và khái niệm này được quy định tại Nghị định số 169/HĐBT ngày 25/5/1991 như sau: “Công dân Việt Nam được tuyển dụng và bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên trong một công sở của Nhà nước ở Trung ương hay địa phương, ở trong nước hay ngoài nước đã được xếp vào một ngạch, hưởng lương do ngân sách nhà nước gọi là công chức”. Tuy nhiên, tại điều 2, Nghị định này quy định những đối tượng là công chức và không phải là công chức thì lại có một số đối tượng như: công an, những người làm công tác nghiên cứu khoa học, nhà báo, nghệ sĩ, [14] Tháng 2 năm 1998, Pháp lệnh Cán bộ công chức được Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa X ban hành. Điều 1 của Pháp lệnh quy định: “Công chức quy định tại Pháp lệnh này là công dân Việt Nam trong biên chế và hưởng lương từ NSNN…”. Quy định này khẳng định quan điểm và nhận thức mới trong giai đoạn hiện nay nhưng vẫn chưa có sự phân biệt rõ ràng giữa cán bộ với công chức [20]. Để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý cũng như nhằm phân biệt rõ ràng thuật ngữ “cán bộ”, “công chức”, Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã ban hành Luật Cán bộ, Công chức ngày 13/11/2008. Khoản 2, Điều 4 của Luật này quy định (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2019): “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan Đảng Cộng Sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước” [18].
9 1.1.1.2. Khái niệm công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện. Theo Nghị định 37/2014/NĐ-CP ban hàng ngày 05/05/2014 của Chính phủ quy định: các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện là các phòng, ban, văn phòng Hội đồng nhân dân – Uỷ ban nhân dân có chức năng tham mưu, giúp việc cho UBND, Hội đồng nhân dân cấp huyên, quận, thị xã [9]. Như vậy, có thể hiểu Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện là những công dân Việt Nam được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, bậc, chức danh trong biên chế và làm việc tại các phòng, ban chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện, được hưởng từ ngân sách nhà nước. Theo quy định tại Điều 17, Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015, Cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện gồm có các phòng và các cơ quan tương đương phòng [19]. Các CQCM thuộc UBND là cơ quan tham mưu, giúp UBND cùng cấp thực hiện chức năng QLNN ở địa phương và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn theo sự uỷ quyền của UBND cùng cấp và theo quy định của pháp luật; góp phần bảo đảm sự thống nhất quản lý của ngành hoặc lĩnh vực công tác từ Trung ương đến cơ sở. Tổ chức các CQCM thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh hiện nay được Chính phủ quy định tại Nghị định số 37/2014/NĐ-CP ngày 05/05/2014. Theo Nghị định này, các CQCM thuộc UBND cấp huyện có vị trí và chức năng là CQCM thuộc UBND cấp huyện; thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND cấp huyện quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực ở địa phương và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn theo sự uỷ quyền của UBND cấp huyện và theo quy định của pháp luật, góp phần bảo đảm sự thống nhất quản lý ngành, lĩnh vực công
10 tác ở địa phương. CQCM thuộc UBND cấp huyện chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, vị trí việc làm, biên chế công chức, cơ cấu ngạch công chức và công tác của UBND cấp huyện; đồng thời, chịu sự chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của CQCM thuộc UBND cấp tỉnh. Nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan này là: Trình UBND cấp huyện ban hành quyết định, chỉ thị; quy hoạch, kế hoạch dài hạn, 05 năm và hàng năm; chương trình, biện pháp tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cải cách hành chính nhà nước thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước được giao. Tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật, quy hoạch, kế hoạch sau khi được phê duyệt; thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý được giao; theo dõi thi hành pháp luật. Giúp UBND cấp huyện thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thẩm định, đăng ký, cấp các loại giấy phép thuộc phạm vi trách nhiệm và thẩm quyền của CQCM theo quy định của pháp luật và theo phân công của UBND cấp huyện. Giúp UBND cấp huyện quản lý nhà nước đối với tổ chức kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân, các