Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh

Chia sẻ: Ocxaodua999 Ocxaodua999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:114

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm khảo sát, phân tích, đánh giá đúng thực trạng năng lực Chủ tịch UBND huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh, chỉ ra ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế về năng lực của Chủ tịch UBND huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. Đề xuất các quan điểm và những giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MINH THẮNG NĂNG LỰC CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CÁC HUYỆN, THÀNH PHỐ TẠI TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MINH THẮNG NĂNG LỰC CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CÁC HUYỆN, THÀNH PHỐ TẠI TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8 34 04 03 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS. TS. NGUYỄN ĐĂNG THÀNH HÀ NỘI - 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực. Luận văn sử dụng các thông tin, dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau và có trích dẫn rõ nguồn gốc, số liệu đƣợc tổng hợp và xử lí cẩn thận. NGƢỜI VIẾT LUẬN VĂN Nguyễn Minh Thắng
LỜI CẢM ƠN Trƣớc hết cho phép em chân thành cảm ơn các Thầy giáo, Cô giáo, các cán bộ trong Học viện Hành chính Quốc gia, Khoa Sau đại học của Học viện Hành chính Quốc gia đã luôn nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện tốt nhất cho em trong suốt quá trình học tập tại Học viện. Xin chân thành cảm ơn các anh, các chị và các bạn học viên lớp Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công HC22.B1, Học viện Hành chính Quốc gia đã luôn động viên, giúp đỡ và nhiệt tình chia sẻ với em những kinh nghiệm trong quá trình học tập, nghiên cứu. Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy GS. TS. Nguyễn Đăng Thành, ngƣời đã tận tình giúp đỡ em hình thành và hoàn chỉnh luận văn này. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song do sự hạn hẹp về thời gian, điều kiện nghiên cứu và trình độ của bản thân, nên luận văn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Rất mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của các Thầy giáo, Cô giáo. Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn! NGƢỜI VIẾT LUẬN VĂN Nguyễn Minh Thắng
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN UBND : Ủy ban nhân dân. HĐND : Hội đồng nhân dân.
MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài luận văn ................................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ......................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn............................................... 5 4. Đối tƣợng, khách thể và phạm vi nghiên cứu của luận văn .............................. 6 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn .......................... 6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ......................................................... 7 7. Kết cấu của luận văn ......................................................................................... 8 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN CẤP HUYỆN ..................................................................................................................... 9 1.1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ................................................................ 9 1.1.1. Khái niệm .................................................................................................... 9 1.1.2. Vị trí, vai trò của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ................................... 9 1.1.3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện .................... 10 1.1.4. Tiêu chuẩn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện .................................... 12 1.2. Năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện........................................... 14 1.2.1. Khái niệm năng lực và yếu tố cấu thành năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện .......................................................................................................... 14 1.2.1.1. Khái niệm .......................................................................................... 14 1.2.1.2. Các yếu tố cấu thành năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ....................................................................................................................... 21 1.2.2. Các tiêu chí đánh giá năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ............ 22 1.2.2.1. Tiêu chí về kiến thức........................................................................... 23 1.2.2.2. Tiêu chí về kỹ năng lãnh đạo, quản lý................................................ 24 1.2.2.3. Tiêu chí về thái độ .............................................................................. 25 1.2.2.4. Tiêu chí về kết quả thực hiện nhiệm vụ .............................................. 26
