Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:113

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn "Phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế"là đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THIÊN AN PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC BÁC SĨ TRONG CÁC ĐƠN VỊ Y TẾ CÔNG LẬP TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THIÊN AN PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC BÁC SĨ TRONG CÁC ĐƠN VỊ Y TẾ CÔNG LẬP TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LỜI TRẦN CAM HẢI ĐỊNH ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học trực tiếp của TS. Trần Hải Định. THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2023
Các số liệu được trích dẫn trong luận văn là trung thực, khách quan, có nguồn gốc rõ ràng, dựa trên kết quả khảo sát thực tế và các công trình khoa học đã được công bố. Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2023 Học viên Nguyễn Thị Thiên An
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa học và thực hiện luận văn này, tôi đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ và tạo điều kiện từ quý thầy cô, quý anh chị đồng nghiệp và những người thân trong gia đình. Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo tại Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại thành phố Huế, Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tôi trong thời gian theo học tại Học viện. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới TS Trần Hải Định đã dành nhiều thời gian, công sức trong giảng dạy và hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, toàn thể các anh chị em đồng nghiệp tại Phòng Tổ chức cán bộ, các đơn vị y tế công lập thuộc Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu. Tôi biết ơn những người thân trong gia đình và bạn bè đã luôn động viên, khuyến khích tôi trong suốt thời gian học tập vừa qua. Mặc dù đã cố gắng hoàn thiện luận văn bằng hết khả năng của mình nhưng chắc chắn không thể tránh được những sai sót, kính mong nhận được sự góp ý quý báu của quý thầy cô và những ai quan tâm để đề tài được hoàn thiện hơn. Một lần nữa, tôi xin trân trọng cảm ơn./. Học viên Nguyễn Thị Thiên An
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các bảng biểu Danh mục các hình vẽ, sơ đồ, biểu đồ MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC BÁC SĨ ................................................................................................................... 9 1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài........................................................... 9 1.1.1. Nhân lực, nguồn nhân lực ..................................................................... 9 1.1.2. Phát triển nguồn nhân lực ................................................................... 11 1.1.3. Nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập .......................... 12 1.1.4. Phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập .......... 14 1.1.5. Quản lý nhà nước về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ....................................................................................... 14 1.2. Nội dung phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong đơn vị y tế công lập ......... 15 1.2.1. Kế hoạch hóa nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập .... 15 1.2.2. Chiến lược phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ........................................................................................................ 16 1.2.3. Tuyển dụng nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ....... 17 1.2.4. Sử dụng nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ............. 18 1.2.5. Chính sách tạo động lực đối với nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ....................................................................................... 21 1.2.6. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ........................................................................................................ 22 1.2.7. Kiểm tra, đánh giá nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ........................................................................................................ 24
1.3. Sự cần thiết phải phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập............................................................................................................. 24 1.3.1. Xuất phát từ vai trò của nguồn nhân lực bác sĩ trong việc nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ............................................ 24 1.3.2. Xuất phát từ vai trò của nguồn nhân lực bác sĩ các đơn vị y tế công lập trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ..................................... 26 1.3.3. Vai trò nguồn nhân lực bác sĩ các đơn vị y tế công lập trong phát triển sự nghiệp y tế ........................................................................................ 26 1.4. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập của một số địa phương và giá trị tham khảo đối với tỉnh Thừa Thiên Huế. .................................................................................................................. 27 1.4.1. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập của một số địa phương.................................................................... 27 1.4.2. Giá trị tham khảo về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập đối với tỉnh Thừa Thiên Huế từ kinh nghiệm của các địa phương .................................................................................................... 32 Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 33 Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC BÁC SĨ TRONG CÁC ĐƠN VỊ Y TẾ CÔNG LẬP TỈNH THỪA THIÊN HUẾ .......... 34 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của tỉnh Thừa Thiên Huế ảnh hưởng đến phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở đơn vị sự nghiệp công lập............................................................................................................. 34 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và tổ chức hành chính ............................................ 34 2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội..................................................... 36 2.1.3. Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội đến phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở đơn vị sự nghiệp công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ...... 37 2.2. Khái quát nguồn nhân lực Bác sĩ tại đơn vị sự nghiệp y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ................................................................................................ 39 2.2.1. Tình hình y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ....................................... 39
