Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

47
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích cơ bản của luận văn này là nghiên cứu, phân tích, tổng hợp cơ sở khoa học và thực tiễn thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, tác giả đề xuất giải pháp nhằm thúc đẩy cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông tại huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............ ......./....... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THẾ VẤN CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Hà Nội - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/............ ......./....... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THẾ VẤN CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Vân Hà Nội - 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của bản thân tôi, các số liệu sử dụng trong luận văn là số liệu thật và chính xác, có nguồn gốc rõ ràng. Hà Nội, ngày tháng 12 năm 2017 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thế Vấn
LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành, tác giả xin được cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Vân - Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình chỉ bảo, định hướng và giúp đỡ tác giả trong quá trình tiếp cận, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tác giả xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô giáo giảng dạy tại Học viện Hành chính Quốc gia đã truyền đạt cho tác giả những kiến thức lý luận vô cùng hữu ích để ứng dụng, thực hành trong thực tiễn của bản thân; cảm ơn các Thầy, Cô Khoa Sau đại học cùng Thầy giáo chủ nhiệm lớp HC20B1 đã tạo điều kiện giúp đỡ tác giả có cơ hội bảo vệ luận văn trước Hội đồng đánh giá luận văn thạc sỹ. Xin cảm ơn bạn bè lớp HC20B1, gia đình, cơ quan đồng nghiệp và các cán bộ công chức làm việc tại Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa đã nhiệt tình giúp đỡ về thời gian, tinh thần, cung cấp thông tin, số liệu để tác giả hoàn thành luận văn này. TÁC GIẢ Nguyễn Thế Vấn
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT HĐND Hội đồng nhân dân CCHC Cải cách hành chính TTHC Thủ tục hành chính UBND Ủy ban nhân dân
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chương 1:CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CẢI CÁCH ......................................... 9 THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG 9 1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ................................ 9 1.1.1. Khái niệm và phân loại thủ tục hành chính ............................. 9 1.1.2. Đặc điểm của thủ tục hành chính............................................ 13 1.1.3. Vai trò, ý nghĩa của thủ tục hành chính ................................. 14 1.1.4. Các nguyên tắc xây dựng và thực hiện thủ tục hành chính . 17 1.2. CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA LIÊN THÔNG” Ở VIỆT NAM .................................................................................. 19 1.2.1. Khái niệm cơ chế một cửa, một cửa liên thông ......................... 19 1.2.2. Vai trò của cơ chế “một cửa liên thông” trong cải cách thủ tục hành chính .............................................................................................. 22 1.2.3. Quy trình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa liên thông” .............................................................................................. 25 1.2.4. Trách nhiệm của các cơ quan chính quyền địa phương trong triển khai thực hiện cơ chế một cửa liên thông ................................... 28 1.2.5. Đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất ........................................... 30 1.3. KINH NGHIỆM TRIỂN KHAI CƠ CHẾ “MỘT CỬA LIÊN THÔNG” TẠI MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM ................................................ 31 Tiểu kết Chương 1 ......................................................................................... 36
Chương 2:THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA LIÊN THÔNG” TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA ............................... 37 2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TẠI HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA .............. 37 2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa ............................................................................. 37 2.1.2. Khái quát về chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa ................................................................ 38 2.1.3. Khái quát về triển khai cải cách hành chính tại huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa ............................................................................. 40 2.2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN CƠ CHẾ “MỘT CỬA LIÊN THÔNG” TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA ............... 51 2.2.1. Về công tác chỉ đạo của UBND tỉnh Thanh Hóa trong triển khai cơ chế “một cửa liên thông” tại UBND huyện............................ 