Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị

Chia sẻ: Vica999 Vica999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:113

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là làm rõ những vấn đề về lý luận và thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT, từ đó đề xuất những phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị

[7]BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HOÀNG THỊ HUYỀN TRANG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG TRỊ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA HOÀNG THỊ HUYỀN TRANG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG TRỊ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRƯƠNG TẤN QUÂN THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi. Nội dung và các số liệu trong công trình là hoàn toàn trung thực. Kết quả của công trình này không trùng lắp với các công trình có liên quan đã được công bố. Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2018 Học viên Hoàng Thị Huyền Trang
LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng trân trọng biết ơn đến với Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, các Khoa, Ban, Phòng của Học viện; các thầy cô giáo đã tận tình giảng dạy, truyền đạt những các chuyên đề trong khóa học và giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài. Đặc biệt tôi xin trân trọng cảm ơn thầy PGS.TS.Trương Tấn Quân đã hướng dẫn tận tình trong suốt quá trình hoàn thành đề tài này. Tôi xin cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo cơ quan, anh chị em đồng nghiệp đã tạo điều kiện về thời gian và cho tôi những ý kiến xác thực nhấtđể đánh giá đúng thực trạng chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghệp và PTNT để đưa ra những giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị. Mặc dù hết sức cố gắng nhưng với thời gian và điều kiện nghiên cứu hạn còn nhiều hạn chế, chắc chắn luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi mong nhận được sự đóng góp quý báu của các nhà khoa học, các thầy cô, các bạn học viên, anh chị em đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Học viên Hoàng Thị Huyền Trang
MỤC LỤC Trang bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC............................................................................................... 8 1.1.Tổng quan về công chức........................................................................... 8 1.1.1. Khái niệm về công chức ....................................................................... 8 1.1.2. Những đặc trưng của công chức ........................................................... 9 1.1.3. Phân loại công chức............................................................................ 11 1.1.4. Vị trí, vai trò của công chức ............................................................... 12 1.2.Chất lượng công chức............................................................................. 15 1.2.1. Các khái niệm..................................................................................... 15 1.2.2. Các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức ........................................ 16 1.2.3. Các yếu tố ảnh hướng đến chất lượng công chức ................................ 18 1.3.Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị .................................................... 22 1.3.1. Đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế thị trường ........................ 22 1.3.2. Sự đòi hỏi của quá trình cải cách - hiện đại hóa hành chính nhà nước 23 1.3.3. Yêu cầu mở cửa hội nhập ................................................................... 25 1.3.4. Những hạn chế, bất cập của bản thân đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị .................................................... 26 1.4. Kinh nghiệm đánh giá, phân loại công chức một số địa phương ............ 27
1.4.1.Kinh nghiệm phát triển đội ngũ cán bộ công chức ở Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Quãng Ngãi ...................................................... 27 1.4.2.Kinh nghiệm phát triển đội ngũ cán bộ công chức ở huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội ......................................................................................... 28 1.4.3.Kinh nghiệm của thành phố Đà Nẵng .................................................. 30 1.4.4.Bài học kinh nghiệm cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị ..................................................................................................... 31 Tiểu kết chương 1 ....................................................................................... 34 Chương 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC . 35 SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG TRỊ35 2.1. Tổng quan về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị ....... 35 2.1.1. Lịch sử hình thành .............................................................................. 35 2.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị ..................................................................................................... 36 2.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị .................................................................................... 39 2.2.1. Cơ cấu giới tính và thâm niên công tác ............................................... 39 2.2.2. Trình độ chuyên môn.......................................................................... 40 2.2.4.Trình độ lý luận chính trị và quản lý nhà nước .................................... 44 2.2.5. Trình độ về ngoại ngữ, tin học ............................................................ 48 2.2.6. Đánh giá theo mức độ hoàn thành nhiệm vụ ....................................... 51 2.2.7. Đánh giá theo mức độ hài lòng của người dân .................................... 55 2.3. Đánh giá chung về chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị .................................................................................... 58 2.3.1. Những kết quả đã đạt được ................................................................. 58 2.3.2. Những hạn chế.................................................................................... 60 2.3.3.Nguyên nhân của những hạn chế ......................................................... 62