1.2.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ....................................................................................................................... 27 1.2.3.1. Các yếu tố thuộc về nhận thức của một số cấp ủy đảng, tổ chức về vị trí, vai trò của Chủ tịch UBND huyện .................................................................... 27 1.2.3.2. Các yếu tố thuộc về quy định pháp luật, cơ chế, chính sách ............. 28 1.2.3.3. Các yếu tố thuộc về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của địa phương .................................................................................................................... 30 1.2.3.4. Các yếu tố thuộc về bản thân Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện ....................................................................................................................... 31 Tiểu kết chƣơng 1.................................................................................................... 34 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CÁC HUYỆN, THÀNH PHỐ TẠI TỈNH TÂY NINH ................................................... 35 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Tây Ninh và ảnh hƣởng của yếu tố này đến năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố ........................................................................................................................... 35 2.1.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Tây Ninh ................... 35 2.1.1.1. Về điều kiện tự nhiên .......................................................................... 35 2.1.1.2. Về điều kiện kinh tế - xã hội ............................................................... 36 2.1.2. Ảnh hƣởng của điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đến năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh ...................................... 38 2.2. Khái quát về Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh ......................................................................................................................... 39 2.3. Phân tích thực trạng năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh ..................................................................................................... 40 2.3.1. Về số lƣợng, độ tuổi .................................................................................. 40 2.3.2. Về kiến thức .............................................................................................. 42 2.3.3. Về kỹ năng lãnh đạo, quản lý .................................................................... 44 2.3.4. Về thái độ .................................................................................................. 49 2.3.5. Về kết quả thực hiện nhiệm vụ ................................................................. 50
2.4. Đánh giá chung về năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh ..................................................................................................... 52 2.4.1. Ƣu điểm và nguyên nhân ƣu điểm ............................................................ 52 2.4.1.1. Ưu điểm .............................................................................................. 52 2.4.1.2. Nguyên nhân ưu điểm......................................................................... 53 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế .............................................................. 54 2.4.2.1 Hạn chế ............................................................................................... 55 2.4.2.2. Nguyên nhân hạn chế ......................................................................... 56 Tiểu kết chƣơng 2.................................................................................................... 61 Chƣơng 3 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO NĂNG LỰC CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CÁC HUYỆN, THÀNH PHỐ TẠI TỈNH TÂY NINH .............................................................................................................. 62 3.1. Quan điểm nâng cao năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh ..................................................................................................... 62 3.2. Giải pháp nâng cao năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh ............................................................................................. 66 3.2.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ đảng, tổ chức và cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ........................... 66 3.2.2. Cụ thể hóa tiêu chuẩn chức danh Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ........ 68 3.2.3. Hoàn thiện chế độ, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ................................................................................................. 71 3.2.4. Phát huy tính tự giác trong học tập, tu dƣỡng, rèn luyện của đội ngũ cán bộ Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ....................................................................... 73 3.2.5. Đổi mới, hoàn thiện nội dung, quy trình đánh giá, bố trí sử dụng đối với Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện và thực hiện đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ ............................................................................................................................. 76 3.2.6. Đổi mới, nâng cao hiệu quả tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện ....................................................................................................................... 86
