Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:98

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn là trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn năng lực công chức Nhà nước nói chung, công chức các sở nói riêng và đặc biệt là công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, luận văn khảo sát, đánh giá thực trạng năng lực công chức các sở và nguyên nhân của thực trạng đó để đưa ra một số giải pháp nâng cao năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn để đáp ứng yêu cầu công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ……………/………….. ……./…….. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LUANGLATH BOUALY NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC SỞ TẠI THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG TP.HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ……………/………….. ……./…….. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LUANGLATH BOUALY NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC SỞ TẠI THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRƯƠNG THỊ HIỀN TP.HỒ CHÍ MINH, NĂM 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này hoàn toàn do tôi thực hiện. Các số liệu, trích dẫn trong Luận văn là chính xác và có nguồn gốc rõ ràng. Tác giả LUANGLATH BOUALY
LỜI CẢM ƠN Để có thể hoàn thành đề tài luận văn thạc sĩ này, bên cạnh sự nỗ lực cố gắng của bản thân còn có sự hướng dẫn nhiệt tình của quý Thầy Cô, cũng như sự động viên ủng hộ của gia đình và bạn bè trong suốt thời gian học tập nghiên cứu và thực hiện luận văn thạc sĩ. Xin chân thành cảm ơn đến PGS.TS. TRƯƠNG THỊ HIỀN, người đã trực tiếp hướng dẫn, tận tình, chỉ bảo và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn toàn thể quý Thầy Cô của Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập nghiên cứu và cho đến khi thực hiện đề tài luận văn. Cuối cùng, tôi xin chân thành bày tỏ lòng cảm ơn các anh chị là cán bộ, công chức hiện đang làm việc các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào đã giúp đỡ, tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận văn này.
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẤT CHDCND Lào Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ĐNDCM Lào Đảng Nhân dân Cách mạng Lào NDCM Lào Nhân dân Cách mạng Lào XHCN Xã hội Chủ nghĩa CBCC Cán bộ, công chức ĐTBD Đào tạo, bồi dưỡng QLNN Quản lý nhà nước HCNN Hành chính nhà nước KT-XH Kinh tế-xã hội
MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài luận văn .......................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ........................................................... 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ......................................... 5 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................... 5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................... 6 7. Kết cấu của luận văn ................................................................................... 6 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC VÀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC SỞ ............................................................................................. 7 1.1. Các khái niệm cơ bản............................................................................ 7 1.1.1. Khái niệm về sở.................................................................................. 7 1.1.2. Khái niệm công chúc và công chức các sở ........................................ 8 1.1.3. Năng lực công chức và năng lực công chức các sở ........................... 13 1.2. Đặc trưng và vai trò của công chức các sở ......................................... 17 1.2.2. Đặc trưng ............................................................................................ 17 1.2.3. Vai trò................................................................................................. 18 1.3. Tiêu chí đánh giá năng lực công chức các sở....................................... 19 1.3.1. Nhóm tiêu chí về kiến thức ................................................................ 20 1.3.2. Nhóm tiêu chí về mức độ thành thạo các kỹ năng ............................. 20 1.3.3. Nhóm tiêu chí về thái độ, hành vi ...................................................... 21 1.3.4. Nhóm tiêu chí về phẩm chất đạo đức ................................................. 24 1.3.5. Tiêu chí về kết quả quản lý của công chức các sở ............................. 27 1.4. Những yếu tố tác động đến năng lực của công chức các sở ............... 27 1.4.1. Những yếu tố chủ quan ...................................................................... 27