Tiểu kết chương 2 ....................................................................................... 65 Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CỦA SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH QUẢNG TRỊ……………………………….............67 3.1. Mục tiêu và quan điểm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị giai đoạn 2015-2020 ......... 67 3.1.1. Mục tiêu, quan điểm định hướng chung nâng cao chất lượng công chức của Đảng và Nhà nước ................................................................................. 67 3.1.2. Mục tiêu, quan điểm định hướng nâng cao chất lượng công chức của tỉnh Quảng Trị. ............................................................................................. 69 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị .................................................... 72 3.2.1. Nâng cao chất lượng quy hoạch cán bộ công chức của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị................................................................ 73 3.2.2. Nâng cao chất lượng tuyển dụng cán bộ công chức ở Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị................................................................ 74 3.2.3. Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị .......................................... 78 3.2.4. Tăng cường và nâng cao chất lượng công tác đánh giá, thanh tra, kiểm tra cán bộ, công chức của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị ... 83 3.2.5. Tiếp tục hoàn thiện và giải quyết tốt chế độ chính sách đối với đội ngũ công chức ở Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị ................. 86 3.2.6. Một số biện pháp khác ........................................................................ 89 Tiểu kết chương 3 ....................................................................................... 93 KẾT LUẬN ................................................................................................. 94 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ASEAN : Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế CCHC : Cải cách hành chính CNH-HĐH : Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa ĐTBD : Đào tạo bồi dưỡng HCNN : Hành chính nhà nước HĐND : Hội đồng nhân dân PGS.TS : Phát triển nông thôn PTNT : Phó Giáo sư Tiến sĩ QLNN : Quản lý Nhà nước QPPL : Quy phạm pháp luật TCCB : Tổ chức cán bộ UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ Bảng 2.1: Biên chế công chức giai đoạn 2013 – 2017 .................................. 38 Bảng 2.2: Cơ cấu giới tính, độ tuổi, thâm niên công tác của đội ngũ ............ 40 Bảng 2.3: Trình độ chuyên môn của công chức Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị ..................................................................................................... 41 Bảng 2.4. Cơ cấu ngạch công chức Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị ... 43 Bảng 2.5: Trình độ lý luận chính trị của công chức Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị ..................................................................................................... 45 Bảng 2.6: Trình độ quản lý nhà nước của công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị ................................................................................... 47 Bảng 2.7: Trình độ ngoại ngữ của công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị ..................................................................................................... 49 Bảng 2.8: Trình độ tin học của công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị .............................................................................................. 50 Bảng 2.9 Kết quả phân loại công chức giai đoạn 2013-2017. ....................... 52 Bảng 2.10: Kết quả khảo sát mức độ hài lòng của người dân đối với công chức. ............................................................................................................ 56 Bảng 2.11. Kết quả khảo sát mức độ hoàn thành nhiệm vụ của công chức. .. 53 Biểu đồ 2.3: Kết quả phân loại công chức giai đoạn 2013-2017. .................. 52