3.2.7. Tăng cƣờng đầu tƣ cơ sở vật chất, kỹ thuật, trang thiết bị và điều kiện làm việc cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện .............................................................. 87 3.3. Một số khuyến nghị nâng cao năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ..... 88 3.3.1. Đối với Trung ƣơng .................................................................................. 88 3.3.2. Đối với cấp tỉnh ......................................................................................... 89 3.3.3. Đối với cấp huyện ..................................................................................... 89 Tiểu kết chƣơng 3.................................................................................................... 91 KẾT LUẬN ............................................................................................................. 92 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................ 94 PHỤ LỤC ................................................................................................................ 99
CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Phân tích độ tuổi và giới tính .......................................................... 42 Biểu đồ 2.2. Phân tích trình độ ............................................................................ 44 Biểu đồ 2.3. Đánh giá kỹ năng lãnh đạo, điều hành ............................................ 46 Biểu đồ 2.4. Đánh giá kỹ năng ra quyết định ...................................................... 47 Biểu đồ 2.5. Đánh giá kỹ năng thích ứng với sự thay đổi ................................... 48 Biểu đồ 2.6. Đánh giá kỹ năng giải quyết vấn đề ................................................ 49 Biểu đồ 2.7. Đánh giá kỹ năng thái độ trong quan hệ giao tiếp, ứng xử ............. 50 Biểu đồ 2.8. Kết quả phân loại thực hiện nhiệm vụ ............................................ 51
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Trãi qua các thời kỳ lịch sử cách mạng, nhất là quá trình thực hiện sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, Đảng và Nhà nƣớc ta luôn quan tâm đến vấn đề xây dựng, nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực, mà nòng cốt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao của nhiệm vụ cách mạng. Vì vậy, công tác cán bộ, trọng tâm là chăm lo xây dựng và nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ có vị trí, vai trò rất quan trọng, đƣợc Đảng ta xác định là khâu then chốt trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3, Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa VIII về “Chiến lƣợc cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc” đã khẳng định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nƣớc và chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng” [19]. Nghị quyết lần thứ 4, Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” tiếp tục khẳng định nhiệm vụ: “Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp Trung ƣơng, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế” [24]. Quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Trung ƣơng về cán bộ và công tác cán bộ, Tỉnh ủy Tây Ninh đã quan tâm, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt các huyện, thành phố nói riêng đảm bảo về số lƣợng và chất lƣợng, góp phần hoàn thành các chƣơng trình, nhiệm vụ chính trị của địa phƣơng, cơ quan, đơn vị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Hiện nay, đội ngũ cán bộ chủ chốt các huyện, thành phố cơ bản có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu xã hội chủ nghĩa, tin tƣởng tuyệt đối vào đƣờng lối đổi mới của Đảng, tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất, vận dụng sáng tạo và tập trung chỉ đạo thực hiện thắng lợi mọi đƣờng lối, nghị 1
quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc; tích cực tu dƣỡng, rèn luyện, nâng cao về tƣ tƣởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, trình độ, năng lực và hiệu quả quản lý, điều hành, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ đƣợc giao và đã có những đóng góp quyết định vào thành tích chung của sự nghiệp xây dựng, phát triển của địa phƣơng, đơn vị. Tuy nhiên, trƣớc yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ mới, đội ngũ cán bộ chủ chốt các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh hiện nay còn bộc lộ rất nhiều hạn chế, bất cập, trong đó, năng lực của Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các huyện, thành phố (gọi chung là Chủ tịch UBND huyện) còn nhiều vấn đề cần nghiên cứu nhƣ: năng lực của Chủ tịch UBND huyện còn bộc lộ nhiều hạn chế, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, quan