1.4.2. Những yếu tố khách quan .................................................................. 30 1.5. Kinh nghiệm quốc tế về nâng cao năng lực cho công chức các sở .... 32 1.5.1. Kinh nghiệm của một số nước ........................................................... 32 1.5.2. Bài học cho CHDCND Lào ............................................................... 38 Tiểu kết Chương 1 ........................................................................................... 41 Chương 2 THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC SỞ TẠI THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO....................................................................................................... 42 2.1. Giới thiệu về Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ........................................................................................................... 42 2.1.1. Đặc điểm tư nhiên .............................................................................. 42 2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội ................................................................... 43 2.2. Thực trạng về năng lực của công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào .......................................... 44 2.2.1. Về số lượng ........................................................................................ 44 2.2.2. Về trình độ.......................................................................................... 46 2.2.3. Về kỹ năng, thực thi công vụ ............................................................. 50 2.2.4. Về thái độ nghề nghiệp ...................................................................... 52 2.3. Đánh giá năng lực của công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn ... 52 2.3.1. Những ưu điểm .......................................................................................... 52 2.3.2. Những hạn chế ........................................................................................... 54 2.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế ................................................. 55 Tiểu kết Chương 2........................................................................................... 57 Chương 3 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CỦA CÔNG CHỨC CÁC SỞ TẠI THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN ......... 58 3.1. Quan điểm chỉ đạo của Đảng nhân dân cách mạng Lào về nâng cao năng lực của công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn....................... 58
3.1.1. Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, đồng thời phát huy vai trò của chính quyền, doàn thể, tổ chức xã hội trong công tác cán bộ ................................... 58 3.1.2. Xác định đúng cơ cấu và tiêu chuẩn cán bộ, công chức các sở ......... 59 3.1.3. Bám sát nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, củng cố hệ thống chính trị để đào tạo, bố trí cán bộ, công chức sao cho phù hợp .................................... 62 3.2. Một số giải pháp nâng cao năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Công hòa Dân chủ Nhân dân Lào ............................... 63 3.2.1. Hoàn thiện thế chế về công chức các sở ............................................ 63 3.2.2. Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá năng lực công chức các sở ................ 67 3.2.3. Quy hoạch, tạo nguồn công chức các sở theo các tiêu chuẩn đặc trưng của Thành phố Viêng chăn .............................................................................. 70 3.2.4. Tuyển dụng, sử dung và đào tạo, bồi dưỡng năng lực công chức các sở ..................................................................................................................... 73 3.2.5. Chế độ đãi ngộ, chính sách ưu đãi phù hợp với đội ngũ công chức các sở .................................................................................................................... 81 Tiểu kết Chương 3 ........................................................................................... 83 KẾT LUẬN .................................................................................................... 84 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 86