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt quan tâm đến công tác cán bộ, từ đánh giá, lựa chọn, đào tạo, thử thách, rèn luyện đến sử dụng và đãi ngộ. Người cho rằng “cán bộ là cái dây chuyền của bộ máy” Đảng, Nhà nước, đoàn thể nhân dân; “Muốn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”. Người giải thích rõ: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ để đặt chính sách cho đúng”. Vì vậy, cán bộ là cái gốc của mọi công việc… huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”. Đội ngũ cán bộ, công chức có vị trí hết sức quan trọng trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan hành chính, có vai trò quyết định đến sự phát triển của đất nước, là người trực tiếp tham gia vào quá trình xây dựng và thực thi luật pháp, quản lý mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội; tham mưu, hoạch định, tổ chức thực hiện và thanh tra, kiểm tra việc thực thi các đường lối, chính sách. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức là một trong những nội dung cơ bản của công cuộc cải cách hành chính được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm và đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách đối với công tác cán bộ cũng như trong công tác quản lý đội ngũ cán bộ, công chức. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quản lý nhà nước về: nông nghiệp; lâm nghiệp; diêm nghệp; thủy sản; thủy lợi; phát triển nông thôn; phòng, chống thiên tai; chất lượng an toàn thực phẩm đối với nông sản, lâm sản, thủy sản và muối; về các dịch vụ công thuộc ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn. 1
Để phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, đòi hỏi Sở Nông nghiệp và PTNT phải từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ công chức chất lượng tốt, đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế và sự vận động, phát triển không ngừng của xã hội nhằm triển khai và tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đại biểu lần thứ XII của Đảng cũng như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Tỉnh Quảng Trị lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2015-2020 trên lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới. Trong những năm qua, đội ngũ cán bộ, công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT luôn được kiện toàn, chất lượng đội ngũ được nâng lên rõ rệt, từng bước đáp ứng được những đòi hỏi khắt khe của thời kỳ hội nhập, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, công tác cán bộ và chất lượng đội ngũ cán bộ công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT vẫn còn một số hạn chế nhất định như: chất lượng cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu của công việc, công tác đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công chức chưa gắn với việc sử dụng, chưa có chính sách thỏa đáng để thu hút cán bộ, công chức có trình độ cao về làm việc tại cơ quan, đơn vị trong Ngành, nhất là trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thực hiện chương trình cải cách hành chính quốc gia, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Từ thực tiễn đó và nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, tác giả đã lựa chọn đề tài: “Chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị” để nghiên cứu và viết luận văn Thạc sĩ. 2. Tình hình nghiên cứu Vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức được nhiều nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Nhiều công trình khoa học, sách chuyên khảo và các Hội thảo được tổ chức để nghiên cứu về vấn đề chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Có thể liệt kê một số công trình có liên quan như sau: 2
Nghiên cứu “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” (2001) của tác giả Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm là công trình nghiên cứu lớn, xác định rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của chủ trương xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng ta trong thời kỳ đổi mới, đặc biệt là những yêu cầu, đòi hỏi cụ thể về tiêu chuẩn cán bộ trong hệ thống chính trị các cấp. Theo các tác giả, việc xác định cơ cấu và tiêu chuẩn cán bộ phải xuất phát từ thực tiễn Việt Nam và thế giới; phải căn cứ vào đường lối cán bộ của Đảng đã được kiểm nghiệm từ cuộc sống; khai thác những nhân tố hợp lý về tiêu chuẩn quan chức trong các vương triều phong kiến và chú ý đến đặc trưng của con người Việt Nam truyền thống, đồng thời tham khảo kinh nghiệm và thành tựu khoa học quản lý của các nước. Tác giả Nguyễn Kim Diện với đề tài: “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức hành chính nhà nước tỉnh Hải Dương”, luận án Tiến sĩ, Đại học Kinh tế quốc dân, năm 2012. Luận án đã làm rõ và đưa ra quan điểm, phương pháp tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo và những giải pháp, kiến nghị nâng cao chất lượng đội ngũ công chức hành chính nhà nước tỉnh Hải Dương. "Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước" của PGS.TS. Nguyễn Phú Trọng và PGS.TS. Trần Xuân Sầm, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, năm 2003 nghiên cứu về lịch sử phát triển của các khái niệm về cán bộ, công chức, viên chức; phân tích đưa ra luận cứ khoa học, nội dung công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đối với việc nâng cao chất lượng cán bộ, công chức nói chung góp phần lý giải, hệ thống hóa các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nói chung. Từ đó đưa ra những kiến 3