hệ, giao tiếp, ứng xử; việc tổ chức, triển khai, thực hiện các chính sách còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng, nhất là khi gặp các tình huống phức tạp, mới phát sinh… Để khắc phục những hạn chế, yếu kém nêu trên, việc nghiên cứu, tổng kết, đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân và rút ra bài học kinh nghiệm, từ đó đề ra các giải pháp chủ yếu nâng cao hơn nữa năng lực của Chủ tịch UBND huyện nhằm đáp ứng đòi hỏi bức thiết của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa là một yêu cầu tất yếu khách quan, có ý nghĩa sâu sát cả về lý luận và thực tiễn. Đây không chỉ là nhiệm vụ cần thiết, cấp bách trƣớc mắt, mà còn là nhiệm vụ chiến lƣợc quan trọng, lâu dài của tỉnh Tây Ninh, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng tỉnh Tây Ninh phát triển bền vững. Để góp phần giải quyết vấn đề nêu trên, em chọn và thực hiện đề tài: “Năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh” làm Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Vấn đề năng lực đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện nói chung và năng lực của Chủ tịch UBND huyện nói riêng, trong thời gian qua đã đƣợc khá nhiều công trình khoa học nghiên cứu ở những góc độ, phạm vi và những địa phƣơng khác 2
nhau quan tâm thực hiện. Sau đây là một số công trình tiêu biểu liên quan trực tiếp đến đề tài luận văn: 2.1. Sách, đề tài khoa học - Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm (chủ nhiệm), Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước [41]. Các tác giả đã làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lƣợng và nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc; chỉ ra những nội dung tiêu chuẩn chung và tiêu chuẩn riêng đối với từng loại cán bộ cụ thể. Làm rõ nội dung các khâu, các bƣớc, quy trình của công tác cán bộ nhƣ: phát hiện, lựa chọn, đánh giá, sử dụng và cất nhắc cán bộ, huấn luyện đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ… - Vũ Văn Hiền (chủ nhiệm), Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước [27]. Tác giả đã tập trung luận giải vai trò của việc xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị; phân tích, đánh giá thực trạng đội ngũ này. Từ đó, tác giả đã nhấn mạnh đến những yêu cầu về tiêu chuẩn phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và năng lực cán bộ trong mối quan hệ với yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Trên cơ sở đó tác giả đƣa ra giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc đất nƣớc. - Bùi Đình Phong (2002), Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ [34]. Tác giả thể hiện một cách khá toàn diện về những tƣ tƣởng chủ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác cán bộ nhƣ: tuyển dụng, bố trí, sử dụng, đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ. - Mai Quốc Chánh, Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước [13]. 2.2. Tạp chí - Nguyễn Thị Mai Anh, Yêu cầu và giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ thời kỳ hội nhập quốc tế [1]. Tác giải đã khái quát những thành tựu và hạn chế của công 3
tác cán bộ gần 30 năm qua của Đảng ta và chỉ ra một số yêu cầu đối với cán bộ trong thời kỳ mới. Từ đó, đề ra 04 giải pháp chủ yếu để xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có phẩm chất, năng lực thực sự ngang tầm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ hội nhập quốc tế. - Nguyễn Thị Thu Hà, Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ của thành phố Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu mới [26]. Đầu tiên, tác giả nêu ra một số biện pháp chủ yếu mang lại kết quả tích cực, góp phần củng cố, nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh. Tiếp đến, tác giả trình bày một số kinh nghiệm thực tiễn của Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới, khắc phục những hạn chế, yếu kém trong công tác cán bộ và trong đội ngũ cán bộ, tác giả đã đề ra 10 nội dung cần thực hiện tốt khi triển khai các khâu trong công tác cán bộ. - Tô Huy Rứa, Một số vấn đề về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước ta hiện nay [42]. Tác giả đã đƣa ra một số dẫn dụ, để có thể khẳng định nguồn lực con ngƣời, vốn con ngƣời là hết sức quan trọng trong chiến lƣợc và chính sách phát triển của mọi quốc gia. Và đƣa ra một số luận điểm mới về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao và xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lƣợc. Từ đó, tác giả đã đề xuất một số định hƣớng giải pháp thực hiện trong giai đoạn mới phấn đấu đến năm 2020 nƣớc ta, về cơ bản, tạo đƣợc nền tảng để sớm trở thành nƣớc công nghiệp theo hƣớng hiện đại. 2.3. Luận án, luận văn - Vũ Thị Kim Dung (2012), Nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở tỉnh Phú Thọ, luận văn thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia [17]. Luận văn nêu lên đƣợc các cơ sở lý luận cũng nhƣ thực trạng năng lực của cán bộ chủ chốt chính quyền cấp xã, trong đó đối tƣợng nghiên cứu chủ yếu là Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã. - Phạm Thị Quỳnh Hoa (2006), Xây dựng tiêu chí đánh giá năng lực của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã ở nước ta hiện nay, luận văn thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia [28]. Luận văn đã hệ thống hóa một cách đầy đủ về 4