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ Bảng 2.1: Số lượng cán bộ, công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn.....45 Bảng 2.2: Trình độ chuyên môn của công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn.................................................................................................................46 Bảng 2.3: Trình độ lý luận chính trị của công chức các sở tại Thành phố Viêng chăn giai đoạn 2014-2018.....................................................................48
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Công chức là nguồn nhân lực quan trọng của bộ máy nhà nước từ trung ương đến địa phương. Công chức là nguồn lực có giá trị nhất, quyết định thành bại của các chủ trương, chính sách, kế hoạch công tác. Năng lực, trách nhiệm, tinh thần làm việc của công chức có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị. Với vai trò và ý nghĩa quan trọng như vậy, việc phát triển nhân lực luôn được Chính phủ các nước quan tâm với những chiến lược, chủ trương, chương trình khác nhau. Chủ tịch Cay Sỏn PHÔM VI HAN cho rằng: “ Cán bộ là vốn quý báu nhất của Đảng, là người lãnh đạo nhân dân, phục vụ nhân dân, tạo ra mối quan hệ giữa đảng với quần chúng ”. Đảng Nhân dân Cách mạng Lào (ĐNDCM Lào) luôn luôn nhấn mạnh rằng: “ Cán bộ có vai trò quyết định thành công hay thất bại của việc thực hiện đường lối của Đảng ”. Như vậy, công tác nâng cao năng lực công chức có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; là yêu cầu quan trọng của công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) hiện nay. Vì vậy, năng lực công chứclà mối quan tâm hàng đầu của Đảng và Nhà nước Lào nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) trong quá trình hội nhập quốc tế, với những thời cơ và vận hội mới, đồng thời cũng có những khó khăn và thách thức mới đòi hỏi phải nâng cao năng lực công chức. 1
Hoạt động của công chức là một hoạt động đặc biệt, mang tính quyền lực, đảm bảo hiệu lực và hiệu quả trong quá trình thực thi pháp luật. Chính đội ngũ này đã tham mưu cho các cơ quan nhà nước đề ra các chủ trương, chính sách, đồng thời triển khai tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách đó. Hội nhập quốc tế đặt ra nhiều vấn đề mới như tuân thủ luật pháp, cam kết quốc tế, các cơ chế, hiệp định, thông lệ quốc tế, tranh chấp thương mại, sở hữu công nghiệp…đòi hỏi đội ngũ công chức phải am hiểu để tham mưu, tổ chức triển khai, thực hiện những nội dung mới, có đủ phẩm chất đạo đức, nhất là năng lực thực thi công vụ nhằm đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới. Thực tế cho thấy công chức hiện nay nói chung và công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ( CHDCND Lào ) nói riêng chưa thực sự ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ của sự nghiệp đổi mới. Mặc dù công tác quản lý công chức thời gian qua không ngừng được cải tiến, năng lực đội ngũ công chức được nâng cao, nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu của quá trình hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN. Điều đó do nhiều nguyên nhân: bất cập trong việc tuyển dụng, sử dụng, đào tạo công chức. Tình trạng thiếu hụt về cơ cấu, chưa hợp lý ngành nghề; năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn chưa đáp ứng yêu cầu công việc; cơ sở vật chất phục vụ cho công chức còn hạn chế; cộng với công việc đào tạo, bồi dưỡng công chức chưa gắn với việc sử dụng, đồng thời chưa có chính sách thỏa đáng để thu hút công chức có trình độ cao về công tác và nâng cao năng lực công chức tại Thành phố Viêng Chăn nói riêng và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ( CHDCND Lào ) nói chung. Chính vì những lý do trên, tôi lựa chọn đề tài “ Năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ” làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Quản lý công của mình. 2