51 2.2.2. Về công tác tổ chức thực hiện tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa ...................................................................................... 52 2.3. KẾT QUẢ GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG TẠI UBND HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA ............. 55 2.3.1. Kết quả chung giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông ......................................................................... 55 2.3.2. Các loại thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa liên thông” tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa ................................... 60 2.3.3. Quy trình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa ................. 62 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG ................................................................................. 64
2.4.1. Đánh giá chung về kết quả đạt được trong việc tổ chức thực hiện cơ chế “một cửa liên thông” tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa........................................................................................................... 64 2.4.2. Đánh giá về những tác động tích cực của cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa liên thông” đến cải cách hành chính và đời sống xã hội ........................................................................................ 65 2.4.3. Những hạn chế ............................................................................. 68 2.4.4. Nguyên nhân của kết quả đạt được và hạn chế ........................ 73 Tiểu kết Chương 2 ......................................................................................... 75 Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA LIÊN THÔNG”TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA ................................................................................................ 76 3.1. PHƯƠNG HƯỚNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI UBND HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA................................................................. 76 3.2. GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY CẢI CÁCH TTHC THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA LIÊN THÔNG” TẠI UBND HUYỆN HOẰNG HÓA, TỈNH THANH HÓA ................... 77 3.2.1. Đầu tư cơ sở vật chất và các điều kiện nâng cao năng lực phục vụ nhân dân tại các trung tâm, bộ phận một cửa, một cửa liên thông .................................................................................................................. 77 3.2.2. Đẩy mạnh công tác chỉ đạo; phân công, phân cấp và phối hợp trong xử lý TTHC thông qua cơ chế một cửa, một cửa liên thông ... 80 3.2.3. Tiến hành rà soát, đơn giản hoá, công khai hoá các thủ tục hành chính .............................................................................................. 82 3.2.4. Hoàn thiện cơ chế đánh giá, kiểm tra, giám sát hoạt động của bộ phận “một cửa”................................................................................. 83
3.2.5. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức về cải cách thủ tục hành chính cho cán bộ, công chức và tổ chức, công dân ................... 86 3.2.6. Hoàn thiện thể chế, quy định về tổ chức và hoat động của bộ phận “một cửa” ...................................................................................... 87 3.2.7. Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức .................................... 89 Tiểu kết Chương 3 ......................................................................................... 93 KẾT LUẬN .................................................................................................... 94 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 96
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH VẼ, PHỤ LỤC Hình 1.1. Quy trình giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa liên thông ....... 28 Hình 3.1. Mô hình “một cửa liên thông điện tử” ......................................... 79 Bảng 2.1. Kết quả giải quyết hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ... 55 Lĩnh vực Tư pháp ........................................................................................... 55 Bảng 2.2. Kết quả giải quyết hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ... 57 Lĩnh vực Tài nguyên và Môi trường ............................................................. 57 Bảng 2.3. Kết quả giải quyết hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ... 58 Lĩnh vực Xây dựng ......................................................................................... 58 Bảng 2.4. Kết quả giải quyết hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ... 59 Bảng 2.5. Kết quả giải quyết hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ... 60 Lĩnh vực Lao động thương binh xã hội ........................................................ 