2.2.2 Tình hình nhân lực bác sĩ của các cơ sở y tế công lập trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế ..................................................................................... 40 2.3. Thực trạng phát triển nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập Thừa Thiên Huế ................................................................................................ 47 2.3.1. Kế hoạch hóa nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ..................................................................................... 47 2.3.2. Xây dựng chương trình và chiến lược phát triển nhân lực bác sĩ của đơn vị y tế công lập trực thuộc Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế .................. 49 2.3.3. Tuyển dụng nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ....... 50 2.3.4. Sử dụng nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ............................................................................................ 53 2.3.5. Chính sách tạo động lực cho nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập .............................................................................................. 56 2.3.6. Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ........................................................................................................ 64 2.3.7. Kiểm tra, đánh giá nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ........................................................................................................ 68 2.4. Đánh giá chung về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ........................................................................... 69 2.4.1. Kết quả đạt được ................................................................................. 69 2.4.2. Hạn chế ............................................................................................... 70 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ......................................................... 73 Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 75 Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC BÁC SĨ TRONG CÁC ĐƠN VỊ Y TẾ CÔNG LẬP TỈNH THỪA THIÊN HUẾ ........................................................................................................ 76 3.1. Quan điểm của Đảng về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập .................................................................................................. 76
3.2 Định hướng phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế.................................................................................... 77 3.2.1. Mục tiêu tổng quát............................................................................... 77 3.2.2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................... 77 3.3. Giải pháp phát triển nguồn nhân lực bác sĩ thuộc các đơn vị y tế công lập ..................................................................................................................... 78 3.3.1.Tăng cường phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập gắn với công tác Quy hoạch ........................................................... 78 3.3.2. Nâng cao trình độ cho nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập ........................................................................................................ 78 3.3.3. Hoàn thiện quy trình, quy chế tuyển dụng nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập ................................................................................. 79 3.3.4. Tăng cường công tác quản lý và sử dụng hợp lý nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập.................................................................. 81 3.3.5. Hoàn thiện chính sách tạo động lực nhằm thu hút nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập.................................................................. 81 3.3.6. Nâng cao chất lượng đào tạo đối với nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ................................................................................. 82 3.3.7. Cải tiến công tác đánh giá nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập ......................................................................................................... 83 3.3.8. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong quản lý nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập ............................................................ 84 3.4. Kiến nghị.................................................................................................... 85 3.4.1. Đối với Chính phủ ............................................................................... 85 3.4.2. Đối với các Bộ ngành liên quan........................................................... 85 Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 86 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 87 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 88 PHỤ LỤC ............................................................................................................. 92
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BHYT : Bảo hiểm y tế BSCKI : Bác sĩ chuyên khoa cấp một BSCKII : Bác sĩ chuyên khoa cấp hai CSSKBĐ : Chăm sóc sức khỏe ban đầu CSSKND : Chăm sóc sức khỏe nhân dân CNH-HĐH : Công nghiệp hóa hiện đại hóa ILO (Tiếng Anh) : Tổ chức Lao động quốc tế JAHR : Báo cáo tổng quan ngành y tế hàng năm LLLĐ : Lực lượng lao động NNL : Nguồn nhân lực NLĐ : Người lao động NNL CLC : Nguồn nhân lực chất lượng cao NSNN : Ngân sách Nhà nước NVYT : Nhân viên y tế ODA(Tiếng Anh) : Hỗ trợ vốn vay chính thức TTYT : Trung tâm Y tế TYT : Trạm Y tế UNDP : Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc YTDP : Y tế dự phòng