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Với vị trí, vai trò và tính chất quan trọng của công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, đến nay đã có rất nhiều công trình khoa học nghiên cứu về công chức, công chức các sở ở Việt Nam, Lào cũng như ở các nước khác trên thế giới. Kết quả nghiên cứu của nhiều công trình đã được công bố trên các sách, báo, tạp chí và trong các báo cáo của các Quốc hội thảo khoa học, các luận văn tiến sĩ, các luận văn thạc sĩ ở Việt Nam cũng như ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ( CHDCND Lào ) và trên thế giới. Có thể kể đến một số công trình tiêu biểu sau: - Đề tài khoa học“ Nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ chính quyền cơ sở tỉnh Trà Vinh giai đoạn 2005-2010”, của GS.TS. Nguyễn hữu Khiển năm 2005. Đề tài khỏa sát năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chính quyền cấp xã ở tỉnh Trà Vinh, trên cơ sở đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ này. - Nguyễn Phương Thủy ( 2010 ), “Nâng cao năng lực thực thi công vụ của công chức hành chính nhà nước cấp thành phố ở Cần Thơ trong giai đoạn hiện nay” luận văn thạc sĩ quản lý công Học viện Hành chính Quốc gia TP.HCM. - Xay Nha Xon Phô Khăm (2004), “ Nâng cao năng lực hoạt động quản lý nhà nước của đội ngũ công chức chính quyền thành phố Viêng Chăn, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ Quản lý hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia Hà Nội. - Hom Đuông Pha Chăn (2005), “Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo cấp huyện của tỉnh Salavan, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công, Hà Nội. 3
- Khăm Chăn Khăm Vông Chay (2006),“ Giải pháp nâng cao năng lực quản lý của cán bộ chủ chốt tỉnh Phong Sa Ly, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia. - Ny La Xay Tay Pha Khanh (2010),“ Nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ công chức lãnh đạo cấp huyện của tỉnh Chăm Pa Sắc, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công, TP.HCM. - Phom Ma Lath Som Mai (2011), “ Nâng cao năng lực lãnh đạo cho cán bộ, công chức chủ chốt tỉnh Viêng Chăn, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công, TP.HCM. - Phai Van Xay Ya Lath (2013), “ Nâng cao năng lực đội ngũ công chức Nhà nước tỉnh SaVanNakhet, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, TP.HCM. - Kai Sone Seng Da Vong (2017), “ Nâng cao năng lực của đội ngũ công chức quản lý các cơ quan hành chính cấp tỉnh tại tỉnh Kham Muon, nước CHDCND Lào”, Luận văn thạc sĩ quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích - Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn năng lực công chức Nhà nước nói chung, công chức các sở nói riêng và đặc biệt là công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, luận văn khảo sát, đánh giá thực trạng năng lực công chức các sở và nguyên nhân của thực trạng đó để đưa ra một số giải pháp nâng cao năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn để đáp ứng yêu cầu công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nược. 4
3.2. Nhiệm vụ Luận văn tập trung vào một số nhiệm vụ nghiên cứu sau : - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước CHDCND Lào. - Phân tích, đánh giá thực trạng năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn và nguyên nhân của thực trạng đó. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước CHDCND Lào. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ( CHDCND Lào ). 4.2. Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn,trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến 2018. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin, quan điểm của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào. Chính sách và pháp luật của Nhà nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ( CHDCND Lào ) về nâng cao năng lực công chức trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc Lào. 5
5.2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phương pháp cụ thể như sau : phương pháp tiếp cận hệ thống, phân tích tổng hợp, thống kê, so sánh, đánh giá các số liệu thực tiễn để có cách nhìn toàn diện. Phân tích, đánh giá thực trạng năng lực công chức các sở, làm rõ các mặt tích cựu và chỉ ra những mặt còn hạn chế, từ đó tìm ra những yếu tố tác động đến năng lực công chức chủ chốt Thành phố Viêng Chăn. Đề xuất một số giải pháp cơ bản, khả thi nhằm nâng cao năng lực công chức góp phần vào việc hoạch định các chủ trương, chính sách cho công tác cộng chức, đặc biệt là vấn đề đào tạo và nâng cao năng lực cho công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Luận văn làm rõ những cơ bản về nâng cao năng lực công chức Nhà nước nói chung, công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn nói riêng. Luận văn cũng là một tài liệu tham khảo có giá trị trong việc xậy dựng và phát triển đội ngũ cán bộ công chức của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. 7. Kết cấu của luận văn - Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1 : Cơ sở lý luận về năng lực công chức các sở. Chương 2 : Thực trạng năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Chương 3 : Quan điểm và giải pháp nâng cao năng lực công chức các sở tại Thành phố Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. 6