60 Phụ lục: Danh mục TTHC thực hiện theo cơ chế “một cửa liên thông” tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài CCHC là yêu cầu khách quan, là nội dung hết sức quan trọng trong sự nghiệp đổi mới toàn diện nước ta. Đặc biệt từ Hội nghị Trung ương lần thứ tám, khoá VII, CCHC được đặt thành nhiệm vụ có tầm chiến lược, nhiệm vụ trọng tâm trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. CCHC đang thể hiện rõ vai trò quan trọng của mình trong việc đẩy nhanh sự phát triển của đất nước, thực sự trở thành động lực thúc đẩy nền kinh tế nước ta phát triển mạnh mẽ. CCHC được tiến hành toàn diện trên các mặt: thể chế, TTHC, tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, tài chính công, hiện đại hoá nền hành chính. Mục tiêu nhằm hướng tới xây dựng một nền công vụ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, minh bạch, hiệu quả. Nội dung quan trọng của CCHC là cải cách TTHC, được coi là “khâu đột phá”, nhằm đơn giản hoá các TTHC tối đa, tránh rườm rà gây lãng phí về kinh tế, thời gian và tìm ra được cách thức tổ chức, quy trình thực hiện các TTHC một cách tối ưu nhất. Để đáp ứng nhu cầu CCHC, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg ngày 22/6/2007 ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Tiếp đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, thay thế Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg. Và gần đây nhất Chính phủ đã ban hành Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính. Những văn bản đó đã tạo cơ sở pháp lý để các cơ quan hành chính địa phương 1
tiến hành cải cách mạnh mẽ TTHC. UBND cấp huyện - cấp hành chính trung gian tại địa phương, nên giữ vai trò quan trọng trong việc chuyền tải các đường lối, chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước xuống các cơ quan hành chính nhà nước cấp cơ sở. Đồng thời, UBND cấp huyện cũng là cơ quan có thẩm quyền giải quyết số lượng TTHC nhiều và ngày càng gia tăng. Kết quả của cải cách TTHC cấp huyện sẽ có tác động tích cực tới hoạt động CCHC của ba cấp chính quyền địa phương. Trong những năm qua, tỉnh Thanh hóa đã quan tâm tới nội dung CCHC mà đặc biệt là cải cách TTHC, coi CCHC là nội dung quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội. UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều văn bản về cải cách TTHC trong đó có nội dung thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Trên cơ sở đó, các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Từ đó, các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, một cửa liên thông hiện đại. Việc cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại UBND cấp huyện trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã đạt được những kết quả bước đầu khá tốt, trong đó huyện Hoằng Hóa là một trong những huyện tiên phong trong vấn đề này: giải quyết các TTHC liên quan đến người dân, doanh nghiệp một cách nhanh chóng, đúng quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi, giảm chi phí, thời gian cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn tồn tại một số hạn chế, bất cập cụ thể là: Việc rà soát thủ tục hành chính sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ nhằm đơn giản hoá TTHC chưa được các đơn vị quan tâm đúng mức; Chất lượng cán bộ, công chức, viên chức có nơi còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; Việc hiện đại 2
hóa nền hành chính có nơi còn chậm; khả năng khai thác, sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành chính của cán bộ, công chức còn nhiều hạn chế; điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu; Chưa thống nhất thực hiện một cơ chế hoạt động trong CCHC; Các văn bản quy phạm pháp luật nhà nước sửa đổi, bổ sung, thay đổi nhiều, thiếu đồng bộ nên thực hiện ở cấp huyện và cơ sở gặp khó khăn; Chế độ tiền lương chưa được cải cách triệt để, đã tác động không nhỏ đến tinh thần, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức; CCHC có tính chất nhạy cảm liên quan đến tổ chức, bộ máy, quyền lợi và nghĩa vụ của cán bộ, công chức cho nên rất khó khăn, phức tạp; thói quen, nếp nghĩ, cách làm của cán bộ, công chức còn ảnh hưởng không nhỏ của cơ chế tập trung quan liêu bao cấp;...Do vậy, tác giả chọn đề tài “Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa” làm đề tài luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Cải cách TTHC, nhất là thực hiện cơ chế một cửa liên thông là khâu quan trọng có tính đột phá trong hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước, vì vậy, các vấn đề liên quan đến CCHC nhà nước và cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông đã có khá nhiều tài liệu và đề tài nghiên cứu và công bố. Một số công trình đáng chú ý như sau: “ n n m ”, của Tác giả Nguyễn Ngọc Hiến 2001 , Nxb Chính Trị Quốc gia, Hà Nội. à công trình nghiên cứu một số giải pháp tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước, giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn tài chính công trong các cơ quan nhà nước; “ n n n m n n n n ”, của tác giả Đào Trí c 2007 , Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. Trên cơ sở đánh giá khái quát công cuộc 3