nghị và phương hướng, giải pháp nhằm củng cố và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức cả về chất lượng, số lượng và cơ cấu. Ngoài ra, còn một số bài viết đăng trên các tạp chí khoa học hoặc nhiều công trình, luận án, luận văn khác có đề cập ít nhiều đến vấn đề này. Có thể khẳng định, những công trình khoa học kể trên đã cung cấp nhiều tư liệu quý báu về cơ sở lý luận, về kiến thức, kinh nghiệm xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức nhà nước để tác giả tham khảo trong quá trình nghiên cứu đề tài của mình. Ở các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị, có một số đề tài nghiên cứu thuộc một số lĩnh vực như văn hóa, giáo dục, thanh tra, giám sát. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, chưa có một công trình nghiên cứu nào nghiên cứu về vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ công chức hành chính nhà nước, tiếp cận từ góc độ khoa học về quản trị nhân lực. Do đó, tác giả mạnh dạn nghiên cứu vấn đề này và đây là công trình đầu tiên nghiên cứu về chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị, hứa hẹn khả năng áp dụng cụ thể, hiệu quả cho đơn vị trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức của Sở. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Làm rõ những vấn đề về lý luận và thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT, từ đó đề xuất những phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về công chức và chất lượng công chức; phân tích thực trạng chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị, qua đó thấy được những kết quả đạt được, những hạn chế, bất cập và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập đó. 4
Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị. - Phạm vi nghiên cứu: + Về thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị từ năm 2013 đến năm 2017. + Về không gian: Luận văn nghiên cứu công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm của Đảng và Nhà nước về công chức; các quy định của pháp luật về công chức. - Phương pháp nghiên cứu: + Phương pháp thu thập, nghiên cứu tài liệu: Hệ thống các khái niệm và luận điểm làm cơ sở cho việc nghiên cứu trong thực tiễn được hình thành thông qua quá trình thu thập kiến thức từ các công trình nghiên cứu và các tài liệu của các tác giả trong và ngoài nước. + Phương pháp quan sát: sử dụng phương pháp quan sát công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị, để có thông tin về số lượng, chất lượng, giúp cho tác giả có nhìn nhận tổng quát về tình hình công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị. + Phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi: Tác giả tiến hành xây dựng hệ thống câu hỏi liên qua đến vấn đề đang nghiên cứu. Tiến hành phát 269 bảng hỏi cho những đối tượng cần điều tra, nghiên cứu. 5
* Mục đích điều tra: Để phục vụ cho việc đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và mức độ hài lòng của người dân đối với công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị . * Đối tượng khảo sát: -> Khảo sát mức độ hoàn thành nhiệm vụ: Đối tượng khảo sát là công chức Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị. -> Khảo sát mức độ hài lòng của người dân: Đối tượng khảo sát là những đối tượng đến làm việc giao dịch trực tiếp với công chức, cụ thể tác giả thực hiện khảo sát các đối tượng sau: Viên chức các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, người dân và đại diện một số doanh nghiệp đến liên hệ giải quyết công việc tại Sở. * Tổng hợp kết quả khảo sát: Dùng máy tính Casio, phần mềm Excel. + Phương pháp thống kê toán học Trên cơ sở các phiếu điều tra, người nghiên cứu tiến hành thống kê về số lượng các yếu tố ảnh hưởng, số lượng lựa chọn mức độ các yếu tố ảnh hưởng, các biện pháp tác động làm căn cứ tính tỉ lệ để làm rõ vấn đề nghiên cứu. + Ngoài ra áp dụng các phương pháp khác: phân tích, đánh giá, phương pháp tổng hợp, thống kê. Về nguồn dữ liệu, luận văn sử dụng số liệu từ các báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị và số liệu thu được từ kết quả khảo sát bằng bảng hỏi do tác giả trực tiếp thực hiện. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Luận văn đã góp phần vào hệ thống hóa lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức ; hệ thống hóa và xây dựng các tiêu chí đánh giá; làm rõ những đặc điểm của đội ngũ công chức và điều kiện khách quan của 6
việc xây dựng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị. - Trên cơ sở những lý luận và hệ thống các tiêu chí đánh giá được xây dựng, luận văn đã đưa ra những đánh giá, nhận định một cách khách quan, khoa học về thực trạng chất lượng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị, rút ra những ưu điểm và hạn chế của đội ngũ này. - Luận văn đã làm rõ và đưa ra quan điểm về phương pháp tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo và những giải pháp, khuyến nghị đối với cấp trên nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức của Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm 3 chương, cụ thể như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng công chức. Chương 2. Thực trạng chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị. Chương 3: Mục tiêu, quan điểm và một số giải pháp nâng cao chất lượng công chức Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị. 7
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC 1.1. Tổng quan về công chức 1.1.1. Khái niệm về công chức Theo Khoản 2 Điều 4 Luật cán bộ, công chức quy định công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập, trong biên chế, hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. Theo quy định này thì tiêu chí để xác định công chức gắn với cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh. Những người đủ các tiêu chí chung của cán bộ, công chức mà được tuyển dụng vào làm việc trong các cơ quan, đơn vị của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thông qua quy chế tuyển dụng (thi tuyển, xét tuyển), bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh thì được xác định là công chức. Việc quy định công chức trong phạm vi như vậy xuất phát từ mối quan hệ liên thông giữa các cơ quan của Đảng, Nhà nước và tổ chức chính trị xã hội trong hệ thống chính trị. Đây là điểm đặc thù của Việt Nam rất khác so với một số nước trên thế giới nhưng lại hoàn toàn phù hợp với điều kiện cụ 8