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC CÁC SỞ 1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm về sở Tổ chức bộ máy Nhà nước nói chung trên thế giới bao gổm ba hệ thống cơ quan cơ quan để thực thi ba ngành quyền của Nhà nước: hệ thống tổ chức thực thị quyền lập pháp, hệ thống tổ chức thực quyền hành pháp và hệ thống tổ chức thực thi quyền tư pháp. Mặc dù còn có các ý kiến khác nhau, song hiện nay quan điểm phổ biến coi hệ thống tổ chức của Nhà nước thực thị quyền hành pháp còn được gọi là bộ máy hành chính Nhà nước. Như vậy bộ máy hành chính Nhà nước là một bộ phận cấu thành của hệ thống tổ chức bộ máy Nhà nước, thực thị một trong ba ngành củ quyền lực Nhà nước. Bộ máy hành chính Nhà nước là một hệ thống tổ chức thống nhất từ Trung ương đến địa phương, đứng đầu là Chính phủ có trách nhiệm thực thi quyền hành pháp. Đế thực thị quyền hành pháp hiệu lực và hiệu quả cao nhất, bộ máy hành chính Nhà nước được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc thưa bâc, cấp trên lãnh đạo, chỉ đạo, cấp dưới phục tùng, tuân lênh và chịu sự kiểm soát của cấp trên trong hoạt động. Bộ máy hành chính Nhà nước mặc dù là một bộ máy thống nhất , thông suốt từ trung ương đến địa phương, song nó thường được chia thành hai bộ phận: tổ chức hành chính Nhà nước ở Trung ương và tổ chức hành chính Nhà nước ở địa phương. Sở cũng là một cơ quan Nhà nước. Do đó để hiểu được khái niệm sở trước trên chúng ta cần tìm hiểu cơ quan Nhà nước. 7
Theo Hiến pháp thì cơ quan Nhà nước là tổ chức được thành lập và hoạt động theo những nguyên tắc và trình tự nhất định, có cơ cấu tổ chức nhất định và được giao những quyền lực nhà nước nhất định, được quy định trong các văn bản pháp luật để thực hiện một phần những nhiệm vụ và quyền hạn của nhà nước. Từ khái niệm trên có thể thấy rằng cơ quan nhà nước trước hết phải là một tổ chức được thành lập và hoạt động theo những nguyên tắc nhất định. Thứ hai, cơ quan nhà nước là được giao một phần nhiệm vụ, quyền hạn của nhà nước (có quyền lực nhà nước nhất định). Thứ ba, nhiệm vụ, quyền hạn cũng như cơ cấu tổ chức của cơ quan nhà nước được quy định trong các văn bản pháp luật. Tóm lại, có thể khẳng định rằng: ‘‘ Sở là một bộ phận cấu thành của bộ máy nhà nước, trực thuộc trực tiếp hoặc gián tiếp cơ quan quyền lực nhà nước cùng cấp, có phương diện hoạt động chủ yếu là hoạt động chấp hành- điều hành, có cơ cấu tổ chức và phạm vi thẩm quyền do pháp luật quy định’’. 1.1.2. Khái niệm công chức và công chức các sở + Khái niệm công chức Khái niệm “ Công chức” gắn liền với sự ra đời công chức ở các nước tư bản phương Tây. Vào khoảng giữa những năm nửa cuối thể kỷ XIX, tại các nước Phương Tây đã thực hiện chế độ công chức. Ngày nay, khái niệm công chức được sử dụng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới, và tại mỗi quốc gia lại có những quan niệm và định nghĩa khác nhau về công chức. Cộng hòa Pháp định nghĩa: “ Công chức là những người được tuyển dung, bổ nhiệm vào làm việc trong các công sở gồm các cơ quan hành chính công quyền và các tổ chức dịch vụ công cộng do nhà nước tổ chức, bao gồm cả trung ương và địa phương nhưng không kể đến các công chức địa phương thuộc các hội đồng địa phương quản lý” [26]. 8
Ở nước Anh, công chức bao gồm 2 bộ phận sau: - Những người do nhà Vua trực tiếp bổ nhiệm hoặc được ủy ban dân sự cấp giấy chứng nhận hợp lệ cho phép tham gia công tác ở cơ quan dân sự. - Những người mà toàn bộ tiền lương được cấp từ ngân sách thống nhất của Vương quốc liên hợp hoặc từ các khoản được Quốc hội thông qua. Tại Nhật Bản, công chức được phân thành hai loại chính, gồm công chức Nhà nước và công chức địa phương. Công chức Nhà nước gồm những người được nhận chức trong bộ máy Chính phủ trung ương, ngành tư pháp, quốc hội, quân đội, trường công và bệnh viện quốc lập, xí nghiệp và đơn vị sự nghiệp quốc doanh được lĩnh lương của ngân sách nhà nước. công chức địa phương gồm những người làm việc và