CCHC ở nước ta trước 2005, tác giả đã đề cập đến những đóng góp, những hạn chế, đặc biệt về lĩnh vực TTHC, trong đó có thực hiện một cửa và một cửa liên thông; n n m n n n m ộ n - n n của tác giả Hoàng Chí Bảo với được đăng trên Tạp chí hát triển nhân lực năm 2011, tác giả đã nghiên cứu những nhân tố tác động và thúc đẩy CCHC ở Việt Nam, từ đó đưa ra những phương diện hợp thành của CCHC, thành tựu và hạn chế, những vấn đề đang đặt ra, một số giải pháp thúc đẩy CCHC trong 5, 10 năm tới; Ngoài ra còn nhiều luận văn thạc sĩ nghiên cứu về vấn đề này như: Xâ d n n ơ mộ ử ên ôn xã, ờn , ị ấn ên ị b n H ộ của tác giả Nguyễn Tiến Việt (2013). uận văn đề cập đến một số giải pháp thúc đẩy việc xây dựng và thực hiện cơ chế một cửa liên thông từ cấp xã lên cấp huyện, lên thành phố trong lĩnh vực đất đai, người có công trên địa bàn thành phố Hà Nội; n n e mô n mộ ử mộ ử ên ôn Ủ b n n ân dân ấ n, ộ TP. ần T ơ của tác giả Nguyễn Sỹ Minh (2013). uận văn đã đề cập đến một số vấn đề lý luận về cải cách TTHC theo cơ chế một cửa và cơ chế một cửa liên thông, thực trạng cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cấp quận, TP. Cần Thơ, đồng thời, luận văn đã đưa ra giả pháp nâng cao chất lượng thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cấp quận, T . Cần Thơ. Đối tượng của luận văn là các quận, có trình độ kinh tế - xã hội tương đối phát triển và đồng đều; T n n n e ơ mộ ử ên ôn Ủ ban nhân dân n ô Q ền, TP. H P òn của tác giả Trần Ngọc Quả (2014). uận văn đã đề cập tới một số vấn đề lý luận về cải cách TTHC theo 4
cơ chế một cửa và cơ chế một cửa liên thông, thực trạng cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại quận Ngô Quyền, T . Hải hòng. Trên cơ sở đó, luận văn đã đưa ra giải pháp hoàn thiên cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại quận Ngô Quyền, T . Hải hòng. Tuy nhiên, luận văn chỉ đề cập tới thực trạng của Quận; n n e mô n mộ ử UB D ấ n, ỉn ĩn P của tác giả Nguyễn Thị Hiếu Hạnh (2015). uận văn đề cập đến việc xây dựng, đề xuất giải pháp tiếp tục đẩy mạnh cải cách TTHC và cách thức tổ chức hoạt động mô hình một cửa trong thực hiện cải cách TTHC theo hướng hiện đại ở UBND cấp huyện trên địa bàn tỉnh Vĩnh húc. Các tác giả trên đã nghiên cứu về cải cách TTHC, cơ chế một cửa và một cửa liên thông áp dụng tại Việt Nam, đã tìm ra những hạn chế và những nguyên nhân hạn chế của công cuộc CCHC và đề ra một số giải pháp trong từng lĩnh vực, địa phương cụ thể. Thực tế cải cách TTHC theo cơ chế một cửa đã được tổ chức và hoạt động ở hầu hết các địa phương; theo cơ chế một cửa liên thông cũng đã được tổ chức hoạt động ở một số địa phương. Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào nghiên cứu về cải cách TTHC gắn với hoạt động theo cơ chế “một cửa liên thông” đang được thực hiện tại UBND cấp huyện trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Trên cơ sở tiếp cận lý luận chung, đề tài sẽ tiếp cận những đặc thù của địa phương, xây dựng đề xuất giải pháp tiếp tục đẩy mạnh cải cách TTHC và cách thức tổ chức, hoạt động theo cơ chế “một cửa liên thông” trong thực hiện cải cách TTHC theo hướng hiện đại tại UBND huyện Hoằng Hóa và các huyện, thị xã và thành phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích: Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích, tổng hợp cơ sở khoa học và thực tiễn 5
thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, tác giả đề xuất giải pháp nhằm thúc đẩy cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông tại huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. - Nhiệm vụ: Trên cơ sở mục đích ở trên, tác giả sẽ thực hiện các nhiệm vụ cụ thể như sau: Chương 1: àm rõ khái niệm cải cách TTHC, cách thức tổ chức thực hiện theo cơ chế “một cửa liên thông” trên cơ sở các quan điểm của các nhà nghiên cứu khoa học quản lý tổ chức, hệ thống pháp lý, quan điểm của Đảng và Nhà nước. Chương 2: Phân tích làm rõ thực trạng TTHC được thực hiện tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, tổ chức và hoạt động theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa từ 2012-2016, phân tích trên nhiều góc độ: những người quản lý, những người trực tiếp thực hiện, người dân được hưởng thụ từ cơ chế một cửa liên thông; kết quả, tồn tại và những vấn đề cần giải quyết. Chương 3: Đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Hoằng Hóa và các huyện, thị xã và thành phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu là: Thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông. - Phạm vi nghiên cứu: Các TTHC được thực hiện theo cơ chế một cửa liên thông được giải quyết tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Thời gian nghiên cứu: giai đoạn 2012-2016. 6