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Thông tin cơ bản về đơn vị hành chính của tỉnh Thừa Thiên Huế .......... 35 Bảng 2.2: Số lượng bác sĩ theo tuyến ..................................................................... 40 Bảng 2.3: Số lượng bác sĩ phân theo khối .............................................................. 41 Bảng 2.4: Số lượng bác sĩ theo trình độ chuyên môn và tuyến ............................... 41 Bảng 2.5: Số lượng bác sĩ chuyên khoa của từng chức danh .................................. 43 Bảng 2.6: Số lượng nguồn nhân lực bác sĩ được đào tạo tại các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế ............................................................................................. 44 Bảng 2.7: Số Bác sĩ tuyển dụng giai đoạn 2018-2022 ........................................... 51 Bảng 2.8: Số Bác sĩ thôi việc, nghỉ hưu, tự ý bỏ việc từ 2018-2022 ....................... 52 Bảng 2.9: Bác sĩ làm thêm ngoài giờ ..................................................................... 59 Bảng 2.10: Mức độ hài lòng của bác sĩ đối với môi trường làm việc ...................... 60 Bảng 2.11: Số lượng bác sĩ được cử đi đào tạo ...................................................... 65
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Hình 2.1: Bản đồ Hành chính tỉnh Thừa Thiên Huế ............................................... 34 Biểu đồ 2.1: Trình độ lý luận chính trị, quản lý hành chính nhà nước và ngoại ngữ của nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2022 ....................................................................................................... 45 Biểu đồ 2.2: Mức độ phù hợp trong việc xây dựng kế hoạch phát triển bác sĩ ........ 49 Biểu đồ 2.3: Sự hài lòng của bác sĩ đối với công tác tuyển dụng ............................ 52 Biểu đồ 2.4: Mức độ phù hợp của việc phân công công việc tại bệnh viện ............. 53 Biểu đồ 2.5: Sự hài lòng đối với kết quả công việc được giao ................................ 54 Biểu đồ 2.6: Mức độ hài lòng đối với việc quy hoạch, bổ nhiệm............................ 55 Biểu đồ 2.7: Mức độ đảm bảo cuộc sống từ thu nhập của bác sĩ ............................ 58 Biểu đồ 2.8: Sự hài lòng của bác sĩ đối với công tác thi đua, khen thưởng ............. 63 Biểu đồ 2.9: Sự hài lòng của bác sĩ đối với công tác đào tạo của bệnh viện ........... 66
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Nghề y là một nghề đặc biệt. Nhân lực ngành y tế phải đáp ứng yêu cầu cả về chuyên môn và y đức; vì thế cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII ngày 25 tháng 10 năm 2017 về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới xác định mục tiêu tổng quát: “Nâng cao sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam. Xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Phát triển nền y học khoa học, dân tộc và đại chúng. Bảo đảm mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe. Xây dựng đội ngũ cán bộ y tế "Thầy thuốc phải như mẹ hiền", có năng lực chuyên môn vững vàng, tiếp cận trình độ quốc tế. Nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi sản xuất, cung ứng dược phẩm, dịch vụ y tế.” [1] Nhân lực ngành y tế là thành phần vô cùng quan trọng trong việc cung cấp các dịch vụ y tế có chất lượng, hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân (UHC) và đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững (SDGs) liên quan đến sức khỏe. Đội ngũ nhân lực y tế đa chuyên ngành, có chuyên môn tốt, có khả năng cung cấp các dịch vụ y tế chất lượng cao và lấy người dân làm trung tâm là vô cùng cần thiết để đáp ứng nhu cầu y tế đang thay đổi tại Việt Nam. Trong công cuộc cải cách hệ thống y tế tại Việt Nam, một trong những việc trọng tâm là tập trung xây dựng nhân lực ngành y tế. Theo đó, Việt Nam cần xây dựng đội ngũ nhân viên y tế có trình độ, đặc biệt ở tuyến cơ sở; có cơ chế chính sách đảm bảo chất lượng chuyên môn y tế và chất lượng đào tạo tại các trường đại học y; đảm bảo mức lương xứng đáng cho các cán bộ y tế…Đồng thời, Việt Nam đã và đang xây dựng hệ thống mạng lưới y tế rộng khắp, gần dân; được chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt về chuyên môn, nghiệp vụ theo ngành từ Trung ương tới địa phương trong phạm vi cả nước, đồng thời bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương.
2 Trong những năm qua, lĩnh vực y tế tại Thừa Thiên Huế đã được đầu tư xây dựng và phát triển khá toàn diện theo hướng chuẩn hóa và hiện đại hoá. Hệ thống y tế địa phương đã và đang xây dựng, hoàn thiện phát triển theo 3 tuyến. Tuyến tỉnh có 10 Bệnh viện đa khoa, chuyên khoa và 03 Trung tâm làm công tác dự phòng với 222 bác sĩ, 9 Trung tâm Y tế huyện/thị xã/thành phố có 348 bác sĩ và 141 xã/phường/thị trấn có 193 bác sĩ. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là việc phát triển nguồn nhân lực nói chung và phát triển nguồn nhân lực bác sĩ nói riêng tại các cơ sở y tế công lập như: thiếu nguồn nhân lực bác sĩ; cơ cấu nhân lực bác sĩ còn mất cân đối theo ngành đào tạo và theo tuyến; chính sách đào tạo và sử dụng nhân lực y tế cần được hoàn thiện; chính sách thu hút nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập cần được quan tâm. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, nhiều vấn đề mới phát sinh như ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội đang ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ của nhân dân; cơ cấu bệnh tật có nhiều thay đổi; quy mô dân số của tỉnh trong những năm tới vẫn tiếp tục tăng; nhu cầu chăm sóc sức khoẻ nhân dân ngày càng cao và đa dạng; nhiều trang thiết bị, kỹ thuật hiện đại đã và đang được đầu tư và triển khai. Trước thực trạng đó, việc nghiên cứu tìm ra các giải pháp khả thi để phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị sự nghiệp y tế công lập của tỉnh nhằm đáp ứng sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân trong nhiều năm tới là vấn đề hết sức cấp bách và cần thiết. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề phát triển nguồn nhân lực đặc biệt là nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị sự nghiệp công lập và để đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khoẻ của nhân dân trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của của tỉnh Thừa Thiên Huế, tôi đã lựa chọn vấn đề: “Phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế” làm đề tài Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công.