hội và tổ chức phi chính phủ hoạt động trên địa bàn thuộc các lĩnh vực quản lý của các CQCM theo quy định của pháp luật. Hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về lĩnh vực quản lý của cơ quan chuyên môn cho cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã). Tổ chức ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ; xây dựng hệ thống thông tin, lưu trữ phục vụ công tác quản lý nhà nước và chuyên môn nghiệp vụ của cơ quan chuyên môn cấp huyện. Thực hiện công tác thông tin, báo cáo định kỳ và đột xuất về tình hình thực hiện nhiệm vụ được giao theo quy định của UBND cấp huyện và sở quản lý ngành, lĩnh vực. Kiểm tra theo ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách đối với tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện các quy định của pháp luật; giải quyết khiếu nại, tố cáo; phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo quy
11 định của pháp luật và phân công của UBND cấp huyện. Quản lý tổ chức bộ máy, vị trí việc làm, biên chế công chức, cơ cấu ngạch công chức, thực hiện chế độ tiền lương, chính sách, chế độ đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo và bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ đối với công chức thuộc phạm vi quản lý theo quy định của pháp luật, theo phân công của UBND cấp huyện. Quản lý và chịu trách nhiệm về tài chính của CQCM, theo quy định của pháp luật và phân công của UBND cấp huyện. Thực hiện một số nhiệm vụ khác do UBND cấp huyện giao hoặc theo quy định của pháp luật [9]. 1.1.2. Yêu cầu đối với đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn cấp huyện Cấp huyện là đơn vị hành chính trong hệ thống tổ chức hành chính Nhà nước, là nơi nhân dân địa phương trực tiếp sinh sống, lao động sản xuất và chiến đấu để xây dựng bảo vệ quê hương, đất nước; nơi chuyển hoá cụ thế đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước bằng những việc làm cụ thể; đồng thời, là nơi khởi nguồn những sáng kiến, kinh nghiệm, góp phần bổ sung, phát triển, hoàn thiện chủ trương, chính sách của Đảnh, Nhà nước phù hợp với thực tiễn. Để xây dựng đội ngũ công chức huyện có đủ phẩm chất, năng lực tốt, phương pháp, tác phong công tác khoa học phù hợp với vị trí, vai trò, chức năng nhiệm vụ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, cần phải đạt được các yêu cầu sau: 1.1.2.1. Về phẩm chất chính trị Yêu cầu đầu tiên đối với công chức là phải có giác ngộ lý tưởng của Đảng một cách sâu sắc, tiêu biểu và dũng cảm đấu tranh bảo vệ lợi ích giai cấp, lợi ích của nhân dân. Có phương hướng chính trị đúng đắn, có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, trung thành với lý tưởng cách
12 mạng; tin tưởng tuyệt đối và chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ ở bất cứ nơi đâu, dù bất kỳ nhiệm vụ gì, quyết tâm hiện thực hoá đường lối, chính sách đó trong thực tiễn, phù hợp với từng địa phương, cơ cở nơi mình đang công tác. Công chức luôn là người có nhận thức tư tưởng đúng đắn, lành mạnh, đề cao tính đảng, tính giai cấp, biết quan tâm đến cộng đồng, trước hết là nhân dân lao động trên địa bàn mình phụ trách. Có lòng nhiệt tình cách mạng sâu sắc, thực sự tâm huyết và có tinh thần trách nhiệm cao với địa phương, cơ sở; có đủ ý chú, nghị lực đương đầu với mọi thức thách; đồng thời, đưa ra những quyết định đúng đắn để giải quyết những công việc mang tính phức tạp xảy ra tại địa phương. Phẩm chất chính trị của công chức còn biểu hiện thông qua thái độ phục vụ đối với người dân, thực hiện đúng chính sách, pháp luật, có tinh thần trách nhiệm trong quá tình giải quyết công việc. Ngoài ra, còn phải có ý chí chiến đấu cao, dám đấu tranh với những biểu hiện sai trái, bảo vệ cái đúng, không “ba phải”, “né tránh”; phải là người thật sự dũng cảm, kiên quyết đấu tranh với những tư tưởng, nhận thức, hành động sai trái, những hiện tượng tiêu cực trong nội bộ và các tệ nạn xã hội ngay cả trong trường hợp bị vu cáo, đe dạo hoặc bị hiểu lầm. Trước những vấn đề quan trọng của địa phương hoặc bức xúc của nhân dân, người công chức phải có chính kiến riêng, rõ ràng. 1.1.2.2. Về phẩm chất đạo đức Công chức là người trực tiếp tiếp xúc hàng ngày với người dân, vì vậy, đội ngũ này phải thật sự tiêu biểu về phẩm chất đạo đức, lối sống, làm gương cho cấp dưới và nhân dân noi theo. Phải hết lòng vì dân, gần dân, sát dân, hiểu dân, tôn trọng nhân dân và biết dực vào dân để hành