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: hương pháp chủ yếu sử dụng nghiên cứu đó là phương pháp duy vật biện chứng và phương pháp duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác - ê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về CCHC nói chung và TTHC nói riêng. - Phương pháp nghiên cứu: Xuất phát từ cơ sở lý luận về khoa học hành chính, đặc biệt là quản lý hành chính Nhà nước cấp huyện và thực tế tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, tác giả đã dùng các nhóm phương pháp như sau: + hương pháp phân tích tổng hợp: luận văn kế thừa, tổng kết lại những kết quả của các nghiên cứu về CCHC nói chung, cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương nói riêng. + hương pháp so sánh: thông qua một số dẫn chứng về triển khai công tác cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. + hương pháp thống kê xã hội: từ những kết quả thống kê, đánh giá về thực trạng triển khai công tác cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan Hành chính nhà nước ở địa phương nói chung. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Đề tài góp phần làm rõ cơ sở lý luận cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông, đồng thời, phân tích cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông đang áp dụng tại UBND huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, qua đó đề xuất một số giải pháp thúc đẩy cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông. Những kết quả của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo, nghiên cứu về CCHC nói chung, cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông tại 7
UBND cấp huyện, tỉnh Thanh Hóa. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông. Chương 2: Thực trạng cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế mộ cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Chương 3: Phương hướng và giải pháp thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. 8
Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA LIÊN THÔNG 1.1. Những vấn đề cơ bản về thủ tục hành chính 1.1.1. Khái niệm và phân loại thủ tục hành chính Trong quản lý, để giải quyết các công việc cần tuân theo những thủ tục phù hợp. Với nghĩa chung nhất, thủ tục là phương thức, cách thức giải quyết công việc theo một trình tự nhất định, một thể lệ thống nhất, gồm một loạt nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau nhằm đạt được kết quả mong muốn. Trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, thủ tục trước hết được hiểu là những trình tự được quy định phải tuân theo khi thực hiện công việc. Trong quan niệm này, ở nhiều nước có luật thủ tục cho hoạt động của các cơ quan nhà nước tương đối cụ thể về giấy tờ hành chính cần có mà còn là trật tự hoạt động của cơ quan nhà nước được quy định. Theo quy định của pháp luật và thực tiễn quản lý nhà nước ở nước ta là hoạt động chấp hành và điều hành hành pháp của hệ thống cơ quan hành chính nhà nước được thực hiện bằng hành động liên tục theo một trình tự nhất định nhằm đạt mục đích quản lý đã được đề ra. Đó là thủ tục quản lý hành chính nhà nước, được gọi là thủ tục hành chính. Trong nghiên cứu TTHC, có nhiều quan niệm khác nhau về phạm vi cụ thể của khái niệm TTHC: Quan niệm thứ nhất cho rằng, TTHC là trình tự mà các cơ quan quản lý nhà nước giải quyết trong lĩnh vực trách nhiệm hành chính và xử lý vi phạm pháp luật. Theo quan niệm thứ hai thì TTHC là trình tự giải quyết bất kỳ một nhiệm vụ cá biệt, cụ thể nào trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước. Quan niệm này có phạm vi rộng hơn những vẫn chưa thật đầy đủ, hơp lý bởi 9
vì ngoài trình tự giải quyết bất kỳ một vụ việc cá biệt, cụ thể nào thì hoạt động ban hành các quyết định quản lý mang tính chủ đạo và mang tính quy phạm cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt những trình tự nhất định nhằm đảm bảo tính hợp pháp và hợp lý của các quyết định. Vì vậy, quan niệm theo nghĩa rộng nhất khẳng định: TTHC là trình tự về thời gian và không gian các giai đoạn cần phải có để thực hiện mọi hình thức hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước, bao gồm trình tự thành lập các công sở; trình tự bổ nhiệm, điều động công chức, viên chức; trình tự lập quy, áp dụng quy phạm để bảo đảm quyền chủ thể và xử lý vi phạm; trình tự tổ chức - tác nghiệp hành chính. Nguyên tắc quản lý nhà nước bằng pháp luật đòi hỏi hoạt động nhà nước phải tuân theo những quy tắc pháp lý quy định về trình tự, cách thức khi sử dụng thẩm quyền của từng cơ quan để xử lý công việc. Những quy tắc pháp lý này là những quy phạm thủ tục. Các quy phạm thủ tục bao gồm: thủ tục lập pháp, thủ tục tố tụng tư pháp và TTHC. Nhằm đạt đến những mục tiêu xác định trước, hoạt động quản lý nhà nước tác động đến rất nhiều các quan hệ xã hội khác nhau và các quy phạm vật chất hành chính rất đa dạng. Vì vậy không có một TTHC duy nhất, mà có nhiều loại thủ tục. Và những thủ tục hữu hiệu nhất là vô cùng cần thiết, vì nó đảm bảo cho tiến trình hành chính không trì trệ hay cản trở, có ý nghĩa to lớn trong việc thực hiện các lợi ích xã hội khác nhau. Các cơ quan nhà nước và công chức nhà nước khi ban hành và tổ chức thực hiện các quyết định quản lý nhà nước đều phải tuân theo một quy trình đã được quy phạm TTHC quy định, nhằm thực hiện một cách tốt nhất các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước theo pháp luật cũng như phục vụ nhu cầu hàng ngày của công dân. Thủ tục hành chính là một bộ phận cấu tạo chế định tất yếu của luật hành chính. Nói khác đi, thủ tục hành chính là loại hình quy phạm hành chính 10