3 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Hiện nay đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học, các hội thảo khoa học, các luận văn Thạc sĩ, Tiến sĩ của các nhà khoa học về đề tài này ở nhiều góc độ, phạm vi rộng, hẹp khác nhau như: - Trần Trung Kiên (2009), Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức theo nhu cầu công việc, luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công, Học viện Hành chính quốc gia. Công tác tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ viên chức theo ví trí việc làm không phải là mới tại Việt Nam. Tuy nhiên, việc nghiên cứu, tổ chức đào tạo, theo hình thức này chỉ mới bàn đến trong những năm gần đây và tổ chức thực hiện chưa thống nhất về vai trò, nội hàm, quy trình của việc tổ chức đào tạo, bồi dưỡng theo nhu cầu công việc để các cơ quan hữu quan nghiên cứu và áp dụng. - Nguyễn Hoàng Thanh (2011), Phát triển nguồn nhân lực ngành y tế tỉnh Quảng Nam, luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học Đà Nẵng. Luận văn đã đưa ra những giải pháp trong việc phát triển nguồn nhân lực y tế tại tỉnh Quảng Nam - Trần Thanh Thủy (2015), Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực, Trường Đại học Lao động – xã hội Hà Nội. Luận văn đã nêu lên phương hướng, mục tiêu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Bệnh viện đa khoa huyện Gia Viễn đến năm 2020. đồng thời để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế đối với ngành y tế tỉnh Ninh Bình, tác giả đã đề xuất một số kiến nghị với UBND tỉnh, Bộ Y tế nhằm bổ sung, hoàn thiện các văn bản liên quan đến chế độ của nhân viên y tế. - Hoàng Thanh Tùng (2017), Phát triển nguồn nhân lực ngành y tế tỉnh Quảng Nam, Luận văn Thạc sĩ kinh tế phát triển, Trường Đại học Kinh tế Đà Nẵng. Những hạn chế của nguồn nhân lực ngành y tế Quảng Nam đã không đáp ứng được nhu cầu điều trị, khám chữa bệnh cho nhân dân trên địa bàn tỉnh, qua đó tác giả đã đánh giá thực trạng của những hạn chế trong sự phát triền của nguồn nhân lực ngành y tế trong thời gian qua, từ đó đã đề xuất một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn, kiến thức chuyên khoa của đội ngũ nhân lực y tế, đồng thời đưa ra một số kiến nghị đối với tỉnh Quảng Nam và các cơ quan trung ương.