thể và thể chế chính trị ở Việt Nam. Bên cạnh đó, việc quy định công chức có trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của các đơn vị sự nghiệp công lập là phù hợp với Hiến pháp của Việt Nam, thể hiện và khẳng định được trách nhiệm của Nhà nước trong việc tổ chức cung cấp các dịch vụ công thiết yếu và cơ bản cho người dân, bảo đảm sự phát triển cân đối giữa các vùng, lãnh thổ có mức sống chênh lệch, thực hiện mục tiêu dân chủ và công bằng xã hội. Tóm lại: Công chức được xác định theo các tiêu chí: là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh, trong biên chế, hưởng lương từ ngân sách nhà nước hoặc được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật, làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị- xã hội và bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập. 1.1.2. Những đặc trưng của công chức Hoạt động quản lý nhà nước chủ yếu được vận hành thông qua nền công vụ và đội ngũ công chức. Công chức có những đặc trưng sau: - Là chủ thể của nền công vụ, có trách nhiệm thực thi công vụ và được nhà nước đảm bảo các điều kiện cần thiết, quyền lợi chính đáng để có khả năng và yên tâm thực thi công vụ Công chức nhà nước là hạt nhân cơ bản của nền công vụ, là chủ thể thực sự tiến hành các hoạt động công vụ cụ thể và là yếu tố đảm bảo cho nền công vụ hoạt động, vận hành có hiệu quả mà không thể chuyển giao cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào bên ngoài. Họ là những người trực tiếp thi hành quyền lực nhà nước, lao động của họ thực chất là lao động quyền lực, lao động trí óc khác với lao động sản xuất, kinh doanh và các dạng lao động xã hội khác; được trao quyền để thực thi công vụ, đồng thời có bổn phận phục vụ xã hội, công dân và chịu những ràng buộc nhất định do liên quan đến chức trách nhiệm vụ được giao. 9
Để thực hiện công vụ, người công chức nhà nước được cung cấp những điều kiện cần thiết để tiến hành các hoạt động công vụ như trụ sở làm việc, phương tiện, các điều kiện để thực thi công việc; được đảm bảo các quyền lợi vật chất và tinh thần như hưởng lương từ ngân sách nhà nước tương xứng với chức trách nhiệm vụ được giao, sự đảm bảo này có tính ổn định, lâu dài, thực tế là suốt đời nếu như họ không vi phạm kỷ luật buộc thôi việc hoặc bị truy tố trước pháp luật. - Là lực lượng lao động chuyên nghiệp, có tính chuyên môn hóa cao với các hoạt động diễn ra thường xuyên, liên tục trên phạm vi rộng và mang tính phức tạp Các cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương đều được tổ chức và hoạt động theo những nguyên tắc nhất định nhằm quản lý, điều hành xã hội theo pháp luật và bằng pháp luật, trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội,... với các mặt hoạt động hết sức phong phú và phức tạp vì lợi ích của nhà nước và toàn xã hội, đảm bảo cho xã hội ổn định và phát triển. Tất cả các hoạt động đó đều diễn ra hàng ngày, trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến cuộc sống của tất cả mọi người dân. Chính vì vậy, ngay từ khi tuyển dụng, các cơ quan nhà nước đã yêu cầu người dự tuyển phải có chuyên môn, có đủ tiêu chuẩn về độ tuổi, phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống,.... Do vậy, công chức là lực lượng lao động mang tính chuyên nghiệp, thực hiện công vụ thường xuyên, liên tục, có trình độ chuyên môn hóa cao để giải quyết các công việc được giao kịp thời và có hiệu quả. - Công chức nhà nước tương đối ổn định, luôn mang tính kế thừa và không ngừng nâng cao về chất lượng Khác với công chức của các nước theo chế độ công vụ việc làm, công chức nước ta hoạt động ổn định và được đảm bảo bằng biên chế nhà nước giao. Công chức không ngừng được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao về trình độ 10
chuyên môn, nghiệp vụ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội. Việc tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút, khuyến khích nhân tài không ngừng được chú trọng nhằm đảm bảo đội ngũ kế cận và hạn chế đến mức thấp nhất những sai sót có thể xảy ra trong tuyển dụng công chức. - Luôn trung thành với Đảng, Chính phủ, với Tổ quốc và nhân dân Đây là đặc trưng cơ bản của công chức xuất phát từ truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta và từ đặc điểm lịch sử, quá trình đấu tranh cách mạng ở Việt Nam. Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam ra đời từ thắng lợi của cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945 do nhân dân thực hiện dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Về phương diện pháp lý, Nhà nước ta là thiết chế quyền lực do nhân dân bầu ra theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu nhằm phục vụ lợi ích của nhân dân, đảm bảo các quyền tự do dân chủ của nhân dân. Do vậy, ngoài việc thực hiện các đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, trong hoạt động, các cơ quan nhà nước, công chức phải luôn tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe và chịu sự giám sát của nhân dân. 1.1.3. Phân loại công chức Phân loại công chức là yêu cầu tất yếu của công tác quản lý nguồn nhân lực. Phân loại công chức giúp cho việc xây dựng quy hoạch, đào tạo công chức theo đúng đối tượng, theo yêu cầu nội dung công tác và đưa ra những căn cứ cho việc xác định biên chế công chức một cách hợp lý. Phân loại công chức hợp lý giúp cho đặt ra những tiêu chuẩn khách quan đối với việc tuyển dụng nhân sự vào làm việc trong cơ quan nhà nước và là cơ sở để xác định cơ cấu tiền lương một cách khoa học. Qua việc phân loại công chức còn giúp cho việc tiêu chuẩn hóa, cụ thể hóa việc sát hạch, kiểm tra, giám sát, đánh giá năng lực công chức. 11