những vấn đề lý luận và thực tiễn đối với việc xác định các tiêu chí đánh giá năng lực làm việc của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, tạo cơ sở để xây dựng những chƣơng trình đào tạo hiệu quả và xác định các chiến lƣợc phát triển phù hợp đối với đội ngũ cán bộ này. - Oulaphom Lakhonesam (2015), Nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý ở tỉnh Phong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, luận văn thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia [33]. Luận văn đánh giá năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý của tỉnh Phong Sa Ly, trên cơ sở đó đề xuất giải pháp để nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ này. - Nguyễn Mậu Dựng (1996), Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của đảng bộ các cấp ở Tây Nguyên hiện nay”, luận án tiến sĩ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh [18]. Tác giải đánh giá thực trạng của đội ngũ cán bộ chủ chốt của đảng bộ các cấp ở Tây Nguyên, những yêu cầu đối với việc xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt ở Tây Nguyên. Phân tích những chính sách của Đảng về tiêu chuẩn cán bộ lãnh đạo ở các cấp, tạo nguồn cán bộ cho từng địa phƣơng, chính sách đồng bộ về đào tạo, chế độ đãi ngộ cán bộ cho vùng Tây Nguyên. Ngoài ra, còn nhiều công trình, đề tài nghiên cứu, luận văn, luận án, bài viết khác có liên quan đến đề tài. Có thể nói, những công trình nghiên cứu trên đã góp phần làm rõ nhận thức khoa học về năng lực của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Tuy nhiên, đến nay vẫn chƣa có công trình, đề tài, luận văn, luận án nào đề cập trực tiếp hoặc nghiên cứu chuyên sâu về lý luận và thực tiễn của năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 3.1. Mục đích: Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận về năng lực Chủ tịch UBND cấp huyện và thực trạng năng lực Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh, luận văn đề xuất những quan điểm và giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh trong giai đoạn tới. 5
3.2. Nhiệm vụ - Nghiên cứu lý luận về năng lực của Chủ tịch UBND cấp huyện; - Khảo sát, phân tích, đánh giá đúng thực trạng năng lực Chủ tịch UBND huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh, chỉ ra ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế về năng lực của Chủ tịch UBND huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. - Đề xuất các quan điểm và những giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh trong giai đoạn hiện nay. 4. Đối tƣợng, khách thể và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là năng lực Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. 4.2. Khách thể nghiên cứu Khách thể nghiên cứu của luận văn là Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. 4.3. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu năng lực Chủ tịch UBND huyện thông qua các tiêu chí về kiến thức trình độ; kỹ năng lãnh đạo, quản lý; thái độ và kết quả thực hiện nhiệm vụ. - Về không gian nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu thực trạng năng lực Chủ tịch UBND huyện trên địa bàn 09 huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. - Về thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu thực tiễn liên quan đến năng lực của Chủ tịch UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh từ năm 2015 trở lại đây. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận: Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, đƣờng lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc về công tác cán bộ nói chung và chất lƣợng đội ngũ cán bộ nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu 6
Cụ thể gồm: Logic - lịch sử, phân tích - tổng hợp, thống kê, tổng kết thực tiễn. Ngoài ra, luận văn kết hợp sử dụng các phƣơng pháp: - Phƣơng pháp khảo cứu tài liệu: Đây là phƣơng pháp truyền thống đƣợc sử dụng trong các nghiên cứu khoa học xã hội nói chung và nghiên cứu quản lý hành chính công nói riêng. Các nguồn tài liệu liên quan đến đề tài đƣợc thu thập tƣơng đối đa dạng, phong phú. Trong luận văn, tác giả sử dụng chủ yếu (1) dƣới dạng sách, báo, đề tài mục đích nhằm nghiên cứu cơ sở lý luận để đánh giá năng lực Chủ tịch UBND cấp huyện, (2) nguồn dữ liệu từ niên giám thống kê của tỉnh Tây Ninh, Báo cáo chính trị của Đảng bộ tỉnh Tây Ninh, số liệu về Chủ tịch UBND các huyện, thành phố của Ban Tổ chức Tỉnh ủy Tây Ninh. - Phƣơng pháp chuyên gia: Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã tiến hành tham khảo ý kiến của các cán bộ và công chức chuyên môn, các đồng chí lãnh đạo thuộc UBND các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh về các vấn đề liên quan đến năng lực của Chủ tịch UBND huyện. - Phƣơng pháp so sánh: nhằm đánh giá đúng thực trạng năng lực của Chủ tịch UBND huyện. - Phƣơng pháp phân tích, dự báo: nhằm đƣa ra những giải pháp để nâng cao năng lực của Chủ tịch UBND huyện. - Phƣơng pháp điều tra xã hội học: nhằm thu thập các thông tin xã hội liên quan đến năng lực của Chủ tịch UBND huyện, từ đó đƣa ra các nhận định, đánh giá sát thực. Bằng cách tiến hành khảo sát trực tiếp (gồm cán bộ, công chức và người dân khi đến liên hệ công việc tại 09 huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh) thông qua hệ thống phiếu (số phiếu phát ra: 100 phiếu; thu về: 100 phiếu). 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Về lý luận: - Luận văn có giá trị tham khảo cả về mặt lý luận và thực tiễn nhằm cải thiện một số vấn đề còn hạn chế về năng lực của Chủ tịch UBND huyện. 7