lĩnh lương từ tài chính địa phương [25]. Khái niệm công chức tại Trung Quốc được hiểu là : “ Công chức nhà nước là những người công tác trong cơ quan hành chính nhà nước các cấp, trừ nhân viên phục vụ’’. Công chức gồm hai loại: - Công chức lãnh đạo là những người thừa hành quyền lực nhà nước. Các công chức này bổ nhiệm theo các trình tự luật định, chịu sự điều hành của Hiến pháp, Điều lệ công chức và Luật tổ chức của chính quyền các cấp. - Công chức nghiệp vụ là những người thi hành chế độ thường nhiệm, do cơ quan hành chính các cấp bổ nhiệm và quản lý căn cứ vào Điều lệ công chức. Họ chiếm tuyệt đại đa số trong công chức nhà nước, chịu trách nhiệm quán triệt, chấp hành các chính sách và pháp luật [25]. Tại Việt Nam, khái niệm công chức đã được xác định trong Nghị định số 06/2010/NĐ-CP ban hành ngày 25 tháng 10 năm 2010 quy định những người là công chức. “ Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong biên chế, hưởng lương từ ngân sách nhà nước hoặc được bảo đảm quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật, làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị quy 9
định tại Nghị định: Các cơ quan của Đảng cộng sản Việt Nam; Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, kiểm toán nhà nước; Bộ, cơ quan ngang bộ và các tổ chức khác do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thành lập; Cơ quan hành chính cấp tỉnh, cấp huyện; Hệ thống Tòa án nhân dân; Hệ thống Viện kiểm sát nhân dân; Cơ quan của tổ chức chính trị - xã hội; Cơ quan, đơn vị của Quân đội nhân dân và công an nhân dân; Bộ máy lãnh đạo, quản lý đơn vị sự nghiệp công lập” . Ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ( CHDCND Lào ) sau khi giải phóng đất nước năm 1975 vẫn sử dụng cụm từ cán bộ. Sau khi có Hiến pháp năm 1991, đề phù hợp với pháp luật, Chính phủ đã ban hành Nghị định về Quy chế công chức CHDCND Lào đầu tiên, đó là Nghị định số 171/TTg ngày 11 tháng 11 năm 1993. Quy định công chức của CHDCND Lào là người được biên chế và bổ nhiệm làm việc thường xuyên tại các Bộ, cơ quan Trung ương, địa phương hoặc đi làm việc tại cơ quan đại diện CHDCND Lào ở nước ngoài; được hưởng lương, các khoản thu phụ cấp từ quỹ ngân sách Nhà nước. Bộ đội, công an không tính vào đanh sách công chứcvà có quy định riêng [3]. Sau 10 năm thực hiện Nghị định trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 82/NĐ-CP ngày 19/5/2003 để thay thế Nghị định số 171/CP ngày11/11/1993 và từ công chức đã được sửa đổi, bổ sung. Điều 2 Nghị định số 82/NĐ-CP ngày 19/5/2003 quy định: công chức nước CHDCND Lào là công dân Lào, được tuyển dụng và bổ nhiệm hoặc giao nhiệm vụ thường xuyên ở các cơ quan tổ chức Đảng, Nhà nước, tổ chức quần chúng ở trung ương, cấp địa phương và cơ quan thay mặt nước CHDCND Lào ở nước ngoài và được hưởng lương và tiền hỗ trợ khác từ ngân sách Nhà nước. 10
Và “công chức” tại Nghị định số 74/QH của Thủ tướng ban hành ngày 18 tháng 12 năm 2015 đã có sự thay đổi. Nghị định đã đưa ra khái niệm công chức như sau: công chức là công dân Lào, được tuyển dụng và bổ nhiệm hoặc giao nhiệm vụ thường xuyên ở các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Lào xây dựng đất nước và Tổ chức quần chúng ở Trung ương, cấp địa phương và cơ quan thay mặt nước CHDCND Lào ở nước ngoài và được hưởng lương và tiền hỗ trợ khác từ ngân sách nhà nước . Tóm lại: Công chức là những người được Nhà nước tuyển dụng, bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên, làm việc liên tục trong cơ quan Nhà nước (hoặc cơ quan đơn vị thuộc Quân đội nhân dân hay Công an nhân dân), được phân loại theo trình độ đào tạo, ngành chuyên môn, được xếp vào một ngạch hành chính, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước. + Khái niệm công chức các sở Công chức các sở ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) gồm những con người cụ thể có chức vụ quản lý, lãnh đạo, tập hợp thành đội ngũ: - Giữ các vị trí chủ yếu nhất của các tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể nhân dân các cấp, các ngành ở địa phương; có quyền hạn pháp lý được quy định trong tổ chức; - Có trách nhiệm chính trong công việc triển khai, tổ chức thực hiện mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, cấp trên tại địa phương mình. - Có trách nhiệm chính trong việc đề ra các nghị quyết, chủ trương, quyết định và tổ chức thực hiện trong phạm vi một tổ chức, một địa phương, một lĩnh vực công tác. 11