4 - Lê Văn Kỳ (2018) với đề tài: “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ngành công nghiệp của tỉnh Thanh Hóa”, Luận án Tiến sĩ Kinh tế phát triển, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Qua việc phân tích, đánh giá thực trạng về chất lượng và số lượng nguồn nhân lực cao hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp của Luận án. Tác giả đã đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực cao đáp ứng được sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa. - Phạm Tiến Định (2021), Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Bệnh viện đa khoa Hưng Nhân, Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực, Trường Đại học Công đoàn Hà Nội. Từ lý thuyết áp dụng vào thực tiễn, Từ những thực trạng của nguồn nhân lực đang công tác tại bệnh viện, tác giả đã nhận ra được những thành tựu của sự phát triển nguồn nhân lực bệnh viện, bên cạnh đó cũng đã làm rõ được những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế, từ đó phân tích tìm ra các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của bệnh viện. - Nguyễn Phú Trọng (2001) với đề tài “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, NXB Chính trị quốc gia Hà Nội, Phân tích những vấn đề lý luận và phương pháp luận về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ công chức trong lịch sử nước ta và một số nước trên thế giới. Do đó khi nghiên cứu đến thực trạng viên chức trong các đơn vị sự nghiệp thì đây là tài liệu tham khảo có ý nghĩa và rất hữu ích nhằm định hướng cho việc sử dụng các biện pháp để nâng cao chất lượng viên chức. Ngoài ra, vấn đề nguồn nhân lực cũng được đề cập trên một số báo, tạp chí khác như: - Phạm Công Nhất (2008) với bài viết: “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập kinh tế”, đăng trên Tạp chí Cộng sản số 786. Nguồn nhân lực của nước ta vẫn còn rất nhiều hạn chế và bất cập trong sự phát do công tác quy hoạch nguồn nhân lực thì còn quá nhiều hạn chế, thu nhập bình quân đầu người còn quá thấp. Nhận thấy được những hạn chế đó, tác giả đã đưa ra
5 những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ đổi mới và hội nhập kinh tế. - Phùng Rân (2008) với bài “Chất lượng nguồn nhân lực, bài toán tổng hợp cần có lời giải đồng bộ”, trường Cao đẳng Viễn Đông, TP.HCM đã đưa ra nhận định nguồn nhân lực và chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố quyết định về sự suy tàn hay hưng thịnh của một quốc gia, một dân tộc hay một tổ chức. Để đưa một quốc gia hay một tổ chức, đơn vị phát triển sánh vai với các cường quốc năm châu thì yếu tố quan trọng đó chính là chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực cao. Do đó trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước một tổ chức, đơn vị hay đất nước thì việc định hướng và xây dựng kế hoạch phát triển nguồn nhân lực là một vấn đề cần được quan tâm. - Phạm Văn Sơn (2015) với bài “7 giải pháp nâng cao chất lượng nhân lực Việt Nam”, trên Báo Giáo dục thời đại. Tác giả đã đưa ra các nhóm giải pháp để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gồm: “Nâng cao trình độ học học vấn và kĩ năng lao động, khuyến khích lao động tự học, gắn chiến lược phát triển nhân lực với chiến lược phát triển kinh tế – xã hội, trọng nhân tài và xây dựng xã hội học tập, cải thiện thông tin về thị trường lao động, mở rộng hợp tác quốc tế”. Các công trình nghiên cứu trên đã có những đóng góp nhất định trong việc cung cấp lý luận về phát triển nguồn nhân lực nói chung và ngành y tế nói riêng trong phạm vi cả nước. Tuy nhiên đến nay chưa có công bố nào có nội dung nghiên cứu, không gian và thời gian nghiên cứu về phát triển nhân lực Bác sĩ trong các đơn vị sự nghiệp y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế. Vì vậy, việc nghiên cứu “Phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế” là một yêu cầu cấp thiết, có ý nghĩa quan trọng đối với địa phương. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận văn là đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế.
6 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về phát triển NNL bác sĩ. - Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển NNL bác sĩ ở các đơn vị sự nghiệp y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn 2018-2022. - Đề xuất các giải pháp nhằm phát triển NNL bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2025. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là phát triển nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị sự nghiệp y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: đề tài nghiên cứu các nội dung phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở các đơn vị y tế công lập của tỉnh Thừa Thiên Huế. - Về không gian: Trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế. - Về thời gian: Từ giai đoạn 2018 - 2022 và các giải pháp đến năm 2030. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Luận văn dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp lý thuyết * Phương pháp thu thập thông tin, các số liệu thống kê trong các đơn vị sự nghiệp công lập tỉnh Thừa Thiên Huế: Tác giả tiến hành thu thập số liệu có liên quan đến số lượng và chất lượng nguồn nhân lực Bác sĩ qua các năm. * Phương pháp thống kê, phân tích: Phân tích những mặt đạt được, hạn chế trong việc nâng cao chất lượng nhân lực Bác sĩ trong các đơn vị sự nghiệp công lập tỉnh Thừa Thiên Huế thông qua thu thập số liệu về các chỉ tiêu chất lượng nguồn nhân lực. * Phương pháp so sánh đánh giá: Tác giả so sánh các chỉ số liên quan qua các