- Đề xuất các quan điểm và giải pháp chủ yếu góp phần nâng cao năng lực của Chủ tịch UBND huyện. 6.2. Về thực tiễn: - Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng và các tổ chức chính trị - xã hội ở tỉnh trong quá trình đánh giá và nâng cao năng lực của Chủ tịch UBND huyện. - Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể đƣợc dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ cho công tác nghiên cứu, học tập ở các cơ sở hoạt động có liên quan. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3 chƣơng. Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Chƣơng 2: Thực trạng năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. Chƣơng 3: Quan điểm và giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tại tỉnh Tây Ninh. 8
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP HUYỆN 1.1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện 1.1.1. Khái niệm Chủ tịch UBND huyện là ngƣời đứng đầu UBND huyện, có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo Điều 29, Luật Tổ chức chính quyền địa phƣơng và điều hành mọi công việc của UBND huyện, cùng với tập thể UBND huyện chịu trách nhiệm trƣớc UBND tỉnh, Huyện uỷ và Hội đồng nhân dân (HĐND) huyện về quản lý nhà nƣớc trên địa bàn huyện; lãnh đạo, điều hành, quản lý toàn diện các hoạt động thuộc chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của UBND huyện; triệu tập, điều hành các phiên họp của UBND huyện, chỉ đạo các hoạt động đối ngoại, đối nội của huyện. 1.1.2. Vị trí, vai trò của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Với vị trí là ngƣời đứng đầu UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND huyện có vai trò quan trọng, mang tính đặc thù của UBND huyện là cơ quan hành chính ở địa phƣơng. Cụ thể nhƣ sau: Thứ nhất, triển khai đƣờng lối, chủ trƣơng của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc thông qua việc chỉ đạo, tuyên truyền, tổ chức, hƣớng dẫn, kiểm tra, đôn đốc Nhân dân. Để đảm bảo tốt vai trò này, Chủ tịch UBND huyện cần có phẩm chất và năng lực tốt mới có thể cụ thể hóa đƣợc đƣờng lối, đƣa chủ trƣơng, chính sách vào cuộc sống của Nhân dân, vận dụng một cách sáng tạo vào thực tiễn nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý. Thứ hai, góp phần quan trọng trong việc đảm bảo bộ máy hành chính nhà nƣớc vận hành thông suốt, bảo đảm sự thống nhất trong quản lý nhà nƣớc từ Trung ƣơng đến cơ sở. Thứ ba, thực hiện hoạt động quản lý nhà nƣớc trên địa bàn, tổ chức cung cấp các dịch vụ công cần thiết theo sự phân cấp cho Nhân dân địa phƣơng và tổ 9
chức thực hiện các nghĩa vụ của công dân đối với Nhà nƣớc và xã hội trên địa bàn mình quản lý. Tầm quan trọng của Chủ tịch UBND huyện có tính chất quyết định các mục tiêu quản lý nhà nƣớc ở cơ sở đƣợc thực hiện hiệu quả, chất lƣợng cung ứng dịch vụ công ở địa phƣơng đƣợc đảm bảo và ngày càng nâng cao hơn nữa. Thứ tư, có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền địa phƣơng ở huyện, bởi trong quá trình quản lý họ trực tiếp kiểm chứng sự đúng đắn, phát hiện những khiếm khuyết của chính sách, từ đó có sự điều chỉnh, phản hồi, góp ý với cơ quan cấp trên để việc ban hành các chính sách đƣợc phù hợp với thực tiễn hơn. Hiệu lực, hiệu quả quản lý hành chính nhà nƣớc ở địa phƣơng, chính là căn cứ cho thấy phẩm chất, năng lực, trình độ của Chủ tịch UBND huyện. Chính vì Chủ tịch UBND huyện có vị trí, vai trò vô cùng quan trọng nhƣ vậy, cho nên việc quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ Chủ tịch UBND huyện có phẩm chất chính trị vững vàng, đạo đức tốt, lối sống trong sạch, giản dị, lành mạnh, có trí tuệ, kiến thức và trình độ, năng lực cao, hết lòng phục vụ Nhân dân, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ đƣợc giao là ƣu tiên hàng đầu của Đảng và Nhà nƣớc ta liên tục từ trƣớc cho đến nay. 1.1.3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Chủ tịch UBND huyện là ngƣời đứng đầu UBND huyện, lãnh đạo, điều hành mọi công việc của UBND huyện. Thông thƣờng, Chủ tịch UBND huyện sẽ đồng thời là Phó Bí thƣ Đảng ủy của huyện đó. Theo Điều 29, Luật Tổ chức chính quyền địa phƣơng năm 2015, nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND huyện, đƣợc quy định cụ thể nhƣ sau: Một là, lãnh đạo và điều hành công việc của UBND, các thành viên UBND huyện; lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện; Hai là, phê chuẩn kết quả bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND cấp xã; điều động, đình chỉ công tác, cách chức Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND cấp xã; giao quyền Chủ tịch UBND cấp xã trong trƣờng hợp khuyết Chủ tịch UBND cấp xã giữa hai kỳ họp HĐND cấp xã; bổ 10