7 năm để thấy rõ sự thay đổi, tính hiệu quả của các hoạt động, chính sách của địa phương trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: * Phương pháp điều tra xã hội học bằng bảng hỏi (Phiếu điều tra) và phương pháp phỏng vấn: Được thực hiện qua bốn bước (Chuẩn bị điều tra, thu thập thông tin đã điều tra, xử lý thông tin, báo cáo kết quả). Điều tra bằng bảng hỏi để thấy rõ thực trạng chất lượng nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập, kết quả là những thông tin thu được sẽ là các thông tin hữu ích bổ sung cho các thông tin định tính qua quá trình điều tra, vì vậy cụ thể của điều tra xã hội học như sau: Địa điểm tiến hành điều tra: Các đơn vị sự nghiệp y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế Tổng số phiếu điều tra phát ra: 400 phiếu. Trong đó: + 350 phiếu khảo sát dành cho viên chức, người lao động là bác sĩ. + 50 phiếu khảo sát dành cho Ban Giám đốc, Lãnh đạo các khoa/phòng. - Phương pháp điều tra: Phát phiếu điều tra trực tiếp cho đối tượng cần điều tra. - Đối tượng điều tra: viên chức, người lao động của các đơn vị sự nghiệp công lập tỉnh Thừa Thiên Huế. - Nguồn số liệu: + Số liệu thứ cấp: Căn cứ vào kế hoạch đào tạo, phát triển nhân sự hàng năm của Sở Y tế; Căn cứ vào các bảng, biểu thống kê, báo cáo hàng năm của Sở Y tế; + Số liệu sơ cấp: Tổng hợp kết quả thu được từ các phiếu điều tra để hình thành nguồn số liệu (400 phiếu điều tra hợp lệ). 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn góp phần hệ thống hóa lý luận cơ bản quản lý nhà nước về phát triển nguồn nhân lực ngành y tế và đặc biệt là nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập.
8 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn đã phân tích, đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế và xác định nguyên nhân hạn chế về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị công lập tỉnh Thừa Thiên Huế và đề xuất một số giải pháp khả thi góp phần tham mưu cho các nhà quản lý ngành y tế trong việc phát triển nguồn nhân lực bác sĩ trong các đơn vị y tế công lập ở địa phương. Khi phân tích thực trạng phát triển nguồn nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế đã rút ra được một số kết luận có thể vận dụng được khi phân tích thực trạng phát triển nguồn nhân lực y tế với các tỉnh tương đồng. Luận văn còn có thể sử dụng để nghiên cứu, hoạch định các chính sách nhằm phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở các địa phương. Đồng thời, sử dụng để nghiên cứu, giảng dạy. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, luận văn được trình bày 3 chương: - Chương 1: Cơ sở khoa học về phát triển nguồn nhân lực bác sĩ - Chương 2: Thực trạng phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế - Chương 3: Quan điểm và giải pháp phát triển nguồn nhân lực bác sĩ ở các đơn vị y tế công lập tỉnh Thừa Thiên Huế
9 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC BÁC SĨ 1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài 1.1.1. Nhân lực, nguồn nhân lực Nhân lực: Nhân lực là một trong những nhân tố chủ chốt quyết định đến mọi hoạt động, do đó nhân lực là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học khác nhau, tùy theo những cách tiếp cận khác nhau mà có những quan niệm khác nhau Theo Mai Quốc Chánh, Trần Xuân Cầu thì “Nhân lực là sức lực con người, nằm trong mỗi con người và làm cho con người hoạt động. Sức lực đó ngày càng phát triển cùng với sự phát triển của cơ thể con người và đến một mức độ nào đó, con người đủ điều kiện tham gia vào quá trình lao động – con người có sức lao động” [21, tr.12] Theo Phạm Thành Nghị và Vũ Hoàng Ngân trong cuốn Quản lý nguồn nhân lực ở Việt Nam: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn thì “Nhân lực chính là tổng thể những tiềm năng của con người mà trước hết và cơ bản nhất là tiềm năng lao động của một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ trong một thời kỳ nhất định (5 năm, 10 năm…) phù hợp với kế hoạch và chất lượng phát triển”. [14,tr.24]. Như vậy, có thể nói nhân lực là năng lực mà con người sử dụng vào quá trình hoạt động, bao gồm tất cả tiềm năng của một con người sẵn sàng hoạt động trong một tổ chức hoặc một xã hội. Nguồn nhân lực: Với một tổ chức thì nguồn lực con người được coi là tài nguyên quý báu nhất, vì nguồn vốn có dồi dào, cơ sở vật chất, trang thiết bị có tiên tiến hiện đại đến đâu mà không có người sử dụng, vận hành thì không thể phát huy được tác dụng. Do đó, trong quá trình hoạt động các tổ chức đều tìm mọi cách để khai thác tối đa tiềm năng con người nhằm tạo lên một lợi thế cạnh tranh mang tính chất quyết định cho tổ chức. Hiện nay, có nhiều quan điểm khác nhau về nguồn nhân lực: